Woensdag 15 November 1911.
Eerste Blad.
(SB ierikzeesohe
Courant).
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Onveiligheid Vaarwater.
NIEUWSTIJDIMQEPi.
Uit Stad sn Provincie.
BRIEVEN UIT ZIERIKZEE.
ZIËRIKZEESCHE
N1E U WSB0DË.
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat lederen
MAANDAO, WOENSDAG en VRIJDAO verschijnt, Ia
voor Zlerlkzee 1,30, voor alle andere plaatsen In
Nederland 1 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, I 10
per jaar by vooruitbetaling.
68ste JAARGANG. No. 9159.
Ultgcvsp-Hoofdredaotaup A. FRANKEL.
Radaoteur i. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Inzending moet geschieden des Maandags-
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2 ssra.
Alle betalingen moeten geschieden bl] den Dipeoteupi A. I. DE LOOZE, Hoek Schulihaven, Zlerlktee.
Het Kantoor Is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 8 ure.
Hawran gaabonnaerden
bulten de stad, die het uitgebreid
Verslag der Vergaderingen van den Ge-
meenteraad te Zlerlkzee In boekformaat
wenschen te ontvangen tegen betaling van
5 O cents voor het geheele jaar, worden
verzocht hunr.e aanvragen daarvoor te
zenden aan
A. J. D,E L O O Z E,
Directeur.
De BURGEMEESTER van Zierikzee brengt
het navolgende bericht betreffende schietoefe
ningen ter kennis van zeevarenden, die daarbij
belang kunnen hebben, t. w.:
Schietoefeningen by Naar den en Blaricum-
Zuiderzee.
Volgens medederllng van den Minister van
Oorlog zullen op 20 November a.s. en voor
zooveel noodig volgende dagen oefeningen met
geschut worden gehouden van af de Meent onder
Blaricum, van af den Oostdlk nabij Naarden en
van af den Vestingwal van Naarden.
Op de dagen, dat gevuurd wordt, zullen roode
vlaggen waaien op den Zulderzeedjk, 'aan het
einde van de Goojergracht en bf den Maatweg,
nab| Oud-Valkeveen en op het Werk Ronduit,
terwijl het stoomvaartulg Pampus gelegen zal
xfn 5C00 M. noordwaarts van de monding van
de Eem, of 5000 M. noordwaarts van Oud-Valke
veen, welk vaartuig desgewecscht hulp zal
verleenen om schepen uit den onvelligen sector
te verw(deren.
Bl] het schieten van af de Meent onder
Blaricum moet als onveilig worden beschouwd
het gedeelte zee gelegen tusschen de Ecmmonding,
een punt pl.m. 5000 M. noordwaarts daarvan en
de hoogergenoemde vlag aan de Zuiderzeedijk
bij den Maatweg; b| het schieten van af den
Oostd|k het gedeelte zee tusichen Mulderberg,
een punt plm. 5G00 M. Noordwaarts van de
roode vlag b| Oud-Valkcveen en deze vlag.
Zierikzee, den 14 November 1911.
De Burgemeester voornoemd,
D. VAN DER VLIET.
BEL3IË.
Zondag Is de stad Dendermonde, In
België, In opschudding gebracht, door de
aanhouding van mevrouw D.. wonende In
de Scheldestraat, onder beschuldiging,
haar man sedert eenlgen lijd langzaam te
vergiftigen, aldus de Nieuwe Gazet.
Zooals w|] zooeven zegden, wonen de
echtgenooten D. In de Scheldestraat, waar
zij een kruldeniershandel open houden.
De man Is 60 jsar oud, zijn vrouw I»
thans 33. Z# zijn 11 tot 12 jaar getrouwd
en hebben 2 kinderen: een meisje van 10
jaar en een jongen van 5 jaar. Toen de
heer D. In het huwelijk trad, bezat hg een
fortuin van honderd-vljftlg-dulzend francs.
De vrouw bracht achtduizend francs mede.
Alhoewel vrouw D. zich niet heel prys-
baar gedroeg, ontstonden er tusschen de
echtgenooten menig moeligkheden. De
heer D. Is een doorbrave man, eenvoudig
In z8n handel en wandel. Ook zag hij
geen kwaad In de handelingen zgner
hulsvrouw en wilde ook geen kwaad van
haar hooren. in de laatste maanden onder
hield mevr. D. betrekkingen met een
jongen heer, H. genaamd, 21 jiar oud en
in dienst op een off deel kantoor. Zijn
ouders, zeer deftige lieden, wonende te
Yaeren. jtadden hem om deze reden doen
verplaatsen, zoodat de jongen nu In
Brussel verbleef.
Voor een 14-tal dagen zond mevr. D.
haar meld weg. Deze, Louisa van Acker
genaamd, 20 jaar oud, wonende te St.-G Ills,
op de .Boomwjk", trad In het begin van
verleden week In dienst van den heer
Van Praet, scheepsmaker, wonende op dc
.Helbrug".
Aan haar nieuwe meesters deed zg hier
de volgende verklaring: Mevr. D. tracht
haar man langzaam te vergiftigen. Nu en
dan doet zg in zgn eten vergil.
De heer Van Praet, zeer verwonderd
over deze erge beschuldiging, verzocht
zijn meld, zoo zg waarheid sprak, dit aan
den heer procureur des konlngs kenbaar
te maken.
Het meisje heeft niet geaarzeld dit te doen.
Zaterdagavond, om 8 uur, slapte het
parket gansch onverwachts ten huize van
den heer D. binnen. Na een korte onder
vraging moest mevr. D. de magistraten
vergezellen. Op het gerechtshof werd zQ
ondervraagd tot by 11 uur; waatna een
aanhoudingsmandaat tegen haar werd
afgeleverd.
Men zegt, dat zg bekentenis heeft ge
daan. Zj zou reeds 8 malen in het eten
en In het drinken van haar man een
vergif hebben gedaan, dat hem langzaam
dooden moest. Waarin dit vergif bestond
heeft het onderzoek nog niet uitgewezen.
Mevr. D. zou verklaard hebben, dat de
jongeheer H. haat medeplichtige was.
Toen de bevolking dit alles Zondag ver
nam, was de opschudding groot. In gansch
de stad werd over niets anders meer ge
sproken. Men gelooft hier ter stede, aan
de pllchtlgheld van mevr. D. Aan dc schuld
van den jongeheer twyfelt men. Iets Is
zeker: de jongen werd door Mevr. D.
misleid.
Zondagnamiddag werd op het bevel van
het parket van Dendermonde de genaamde
H., minnaar van Mevr. D., te Brussel aan
gehouden. Twee gendarmen brachten hem
meLden trein van 3 uur naar Dendermonde.
Hier werd hy naar het gerechtshof ge
bracht. Na door den rechter van onder
zoek gehoord te zgn geworden, werd hy
gevangen gehouden.
■EDERLMD.
's-Oravenhage. Een mooie arreslalie
heelt een Inspecteur van politie met be
hulp van een rechercheur dezer dagen
hier ter slede bewerkt.
De heer H schrijver op één der grootrte
notariskantoren, nam nog wel eens des
avonds, als hy op het bureau ging werken
zgn 19-jarlgen zoon mee om hem met
schryven te helpen. Deze, een veelbelovend
jongmensch, Indertijd aan een der departe
menten al aan den dyk gezet wegens
diefstal van een fiets en thans werkzaam
aan het hoofdbestuur der posteryen, zag
nu kans kennis te nemen van den Inhoud
van een testament, dat een vermogende
weduwe by den notaris had laten maken,
en was daarop naar deze dame getrokken
met de boodschap of hy haar e ff rcierr eens
mocht zien. Daar hy z'ch uitgaf als
bediende van den notaris en toonde
geheel van haar zaken op de hoogte
te zyn, maakte zg hiertegen geen §e-
zwaar. Hy schreef toen zoogenaamd k!
haar papiertjes op een lyat, doch Het
diarby de gelegenheid niet onbenut om er
een paar In zyn binnenzak te doen gigden.
Bovendien verdwenen er eenlge dagen
later een paar ffecten uit een dossier, dat
op het notariskantoor ter verdeeling In
berusting was. Een en ander kwam eigen
lijk eerst uit, toen een vriend van het
jongemensch één der gestolen papleren
ter verzilvering aanbood. Dit was voor de
recherche, die reeds In de kwestie gemoeid
was, natuuriyk het sein om In te grypen.
't Was trouwens juist het goede moment,
want het gelukte den heer Last den jongen
H. Zondagavond aan het Hollandsche
Spoorstation, terwyi deze op 't punt
stond met een vrouw in de richting van
Antwerpen te vertrekken, te arresteeren.
Een goede f 600 werd nog op hem ge
vonden; de rest was reeds verbrast.
Behalve de hoofdaanlegger en de vriend
die het papier ter verzilvering had aange
boden, zitten nog een tweetal jongelui,
die veel met belden omgingen en In den
laatsten tyd grof met geld hadden omge
sprongen, thans eveneens achler slot en
grendel. Een van hen, een zekere v. B.,
woonde In by de familie H. De ander,
v. d. B., hield een rendez-yous In de
Nleuwstraat.
Zlerlkzee, 15 Nov. In een gisterenavond
gehouden bestuursvergadering van de
Neutrale Mlddenstandsvcreenlglng, Is be
sloten den vak- en handelscursus te doen
aanvangen den 15ten Januari a.s.
Half December zal In den handel
gebracht worden een nieuw portret van
H. K. H. Prinses Juliana en wel In op
dracht van H. M. de Koningin door de
bekende frma L. van Leer Co, te
Amsterdam vervaardigde kleurenreproduc
tie In groot formaat (64 c.M. X 84 c.M.
beeldgrootte 50 X 58) naar een wonderwel
gelukte photographlache opname van Hare
Majesteit. Dit portret Is van een treffende
geiykenls; de Prinses staat In een aardlg-
ongedwongen houding, het vriendelijk
gezichtje en face, de pas geplukte zonne
bloemen In de handjes houdend, voor een
groep rhododendrons In de decoratieve
parkomgeving van den tuin van Het Loo.
De reproductie (die In een twaalftal
kleuren geschiedt) wordt uitgevoerd In een
tot dusver In ons land nog niet aangewend
procédé van fotollthographle, een zoo
fraai resultaat gevend, dat men waant een
aquarel voor zich te hebben.
Dé Slnger-Msat „-happy heeft op de
Wereld-Tentoonstelling te Turyn wederom
voor haar Naaimachines de hoogste onder-
schelding, t.w.twee .Grand Prlx" behaald.
By Kon. besluit is tot gezworene
van de Adriana Johanna-polder benoemd
de heer J. Kip te Dreltchor.
De Minister van Oorlog brengt ter
kennis van de autoriteiten van de land
macht, dat van verschillende zyden klachten
zijn gekomen over het bezigen van ruwe
taal en vloeken In het leger, onder ult-
noodlglng tegen die misbruiken met kracht
op te treden en te doen optreden.
Naar men uit Koudekerke meldt Is
door het bestuur van den stoomtram
.Walcheren" de vorige week aan het
gehuwde personeel een extra-weekloon
uitbetaald met het oog op den duren tyd.
Volgens bericht uit Helnkenszand Is
de dienstbode van den heer Teule, pastoor,
die vier dagen geleden verhuisde van daar
naar Grootebroek, in de nieuwe woning
van de trap doodgevallen.
In 1912 zullen vermoedeiyk voor
herhalingsoefeningen onder de wapens
worden geroepen, de miliciens van de
regimenten Infanterie en die der compag
nieën wiehyders van de lichtingen 1905,
1906 en 1911 voor 26 dagen, die der
bereden mltrallleurafdeellngen van de
lichting 1911 voor 26 dagen.
Volgens de Figaro zal Koningin
Wjlhelmlna Ir. het aamtaande voorjaar een
bezoek aan Prankryk brengen.
By Kon. Besluit zyu tot plaats
vervangers van den dfstrlcts-veearts te
Teteringen als standplaats aangewezen de
geëxamineerde veeartsen C. H. Molendjk
te Dinteloord en A. van de Sande te
Steenbergen.
VlissiDgen, 13 Nov. In het wetsontwerp,
waarby aan deze gemeente toegestaan
wordt tot 1 Januari 1915 een plaatselijke
belasting op het gedistilleerd te heffen,
wordt het bedrag daarvan bepaa'd op ten
hoogste f 7 50 per H L., ad 50 pCt. sterkte.
Tot nog toe bedroeg de plaatseiyke
zeeyns f 17 50 per IIL, zoodat volgens
dit regeerlngs-voorstel slechts 3/7 van de
tegenwoordige belasting mag worden ge
heven. Nu de hoofdeiyke omslag voor 1912,
niettegenstaande het vertrek der bookmakers
(en dus met zeer verminderde draagkracht)
Is verhoogd moeten worden van 1 118.000
op f 136,000, zal het wyi de plaatse-
lyke accyns nu ruim f 10,000 minder zal
opbrengen niet gemakkeiyk zyn de
begrooting sluitend te maken.
Tenzy wat niet verondersteld mag
worden In het regeerlngs-voorstel een
fout Is geslopen, en hei voorgestelde
bedrag van heffing niet f 7 50, maar
f 17.50 bedraagt.
Aanbestedingen, Verlcooplngen, enz.
Zonnemaire, 14 Nov. Ten overslaan
van den notaris J. Franse werd heden
alhier publiek verkocht een woonhuis, erf
en tuin aan den Blootschen dyk, voor f 575.
Landbouw en Veeteelt.
Vanwege de Kon. Nederl. Landbouw-
vereenlglng zal er een grondig onderzoek
worden ingesteld naar de Inkomsten en
uitgaven van den Nederlandschen land
arbeider. Twintig van deze arbeiders, over
het geheele land verspreid, zullen worden
ultgenoodlgd, onder leiding en toezicht
van een deskundig raadsman en tegen
behooriyke belooning voor de moeite, van
1 Januari tot 31 December 1912 nauw
keurig aan te teekenen alle ontvangsten
en uitgaven en alle op geldswaarde
geschatte producten, die de hulshouding
uit het bedryf ontvangt. Op die wyze
denkt men te weten te komen het loon
In geld, het loon In natura en de Inkomsten
genoten uit het arbeldersbedryije naast de
gespecificeerde uitgaven.
De firma's Van den Bosch éi Co. en
wed. P. de Jongh, handelaars In zaalzaden
te Ooes, hebben zich onder openbare
contrSie van het Ryksproefstatlon voor
zaadcontrble gesteld.
ONDERWIJS.
Haamstede. De heer A. Lambo alhier
Is benoemd tot onderwJZer met verplichte
hoofdacte te Oosterland.
Het herhallngsonderwys, dat met
Ingang van 15 November Is begonnen,
wordt bygewoond door 12 manneiyke
leerlingen.
By het examen voor cand.-notarls
slaagde de heer A. J. Blerens te St.-Annaland.
Dinteloord. Het herhallngsonderwys op
de 2e openbare school alhier wo.dt door
15 leerlingen gevolgd.
KERKNIEUWS.
Kerkwerve, 14 Nov. De begrooting van
inkomsten en uitgaven der Ned. Herv.
Gemeente alhier voor 1912 Is vastgesteld
tot een bedrag van f 621,74.
Eiker zee, 13 Nov. By de gehouden
stemming voor 3 gemachtigden In het
kiescollege der Ned. Herv. Kerk alhier zyn,
met ongeveer algemeene stemmen, her
kozen de heeren S. J. Gast, A. Geschlere
en J. de Keyzer.
Dinteloord. In de heden gehouden
gecombineerde vergadering van Kerkeraad
en Kiescollege zyn benoemd tot ouderlingen
de heeren R. Blerens en P. van Nleuwen-
huyzen Nz. en tot diaken de heer D. C.
F. Vroon H.z.
Bedankt voor het beroep naar de
Geref. Gem. te Tholen door Ds. S. Vonk,
te Oameren.
By de Zondag In 't dorp Voorst In
de Ned. Herv. Kerk gehouden godsdienst
oefening, zou de predikant, ds. H. J. de
Groot Ozn.(orthodox) overgaan tot
de bediening van het Avondmaal. Alles
was voor de eerste tafel gereed, de predikant
had het formulier gelezen en de manneiyke
lidmaten zalen om den dlsch geschaard.
De aanwezige orthodoxe kerkeraadslgden,
waaronder twee ouderlingen, de heeren
Bloemenwolk en Ten Broek, bleven echter
op hunne plaatsen zitten.
De predikant vroeg nu dezen ouderlingen
ultdrukkeiyk, of zg niet aan het Avondmaal
wenschten deel te nemen, waarop als ant
woord volgde: .Neen!" Ds. De Orool
verklaarde daarop met het Avondmaal
onder deze omstandigheden niet te kunnen
aanvangen en sprak de verwachting uit,
dat, nu een en ander voor het oog der
gemeente had plaats gegrepen, deze ouder
lingen hun ontslag zouden Indienen.
Niet alleen de kerkeraad der Ned.
Herv. gemeente te Middelburg, Is in hooger
beroep gegaan by het Provinciaal kerk
bestuur van de uitspraak van het classikaal
kerkbestuur, waarby stemming en her
stemming voor gemachtigden In het kies
college vernietigd zyn. Ook zy, die het
verzoek tot vernietiging hadden ingediend
hebben hooger beroep aangeteekend, daar
de uitspraak op andere, dan door hen
gevraagde gronden Is gewezen.
Dit adres aan het Provinciaal kerk
bestuur Is door zes lidmaten der Ned.
Herv. kerk van ethische en van moderne
richting onderteekend, daar de tyd ontbrak,
al de onderteekenaars van het vorig adres
op te zoeken.
Portret prof. van Manen. Prof. dr.
H. M. Mty'ooom (Groningen), en de
predikanten dr. G. A. van den Bergh van
Eyslnga (Helmond), dr. J. A. Bruins
(Idaard), dr. C. E. Hooykaas (Vlaardlngen)
en dr. H. P. Schim van der Loeff (Boskoop),
hebben zich vereenlgd tot een commissie,
die zich beyvert om de nagedachtenis te
eeren van prof. dr. W. C. van Manen, In
leven hoogleeraar In de godgeleerdheid te
Lelden, door het aanbrengen van zyn
portret In de senaatskamer van de
Universiteit.
De commissie heeft reeds van ver
schillende zyden biyken van Instemming
met haar plan ontvangen.
In de R.-K. kerken van het bisdom
Utrecht Is van den kansel bekend gemaakt,
dat het voortaan een leder is vrygelaten,
den Tweeden Paasch-, Pinkster- en Kerstdag
al dan niet als Zondag Ie vieren. Het
bezoek van de kerkdiensten, die op die
dagen gehouden zullen worden als op een
feestdag, wordt ook niet verplichtend voor
geschreven. Verder zullen de dagen vdór
een feestdag en de Vrydag, waarop een
feestdag valt, in het vervolg geen vasten
dagen meer zyn.
.La mort sans phrase".
Deze historisch gewordene woorden
werden ook toegepast op het verzoek
van den heer Swarlbol, tot verhooging
van zyn bezoldiging als Gemeentebouw
meester.
Niet één raadslid verroerde ten gunste
van dat verzoek een vin.
Allen waren het met Burgem. en Weth.
eens, dat het verzoek moest van de hand
gewezen worden.
Zelfs achtte niemand het noodig zyn
stem te motiveeren.
Wat was de reden van deze eenstem
migheid by het elftal uitverkoren mannen
der burger y?
Was soms de persoon van den Oemeenle-
bouwmeester hun minder sympathiek?
In geenen deele.
Kweet hy zich by geval niet behooriyk
van de hem opgedragen taak.
Ook dat niet.
Wat was dan wel de grond, dat zonder
discussie en hoofdeiyke stemming de pa
tres conscrlptl eenparig het voorstel tot
afwyzlng van adressant's verzoek aan
namen.
De zaak Is deze:
Toen Indertyd de betrekking van Qe-
meentebouwmeester alhier vakant werd,
deden Burgem. en Weth. op een jaarwedde
van f 1400 een oproeping In verschillende
bladen.
Veertig sollicitanten meldden zich hierop
aan. Onder deze was de heer Swarlbol.
De keuze viel op hem.
Niet uitsluitend aan zijn bekwaamheden
had hy zyn benoeming te danken.
De omstandigheid, dat hy in Indlë offi
cier was geweest en als zoodanig een
pensioen van staatswege genoot, had by
zyn benoeming groot gewicht In de schaal
gelegd.
Men was nameiyk van meening, dat,
wanneer men den heer Swartbol koos,
deze èi door zyn pensioen als Indisch
rff.cler èi door zyn tractement als ge
meente-bouwmeester, een royaal levens-
bestaan zou hebben, zoodat by nimmer
een poging tot salarlsverhooglng zou
aanwenden.
Hierin Is men echter bedrogen uitgekomen.
Want de heer Swartbol, wlen men biyk-
baar van de redenen, die tot zyn benoeming
geleid hadden, onkundig had gelaten,
meende In verband met hetgeen ook zyn
voorgangers genoten hadden uit een blliyk-
heldsoogpur.t op de door hem gevraagde
verhooglng aanspraak te mogen maken.
Hiertoe diende hy het vorig jaar een
verzoek In, dat evenwel noch by Burgem.
en Weth. noch by de raadsleden een
gunitlg onthaal mocht vinden.
Door deze afwyzlng liet hij zich echter
niet afichrikken.
Oedachtlg aan het oude spreekwoord
.de aanhouder wint", herhaalde hy dit
jaar zyn verzoek, maar, geiyk te verwachten
was, met denzelfden ongunstlgen uitslag.
Was de beslissing van den gemeente
raad een rechtvaardige?
Zonder kyf.
Dc belastingdruk wordt Immers In Zlerlk
zee door tal van ingezetenen, voornameiyk
door de ambtenaren, zwaar gevoeld, zoo
dat, zoolang geen nieuw belastingstelsel Is
aangenomen, waardoor de meer gefortu-
neerden worden getroffen, men op inkrim
ping der uitgaven bedacht moet zyn, en
men deze In geen geval mag ul'z tt n.
Dit rechtvaardigt, In verband met de
reeds hierboven genoemde reden, volkomen
de afwyzlng van des heeren Swartbol's
verzoek.
En nu moet deze voiyverlge ambtenaar
daarover niet baloorlg worden, want als
hy de zaak door den bril der objectiviteit
beziet, zal hy wel tot het Inzicht komen,
dat men ln de gegevene omstandigheden
moeliyk anders tegenover hem kon handelen.
Aan de orde Is nu het artikel, dat be
trekking heeft op de jaarwedden van den
havenmeester en van de sluis- en brug
wachters.
Nauweiyks heeft de heer Koopman het
woord .havenmeester" In het voor hem
liggend gedrukt exemplaar der begrooting
gelezen, of hy is niet meer te houden, en
vraagt het woord, dat hem naluuriyk door
den voorzitter gegeven wordt. En hierop
brak de heer Koopman den armen
havenmeester, die zich niet verdedigen
kan, omdat hy niet tegenwoordig Is, en
die, al was hy zelfs aanwezig, toch nog