Woensdag 16 November 1910.
(Z ierikzeesohe
Couran t).
Onveiligheid Vaarwater.
Algemeen Overzicht.
MEUWSTIJDÏNaiENr
lm out Zmsclit Morijto,
ZIEKIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat lederen
MAANDAO, WOENSDAO en VRIJDAG verschijnt, Is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen In
Nederland 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, f 10
per jaar bij vooruitbetaling.
67tte JAARGANG. - No. 9005
IHtgaver-HoofdrcMlaoteup i A. FRANKEL.
Redacteurt J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Oroote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Inzending moet geschieden des Maandags-
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2 urs.
Alle betalingen moeten geschieden bij den Directaura A. J. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
Gevonden op den openbaren weg;:
Een jongensjasje.
schroevendraaier.
Inlichtingen te bekomen aan het Bureau
van Politie te Zierikzee, van des morgens
10 tot 12 en des namiddags van 2 tot 4
en 8 tot 9 uur.
De Commissaris van Politie,
R. P. BRONS.
De BURGEMEESTER van Zierikzee brengt
het navolgende bericht betreffende schietoefenin
gen ter kennis aan zeevarenden, die daarbij
belang kunnen hebben, t.w.
Schietoefeningen bij Naar den en Blarlcum.
Zuiderzee. 3de District.
Volgens mededeellng van den Minister van
Oorlog zullen op 22 November 1910 en voor
zooveel noodlg volgende dagen, oefeningen met
geschut worden gehouden vanat de Meent onder
Blarlcum, vanaf den OostdQk nabij Naarden en
vanaf den vestingwal van Naarden.
Op de dagen, waarop gevuurd wordt, zullen
roode vlaggen waaien op den Zuiderzeedijk aan
het einde van de Gooyergracht en van den
Maatweg, nabij Oud Valkeveen en op het werk
Ronduit, terwijl het stoomscheepje .Pampus"
gelegen zal zQn nabij de monding van de Eem
dan wel nabij Oud Valkeveen, welk stoomscheepje
desgewenscht hulp zal verleenen om schepen uit
den onvelllgen sector te verwijderen.
BIJ het schieten vanaf de Meent onder Blarlcum
moet als onveilig worden beschouwd het gedeelte
zee, gelegen tusschen de Eemmondlng, een punt
pi. m. 5C00 M. N.waarts daarvan en de genoemde
vlag op den ZulderzeedQk bij den Maatweg; bij
het schieten vanaf den Oostdljk, het gedeelte zee
tusschen Mulderberg, een punt pl. m. 5000 M.
N.waarts van de roode vlag bij Oud Valkeveen
en deze vlag.
Zierikzee, den 16 November 1910.
De Burgemeester voornoemd,
D. VAN DER VLIET.
Schrille tegenstellingen In het leven van
menschen en volken zijn wij zouden
geneigd wezen te zeggen dagelijks waar te
nemen. In Ierland houdt John Redmond, de
bekende leider der beweging voor Home Rule,
een waren triomftocht. Teruggekeerd uit
Amerika, waar hij bij de dulzende Ieren,
die hun geboortegrond ontvloden om in de
Nieuwe Wereld een nieuw vaderland te
vinden, inzamelingen deed voor het groote
staatkundig doel, dat Ierland nastreeft,
wordt hij door de Iersche bevolking met
gejuich en gejubel overal ontvangen. Het
Iersche volk weet het, dat het oogenbllk
voor verwezenlijking van zijn zoolang ge
koesterde verwachting nooit gunstiger
geweest is, dan juist nu. De macht van
het Hoogerhuls, dat voornamelijk In den
laatsten tijd een sta-ln-den-weg Is geweest
voor vele noodig gebleken hervormingen,
zal door dit Ministerie veel gefnuikt worden.
Men herinnert zich, dat onder den vorlgen
Engelschen Koning Edward VII een hevige
stryd tusschen het Hoogerhuls en het Lager
huis Is uitgebroken.
Het Hoogerhuls matigde zich In finantlëele
zaken een macht aan, die het niet bezat.
Het Lagerhuis nam toen drie moties aan.
De eerste motie had de strekking de
wettelijke regeling van het uitsluitend
zegglngsrecht van het Lagerhuis In zake
finantiën te handhaven. De tweede motie
kwam op tegen het absolute veto van het
Hoogerhuls, onder toekenning van het
veto suspenslf, zoolang als het wets
ontwerp nog niet in drie vergaderingen
van het Lagerhuis was aangenomen, en er
nog geen twee jaren verloopen waren
sedert de eeiste indiening van het wets
ontwerp In het Lagerhuis. En de derde
motie sprak de wenschelijkheid uit eener
beperking der zittingsperiode van het Parle
ment tot vijf jaren Nu hebben de leden
gedurende zeven jaren zitting, wat te lang
Is. Deze drie moties zouden aan het
Hoogerhuis worden voorgelegd, maar de
dood des konings belette de uitvoering
van dit voornemen. Men wilde namelijk
den nieuwen koning by de aanvaarding
der regeering niet terstond voor groote
moeilijkheden plaatsen. De onderhande
lingen, die sedert zijn gevoerd, hebben
geen gunstig verloop gehad, zoodat men
ze als totaal mislukt kan beschouwen. De
Ingestelde veto-conferentie leidde tot geen
resultaat. En nu zal naar alle waarschijn
lijkheid het Parlement ontbonden worden,
teneinde tot een gewenschte oplossing te
geraken. Inmiddels hopen de leren, die zich
aan de zijde der regeering geschaard hebben,
van deze te verkrijgen autonomie, dat wil
zeggen een eigen Parlement. Hun groote
kampioen voor dit denkbeeld, John Red
mond, werd by zijn terugkeer In het
vaderland, daarom door hen met zooveel
geestdrift ontvangen. Hier hebben wy dus
een staatsman, die met blijde verwachting
de toekomst tegemoet gaat.
Hoe geheel anders Is het gesteld met
den Russlschen graaf Leo Tolstiï, die
levensmoede als het ware zijn landelijk
verblijf In Jassnaja Poljana ontvlucht, en
In het klooster, waarvan zijn zuster, gravin
Maria Nlkolajewna priores Is, zich terugtrekt.
De hoogbejaarde en hoogbegaafde graaf,
een edelman In den waren zin des woords,
niet één, die op het volk minachtend neer
ziet, en dit slechts als rapaille beschouwt,
maar iemand, die met de bevolking steeds
heeft meegeleefd, haar nooden gekend en
haar smarten gevoeld heeft, en tot leniging
er van gedaan heeft, wat hij vermocht,
hy heelt zich aan het wereldgewoel ont
trokken, en wil In de stille eenzaamheid
en In ernstige overdenkingen zyn laatste
levensjaren siyten. Hy, de groote wysgeer,
heeft zooveel leed gezien en medegemaakt,
ziet dagelijks nog zooveel onrecht en
ellende gebeuren, dat het niet te verwon
deren valt, wanneer zulk een nobele figuur
aan het einde zyner levensjaren moedeloos
wordt, en z'ch in een klooster aan het
oog der wereld onttrekt. Wy spraken
hierboven van schrille tegenstelling. In
Ierland toch een volksleider, die vol hoop
de toekomst tegemoet gaat, in Rusland
een menschenvrlend, die niets meer van
het leven verwachtend, zich In de afzonde
ring begeeft.
Door den Hertog van Connaught, een
broeder van Koning George van Engeland,
werd den 4Jen dezer het parlement der
Vereenlgde Staten van Zuid-Afrlka op
plechtige wyze te Kaapstad geopend. De
grondgedachte, die de boeren In het zwarte
werelddeel jarenlang bezield heeft, Zuld-
Afrika voor de Afrikaners, Is dan toch In
vervulling gekomen, zy het dan ook onder
Engeland's opperbestuur. Toen in 1902 de
vrede te Vereenlglng een einde maakte
aan den driejarigen Zuld-Afrlkaanschen
worstelstryd, werd by het vredesverdrag
de voorwaarde bedongen, dat Engeland
aan de overwonnen republieken zelfbestuur
zou geven. Een bepaaliT tydstlp was daar
voor niet vastgesteld. Toen de liberalen echter
In Engeland aan 't bewind kwamen, heetf de
Minister, Campbell-Bannerman, zich ge
haast die voorwaarde te vervullen. Hierdoor
werd de weg voor het stichten eener Unie
van Zuld-Afrlka gelegd. En nu Is de
Unie er, en Lord Gladstone Is haar
gouverneur-generaal, die In naam des
Konings regeert.
De Fransche Senaat heeft een wets
ontwerp aangenomen, strekkende tot toe
lating van het onderzoek naar 't vaderschap
in bepaalde gevallen. Het onderzoek voor
den rechter Is thans toegelaten bij ont
voering of verkrachting, In geval van
verleiding, schrlfteiyke erkenning, openbare
samenleving, en ook als de vermeende
vader In het onderhoud en de opvoeding
van het kind voorzien heeft.
In Frankryk Is een wynhandelaar wegens
vervalschlng vanwijn veroordeeld tot
4000 francs boele en 4 maanden gevange
nisstraf, en wegens ontduiking van de
belasting tot betaling van een boete van
vier mlllloen francs.
AMERIKA.
Mevrouw Schenk, de schoone, jonge
gade van den milllonnair en varkensslachter
John O. Schenk, te Weellng, In den
Amerikaanschen slaat Westvlrglnla, die een
paar dagen geleden onder verdenking van
poging tot vergiftiging van haar man werd
gearresteerd, heeft thans door haar advocaat
doen protesteeren tegen .het proces, dat
de pers en de openbare meening haar
aandoen, nog vóór de gewone rechters
gesproken hebben".
Mevrouw Schenk verklaart, dat zy haar
onschuld zal kunnen bewyzen. Haar man
en haar kinderen zyn haar alles, zoo
zegt zy.
Ter herinnering dlene, dat John O.
Schenk, een Dultscher van geboorte,
eenigen tijd geleden plotseling zwaar ziek
werd en dat de geneesheeren vergiftiging
constateerden. In den aanvang scheen zijn
leven ernstig gevaar te loopen, maar thans
ls hy reeds in zooverre hersteld, dat de
rechtbank besloten heeft, met het proces
tegen zyn vrouw te wachten tot hy geheel
en al genezen Is.
Mevrouw Schenk heeft, met toeslemming
der overheid, de weelderige meubelen van
haar eigen slaapkamer In de gevangeniscel
laten brengen en verkleedt zich minstens
tweemaal per dag, als ware zy nog
meesteres in het paleisachtige huls van
haar echtgenoot.
Mevrouw Schenk was vroeger dienst
meisje In het huis van den milllonnair.
ITALIË.
Het huweiyk van prins Victor Napoleon
met prinses Clémentine van België Is
gisteren (Dinsdag) te Montcallerl vol
trokken.
ENBELABD.
Winchester, 14 Nov. Voor het Hof van
Asslzen Is heden luitenant Helm verschenen,
de Dullsche officier, die gerechteiyk wordt
vervolgd wegens het maken van schetsen
van de vestingwerken te Portsmouth. Hem
werd een borgstelling van 250 pd. st. op
gelegd. De beschuldigde legde een plech-
tlgen eed af, dat hy het misdryf niet
herhalen zou.
DUITSCHLAHD.
D'e winter heeft met sneeuw en ys zyn
Intrede In Dultschland gedaan. In den
omtrek van Beriyn lag Vrydag op de
meeren een dunne ijskorst en tegen den
middag viel een dichte sneeuw. In geheel
Midden- en Noord-Duitschland heeft het
gesneeuwd. De bergen In Thii Ingen
waren met sneeuw bedekt; uit Saksen,
Hannover, Westphalen en het Ryngebled
komen berichten van sneeuwval.
Dientengevolge ontstonden ernstige
storingen In het telephoon- en telegraaf-
verkeer. Voornameiyk West- en Noord-
Dultschland hadden daarvan veel te lyden.
Vooral met het buitenland, met Londen
en Parys, was byna alle verkeer verstoord.
De leidingen naar het zuiden waren nog
In gebruik, hoewel veel storingen voor
kwamen, maar met Noord-Dultschland
was van Beriyn uit geen verbinding te
krygen, behalve met Hamburg. Door de
zwaarte van de dikke, natte sneeuwlaag
braken vele geleidingen, wat tot langdurige
en omvangryke herstellingen aanleiding
zal geven. Bovendien zyn door den storm
een aantal telegraafpalen omgewaaid,
waardoor aard-contact ontstond.
In Keulen Is weder een vergadering
gehouden van personen uit verschillende
streken van Dultschland en ons land, die
gelooven recht te hebben opdenalatenschaj
van Paul Wlrtz, veldmaarschalk der Ver
eenlgde Nederlanden, ten bedrage var
900 mlllioen gld. Er werden documenter
voorgelegd, waaruit kon btyken, dat Hollanc
zich deze erfenis had verzekerd In 170(
onder bedreiging tot maatregelen var,
geweld over te gaan, tegenover Hamburg
welke slad het grootste deel dacht tt
krygen.
Voorts werd medegedeeld, dat er oo
in Weenen een beweging in 't leven I
gekomen om rechten te doen gelden o(
deze millloenen-erfenls en dat het Oosten-
ryksche gerecht zich er mede zal bemoeien
Men verwacht, dat er spoedig In Keuier
weder over deze erfenis zal vergadert
worden.
BEL8IË.
Brussel, 13 Nov. De Indépendance belgi
zegt, dat het fort, hetwelk men te Vllsslnger
wil bouwen, in geen enkel opzicht van nu
kan zyn voor de verdediging van Nrder-
land. .De mogeiykheld voor Engeland orr
ons langs de Schelde hulp te bieden voo
het geval ons grondgebied wordt betreden
is de voornaamste waarborg voor onzt
onafhankelijkheid. Anders zijn we over
geleverd aan dengene van or.ze buren, dit
ons grondgebied wil schenden om zyr
tegenstander te bereiken. Nederland heef
niet het recht dezen waarborg denkbeeldig
te maken door de Schelde voor onz
vrienden te sluiten".
■EBERLARD.
Enschedé, 14 Nov. Door het gehee
afsluiten van een vulkachel geraakti
Zondagmiddag het bejaarde echtpaar R.
alhier, bedwelmd door kolendamp.
Mevr. R. had nog de kracht, hoewe
nagenoeg bewusteloos, naar bullen ti
wankelen en hulp te halen.
De yiings geroepen geneesheer slaagdt
er In om den heer R., die bewustelooi
was, weder by te brengen.
Apeldoorn, 14 Nov. Hedennamlddag
ten 3.45 uur, keerde H. M. de Koningin-
Moeder terug van Hare buiten landscbt
reis. De burgemeester, benevens H. M. dt
Koningin en Z. K. H. Prins Hendrik warer
ter verwelkoming aan het station aanwezig
H. M. de Koningin-Moeder zal tot 3 Dec
a.s. op Het Loo verblijven.
Haarlem, 14 Nov. Men herinnert zich
dat nog een deel van het zilver, da
gestolen Is bij mevrouw Rtynbende—Var
Hemert, aan den Kleinen Houtweg alhier
zoek was. Biykbaar zyn de medeplichtlger
van de dieven, die achter slot en grende
zitten, bevreesd geworden voor ontdekking
Althans men heeft het zilver weer op
gegraven de toestand van het zltve
wyst er op, dat het onder den grond ver
borgen Is geweest en In een stuk paple
gewikkeld. Zoo is het vóór de deur var
DOOR
'ISCB8.
IV.
We hebben nu gezien hoe de garnalen
gevangen worden, tenminste hoe het
vlsschen naar deze schaaldlertjes buiten
gaats plaats heeft; we zouden nog moeten
vermelden, dat nog tal van vlsschers ook
meer naar boven In onze zeegaten met
het vaartuig dit bedrijf uitoefenen en dat
er ten slotte ook nog menschen zyn, te
voet er op uitgaan met het zoogenaamde
stootnet. Voor hen Is de garnalenvlsschery
vooral gedurende de koude voor- en
najaarsmaanden een alles behalve prettig
baantje.
Wy zouden ook nog een zeer uitvoerige
beschryvlng van het diertje zelf kunnen
geven, maar zullen voorlooplg dit maar laten
rusten; zoo terloops Is reeds over ver
zending van het goedje gesproken en daar
willen wij nog een oogenbllk by vertoeven.
België, Frankryk en Engeland zyn In
hoofdzaak de afnemers van de garnalen,
want wat In Zeeland zelf wordt ultgeleurd
Is In verhouding tot de hoeveelheid, die
voor de bultenlandsche markten bestemd
Is, maar een druppel aan den emmer.
Wie eenig belang stelt In dit bedrijf
zal trouwens wel aan de marktberichten
daaromtrent gemerkt hebben, dat er nogal
heel wat omgaat In den garnalenhandel.
maar tevens dat de pryzen in den loop van
het jaar nogal wat verscheidenheid-bieden;
een en ander houdt meestal verband met
den aanvoer, ofschoon ook nog andere
factoren vaak in het spel komen, die op
de marktpryzen van verbazenden Invloed
kunnen zijn. .Das slnd Geschaftsgehelme",
zou het antwoord kunnen lulden, zooals
een Dullsche schooljongen zelde, toen
meester vroeg: .waar krygt uw vader de
koffie vandaan?" Laten wy maar dank
baar zyn, dat wy de garnalen kunnen
nuttigen fcn dat wy een zekere handig
heid bezitten om ze van de schaal te
ontdoen; gaat men wat onhandig te werk
om die schaal van het vleesch te ver-
wyderen, om dus in het bezit te komen
van de .pit", dan breekt deze by één
der geledingen doormidden en groote
moeite kost het om het omhulsel stukje voor
stukje te verwyderen.
't Is dan ook voor zulke onhandlgen een
zenuwachtig werkje en daarom nemen
sommige garnaleneters het ook zoo nauw
niet en verorberen met het vleesch tevens
maar een stuk van de schaal, dlkwyis het
borststuk, waartusschen zich duizenden
eitjes niet zelden vastgeklemd hebben. De
meesten zullen het dan ook maar houden
met een potje gepelde garnalen. Tevens
zyn we hiermede op een terrein gekomen,
waarover we nog juist een en ander
willen zeggen, en wel het garnalen-pellen
of liever over de pelleryen zelf. Voor onze
provincie zouden we daarvoor als voor
beeld kunnen nemen de pellery te Brou
wershaven. In den loop van dit jaar Is er
ook een te Arnemulden opgericht, maar
die verkeert nog in de kinderjaren, In de
stille hoop, dal uit het kind eenmaal een
forsche jongeling zal groeien, die waardig
Is er te zyn. Keulen en Aken zyn niet op
één dag gebouwd. De pellery te Brouwers
haven of, zooals de reeds algemeen be
kende naam luidt: .de Brouwersche
lnmakery", heeft, werkeiyk haar sporen
verdiend en reeds een naam gemaakt, die
klinkt als een klok. Het is reeds eenlge
jaren geleden, dat wy hét genoegen hadden
deze Inrichting te bezoeken en de noodlge
Inlichtingen te verkrygen van de bestuurders
dezer nuttige zaak. Terecht werd toen
reeds opgemerkt waar van regeeringswege
In die dagen de vraag gedaan werd op
welke wyze werkverschalfiig zou kunnen
plaats hebben, het niet ondienstig was de
aandacht te vestigen op de omstandigheid,
dat In kleinere gemeenten van ons land
by voldoenden ondernemingsgeest ook met
goed gevolg een locale Industrie in het
leven kan geroepen worden, die goede
vruchten kan afwerpen en één dezer ls
juist de Brouwersche lnmakery te Brou
wershaven.
Aanvankeiyk opgericht met het doel de
vlsschers hierdoor een nieuw afzetgebied
te geven voor hun garnalen, en meer nog
om door het pellen daarvan tal van
vrouwen en kinderen arbeid te verschaffen,
mocht de lnmakery haar debiet geteideiyk
zoodanig zien toenemen, dat de oor-
spronkeiyk vry primitieve Inrichting al
spoedig door een groolere moest worden
vervangen en bleek het zelfs, dat een
stoom-lnrlchtlng noodig werd om aan de
steeds stijgende aanvragen te kunnen
biyven voldoen. Met dankbaarheid mag
zoo Iets in onzen tyd wel geconstateerd
worden, en wy twyfelen niet of de goede
naam der Brouwersche lnmakery Is sedert
nog meer In eere gekomen. En wezeniyk
merkwaardig Is het, thans te zien, zoo
luidde het reeds toen, hoe het delicate
schaaldlertje, na eerst gepeld te zijn,
machinaal wordt gezuiverd en gedroogd,
om daarna In door stoom gesteriliseerde
hermetisch gesloten bussen te worden
bewaard, Waarin het alsdan maanden
lang, zelfs In overzeesche gewesten, zyn
frlschheld en zuiveren smaak behoudt.
Geen wonder dan ook, dat deze blikken
versch gepelde garnalen niet alleen in
ons land meer en meer aftrek vinden,
maar er thans geen Nederlandsche mail
meer vertrekt zonder deze blikken onder
hare provisie mede te nemen, terwijl ook
de Norddeutsche Lloyd reeds aanmerkeiyke
hoeveelheden hiervan betrok.
Het luidde toen dan ook, dat behalve
In deze blikken, die reeds ingang gevonden
hadden, zoowel In Nederlandsch Oost- en
West-Indlë, In Zuid-Afrlka, In het Congo-
gebled, de aldus gepelde garnalen In de
maanden April tot en met October In
aanzieniyke hoeveelheden, verpakt In
manden, naar Engeland verzonden werden.
Om ook In de maanden, dat de garnalen
vlsschery stilstaat door weersomstandig
heden, de lnmakerlj werk te verschaffen,
was men sedert gerulmen tyd reeds bezig
om ansjovis in te leggen en de fabricage
van .rolmops", welbekend, was mede Ir
het bedrijf opgenomen. De haring, van d
graat ontdaan, wordt opgerold en In eer
lekkere saus gelegd en men had reed
zoo'n debiet verkregen, dat wel bleek da
het recept van de Brouwersche Inmaker
niet van de minste soort was.
Waar de grootste zorg wordt besteer
aan zlndeiyke bewerking, waar het ulteriyi
van het voor verzending bestemde artlke
mede niet verwaarloosd Is, Integendee
men voor een sierlijke naast solide ver
pakking heeft gezorgd, daar mag wel eer
woord van lof gebracht worden aan dezt
lnmakery.
Velen van onze lezers, die gewoon zyr
van de garnalenleurders voor enkele center
dagelijks of wekeiyks eenlge kopjes ge
kookte garnalen te nemen, zullen misschiet
verbaasd staan, dat In het garnalen-bedry
zooveel omgaat. We wezen er reeds o-
hoevele vaartuigen er voor gebruik
worden en hoeveel personen daarby onge
veer hun brood verdienen, zoodat he
werkeiyk geen wonder Is, dat er meer bl
omgaat dan de leek op het eerste gezlch
wel denken zou, want werkeiyk die omze
van ruim twee ton aan garnalen In on
gewest wordt den vlsschers zoo maa
niet thuis gebracht, het heet, zooals Ir
bijna alle takken van het vlsscherybedryf
hard werken om een broodje Ie hebben
Hiermede stappen wy van de garnaler
af, om straks weer een ander onzei
Zeeuwsche waterbewoners onder de aan
dacht te brengen.
Wordt vervolgd).
