ZIERIKZEESUHEHi NIEUWSBODE.
Woensdag 4 Januari 1911
Tweede Blad.
(55 ierikzeesche
NIEUWSTIJEIINaEN.
Courant).
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat lederen
MAANDAO, WOENSDAG en VRIJDAO verschijnt, la
voor ZIerikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen In
Nederland t 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, I 10
per Jaar bij vooruitbetaling.
67ste JAARGANG. No. 9025
Uitgever-Hoofdredacteur t A. FRANKEL.
Redacteur i J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Oroote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags*
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2 urs.
Alle betalingen moeten geschieden bij den Directeur: A. J. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
AMERIKA.
Donderdag werden twee winkels te New-
York, toebehoorende aan een Ilallaansch
koopman, wlen de beruchte bende .De
Zwarte Hand" vergeefs had getracht geld
af te persen, door dynamiet vernield.
Dit is reeds de vierde ontploffing binnen
één week en daar alle onmiddellijk zijn
gevolgd op de veroordeeling van de
Ilallaansche kinderdieven, brengt men deze
feiten met elkander in verband.
De Italiaan, wiens winkels vernield
werden, is een bemiddeld handelaar, van
wlen .De Zwarte Bende" de som van
2500 dollar had geëlscht. Op zijn weigering
volgde onmiddellijk de wraak.
De stokers op de stadsoyerzetbooten,
die lusschen de New-Yorksche wijken
Manhattan en Staten Island varen, slaken.
ZIJ oordeelen, dat het tegenwoordige stads
bestuur te schriel Is en te lage loonen
geeft. Intusschen hebben niet minder dan
20,000 bewoners van Staten Island hun
werk in Manhattan. En al deze nijvere
burgers moeten nu een groote reis door
New-Jersty maken om in hun kantoren
enz. te kunnen komen.
portugal.
Een telegram van 1 Januari uit Lissabon
meldt: ln geheel Portugal heerscht rust.
De voorlooplge regeering hield hedenmiddag
Nieuwjaarsontvangstwaarbij duizenden
personen langs de leden der regeering
voorbijtrokken.
Op verzoek van de Matin heeft de
Minister van Buitenlandsche Zaken, Ber
nardino Machado, het volgende omtrent
den toestand gezegd:
De rust In het geheele land Is volmaakt.
De meeste stakingen z|jn door tusschen-
komst der regeering tót oplossing gebracht.
De discipline In het landleger zoowel als
bij de marine, biyft ongeschokt gehand
haafd. Van de oorlogschepen, die de
haven van Lissabon hebben verlaten,
vertrokken eenige voor den dienst en de
andere met bestemming naar Madeira, om
daar hulp te bieden In den strijd tegen
de cholera. Onder de bemanning is geen
spoor van eenige ontevredenheid gebleken.
Wat de tijding van een dezer dagen
ontdekt monarchistisch complot betreft,
waarvan de leiders zouden zijn gearre
steerd deze tijding is geheel en al
ongegrond. Er heeft één arrestatie plaats
gehad, n.l. die van één der praatjesmakers,
die het bericht In omloop brachten.
U kunt de verzekering geven, dat hei
verzinnen van dergelijke nieuwtjes het
eenige wapen Is waarover de vijanden der
republiek, die zich nu sedert drie maanden
In de grootste kalmte ontwikkelt, beschikken,
oostenrijk.
Een slaap-coupé-geschiedenls Is te
Weenen voor het gerecht geweest.. Thérèse
L., directrice van een BerlQnsch mode
magazijn, had een aanklacht wegens
ernstig ltchaamlljk letsel Ingediend tegen
een Weensch industrieel, die, naar zij
beweerde, In een nachttrein van Weenen
naar Berlijn in haar slaap-coupé was
binnengedrongen. Zij had hem, zoo be
weerde z|j, toen zij midden in den nacht
wakker werd, op den grond vóór haar
bed zien liggen, en toen zij luid ging
schreeuwen, was hij weggeloopen, en zij
was ernstig ziek geworden door den
schrik.
De Industrieel hield vol, dat hij
onschuldig was. Hij had In de coupé
naast die der dame geslapen en voor hij
te bed ging liggen, onderzocht of de
deur goed dicht was. Daarbij was de
deur, die In de coupé der dame uitkwam,
even opengegaan. HQ had die toen terstond
goed dichtgedaan; maar de dame was
vervaarlijk gaan schreeuwen en had den
conducteur geroepen.
De conducteur getuigde dat hij niets
had gezien. De jonge en zeer knappe
dame had luid geschreeuwd en hem het
zelfde verhaal gedaan, dat zij voor het
gerecht deed.
Het slot der geschiedenis was, dat de
beschuldigde werd vrijgesproken wegens
gebrek aan bewijs. De rechtbank was wel
overtuigd dat de dame te goeder trouw
haar aanklacht had Ingediend, maar zQ
was toch tot de overtuiging gekomen, dat
het beweerde feit nlels dan een droom
was geweest.
De geschiedenis van de ie Weenen
In stukken gesneden vrouw, Louise Weiss,
blijkt een tragedie te zijn van een 40-jarlge
naaister, die een buit had, en getracht
heeft die te laten wegnemen door een
kwakzalveres, viouw Bartunek, die ten
slotte vermoedelijk om diefstalmaar
misschien ook omdat Louise dreigde haar
aan te klagen, haar gedood heeft toen ze
weer bQ haar kwam voor de „kuut".
In den gang voor de woning van vrouw
Bartunek vond men dezelfden dag een
waschmand staan, schijnbaar zonder eige
naar, waarin men, na wegneming van een
courant, het hoofd en de romp vond van
een gebocheld meisje. Door navorschingen,
die het toeval begunstigde, stond het
spoedig vast, dat het 't lijk was van Louise
Weiss. Vrouw Bartunek Is gearresteerd.
Ze ontkent, maar er zijn veel bewijzen
tegen haar.
frankrijk.
Parijs, 2 Jan. Uit Milaan wordt aan de
Echo de Paris gemeld, dat drie schepen
van een Hamburger maatschappij, die
reeds lang geleden te Genua hadden
moeten aankomen, gedurende de jongste
stormen In de Oolf van Gascogne ver
gaan zijn.
Er zouden 78 slachtoffers te betreuren
zijn.
President Falllères veranderde het
tegen den secretaris vanhelkolen-arbelders-
syndlcaat te HSvre, Durand, uitgesproken
doodvonnis, In zeven jaar tuchthuisstraf.
Het ia zeker, dat de ten gunste van den
onschuldig geachten Durand begonnen
agitatie zal worden voortgezet.
duitschland.
Berlijn, 31 Dec. Keizer Wilhelm nam
het beschermheerschap op zich van de
Carnegle-stlchling voor levensredders, welk
fonds met een en een kwart mlllioen
dollars werd gesticht, en waarvan het doel
Is, leniging van den financleelen nood,
welke voortvloeien uit heldhaftige reddingen,
voor de redders zeiven of voor hun
nagelaten betrekkingen.
Te Halle a/d. Saar had een motder
haar 2-jarlg kind toevertrouwd aan de
hoede van een 5-jarlg zusje, terwijl z||
zich voor een korten tijd verwijderde.
Toen z|| terugkeerde was het jongste kind
ln de wieg verbrand, terwijl het andere
zich met brandende kleedereu over den
grond wentelde. Ook voor het leven van
het oudste meisje wordt gevreesd.
belgiE.
Men schrijft uit Ostende:
Een ongeluk komt zelden alleen, zegt
het spreekwoord. Nauwelijks werd de
Belgische koopvaardijvloot door een ramp
getroffen, of de Oostender visschersvloot
overkwam Donderdagavond op haar beurt
een niet minder groot onheil.
Twee vlschiloepen, nrs. 103 cn 185,
waren dien dag de haven uitgevaren.
Terwijl ze al laveerende het ruime sop
trachtten te bereiken, werd de no. 185
door het andere vaartuig middenscheeps
getroffen. Eerstgenoemde liep vol en de
bemanning, bestaande uit 5 koppen, ver
keerde In den uitersten nood. Vóór de
no. 103 haar jol kon uitzetten, moest deze
eerst nog In gereedheid gebracht worden,
waarmede een kostbare tijd verloren ging.
Toen eindelijk de jol kwam toesnellen
waren schip en bemanning reeds een prooi
der golven.
De no. 103 Is 's nachts te Osiende
teruggekeerd. Zijn voorsteven is ingeduwd.
De omgekomenen zijn: Coopman, schip
per, Vllain, Nassel, Hubrechtsen, matrozen,
en Droogenbrood, scheepsjongen.
Het Handelsblad van Antwerpen geeft
de volgende beschrijving van de ontploffing
In de kruitfabriek ie Wetteren:
Vrljdzgticm ddag om 3 40 ure Is een
posd' rm ilen ontploft in de buskruitfabriek
te Weiteren.
De drogerij, waar de ontploffing plaats
had, bevatte 500 kilo's poeder.
Tien mannen werden mede omhoog ge
slingerd met de balken, steenen, aarde enz.
Armen, beenen en andere lichaamsdeelen
werden in hei ronde verspreid.
Een schedel werd op 700 lot 800 M.
van daar teruggevonden en In de boom
kruinen vond men verscheurde kleederen
en ledematen hangen.
Na den eersten schrik begon men on-
middellQk de reddingswerken en kon men
de persoonlijkheid der slachtoffers vast
stellen.
Er bleken te zijn 9 dooden. Een hunner
was vader van 10 kinderen.
De omstaande huizen hebben veel ge
leden, blzonderlijk die van Lorez en van
de weduwe Van Cauwenberghe.
De huisraad werd tr grootendeels ver
nield.
Een der vrouwen werd erg gekwetst
door een stuk ijzer.
Een 100-tal werklieden zijn in de fabriek
werkzaam.
Het bestuur heeft dadelijk een onderzoek
begonnen en het parket verwittigd.
De ontploffing was niet zoo groot als
in 1894 en 1897. Bij de eerste ramp
ontploften dulzende kilo's poeder, doch
er waren geene slachtoffers; bij de tweede
telde men vijf dooden.
Het gerucht heeft zich bliksemsnel ver
spreid en uit den omtrek en uit Gent, was
denzelfden avond veel volk ter plaats
De ontploffing had plaats in de rafft-
neerderij Op dit oogenbtik waren er 15
werklieden aanwezig. Een half uur later,
en er zouden 35 werklieden binnen ge
weest zijn.
De muren hadden 60 centimeter dikle,
ze zijn totaal weggevaagd. Recht over de
fabriek staat een tweewoonstede. In één dezer
de man ziek te bed; door den schok
werd hij ten gronde geworpen. De vrouw
bekwam een erge kwetsuur aan het hoofd
door een stuk glas.
nederland.
s-Gravenhage, 2 jan. Bij Kon. besluit
is met Ingang van 4 dezer aan den
generaal-majoor Cool, op verzoek, eervol
ontslag verleend als Minister van Oorlog
en ln zijne plaats benoemd de heer
H. Colijn, lid van de Tweede Kamer voor
het district Sneek, óüd-hoofdolficier van
het Indische leger.
De nieuwbenoemde Minister, die reeds
op den dag, toen de Tweede Kamer de
bekende motie betreffende de olficiers-
traktementen aannam, als opvolger van
generaal Cool werd genoemd Is 41 jaar
oud. HQ werd den 22sten juni 1869 In de
gemeente Haarlemmermeer geboren.
Met zQn benoeming In 1892 tot 2en
luitenant van het Ned.-Indtsche leger,
begon voor hem een schitterende loopbaan
in onze koloniën als militair, later als
hooggeplaatst burgerlijk ambtenaar. Reeds
2 jaar na zQne aankomst ln Indlë, werd
de heer Colijn geroepen tot deelneming
aan de expeditie tegen Lombo. ln 1895,
na op zijn verzoek naar Atjeh te zijn
overgeplaatst, nam hij deel aan de krijgs
verrichtingen In dat gewest. Kort daarna
werd hij tot eersten luitenant bevorderd
cn belas! met het bestuur over het eiland
Poeloe-Weh, en later met dat over de
Sasi der 25 en die der 22 Moeklms.
Sedert werden aan den heer Coüjn
herhaaldelijk bestuursfunctiën opgedragen.
ln 1899 werd hij ais colonne-comman
dant, tevens burgerlijk bestuurder, gezonden
naar de Weslkust van Atjeh, waar hij In
Augustus 1901 bQ keuze bevorderd werd
tot kapitein.
Deze bevordering ging gepaard met
gelijktijdige benoeming tot adjudant van
generaal Van Heutsz, dien hij ook in 1904
vergezelde op diens reis naar Nederland.
In hetzelfde jaar was de beer ColQn,
aan wlen tevoren nog het bestuur van de
Pasestreek was toevertrouwd, door de
regeering van Sabang gezonden om daar
toezicht te houden op de naleving der
door de regeering gegeven neutrallteits-
voorschriften.
Zijn verblQf hier te lande met generaal
Van Heutsz In 1904, was slechts van
korten duur. Teruggekeerd In Indlë, bleef
hij nog voornamelijk met hei oog op de
regeling van het bestuur ln de Gajoelanden,
tol Maart 1905 In Aljeh.
Sinds dal jaar, lot ln 1907, bezocht hij
de Buitenbezittingen ter voorbereiding van
regelingen betreffende het bestuur der pas
onderworpen streken.
In laatstgenoemd jaar verliet hij het leger
nadat hem den rang van majoor was
toegekend om als secretaris van het
gouvernement van Ned.-Indië over te gaan
ln burgerlijken dienst.
Toen In 1903 het nieuwe ambt van
adviseur voor de bestuurszaken der
Buitenbezittingen werd Ingesteld, werd de
heer ColQn aanstonds als zoodanig be
noemd.
Dat de heer ColQn zich als olficler
bizonder heeft onderschelden, mag hieruit
blQken, dat hQ reeds als tweede luitenant
de Militaire Willemsorde 4e klasse ver
wierf, waarna hQ In 1903 tot de 3e klasse
in die orde werd bevorderd.
Drie jaren te voren werd hem de eere
sabel toegekend.
De heer ColQn, wiens verdiensten door
de regeering ook nog zQn erkend door
zQn benoeming tot ridder In de orde van
den Nederlandschen Leeuw, werd Indertijd,
toen hQ In Indlë vertoefde, door de kiezers
In het district Sneek tot lid van de Tweede
Kamer -gekozen. HQ behoort, gelQk bekend
is, tot de anti-revolutionnalre partQ.
TQdens zQn kort lidmaatschap verwierf
de heer ColQn zich daar aanstonds een
gewichtige positie. Als koloniale specialiteit
nam de heer ColQn, die zich ook als goed
spreker deed kennen, bQ voorkeur deel
aan de debatten over Indische aangelegen
heden; maar het ligt nog versch In het
geheugen dat hQ heeft behoord tot de
verdedigers van de motie-Duymaer van
Twist, waarvan de aannemlug het ontslag
vragen van generaal Cool, tengevolge heeft
gehad.
De heer ColQn trad onlangs op als
directeur eener nieuwe Indische Cultuur-
onderneming. In verband daarmede stond
zQn voornemen om eerlang een reis naar
Indlë te ondernemen.
Woensdagochtend wordt de nieuwbe
noemde Minister van Oorlog door de
Koningin beëedlgd.
De heer ColQn zal daarna de porte
feuille overnemen van generaal Cool, die
voorlooplg in militairen dienst blQft.
Minister ColQn heeft de portefeuille van
oorlog aanvaard met het voornemen het
militie-ontwerp van Minister Cool in
hoofdIQnen te handhaven en een spoedige
behandeling daarvan te bevorderen.
Delft, 3 Jan. Aan een 20-tal werklieden
der Nederl. Gist- en Spiritusfabriek alhier,
die in 1910 den 60-jarlgen leeftijd be
reikten of ongeschikt tot werken werden,
Is Zaterdag aangezegd, dat zij met 1
Januari eervol ontslag hadden met pensioen,
dat van f9 tot f 13 per week afwisselt.
Rotterdam, 2 Jan. Op het handels
terrein te FQenoord werd Zondagmorgen
4 uur door een spoorbeambte, die met
een bel ln de hand voor een rangeerende
kolentrein liep, op de rails een man
gevonden, die daar bewusteloos lag. HQ
beproefde nog hem voor de machine weg
te trekken, doch de trein was reeds te
dicht genaderd, zoodat hQ hem niet meer
kon redden. De man werd door den trein
verpletterd. Het zwaar verminkte lijk werd
herkend als dat van den metselaar K. en
naar CrooswQk vervoerd. Het bleek, dat
hQ onder den Invloed van sterken drank
bewusteloos was geraakt.
ZQne echtgenoot,-, die juist in den
zelfden nacht een kind ter wereld bracht,
Is nog onkundig van het treurig ongeluk,
dat haar getroffen heeft.
Door het stoomschip „Bogor", van
de Rotterdamsche Lloyd zQn gisteren alhier
aangebracht vQf schipbreukelingen, Span
jaarden, die 28 December, op het wrak
van het schoenerscheepje .Javier", bQ
Kaap Flnlslère ronddreven. ZQ werden met
moeite gered.
Na aankomst alhier zQn zQ naar het
Spaansche consulaat gebracht.
Tilburg, 1 Jan. De volgende vermakelijke
geschiedenis speelde zich In één der
plaatsjes af, onder den rook gelegen van
onze fabrlekaschoorsteenen.
Twee geburen waren uit één der dorpjes
naar het Noord-Brabantsche Manchester
gegaan, om een vergadering bQ ie wonen.
Aangezien trein nóch tram de belde
plaatsen verbindt, moesten ze 't natuurlQk
op de apostolische voeten af. Om negen
uur op z'n laatst zouden ze thuis zQn.
had Driek tot z'n vrouw gezegd, toen ze
In den namiddag vertrokken.
Maar het werd tien uur, het werd half
elf, ja, het werd al elf uur, en nog was
er van de mannen geen spoor te ontdekken,
Vrouw Driek was vreeselQk ongerust, en
haar angst steeg met het oogenblik. Al
een paar malen was ze bQ haar buurvrouw
aangeloopen, wier man Driek vergezelde,
doch deze, wat méér gewoon aan het
laat uitbIQven van haar echtvriend, had
haar al, zoo goed en zoo kwaad het ging,
getroost en een hart onder den riem
trachten te steken.
Tevergeefs echter. Het werd het vrouwtje
len langen leste zóó benauwd, dat ze het
in huls niet meer kon uithouden. Zóó
laat toch was Driek nog nooit uitgebleven,
en wie weet, wat schrikkelQk ongeluk
den mannen overkomen kon zQn. Men
hoort Immers tegenwoordig zooveel van
aanrandingen en beroovlngen.
Het slot was, dat het vrouwtje besloot
den weg op te trekken In de richting
dezer plaats. En of haar buurvrouw haar
al aanspoorde, zoo onnoozel en kinderachtig
niet te zQn het hielp niet. Ze ging.
Een zwaren doek sloeg ze om d'r hoofd
tot beschutting tegen de kou, want de
wind was scherp en kil, maar de maan
scheen helder en vrlendeiqk, en verlichtte
met haar phantastlsch licht de omgeving.
Gejaagd liep het vrouwtje voort, tot ze,
een minuut of tien bulten het dorp gekomen,
uit de verte stappen op den weg hoorde
weerklinken. Ze bleef een oogenblik staan
luisteren, en spoedig herkende ze In het
drukke gesprek der naderenden, de stem
van haar man en van buurman. Ze waren
het dus. Oezelllg pratend wandelden ze
voort, niet vermoedend, dat de onrust het
arme vrouwije de deur had uitgedreven.
Het vrouwije op haar beurt schaamde
zich nu, dat ze zoo kinderachtig was
geweest. Ze zouden haar beslist uitlachen,
en buurman zou er haar man mee voor
den gek houden, misschien nog langen tQd,
Toen de mannen tot ongeveer op dertig
pas waren genaderd, nam ze fluks een
kort besluit. Den doek dichter om het
hoofd geslagen, verborg ze zich achter
het struikgewas naast den weg. Als de
mannen dan voorbQ waren, zou ze hen
op een afstand naar huis volgen en geen
haan zou er naar kraaien.
Daar zal ze, goed en wel verborgen,
neergehurkt tusschen de kale twQgen.
Maar hoe griezelig ln den laten
nacht 1 De mannen hadden het waar
achtig overspoken, zooals ze uit het
thans duldelQk verstaanbare gesprek kon
opmaken.
„Ik kan me niet begrQpen", zei Driek,
„hoe menschen in onzen tijd nog zoo
kinderachtig kunnen zQn, om die ouwen-
wQ/enklets te gelooven
„Psst Driek kQk daar eens
op den weg voor ons! Wat Is dat?"
fluisterde buurman.
Het was een vreemdsoortige schaduw,
die de maan teekende op de landstraat
tusschen de spichtige streepen der twQgen.
De mannen bleven staan. Driek bekeek
het geval met ingehouden adem, en zQn
blikken zochten het voorwerp, dat de
schaduw afwierp Daar zat het achter
het struikgewas. Het bewoog inderdaad.
Maar de mannen hadden al geen tQd
meer. Met een „hulp! hulp!" sloegen
belden ais razenden op de vlucht, ter zQ
van den weg de akkers door en In wilden
galop naar het dorpje toe. Het was een
halsbrekend werk. Over greppels en sloten
heen ging hun ren, en hoe harder ze
holden, hoe meer de angst zich In dien
akeligen nacht van hen meester maakte.
Het vrouwtje, Intusschen bang, dat ze
zich in 't ongeluk zouden loopen, rende
eveneens als een bezetene huiswaarts.
Juist was ze haar erf genaderd, toen Driek
langs den anderen kanl uit de akkers
kwam aangehold, geheel bulten adem en
hQgend als een ploegos. Maar nauwelQks
kreeg hij hier weer de geheimzinnige
gedaante vlak bQ zQn erf in het oog, of
andermaal vloog hQ rechtsomkeert en
holde het dorp in, waar hQ nergens meer
licht zag aan geen enkel raam, want alles
lag Ie bed.
Het vrouwtje was radeloos van angst,
en wanhopig vluchtte ze bQ buurman
binnen om raad en daad.
Na enkele oogenblikken kwam buurman
binnengestoven, bleek als een IQk, en
aan elk haar een druppel. Vlak op zQn
hielen volgde Driek, totaal gehavend en
ontredderd.
Rillend verhaalden ze van hun vreeselQk
wedervaren op den eenzamen weg, te
midden van den nacht.
Dat het geval een amusant slot had,
kan men denken, vooral toen vrouw Driek,
thans haar angst te boven, zich niet
langer meer goed hield, maar het uit
schaterde van lachen.
Men zegt, dat de gezichten der „spoken-
zleners" in enkeleoogenbllkken verschillende
centimeters langer werden.
Het geval Is historisch, zegt De Tijd,
waaraan dit verhaal ontleend Is.