Vrijdag 6 Januari 1911.
Eerste
Blad
(25 ierikzeesche
Courant).
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Uit Stad en Provincie.
ZIER1KZEESGHE&I NIEUWSBODE.
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat lederen
MAANDAQ, WOENSDAO en V RIJD AO verschijnt, is
voor Zlerlkzee f 1,30, voor alle andere plaatsen In
Nederland I 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, I 10
per jaar bi] vooruitbetaling.
67»te JAARGANG. - No. 9025.
Ultgsvar-Hoofdredaoteuri A. FRANKEL.
Redacteur i I. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Oroote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdags-middags ulteriyk S urt.
Alle betalingen moeten geschieden bij den Directeur t A. J. DE LOOZE, Hoek Schuilhaven, Zlerlkzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
Zierikzte, 5 Jan. De bevolking dezer
gemeente bestond op 1 dezer uit 6845
personen, tegen 6808 op hetzelfde tijdstip
van 1910. Zij ging dus met 37 personen
vooruit.
Op Initiatief van den heer mr. D.
van der Vliet, burgemeester dezer ge
meente, Is alhier opgericht een vereenlging
tot bevordering der kennis van het heden
en verleden van Zlerlkzee en omstreken,
welke zich o. a. ten doel stelt het stichten
eener oudheidskamer te dezer stede. Tot
leden van het voorlooplg bestuur werden
door de saamgekomen belangstellenden In
hunne vergadering van 4 Januari j I. ge
kozen de heeren mr. J. P. Cau, mr. J. de
Vries van Doesburgh, mr. A. J. F. Fokker,
J. Franse. J. J. Honig, mr. D. van der
Vliet en P. D. de Vos.
Bi) kon. besluit van 27 Dec. 1910,
no. 58, Is het salaris van den Commissaris
van Politie te Qoes bepaald op I 1400
's jaars, zulks tegen het advies van den
Raad In, die niet meer dan 1 1200 wil
toestaan.
De brutaliteit der dieven In de om
geving van 's-Heer-Arendskerke neemt hoe
langer hoe meer toe. De vorige week zijn
bQ een landbouwer uit een alleenstaande
.keet" eenlge worsten gestolen, terwijl aan
een dijk een hoeveelheid van 12 H.L.
aardappels door één of meer personen zijn
weggehaald. Men schijnt de daders daar
van op het spoor te zijn. Maandagavond
werd voor een herberg, waarin nog veel
bezoekers waren, en waar velen in en uit
gingen een nieuwe fiets van een bezoeker
gestolen. Van den dader li nog geen spoor
ontdekt.
Naar aanleiding van het besluit der
Provinciale Staten van Zeeland dt. 18
November, Is door Qed. Staten een
commissie aangewezen tot het Instellen van
een onderzoek naar de mogelijkheid eener
betere verbinding tusschen Zuid- en
Noord-Beveland.
Daarin zijn benoemd tot leden de heeren
M. Noordljke en W. v. Oeveren, leden der
Staten te Colljnsplaat en te Wolphaartsdljk,
L. J. Dorst, P. Tazelaar, J. C. Schippers
en E. C. Priester, leden der gemeenteraden
respectievelijk van Kortgene, Colljnsplaat,
Wlssekerke en Kats, alsmede de heer
S. J. de Regt, voorzitter der aldeeling
Noord-Beveland van de .Maatschappij tot
bevordering van landbouw en veeteelt In
Zeeland" te Kortgene.
Tot burgemeester van Boskoop is
benoemd de heer P. H. O. Montenberg
met eervol ontslag als burgemeester van
Breskens.
Dit jaar zullen wij twee zonsver
duisteringen beleven, waarvan In ons
land echter geen te zien zal zyn; de
maan zal niet aan verduisteringen iyden.
Renesse. Door den heer F. J H. Jespers,
cand.-notarls alhier, Is ontslag genomen
als lid van den raad (tevens wethouder)
dezer gemeente, In verband met het
aannemen zijner benoeming tot secretaris
dier gemeente.
Stavenisse. Volgens de alhier vanwege
het K. N. Meteorologisch Instituut te De
Bilt by Utrecht geplaatsten regenmeter viel
alhier in December 1.1. 53,5 m.M. regen
(In 15 altapplngen) tegen 128,3 In 1909
en 31,8 In 1908. De hoogste barometer
stand In Dec. was 770, de laagste 742
m.M. In het geheele jaar 1910 viel er
839,9 m.M. regen, tegen 900,9 In 1909 en
649,7 In 1908. Respectleveiyk had men in
de laatste 3 jaren 119, 163 en 176 regen
dagen.
Alhier doen zich ln de laatste dagen
weder gevallen van roodvonk en mazelen
voor.
Scherpenlsse, 6 Jan. Door 40 gezinnen
alhier Is op 2 dezer van de nieuwjaars-
commissie een geldeiyke gift ontvangen
tot een totaal bedrag van f 147,25. Een
woord van dank aan hen, die de commissie
daarvoor In de gelegenheid stelde,
Oud-Vossemeer. ln verband met de
restauratie der Ned. Herv. Kerk en van
den gemeentetoren, waardoor alles weer
In den ouden toestand zal worden terug
gebracht, heeft de Raad besloten den door
gang en den zuidelijken vleugel van dien
toren, weer voor de kerkvoogdy beschikbaar
te stellen.
St -Phllipsland, 4 Jan. Biykens achter-
slaande annonce zal Woensdag 11 dezer
in het lokaal van den heer Quist, door
eenlge jongelui met medewerking van het
Fanfarekorps „Concordia" een solrée ge
geven worden. Volgens 't programma, dat
ons welwillend ter Inzage gegeven werd,
belooft die avond heel wat. Een achlfal
muzieknummers, afgewisseld door even
zooveel voordrachten, zullen er voor zor
gen, dat het publiek zich een gang naar
de „Druiventros" niet te beklagen zal
hebben. Natuuriyk Is er na afloop „Bal",
wat toch voor velen de clou van zoo'n
avond is en blijft.
Vlissiogen, 4 Jan. Met de mailboot
der Maatschappy .Zeeland" zyn In 1910
vervoerd ruim 148,000 passagiers, het
grootste aantal, dat ooit In een jaar Is
voorgekomen. In 1908 bedroeg dit 134,000
en In 1909 130,000.
Terneuzen, 5 Jan. Woensdagmorgen
ongeveer half vier werd de bemanning
van het Rynschip „Desdemona", liggende
aan de nieuwe kade alhier, even boven
den yzeren hangar, gewekt door een on
gewoon geraas en stooten tegen het schip.
Toen zy boven kwam, bleek dat er een
groot gat In de kade was gevallen. De
kanaaldyk was tot half de breedte der
kruin over een lengte van ongeveer 20 M.
In het kanaal geschoven, het daarvoor ge
legen gedeelte van den steiger en den
dampalenwand eveneens in de diepte
dringende. Ter plaatse was omstreeks
1200 ton gletyzer gestort, waarvan naar
schatting tweederde mede In de diepte is
verdwenen. Men vermoedt, dat de dam
planken de drukking op den bodem, ver
oorzaakt door die massa ijzer, niet hebben
kunnen weerstaan, en dat de afschuiving
daardoor Is veroorzaakt.
Aanbestedingen, Verkoopingen, enz.
Brouwershaven, 6 Jan. Ten verzoeke
der erfgenamen van den heer Nicolaas
van der Weele werd heden alhier, ten
overstaan van den notaris H. J. van
Nouhuys, openbaar verkocht: Het hoefje
aan den Zuiddyk alhier, voor f 1701.
Landbouw en Veeteelt.
Uit het overzicht van den toestand van
landbouw en veeteelt over 1910 In het
eiland Tholen blijkt o. m. dat de vlekziekte
onder de varkens In het afgeloopen jaar
niet Is opgetreden, zoodat verecnlglngen
te Oud-Vossemeer, St.-Annaland, Scherpe
nlsse en Poortvliet tot geldeiyke ultkeerlng
bij het verlies van varkens een financieel
gunstig jaar hebben gehad; preventief zyn
meer dan 1500 varkens met zeer goed
gevolg Ingeënt tegen de vlekziekte. Door
den te St.-Maartensdyk gestatlonneerden
Yorkshire beer werden 93 zeugen gedekt;
er werden 837 biggen van geworpen.
—1 n het Belgisch Melkerijblad komt
het volgende voor
Men tracht een z.g. nieuw product aan
den man te brengen, bestemd om aroma
te geven aan boter, margarine en vetstoffen
het is een olle-achllg vet, dat den aan-
genamen geur heeft van biltere amandelolie.
Het Is samengesteld uit een geringe
hoeveelheid nitrobenzol vermengd met
seSamolle; de onderzoeking daarvan werd
gedaan te Luik door den heer Ledent.
Daar het een hevig vergif Is, raden wij
al de boterhandelaren sterk aan, soort-
geiyke producten niet te gebruiken.
Post en Telegrafie.
Stavenisse. Door het Rykstelefoon-
kantoor werden In 1910 alhier verhandeld
2707 telegrammen, n.l. 1325 ontvangen en
1382 verzonden, terwyi er 2745 gesprekken
werden gevoerd. In 1909 had men 3988
en In 1908 waren er 3703 telegrammen.
KERKNIEUWS.
Poortvliet. Door den kerkeraad der
Ned. Herv. Kerk alhier, Is toezegging van
beroep uitgebracht op ds. J. E. Klomp
van Hoogblokland.
Ds. J. van Vliet hoopt 26 Februari
1911 afscheid te preeken by de Ned. Herv.
Qem. aihier en 5 Maart d. a. v. Intrede te
doen by de Ned. Herv. Oem. te Leerdam.
Bevestiger ds. J. Ooslulga te Leerdam.
De heer J. Vos heeft bedankt voor
zyne benoeming tot ouderling by de Ned.
Herv. Qem. te Oud-Vossemeer.
St.-Annaland, 6 Jan. De verkoop en
de verhuring van zitplaatsen In de Herv.
Kerk (er zyn nog altyd plaatsen die niet
erfeiyk zyn) heeft goede sommen opge
bracht. De hoogste prys, die er voor een
koopplaats besteed,werd, bedroeg 6lgld,
terwyi die voor een huurplaats 9 gld. be
droeg. De lust om zich een plaats te
verwerven was dus wel groot.
Beroepen (loez.) by de Herv. gem.
te Poortvliet, ds. J. E. Klomp te Hoog-
Blokland (Z.-H.)
Beroepen by de Qeref. Qemeente te
Anna-Jacobapolder, de heer ds, P. E. van
Schaik, pred. te Zonnemalre.
De collecte voor r.oodiydende kerken
en personen bracht in de Ned. Herv.
Kerk te Zonnemaire op f 6,88, terwijl van
October tot 31 December 1910 voor de
Neerbosch-cent werd gecollecteerd f 11,475.
Dinteloord, 4 Jan. 't Was hedenavond
voor de kinderen der Zondagschool te
Boompjesdyk een genotvolle avond. Het
reeds lang toegezegde Kerstfeest zou
gevierd worden. Te 5 uur kwamen
zy In de 2e openbare school te zamen,
waar ten halfuurtje later zich ook de ouders
der kinderen vereenlgden, om deeigenooten
te zijn van de feestvreugde, die de jeugd
zou rmtikcn. Als Inleiding opende ds. Ruys
de bijeenkomst met psalmgezang en gebed,
warrna de heer Den Engslse, één der
leiders der Zondagschool, de beteekenls
van het Kerstfeest verklaarde. De heer
J. Ruys, die mede voor de leiding der
wekeiyksche bijeenkomsten zorg draagt,
liet de kinderen verscheidene keurige
kerstliederen zingen. Ter afwisseling werd
een kopje chocolade gedronken, een krente-
broodje gegeten, terwyi de kinderhandjes
nog werden gevuld met chocolade en
sinaasappels. Als biyvend aandenken aan
dit feest kreeg ieder kind nog een keurig
boekje en scheurkalender.
Waar het hart vol van Is, vloeit de mond
van over en toen dan ook de kinderhandjes
aan het eind van den avond zdó gevuld
waren, konden ze moeliyk hun mondjes
tot zwygen brengen. Ruim 9 uur sloot ds.
Ruys dc byeenkomst, waarna allen hoogst
voldaan huiswaarts keerden.
Daartoe ultgenoodigd door de
Chr. Jongellngsvereenlglng „Samuel", trad
Dinsdagavond te zes uur- In de Qeref.
Kerk alhier op de heer A. van Hulzen
van Utrecht. Als onderwerp van behandeling
had hy gekozen: „Bescheidenheid en
Beslistheid", en naar aanleiding van de
geschiedenis van Davld en Ooliath heeft
hij zyn onderwerp op leerzame wy'ze
ontwikkeld. Uit de verschillende secten,
zoowel van hier als elders, waren vele
belangstellenden opgekomen. Dat allen
tydens de voordracht geheel oor waren,
bewijst voldoende, hoezeer de heer Van
Hulzen zyn hoorders wist te boelen.
Algemeene Vergadering
VAN HET
Waterschapsbestuur van Schouwen,
In 's Landskamer te Zlerlkzee,
op Donderdag 5 Januari 1911,
des namiddags één ure.
De voorzitter, mr. A. J. F. Fokker,
opent de vergadering, en stelt voor de
resumtie der notulen tot de volgende
vergadering aan te houden.
Voor kennisgeving wordt aangenomen
een missive van Qedep. Staten:
a. met het goedgekeurd besluit der
Algemeene Vergadering tot geschothelfing
voor 1911
b. tot opname van tydeiyk kasgeld in
1911;
c. tot wyzlglng van het besluit tot
opname van tydeiyk kasgeld In 1910;
d. berichtend de benoeming van den
heer A. van der Weljde tot heemraad.
Mede voor kennisgeving wordt aan
genomen een missive van den heer
M. Locker de Bruyne te Noordwelle, dat
hy zyn ontslag neemt als vertegenwoordiger
van het waterschap in den dykraad van
Burgh en Westland.
De voorzitter deelt mede den uitslag
der bestedingen.
Aangenomen worden de volgende voor
stellen van het Dageiyksch Bestuur tot
wyzlglng van den staat van waterleidingen;
tot uitgifte van 288 vlerk. Meter grond In
erfpacht, aan A. Bil te Zlerlkzee; tot
uitgifte van 127 vlerk. Meter grond In
erfpacht, aan M. Berrevoels te Zlerlkzee;
tot uitgifte van grond In erfpacht, aan
C. W. den Boer te Dulvendyke.
Aan de orde Is het voorstel van het
Dageiyksch Bestuur tot uitbreiding van
het kunstwegennet In Schouwen. Het
voorstel Is vervat in het volgend besluit:
De Algemeene Vergadering van het Bestuur
van het Waterschap Schouwen besluit uit
de waterschapskas van het jaar 1911 en
volgende jaren gelden disponibel te stellen
lot het van kunstbedekking voorzien van
alle aardenwegen en wekkens in het
Waterschap liggende, waaraan thans boerde-
ryen gelegen zyn, van die boerderij al
langs den koristen weg naar een reeds
verharden weg.
Deze gelden worden disponibel gesteld
gedurende vier jaren van 1 januari 1911
af, gemeenteagewyze, en alleen onder
deze voorwaarden, dat de gemeente zorge
voor prcfileerlng van den weg en voor
het vervoer van den grint, benoodlgd
voor den aanleg, en dat al de wegen,
zonder eenlge uitzondering, In de byiage
genoemd, voor elke gemeente worden
verhard op de wyze in het project Van
der Weyde (dus zoo noodlg met bydragen
van andere polders) genoemd.
De voorzitter brengt namens het Dage-
lyksch Bestuur en de leden van de
Algemeene Vergadering een woord van
hulde aan den heemraad, den heer A. van
der Weyde, die meer dan een jaar gearbeid
heeft aan de samenstelling van zyn ontwerp
voor verharding van diverse wegen In
Schouwen. (Applaus).
Hoofdingeland D. Hocke sluit zich gaarne
aan by het woord van hulde, door den
voorzitter aan den heer Van der Weyde
gebracht, die een verdlensteiyk werk heeft
verricht Inzake de uitbreiding van het net
der grintwegen, maar hy neemt de vrijheid
een motie voor te stellen, waarby hy den
wensch uitspreekt, dat het Dageiyksch
Bestuur In de aanstaande Algemeene
Vergadering met plannen ter tafel kome
tot verharding der wegen, waarvan zulks
verlangd wordt, zoodat einde 1918 alle
wegen verhard zyn.
De voorzitter meentdat eerst het
voorstel van het DagelQksch Bestuur moet
behandeld worden, en dan de motie, die
een amendement Is op dat voorstel, en
een uitbreiding van dat voorstel bevat.
Hoofdingeland Hocke onderwerpt zich
wegens de meerdere parlementaire onder
vinding van den voorzitter gaarne aan
zyn zlenswyze.
Hoofdingeland Boogerd meende, dat
eerst algemeene beschouwingen over het
voorstel zouden gehouden worden.
De voorzitter: Het zyn algemeene be
schouwingen, want er zyn geen artikelen,
die behandeld moeten worden.
Hoofdingeland Boogerd, na gewezen te
hebben op een technische afwijking van
het beginsel, dat aan het ontwerp ten
grondslag ligt, vraagt, of het niet op den
weg van Schouwen zou liggen te zorgen
voor het vervoer van den grint, Instede
van het op te dragen aan het gemeente
bestuur.
De voorzitter meent, dat, wanneer
Schouwen met al de aangelanden over
higrlntvervoer moet onderhandelen, dat
dit te veel tyd zal vorderen, terwyi het
voor de gemeente een kleine moeite Is.
En weigert een aangeland tot medewerking,
dan zal de publieke opinie hem wel
nopen zyn plicht te vervullen.
Een uitvoerig debat, waaraan deelnamen
de hoofdingelanden Boogerd, Bolle, Qaat,
Smallegange, de heemraad Van der Weyd-
en de voorzitter ontspon zich over het
geval, dat als één der aangelanden weigert
den grint te vervoeren, allen de dupe van
de weigering van één worden, omdat dan
In de gemeente geen wegen verhard wor
den. Sommigen wilden met het oog op
dit bezwaar aan Schouwen het grinttrans-
port opdragen, maar hiertegen werd aan
gevoerd, dat het aanleggen van een verharden
weg, teneinde een boerdery met bestaande
kunstwegen te verbinden, als een particulier
belang te beschouwen Is, en geen water-
schapsbelang Is, en d^t de landbouwers
voor die verbinding wel het vervoer van
grint mogen over hebben.
Hoofdingeland Dalebout merkt op, dat
van Haamstede tot Zlerikzee een leder
gaarne de verbinding van zyn hofstede
met den grintweg wil. Hy juicht het voor
stel van heemraad Van der Weyde dan
ook hier toe, en zou het jammer vinden, als
het viel. Vele hofsteden zullen er door uit
hun isolement verlost worden. Hy spoc t
allen aan het voorstel te steunen.
Hoofdingeland Smallegange zou willen,
dat in blzondere gevallen aan het Dage-
ïykich Bestuur het recht gegeven wordt
van den geetelden regel af te wyken.
De voorzitter meent, dat het beter Is In
die exceptloneele gevallen aan de Alge
meene Vergadering een voorstel te doen.
Oewezen wordt In verband met een
opmerking van hoofdingeland Boogerd,
op het slot der Memorie van Toelichting
tot het voorstel, luidend: „Elndeiyk zy nog
dit opgemerkt: wanneer een gemeente
besluit de ln haar gebied liggende wegen
te doen verharden krachtens dit voorstel,
zullen die wegen voortaan In onderhoud
komen by het Waterschap Schouwen,
hetgeen een jaarlykrche uitgave van pl. m.
10 cent per M' zal vorderen, terwyi daar
tegenover de aangelanden van het gewone
en de gemeente van het buitengewone
onderhoud voor altyd worden ontheven".
Het zou niet onbtliyir zijn, ofschoon
over dit punt in het Dageiyksch Bestuur
geen overeenstemming heerscht, als ter
vergoeding daarvoor de gemeente jaartyks
voor deze wegen 6 cent per M' aan het
Waterschap betaalt, In elk geval tot de
door Schouwen voor dezen aanleg te
sluiten geldleenlng Is afgelost, maar by
voorkeur voor altyd, zoolang Schouwen
de wegen onderhoudt en dat tevens die
wegen, voor zoover zy eigendom der ge
meente zijn, aan het waterschap werden
toegedragen, opdat zy de geringe revenuen
van grasgewas als rentevergoeding kunnen
genieten".
Hoofdingeland Schuurbeque Boelje wil
aan het besluit vastknoopen de voorwaarde,
dat voor het onderhoud de gemeente
jaarlijks en voor altyd 6 cent per M.' aan
het waterschap betaalt. Spreker Is van
g-voelen dat het waterschap geen geld
voor wegen kan missen. Wij moeten
allereerst voor onze waterwegen zorgen,
voor waterkeerlng en waterloozlng.
Heemraad Van der Weyde Is het niet
eens met het voorstel van hoofdingeland
Schuurbrque Boeije. In het Schouwsche
reglement wordt wel degeiyk ook gesproken
van wegen, en dus niet alleen van water-
kecring en waterloozlng. ln de omliggende
polders behooren de wegen dan ook aan
den polder. Wat het betalen van 6 cent
per M.' betreft, spreker merkt op, dat de
gemeenten al voldoende bydragen. Aan
de gemeenten wordt alleen gevraagd de
wegen onder profiel te brengen. Werd
hun gevraagd 6 cent per Meter, dan zullen
de gemeente-besturen allen zeggen, wy
passen er voor. Met de verwerping of
aanneming van het voorstel van hoofd
ingeland Schuurbeque Boeije staat of valt
het voorstel van het Dageiyksch Bestuur.
Het voorstel van hoofdingeland Schuurbeque
Boeye Is geen aannemeiyk voorstel. Hy
dringt er op aan het amendement van
Schuurbeque Boeye te verwerpen.