ZIERIKZEESOIIE
NIEUWSBODE.
Maanda#2 Januari 1911,
Tweede Blad.
Tan m Zwin Mfjjn,
(Z ierikzeesche
Cour an t).
NIEUWSTIJDINGEN.
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat lederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAO verschqnt, Is
voor ZIerlkzee f 1,30, voor alle andere plaatsen In
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, f 10
per jaar bij vooruitbetaling.
67ste JAARGAN6. - No. 9024.
Ultgever-Hoofdredaoteuri A. FRANKEL.
Redacteur i I. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrljdags-n 'ddags uiterlijk 2 ups.
Alle betalingen moeten geschieden bij den DirecteurA. I. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierlkzee.
Het Kantoor Is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
AMERIKA.
De Northern Bank te New-York, één
der grootste banken dier stad, met negen
bijkantoren en een deposito-kapitaal van
35 mlllloen dollars, heeft hare betalingen
gestaakt en hare deuren gesloten.
Een menigte van 300 bewaargevers
wilde een aanval doen op één der kantoren
en de deuren Intrappen. Maar de politie
belette hun dat.
De directeur der bank Is sinds ver
scheidene dagen in een krankzinnigen
gesticht; maar men twijfelt of hq zich niet
krankzinnig houdt.
Twee klnderroovers der bende van
de Zwarte Hand een Itallaansche man
en vrouw zijn te New-York als al-
schrikkend voorbeeld, wegens het ontvoeren
en gevangen houden van twee Itallaansche
knaapjes, veroordeeld^ tot de maximum-
gevangenisstraf van filet minder dan
25 en niet meer dan 49 jaren.
Bq uitspraak van het vonnis betreurde
de rechter het, dat de wet niet veroorloofde
een doodvonnis te vellen wegens „Zwarte
Hand-misdaden".
Chicago, 30 Dec. Er Is een loonsver-
hooglng van 10 percent toegestaan aan
75 000 conducteurs en ander treinpersoneel
van de spoorwegen ten noorden, zuiden
en westen van Chicago. De loonsver-
hooglng gaat onmlddeliqk In. Ook het
treinpersoneel van den Canadeescher,
Noorderspoorweg krijgt die loonsver-
hooglng.
ITALIË.
Messina, 29 Dec. Een hevige brand
verwoestte op het Rome-plein de barakken,
daar na de aardbeving opgeslagen, waar
onder de magazqnen van de spoorwegen
en het postkantoor. De brand breidt zich
nog uit. Er zqn troepen ter plaatse. De
telegrafische en telefonische gemeenschap
Is verbroken. De postzakken met aange-
teekende stukken zqn In brandkasten In
veiligheid gebracht. De schade Is groot.
Er zqn geen slachtoffers.
FRANKRIJK.
Menellk, de al lang doodgewaande
keizer van Abessynié, heeft president
Falll'ères een leeuw, een zebra en een
giraffe gezonden. De president, die het
cadeautje In zqn huls niet velen kon,
stuurde het naar den Plantentuin.
De algemeene arbeldsbond heeft een
scherp protest verspreid tegen de veroor
deeling van Durand, den ter dood veroor
deelden secretaris der vakvereeniging van
kolenlossers In Rouaan, In welk protest
verklaard wordt, dat de algemeene staking
zal worden uitgeroepen, Indien het vonnis
niet herzien wordt. Het proletariaat wordt
In bedoeld stuk opgeroepen tot toepassing
van het recht van wedervergelding, Indien
Durand wordt terecht gesteld.
Hoe benauwd de heeren vakbonders
het anderen, die niet met hun beweging
meedoen, maken kunnen, Is weer te Repnes
gebleken. Daar werd een formeele vossen
jacht, zooals de tegenwoordige term luidt,
gehouden op den schilder Gulllon. Op
een oogenbllk sprong de man, uit angst
voor zqn vervolgers, uit het venster eener
woning, waarin hq toevlucht had gezocht;
hq was terstond dood.
In Compiègne Is brand geweest in
de kazerne. Er zijn daarbij 15,000 geweren
en 12,000 uitrustingsstukken, liggende In
het magazqn, een prooi der vlammen
geworden.
Aan de Fransche kust der Middel-
landsche Zey' heeft een hevige storm
gewoejl>-meer dan 20 schepen waren
gedwongen in de haven van Matselll^ebtt
veilige schuilplaats te zoeken. Verschillende
stoomschepen kregen min of meeKernstlge
averq.
Aan de Riv'èra heeft het gesneeuwd.
NEDERLAND.
Utrecht, 28 Dec. Een Inwoner van De
Bilt had zich een nieuwen hond aan
geschaft; een prachtige St.-Bernard. De
naaister, die van morgen kwam, bewonderde
het prachtige diet, en terwqi zij met
mevrouw sprak; streelde zq hem over zqn
moolen, goedlgea kop? Plotseling vloog hei
dier tegen haar "op; zq dacht nog dat hq
spelen wilde, maar de hond wierp haar
in de gang neer en sleepte haar van daar
naar de kamer. Metftouw rukte den hond
van haar af, jnaar ook tegen haar sprong
hq toen op en jjreep haar bq de keel. De
naaister was intusschen op een stoel ge
klommen, maar het woedende dier sleurde
haar daar af; hq beet haar In den arm
en In den rug en verscheurde haar mantel
en blouse. Oelukklg wist zq te ontvluchten
en liep onmlddeliqk naar een dokter, die
haar verbond. Toen zq weg was kalmeerde
de hond.
's-Gravenhage, 28 Dec. Eenige dagen
geleden werd het iqk van een naar gissing
60-jarlgen werkman uit het Smidswater
alhier opgehaald.
Nadat drie personen, onder wie de echt-
genoote van een vermisten man, hadden
verklaard, dezen In het iqk te herkennen,
werd van diens overiqden aangifte gedaan
bq den burgeriqken stand en dientenge
volge had gisterenvoormiddag de begrafenis
plaats.
Gisterennamiddag evenwel trof een zoon
van den dood en begraven gewaande zijn
vader aan in een spijskokerij alhier.
De levend teruggevondene Is daarop bij
de politie zich komen aanmelden om te
verklaren, dat hq niet dood Is.
Rotterdam, 29 Dec. Een pakhuisbaas
der grossiers In tabak, de heeren v. d.
Kloot v. d. Ven, wier kantoren en pak
huizen gevestigd zqn In pand no. 5 aan
de Walstraat, bemerkte hedenochtend
halfacbt, dat Inbrekers Iji den afgeloopen
nacht andermaal een b zoek hadden ge
bracht aan het kantoor der firma. De
dieven waren binnengekomen door het
forceeren van een deur, uitkomende in een
gang, die van de Walstraat naar de
Qoudsche Wagenstraat leidt en welke deur
toegang geeft tot het kantoor op de eerste
verdieping. De Inbrekers hadden op schan
dalige wqze hulsgehouden; alles was
dooreengeworpen en vernield. Deksels van
lessenaars waren op ruwe wqze ver
wrongen. De muntgasmeter was open
gebroken én geledigd. Uit een lessenaar
wordt f 6 vermist, terwqi de dieven voorts
een aantal sleutels meenamen. De brand
kast-Weten zq onaangeroerd.
Proces-verbaal Is opgemaakt tegen
den caféhouder H. aan den Oudendijk,
die bq een oneenigheld tusschen een be
zoeker van zqn café en de kasteleines
naar boven was gesneld en terugkeerde
met een geladen revolver, waarmee hq
enkele schoten loste In het café. Een
andere bezoeker, J. Bok genaamd, wonende
Krallngscheweg, kreeg een kogel In één
der beenen. In zqn bqzlendheld had de
caféhouder niet opgemerkt, dat de per
soon een bewoner van de Ommoord-
schestraat, voor wlen de kogel eventueel
bestemd was In al'.erqi het café had
verlaten. In het Ziekenhuis Is de kogel
langs operatieven weg verwqderd.
's-Gravendeel, 28 Dcc. Voor de laatst
gehouden vergadering van den gemeente
raad alhier stond op d; agenda vermeld
als te behandelen onderwerp: „Schorsing
als lid van den gemeenteraad van den
heer J. Blok, wegens leveranties aan de
gemeente". Na uitvoerige besprekingen
werd dit voorstel van burgemeester en
wethouders met twee stemmen tegen aan
genomen, nadat de heer C. Reedqk dit
voorstel krachtig had bestreden.
Wat de bedoelde leveranties aan de
gemeente betreft, deze staan In betrekking
tot de pas in werking getreden gasfabriek.
Deze wordt niet door de gemeente
geëxploiteerd, maar is In handen van
particulieren. Concessionaris is de heer
B. B. van Iperen alhier, terwqi de heer
J. Blok ook bq die onderneming, welke
aan de gemeente gas levert, is betrokken,
naar men zegt, lid der directie Is. Ze Is
biqkbaar geen naamlooze vennootschap,
want de statuten ervan hebben tenminste
tot nu toe niet In de Staatscourant vermeld
geslaan.
Gedeputeerde Staten zullen nu nader
beslissen, of de heer Blok van zqn lid
maatschap van den raad vervallen dient
te worden verklaard.
Oosterhout, 27 Dec. Te Raarasdonks-
veer werden den laatsten iqd uit de
graanpakhulzen der firma's Kiqn Van
Dongen diefstallen gepleegd, zonder dat
het der politie mocht gelukken de daders
op het spoor te komen.
Thans echter heeft men een geheel
complot ontdekt.
De hoofddaders hebben reeds de vlucht
genomen naar België, van waar zq zich
vermoedeliqk naar Amerika hebben Inge
scheept. Eenige andere personen zqn in
hechtenis genomen.
Men verwacht nog meer aanhoudingen.
Da vermiata vliagar.
Men schrijft uit Vllsslngen
Een Engelsche loods, die met een
Japansch schip alhier aankwam, heeft
medegedeeld, dat hq meent In de buurt
van Kaap Beachy-head een luchtballon ol
een vliegmachine te hebben zien neer
vallen.
Deze mededeellng wordt In verband
gebracht met de vermissing van den
Engelschen vlieger Orace.
RECHTSZAKEN.
Het Openbaar Ministerie bq de recht
bank te Alkmaar heeft hooger beroep
aangeteekend tegen het vonnis dier recht
bank, waarbq zekere Beek, uit Hoorn, die
de vergiftigde taart aan de familie Markus
aldaar heeft gezonden, tot 15 jaren ge
vangenisstraf werd veroordeeld.
Lambertus v. d. B., oud 21 jaar,
boerenknecht te De Wqk, thans In hechtenis,
heeft zich In cassatie voorzien tegen het
arrest van het Oerechtshof te Leeuwarden,
waarbq hq, met vernietiging van het vonnis
der rechtbank te Assen, wegens doodslag
van de 18-jarlge Hendrlkje Dekker werd
veroordeeld tot zes jaar gevangenisstraf
met aftrek van de voorlooplge hechtenis.
Voor den kantonrechter In kanton 1
te Rotterdam heeft een man terechtgestaan,
die in de St.-Laurensstraat aldaar een
katlenslachterq houdt, zonder daarvoor
vergunning van Burgem. en Weth. te
hebben. De geslachte katten werden netjes
opgemaakt en dan voor hazen of konijnen
verkocht. Één der getuigen, een restauratie
houder, verklaarde het In zqn zaak be-
noodlgde „wild" steeds van beklaagde te
ontvangen; hq wis! echter dat hem katten
geleverd werden.
Het O. M. eischte veroordeeling tot één
maand hechtenis.
Uitspraak de volgende week.
Naar men mededeelt, heeft de Orde
van Advocaten te Rotterdam In hare dezer
dagen gehouden jaarvergadering aan haren
Raad van Toezicht en Discipline opge
dragen aan mr. W. Dlcke te Dordrecht
een sympathie-betuiging te doen toekomen,
naar aanleiding van diens optreden in de
Papendrechtsche zaak.
De rechtbank te Amsterdam veroor
deelde j. N. tot 4 jaar gevangenisstraf,
wegens het als kruiereknecht verduisteren
van f 112,50. Hq gaf voor, de portefeuille
met die som verloren te hebben.
Zqn broeder, verdacht van heling van
f 25, werd vrqgesproken.
De moord te Spaarnwoude.
Te Haarlcmmerllede Is een pak kleeren
gevonden In den Houtrakpolder bq Spaarn-
dam.
Deze vondst wordt In verband gebracht
met den moord op den heer Melchlor en
zqn zuster.
Woensdag zqn weder langdurige In
structie-zittingen gehouden Inzake den
dubbelen moord, naar aanleiding van het
vinden der kleederen. Vooral de broek
moet althans volgens het Haart. Dagbl.
een belangrqk punt der instructie vormen.
Zaterdag Is een oud-Spaa'rndammer ver
hoord, die zich bq den officier was komen
aanmelden, daar zqn omgeving hem van
den moord beschuldigde en hq een af
doende logenstralfilng van de praatjes
wenschte. De man is na onderzoek weer
naar huls teruggekeerd.
Geestelijke Bijstand In Den Helder.
Het Dagblad voor Helder geeft verslag
van de eerste bqeenkomst, die Geesteiqke
Bijstand, vereenlging ter behartiging van
de geesteiqke belangen van de marine in
vrqzlnnlg godsdlenstlgen geest, daar ter
stede gehouden heeft; ds. K. Nobel uit
Geeitruidenberg was de spreker van dien
avond. Voor de Heldersche kwestie heeft
echter alleen belang wat ds. Onnekes bq
de opening van de vergadering en wat hq
In het debat aan het slot zeide.
Toen de Chrlsteiqke Offlcleren-Vereenl-
glng door de verleende subsidie van
regeeringswege In slaat werd gesteld tot
het aanstellen van een predikant In ortho
doxen geest, was dit een maatregel, die
niet allen bevredigdezelde hq. De
vrqzlnnlgen hebben een vrijzinnige noodlg
ter behartiging van hun geesteiqke be
langen. Nu wil Geesteiqke Bijstand trachten
een vrijzinnig predikant aan te stellen en
geschriiten te verspreiden, die een ruimen
en verdraagzamen geest ademen.
Deze geest ging ds. Onnekes voort
heeft, Ik ben gelukkig het te kunnen
getuigen, onze marine steeds gekenmerkt.
Weet nu goed, dat het niet onze bedoeling
Is de antithese te verscherpen of zelfs te
aanvaardenwq willen niet strqden tegen
de officleren-vereenlglng of tegen den
DOOR
PISCES.
XII.
Maar, zoo wordt In het rapport over de
kreeften gezegd, een andere vraag Is het,
of door telken jare herhaalde loslatingen
een kreeftenstapel verkregen en behouden
kan worden, waarbq de daardoor veroor
zaakte kosten gedekt worden door de
waarde van de vangst. Dat zulk een
resultaat verkregen zou kunnen worden,
achtte de heer Bottemanne niet waar-
schqniqk, maar toch ook niet onmogeiqk,
daar alleen de ervaring hierin zekerheid
zou kunnen geven. Daartoe achtte hq het
noodlg, de In Noorwegen en Canada ge
volgde methoden van kunstmatige teelt In
toepassing te brengen.
Die, welke In Canada gevolgd wordt,
komt hierop neer, dat men de eieren van
de gevangen wqfjes zooveel mogeiqk in
bezit tracht te krqgen en de larven, nadat
ze zqn uitgebroed, laat zwemmen, wat op
de Schelde nu juist niet zulke goede
resultaten zou beloven, omdat, zooals
boven reeds werd aangewezen, zeer groote
kans zou bestaan, dat slechts een zeer
gering procent een geschikten bodem en
verbiqtplaati zou vinden. Daarom zou de
In Noorwegen gevolgde methode meer
aanbeveling verdienen, waarbq de larven
opgekweekt worden tot zq den werkeiqk
kruipenden vorm hebben aangenomen
en dan op geschikte plaatsen losgelaten
worden.
En nu de hoofdzaak: de kosten. Er
wordt gezegd, dat het niet te ontkennen
valt, dat deze wqze van kweeken duur Is,
maar zij geeft de eenige kans van slagen.
Er werd daarvoor benoodlgd geacht een
lokaal- met een door mechanische kracht
bewogen pomp. die voortdurend voor den
aanvoer van versch zeewater zorg moet
dragen, gedurende een tqdvak van onge
veer lj i 2 maanden. Werd dan een
proef genomen op niet te kleine schaal,
b.v. met een mlllloen eieren, dan werd
daarvoor noodlg geacht een lokaal van
ongeveer 16 X 7,5 M2., waarin een 200-
tal broedbakken geplaatst zouden kunnen
worden, elk met 5000 eieren. Na het uit
komen zouden de larven echter In grootere
bakken moeten overgebracht worden, daar
zq bizonder vraatzuchtig en roofziek zqn.
Hierin zouden zq bewaard en gevoed
moeten worden gedurende 5 tot 6 weken,
die moeten verloopen, voor zq hun „kreeft-
vorm" aangenomen hebben en losgelaten
kunnen worden.
Ten slotte werd In het rapport dan nog
vermeld, dat bq den heer Dannevlg In
Noorwegen werd geïnformeerd -naar de
kosten, die een dergeiqke Installatie zou
meebrengen. Deze heer toch was In de
gelegenheid Inlichtingen te geven, omdat
hq, maar hq ook alleen, zoo'n Inrichting
had. Oenoemde heer was echter niet
genegen schriftelijke opgaven te verstrek
ken, maar hq had geen bezwaar, bq een
bezoek de inrichting te laten zien, en
mondelinge Inlichtingen omtrent de wqze
van werken te verstrekken.
Na opgegeven te hebben, waar de In
richting het best te maken zou zijn, en
na een zeer globale opgave van vermoede-
deiqke kosten, eindigde de heer Bottemanne
zijn rapport met de mededeellng, dat eerst
na verloop van zes jaren eenlg resul
taat zou kunnen verkregen worden, daar
de dieren dan eerst verkoopwaarde zouden
krijgen.
Voor wij nader een en ander op de
kreeftenvangst In onze Zeeuwsche Stroo
men nadere mededeellngen deden, meenden
wq het rapport In hoofdzaak te moeten
weergeven, te meer waar het In die dagen
getuigde van een degeiqk en nauwkeurig
onderzoek en werkeiqk groote belang-
stellling In deze zaak.
En desalniettemin en evenwel nochthans,
zelde onze Vader Cats In zqne dagen
dlkwqis, er Is in die zaak niets gedaan
volgens de voorschriften van het rapport,
maar en dit Is hoofdzaak het Is
gebleken, dat In korte jaren In de Zeeuw
sche wateren een kreeftstapel Is gekomen,
die ook aan den rapporteur groote ver
wondering zal gegeven hebben. Voor zoover
wq konden nagaan Is het getal kreeften,
dat sedert 1900 uit onze Zeeuwsche
stroomen werd aangebracht, voortdurend
gestegen en wel, volgens de officlëele
jaarverslagen, aldus: In 1900 22 stuks.
Het daarop volgende jaar 88 stuks; In 1902
werden weer wat minder dezer schaaldieren
aangebracht, maar toch altqd nog 59 exem
plaren. In 1903 beliep het 98 stuks en
zoo zoetjes aan ontstond het vermoeden,
dat werkeiqk het aantal kreeften, dat In
deze wateren voorkwam, stqgende was.
En zie, een volgend jaar, In 1904, beliep
het getal niet meer beneden de honderd
stuks, maar was het getal aangegroeid tot
zelfs 387, werkeiqk een enorm vangstcqfer,
als men daarbq In aanmerking neemt, dat
natuuriqk de vangsten op weinig goed
geregelde wqze geschiedden en de middelen,
die men er voor bezigde of bezat, nog
vrq primitief waren. Een volgend jaar
werden nog betere uitkomsten verkregen,
zooals wij nader zullen aanduiden. Men
werd In Wemeldinge en Ierseke wakker
door die goede uitkomsten en men ging
vandaar uit er een speciaal bedrqf van
maken, zoodat dan ook In 1905 er sprake
Is van een speciaal bedrqf van kreeften-
vangst. In dat jaar werden circa 550 kreeften
bemachtigd en er werd sprake van een
nieuw ultvoer-artikel naar België. Oeen
wonder, dat In het verslag over dat jaar
werd gesproken van een opluikenden tak
van onze visscherqen en er ook reeds
sprake was van noodlge bescherming enz.
Nu gaan wq over tot 1906 en vragen
vooraf aandacht voor een anderen tak van
bedrqf, en wel de rogvisscherq, Voor
goede verduideiqklngen geven wq aan,
wat door deskundigen daaromtrent In het
verslag werd vermeld.
Een nieuwe tak van vlsscherq als bedrqf
werd dit jaar 1906 In het district
Ooster-Schelde, oostelijk deel, In practqk
gebracht, n.l. het met vaste inrichting
vangen »an rog. Nog nimmer te voren I
werd de rogvisscherq hier (wat hier geldt
voor al de Zeeuwsche stroomen) op deze
wqze toegepast, welke manier van vlsschen
door vlsschers van Texel werd bekend
gemaakt.
De vaste Inrichtingen hier bedoeld, zqn
netten van een zekere lengte, b.v. 20 vadem,
die aan elkander geknoopt, zóó lang ge
maakt kunnen worden als men verkiest,
en dan een zoogenaamd spaantje vormen.
De mazen worden Ingesteend, zoodat zq
ruim tusschen de gestrekte pezen onder
en boven In komen; b.v. op 30 c.M.
maaswijute, gerekend ter lengte van twee
harer zqjen, worden twee mazen Inge-
knoopt; de diepte van het net Is ongeveer
1,5 M. of 5 voet, terwqi een ophouder ter
lengte van pl. m. 60 c.M. of 2 voet de
onder- en bovenpees tot elkander brengt,
zoodat op deze wijze een soort warnet of
zak ontstaat. Zoo'n net of spaan gestrekt
plaatsende, op belde einden vastleggende
voor anker, tegen of op den kant van de
slikken of den oever In scheeren; de
stand langs stroom bleek een uitstekend
vangmiddel. Eenmaal geplaatst zqnde, heeft
de visscher niets anders te doen, dan met
de boot langs het net te varen en zoo de
rog, die zich In het net verward heeft, te
bemachtigen. Door boelen wordt de plaats
van het net aangegeven.
(Wordt vervolgd).