Maandag 3 Juli 1911.
Tweede Blad.
I» u Zmscki Mtfijmi,
(Z ierikzeesch©
Courant).
NIEUWSTIIDIN8EN.
ZIEK1KZEESCHE
NIEUWSBODE.
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat lederen
MAANDAQ, WOENSDAG en VR1JDAO verschgnt, Is
voor Zlerlkzee I 1,30, voor alle andere plaatsen In
Nederland I 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, I 10
per Jaar b|J vooruitbetaling.
67«te JAAR6AN6. No. 9100
Uita«ver-Hoofdredaot«uri A. FRANKEL.
Redacteur i J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Qroote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrgdags-mlddags uiterlijk 2
Alle betalingen moeten geschieden bij den Oireoteuri A. J. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zlerlkzee.
Het Kantoor Is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
IMDIË.
Een telegram uit Batavia meldt, dat het
op Timor aan het grensgebied tot een
vechten kwam tusschen Hollandsche en
Portugeesche troepen. De Portugeezen be
zetten Hollandsch grondgebied. De Hol
landers trokken een macht van 400 man
te zamen. Twee compagnieën zijn ter
versterking gezonden.
(Zooals men weet behoort Timor ge-
deelteljk aan Holland, gedeeltelijk aan
Portugal. Nederland bezit Zuid-Westelijk,
Portugal het Noord-Oostelijk gedeelte en
behalve nu en dan eens geschillen van
luttel beteekenls, leelden de belde koloniën
steeds als goede buren).
AFRIKA.
juist 20 jaren geleden trok een karavaan
Engelschen, sommige in Zuld-AIrlka ge
boren, de Limpopo over en het land
bewesten Mozambique binnen, waarover
sedert eeuwen een geheimzinnige sluier
bad gelegen, ontrukte het aan de Kaffers
en begon met het bouwen van blijvende
nederzettingen. De ziel der onderneming,
Cecil Rhodes, wiens naam later aan dit
onmetelijke gebied, grooter dan Dultsch-
land en Oosten Ijk samen, werd gegeven,
had uitbreiding van het koloniale gebied
zijner natie op het oog, de trekkers daar
entegen hoopten, goud te zullen vinden
Ingevolge de legenden van het fabelachtige
rijk van Monomopata uit den tgd der
eerste Portugeezen.
Jarenlang Heten gunstige uitkomsten op
zich wachten en bleven de mlllloenen
ponden, die Engelsche kapitalisten In het
land staken, onv.uchtbaar. Den Holland-
schen Afrikaners boezemde de onderneming
ook geenszins vertrouwen In. De heer
Knobel, die een reis door een belangrijk
deels des lands heeft gemaakt, doet In
een pas verschenen verslag echter een
geheel ander licht vallen op de toekomst,
en wat hg zag gelijkt op een roman.
Reeds brengt het land 25 mlllloen gulden
per jaar aan goud op, kleine steden zijn
er vele verrezen en het land bezit, dank
zgn de offervaardigheid van enkele mllllon-
nalrs uit Johannesburg en Klmberley, een
spoorwegnet dat het met al zijn buren
verbindt. Onder de Brltsche vlag gebracht
door onrecht, zoowel tegenover de Kaffers
als tegenover Portugal, schijnt het land
niettemin een schoone toekomst tegemoet
te gaan, ook voor de aankweeking van
vee op groote schaalde beroemde
Armour te Chicago oefent er dit bedrgt
reeds uit.
Vormen thans Hollandsche Afrikaners
reeds een belangrijk, ofschoon niet over
wegend deel der bevolking, ook Neder
landers worden er aangetroffen. De natuur
lijke toegang uit zee voert over de
Portugeesche kolonie Mozambique en de
consul zucht terecht over het tenietgaan
der Hollandsche factorgen aldaar, juist nu
het achterland een zoo groote beteekenls
krijgt. De Nederlanders, die een twintigtal
jaren geleden uit Transvaal langs de oost
kust terugkeerden naar Europa, werden
op hun vaart langs de kust telkens door
de Nederlandsche vlag boven die bloelende
factorijen verwelkomd en verheugd. Thans
Is zg ovéral neergehaald en verschgnt
eerst weer veel noordelgker boven de
vestigingen eener andere, eveneens Rotter-
damsche maatschappg, die nog niet oud
is maar reeds tot bloei Is gekomen
Op den duur zal Rhodeslë wel gehecht
worden aan de Zuld-Afrlkaansche Unie,
doch dan zal deze duizelingwekkende
bedragen hebben Ie betalen voor den
uitkoop der compagnieën, die thans
Rhodes beheeren.
ERSELAHD.
Uit Londen wordt de verdwgnlng ge
meld van twee Dultsche dames. De oudste,
een weduwe, mevrouw Vogt, was met
haar gezelschapsjuffrouw onverwachts een
bezoek aan haar zoon komen brengen.
De zoon moest, onmlddellgk na aankomst
der belde dames, naar het station, dat op
5 minuten afstand van zgn woning Is
gelegen. Zg brachten hem weg, hg heeft
nauwkeurig den terugweg aangegeven en
heeft noch zgn moeder, noch haar ge
zelschapsjuffrouw ooitteruggezlen. Mevrouw
Vogt droeg veel kostbare juweelen en
had den bronzen penning bg zich, waar
door zg zich bekend maakte als zg geld
ging halen aan een bank te Bremen. Oeen
der belde dames sprak een woord
Engelsch. Men denkt aan een misdaad.
De gansche vorige week hebben de
kroningsfeesten ln Engeland voortgeduurd.
Maandag was er gala-ultvoerlng In de
Londensche operaDinsdag tuinparlg ln
het Bucklngham-palels en gala-voorstelling
In een andere operaWoensdag bezoek
aan de groote landbouwtentoonstelling;
Donderdag rgtoer door Noord-Londen
Vrgdag feest van honderdduizend kinderen
in het Kristallen Palels en Zaterdag ver
trekt het koningspaar naar Windsor.
De tweehonderd vreemde prinsen en
afgezanten hebben Zondagmiddag op uit-
noodiglng des konings een bezoek gebracht
aan het historische kasteel van Windsor.
In 50 rgtulgen werden zg daarheen ver
voerd. Ónder gelelde bezichtigden zg de
kostbaarheden. Ook werden kransen gelegd
op het graf van koning Eduard, waarna
de gasten naar Londen terugkeerden.
Bg de gala-voorstelling In de Kon. Opera
van Convet-Oarden, Maandagavond, was
de zaal versierd met 150.000 rozen en
100.000 anjelieren.
FRARKRIJK.
Parijs, 30 Juni. Een sneltrein naar
Havre ontspoorde bg Port De Larche en
stiet tegen de brug.
Eenlge passagiers liepen kneuzingen
op; de ontsporing is te wgten aan misdadig
opzet.
De Fransche Kamer heeft een c edlet
van 75 000 francs toegestaan voor de reis
van president Falllères naar Nederland.
Een kijkje in het havengebied
te Amsterdam.
Terrorisme.
De verslaggever van het Handelsblad,
die een o derzoek naar de staaltjes van
terrorisme Instelde, schrglt het volgende:
De allesoverheerschende Indruk, dien
het onderzoek op mg gemaakt heeft, Is
dat op de eilanden n.l. In de Czaar Peter
straat, op Kattenburg, Wittenburg en
Oostenburg, een toestand van anarchie
heerscht, dat zeer vele werkwillige arbei
ders niet naar hun werk durven gaan door
het terrorisme der anarchistische stakers,
waaraan zg blootgesteld zgn.
Maar daarnaast blgkt, dat de bescher
ming In die straten onvoldoende Is.
Ik noem nu eenlge feiten:
D{ bootwerker J. Cornellsse Is In de
Bickerstraat door 6 mannen mishandeld.
De bootwerker J. F. Groen werd door
een met name bekenden staker, die een
geopend mes In de hand hield, gevolgd.
J. Bosman is bg de Oranje Nassaukazerne
door 2 stakers geslagen.
Th. Barendrecht Is door 50 man In de
Zeeburgerstraat ernstig mishandeld en aan
hoofd en beenen verwond.
Bovenstaanden mishandelden zgn alle
werklieden van de „Konlnklgke".
Maar de terroristen vergrgpen zich ook
aan anderen.
Zoo werd aan de IJ-kade een zoon van
den heer Wlersma, chef van het etablisse
ment van de Konlnklgke" legen de beenen
geschopt.
Dit laatste geval staat niet op zichzelf.
De terroristen, die thans op de z.g.
Eilanden hun schrikbewind uitoefenen,
vallen velen listig, die met de staking
niets te maken hebben.
Zoo zgn bg J. C. Wgnbergen, groente
koopman, D. Schel, slager, belden op
Kattenburg, de ruiten Ingegooid, omdat
deze zakenmenschen geleverd hadden
aan schepen der Konlnlnklgke Ned. Stoom-
boot-Maatschappg I
Woensdagavond om 9 uur Is de 60-jarige
kruidenier Rgpkema, Groote Kattenburger-
straal, mishandeld, omdat hijkruide
nierswaren naar één der schepen gebracht
had, en Donderdagmiddag 2 uur zagen wg
een slagersjongen met zgn fiets op het
Mariniersplein legen den grond gooien,
opdateen paar wgven den Inhoud van
zijn mand konden onderzoeken! Toen de
Inhoud gering bleek, mocht de verschrikte
slagersknecht pasieeren I
De winkeliers worden zooveel mogelgk
geterroriseerd en met boycot bedreigd,
Indien zg aan schepen leveren. Tengevolge
hiervan en van bovengeschetst optreden
valt het den maatschappijen reeds moelelgk
haar schepen te proviandeeren.
Juffrouw Edelenbos, van anarchistische
meetings bekend, helpt dapper mee.
Ze poogt winkeliers de verklaring te
ontlokken, dat zg niet aan onderkruipers
zullen leveren I
Dinsdag riep ze op Kattenburg op straat
de vrouwen bgeen om weer eens succes
uit te bazuinen en bewgzen van instemming
te vragen. Met hoera's werden deze gegeven.
Dit alles geelt van de gebeurtenissen
nog hoegenoemd geen denkbeeld. Ten
minste even erg toch is de Intimidatie,
waaraan de werkwilligen blootstaan of
hebben blootgestaan.
Want de meesten hunner hebben door
die Intimidatie, door bedreiging met mis
handeling en doodslag, zich genoodzaakt
gezien het bgllje er bg neer te leggen.
Verschillende dezer werkwilligen, wier
namen ons bekend zgn, maar natuurlgk
niet genoemd worden, zgn door ons be
zocht en hebben verzekerd, dat ze zeer
gaarne zouden willen werken, maar niet
langer durfden. Hun vrouwen en kinderen
werden bedreigd en gemolesteerd en zoo
zagen zg zich genoodzaakt mee te staken.
Deze menschen zaten er zeer mee verlegen
tot contractbreuk te zgn gedwongen. Maar,
zelde één hunner tot ons, wg konden In
zulk een zenuwachtlgen toestand niet
voortwerken.
Donderdagmiddag breidde de staking
zich In zooverre uit, dat ook 20 man van
de Holl. Stoomboot-Maatschappg het werk
neerlegden.
De mannen verklaarden voor het meeren-
deel door Intimidatie hiertoe genoodzaakt
te zgn.
Onder bevel van den kapitein H. A.
Mos, van het wapen der Kon. Matéchaussée,
zullen van Zaterdag af te Amsterdam 28
manschappen van dat wapen worden ge
detacheerd.
De Maatschappg .Oceaan", die de ge
vraagde gage-verhooglng der zeelleden
met f 6 per maand wilde toestaan, gaat
thans, naar wg vernemen, niet verder op
de zaak In nu de zeelleden tegelgkerlgd
Inwilliging van de elschen der bootwerkers
vroegen.
LUCHTVAART.
Berlijn, 30 Juni. De vlieger Hlrt won
50.000 mark voor het vliegen met een
passagier naar Miinchen, Neurenberg,
Leipzig en Berlgn.
Door den Amerikaan Sopwlth Is getracht
een pakje over te brengen van den wal
bg New-York naar de In zee varende
stoomboot .Olympic". Sopwlth, met een
passagier ln het toestel, haalde de
.Olympic" In, maar slaagde er niet In het
pakje aan boord te werpen: het viel er
naast. Doch hij kwam zelf behouden aan
wal terug.
Aan het einde van het jaar 1908 waren
er 4 personen, die konden vliegen en wel
Wilbur en Orvllle Wright, Henry Farman
en Santos-Dumont. Op het oogenbllk zgn
er volgens offlcleele cgfers ruim 2000 en
wanneer men nauwkeurig nagaat komt
men zeker tot het aantal van bgna 6000,
waaronder ook de leerlingen begrepen zgn.
De Niagara over.
Uit New-York wordt bericht, dat de
vlieger Lincoln Beachey met zgn blplan
een stoute vlucht heeft gedaan boven den
Nlagara-waterval. Hg vloog onder den
gzeren boog van de brug door en raakte
af en toe bgna het water. Hg wist den
Canadeeschen oever te bereiken, maar
verklaarde, dat deze vlucht het uiterste
van zgn zenuwen had gevergd. Hg had
zgn oogen moeten sluiten toen zgn
vliegtuig door het spattend schuim van
den waterval schoothet water verblindde
hem. Een menigte van 150,000 toeschouwers
was getuige van deze waaghalzerg.
Gemengd Nieuw».
Twee vreeselijke drama's van over
spannen moeders. Te Brambach heeft
de vrouw van een hulpwlsselwachter haar
drie oudste kinderen, 4, 7 en 8 jaar ver
moord en zich toen met hare belde jongste
kinderen In de molenbeek verdronken. Een
verdenking van diefstal heeft de vrouw
tot die vreeselgke daad gebracht. In een
oagelaten schrgven bezweert zg haar
nnschuld. 13595
Te Bern heeft de vrouw van een gids
In een aanval van zinneloosheid, geprobeerd
haar vier kinderen met een scheermes den
hals af te sngden en toen zich zeiven
doodgeschoten. Zg en de 7-jarlge knaap
waren reeds overleden, een vgfjarig meisje
stierf spoedig daarop. Ook een tweeling
die pas gedoopt waren zgn erg gekwetst,
één verkeert zeker In levensgevaar.
DOOR
PISOES.
XX.
De botvisschers In de genoemde Zuid-
Hollandsche Stroomen oefenen hun bedrgf,
evenals de Zeeuwsche vlsschers. uit met
schutwant, doch daar wordt zij ook uit
geoefend met de beuglgn. ln Zeeland
geschiedt dit niet; deze vlschwgze berust
hierop: het Is een lange Ign, waaraan op
onderlinge afstanden dunne touwtjes zgn
bevestigd, die aan het ééne einde zgn
voorzien van zeer buigzame koperen haken.
Aan elke Ign bevinden zich 50 haken, en
elke beug mag uit hoogstens 50 lgnen
bestaan, zoodat het maximum-aantal haken
2500 stuks bedraagt.
Deze haken worden geaasd, hiervoor
wordt bg voorkeur zeebllek gebruikt en
bg gebreke daarvan ook wel garnalen als
aas gebezigd.
Hoewel de rivier voor de botvlsscherg
met schutwant verpacht Is, heeft de Staat
zich voorbehouden om tegen den prgs van
f 20 per stuk hoogstens 25 vergunningen
af te geven aan de aanvragers om met de
botbeug te vlsschen, doch niet verder
rlvlerwaarts op dan tot de Ign kustlicht
Willemstad—havendam Numansdorp. Vol
gens de In het verslag der vlsschergen
gegeven opgaven was de uitkomst dezer
vlsschergen niet schitterend.
Van de aasvlsscherg, waarvan hierboven
melding werd gemaakt voor debeugvlsscherg
noodlg, wordt gezegd, dat deze op dezelfde
wgre en met dezelfde vaartuigen wordt
uitgeoefend als voor de spierlngvisscherg
met de ankerkull omschreven. De vangst
van spiering geschiedt dan In hoofdzaak
door middel van ankerkullen en gedurende
de winter- en voorjaarsmaanden ook met
het drgfnet. Voor de vlsscherg met anker-
kullen worden schokkers en blazers ge
bruikt. Het vlschtulg bestaat uit een houten
raam, gemaakt van vier zware sparren, de
kuil (het net), hanepooten, spreukels,
anker en ketting.
De kuil Is van garen gebreid, buldet-
vormlg en van zeer groolen om zang. Het
net neemt naar achteren geleidelijk af met
een nauw buisvormig einde, dat de staart
genoemd wordt. De totale lengte van een
kuil bedraagt 35 S 40 meter. Het net wordt
met de opening aan het houten raam
bevestigd en daardoor gedurende het
vlsschen opengehouden.
De twee horizontale sparren van het
raam hebben een lengte van 8 M. en
de twee verticale zgn Iets korter, circa
7 Mzoodat het net een opening heeft
van 8 bg 7 M.
De hanepooten zgn kettingen of staal-
draadtouw, die aan de onderste en bovenste
uiteinden van de staanders zgn bevestigd.
Elke hanepoot heeft Iets meer dan de
dubbele lengte van den staander; In het
midden zit de sprenkel aan den hanepoot
vastde sprenkels zgn steeds van staal-
draadtouw, de rechter- en llnkersprenkel
ziji met sluiting vereenlgd en aan de
ankerketting bevestigd op 15 vadem af
stand van het anker.
De hoeveelheid ketting, die .gestoken"
wordt bg het „zetten" van de kuil hangt
af van de diepte van de plaats waar
gevlscht wordt en ook van de kracht van
den stroom en van d»n w'nd
Is de kuil eenmaal geplaatst, dan Is de
vlsscher geheel lijdelijk. De vlach wordt
door den stroom het net uitgestuurd en
kan als ze In het nauuwe gedeelte van
het net komt, door den aandrang die uit
het wgdere gedeelte komt zich niet meer
verwgderen.
Zoodra de stroom aanmerkelgk begint
te verzwakken, of het tg „af" Is, wordt
door middel van een op het vaartuig
staande Her de voorzgde van het net uit
het water geheschen, 't staartgedeelte aan
boord van het vaartuig ingehaald, de vangst
op het dek uitgestort en gesorteerd de
verkoopbare vlsch wordt aan boord ge
houden, het overige terug In het water
geworpen of ook wel voor aas gebruikt
bg de aalvlsscherg. De spiering die met
de ankerkull wordt gevangen Is van ver
schillende grootte, men vindt er onder
van 4 c.M. en van 15 tot 18 c.M. en verder
van alle daartusschen liggende maten,
zoodat zulk een vangst een verscheiden
heid van vlschjes levert, die onderling
veel In ouderdom verschillen. Dit trefl
men het geheele jaar door aan, wel heeft
men een Igd van meerdere grooten en één
van meerdere kleinen, doch verscheiden
heid als hierboven vermeld, Is bepaald
nimmer uitgesloten.
De spiering met de drgfnetten gevangen
Is naar den aard van het vlschwant groot
van stuk, doch ook ongelgkwat door de
mazen kan ontsnappen, wordt niet gevangen,
vandaar dat men onder deze spiering geen
kleine aantreft.
De vlsch, behalve die van vgf vaartuigen
alle van één eigenaar, die ze In gs verpakt
verzendt naar Pargs, wordt op verschillende
plaatsen publiek aan de markt verkocht
en gedeeltelgk in omliggende plaatsen ult-
geleurddie welke met de drijfnetten
worden gevangen, worden verpakt ln
kistjes en naar Engeland verzondendoor
de lage prgzen in 1910 In Engeland te
maken, werden die zendingen gestaakt en
waren mitsdien de vlsschers genoodzaakt
een ander afzetgebied voor hun vlsch te
zoeken en werd er mee geleurd In de
omgeving. Nu wordt de aasvlsscherg voor
de botvlsscherg en ook, zooals reeds
gemeld voor de aalvlsscherg, op dezelfde
wgze als de splerlngvlsschetg, uitgeoefend.
In het vlsschen als zoodanig Is alleen dit
verschil, dat de bovenste legger van het
raam slechts gelgk met de oppervlakte
van het water Is, zoodat de kuil maar
even onder water is. Deze vlsscherg wordt
alleen en uitsluitend uitgeoefend voor het
benoodlgde aasdoor de hooge rivierstand
was het In 1910 zeer moeilgk gedurende
den zomer om aas te vangenIn gewone
omstandigheden komt de zeebllek In het
Hollandsch Diep in zulke groote hoeveel
heden voor, dat het gebeurt, dat in een
half uur tgds dat de kuil te water Is, er
voldoende aas voor de behoefte gevangen
wordt.
Aas Is dus ook benoodlgd voor de
aalvlsschergdeze wordt uitgeoefend met
korven of kubben en ook met aalhoeken;
om echter met deze vlschtulgen gunstig
resultaat te bereiken, moeten ze worden
„geaasd". Dit geschiedt In den regel met
zeebliek, bg uitzondering met garnalen en
ook met wormen. De bliek wordt gevangen
als bovenvermeldde garnalen worden
met een kleine garnalenkor zooveel mogelgk
door de aalvlsschers zelf gevangen en
gedeeltelgk bg garnalenvisschers gekocht
de wormen worden uit den grond gehaald,
san één lengen d-atd eeregen. daarna
opgerold rond een dun stokje, dat In den
korl wordt gestokenhet andere soort aas
wordt gewoon In de korven of kubben
geworpen.
Volgens een bepaling In de verpachtlngs-
voorwaarden mogen gedurende April en
Mei geen korven, kubben en aalhoeken
voor deze visscherg worden gebruikt, doch
van deze bepaling Is gedeeltelgk vrgstelllng
verleend en mag In Mei met deze vlsch
tulgen worden gevlscht, onder voorwaarde
dat er geen „wit aas" mag worden gebruikt.
Zoo wordt dus In Mei alleen met garnalen
geaasd. Elk vaartuig mag met hoogstens
60 korven of kubben vlsschende korven
of kubben zgn aan een lange Ign bevestigd
en deze Is op onderlinge afstanden met
steenen bezwaard om het zinken te be
vorderen, en tevens te verhinderen dat zg
door den stroom worden medegevoerd.
Indien er zooveel aas te vangen Is, dat er
voldoende in de behoefte kan worden
voorzien, worden de korven twee of drie
malen In één etmaal „gelicht". Het Is een
zeer bedrgvlge visscherg, want terwijl de
stroom sterk is, wordt met de ankerkull
op aas gevlscht, zoodra de stroom mindert
het aas ln de boot gedaan, en met deze
de korven opgehaald, de vangst aan boord
genomen en opnieuw geaasd. Het Is In het
belang van de vangst, het aas zoo verach
mogelgk In de korven te kunnen doen.
Oedurende Mei zgn de vangsten gemeenlgk
gering; de garnalen schgnen geen gewild
voedsel voor de aal te zgn, bovendien zgn
de garnalen, die de aalvlsschers koopen
veelal In zoo'n ondeugdelgken staat, dat
ze als aas beslist waardeloos zgn.
Wordt vervolgd).
