Maandag 26 Februari 1912
VAN HOUTEN
Eerste Blad.
DE VOLKSDRANK
f VAN
iHOUTENJ
(25 ierikzeesohe
Courant).
ABONNEMENT.
68ste 1AAR6ANR No. 9202
ttltgsver-Hoofdrerlaoieur i A. FRANKFL.
Radnoteupi J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
gefabriceerd door
DE BESTE MOOR DEN PRIJS
„Goedkoop Alom werknjcjbaar
f 1.50
- 0.80
- 0,42/2
- 0.18
VIERKANTE
BUSSEN
BERICHT.
250, 500, 1000,3000 ol 5000 regels,
Btzwmi lip di ilnn ti
NIEUWSTIJDIfëQEM.
Z1ERIKZEESCHÈ
NIEUWSBODE.
De abonnementsprijs van dit blad, dat lederen
MAANDAO, WOENSDAQ en VR1JDAO verschgnt, la
voor Zlerllrzee I 1,30, voor alle andere plaatsen In
Nederland I 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per weetr, I 10
per jaar bg vooruitbetaling.
Van 1—3 regela 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Oroote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Inzending moet geschieden des Maandags-
Woensdags- en Vrgdags-mlddags uiterlijk 8
Alle betalingen moeten geschieden bQ den Olreoteun A. I. DE LOOZE Jr., Hoek Schuithaven, Zlertknet.
Het Kantoor Is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 8 ure.
Het Bureau van dit Blad (hoek Schuit
haven te Zierikzee) is eiken werkdag ge
opend van des voormiddags 9 - tot des
avonds 8 ure, tot het aannemen van ad-
vertentiën en abonnementen en het doen
van betalingen daarvoor. Het adverteerend
publiek wordt opmerkzaam gemaakt op
het voordeel, gelegen in het plaatsen van
adverlentiën bij abonnement van
binnen het jaar te verbruiken. Het tarief
hiervoor is aan het Bureau verkrijgbaar,
en wordt ook op verzoek aan buiten de
stad wonenden gezonden.
De Directeur,
A. J. DE LOOZE.
la uw artikel, Mgnheer de Redakteur,
over de schoolplannen, vraagt u, welke
bezwaren bestaan tegen de voorgestelde
M. U. L. O. school. Ik wil trachten er een
paar te motlveeren.
In het algemeen Is een nadeel van deze
scholen voor leerlingen van 6—15 jaren,
dat de jongens nog onder dezelfde leiding
staan die vcor de kleineren berekend Is,
als ze de kinderschoenen eigenlijk al
ontwassen Zijn: het Is een pacdagoglichr
elsch, dat het kind In een bepaald tgd-
perk van zijn ontwikkeling en wel met
12 5 13 jaar onder andere leiding komt.
De school, zooals Burgtm. en Weth.
voorstellen in Zierikzee In te richten, zal
meer speciaal voor de leerlingen nadeel
brengen vergeleken bg den tegenwoordlgen
toestand om twee redenen.
1". De school Is te groot. Ik bedoel,
dat het groote aantal leerlingen de moge-
tijkheid uitsluit, dat leder kind wordt op
gevoed, zooals z&n Indlvlduëele aanleg en
karaktereigenschappen elschen. Hoe kleiner
de school, hoe meer rekening daarmee
kan worden gehouden. De leerlingen van
een zeer groote school als de voorgestelde,
moeten In het belang van den goeden gang
van zaken wel als nummers beschouwd
en behandeld worden, waardoor velen
achterblijven, omdat er niet voldoende op
ze gelet kan worden. Een volksschool van
4 5 5 honderd leerlingen acht Ik al niet
wenscbelljk: hoeveel te meer klemt het
bezwaar voor een school als deze, die
toch Iets meer geven moet dan de be
ginselen, lezen, schrijven, rekenen.
2°. Het bezwaar dat elke school aan
kleeft, dat de begaafde leerlingen worden
tegengehouden door de minder begaafde,
zal zich op deze school zeer sterk doen
gevoel;n. Algemeen bekend Is dat, aanleg
daargelaten, de onderwijzer des te vlugger
met de leerstof opschiet, naarmate de
kinderen uit een beschaafder omgeving
zijn. In de groote steden wil men scholen
voor meer begaafde kinderen oprichten,
hier zal men Integendeel de begaafden,
die bovendien van hula uit al eenlge
dingen weten, ophouden door ze samen
te brengen met velen, die deze dingen op
school nog moeten leeren. Het ls nu een
maal een feit, dat in de maatschappij de
één meer moet leeren dan de ander en
dit feit Is niet weggeredeneerd door het
gevoelsargument, dat kinderen van een
zelfde vaderland op dezelfde school be-
hooren te gaan.
Het spreekt wel van zelf, dat op een
volksschool de resultaten In een klasse
met 60 leerlingen niet te vergelijken zullen
zijn met die bereikbaar met 30 leerlingen.
Hoe kleiner klassen, hoe beter vruchten
het onderwijs zal dragen. In Zierikzee
wordt evenwel over de kleinheid der
klassen, waarover men moest juichen,
gejammerd!
Is een groot aantal leerlingen per klasse
reeds een bezwaar voor de volksschool,
hoeveel erger wordt dit, als de school
den leerlingen een belrekkelgk groote
hoeveelheid kennis moet bgbrengen?
In elk geval Is het beneden de waardig
heid van een plaats als Zierikzee zooveel
leerlingen In één klasse bijeen te brengen
als met mogelijkheid gaat.
Zal het onderwijs aan de nieuwe school
goed kunnen zgn, dan moet men er eerder
tot splitsing overgaan dan bij den be-
staanden toestand, en sommige klassen
zouden denkelijk voor een splitsing in
drieën In aanmerking behooren te komen.
Aan de gepubliceerde berekening liggen
zonder twijfel veel te hooge cijfers voor
het aantal leerlingen per klasse ten
grondslag.
Die kostenbereklng, of liever de be
rekening der besparing, voorkomende In
uw blad van 26 jan., la verkeerd:
1°. Omdat het onderhoud van de groote
school met zgn minstens 16 lokalen, nlel
zooveel minder zal kosten, dan nu de
beide scholen, met samen ongeveer het
zelfde aantal vertrekken. Dat het bouwen
in de Nieuwstraat wel tegen zal vallen
laat ik nu daar, maar Ik wil er toch even
op wgzen, dat er zeker wel een behoor
lijke speelplaats behouden dient te blgven.
2°. Omdat in elk geval niet minder zal
zgn het bedrag noodlg voorschoolmeubelen,
verwarming, schoonhouden, dat stellig
alleen afhangt van het aantal lokalen.
3°. Omdat juist hoogcr zullen worden
de kosten der tchoolbehoeften, die enkel
afhangen van het aantal leerlingen en niet
van de omstandigheid ol ze over één of
twee scholen verdeeld zgn, terwgl voor
de drie klassen die er bg komen, nieuwe
leermiddelen noodlg zuilen zgn en wel
vrg dure: men denke aan aardrgkskunde,
natuurkennis voor die drie hoogste klassen.
4°. Omdat de schoolbibliotheek veel
meer en niet minder zal moeten kosten
wil ze lectuur geven voor leerlingen van
12—15 jaar, ook op het gebied der vreemde
talen, waarin nu natuurlgk niets aanwezig Is.
Dit alles geldt in de onderstelling dat
men zal trachten werkelgk een behoorlgke
M. U. L. O. school te krggen en Is dit
het geval, dan zal nog bet ergste bezwaar
blgken dat voor de vreemde talen nieuwe
onderwgskrachten dienen te komen, moge-
Igk drie, stellig twee, Indien n.l. het hoofd
bg zgn uitgebreider, werkkring als zoodanig
één taal voor zgn rekening kan nemen.
Is de bedoeling evenwel aan het hoofd het
onderwgs in alle drie talen op te dragen,
dan kan men niet verwachten dat Iemand
de school als een goede M. U. L. O. school
zal durven betitelen. Qelet op de onder
vinding, onlangs opgedaan bg een vacature,
Is het duldelgk dat de gemeente er toe zal
moeten overgaan zéér aanzlenlgke toelagen
te geven voor het bezit der gewenschte
akten, wil ze eenlgszins competente
krachten tot zich trekken. Ongerekend
naluurlgk de geraamde vergoeding voor
het tegenwoordig personeel.
Men vergete niet, dat op de M. U. L. O.
scholen in andere plaatsen omdat ze be
stemd zgn voor leerlingen van 12—15 jaar,
het onderwgs, althans voor een deel, wordt
gegeven door vakonderwgzers allicht op-
geleld aan een kweekschool, dlkwgls in
het bezit van een middelbare akte A.
Het schgnt mg gevaarlgk, waar men
niet kan voorspellen of de plannen wat
de drie hoogste klassen betreft, zullen
kunnen slagen, maar de kansen op wel
slagen niet heel gunstig staan, al vast het
lager onderwgs op te offeren.
Natuurlgk zou het gemakkelgk zgn als
er een M. U. L. O. school te Zierikzee
bestond, omdat ouders dan keuze hebben
wat onderwgsrichtlng betreft voor kinderen
van 12 jaar.
Wenscht men dit bepaaldelgk, men
stlchte de nieuwe school, al benadeelt men
daardoor ook een deel der kinderen die
nu de school van den heer De Oraaf be
zoeken, dus ook hun ouders. Maar men
wete, dat het In geen geval besparing,
Integendeel waarschgnlgk groote kosten
voor de gemeente zal meebrengen. En
wat staat daar tegenover? Laat toch eerst
een voorstander eens de voordeelen van
het M. U. L. O. aangeven.
Welke betrekkingen staan open voor wie
de M. U. L. O. school heelt doorloopen?
Komen niet velen, die .wat moeten worden"
toch ten slotte niet op de H. B. S. terecht
en beteekent de voorgestelde wgzlglng
voor die jongens iets anders dan tijd
verlies, voor de ouders Iets anders dan
geldverlies?
Mgnheer de Redakteur, ik hoop te hebben
aangetoond dat er nadeelen kleven aan de
schoolvoorstelien. Mg blgft nog over, U
ten zeerste te danken voor de plaatsruimte,
die U mg hebt willen afstaan.
DE HAAN.
Wg wenschen op bovenstaand artikel
de volgende kantteekenlngen te maken.
I. Het paedagoglsch nadeel, dat de
geachte ichigver meent te zien, wanneer
de leerlingen van school C zoowel bg
gewoon Lager Onderwgi als bg Meer
Ultgeb.eld Lager Onderwgs onder één en
dezelfde leiding zullen staan, behoort naar
onze bescheldene meening tot het igk
der fabelen.
Het bestaat eenvoudig niet.
Met een voorbeeld uit deze gemeente
kunnen wg dit staven.
Het hoefd namelgk van school B, de
heer Van der Have, Is tevens hoofd der
Normaalschool.
Van een nadeel, dat de leerlingen der
Normaalschool, die ichool B hebben door
loopen, zouden geleden hebben, is tot
dusverre nog niets gebleken.
Belde scholen staan als voortrcffelgke
Inrichtingen van onderwgs bekend.
Daarbij komt, dat, voor zoover wg
wetenin geheel ons land schier alle
scholen van Meer Uitgebreid Lager Ondtr-
wgs staan onder hetzelfde hoofd, dezelfde
leiding.
En wat nu elders In ons land wel kan,
waarom zou dat hier In Zierikzee ook
niet kunnen.
Zelfs zgn wg van een tegenovergesteld
gevoelen als dr. De Haan.
Wij zga namelgk van meening, dat
verandering van leiding voor kinderen In
het algemeen niet zoo gunstig is.
De ervaring leert dlf.
Immers de leetilngen, die van de
Lagere School naar de Hoogere Burger
school gaan, komen plotseling voor een
geheel nieuwen toestand te staan.
Er grijpt een zoo groote verandering
ten opzichte van bet onderwgs met hen
plaats, dat het bevreemding zou baren,
Indien daarvan geen ongunstige uitwerking
viel waar te nemen.
Het is dan ook van algemeene bekendheid,
dat zelfs leerlingen, die uitstekend op de
Lagere School waren, het onderwgs op
de Hoogere Burgerschool in den eersten
Igd niet konden volgen.
II. De geachte schrgver vreest, dat bg
een groote school de klassen te veel
leerlingen zullen bevatten, zoodat het
onderwgs daaronder lgden moet.
Dr. De Haan strgdt tegen windmolens.
Zgn er toch te veel leerlingen voor een
klasse, dan wordt natuurlgk een parallel
klasse gevoerd.
Dit ligt ook in het plan van Burgem.
en Weth.
Daarin staat Immers woordelgk:
.Misschien verdient het voor een derge-
.Igke school aanbeveling het hoofd geen
.klasse te geven, en blijkt het noodlg
parallelklassen te vormen".
De ideale toestand voor het onderwgs
zou zeer zeker zgn, klassen te hebben
van ten hoogste tien 5 twaalf leerlingen,
zoodat elk kind naar zgn eigen aard en
aanleg kan gevormd en onderwezen
worden.
Maar dien toestand, hoogst kostbaar als
bg zou zgn, treft men bgkans nergens in
ons vaderland aan.
III. De geachte schrgver Is van oordeel,
dat bg samenvoeging van leerlingen uit
de verschillende maatschappelgke kringen
de kinderen uil de beschaafde omgeving
wat het onderwgs betreft niet zoo snel-
opschleten, omdat zg tegengehouden worden
door de kinderen van minder met aardsche
goederen gezegende ouders.
Bg het onderwgs, en elk paedagoog,
zal het ons gereedelgk toestemmen,
komt het bg den leerling, tot welken stand
zgn ouders ook mogen behooren, hoofd
zakelijk aan op aanleg en gver.
En nu maken wg dr. De Haan opmerk
zaam, dat juist In de onderste lagen der
bevolking vaak vele kinderen met een
buitengewonen aanleg worden aangetroffen.
En zgn niet tal van groote mannen uit
die lagen te voorschgn gekomen?
IV. De geachte schrgver bespreekt ook
de kottenkwestle en komt tot de conclusie,
dal het plan van Burgem. en Weth. In
geen geval tot eenlge besparing zal lelden,
maar Integendeel waarschgnlgk groote
kosten voor de gemeente zal medebrengen.
Waarschgnlgk.
Dus dr. De Haan Is daarvan niet zeker.
Blgkt uit de keuze van dat woord al
niet dadelgk de zwakte van het betoog
van dr. De Haan?
En dit te meer, omdat de geachte
schrgver In gebreke blgft die kosten be-
hoorlgk met cgfers te staven.
Men kan toch heusch niet van kosten
spreken, wanneer het bedrag der door
Burgem. en Weth. geraamde jaarlgktche
besparing soms te hoog mocht genomen zgn.
En heeft de geachte schrgver de onjuist
heid van onze berekening aangetoond?
Wg toch hebben voorgerekend, terwgl
wg den aanbouw van schoollokalen op
het kapitale bedrag van f 20,000 hebben
gesteld, dat ons budget van uitgaven
aarlgks zekerlgk met f 2000 zou kunnen
verminderd worden.
Maar de geachte schrgver Is van oordeel,
dat het plan van Burgem. en Weth. In
geen geval eenlge besparing zal geven.
Aangenomen eens voor een oogenbllk,
dat dit juist Is, dan zouden wg bg de uit
voering van het plan van Burgem. en
Weth. toch In elk geval dit winnen, dat
Zierikzee zonder eenlge kosten een Inrich
ting van Meer Uitgebreid Lager Onderwgs
kreeg.
En aan die Inrichting bestaat te dezer
stede een stggende behoefte.
Tal van ouders toch wenschen voor hun
kinderen geen diploma of titel, maar
willen deze opgeleid zien voor het prak
tische leven, opdat, toegerust met meer
kennis dan de Lagere School geeft, zg
zich behoorlgk kunnen bewegen in de
maalschappg en In den werkktlng, dien
zg zullen hebben gekozen.
Aan die Inrichting bestond reeds sedert
lang een behoefte.
Uit het groot aantal volwassenen, dat
thans den cursus der Neutrale Mlddenstands-
vereenlglng volgt, blgkl dit len duidelgksle.
De Redactie.
SEDERLAID,
Amsterdam, 26 Febr. Eenlgen Igd
geleden hadden een Antwerpenaar en zgn
te Amsterdam wonende a.s. schoonzoon
een Lotlslco-lot gekocht. De verloving
tusschen de dochter van den Antwerpenaar
en den jeugdigen Amsterdammer raakte
echter at, en het tot, dat In het bezit van
den ex-aanstaanden schoonvader bleef,
werd vergeten. Nu wilde het toeval echter,
dat op het lot een prgs tot een niet on-
aanzlenlgk bedrag viel, waa.van natuurlgk
de Amsterdammer dadelgk de htlft op-
elschte. Bg de eersle weigering trachtte
hg bg de directie van Lotlslco beslag te
doen leggen op het hem toekomend bedrag,
doch te Antwerpen was men hem vóór
geweest; de prgs was reeds uitbetaald,
en de tegenpartg ontkende dat de ander
mede-eigenaar van het lot was. Men
stond nu voor de zeer wisselvallige kansen
van een proces, toen men tot de ontdek
king kwam, dat de Antwerpenaar Brltsch
staatsburger was. Terwgl nu met de
overige staten van Europa tractaten zgn
afgesloten, waarbg het recht van ggzellng
van buitenlanders wordt beperkt, ontbreekt
zulk een tractaat met Engeland nog steeds.
De eischende parlg maakte van dezen
toestand een handig gebruik, door den
Antwerpenaar, toen hg te Amsterdam ver
toefde, In een café te laten ggzelen. Een
deurwaarder met zgn gebrulkeigk gevolg
stapte op hem toe, en verzocht hem
dringend zich met hem Ie begeven naar
het Huls van Bewaring. Toen bovendien
met den sterken arm werd gedreigd, zag
de Antwerpenaar, dat er geen ontkomen
meer was, en hg betaalde de helft van
het gewonnen prgsje, zgnde f 2000.
Waar de ggzellng als rechtsmiddel meer
en meer In onbruik raakt, mag beweerd
worden, dat een ggzellng onder dergelgke
omstandigheden, tot de curiosa van de
rechtspraklgk behoort.
Delft, 24 Febr. In een deftig gezin ln
de Van Oldenbarneveldiaan alhier was aan
het dienstmeisje nadrukkelgk verboden
haar vrger In de keuken te laten. De
vorige week echter, toen mgnheer en
mevrouw op 'n middag uit waren en ver-
moedelgk wel laat thuis zouden komen,
