Woensdag 15 November 1911.
Tweede Blad.
Oorlog toben Jlaliêji Turkije.
(25 ierikzeesohe
Courant).
NIEUWSTIJDINGEN.
ZIERIKZEESCHta
NIEUWSBODE.
ABONNEMENT.
De abonnementsprQs van dit blad, dat lederen
MAANDAQ, WOENSDAO en VRIJDAQ verachjnt, li
voor Zlerlkzee f 1,30, voor alle andere plaatten In
Nederland I 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eem per week, I 10
per jaar bQ vooruitbetaling.
68«te JAARGANG. No. 9159
tlltgavep-Hoofdredaoteupi A. FRANKEL.
Radaoteupi I. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regelt 30 ctt., meerdere regelt 10 cti,
Oroote letten worden naar plaatirulmte berekend.
De Inzending moet geachleden dei Maandagt-,
Woentdagt- en Vrgdags-mlddagt ulterljk S tet.
Alle betalingen moeten geschieden bij den Dlreoteuri A. I. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zleriktee.
Het Kantoor Is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 8 ure.
Een Interesiant dagboek uit Tripoli
bevat de Vosslsdu Zeltung. De tchrjver
er van it den 4den November naar een
klein bulten gereden, dat hl] In de oate
bezit. HIJ vindt z|n hult door bertagllerl
bezet. Van de oate vertelt hg dan, het It
een Ideaal terrein voor de guerilla. Qe-
durende 2 uren heb Ik In de buurt onge
veer 15 Turktche granaten zien Intlaan,
die In de nabgheld van de Italiaamche
•tellingen ontploften. Indien zg geen ichade
hebben aangericht, dan ligt dat daaraan,
dat de stelling zich lunchen twee zeer
ultgettrekte muren bevindt. Ik heb den
Indruk, dat de Turken zeer goed van de
plaattligging op de hoogte zijn en tameigk
goed ichleten. Van beide kanten duurde
het geicbutvuur ongeveer den heelen dag
voort. Oeen van belde legert kan de uit
werking van het vuur waarnemen. Ook de
vliegtuigen der Italianen zgn niet In itaat
noementwaardlge verkennlngivluchten te
volbrengen over de In de oate gekampeerde
Turktche troepen.
Verder moet worden vermeld, dat 3
dagen geleden en gliteren granaten tot In
de itad vlogen. Één ontplofte zeilt bg den
konak, waarin de opperbevelhebber woont.
Uit getprekken met itallaansche officieren
kan men opmaken, dat ook zg van meening
zgn, dat de oate ilechti met de baionet
kan worden veroverd en dat het voort
durende artillerie- en Infanterle-vuur doel-
loot vertpillen van ichletvoorraad It. Ook
daarover zgn ze het eent, dat bg de
uitent taaie houding van de Turken en
Arabieren de beitorming groote verliezen
zal kotten.
De gezondheldatoeitand van de troepen
laat te wentchen over. De cholera heeft
reedt op één dag tot 25 offert toe geëlscht.
Ook woeden buikloop en koortt. De buik
loop lt voornamelijk bet gevolg van het
gebruik van dadelt, die zeilt de vrg iterke
Italiaamche magen tornt te machtig zgn.
Den 5den November ichrgft hg: De
cholera breidt zich uit. In bet Joden
kwartier zgn vandaag 22 iterfgevallen
voorgekomen. Nog meer iterfgevallen
moeten voorgekomen z|n onder de
Arabieren die In moskeeën, tcholen en
karavanterallt zgn ondergebracht. Over
de iterfgevallen onder de troepen krijgt
men geen blzonderheden te weten. Het
ultertt ruime, vroegere Italiaamche weet-
hult, dat alt militair hoipitaal dient, li
meer dan vol en omgeven door tenten en
barakken, waarin de nieuwe zieken worden
ondergebracht.
De linkervleugel van de Italianen, die
zich uitstrekt van Sjara SJat over Sokra
naar Metrl, en die reedt eenmaal li achter
uitgedrongen, It nog iteeds zwak bezet,
en zal, naar de algemeene meening een
krachtlgen aanval moeligk kunnen weer-
itaan.
Morgen It het 7 dagen geleden, dat de
eerite Turktche granaten, afkomitlg uit
een batterg bergartlllerle, In de atad vielen.
Niettegenstaande dageigkt met 3 vlieg
tuigen verkenningsvluchten plaats hebben,
kon men de stellingen van de batterg nog
niet uitvinden, laat itaan deze tot zwggen
brengen.
Den 6den November schrijft hg: Uit de
geprikkelde opmerkingen van verscheidene
officieren van den staf kan men opmaken,
dat de besluiten van den opperbevelhebber
niet sleedt vrg zijn van nlet-mllltaire In
vloeden. Reedt tlndt het begin der
vjjandeigkheden heeft men met eenlge
politici te maken, w.o. In de eerste plaati
een bekenden toclalittlichen afgevaardigde
uit Sicilië.
Schermutselingen en gevechten hebben
nog slechts plaats op den linkervleugel
van de Italianen, die van het begin tot
het eind In de oate ligt. Officieren, die
In mgn woning zijn ingekwartierd, spraken
van een oprukken van groote Arabische
troepenmachten. Vliegert zouden die hebben
gezien. Ook zg zgn zich bewust van den
erntt van den toestand, waarin hun vleugel
door een algemeenen aanval zou kunnen
worden gebracht.
De stemming onder de troepen li niet
zoo goed meer als In het begin. De
mannen klagen er algemeen over, dat zg
In 3 weken geen oogenbllk zijn afgelost,
en dag en nacht In hun stellingen moeten
liggen. Ook de bewoners van de itad
•chgnen nu elndeigk te begrtypen, dat de
Italiaamche troepen nog een harde noot
zullen hebben te kraken en dat de Turktch-
Arabltche troepen, hoewel zg half ver
hongerd zgn, het uithouden.
Van officieren van gezondheid heb Ik
gehoord, dat vandaag 58 Arabieren aan
cholera zgn gestorven. De ziekte breidt
zich uit. Van stadsreiniging Is geen sprake
meer; het vuil hoopt zich In de straten
op en slechts, dank zg den sterken regen
van de laatste dagen, kan men zich nog
op straat wagen.
Dan vermeldt de correspondent nog:
Noch officieren, noch manschappen weten
hier In de oase goed den weg. Meermalen
ben Ik troepen tegengekomen, die mg naar
dit of dat regiment vroegen, of op den
zoek waren naar één van de militaire
hospitalen en eenvoudig ronddwaalden,
een geheel verkeerde richting hadden In
geslagen, en niet het flauwste begrip
hadden, hoe zg naar hun doel moesten
komen.
Konstantinopef, 13 Nov. De bladen
vermelden, dat de Ministerraad besloten
heeft, de bultenlandsche mogendheden
er van te verwittigen, dat de Porte onmld-
deligk tot uitzetting van alle Italianen uit
Turkge zal overgaan, zoodra de Italianen
een aanval mochten doen op Turktche
kuiten of eilanden.
Uit Tripoll wordt d.d. 13 dezer ge
meld: Donderdag hebben de Turken een
vergeefschen aanval ondernomen op den
uitersten linkervleugel der Italianen. De
Arabieren schoten uit de boomen nasr de
Itallaansche loopgraven. De oasen Sjara
SJat, Mesrl, Bakra en Hennl zgn geheel
verwoest. Vrgdag hebben de Turken een
aanval op het centrum gedaan. Tweemaal
werd een stormaanval van de Turken door
de Italianen afgeslagen. Van het 84ite
regiment bersaglierl, dat ondersteund werd
door de kanonnen van het pantserschlp
.Carlo Alberto", moesten de Turken wgken.
Gedurende het gevecht Is een kabelballon
opgestegen.
Dinsdag zgn Turksche granaten op de
marktplaats te Tripoll gesprongen en hebben
daar manschappen van het 1ste regiment
alpenjagers, die daar gekampeerd waren,
verwond.
AMERIKA.
Uit New-York wordt d.d. Maandag ge
seind, dat de staking der straatrelnlgers
en vullnlskarrevoerders ernstiger vormen
aanneemt. Alle pogingen der plaats
vervangers om onder bescherming der
politie uit te rgden waren door de drei
gende houding der volksmenigte vergdeld,
en 40,000 tonnen vuilnis lagen In de
straten onopgeruimd. De bloedige botsingen
duren voort en zullen waarschgnigk de
oproeping der sfaatsmllltle noodzakeigk
maken. De gehecle stad is door het zich
ophoopen en bigven liggen der hoeveelheid
vuil In een toestand gebracht, die strijdt
met alle gezondheldtregelen.
Bg de botsingen met de politie, die
Dinsdag hebben plaats gehad, zgn weer
twee stakers gedood.
In midden- en zuld-Wlsconiln en
het oosten van Illinois (Ver. Stheeft een
cycloon gewoed, waardoor groote ver
woesting werd veroorzaakt, ongeveer twintig
menschen om het leven kwamen en vgttlg
gewond werden.
De stad Rottville (Illinois) Is, naar men
bericht, geheel verwoest, en een aantal
andere kleine steden hebben veel geleden.
De temperatuur moet plotseling 50"1 F.
zgn gedaald, en na den wervelstorm
kwamen er zware sneeuw- en hagelbuien.
In Rock County kwamen 9 menschen
om het leven.
De schade wordt geschat op een paar
millioen dollars.
Een met kelsteenen bestraat voetpad
lunchen de stad Cabalt In de Vereenlgde
Staten en haar station Is met zllverstlppels
versierd. De glans der tieenen viel Iemand
op, die verstand heeft van het mgnwezen,
en bg een onderzoek bemerkte hg zeer
duldeigk, dat zg een niet onaanzienigk
zilvergehalte bevatten. De steenen zgn van
den afval der Silver- Queen-mgn afkomstig,
zg werden nu met beton stevig vastgelegd
om te verhinderen, dat men hen losmaakt
en medeneemt, en het voetpad wordt be
schouwd als een schitterende reclame voor
de mgn.
OOSTENRIJK.
Uit Pola meldt men:
Op de torpedoboot .Anaconda" Is de
groote afsluitklep van den voorketel ge
sprongen. De ontsnappende stoom doodde
twee stokers en bracht een hulp-machlnlst
deerljke brandwonden toe.
RUSLAND.
St-Petersburg, 13 Nov. TJdens de
godsdienstoefening van een kerkdienst
pleegde een seminarist om een onbekend
gebleven reden een mesaantlag op den
aartsbisschop.
De dader werd gegrepen, waardoor
alleen de hand van den aartsbisschop
geraakt werd.
Warschau, 14 Nov. Bg een fazanten-
jscht op het landgoed Pawlowlce Is de
Poolsche schrgver Slenklewlcz door één
der jagers, die op een omhoog vliegende
fazant aanlegde, door twee schoten ge
troffen aan het voorhoofd en de knie. Hg
werd zwaar gewond naar het ziekenhuis
gebracht.
ENGELAND.
De antl-Engelsche uitvallen In den Rgkt-
dag, waar men de houding van Engeland
In zake het Marokluansch geschil scherp
gelaakt heeft, maken te Londen natuurigk
een'onaangenamen indruk.
De Times betoogt, dat Engeland ze
zorgvuldig onthouden moet, niet uit vg-
andlgheld of verontwaardiging, maar ten
einde op alle mogeigkheden voorbereid te
bigven. Het blad juicht daarom de toe
spraak van Churchill In de Qlldenhal toe,
waarin deze er den nadruk op gelegd
heeft, dat de' Engelsche vloot In elk geval
op volle kracht en onmlddeligk strijdvaar
dig gehouden moet worden.
Het ware veinzerg zoo had de
Engelsche minister gezegd te beweren,
dat de snelle groei van de Duitsche vloot
niet de hoofdreden Is voor den aanbouw
van schepen voor de Engelsche vloothet
ware dwaasheid te ontkennen, dat de
wedgver In vioolbouw tusschen de twee
rgken de moeligkheld is, die voor de
ernstigste pogingen om vrlendschappeigke
gevoelens te bevorderen, onoverkomeigk Is
gebleken.
DUITSCHLAND.
Berlijn, 12 Nov. Hedenmiddag werden
In verschillende stadsgedeelten van Berign
twaalf zeer druk bezochte sociaaldemo
cratische vredes-meetlngs gehouden.
Het woord werd gevoerd door de bulten
landsche sprekers Van der Velde, uit
Brussel, Thomas, uit Pargs, Huysman, uit
Londen, en dr. Renner Wlnarskl, uit Weenen.
Na afloop der redevoeringen werd een
motie aangenomen, waarin tegen den
Itallaansch-Turkschen oorlog geprotesteerd
wordt.
Kiel, 12 Nov. Bg de Inwgdlng van het
nieuwe raadhuis beantwoordde de keizer
de toespraak van den eersten burgemeester
met een rede, waarin bg dankte voor de
ultnoodlglng en voor de woorden te zgner
begroeting gesproken.
De keizer wees op het verband tusschen
de reusachtige ontwikkeling van Kiel en
de uitbreiding van de marine, die op een
opbloei van scheepvaart en industrie weet.
Berlijn, 14 Nov. De bekende Itallaansche
staatsman Palamlngl Crlspi, een neef van
prof. Crlspi, spreekt In de Messagero de
bewering uit, dat de bepalingen van het
nog nooit gepubliceerde Driebond-verdrag
aan Dultschland en Oostenrijk een vrede
lievende houding In het Trlpollt-cor filet
ultdrukkeigk voorschrjven. Crlspi elscht
de publicatie van het derde gedeelte van
het verdrag, dat op de Mlddellandsche
Zee betrekking heeft. Hlerbg zou bepaald
zgn, dat bg veranderingen In den status
quo Italië een schadeloosstelling ontvangen
moet. Aldus vindt de Trlpolit-expedle
steun In den tekst van bet verdrag. Crlspi
elscht van de Duitsche en Oostenrgksche
pers, dat zg dezelfde vrlendschappeigke
houding jegens Italië zal aannemen, als
waartoe haar regeeringen verplicht zijn.
Ook het te Boedapest verschgnende
Neues ournat publiceert een artikel,
waarin de meening wordt uitgesproken,
dat de houding van Oostenrijk tot de
bepalingen van het Driebond-verdrag terug
gaat. Het artikel sluit met hel verzoek,
dat het verdrag gepubliceerd worde, opdat
ten slotte eens moge bigken, welke ver
plichtingen 30 jaar geleden tegenover
Italië door Oostenrgk werden aangegaan.
flELGIË.
Brussel, 14 Nov. Het vonnis In zake
het geding van prinses Louise, stelt prinses
Clementine bulten de zaak, verklaart de
Nieder-FUIlbach-stlchtlng als niet beslaande
en de schenking van koning Leopold van
13 Dec. 1909 als niet gedaan. De meubelen
en voorwerpen, toegewezen aan de Nieder-
FUIlbach-stlchtlng geschat op 1,500,000
francs, maken misschien deel uit van koning
Leopold's nalatenschap. Het vonnis ver
oordeelt den Belgischen Staat tot opheffing
van het beslag op die voorwerpen, ver
klaart de elscheretse niet ontvankeigk
voor zooveel het nog meer gevorderde
betreft, veroordeelt den elscher tot betaling
van van de kosten en de elscheresse
voor het overige. Het gerucht loopt dat
de advocaten van Prinses Louise In appèl
zullen gaan.
Van de meubelen en de andere
voorwerpen, die door Leopold aan de
stichting NlederlUlbach werden toegewezen
en een waarde vertegenwoordigden van
1,500,000 francs, zullen, krachtens het
rechterigk vonnis, waarin beslist wordt,
dat die voorwerpen deel uitmaken van de
nalatenschap van Leopold 11, de prinsessen
Louise en Stephanie elk de helft krggen.
Prinses Clementine had afgezien van elke
vordering, die zg op die erfenis had. De
proceskosten bedragen meer dan 50
millioen francs.
NEDERLAND.
Amsterdam, 14 Nov. Op het Damrak
boog zich gisterenmiddag een op 't achter-
balcon van een tramwagen staande heer
naar bulten om een passeerenden kennis
te groeten. De tram snorde op dat oogen
bllk ongelukklgerwgze juist één der tusschen
de rails staande palen voorbg, zoodat de
jonge man met het hoofd tegen een paal
aan sloeg. Hg werd In de apotheek van
den heer Kuipers op het Damrak binnen
gedragen, waar hem de eerite hulp
werd verleend. Hg bleek een hoofdwonde
te hebben bekomen, die gelukkig niet zeer
ernstig was. Na voorlooplg verbonden te
zgn, Is hg ter verdere behandeling naar
het Binnengasthuis vervoerd.
Een tienjarig meisje, wonende in de
Kinkerstraat, Is Zondag j I. het slachtoffer
geworden van overmatig touwtjespringen.
Het bad niet minder dan honderd
sprongen achtereen gedaan. Spoedig daarna
kreeg bet zulke hevige bulkpgnen, dat het
naar het Wllhelmina-Oasthuls vervoerd
moest worden. Daar werd bulkvllesont-
steklng geconstateerd en ondanks alle
pogingen, welke werden aangewend, om
het leven van het kind te redden, overleed
het na enkele uren van hevig ïgden.
Hilversum, 14 Nov. In de heden ge
houden vergadering van den gemeenteraad,
kwam In behandeling een schrgven van
den heer B. W. Bigdensteln, waarin deze
ter gelegenheid van het 50-jarlg jubileum
der Twentsche Bankvereenlglng aan het
Burgeigk Armbestuur van Hilversum een
som van f 50.000 aanbood, als de helft
der kotten voor een op te richten oude
mannen- en vrouwenhuis, of voor een
ander weldadig doel.
Op voorstel van B. en W. besloot de
raad, dat eene commissie benoemd zal
worden, om deze zaak met de raadslieden
van den heer Bigdensteln te onderzoeken
en daarna rapport uit te brengen.
Amersfoort, 14 Nov. Een droevig
ongeluk had Maandagmiddag plaats bij
den spoorovergang alhier, aan den Orooten
Koppel, langs de Eem:
Daar werd het paard van een wagen
der American Petroleum Cy, gegrepen door
den uit Zwolle binnenkomenden sneltrein.
Het dier werd met den wagen In de
rivier geslingerd en vermorzeld.
Belde opzittenden werden van den bok
geslingerd.
Van den voerman, N. v. Oroenestegn,
54 jaar oud, werden de hersenen verbrg-
zeld, 2 uur later overleed hg In 't St.-EII-
zabethgasthuls.
De tweede persoon kwam er af met
een voetkwetsuur.
Utrecht, 13 Nov. Zaterdag heeft zich
In een vergadering van vertegenwoordigers
van handel en ngverheid, gehouden alhier
een comité gevormd, met het doel het
Nederlandsche Volk op de hoogte te
stellen van de nadeellge gevolgen van de
Tarlefwet. Op de drukbezochte vergadering
waren aanwezig, vertegenwoordigers van
de stoomvaart- en spoorwegmaatschappgen,
fabrikanten, grossiers, assuradeurs, midden
standers en handelsagenten uit alle oorden
des lands.
Qouda, 13 Nov. De hoofdprgt, een
omnlbusbreak met één paard, van de
groote najaartverlollng van de Hollandsche
Maatscbappg van Landbouw afdeellng
Qouda en Omstreken, Is gevallen op
no. 8513.
De gelukkige winner van dien prgs Is
een gepenslonneerd brievenbesteller alhier.
Qorinchem. Alhier zijn op de Slnt-
Maarten-paardenmarkt onderscheidene per
sonen bun portefeuille met bankpapier
kwgtgeraakt.
Rotterdam, 13 Nov. Het voorlooplg
comité lot oprichting van een paleis voor
volktvigt alhier, heeft tegen Donderdag
14 December een vergadering uitgeschreven
In Tlvoll, in welke vergadering eventueel
zal worden overgegaan tot definitieve
vaststelling van de oprichting der ver-
eenlglng.
Puttershoek, 12 Nov. Toen einde
September het huisraad van dr. H. C. B.
per motorboot van hier naar Culemborg
vertrok, maakte met die gelegenheid de
poes de reis mede, In een mand.
Dezer dagen ontdekten de nieuwe be
woners van het gebouw een kat In de
woning.
Bg onderzoek bleek dit de poes te zgn
van dr. B.hoe zg die lange reis van
Culemborg naar Puttershoek beeft gemaakt
zal wel onopgehelderd bigven, maar een
feit Is, dat ze daar Is geweest en nu In
Puttershoek op haar ouden stal weer ver-
bigftl
Maastricht, 13 Nov. Zekere B., te
Valkenburg, terugkomend van een markt,
legde In een nog op zolder staande
k'Chel twintig goudstukken ter bewaring.
Denzelfden dag werd de kachel nog
geplaatst en voorzien van stroo, bout en
steenkolen, welke door de meld ontstoken
werden.
Toen alles reeds In vollen gloed stond,
kwam de heer des huizes binnen, die
terstond het vuur Het dooven en het geld,
geheel zwart, te voorschgn haalde.
TWEE DEK A MER.
Aan de orde was Dinsdag 1.1. het soc.-
dem. voorstel tot het ontwerpen van een
adres aan H. M. de Koningin, aandringende
op Indiening van voorstellen tot grond
wetsherziening door de regeering, In den
loop dezer legislatieve periode, wegens
de urgentie van het klesrechtvraagstuk.
De beer Troelatra lichtte breedvoerig
het voorstel toe om, tegenover de onware
geringschattende voorstelling van de zgde
der burgerigke, vooral der clerlcale pers,
te wgzen op de groote beteekenls der
toc.-dem. kiesrechtbeweging, welke niet
beoogt In te gaan tegenover den staat maar
om datgene wat leeft en gist In de arbeiders
klasse tot bewustzgn te brengen.
Hg schreef den uitslag der jongste
gemeenteraads-verklezlngen toe aan het
ondergronds bewerken der arbeidersklasse
bg het op touw zetten van het kiesrecht
petitionnement en hg voorzag dat, Indien
burgerigke psrtgen onwillig bigven om
den klesrechtwensch te vervullen, men hier
te lande zou kunnen komen tot daden als
politieke massa-staking.
Spreker't rede werd met handgeklap op
de gereserveerde tribune begroet.
De tribune werd daarop ontruimd.
De zaak-Van der Breggen.
Door den heer Ter Laan zgn d.d. 19
October de volgende vragen omtrent de
ziekte en het overigden van den milicien
Van der Breggen achrlfteigk Ingezonden:
lo. Is het juist, dat de zoon van den
heer P. C. A. van der Breggen te Bloemen-
daal, op 19 September j.l. In het kamp te
Nunspeet gelegerd, moest uitrukken ondanks
het feit, dat hg zich ziek meldde?
2o. Is het juist, dat men dezen milicien
aldaar verder gedurende 36 uren ziek
heeft laten liggen, zonder behoorigk te
onderzoeken
3o. Is er aanleiding voor den Minister
van Oorlog om aan de Tweede Kamer
nadere mededeeling te doen omtrent het
verdere verloop van de ziekte van dezen
milicien, welke tot zgn dood geleld heeft
op 23 September?
Daarop Is door den Minister van Oorlog,
den heer Coign, d.d. 10 November, bet
volgende schrlfteigk antwoord gegeven: