ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Vrijdag 23 December 1910.
(Z ierikzeesche
Courant).
Dit nummer bestaat uit
drie bladen.
Eerste Blad.
BERICHT.
Nieuwjaarswenschen.
Wering en belengelisg fan besmetislijke ziekten
bij sehoolkinJeren.
BEKENDMAKING.
KENNISGEVING.
One hotple slaatswci.
Uit Stad sn Provincie.
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat lederen
MAANDAQ, WOENSDAQ en VRIJDAG verschljnl, Is
voor Zierikzee 1 1,30, voor alle andere plaatsen In
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Voorhet buitenland, verzending eens per week, I 10
per jaar bij vooruitbetaling.
67>te JAARGANG. - No. 902'.
Ultgever-Hoofdredaotoup i A. FRANKEL.
Redacteur i I. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Qroote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Inzending moet geschieden des Maandags-
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 8
AUe betalingen moeien geschieden bij den Directeur: A. I. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
Zij, dia zich met I Januari a.s. op
ons blad abonneeren, ontvangen de
tot dien datum verschijnende nummers
GRATIS.
Alle Brievengaarders en Boekhan
delaars nemen abonnementen aan.
De Directeur,
A. J. DE LOOZE.
Wagens Hat Karstfeasl
I^W zal de „Nieuwsbod»" op
aanstaanden Maandag niat
worden uitgegeven.
De Directeur,
A. J. DE LOOZE.
Wij herinneren onzen lezers, dat de
gebruikelijke Nleuwjaarswensdien voor den
prijs van 35 cente contant In pns
blad worden opgenomen.
Het no. van 2 januari 1911 wordt des
Maandagsmorgens hier ter stede bezorgd;
tevens wordt zorg gedragen, dat dit op
dien morgen door geheel Schouwen,
Duiveland. Tholen, St.-Fllipsland, Noord
en Zuid-Beveland wordt ontvangen.
De Inzending der advertentlën voor dat
no. bestemd kan geschieden tot Zaterdag
31 December uiterlijk des namiddags 3 uur.
Met het oog op den groolen toevloed
van poststukken bij de jaarwisseling, wordt
het publiek verzocht, brieven, briefkaarten
en gedrukte stukken, als prentkaarten,
visitekaartjes en circulaires, welke men
bij voorkeur op ,1 Januari" wer.schl te
doen bestellen, te voorzien van twee elkaar
schuin snijdende strepen, getrokken over
de geheele adreszijde, en die stukken reeds
op 27, 28 of 29 December ter post te
bezorgen.
ZQ kunnen dan tijdig voor de bestelling
worden geieedgemaakt en blijven tot
1 Januari op de kantoren van bestemming
bewaard en worden zooveel mogelijk op
dien dag in de bestellingen opgenomen.
De DIRECTEUR van het Post
en Telegraafkantoor te Zierikzee
vestigt er de aandacht op dat met Ingang
van 23 December e.k. een verlaagd tarief
zal worden Ingevoerd voor het Interlocale
telefoonverkeer tusschen kantoren die niet
meer dan 15 K.M., hemelsbreed gemeten,
van elkander zijn gelegen.
Wat het kantoor Zierikzee betreft Is dit
verlaagd tarief van toepassing op gesprekken
met: Anna-Jacobapolder, Brouwershaven,
Brulnlsse, Colijnsplaat, Drelschor, Haam
stede, Kortgene, Nleuwerkerk, Noordwelle,
Oosterland, Ouwerkerk, Slavenisse en
Wlssekerke.
De kosten van een gewoon gesprek
van 3 minuten zullen f 0,20 en van een
dringend gesprek van 3 minuten f 0,65
bedragen.
Directeur van het Post- en
Telegraafkantoor ie Zierikzee,
SM1TT.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Zierikzee maken bekend, dat op heden is af
gekondigd de door den Raad, in zijne Vergadering
van den 30 November J.I., vastgestelde Verorde
ning tot wering en beteugeling van besmettelijke
ziekten bij schoolkinderen In deze gemeente.
Zij maken voorts bekend, dat deze Verordening
op den 26 December a.s. in werking zal treden,
voor een leder gedurende drie maanden ter
Secretarie der gemeente ter inzage is nedergelegd,
en tegen betaling van 30 cent verkrjgbaar is
gesteld.
Zierikzee, den 23 December 1910.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
D. VAN DER VLIET, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
Aan de deelnemers aan
het voorbereidend militair
onderricht wordt kennis gegeven, dat
tengevolge van het epidemisch heer-
schen der diphtheritis in deze ge
meente, dat onderricht tijdelijk wordt
gestaakt.
De BUROEMEESTER van Zierikzee brengt
ter kennis van de ingezetenen, dat de Secretarie
der gemeente op Maandag e k. (Tweede Kerst
dag) zal zijn gesloten, met uitzondering van
'8 middags 12 tot 12'/j uur, voor het doen van
aangiften, den Burgerlijken Stand betreffende.
Zierikzee, den 23 December 1910.
De Burgemeester voornoemd,
D. VAN DER VLIET.
De BUROEMEESTER van Zierikzee brengt ter
kennis van de Ingezetenen, dat er op Woensdag
den 28 December e.k., des namiddags te 2 uur,
op het Raadhuis, eene openbare Vergadering van
den Gemeenteraad zal gehouden worden, waarin
de volgende zaken ter tafel zullen worden ge
bracht, t. w.:
Resumtie notulen;
Brief van Gedep. Staten, houdende goedkeuring
van het raadsbesluit tot het beleggen van gelden;
Het door Gedep. Staten goedgekeurde raadsbe
sluit tot wijziging der gemeente-begrooting voor
1910;
Het door Gedep. Staten goedgekeurde raadsbe
sluit tot af- en overschrijving van begrotings
posten, dienst 1910;
Brief van Gedep. Staten, houdende bericht van
ontvangst van de vastgestelde verordeningen tot
wijziging der algemeene politieverordening en
tot wering en beteugeling van besmettelijke
ziekten bij schoolkinderen;
Brief van Gedep. Staten, houdende terugzending
der door hen vastgestelde gemeente-rekening
over 19C9;
Brief van den heer J. A. Stoop, houdende be
richt dat hij zijne herbenoeming tot lid der
commissie van toezicht op het middelbaar onder
wijs aanneemt;
Brieven van de heeren P. J. Boone en H. j.
van Nouhuys, houdende bericht dat zQ hunne
herbenoeming tot leden der plaatselijke school
commissie aannemen;
Brief van mevrouw Meyllnk—Van Doorn
houdende bericht dat zij hare benoeming tot lid
der plaatselijke schoolcommissie niet aanneemt;
Brief van den heer M. J. Constandse, houdende
bericht dat hQ zijne herbenoeming tot regent van
het burgerlijk armbestuur aanneemt;
Brief van den heer A. Legeraaat, houdende
bericht dat hQ zijne herbenoeming tot regent van
het burgerweeshuis aanneemt
Brieven van de heeren J. van BallegooJJen e. a
houdende bericht dat zij hunne aanstelling tot
leeraren aan de avondschool voor vakonderwijs
voor den cursus 1910/11 aannemen;
Brief van mej. J. Snellen, houdende bericht dat
zij hare benoeming tot onderwijzeres aan school
B aanneemt;
Begrooting van het burgerweeshuls voor 1911;
Onderzoek der geloofsbrieven van het verkozen
raadslid, den heer A. Timmerman Cz.;
Voorstellen van Burgem. en Weth.
tot het verleenen van afschrijving van hoofde
isen omslag;
tot verkoop van opgaande boomenen
om aan de meisjes in de 8e en 9e klasse van
school A buiten de gewone schooluren onderwas
ln de meisjeshandwerken te doen geven;
Behandeling van het voorstel van Burgem. en
Weth. in zake de suatle aan den Grachtweg bij
den Kadeweg;
Voorstel van Burgem. en Weth. naar aanleiding
van het schrQven van Gedep. Staten in zake den
op te richten provincialen stoombootdlenst.
Enz.
Zierikzee, den 23 December 1910.
De Burgemeester voornoemd,
D. VAN DER VLIET.
XXII.
Om welke reden heeft de grondwetgever
het derde Hoofdstuk onzer constitutie aan
den godsdienst gewijd Bestond In Neder
land slechts één Kerkgenootschap, er
ware voor een grondwettige regeling zeker
alles te zeggen, maar nu ons volk ln
verschillende kerken gesplitst is, die elk
we r haar onderscheidene richtingen hebben,
nu er zelfs velen gevonden worden, die
buiten eentg kerkverband staan, ligt de
vraag voor de hand, waarom heelt de
grondwetgever het beginsel schelding van
kerk en Staat niet aanvaard, en elk kerk
genootschap als een vereenigtng van
menschen beschouwd, d|e, door den ge-
loofsband verbonden, behoefte gevoelen
gezamenlijk de plichten van hun belijdenis
te vervullen. Het antwoord luidt, omdat de
kerkgenootschappen om hun oorsprong en
eigenaardige samenstelling, wegens hun
bizonder karakter en doel, niet als gewone,
maar als buitengewone vereenlgingen zijn
aan Ie merken, zoodal. met het oog op
hun verleden, het noodlg Is aan hen en
hunne leden waarborgen te geven voor
een ongestoorde uitoefening van hun
geloof, en voor de erkenning van die
rechten, waarop zij als mensch en burger
ten volle aanspraak hebben. In het derde
Hoofdstuk der Orondwet nu worden die
waarborgen gegeven door daarin vast te leg
gen deze twee voorname grondbeginselen:
de vrijheid van eeredienst voor een ieder,
en de gelijkstelling van alle kerkgenoot
schappen en zijn belijders voor de wet.
Vroeger bestonden die vrijheid en gelijk
stelling hier niet. De geschiedenis toch
van ons vaderland leert, dat hg, die een
ander geloot beleed dan zij, die tot de
heerschende en overheerschende kerk be
hoorden, slechts geduld werden. Hun
godsdienstoefeningen werden toegelaten,
en van het bekleeden van staatsbetrekkingen
waren zij uitgestoten. Van geltykstelling
voor de wet was geen sprake.
De groote Fransche revolutie, die de
banier der geloofsvrijheid ontplooide, en
de gelijkheid van alle menschen voor de
wet predikte, bracht ook ten onzent een
algeheele verandering In den beitaanden
toestand te weeg.
Zoo slaat in artikel 19 der Staatsregeling
van 1798: Elk burger heeft vrijheid om
Ood te dienen naar de overtuiging van
zijn hart. De maatschappij verleent ten
dezen opzichte aan allen gelijke zekerheid
en bescherming, mits de openbare orde,
door de wet gevestigd, door hun ulterlljken
eeredienst nimmer gestoord wordt.
En artikel 20 van diezelfde staatsrege
ling zegt: geen burgerlijke voordeeten of
nadeelen zijn aan de beltydenis van eenig
kerkelijk leerstelsel gehecht.
In artikel 11 der Staatsregeling van 1801
vinden wij het volgende bepaald: Alle
kerkgenootschappen, welke ter bevordering
van deugd en goede zeden een Hooger
Wezen eerbiedigen en hulde doen, ge
nieten een gelijke beicherming der wetten,
leder kerkgenootschap belijdt zijn gevoe
lens openlijk, en vergunt aan een Iegelijk
den vrijen toegang tot zjn bijeenkomsten.
En zoo zijn de rechtvaardige beginselen
In deze Staatsregelingen neergelegd, In
onze Orondwet overgenomen, wa.it artikel
167 zegt, dat leder ztjn godsdienstige
meeningen met volkomen vrijheid belijdt
behoudens de bescherming der maatschappij
en harer leden tegen de overtreding der
strafwet. En in het volgend artikel wordl
bepaald, dat aan alle kerkgenootschappen
ln het rijk gelijke bescherming wordt
verleend, terwijl artikel 169 luidt: de be
lijders der onderscheidene godsdiensten
genieten alten dezelfde burgerlijke- en
burgerschapsrechten, en hebben gelijke
aanspraak op het bekleeden van waar
digheden ambten en bedieningen. Dit
grondwettig artikel, dat een nadere be
vestiging bevat van het voorschrift onzer
Orondwet, dat leder Nederlander tot elke
landsbediening benoembaar is, Is een
logisch uitvloeisel en een consequente
toepassing van het beginsel, dat alle
staatsburgers, welken godsdienst zij ook
belijden mogen, voor de wet gelijk zijn.
Clvlelrechterlljk bezitten zij dan ook
allen dezelfde burgerlijke rechten, en
publiekrechterlijk hebben allen het recht
In de bestuurslichamen hun vertegen
woordigers te kiezen en ook als zoodanig
gekozen te worden. Wel li de praktijk
niet altijd In overeenstemming met den
humanen geest van verdraagzaamheid, dien
or. ze Orondwet ademt. Het betreurens
waardig verschijnsel Is toch niet zelden
waar te nemen, dat iemand ter wille
van de kerk, waartoe hij behoort, en
het geloofdat hl) belijdtuit een
vertegenwoordigend lichaam openlijk of
heimelijk geweerd wordt. Zelfs komt het
ten huidige dage in ons gezegend vader
land voor, dat onze regeerlngsmannen,
die In de allereerste plaats geroepen zijn
onze Orondwet naar de letter en den
geest toe te passen, bekwame, verdienste
lijke mannen, die niet van hun godsdienstige
richting zijn, bij de vervulling van een
ambt of het verleenen van een onder
scheiding achterstellen bij hen, die zonder
eenlge verdienste behooren tot een bepaalde
kerkeigke richting.
In 1853 kwam een wet tot stand, waarbij
geregeld wordt het toezicht op de onder
scheidene kerkgenootschappen, die zich
houden moeten binnen de palen van
gehoorzaamheid aan de wetten van den
Staat. Volgens die wet regelen alle kerk
genootschappen zelfstandig alles, wat hun
godsdienst en de uitoefening er van betreft.
De hoofden er van ztjn echter verplicht de
bepalingen, rakende de inrichting en het
bestuur aan de Koningin bekend te maken.
Vreemdelingen mogen volgens die wet
geen kerkelijke bediening hier aanvaarden,
dan na daartoe van de Koningin toe
stemming te hebben bekomen. Die toe
stemming kan alleen in het belang van de
openbare orde en rust geweigerd worden.
Wie aan de bepalingen van deze wet niet
voldoet, wordt verklaard „In strijd met de
wet te hebben gehandeld", en wordt
natuurlijk gestraft.
Zierikzee. Woensdagavond gaf de
Gymnastlekvereenlglng „Rust Roest", met
medewerking der cursussen van jongens
en meisjes, onder leiding van den heer
A. M. A. Steyns, in de goed bezette
Concertzaal een uitvoering. De heer Steyns
heette, terwijl alle deelnemers op het
tooneel stonden, allen welkom, sprak ztyn
voldoening uit over de talrtyke opkomst
van ouders der leerlingen en van verdere
belangstellenden, en hield ook tot zijn
leerlingen een korte, flinke toespraak.
Hierop nam de uitvoering een aanvang.
De oefeningen met de staaf, de vrije
oefeningen en die aan brug, ringen en
paard voldeden zeer, en ontlokten, evenals
de spelen en gymnastische reten, warme
toejuichingen aan het publiek. Er bleek
op nieuw uit, dat de heer Steyns een man
Is, volkomen berekend voor zijn laak. De
leden en adsplranten van „Rust Roest" en
ook de afdeellng R. H. B. S. van deze
Vereenigtng werkten prachtig.
ZIJ gaven doorslaande bewijzen van
lenigheid en geoefendheid.
Wij waren tot ons leedwezen verhinderd
het tweede gedeelte van het programma,
dat na de pauze gegeven werd, bij te
wonen, maar wat wij gezien hebben, was
voldoende om bij ons de overtuiging te
vestigen, dat „Rust Roest" op den goeden
weg Is degelijke turners te vormen.
Wij hopen, dat „Rust Roest" op dien
weg zal voortgaan. De jymnastlek, wan
neer zij van de prilste jeugd at beoefend
wordt, maakt den mensch veerkrachtig en
voor geestelijken arbeid beter geschikt.
Daarom kan niet genoeg gedaan worden
om haar te bevorderen.
Gisterenavond trad In de goed be
zette Concertzaal, voor het Departement
Zierikzee der Maatschappij Tot Nut van
't Algemeen, als spreker en zanger op, de
heer Emlel Hullebroeck, toondichter te Oent.
Genoemde heer, die door den voorzitter
van het Departement, jhr. R. R. L. de
Muralt, werd Ingeleid, gat een schets van
de Vlaamsche liederen met Oregorlaaniche
melodlün. Spreker stelde den oorsprong
en de beteekenis van de liederen In het
licht, waarin aanvankelijk godsdienstige,
later meer wereldsche onderwerpen be
zongen werden. Voornamelijk de minne
zangers, die, spetend op de luit, hun
liederen zongen, hebben tot de ontwikkeling
van het lied veel bijgedragen.
Ook edellieden en vorstelijke personen
beoefenden het lied. Onder deze Marga-
retha van Oostenrijk, die de dichteres was
van het mooie lied „Oekwetit ben Ik van
binnen". Op het Wilhelmus van Nassauen,
dat aan Marnix van St. Aldegonde wordt
toegeschreven, zijn, zelde spreker, wel
dertig veertig zangwqzen. Tal van liederen
uit de Vlaamsche liederenschat, waarvan
spreker tal van Interessante blzonderheden
vooraf mededeelde, werden door dezen
gezongen. Het bleek daarbij, dat de heer
Emlel Hullebroeck een fraai, welluidend
stemgeluid bezit, zoodat een daverend
applaus na elke voordracht hem ten deel
vtel.
De heer Hullebroeck heelt aan de leden
van het Departement met hunne dames
een nuttigen en levens aangenamen rond
verschaft. En de voorzitter, de heer De
Muralt, was zeker de tolk van alten, toen
hij den spreker en zanger zijn erkentelijk
heid voor het genotene betuigde.
Door den Minister van oorlog It
bepaald, dat de duur der eerste oefening
voor de mllltlepllchtlgen, die In 1911 bjj
de onderscheidene korpsen van het leger
In werkelljken dienst zullen ztjn, Is vast
gesteld voor de Ingelljfden ter volledige
oefening: a. bij de onbereden korpsen acht
en een halve maand; b. voor de bereden
korpsen op achttien maanden; voor de
Ingelljfden tot korte oefenlr.g op vier
maanden.
Verder bepaalde die Minister dat van de
bevoegdheid tot het verleenen van per
missie n het uur van avond-apèl geen
gebruik ird gemaakt ten aanzien van
minderju.. .en, ranneer door de ouders o!
voogden ten v zoek tot het niet verier k
van dergelijk? missie mocht zijn gcc jn.
De v schenen Vltello-kalender van
Van den Berghs-Llmlted voor het jaar
1911 munt uit door een fraaie bewerking
en is voor elke hulskamer een sieraad aan
den wand.
Brouwershaven, 21 Dec. Gisterenavond
gat het fanfarekorps „Apollo" alhier, In
het „HStel Kloet", voor een goed bezette
zaal, onder de directie van den heer
H. J. Everwjn van Zonnemalre, zfln gewone
jaarljksche winteravond-voorstelling, afge
wisseld als naar gewoonte docr ec. lge
voordrachten en het geven van een l el-
stukje.
Zeer verdienstelijk werden de gegeven
muziekstukken uitgevoerd en getuigden
deze van een ernstige studie. Men was
dan ook algemeen van overtuiging, dat
ons korps zeer veel In den laatsten tijd
was vooruitgegaan. Ook de voordrachten
en het tooneelstukje werden door de
spelers zeer goed gedaan en weergegeven
er werd hartelijk gelachen, waardoor men
soms het gesprokene minder goed kon
volgen. Alles werd met een geanimeerd
bal besloten.
Stavenisse. L.l. Woensdagavond gal
het fanfarekorps „Eendracht" alhier In het
HÖtel Van Kooten een zeer goed gestaagd
concert. Onder directie van den heer
Rldderhol werden een 8-tal nummers zeer
verdienstelijk aan de koperen Instrumenten
ontlokt. Een en ander werd niet onaardig
afgewisseld door de opvoering van een
tooneelstukje en een paar komische scènes.
Een welverdiend en warm woord van dank
en ter aanmoediging werd het gezelschap
na afloop toegesproken door den eere
voorzitter, den heer Van Doornlnck.
De zaal was meer dan vol.
Scherpcnisse, 20 Dec. Door den sluis
wachter B. Nellsse, alhier, Is aan den
zeedijk bij de sluis een theebus dravende
gevonden, waarin een briefje zat met den
volgenden Inhoud:
„Verkeer In den grootsten nood, mjn
schip zinkende, Rlkes Roggeband, Alblai-
serdam". Een datum was niet vermeld.
Een onderzoek Is te Alblasserdam In
gesteld.
De leden van de Nleuwjaarscom. ilssie
In deze gemeente hopen a.s. Dinsdag 27
December langs de woningen hun liefde
werk te verrichten door bet inzamelen van
gelden, met het doel, om op Maandag 2
Januari a.s. de gewone bedeeling te
houden.
Oud-Vossemeer. In de Woensdag l.t.
gehouden raadsvergadering werd inge
trokken de pas vastgestelde verordening
bedoeld bij art. 1146/s der Gemeentewet
en wel naar aanleiding van een desbe
treffend schrijven van heeren Gedep. Staten.
De gemeente-begrooting voor 1911 werd
gewijzigd wat den post jaarwedden be
treft. Ingetrokken werd de bouwver
ordening In 1905 vastgesteld en een
nieuwe vastgesteld, terwijl mede de
verorden -r inzake de elschen te stellen
