Vrijdag 27 Januari 1911.
Tweede Blad.
ierilizeesclie
O o u r a n t).
NIEUWSTIID1NQEN.
MRIKZEESCHE
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat iederen
MAANDAO, WOENSDAO en VRIJDAO verschl|nt, Is
voor ZIerlkzee f 1,30, voor alle andere plaatsen In
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, I 10
per Jaar bij vooruitbetaling.
67sta JAARGANS. No. 9035.
Ultgevap-Hoofdreiiaoteup i A. FRANKEL.
Redaoteupi I. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Oroole letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Inzending moet geschieden des Maandags-
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2 urs.
Alle betalingen moeten geschieden bij den Dipecteupi A. I. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
INDIË.
Het drama te Djember.
De employé der spoorwegwerkplaats
Koenen werd, zooals bekend, op Zondag,
4 Dec., vermoord door een Inlandschen
schrijver wegens een vrouwenzaak
heette het.
Inderdaad was op dien datum Iets
gebeurd, wat sterk riekte naar een vrouwen
perkara, maar de reden was een geheel
andere.
De moordenaar, Atmodldjojo zullen wij
hem maar noemen, was kort vóór den
moord reeds van plan, Koenen om zeep
te brengen, omdat deze eerstgenoemde had
gezegd, dat hij, Atmodidjojo's geknoei en
handel In vrflblljetten ten nadeele van den
S.S.-dlenst aan het licht zou brengen.
Ware Atmodidjojo geheel onschuldig
aan 't geknoei, dan zou hij doodkalm tegen
Koenen hebben gezegd: „Ga Je gang
maar I" en rustig het te houden onderzoek
hebben atgewacht.
Maar blijkbaar was A. niet zuiver op de
graat. Er moest een vrouwen-perkara
gemaakt worden, opdat A., als hij Koenen
uit den weg zou hebben geruimd, die
perkara als verzachtende omstandigheid
kon aanvoeren. Dat geraffineerde heerschap
weet evengoed als de meeste Inlanders,
dat landraden daarmede rekening houden,
zoodat hij z. I. den strop niet zal krijgen.
Op den Zondag van den moord was
Koenen aan het opspelen tegen zijn eigen
menagère. Dat was voor Almodidjojo. die
In de nabijheid was en de stem van Koenen
kent, een geschikte gelegenheid om met
Koenen in conflict te raken. Hij deed aan
Koenen de vraag, waarom deze Atmodidjojo's
vrouw uitschold, ofschoon hij zeer goed
wist, dat Koenen het tegen zijn eigen
menagère had. Grooie verbazing van
Koenen, die hem opheldering gaf. Atmo
dldjojo nam daarmee geen genoegen en
stelde zich aan als de beleedlgde echt
genoot van een In haar eer aangetaste
vrouw.
Als toelichting dlene, dat deze vrouw er
één Is van de stiaatflora en slechts tijdelijk
bij Atmodldjojo was ingekwartierd.
Almodidjojo overtuigde zich eerst, dat
Koenen ongewapend was, verwijderde zich
even, om terug te komen met een steek
wapen, dat hij onverwachts diep In de borst
van Koenen plantte.
De moordenaar rende toen naar de
politie, wie hij het hartroerende verhaal
van een vrouwen-perkara opdlschte.
De patih begreep terstond wat hij daar
van gelooven moest. Hij vond het zonderling,
dat Atmodldjojo, die geen onvervalschte
Madurees is, zich plotseling als zoodanig
ging aanstellen en hun barbaarsche manier
van wreken van vrouweneer volgde, temeer,
daar In het geheel geen sprake kon zgn
van eerbaarheid van Atmodidjojo's tijde-
lljke ega.
De Ingenieur Van Schalk, chef der werk
plaats, en anderen brachten den verslagene
naar zijn laatste rustplaats. Eerstgenoemde
tvljdde met bewogen stem eenlge woorden
aan de nagedachtenis van Koenen.
RUSLAND.
Veertig mijnwerkers hebben hun leven
verloren bij het uitbreken van een brand
In de Caslmlr-mljn bQ Sosnowlce aan de
Russlsch-Prulsische grens. Driehonderd
zestig man slaagden er In te midden van
een hevige paniek te ontkomen. De
Russische overheden zullen een onderzoek
naar het gebeurde Instellen.
ENGELAND.
Nog ligt het vreeseigke ongeluk met den
'Schotschen express iederen Engelschman
versch in het geheugen, of het bericht van
een nog schrlkkelljker ramp, brengt ont
zetting teweeg.
Op Maandagochtend omstreeks kwart
voor vflven reed de personentrein uit
Trehafod, bij Coke Ovens, ongeveer ander-
halven kilometer voor Ponlypridd, met
ontzettend geweld tegen een daar stll-
s'aanden, met kolen geladen trein aan.
De schok was vreeselp en het geraas
der botsing werd mijlen ver gehoord. De
personentrein vervoerde ongeveer 300
passagiers, voor het meerendeel zaken-
menschen en winkelmeisjes. Hoe het komt,
dat de kolentreln daar stilstond, moet nog
worden uitgemaakt. Voorbij Ponlypridd,
dat midden In het steenkolendistrlct ligt,
loopen zes lijnen, waarvan er vier voor
het kolen- en 2 voor het personenvervoer
dienen, ofschoon het ook wel voorkomt,
dat er over alle 6 lijnen kolen vervoerd
worden. En het staat althans vast, dat de
kolentreln zich op één der twee lijnen
voor het personenvervoer bevond.
De personentrein liep op het oogenbllk
van de ramp met een snelheid van bgna
105 K.M. per uur; 2 van de kolenwagens
werden als grashalmen opzij van den weg
geworpen. De eerste waggon van den
passaglerstreln was een goederenwagen,
de tweede, die vol reizigers zat, schoof
letterlijk als een lucifersdoos In den eersten
waggon, terwijl wielen en onderstellen
afknapten alt speelgoed.
Een half dozijn reizigers, waaronder drie
leden van het uitvoerend comité van den
mijnwerkersbond, die op weg naar Londen
waren, om daar het nationale mijnwerkers-
congres te gaan bijwonen, werden op slag
gedood, terwijl vijf anderen zóó vreeselljk
werden verminkt, dat zij den geest gaven,
vóór men hun Ier hulp had kunnen komen.
Vrouwen en kinderen gilden als waan-
zlnnlgen en trachten zich te vergeefs uit de
coupés te bevrijden, waarvan de deuren
ontzet waren en onwrikbaar vast zaten.
Het eerste lp, dat onder de pulnhoopen
te voorschijn werd gehaald, was dat van
een klein meisje, dat letterlijk was plat
gedrukt.
Hartverscheurende tooneelen speelden
zich af. Een vader moest met geweld
worden weerhouden om de hand aan
zichzelf te slaan. De ongelukkige was half
waanzinnig geworden bl] het zien van zijn
gedood kind, een meisje van omstreeks
tien jaar. Het aantal gewonden bedraagt
circa 40.
Er Is een zeer ernstig onderzoek In
gesteld naar de oorzaak van deze nieuwe
noodlottige ramp.
FRANKRIJK.
Italië waa vroeger het land der roman
tische roovergeschledenlssen Maar thans
wint Parijs, de lichtstad, In dat opzicht
den prijs.
Zondagavond wandelden drie soldalen
In het bosch van Vlncennes, toen zij ge
kreun hoorden, dat van een plek dicht bij
den grooten weg bleek te komen, en op
dat geluld afgaande, vonden zij een jongen
man, In havelooze kleeren, aan handen en
voelen gebonden, onder een boom liggen,
bibberend van kou.
Zij brachten hem naar het polltle-bureau
van Jolnvllle en daar vertelde de vreemde
ling, een Amerikaan James Mllner genaamd,
28 jaar oud, hoe hij In dien toestand kwam.
Hij was 's morgens naar het Noorder
station gegaan en had daar een welgekleed
man ontmoet, die hem In het Engelsch
aansprak en aanbood, hem In zijn auto
naar de Oare de Lyon te brengen van
waar hij, naar de man hem beduidde,
vertrekken moest. Milner nam dat vriendelijk
aanbod aan. Zij stapten In een gereed
staanden zwarten automobiel en reden
onder aangenaam gekeuvel een half uur.
Toen hield de auto stil In een armelijke
straat. De Amerikaan keek verwonderd
rond, daar hij het station niet zag; maar
hij werd door twee mannen een smalle
deur binnengeduwd, die achter hem ge
sloten werd. Hij trachtte zich te verzetten,
maar de mannen wierpen hem op den
grond en sloegen hem en brachten hem
naar een groot vertrek, waar ongeveer
vijftig menschen onder wie twee vrouwen
bijeen waren, bezig met kaartspelen en
drinken.
Men nam hem daar, onder voortdurende
bedreiging met een pistool en een dolk,
al zijn kleederen, zijn gouden horloge en
het geld dat hij bij zich had ongeveer
1000 dollars af. trok hem oude schamele
kleeren aan én liet hem wachten, tot het
donker werd. Toen gingen vier mannen
met hem In den automobiel, waarvan aan
alle kanten de gordijntjes dicht waren, en
hij werd naar bulten gebracht, In het bosch.
Onderweg hadden de vier mannen hem
op de beschreven wijze stevig gebonden.
Hfl werd nu op een eenzame plek onder
een boom gelegd; de mannen trachtten
nog hem te dwingen Iels uit een fleschje
te drinken; maar hij zorgde er voor, slechts
weinig naar binnen te krijgen, en daarna
ging het viertal heen.
Na het vertellen van zgn wedervaren
viel Mllner In zwijm, en ztyn toestand was
van dien aard dat men hem naar het
naaste ziekenhuis bracht.
De politie was eerst wat ongeloovlg ten
opzichte van zijn verhaal; maar er zijn
verscheidene omstandigheden die pleiten
voor de waarheid daarvan. Hg was zoo
danig vastgebonden, dat hij het onmogelijk
zelf kon hebben geoaan en vlak bg de
plek waar hg lag werd een fleschje ge
vonden, waarin blijkbaar laudanum was
geweest.
Eindelijk, na omstreeks drie weken
van onophoudeigken arbeid, Is men er In
geslaagd, de twee arbeiders In de mergel
groeve by Rouaan, die door een aard
verschuiving onder een aarde- en steenlaag
van meer - dan 23 meter dikte waren
bedolven en slechts door een buitengewoon
gelukkige omstandigheid In een soort
onderaardsch hol werden opgesloten, dat
door een nauwe spleet gemeenschap had
met de buitenwereld, te redden. Men deelde
reeds mede, dat de redders begonnen met
door die spleet een paar honderd pond
brood en appelwgn neer te laten, uit vrees
dat de gleuf misschien dicht zou vallen.
In den nacht van Zondag hadden de
redders eindetijk de tunnel kunnen vol
eindigen, die aan het hol moest uitkomen,
en waren zg de levend begravenen zóó
dicht genaderd, dat men hun stemmen
duideigk aan gene zgde van den scheids-
wand kon vernemen.
Om half één sloeg één der reddings
manschappen zgn houweel zóó hard tegen
den rots, dat het werktuig dwars door den
scheidsmuur heen ging, en nu kon men de
twee Ingesloten arbeiders zien liggen, met
holle wangen en groote, ronde koortsoogen,
bibberend van koude.
Één der bevrgders ging het hol- binnen
en bond zichzelf en één der ongelukklgen,
die lot geen beweging in slaat waren, aan
een touw vast, dat door de reddlngsput
en op den beganen grond over een katrol
liep. Zoo werden achtereenvolgens Bellenger
en Groult opgehaald, nadat men hun oogen
en mond met een doek bedekt had, teneinde
hen te beschermen tegen de gskoude
nachtlucht.
De twee geredden kwamen spoedig
weer bg, en zullen van hun onvrijwillig
verbigf onder den grond waarschgnigk
niets ergers overhouden dan de herinnering
aan den doodsangst der twee eerste dagen,
toen zg meenden, dat er geen redding
mogeigk was, en hun kameraden hen als
verloren beschouwden.
BELSiS.
Het Handtlsbl. van Antw. meldt
Koningin Elisabeth Is op 'goeden weg
naar volledig herstel. Zich Donderdagavond
op het feestmaal aan 't hof met de ge-
noodlgden onderhoudend, heeft de koning
de verzekering gegeven, dat de krachten
van H. M. zgn weergekeerd en alles een
spoedige herstelling doet voorzien. Men is
er vooral op gesteld, om H. M. alle ver
moeienis te vermgden.
Omtrent het oord, waar koningin Elisa
beth zal gaan uitrusten, Is nog niets
bepaald. Er bestaat een ontwerp, om na
hel kort verblijf In het Tyrolsch gebergte
en In Italië, een tocht te maken op de
Mlddellandsche Zee, met aanleg In een
Afrlkaar.sche haven, Tunis naar allen schgn.
Vooraleer hieromtrent een besluit te
nemen, zal de verplegende dokter, M.
Leboeuf, een consult houden met M.M.
Rommelaere en Sliénon.
De lijding logenstraft dus alweer de
gezegden, dat H. M. zich voor een tgd te
Ostende zou vestigen.
NEDERLAND.
Deventer, 25 jan. De politie alhier
heeft aangehouden een 14-jarlg meisje,
dat kans heeft gezien, verschillende
winkeliers op te lichten.
Ze haalde In den regel op naam van
anderen goederen op zicht; een deel be
hield ze voor zich. Dat ze geslepen was,
bewees ze, door de rest van den bult
dan ergens op straat neer te leggen, zóó
dat het wel gevonden moest worden.
Oldenzaal, 25 jan. In 1910 passeerden
deze stad met bestemming voor Engeland,
Noord- en Zuld-Amerlka 16 350 landver
huizers, van wie alleen voor de Holland-
Amerlka-Lljn ruim 15,000 en de overigen
voor drie andere alhier vertegenwoordigde
stoomvaartmaatschappgen. Het waren
Russen, Polen, Hongaren, Oostemgkers,
Dultschers, Zweden, Noren en Denen.
Het getal terugkeerende emigranten,
dai in 1910 deze stad passeerde, bedroeg
ruim 17.000, hoofdzakeigkRussen, Polen,
Hongaren en Oostenrgirers. Dit laatste
wordt toegeschreven, dat In 1909 de
loonen In Amerika lager waren dan In 1910
Amsterdam, 25 Jan. De politie bigkt
een goede vangst te hebben gedaan met
de aanhouding van een 19-jarlgen kellner
uit de le Jan Steenstraat. In zgn woning
toch werden tal van goederen In beslag
genomen, afkomstig van verschillende
inbraken, In den laatsten tgd gepleegd.
Zoo vond men er o. a. verschillende
voorwerpen, die gestolen waren uit een
woning In de le Helmersstraat, terwgi de
bewoners uitstedlg waren. In de gang van
dat perceel was op de muur geschreven:
.Gelukkig Nieuwjaar, het Trio." Dit zou
er op wgzen, als het geen „grap" ge
weest is, dat de aangehoudene niet alleen
was toen hg den diefstal pleegde.
Verschillende Inbraken In het Mulder-
poortkwarlier, o. a. een in de Celebes-
straat, waar een kanarie gestolen werd,
die In de woning van den aangehoudene
werd teruggevonden, moeten eveneens op
rekening van dezen worden geschreven.
Hg wordt ten slotte ook verdacht van een
inbraak, de vorige week gepleegd op de
De Wlttenkade.
De man, die wegens medeplichtigheid
werd aangehouden, heeft verschillende
gestolen goederen ten geschenke aange
nomen.
Tiel, 25 Jan. De sneltrein, die heden
middag 4.54 uur uit Rotterdam vertrok,
Is tusschen Arkel en Leerdam op een
kruidenierswagen geloopen. De voerman
en het paard bleven ongedeerd, de kar
werd verbrgzeld. De trein arriveerde met
een kwartier vertraging alhier. De oorzaak
Is, naar men mededeelt, het openstaan
van den afsluitboom.
Rotterdam, 26 Jan. De toestand ten
aanzien van het landverhulzersverkeer
door Pruisen Is voor onze Hollandsche
havens nog bg voortduring slecht. Het
vervoer van groote groepen van landver
huizers direct van Amerika over Rotterdam
ondervindt, naar men weet, groote moeiigk-
heden. Doch ook het Indirect verkeer,
van Amerika over Engeland, wordt zeer
belemmerd. Dageigks schier worden hier
ter stede kleine groepjes van landverhuizers,
die naar hun land van oorsprong terug-
kceren, met de op Engeland varende
booten aangevoerd, doch hel kost uiterst
veel last, de menschen door te krggen.
En wanneer de politie hier ter stede geen
zekerheid krggt, dat de menschen aan de
Dullsche grenzen worden doorgelaten,
belet zg hun het aan land komen. Dinsdag
is nog aan een tamelijk welgestelden Rus,
die uit Amerika zgn geld naar Rusland
had gezonden, per „Megantlc" van de
White Star-ign te Liverpool was geland,
en per Hull-ign naar hier gereisd, de
ontscheping door de politie belet moeten
worden, niettegenstaande hg ruim voldoende
(27 dollar) geld op zak had, om naar
Rusland te komen, zg het dan niet de
200 mark, waaraan Dultschland met
uiterste gestrengheid bigft hechten. De
man Is naar Engeland teruggezonden
moeten worden.
En gisteren zgn met de Orimsby-boot
vier landverhuizers aangebracht, die per
„Lusltania" van de Cunard-lijn uit Amerika
waren gekomen, doch ook aan hen heeft
de politie de ontscheping belet. De
menschen hadden, de een 47 dollar baar
geld en een wissel van 300 dollar bg
zich, de tweede 40 mark en 4 dollar In
contanten, de derde 15 dollar en 20 roebel
baar geld en een wissel van 480 roebel,
en de laatste 80 mark In geld, dus meer
dan genoeg om de reis te betalen (de
reis kost pl.m. 15 gulden), doch alweer
geen 200 mark. Het merkwaardigste Is
nog, dat onder dit viertal zich een vrouw
bevindt, aan wie bg haar komst In Amerika
daar de toegang Is geweigerd. Op haar
terugtocht wordt haar nu hier weer het
landen belet. Waar moet nu deze vrouw
heen?
Het behoeft geen betoog, dat deze
toestand voor de ongelukkige reizigers
een kwelling is, en voor de politie een
hoogst onaangename taak meebrengt. Men
mag dan ook vragen, wanneer daaraan
een bevredigend eind zal komen. Naar
wij vernemen, Is er binnenkort weer een
boot van de Uranlum-ign te wachten.
n de woning van B., op de
Rechter Rottekade 133, Is een meisje van
vier weken In brand geraakt, doordat
drogend waschgoed vlam vatte en de
vlammen zich aan de wieg mededeelden.
Het kirfd Is aan de gevolgen bezweken.
Een begin van brand werd spoedig
gebluscht.
RECHTSZAKEN.
la de Dinsdag gehouden zitting van het
Hoog Militair Gerechtshof werd gepleit In
de zaak In hooger beroep voor dit college
aanhangig tegen den milicien-soldaat D.
bg het 3e Reglment-lnfanterie, oud 20
jiren, geboren te Zaamslag, die In eersten
aanleg voor den krggsraad te 's-Gravenhage
had terecht gestaan ter zake dat hg te
Middelburg In den nacht van 31 Augustus
op 1 September 1910, met het oogmerk
om Jan van Wallenburg zwaar llchameigk
letsel toe te brengen, althans om hem te
mishandelen, dien man met zgn bajonet
heeft gestoken In de derde tusschenribs-
rulmte ter hoogte van het hartzakje, welke
steek den dood van genoemden Van
Wallenburg heeft tengevolge gehad. Bekl.
was te dier zake veroordeeld tot vgf jaren
gevangenisstraf met vervallenverklaring van
den milllalren stand.
De ambtshalve toegevoegde verdediger
mr. J. Winkel Jr. achtte het feit in ver
band met beklaagde's ontkentenis niet
bewezen en concludeerde derhalve tot
vrgspraak, subsidiair tot het opleggen eener
lichte straf.
De advocaat-fiscaal voor Hr. Ms. zee-
en landmacht, jhr. mr. C. A. J. van Sasse
van Ysselt, verklaarde beklaagde's schuld
voldoende bewezen In verband met bekl.'s
uitlatingen dat hg gestoken had, doch niet
wist of het ej door was, omdat die
boerenjongensaltgdzooveelgoed aanhebben,
maar dat de boer toch Ineengekrompen
was, f-.ü gezegd en gekucht had. Hg vroeg
daarom schuldigverklaring aan zware mis
handeling, hebbende het fel' den dood
tengevolge gehad, gepleegd door een
ambtenaar, tot de gewapende macht be-
hoorend persoon, die bij het begaan van
het strafbare feit gebruik heeft gemaakt
van een middel hem door zijn ambt ge
schonken, en veroordeeling van den
beklaagde deswege tot zeven jaar ge
vangenisstraf met vervallenverklaring van
den militair stand en met hepaling dat
de tgd, na 'cklaagde's arrestatie op 13
September 1910, In voorlooplge verzekerde
bewaring doorgebracht, in mindering zal
strekken van de opgelegde gevangenisstraf.
Het Hof zal op een nader te bepalen
dag uitspraak doen in deze zaak.
De rechtbank te Rotterdam heeft
A. K. V., godsdlenstonderwgzer te Sommels-
dljk, thans gedetineerd In hei Huls van
Bewaring, wegens mlsdrgf tege-, de ze'en,
veroordeeld tot 4 jaar gevangenisstraf.
De elsch was 5 jaar.
De rechtbank te Maastricht ver
oordeelde den rgksklerk V. d. B., werkzaam
geweest bg den ontvanger der dir. bel.
aldaar, thans ter Inspectie te Oostburg,
tot vier maanden gevangenisstraf, Ier zake
dat li.j in de jaren 1909 c.; 1910 ver
schillende gelden, door belastingbetalers
gestort, zou hebben verduisterd.
Het gerechtshof te 's-Qravenhage
bevestigde Donderdag het vonnis der
rechtbank te Zierikzee, houdende veroor
deeling van D. E., bakker te Sl.-Phlllps-
land, tot twee maanden wegens weder-
spannigheld.
Het hof vernietigde verder, wegens een
vormgebrek, het vonnis derzelfde recht
bank te Zierikzee, b rudende veroordeeling
van bovengenoemden persoon tot één
maand wegens smaad van een rgksveld-
wachter, maar veroordeelde hem opnieuw
rechtdoende, tot zes weken.
Voor het gerechtshof te Arnhem Is
Donderdag behandeld de zaak van J. v. R.,
te Renkum, wegens moord op de 13-jarlge
A. P23 Augustus te Renkum gepleegd,
door de Arnhemsche rechtbank tot 15 jaar
gevangenisstraf veroordeeld.
Met vernietiging van het vonnis elschte
de advocaat-generaal veroordeeling tot
levenslange gevangenisstraf op grond van
art. 288 W. Sdoodslag, voorafgegaan
door verkrachting.
Het vee In den stal.
De gezondheid van het vee Is of mort
zgn de voornaamste eigenschap, en daarom
