Maandag 6 Februari 1911.
Tweede Blad.
ZIERIKZEESUHE
(Z ierikzeesche
NIEUWSBODE.
Courant).
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat lederen
MAANDAO, WOENSDAO en VRIJDAG verschat, Is
voor Zlerikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen In
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eeni per week, I 10
per Jaar bij vooruitbetaling.
67ste iAARGANG.
No 9039.
Uligever-Hoofdrednoteur i A. FRANKEL.
Redacteur i I. WA ALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Qroote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Inzending moet geschieden des Maandags-
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2
Alle betalingen moeten geschieden bij den Directeur3 A. I. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
NIEUWST8JDIN8EN.
PERZIË.
Teheran, 4 Febr. Toen de minister van
fiianciën, Saml ed Daleh, hedenmiddag In
zijn rytulg van de Medsjlles terugkeerde,
werd hij voor zijn woning doodgeschoten.
Vermoedelijk zijn de daders Fldals. Op de
polltle-agenten, die onmiddellijk toesnelden,
werd door kameraden van de moordenaars
eveneens gevuurd. Twee agenten werden
gedood. De beweeggrond, welke tot deze
daad geleld heelt, ligt nog volkomen In
het duister.
ZUID-JtFRIKA.
Klerksdorp, 4 Febr. Plet Cronjé, de
bekende boeren-generaal, Is alhier ge
storven.
Piet Cronjé werd In 1835 geboren en
vestigde zich In Transvaal, waar hl) In
1881, dus op 46-jatlgen leeftijd, comman
dant werd en zich onderscheidde door de
verovering van Potchefstroom.
Men erkende zQne groote organisatorische
verdiensten, door hem te kiezen In den
Volksraad en In den Uitvoerenden Raad,
en hem te benoemen tot hoofdopzichter
van de Inboorlingen.
Plet Cronjé was één der aanvoerders,
die den Inval van Jameson, bij Ktügersdorp,
den len Januari 1896, terugsloegen en deze
roofridder gevangen namen.
Toen tn 1899 de Zuld-Afrikaansche oorlog
uitbrak, werd aan Cronjé het bevel over
het westelijk Boerenleger opgedragen.
Cronjé heeft vergeefs Mafeklng en Klm-
berley belegerd, doch van 28 November
tot 11 December aan de Modderrivler met
bewonderenswaardige hardnekkigheid ge
streden tegen de troepen van lord Methuen,
die hij dan ook heeft teruggeslagen.
De Boeren-troepen, voornamelijk onder
aanvoering van Cronjé en De la Rey, zijn
aan de Modderrivler herhaaldelijk en lang
durig met de Engelschen slaags geweest
en meermalen hebben ze die met groote
verliezen teruggeslagen.
Eindelijk, 27 Febr., geschiedde het fatale.
De heldhaftige schare eenvoudige mannen,
die, strijdend voor hun recht, vrijheid en
onafhankeiykheid, meer dan een week
standhielden in de bedding der Modder
rivler, achter klippen en Inderhaast opge
worpen verschansingentegenover het
vuur van honderden kanonnen, die ieder
schuilplaatsje, dat ontdekt werd, met een
hagel van projectielen overstroomden
onder den verstlkkenden damp der lydlet-
bommen, ingsloten aan alle kanten door
een groote troepenmacht, heeft zich ten
langen leste moeten overgeven.
Cronjé's naam werd met bewondering
n geheel Europa uitgesproken. Er zijn
maar weinig legeraanvoerders geweest, aan
wie zoo van harte een uitredding uit de
moeilijkheden, waarin ze zich bevonden,
werd toegewenscht als aan den dapperen
Boeren-generaal.
Het was voor de Boeren de hulp
troepen waarop ze zoozeer gehoopt hadden,
en op wier komst ze, allerlei ontberingen
zich getroostend, zoo weemoedig en hoop
vol wachtten bereikten hen niet op tijd
een nederlaag die hun tot eer strekte
en die Cronjé's naam beroemd heeft ge
maakt voor alle tyden.
De oorlog was niet teneinde na deze
overwinning, maar de dappere Cronjé, die
gevangen genomen en naar St.-Helena werd
verbannen, kon er geen deel meer aan
nemen.
Toen de oorlog geëindigd was, keerde
hij terug naar Transvaal, en te betreuren
Is het, dat een man als Cronjé zich heeft
laten verleiden, In een Amerikaansch
paardenspel te gaan optreden om daar den
Boeren-oorlog te lmlteeren.
In Klerksdorp, In zijn land, is hij ge
storven.
De herinnering aan zijn leven, vol op
offering, vol moed, vol geestdrift voor de
zaak van zyn volk en zijn land, zal blijven.
AMERIKA.
Woensdag Is te Jersey Clly, by New-
York, een lichter, die met dynamiet ge
laden was, in de lucht gevlogen. Twaalf
arbeiders droegen het dynamiet van twee
wagens naar de boot, toen de ontploffing,
door welke oorzaak Is nog onbekend,
piaals vond.
De lichter, een ander schip en een
sleepboot, die in de nabijheid lagen, zijn
geheel verdwenen. Er zijn van 25—50
menschenlevens te betreuren. Honderden
personen zijn gewond door glas, dat door
het breken van ruiten naar beneden Is
gevallen, en niet alleen te New-Jersey,
maar ook te New-York, waar de ont
ploffing grooten schrik heeft veroorzaakt
Van de boot, waarin het dynamiet ge
laden werd, werd geen splinter meer
gevonden, en evenmin Iets van de elf
menschen, die er op werkten. Aan den
kaaimuur zaten 14 bootwerkers hun boter
ham te eten, de kade werd vernield, en
men heeft slechts twee lijken gevonden.
In New-Jersey wordt de aangerichte
schade op 1 mlllloen dollars geschat.
De ontploffing werkte als een aard
beving, en men geloofde In den omtrek
door een ramp als die van San Francisco
getroffen te worden.
In de haven ontstond een wilde paniek.
Bootwerkers lieten hun werk, matrozen en
stokers hun schepen In den steek en
gingen op de vlucht. Ook van de op
zichters en scheepsofficieren bleef niemand
op zijn post, want op de kade lag nog
veertig ton dynamiet. Het ls voor de
deskundigen een raadsel, dat dit niet
ontploft is.
In een kring van vele kilometers oefende
de ontploffing hare werking uit. Het ge
schiedde juist in de uren, dat het 't drukst
Is in de straten van New-Yotk. De hulzen
schudden, en de vensters werden inge
drukt. In de torenhulzen geloofde men,
dat alles Ineenstortte. In de straten viel
een regen neer van brokken muur en
glasscherven. Er ontstond een krankzinnige
verwarring. De stoomfluiten van honder
den schepen en booten begonnen Ie
gillen. Ook In de straten was het een
hetsch spektakel van geschreeuw en daar-
tusschen door klonk onafgebroken het
gebet van de tram, om de menschen, die
hun hoofd kwijt waren, te waarschuwen.
Allen snelden In de richting van de
rivier om het verderf in de stad, die naar
men meende Inviel, te ontgaan. Hel was
hoog tijd, toen de rust terugkeerde, nadat
de oorzaak van den schok bekend was
geworden.
Het oude New-Yorksche raadhuis schijnt
door de ontploffing In zijn grondvesten
geschokt te zijn, de muren vertoonen
groote scheuren. Hetzelfde wordt van
vele oude gebouwen gezegd, maar de
torenhulzen hebben, dank zij hun stalen
geraamte, den schok goed doorstaan.
SPAHJE.
Madrid, 4 Febr. Gedurende den jong-
sten storm zijn 15 vlsschersbooten In de
golven verdwenen; 43 zeelieden kwamen
om het leven, alleen in Cafalonlë.
Bij Castellon spoelde de zee 5 lijken en
talrijke stukken wrakhout aan land. t
EHSELAMD.
Londen, 2 Febr. Bij het voortgezette
proces wegens laster tegen den koning,
verklaarde sir Rufus Isaacs met groote
beslistheid, dat het doel van den tegen
den koning geulten laster was, de eer van
ztjne majesteit aan te randen en hem daar
door In de achting van alle rechtgeaarde
burgers te doen dalen. Hij legde er den
nadrnk op, dat deze aanklacht niets heelt
uit te staan met de repub'ikefnsche ge
voelens van beklaagde, tot wiens vervolging
werd overgegaan naar aanleiding van zijn
bewering, als zou het huwelijk van den
koning met de koningin een schandelQke
b'gamle en een beleedlging van de kerk
zijn. Bekl. heeft verder beweerd, dat de
koning In 1890, tijdens een verblijf op
Malta, de dochter van admiraal Stymour
huwde en dat hij haar en haar kind
schandelijk aan hun lot overliet toen hij
In 1892 troonopvolger werd, ten einde een
prinses te kunnen huwen.
Sir Rufus Isaacs zelde, zijn stem ver
heffend, op diep bewogen toon, dat het
gansche verhaal van begin tot einde een
warnet van leugens was.
Sir Isaacs liet admiraal Stymour als
getuige komen. Deze verklaarde dat hy
twee dochters had. De oudste huwde in
1899 met kapitein Napter; de jongste stierf
In 1895 en heeft nooit met den koning
gesproken, die ook nimmer op Malta ver
toefde, toen zijn dochters daa» waren. Wat
mevrouw Napier betreft, deze heeft den
koning In 1898 voor het eerst gesproken
Mevrouw Napier getuigde, dat zij in 1899
den luitenant ter zee Napier huwde. Zij
was ongeveer zeven of acht jaar, toen zij
den koning aan boord van de .Britannia"
ontmoette en bezocht Malta voor het eerst
in 1893; vljt maanden na 's konlngs
huwelijk met de koningin.
Haar broeder legde een gelijkluidende
verklaring af. Een vertegenwoordiger der
Maltazer autoriteiten toonde een register,
waarin de van 1886 tot 1903 gesloten
huwelijken zijn Ingeschreven Daarin komt
geen bruid onder den naam Stymour voor.
Sir Arthur Blgge, particulier secretaris
van den koning, verklaarde, dat hij In
Augustus 1910 een brief had geschreven,
waarin hij gemachtigd werd, de geruchten
omtrent een door den koning gesloten
morganatisch huwelijk tegen te spreken.
Daar Myllus geen enkele vraag wenschte
te stellen, werd het getuigenverhoor gesloten
en de voortzetting van het proces tot na de
lunch verdaagd.
Myllus werd door de rechtbank schuldig
bevonden en tot 12 maanden gevangenis
straf veroordeeld.
Nadat het vonnis was uitgesproken,
verklaarde de procureur-generaal, sir Rufus
Isaacs, dat hij door Zijne Majesteit ge
machtigd was, in het openbaar te consta-
teeren, dat Z. M. nimmer met een andere
dan de koningin is gehuwd geweest, en
nimmer eenige huwelijksplechtigheid heeft
doorgemaakt dan met de koningin.
Verder zou Z. M. er op gestaan hebben,
om hiervan het bewfls te leveren, Indien
hij van de wetsdlenaren der Kroon niet
het advies had ontvangen, dat hy legen de
constitutie zou handelen door aldus te doen.
De zuster van Belle Elmore, dr.
Crlppen's vermoorde vrouw, elscht nu als
erfgenaam van haar zuster, de uilkecrlng
van haar nalatenschap, welke dr. Crlppen
aan mej. Le Neve heeft vermaakt. De waarde
der nalatenschap (bont, kleeren en kost
baarheden) bedraagt 175 pd. st.
Canada wordt het dorado voor
trouwlustige Engelsche meisjes.
Zekere Thomas Howell is uit Canada
aangekomen met de opdracht om niet
minder dan 5000 brulden in te voeren.
Deze onderneming wordt door de
Canadeesche regeering beschermd en
goedgekeurd. De jonge dames zullen
kunnen kiezen uit 50 000 huwbare jong
gezellen, waarvan er duizenden een eigen
boerderij bezitten. De anderen zijn be
ambten of ambachtslieden In de kleine
steden van het Noord-Westen.
De agent verzekert, dat de Canadeesche
jongens fatsoenlijk, werkzaam en spaarzaam
zijn.
DUITSCHLAMD.
Door de slagers te Emmerik was bij den
Prulslschen minister van landbouw een
door den gemeenteraad gesteund verzoek
Ingediend tot opening van de grens voor
den Invoer van een beperkt aantal stuks
slachtvee uit Nederland. De minister heelt
daarop echter geantwoord, dat hij dit
verzoek niet kon Inwilligen op grond van
de bezwaren door hem en den minister
van blnnenlandsche zaken In de zittingen
van den Rijksdag van 24 en 25 December
tegen den Invoer van vee ingebracht.
Over de smokkelarij van sigaren van
Nymegen naar Duisburg, enz., waarvoor
een Nljmeegsch sigarenhandelaar nog steeds
meld, dat sinds ruim 3j jaar die smokkelarij
te Duisburg gevangen zit, wordt nader ge-
stetselmatlg bedreven werd. Behalve van
den spoorweg, werd ook gebruik gemaakt
van een auto, welke van een kogelvrij
pantser was voorzien.
De ingesmokkelde sigaren werden niet
alleen naar Duisburg, maar naar alle steden
aan den Beneden-Rijn verzonden. Ruim
25000 Mark belasting moet op die wijze
ontdoken zijn.
Te Krefeld alleen zijn in de laatste dagen
135.000 sigaren In beslag genomen.
BELSIË.
Over één der vele processen van prinses
Louise van België wordt het volgende
gemeld uit Parijs:
Het opzienbarend proces van eereloon,
dat advocaat Emlel Frischauer tegen prinses
Loulie van België voert, is nu geëindigd,
nadat de scheidsrechters uitspraak gedaan
hebben. Frischauer had prinses Louise
voor de burgerlijke rechtbank van Weenen
gedaagd om een eereloon van 500 000 fr.
te bekomen, benevens de teruggaaf van
de 13 807 fr. voorschotten. De elsch van
500.000 fr. was gesteund op een oorkonde,
waaruit blijkt, dat de prinses Frischauer
In 1908 tot haar advocaat had aangesteld.
De rechtbank vond de zaak zóó ver
ward, dat zij een onderzoek beval. De
kamer van die rechtbank besloot de zaak
aan een scheidsgerecht te onderwerpen.
De scheidsrechters uit Weenen vertrokken
naar Parijs. De debatten duurden twee
dagen. Frischauer verdedigde zelf zijn elsch
terwijl de Weener advocaat der prinses,
Stlmmer, voor haar optrad.
Na graaf Mattatitch en de Brusselsche
advocaten Jaspar en P. E. Janson gehoord
te hebben, luidde de uitspraak als volgt:
Prinses Louise van België Is verplicht
aan den klager 168.169 fr. met de Intresten
en ook de voorschotten van 13 807 alsook
een derde der proceskosten te betalen.
De prinses heeft onmiddellijk haar ge
wezen advocaat de toegekende sommen
laten uitbetalen.
REDERLAHD.
Den Helder, 3 Febr. By het plaatselijk
bestuur der Noord- en Zuldhollandsche
Reddingmaatschappij, dat een som verzamelt
om eene kleine lijfrente te verzekeren aan
Dorls Rijkers, den bekenden schipper der
reddingboot, die medewerkte aan 40 red
dingen en de redding van 500 menschen
levens en nu zijn betrekking wegens
ouderdom moet neerleggen, is Ingekomen
voor dat doel een gift van H. M. de koningin
van f 100, van H. M. de koningin-moeder
f 100 en van Z. K. H. den prins der Neder
landen f 40.
Er ontbreekt nog ongeveer f 700 om
het doel (een lijfrente van f 3 's weeks)
te bereiken.
Amsterdam, 3 Febr. Vóór een burger
hotel in de Warmoesstraat alhier hield
Woensdagmiddag 'een bij het Centraal
Station stalionneerend rijtuig stil, waaruit
een zeer lange dame stapte, met een doek
om het hoofd. In de kolfiekamer van het
hotel gekomen, werd In Vlaamsch-Neder-
landsch aan de vrouw van den hotelier,
die alleen thuis was, gevraagd, of er nog
gelegenheid bestond tot logeeren.
Eenlgszins verrast door de voor een
dame al te grove stem, antwoordde de
hospita een beetje bedremmeld toestem
mend.
Met nog zwaarder stemgeluid dan
waarmee het gesprek was Ingezet, ver
klaarde het nieuwe logeetje, dat zij kamer
met pension verlangde voor minstens acht
dagen.
De hoteliersvrouw had Intusschen de
nleuwgekomene aandachtig beschouwd.
Zij had ontdekt, dat de dame niet van een
hoed was voorzien, wijl anders bij het
uitstappen de pruik, die zt) droeg, zou
zijn afgevallen.
Terwijl zij de nieuwe gast aan het
verstand trachtte te brengen, dat er nog
andere gelegenheden waren, waar behoor
lijk kon worden gelogeerdbleef de
nleuwgekomene er bij, dat het haar In
bedoeld hotel best zou bevallen, wanneer
slechts gezorgd werd, dat zij op haar
kamer werd bediend.
In het vuur van het gesprek had de
dame om haar tevredenheid met de
Inrichting te betuigen, wat veel met haar
geganteerde handjes gezwaaid.
In 't eerst lette de hotellersvrouw er
niet bizonder op. Even later bemerkte zij
echter, dat de poezele dameshandjes van
haar gast een bootwerker niet zouden
hebben misstaan. Nog nader beschouwd
bleek, dat de dame, het gelaatsvel duldde
het aan, verschillende malen onder het
mes van den barbier was geweest. Nu
stond het btj de hospita vast, dat de
dame, die vóór haar stond, geen vrouw
doch een man was.
Zij deelde dit vermoeden, zoodra haar
man was thuisgekomen, aan hem mee.
De hotelier deelde, na beschouwing van
den zonderlingen gast, dit vermoeden.
Bezoekers van het hotel-café zelden, dat
het niet te betwijfelen was.
Of het gerucht door enkelen hunner Is
voortgedrongen tot aan het polltle-bureau
Warmoesstraat, is niet bekend. Wel, dat
omstreeks vijf uur In den namiddag van
Woensdag j.I. een inspecteur van dat
bureau en een rechercheur nieuwsgierig
naar de „dame" kwamen Informeeren, een
bezoek op haar kamer brachten en haar
ultnoodlgden, met haar handkoffer, mee te
gaan naar het bureau.
De „dame" verklaarde daar een man te
zijn, van Dultsche afkomst, nu van
Rotterdam te zijn gekomen, doch gerulmen
lijd in België te hebben doorgebracht. In
den handkoffer werden ntets dan dames-
kieeren gevonden, maar de vermomming
was, naar van verschillende zijden werd
meegedeeld, allerzotst. Op het eerste ge
zicht was te zien, dat die „dame" géén
dame was.
De man is, na op het polltle-bureau
Warmoesstraat een verhoor te hebben
ondergaan, naar het hoofd-bureau van
politie gebracht.
Begrijpelijk, dat de zonderlinge ver
momming de politie verdacht voorkomt
en zij onderzoekt, of de „dame" ook Iets
op haar kerfstok heeft.
Nader verneemt men, dat de „dame",
die een man bleek, Woensdagnacht op
't hoofd-bureau van politie heeft doorge
bracht. De politie heeft hem gearresteerd
op grond van de bepaling der politie
verordening, die verbiedt, dat Iemand zich
kleedt ln het costuum eener andere kunne.
De gearresteerde werd gisteren van
manskleedlng voorzien. Hij bleek over
voldoende bestaansmiddelen te beschikken
en Is, op eigen verzoek, in de gelegenheid
gesteld zich In de richting van Engeland
uit het rtyk te verwijderen.
Welke beweegredenen den zonderling
tot de verkleeding hebben geleld, bleef
der politie onbekend.
Aan een Amsterdammer ls dezer
dagen, volgens het N. v. d. W., het
volgende overkomen:
Hij, getrouwd man, was, na afloop van
een vrlendenparlijije, met een clubje feest-
genooten aangeland In een bekende
nachtbuurt en bad een kortstondige
kennismaking aangeknoopt met één daar
ontmoet dametje.
Een paar dagen later meldde zich aan
zijn kantoor iemand aan, die een onder
houd onder vier oogen verzocht. En toen
kwam er een heel verhaalmynheer had zich
misdragen, zooals hy wel zou toegeven
als hij dacht aan den nacht van den
zooveelsten, en achter de schermen was
de boodschapper ervan getuige geweest.
Hy zou dus alles kunnen wereldkundig
maken, 't aan mynheers vrouw vertellen
enz maar dat zou hy niet doen, als
mynheer hem f 25 wilde geven.
De aangesprokene betaalde, In de ver
onderstelling, dat het minder prettige
zaakje daarmede uit zou zyn. Maar dat
was natuuriyk de bedoeling niet van den
chanteur, die zyn prooi eenmaal vast
hebbende, deze niet zoo spoedig wenschte
los te laten. Telkens kwam hy terug en
steeds werd de gevraagde geldsom hooger.
Eindeiyk begon 't het slachtoffer toch te
verdrieten. Hy wenschte aan de afpersing
een einde te maken, maar liefst zonder
tusschenkomst van de politie, omdat hy
begrypeiykerwyze tegen een openbare
behandeling voor de rechtbank opzag.
Op raad van een vriend riep hy de hulp
van een particulier detective In en deze
gaf den volgenden raad: Hy moest flink
weg weigeren een cent meer te betalen.
De detective zou wel voor 't overige zorg
dragen. De bedoelde heer deed zooals
gezegd was.
De chanteur dreigde dat hy hem dan
wel vinden zou en werke yk begon hy
zyn slachtoffer op straat na te loopen.
Maar de detective was op zyn post.
Op zyn beurt hield hy den chanteur In
het oog en by het eerste polltle-bureau
het beste tikte hy den chanteur op den
schouder en voegde hem toe, dat hy eens
mede naar binnen moest gaan. De chan
teur, geen heil meer In de zaak ziende,
als de politie er in werd gemoeid, staakte
nu de vervolging en liet zyn slachtoffer
met rust.
Dat duurde veertien dagen, toen hy
opnieuw werd lastig gevallen door Iemand,
die kwam vertellen, dat hy „alles van hem
wist" en nu had de heer maar op te
dokken of de geheele geschiedenis zou
worden bekend gemaakt.
Die Iemand was de in chanteur ver
anderde detective I
Van dezen nieuwen kwelgeest, die hem
honderden guldens wist af te persen,
kwam hy slechts af door de stad metter
woon te verlaten.
Een bekend, hooggewaardeerd land
genoot heeft dezer dagen door de schenking
van een ton gouds de vereenlglng Hoog-
Laren ln de gelegenheid gesteld op het
haar vroeger door een ander menschltevend
mangeschonkenterrelneenklndersanatorlum
op te richten. De exploitatie van dit
Amsterdamsch kindersanatorium zal onder
de auspiciën van de vereenlglng Amster
damsch sanatorium Hoog-Laren geschieden,