ZIERIKZEESEHE
NIEUWSBODE.
Maandag 19 September 1910.
Eerste Blad.
(25 ierikzeesohe
Courant).
BERICHT.
De Schouwburg.
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat lederen
MAANDAO, WOENSDAQ en VRIJDAQ verschijnt, Is
voor Zlerikzee I 1,30, voor alle andere plaatsen In
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, I 10
per jaar bij vooruitbetaling.
67ste JAARGANG. No. 8980.
Ult||Ov*i*-Hoofdredaoteiir i A. FRANKEL.
Redacteur i I. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Oroote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Inzending moet geschieden des Maandags-
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2 ups.
Alle betalingen moeten geschieden bij den Directeuri A. J. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 'savopds 9 ure.
Dit nummer bestaat uit
.wee bladen.
Zij, dis zich mot I October a.t. op
ins blad absnneeren, ontvangen d9
tot dien datum verschijnende nummers
GRATIS.
Alle Brievengaarders en Boekhan
delaars nemen abonnementen aan.
De Directeur,
A. J. DE LOOZE.
Uit Stad en Provincie.
Zierikzee, 19 Sept. Naar wij vernemen
zijn door de directie van het Tooneel-
Ensemble 10 verpleegden uit het Herv.
Dlaconie-Verpleglngshuls ultgenoodlgd de
voorstelling van heden avond bij te wonen.
Natuurlijk voldoen zij volgaarne aan deze
ultnoodlglng.
Met Ingang van 1 Oct. 1910 zullen
des nachts de onderstaande seinen worden
gegeven
aan de sluizen en de bruggen op het
Nederlandsch gedeelte van het kanaal van
Oent naar Terneuzen, met de oude kanaal-
armen, doch met uitzondering van de
zijkanalen naar de Passluis en naar de
Axelsche Sassing;
aan de sluizen en bruggen op het kanaal
door Zuid-Beveland; en aan
de sluizen en bruggen op het kanaal
door Walcheren, met uitzondering van het
zijkanaal door de Oude Arne, het Marinedok
en de Marlnesluls:
als de sluis of de brug gesloten Is:
twee roode lichten aan weerszijden van
de doorvaartopenlng;
als de sluis of de brug geopend wordt
en de doorvaart nog niet vrij Is:
een groen licht aan de ééne zijde en
een rood licht aan de andere zijde van de
doorvaartopenlng;
als de sluis of de brug open en de door
vaart vrij Is:
twee groene lichten aan weerszijden van
de doorvaartopenlng;
als de sluis of de brug gesloten wordt
en de doorvaart niet meer vrij Is:
een groen licht aan de ééne zl|de en
één rood licht aan de andere zijde van de
doorvaartopenlng.
als het openen van de sluis of de brug
onmogelijk en de doorvaart verboden is:
twee roode lichten boven elkander op
de sluis of de brug.
Het gemeentebestuur te Clinge heeft
het plan der geldteenlng van f 15000,
tegen een op te geven rente, In zooverre
gewijzigd, dat de inschrijving Is open
gesteld aan den koers van pari en niet
ten minste pari.
De leening is verdeeld in 150 obligattén
van f 100, en de Inschrijving wordt ge
sloten op Woensdag 5 October. De storting
moet geschieden In 4 termijnen.
Een vrouw te St.-Jansteen heeft het
droevig bericht ontvangen, dat haar man
te Rouquere (België), waar hg werkzaam
was, Is verdronken.
De man laat een weduwe met 3 kinderen
achter.
De algemeene vergadering der
schippersvereenlglng „Schuttevaer" zal het
volgend jaar te Dordrecht worden gehouden.
Dreischor. De looden mlddengoot van
het kerkgebouw der Ned. Herv. Oemeente
alhier verkeerde sinds lang in een slechten
toestand. Na deskundig onderzoek bleek
het, dat herstelling der goot en vernieuwing
van het daaronder liggende houtwerk vrg
spoedig ter hand moest genomen worden.
Kerkvoogden en Notabelen besloten dit
werk te doen uitvoeren, doch de kerk
miste de daarvoor noodlge geldmiddelen.
Daarom besloot men verder de benoodlgde
som bijeen te krijgen, door bg de Inge
zetenen rentelooze voorschotten te vragen.
De heeren Van Nahuys en ds. Van de
Orlend, resp. President en Secretaris van
Kerkvoogden, namen op zich daarvoor de
noodlge stappen te doen. In betrekkeigk
korten tgd mochten zij er In slagen een
bedrag van ongeveer f 1400 aan rentelooze
bgdragen, benevens ruim f 100 aan giften
te verkrggen. Alzoo kan bovengenoemd
werk uitgevoerd worden, lerwgi ook nog
andere werkzaamheden kunnen verricht
worden.
Brulnisse. In de Vrgdagavond ge
houden raadsvergadering werd medegedeeld,
dat er geen kachels voor de school op
zicht zgn te krggen, en dat nu de [roef
zal genomen werden met herplaatsing van
twee oude kachels.
Tot zetters waren benoemd de heeren
Mat. Jumelet Iz. en A. Schllperoort.
Medegedeeld werd het proces-verbaal
der kasopname, waarbg alles in orde was
bevonden.
Van den voorzitter van het Vlsscherij-
bestuur was een brief ontvangen, wgzende
op de noodzakeigkheld om spoedig tot
aanbesteding der suatlesluis over te gaan,
ten 1°. omdat met 1 Januari het subsidie
vervalt; 2°. omdat het van het grootste
belang Is voor de gemeente, want bg het
uitbreken eener besmetteigke ziekte zouden
alle certificaten Ingetrokken moeten worden.
Door den burgemeester werd naar aan
leiding hiervan medegedeeld, dat door hem
dien brief reeds was beantwoord met de
mededeellng, dat er reeds met spoed
wordt gewerkt.
Vastgesteld wordt nu de begrooting voor
1911 in ontvangst en uitgaaf op f 90248,20,
waaronder als subsidie voor de sluis
f 43000.
Voor 1911 zal eene leening aangegaan
worden van f 59000, waarvan f 53000 voor
de verplaatsing der sluis.
Van de overige f 6000 zgn bestemd
f 1500 voor rioleering, f 1500 voor aanleg
nieuwe straten en f 3000 voor rioleering
van de Dee.
Bestraat zullen worden J van de school
straat met verlegging van de trottoirs aan
belde zgden, de verlengde Poststraat ge
heel, met inbegrip van trottoirs. Ook Is
weer een bedrag uitgetrokken voor de
verdieping van de haven.
Op voorstel van den heer Van Vessem
wordt besloten aan den Dorpsweg 80
strekkende M. nieuwen keiweg te brengen.
Ooedgekeurd worden een paar postjes
af- en overschrgvlng op de begrooting 1910.
Nu wordt het voorstel van den heer
Hoogerhelde tot Instelling eener school
commissie besproken. Van Burgem. en
Weth. was geen voorstel.
De heer Hoogerhelde, daarin gesteund
door den heer Van Vessem, betoogde op
verschillende gronden de wenscheigkheld
der instelling.
De heer Elenbaas zag er geen heil In.
De heer Qoudzwaard merkte op, dat
vroeger bg de Christelijke school ook een
schoolcommissie was Ingesteld, maar dat
was op niet ultgeloopen.
In stemming gebracht werd het voorstel
met 5 tegen 2 stemmen verworpen.
Een voorstel van den heer Hoogerhelde
met betrekking tot een Franschen cursus,
werd na bespreking door den voorsteller
Ingetrokken.
De voorzitter deelde mede, dat de
cgnsen nu waren afgekocht en dat nu de
eigendom berust bg de gemeente; hg vroeg,
of het niet wenscheigk zou zgn die eigen
dom af te dragen aan de vroegere cyns-
betalers. Er zal onderzocht worden of dit
op eene collectieve akte kan.
De voorzitter merkte ook op, dat ver
schillende stukjes gemeentegrond zich In
particulieren grond bevinden.
Hg stelde voor, die stukjes afkoopbaar
te stellen.
Bg de rondvraag merkte de heer Hooger
helde op, dat bij de Inspectie der spuit,
de nieuwe als aanjager was gebruikt en
met de oude gespoten was. Hg vroeg,
of er wel slangen genoeg waren om het
verste punt te bereiken. Op 200 M. ging
het goed, maar zou het ook verder goed
gaan.
De voorzitter antwoordde, dat de nieuwe
spuit ook verder het water kan aanvoeren.
Of er nieuwe en meer slangen noodlg
zgn, zal na het rapport over het probeeren
der spuit beslist worden.
Wissenkerke. Door den Commissaris
der Koningin In deze provincie zgn be
noemd tot zetters dezer gemeente de door
den raad voorgedragen heeren Adr. de
Regt en A. van Hee.
Benoemd tot plaatsvervangend dyk-
graaf van den Splerlngpolder de heer
A. M. van Nieuwenhugzen, landbouwer in
dien polder.
Goes, 17 Sept. Olsterenavond trad alhier
jhr. R. R. L. de Muralt, van Zierikzee op
om over staatspenslonneering van den
werkman te spreken.
Na ingeleid te zgn door den heer I. D.
Fransen van de Putte werd door hem op
onderhoudende wgze het wenscheigke der
penslonneerlng van den werkman boven
armenzorg aangetoond. Hg bracht vervol
gens de verschillende stelsels om daartoe
te komen onder de aandacht van zgn ge
hoor, om ten slotte de slaatspenslonneering
zonder bgdrage van belanghebbenden, van
werkgevers, of bijslag van den Staat, zooals
de Bond van Slaatspenslonneering voor
staat, als de meest ratloneele en meest
doeltrtffende warm aan te bevelen.
Spreker toonde met cijfers aan, dat de
nationale rgkdom van dien aard is, dat de
jaarigksche uitgavenbenoodlgd voor
penslonneerlng, van de staatsburgers, die
anders een kommervollen ouden dag tege
moet gaan, gemakkeigk te bestrgden zouden
zgn uit een blligke progressieve verhooging
van de belasting op het Inkomen en op
de successierechten.
Waar het onderwerp al zoo herhaaldeigk
besproken Is en waar de heer De Muralt het
voornemen heeft In dit seizoen In Middelburg
hetzelfde onderwerp te behandelen, bepaal
ik mg slechts tot deze beknopte mededeellng.
De goed gedocumenteerde rede boeide van
het begin tot het einde, zoowel door de
heldere uiteenzetting als door den zaakrgken
inhoud, terwgi spreker ook nieuwe gezichts
punten over deze quaestle naar voren bracht.
Na sluiting van deze bijeenkomst werd
gelegenheid gegeven voor toetreding als lid
voor een alhier op te richten afdeellng van
den Bond voor Staatspenslonneering.
Er meldden zich daartoe 27 personen
aan, zoodat de oprichting verzekerd Is.
(M. Crt.)
Middelburg, 19 Sept. Hier Is aange
komen het stoomschip „Martha" van Rus
land, met eene lading balken, terwgi heden
van Zweden verwacht wordt het stoomschip
„Dana" met gezaagd hout. De volgende
maand wordt aan het filiaal te Zierikzee
een dito lading verwacht, alles voor reke
ning der firma I. de Broekert Co., hout
handel te Middelburg en Zierikzee.
Vlissingen, 17 Sept. Op het van
Antwerpen komende stoomschip „Minerva"
(Neptunign) Is 13 dezer alhier beslag
gelegd voor de toegebrachte schade,
ontstaan door de aanvaring op 4 September
van het stoomschip „Astarle" met den
afhaalkotter. De „Astarte" behoort aan
dezelfde reederg als de „Minerva". Door
cautlestelllng werd daarna het beslag
opgeheven.
Door de Belgische bladen wordt aan
dit feit bizonder aandacht geschonken.
Sommige noemen het zelfs een schending
in de Schelde-tractaten.
Men verneemt, dat het stoomschip
„Minerva" slechts Is aangehouden, nadat
vanwege het Nederlandsche gouvernement
gevraagd was de verlangde cautie terzake
van de aanvaring met den Nederlandschen
loodskotter No. 7 te stellen. Toen evenwel
aan dit verzoek geen gevolg werd gegeven,
Is eerst overgegaan één der schepen van
de „Neptun"-lijn aan te houden. Toen dit
eenmaal was geschied, was de reederl]
eerst bereid de cautie Ie stellen en werd
het beslag daarna dadeigk opgeheven.
In tegenwoordigheid van den directeur
voor scheepsbouw van het departement
van marine werd hedenmiddag op de werf
der Kon. Maatschappij „De Schelde"
alhier, met goed gevolg. Ie water geladen
de torpedobootjager „Wolff".
Dit schip Is de eerste torpedobootjager,
welke In Nederland gebouwd wordt, en
evenals het zusterschip „Fret", dal thans
nog op dezelfde werf op siapei staat,
bestemd voor de verdediging van Neder-
landsch-Indlë.
De lengte van het schip Is 230 voet,
breedte 21,5 en holte 13,75. De romp Is
grootendeels vervaardigd van staal van
zeer hooge breekkrachtom bg een
minimum-gewicht de noodlge sterkte te
verkrggen. Het schip wordt voorzien van
2 torpedolanceerkanonnen, 4 kanonnen van
7,5 c.M. en vier machinegeweren.
De munitie-ruimen kunnen, met het oog
op het Indisch klimaat, kunstmatig op
lage temperatuur gehouden worden door
middel van een verkoelings-inrlchtlng.
Over de bewoonde gedeelten van het
schip worden tenten aangebracht met
neerhangende kleppen In de zgde. Deze
tenten kunnen door middel van een sproel-
Inrlchling nat gehouden worden om de
verbigven zoo koel mogeigk te houden.
Landbouw en Veeteelt.
KERKNIEUWS.
Zierikzee, 19 Sept Zaterdag vergaderde
ten huize den heer Verwer de landbouw-
vereeniglng „V. Z. O. S."
Bg ontstentenis van den voorzitter,
werd de vergadering door den heer Den
Boer geleid. Wegens ontstentenis van den
secretaris werd de lezing der notulen tot
de volgende vergadering uitgesteld.
Besloten werd de aanbesteding van
kunstmest en krachtvoer tc houden op
a.s. Donderdag, en de levering van kunst
mest te bepalen op I October, en die
van krachtvoer op 1 November.
Met het oog op de ontworpen melk-
verordening, die eerstdaags In den gemeente
raad alhier zal behandeld worden, zal
aanstaanden Vrydag opnieuw de vereeniglng
vergaderen, teneinde haar In den breedc
te bespreken, en de ernstige bedenkingen,
die tegen verschillende artikelen gerezen
zgn, te formuleeren, teneinde die In een
adres aan den raad kenbaar te maken.
Uit de discussie bleek, dat men eenparig
een melkverordenlng tot wering van de
voorkomende knoelcrg noodig achtte,
maar dat de ontworpen verordening be
palingen bevatte, die voor de melkhande
laren zoodanig bezwaarigk zijn, dat,
wanneer zg worden aangenomen, de uit
oefening van het bedrQf een onmogelijkheid
wordt.
Nadat nog eenlge zaken van hulshoude-
ïgken aard besproken waren, werd door
den waarnemenden voorzitler de vergadering
gesloten.
Middelburg, 17 Sept. In de heden
alhier gehouden vergadering van de
afdeellng Zeeland van het Nederlandsch
Rundvee-stamboek werd medegedeeld,
dat bg één der leden een fraude Is
ontdekt en wel door het aangeven van
een geboorte. Deze persoon, die In
middels als lid bedankte, Is gestraft
door het schrappen van al de door hem
opgegeven dieren.
Ooedgekeurd werd de rekening 1909,
in ontvang f 4989.916, uitgaven f 3862,045,
goed slot f 1127,88. De rekening voor het
Provinciaal subsidie levert noch een voor-
deellg, noch een nadeellg saldo op; die
der Rykssubsldle daarentegen levert een
voordeellg slot van f 881,46.
Bg de behandeling der begrooting voor
1911 werd meegedeeld, dat door de be
moeiingen van den Zulvelconsulent het
ledental met 60 is vooruitgegaan en nu
359 bedraagt.
Verder werd meegedeeld dat In de
heden gehouden vergadering van het
hoofdbestuur met afgevaardigden van het
hoofdbestuur der Zeeuwsche Maatschappy
van Landbouw, en andere vereenlglngen
besloten Is In Sept. 1911 alhier een
provinciale landbouwtentoonstelling te
organiseeren.
Besloten werd voor die tentoonstelling,
speciaal voor de afdeellng Rundvee, een
maximum van f 1000 beschikbaar te
stellen. De begrooting werd vastgesteld In
ontvang en uitgaaf op f 5025 met een
post van onvoorzien groot f 5.
Herkozen werden de leden van het
hoofdbestuur B. Glljam te Ouwerkerk,
A. N. van Langeraad te Coiynsplaat en
W. Kakebeeke te Goes.
By de behandeling van de agenda voor
de algemeene vergadering, 29 dezer te
Amsterdam te houden, werd medegedeeld
dat voorgesteld zal worden vootlooplg
geen hoofd-lnspedeur te benoemen.
Tot afgevaardigden naar die alg. verg.
werden benoemd de heer H. J. Dorst en
C. Zwagerman, en tot uunne plaatsver
vangers de heeren Zuldweg en Mol.
Verder werden medededingen gedaan
betreffende stierenkeuringencentrale
sllerenvereenlglngen en de cursussen voor
veekennis. Als plaats voor de volgende
vergadering werd Goes aangewezen.
Goes. In de alhier gehouden algemeene
vergadering van het Stamboek van het
Zeeuwsch-Belglsche Trekpaard werden
tot bestuursleden benoemd de volgende
heeren voor den achter hun naam ver
melden kring: S. Janse, (Walcheren), J. C.
van der Have, (Schouwen-Duiveland),
C. A. H. Wagtho, Tholen en SL-Phlllpsland),
P. C. W. Swemer, (Noord-Beveland),
C. van der Werf Jr. en H. A. Hanken,
(Zuid-Beveland), L. J. Roggeband, G. A.
Vorsterman van Oyen en C. de Bruyckere,
(Zeeuwsch-Vlaanderen W. D F. C. O. M,
Hombach, Johs. de Feyter, Ph. J. van
Dlxhoorn en Vael, (Zeeuwsch-Vlaanderen
O. D.).
Beroepen bg de Chr. Qeref. Gem. te
Apeldoorn ds. j. Wisse Cz. te Zierikzee.
Het Prov. Kerkbestuur van Groningen
heeft ot den predikdienst in de Herv. Kerk
toegeirten den heer P. de Vey Mestdag,
geb. te Vlissingen, cand. van de Hooge-
school te Utrecht.
De heer S. M. van der Ree te
St.-Annaland heeft niet bedankt voor de
betrekking van voorzanger en ontvanger,
zoodat hiervoor geen vacature is.
Dinteloord. Bg de j.l. Zondag gehouden
godsdienstoefening In de Ned. Herv. Kerk
is bg gelegenheid van de oogstpreek ten
behoeve der diaconie gecollecteerd de
som van f 225.
O N D E R VV IJ S.
Stavenisse. L.l. Vrljdag.nlddag hield de
afd. Tholen van het N. O. G. hare gewone
vergadering te Scherpenlsse. Lij acclamatie
werd de heer F. W. O. Wlskerke her
benoemd als voorzitter der afdeellng. De
heer J. W. Slager van Slnt-Annaland gaf
een uitvoerig mondeling verslag van de
Algemeene Vergadering te Arnhem, welke
vergadering als afgevaardigde door hem
was bygewoond.
Daarna leidde de heer J. Hage van
St.-Maartensdyk In het onderwerp„meer
zelfstandig werken", waarin hg als zgn
meening deed uitkomen, dat het zeer
gewenscht Is de kinderen meer zelfstandig
te doen werken, In plaats van, zooals
dlkwyis gebeurt, eerst alles op het bord
met hen te behandelen.
Op de 11e Alg. Verg. van den Bond
van Leeraressen by het Hulshoudonderwys,
op Zaterdag 24 dezer te Utrecht te houden,
zal o.a. als spreker optreden de heer
L. B. v. d. Sllkke (vroeger alhier), thans
land- en tulnbouw-onderwyzer te Groote
Lindt, met het onderwerp: „het onderwys
aan boerendochters".
Post en Telegrafie.
Dreischor. By wgze van proef Is men
hier j I. Vrydag begonnen met een tweede
postbestelling In de bultenwyken der ge
meente.
Ook zal bg de haven te Beldert een
brievenbus geplaatst worden.
Visscher IJ- Berichten.
Oesters. Te Ierseke steeg in de week
van 9—15 Sept. de vraag naar leverbare
oesters tot 520 000, dus tot niet veel minder
dan het dubbele der daaraan voorafgaande
week. Vooral voor Engeland was de toe
name groot.
De prijzen zgn nog weinig constant.
Mosselen werden er tot 13720 en kreu
kels tot 5550 K.O. verzonden.
Te Tholen was de verzending wederom
drukker, men mag gerust zeggen buiten
gewoon druk voor den tgd van het jaar.
De kwaliteit Is algemeen zeer goed.
(Iers. en Th. Crt.)
Wij schreven In ons jongst tooneel-
verslag, dat Z. terdagavond In de schouw
burgen! op de Balie een nieuw gezelschap
zou i ptreden en wel Het Tooneel-Ensemble,
onder leiding van de heeren Klnsbergen
en Sluyler, en wy voegden aan onze
mededeellng toe, dat, daar dit gezelschap
door de Nederlandsche Tooneelvereenlglng
geëngageerd Is, veilig mag aangenomen
worden, dat het uit degeiyke elementen Is
samengesteld. De door ons gekoesterde
verwachting Is, dank zg het ui emend
spel der dames- en heeren-art sien van
genoemd gezelschap, niet uescnaamd ge
worden. Hoewel de scho bu.gtent schaars
bezet was, Is door he:, met entrain ge
speeld geworden, en i -s de opvoering
van „Moederzegen" of „De Parel van
Savoye", een drama in vyf bedryven,
naar het Fransch, door C. Lenolne, een
waar succes voor hen. De inhoud van
het stuk, dat nog één uit de oude doos
Is, komt In het kort hierop neer:
Loustalot, pachter van een hoeve, Is de
pacht opgezegd. Terwyi hg en zgn vrouw
Madeleine hierover in zak en assche
zitten, komt commandeur De Bolsfleury,
die een broeder Is van markiezin De
Slvry, de eigenares der pachthoeve, op
het tooneel der handeling, en belooft, met
