ZIËRIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Vrijdag 7 April 1911.
Derde Blad.
(25 ierikzeesche
Courant).
HIEUWSTIIOIWaEW.
ABONNEMENT.
De abonnementsprys van dit blad, dat lederen
MAANDAQ, WOENSDAO en VRIJDAQ verschynt, Is
voor Zlerikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen In
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, I 10
per jaar h[| vooruitbetaling.
67ste JAARGANG. No. 9065
Ultyevep-Hoofdredaoteur i A. FRANKEL.
Redacteurs I. WA ALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Oroote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Inzending moet geschieden des Maandags-
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2 are.
Alle betalingen moeten geschieden bij den Directeurs A. I. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Het Kantoor ts geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
INDIË
Batavia, 5 April. Bij bacteriologisch
onderzoek Is gebleken, dat de In Oost-
Java uitgebroken z'ekte Inderdaad bullen-
pest Is. De epidemie beperkt zich tot
enkele districten van de residentie Pasoe-
roeaa. Van regeerlngswege tracht men
verdere verspreiding van de ziekte zooveel
mogelijk te voorkomen.
ZWITSERLAND.
Uit Zwitserland komen van alle plaatsen
berichten over sneeuwstormen en sneeuw-
stortingen. Op den Slmplon-pas en den
Furka-weg ligt de sneeuw vijf meter hoog.
BIJ Amsteg aan den weg over den
Gotthard zijn twee broeders door een
sneeuwstortlng bedolven. Reeds Is het
lQk van één hunner gevonden. Bij Ooppen-
steln zfln eenlge arbeiderswoningen be
dolven. Er worden vier man vermist. Aan
den Slmplon-pas worden sedert Zaterdag
drie sneeuwschoenloopers vermist. Men
denkt dat zty ln den sneeuwstorm, die In
den nacht van Zaterdag op Zondag ge
woed heelt, het leven gelaten hebben.
NOORWEGEN.
la de noordelijkst gelegen stad van
Noorwegen, Hammerfest, hebben Maandag
ernstige onlusten plaat» gehad, verwekt
door een groep geheelonthouders, die In
den gemeenteraad de meerderheid vormen.
Deze „seclarissen" zooals de Matln-
correspondent te Chrlstianla ze noemt
hadden op eigen hand bevolen, dat de
slijteryen en tapperyen om zes uur gesloten
moesten worden. Daar de wet deze In
richtingen echter toestaat om tot acht uur
's avonds geopend te biyven, weigerden
de handelaars en tappers om zich aan dit
besluit te onderwerpen. Hierop trachtten
de woedende volgelingen van wyien Carrie
Nation de kroegen te vernielen. De chef
der politie, die hen tot bedaren wilde
brengen, moes! In alleryi vluchten, daar
de mer.lgte dreigde hem In het waler te
werpen. Er Is een oorlogsschip naar
Hammerfest algezonden, ten einde er de
O'de te gaan herstellen.
DENEMARKEN.
Door een groote uitsluiting In het
bouwbedryi zyn 14 000 man werkeloos
geworden. Het zyn metselaars, timmerlieden,
electriclens, werklieden In de machinale
houtbewerking, loodgieters en opperlieden.
ENGELAND.
Londen, 4 April. De maliboot .Mecklen
burg" heelt In tegenwoordigheid van vele
autoriteiten een proeftocht gemaakt van
Vllssingen naar Folkestone.
De proef slaagde uitstekend: de boot
had ten 11.40 ure Vllssingen verlaten en
kwam 4 30 te Folkestone binnen.
FRANKRIJK.
De gezworenen van het gerechtshof der
Seine te Parys hebben weder een bedrogen
echtgenoot, die zyn ontrouwe vrouw doodde,
vrygesteld van stral. Het was de hotel
houder Machet. Zyn vrouw liep eerst weg
met een leeuwentemmer; maar zy kwam
terug en Machet schonk haar vergiffenis.
Eenigen tyd later liep zy weer weg en
haar man haalde haar weder thuis. Maar
toen zy betuigde, dat zy niet by hem
wilde biyven en dat zy vryheld wilde
hebben om te doen wat zy verkoos, ont
stak Machet In drift en schoot haar dood.
Oeiyk reeds gezegd Is, hebben de ge
zworenen hem vrij van schuld verklaard,
zoodat hy door het hof werd vrijgesproken.
Eenigen tyd geleden huwde een In
de buurt van Nantes zeer btkende man
van de wereld, die zich markies De Rcque-
feullle noemde, een adeiyke dame, madame
De Bourmèie, burchtvrouwe van het slot
van Bierre, die sedert drie jaren weduwe was.
Maandag nu kwamen een aantal gen
darmen op het slot van Bierre en legden
den verbaasden mallre d'hOte! een bevel
tot arrestatie van den markies voor, die
geen markies was, eigeniyk Relsz heette,
de zoon Is van kermisreizigers en wordt
aangeklaagd wegens bigamie en falsificatie.
Daar de nagemaakte markies echter op
het oogenbllk met zyn vrouw le Brussel
vertoeft, moesten de gendarmen onverrichter
zake afdeinzen.
De geheele streek van Nantes, Palmpol
cn Saint Père-en-Retz Is wegens het op
treden der justitie tegen den algemeen
bekenden en zeer beminden .markies"
grooteiyks opgewonden. Naar het heet,
heeft een voormalige kamenier der mar
kiezin, uit wraak, den valschen markies
by de politie verklikt.
Relsz, alias De Rcquefeuille, was door
den geheelen adel uit den omtrek gastvry
ontvangen, was met de hooge heeren koek
en el geweest, en zelfs tot voorzitter van
de renvereenlglng te Palmbeuf gekozen.
NEDERLAND*
Arnhem, 5 April. Dinsdagmorgen werd
met trein 9 30 van hier overgebracht naar
de strafgevangenis te Leeuwarden v. Rennes,
die onlangs veroordeeld werd tot levens
lange gevangenisstraf wegens mishandeling
en moord op Adriana Pulle, te Renkum.
Er was zeer veel toeloop van het publiek
op het perron. De trein vertrok dien
tengevolge met 10 minuten vertraging.
Culemborg, 5 April. Jonkers, hoofd
conducteur van de Staatsspoor, kwam
hedenmorgen door de gladheid onder den
goederentrein !"'3 Hem weid een arm
en been afgereden. In het ziekenhuis te
Ulrecht Is hy om 10 uur overleden. Hy
laat een groot gezin na.
Amsterdam, 3 April. Zaterdag heeft
men In het Palels van Justitie een eenlgs-
zlns vreemde ontdekking gedaan. In een
luchtgat van één der privaten In het
benedengedeelte van het gebouw, heeft
men een pakje bankbiljetten gevonden,
een waarde vertegenwoordigende van
f 1890 De biljetten waren opgerold en
gewikkeld In een flanellen lapje, waarom
heen een touwtje was gebonden. Uit het
feit, dat de plaats waar het pakketje werd
aangetroffen, tamelijk moeiiyk te bereiken
is, moet worden afgeleid dat bet geld daar
opzetleiyk verstopt Is, waarschijniyk met
de bedoeling, het later weder te kunnen
wegnemen. Dat voornemen Is dan nu ver-
ydeld, doordat een veldwachter toevallig
het rolletje ontdekte. Op één der biljetten
was twee keer de letter .L." geschreven
's-Gravenhage, 5 April. Het stoffeiyk
overschot van Primes Pauline van Oranje
zal as. Vrydag teri 10 u. 6 met den
gewonen trein le Delft aankomen. De
waggon met de kist zal worden afgehaakt
en de kist op de kinderbaar, In gebruik
by den Konlnkiyken grafkelder, worden
geplaatst.
De stoet zal zich langs den koristen weg
naar de Nieuwe Ketk begeven. De baar
wordt voorafgegaan door den commlsrarls
van politie ln een rijtuig en twee bedienaren
ter begrafenis en gedragen door acht
dragers. Ter^weerszyde gaan drie lakeien
In half-gala.
Zy wordt gevolgd door den eersten
kamerheer van H M. de Koningin en den
Intendant.
In de Nieuwe Kerk wachten de Prins
en de burgemeester van Delft den stoet.
De echtgenoote van den caféhouder
W. v. S. In de Sumatrastraat alhier, kreeg,
terwyi zy stond te wasschen, een toeval,
waardoor zij voorover In de waschtobbe
vief Doordat er op dit oogenbllk niemand
In de nabyheld was en het ongeval niet
dadeiyk werd opgemerkt, was de onge
lukklge vrouw reeds gestikt, toen men
haar te hulp kwam.
Sommelsdijk. Eenparig hebben de
bakkers alhier den broodprys met 2 ets.
per brood verlaagd, zoodat nu de prys
1 ct. per K G. lager is dan die van het
brood, aangevoerd vanwege de ccöperatleve
bakkery te Dlrksland.
Verband tusschen bemesting en vee.
Veelooze bedryven zyn In ons land
hooge uitzonderingen. In byna alle ge
vallen Is het bedryf gemengd, d. w. z. dat
de meeste landbouwers niet alleen aan
landbouw, maar ook aan veeteelt doen.
Wel ziet men het omgekeerde. In Holland
en Friesland en elders zyn heel wat vee
houders die niet aan landbouw doen en
al hun land In welde hebben liggen. De
enkele veelooze bedryven ter zyde latende,
onderscheid Ik dus voor myn doel:
a. Gemengde bedryven. b. Veehouderyen.
De laatste vinden wij naluuriyk speciaal
daar, waar de grond bizonder geschikt is,
In Holland, Friesland en hier en daar
elders. Het Is in die streken, dat we het
beste vee vinden, voornamelijk het melk-
lype. De aard en de toestand van het
vee hangt ten nauwste samen met den
aard en den toestand van den bodem,
waarop het leeft, van den grond, waarvan
het gevoed wordt. Haalt men uit de vee
streken van ons land beesten naar elders,
naar minder vruchtbare streken, dan gaan
de koelen en het geslacht, dat zy voort
brengen, In typische eigenschap achteruit,
tenzy men zeer blzondere maatregelen
neme. Eene HollandscheFrlesche of
Oronlngsche koe (deze laatste als lype
van vleeschproductie), overgeplaatst op
den hoogen grond van Noord-Brabant of
Drente, verliest met haar nageslacht in
goede hoedanigheden, tenzy blzondere,
zéér blzondere zorg besleed worde aan
het voer, In de eerste plaats aan de welden.
Er Is een kolossaal verschil tusschen het
gras of hooi van verschillende welden.
Men heeft grashool van 2 en 3 pCt. ver
teerbaar eiwit, en er Is ook van 9 i 10
pCt. En het eigenaardige Is, dat met de
styglng van het eiwit gepaard gaat een
toename van het velgehalte, het zetmeel-
gehalte en de aschbestanddeelen, m. a. w.
dat de kwaliteit van het hooi dus In alle
opzichten stygt. Tot op een zekere grens
kan de veehouder zelf zyn weide verbeteren.
Een ralioneele bemesting met stikstof,
phosphorzuur en kali Is voor alle welden
absoluut noodlg, zoowel voor die der
veehouderyen als voor die der gemengde
bedryven, maar toch in de eerste plaats
voor die der laatste, daar waar de kwaliteit
van het gras verbeterd moet worden,
waar het eiwitgehalte moet stygen. Behalve
de bemesting met kali en phosphorzuur
In den herfst of In het voorjaar, Is het
dus noodzakeiyk In het voorjaar alle
weiden te bemesten met chlll-salpeter.
De minste hoeveelheid, die daarvoor
dienen kan, Is 150 K.G. per H.A. Al naar
de toestand der welde minder gunstig Is,
geve men meer. Dat, behalve een styglng
van het eiwitgehalte en dus van de
kwaliteit van het gras, ook de hoeveelheid
gras en hooi toeneemt, behoeft zeker niet
gezegd te worden. Doch niet alleen de
kwaliteit van het hooi, maar ook die van
andere producten, als granen, voederbleten,
aardappelen enz., kan door een bemesting
met chlll-salpeter verbeterd worden. Het
Is juist deze Intensief werkende stikstof
meststof, die het eiwitgehalte dezer
voedingsstoffen doet stygen. Het direct
gevolg van een chlll-salpeter-bemestlng
aan veevoedergewassen Is, dat de boer
minder krachtvoeder behoeft te koopen.
Immers de aanvoer van krachtvoer kan
alteen dienen, om In het gebrek van eiwit
te voorzien.
Wanneer ik het voorgaande kort samen
vat kom ik tot deze conclusie:
Een bemesting met chlll-salpeter op
welden en veevoedergewassen verhoogt
het eiwitgehalte van het veevoeder en
daarmede de kwaliteit van het veevoeder
in het algemeen. Een direct gevolg daarvan
Is een vooruitgang en verbetering van
den veestapel.
Burgerlijke Stand van Zonnemalre.
lste kwartaal.
Geboren:
13 Jan. Leenderl Izak, a. van Ant. van Ast en
P. Hoekman.
21 Mlchiel Christians, a. van J. de Vlieger
en M. van Stalen
25 Nlcolaas, z. van M. v. d. Werf en
M. de Wit.
27 Marinus Jan Willem, z. van N. W. van
Putte en A. J. P. Gast.
30 Lcendert Joost, z. van L. van Fetlus
en A. Ltndhout
26 Febr. Willem, z. van W. van Nleuwenhu|ze
en L. Nufens.
15 Maart. Qeertrulda Johanna, d. van P. van
Fetlus en J. van As.
20 Jannis Marinus, z. van J. M. Qelejnse
rn M. v. d. Sande.
29 Jacob, z. van K. van der Meer en O.
Hoekman.
Overleden:
25 Jan. Pleter de Bruine, j.m., oud 51 Jaar
(van Brouwershaven).
29 Maart Janna Metier, echtgenoote van M. de
Jonge, oud 63 Jaar.
DOOR
PISCES
XVI.
Tegen het schryven van wat wy In een
vorig artikel meldden over de zeehonden,
kan dit reeds als afdoend gelden, dat na
1900 de uitkomst heeft bewezen, dat de
Zeeuwsche botvlsschers groot gelijk hadden
met hun verzoek aan de regeering om
Instelling der rykspremle op het dooden
van zeehonden. Wat toch Is het geval?
De botvlsschers besomden In die jaren
circa I 3000, een luttel bedrag, wanneer
men In aanmerking neemt, de enorme
oppervlakte water, waar In ongunstige
omstandigheden kan gevlscht worden; en
na dien tyd verbeterden jaar op jaar de
uitkomsten, zoodat zelfs de geheele som
per jaar aan bot ongetwyfeld Is vervyi-
voudlgd, o. I. een afdoend antwoord, dat
de zeehond, men moge het dier om zyn
groote begaafdheden nog zoo waardeeren,
voor de vlsschers nu eenmaal een zeer
schadeiyk dier Is, en nu mag eenmaal
overgevoeligheid tegenover het dier geen
factor worden, om het behoud te betwyfelen.
Men versta ons goedelke noodelooze
kwelling, elke wreedheid tegenover een
dier, hetzy een zeehond of een ander,
achten wy uit den booze en helpen wy
bestryden zooveel in onze macht Is,
overtuigd, dat een dier evengoed gevoel
heeft als een mensch, en diep gevoeld
wordt elke waarschuwing, die wy dageiyks
kunnen hooren: .Behandel de dieren met
zachtheid!" In den stryd om het bestaan
is het nu eenmaal niet te vermyden, dat
het dooden van dieren plaats heeft. Wij
weten wel, dat ook deze laatste meening
beslryders vindt, maar dat Is nu eenmaal
zoo maar niet met een reeks van woorden
uit te maken. Reeds over het jaar 1903
werd o. a. gezegd, dat het resultaat der
ullkeering van premies voor de vangst
van zeehonden zeer goed merkbaar was.
Overal, zoowel In de Wester- als Ooster-
Schelde, vertoonden zy zich veel minder,
en In kleinere troepen. Daar 2y door de
vervolging zeer schuw geworden waren,
waren zy ook minder gemakkeiyk te
vangen.
In dal jaar werd als blzor.derheld ver
meld, dat de weervlsschery te Ouddorp
met elk ty bezocht werd door een zeehond;
telkens werden er koppen van vlsschen
In de weer gevonden, en zalmen gevangen
met een heelen hap uit het lichaam. Het
gat In het weerhout wees de plaats aan,
waar hij binnenkwam, en ofschoon de
vlsscher allerlei middelen beproefde, strop
pen van yzerdraad en bur.ztngklemmen
plaatste, de zeehond was hem te slim, en
als het getij een zekeren stand had bereikt
verdween de roover met gevulde maag,
om den volgenden dag weer terug le
komenzoodat men hem nooit heeft
kunnen krygen.
Eenlge jaren later luidde het nog, dat
het resultaat zeer goed merkbaar bleef.
Overal was het getal zeehonden verminderd.
In de Wester-Schelde, waar op hen veel
met geweer wordt gejaagd, zag men In
de zomermaanden troepjes van 15 tot 20
op de slikken van Saeftlngen. Ook In hst
district Zlerikzee was duldeiyk te consta-
teeren, dat de kudden minder en kleiner
waren dan vroeger. In dit district werden
b.v. In 1907 gevangen ruim 300 zeehonden,
die men berekende dat leder In 24 uren
een zeehond ls zeer vraatzuchtig
zooals reeds werd medegedeeld een
emmer bot consumer ren, wat over de 230
dagen, waarop een botvlsscher zyn bedrijf
kan ultoelenen, niet minder dan 698450
K.G. bot zou opleveren. Sprekende cyfers,
geen wonder, dat zoo'n opruiming van
500 600 zeehonden in een jaar een
gevolg moest hebben, dat r.u nog steeds
uitstekend merkbaar is.
Er wordt een enkele maal op de banken
In de Stroomen door een liefhebber-jager,
die het nu juist niet om een premie te
doen is, maar meer om de eigenaardigheid
van de jacht, met het geweer jacht op
zeehonden gemaakt, maar dat dit een alles
behalve gemakkeiyke taak is en dat men
jager moet zyn, die voor de llefhebbery
heel wat over beeft, tegen geen moeite op
ziet cn teleurstellingen kan verdragen,
biykt uit het volgende, medegedeeld door
een jager, die zoo'n jachtondernemlng op
touw zette:
.Daar zeehonden, In het volle water
geschoten, direct zinken om voor goed
onder te biyven, Is de jacht op de
Wester-Schelde alleen by laag water
mogeiyk. Men moet dus trachten de
dieren op de platen of zandbanken zelf
te dooden.
Nu Is het m. I. niets moellyker dan het
verschalken van die by uitstek slimme
beesten. Het Is onbegonnen werk ze van
het water te naderen.
't Liefst leggen ze zich, boven op den
rand van de op zonnige plaatsen meer
dan 1} meter boven den waterspiegel zich
vrij steil verheffende banken, In de zon te
koesteren. Reeds van verre weet het
geoefende oog, uit de min of meer grauw-
wllten of donkeren klomp, ten halve
weggedoken In een kuil, dus even boven
het zand uitstekend, den zeehond te
herkennen. Nu gaat het er op af. Zwijgend
en vol spanning ziet ge den alsland
tusvehen u en het beoogde doel al korter
en korter worden. Reeds kunt gy omtrek
en vorm aan die beweglnglooze massa
onderkennen. Gelooft echter niet, dat de
zeehond uw nadering niet bespeurde, al
ligt hy daar zoo stil als een stuk hout.
Dan vergist ge u terdege. Met zyn scherpe
kijkers slaat hy nauwkeurig de bewegingen
van het naderende zeil gade. Op een
afstand van drie 4 vierhonderd meter
wordt het hem wel wat te erg; wan
trouwend verheft zich het voorste gedeelte
van de klomp en de zeehond, wiens kop
ge nu duldeiyk kunt onderschelden, laat
zich snel en bondig tot halverwege de
helling glyden om nieuwsgierig en even
onbeweeglijk als te voren daar te biyven
kyken naar het steeds dlchterby komende
vaartuig. Van btyde aandoening voelt ge
het hart sneller kloppen. Ge maakt u nog
kleiner dan ge zyt. Ademloos houdt ge
u tot vuren gereed. Nog is de afstand te
groot. Nog eenlge oogenbllkken en
ge ziet den zeehond, nog vóór ge met
succes kondt losbranden, in de diepte
verdwynen Byna even moeiiyk Is het op
de zandbank zelf te naderen, doch het is
de eenlge manier om gunstige resultaten
te krygen.
Ontdekt men een zeehond In de boven
beschreven ligging, dan is het raadzaam
beneden den wind op minstens 500 meter
afstand van de plaats waar hy zich be
vindt, de bank le betreden en de boot
verder vóór hem te doen kruisen. Het
dier zal nieuwsgierig de bewegingen van
het nu eens naderende dan weer zich
verwyderende vaartuig gadeslaan en aldus
voortdurend afgeleid worden.
Vpor den jager beginnen echter nu eerst
de moeliykheden. Zonder de minste dek
king moet hy een grooten omweg maken,
liefst bukkend of kruipend zyn doel
trachten te bereiken. Nu eens over een
gedeelte zand, waarin hy tot over de
enkels wegzakt, dan weder over en door
tallooze plassen en diepere geulen, welke
als miniatuurmeertjes op de uitgestrekte
banken voorkomen, moet hy den afstand
tusschen hem en den zeehond steeds
kleiner maken, en dat alles onder een
brandende zon, met het gelaat boven het
blakende zand. Hoe minder van die
plassen hy op zyn tocht ontmoet, met
des te minder moeliykheden zal de
nadering kunnen geschieden. Het minste
geplas toch, het kryschen van de door
hem opgejaagde meeuwen zal het uiterst
schrandere, voorzichtige dier doen opkyken,
hem misschien ontdekken enhy zou
zyn moeltevollen tocht op nieuw moeten
gaan beproeven. De mast van het vaartuig
dient den jager tot baak. De kleeding
brengt ook niet weinig tot bet slagen by.
Deze zy licht en zoo weinig mogeiyk
verschillend met de kleur van het zand.
Onder gunstige omstandigheden, groote
voorzichtigheid en een goede dosis geduld
Is het dan mogeiyk den zeehond onder
schot te krygen, en hem het doodend lood
door den kop te jagen.
Vaak, heel vaak gebeurt het echter, dat
verscheidene tochten gemaakt moeten
worden vóór men er in slaagt een zeehond
te bemachtigen. Niettegenstaande herhaalde
teleurstelling, zoo meldde de bovenver
melde jagerniettegenstaande geringe
resultaten, haakte hy er naar opnieuw ter
jacht te gaan op de wyze hierboven
vermeld".
Te veel Is dus niet gezegd, dat de jacht
moeiiyk ls, maar ook op andere wyze en
met meer succes wordt gejaagd, gelukkig,
want anders zou het er voor de botvlsschers
nog even treurig uitzien, als vóór de
Invoering der rykspremle.
Wordt vervolgd).
