ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Vrijdag 17 Juni 1910.
BENSDOBPs
0NTBUTCACA0
Eerste Blad.
Onze bnogsle slaalswtl.
(Z ierikzeesche
Courant),
B E R I C HL
Vaste Raadscommissiën.
cö ecne (Sparing ia elk
fiubfioiidcn.
MEUWSJTIJDiNQEN.
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat lederen
MAANDAG, WOENSDAO en VRIJDAQ verschijnt, Is
voor Zierlkzee f 1,30, voor alle andere plaatsen In
Nederland I 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, I 10
per Jaar bij vooruitbetaling.
66ste JAARGANG. No. 8940.
Uitgever-Hoofdredaotaura A. FRANKEL.
Redacteur i i. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Oroote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2 up*.
Alle betalingen moeten geschieden bij den Directeurs A. J. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zlerikzee.
Het Kantoor Is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Zij, die zich met I Juli a.s. op
ons blad abonneeren, ontvangen de
tot dien datum verschijnende nummers
GRATIS.
Alle Brievengaarders en Boekhan
delaars nemen abonnementen aan.
De Directeur,
A. J. DE LOOZE.
Dc BUROEMEESTER en WETHOUDERS van
Zierikzee brengen ter kennis van de ingezetenen,
dat in hunne op den 15en dezer gehouden
Vergadering is bepaald, dat de Commissie voor
de Fabricage zal worden gepresideerd door den
Burgemeester en bQ diens verhindering door den
Wethouder Mr. FOKKER; en de Commissie voor
de dasfabrlek en de Straatverlichting door den
Wethouder Mr FOKKER en bij diens verhindering
door den Burgemeester-
Zierikzee, den 17 Juni 1910.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
D. VAN DER VLIET, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
IX.
Ia, wat In strijd is met het rechtsbegrip,
nog niet aan leder Nederlandsch staats
burger het kiesrecht toegekend, met andere
woorden het recht gegeven mede te
werken tot de samenstelling van de Tweede
Kamer, daarentegen kan een leder tot lid
van genoemd staatslichaam verkozelf
worden, mits hq volgens de grondwet aan
de volgende positieve en negatieve ver-
elschten voldoet:
I. hij moet Nederlander wezen
II. hij moet van het mannelijk geslacht
zijn. Daar w|| tegenwoordig een Koningin
aan het hoofd van onzen Staat hebben,
die met de Staten-Oeneraal (de Tweede
en Eerste Kamer) de wetgevende macht
uitoefent, is de uitsluiting der vrouw van
het actief en passief kiesrecht een be
lachelijke Inconsequentie;
lil. hg mag niet b|j rechterlijke uitspraak
de beschikking ol het beheer over zijn
goederen verloren hebben, waarmede be
doeld worden z|j, die onder curateele zijn
gesteld
IV. hg mag niet bg rechterigke uitspraak
\n de verkiesbaarheid ontzet zgn. De
rfrechter heelt In bepaald aangegevene
dien de bevoegdheid genoemd recht
td te ontnemen;
hg moet den ouderdom van 30 jaar
hebben. Om kiezer le zgn voor
...er,i Provinciale Staten oi Oemeente-
raad moet men 25 jaar, om gekozen te
kunnen worden tot lid van één der beide
Kamers 30 jaar, tot lid van de Provinciale
Staten 25 jaar, en tot lid van den
Oemeenteraad 23 jaar zgn.
De leden van de Tweede Kamer, die
allen voor vier jaren gekozen worden,
tegeigk na vier jaren aftreden, en terstond
herkiesbaar zgn, zgn verplicht In de
Kamer naar hun eigen overtuiging te
spreken en te stemmen, zonder last van -
of ruggespraak met hunne kiezers. Dus
de kiezers hebben niet het recht den
afgevaardigde een lastbrief mede te geven,
waarin staat, hoe hg over een bepaalde
zaak moet spreken en stemmen. Wel
kunnen zg, alvorens Iemand naar de Kamer
af te vaardigen of zgn mandaat te her
nieuwen, dezen vragen naar zgn meening
over bepaalde onderwerpen, en van zgn
antwoord op hun vragen het al of niet
uitbrengen van hun stem op hem laten
afhangen.
De leden der Tweede Kamer moeten
bg het aanvaarden van hun betrekking
twee eeden of beloften afleggen. Vooreerst
den zuiveringseed, dat wil zeggen den eed
of belofte, waarbg zg plechtig verklaren:
ten eerste dat zg om als Kamerlid ge
kozen te worden aan niemand Iets gegeven
of Iets beloofd hebben, en ten tweede dat
zg om als Kamerlid iets te doen of te
laten, van niemand een geschenk of be
lofte zullen aannemen. Dus de zuiveringseed
heeft de tweeledige strekking de omkooplng
olmaaki Xutver.
9Xccr~ooeolxcia m
van kiezers en die van de gekozene af
gevaardigden te voorkomen. De tweede
eed Is de elgenigke ambtseed, waarbg zij
trouw aan de Grondwet zweren.
De leden leggen die eeden of beloften
af In handen van de Koningin of In de
vergadering der Tweede Kamer In handen
van den voorzitter, wanneer deze hiervoor
door de Koningin gemachtigd wordt.
Zg genieten een schadeloosstelling van
f 2000 's jaars. Alleen zg, die een geheele
zitting niet bgwonen, hebben geen schade
loosstelling noodlg, en verkrggen dus
niets. Ook ontvangt een Kamerlid, die
tevens Minister Is, die vergoeding niet.
Als minister toch heeft hg f 12000.
Evenals de meeste staten van Europa
hebben ook wg een Eerste Kamer, die
hetzelfde werk dat de Tweede Kamer
doet, nog eens overdoet. Men zal allicht
geneigd zgn te vragen, waarvoor dit
elgenigk dient. Wanneer een Tweede
Kamer toch goed is samengesteld, en zg
In waarheid Is een vertegenwoordiging des
volks, dan bestaat er ook groot kans, dat
de wetgevende arbeid, die door haar
verricht wordt, goed wordt tot stand ge
bracht, en dan is er aan een Eerste Kamer
geen behoefte. En wanneer zg overbodig
Is, dan kan zg ook best gemist worden,
want nut kan zg dan niet stichten, maar
wel schade berokkenen, doordat de nationale
igd verspild wordt, en er toch altgd gevaar
bestaat voor een conflict tusschen de beide
Kamers, dat zeker niet In 's lands belang Is.
Waarvoor heeft men echter ten onzent
een Eerste Kamer, die niet, zooals In
Engeland, in de historie wortelt, In het
leven geroepen. Vermoedeigk om voor de
Kroon een bolwerk le scheppen tegen ge
democratie. Men was nameigk bevreesd,
dat bg een geavanceerd samengestelde
Tweede Kamer de demokratlsche beginselen
ten koste van de konlnkigke macht van
lieverlede terrein zou winnen, en ter voor
koming hiervan riep men als tegenwicht
tegen een mogeigk drgven van de Tweede
Kamer in die richting, de Eerste Kamer
In het leven. Die grond is ulters^ zwak.
De Instelling van het Koningschap moet
uit haar zelve de behoorigke kracht kunnen
putten voor haar ongerepte exsistentle.
Behalve dien grond worden nog andere
redenen voor het recht van bestaan van
de Eerste Kamer aangevoerd. Zoo ziet
men In haar „een waarborg tegen overijling
en een beperking van hartstochten In
ernstige tgden". Een grootendeels uit
waardige mannen samengestelde volksver
tegenwoordiging zal niet licht overgide
besluiten nemen, en zich door misplaatste
hartstochten laten beheerschen. Trouwens
het Afdeelingsonderzoek, dat aan de
behandeling van alle wetsontwerpen In de
volle Kamer voorafgaat, is een voldoende
waarborg, dat alles In de Tweede Kamer
op nauwgezette wgze en na rgpe over
weging behandeld en beslist wordt. Wg
kunnen de Eerste Kamer, die tweede
instantie van wetgeving, dan ook best
missen, en dit te meer, omdat zg dreigt
te worden een sta-in-den-weg voor die
hervormingen, waaraan ons volk behoefte
heeft.
De Eerste Kamer bestaat uit 50 leden,
die niet door de kiezers rechtstreeks, maar
langs een trap In elke provincie door de
Provinciale Stalen worden gekozen. Om
tot lid der Eerste Kamer verkozen te
kunnen worden, moet men aan dezelfde
positieve en negatieve elschen voldoen,
die voor het lidmaatschap van de Tweede
Kamer gesteld zgn. Bovendien moet men
behooren óf tot de hoogst aangeslagenen
In de rgks directe belastingen, wat een
privilegie voor den rgkdom Is, óf één of
meer hooge en gewichtige openbare
betrekkingen, bg de wet aangewezen,
bekleeden of bekleed hebben, wat een
bevoorrechting van hen is, die het geluk
hebben of gehad- hebben, In hooge posten
geplaatst le zgn, of geweest te zgn.
Zg worden voor negen jaar gekozen.
Om de drie jaren treedt een derde van
hen af. De aftredenden zgn dadeigk her
kiesbaar. Hun voorzitter wordt door de
Koningin benoemd.
NEDERLAND.
Assen, 15 Juni. De schade, Maandag
door vuur en water In het kerkgebouw
alhier aangericht, is per slot van rekening
toch ernstiger dan eerst gedacht werd.
Gebleken Is, dat de klok door de groote
hitte van het vuur gebarsten en dus niet
meer bruikbaar Is, terwgi ook het orgel
heel wat van het water geleden heeft. Wel
Is het hoofdwerk behoudens enkele kleinig
heden zoo goed als ongeschonden, maar
daartegenover staat, dat het pedaalwerk
door het doorgelekte water geheel be
dorven Is.
Gisteren was delbouwheer van het orgel,
de heer Van Dam, uit Leeuwarden, reeds
ijverig bezig met het opnemen van de
schade, die, zoo globaal geschat, een zes
honderd gulden zal bedragen. Het leerwerk
van de kleppen is nat geworden, waardoor
het leer hard wordt en de opening niet
meer voldoende sluit, zoodat verschillende
pgpen steeds door spelen. Enkele registers
zgn door het vocht geheel stop gezet, enz.
Alles bg elkaar genomen Is het een tegen
valler, waarbg alleen als lichtpunt moet
gerekend worden, dat het klavier Zondag
misschien zal kunnen bespeeld worden,
wanneer alles meeloopt.
Apeldoorn, 14 Juni. Iemand alhier had
voor eenlgen lijd een aangeteekenden
brief verzonden aan een persoon te
Odessa, In Rusland. Dezer dagen vroeg
de afzender den brief'terug, daar geadres
seerde van woonplaats was veranderd.
Toen hg den brief, die geruimen tgd op
het postkantoor te Odessa had gelegen,
weer in zijn bezit had en opende, kwam
de man tot de onaangename ervaring dat
belde bankbiljetten van f 100 ontvreemd
waren, terwijl een stukje papier de belde
bankbiljetten moest voorstellen.
Wateringen, 15 Juni. De heer C. W. B.
werd dezer dagen op de velling alhier de
gelukkige eigenaar van 700 bloemkoolen
voor 7, zegge zeven cents de geheele
partg.
In de Dorpsstraat werden een paar
jongens als omroepers In dienst genomen
om bekend te maken, dat daar een bloem-
koolmarkt zou worden gehouden. De huls-
moe aers er op af; in een minimum tgds
was de kool verkocht voor 10 cent per
25 stuks.
Naarden, 15 Juni. Op verschillende tgd-
stlppen werd bg den heer Borreman,
winkelier alhier, geld vermist, dat werd
weggenomen als de bewoners des Zondags
op familiebezoek gingen naar Oud-Valke
veen. Het eerst vermiste men op 6 Maart
f 4 en f 6 en daarna op verschillende data
f 10, nog eens f 10 en eindeiyk f 30, zonder
dat er sporen van Inbraak waren te ont
dekken.
Nadat de bewoners het moede waren
om over de raadselachtige verdwyning van
dit geld allerlei zelfs onaangename gissingen
te maken, besloot men den rgksveldwachter
Kievit met het geval In kennis te stellen.
Deze verklaarde zich bereid, als de
familie weder op bezoek ging naar Oud-
Valkeveen, zich helmeiyk In de woning te
laten opsluiten.
Eenlge weken geleden kwam Kievit des
nachts de woning binnen en liet zich des
morgens bg het vertrek der bewoners In
een kast boven op de slaapkamer, waar
de chiffonnière stond, waaruit het geld
steeds vermist werd, Insluiten. Benauwd
heid en warmte trotseerende heeft hg daar
In een ongemakkeigke houding gezeten tot
des avonds halfacht, toen de bewoners
terugkwamen, doch zonder resultaat.
Olsteren werd overeengekomen nogmaals
te trachten den dief te snappen, wyi de
heer Borreman weder met zgn huisgenooten
naar Valkeveen ging.
Weder nam de onvermoeide veldwachter,
die des nachts onopgemerkt was binnen
gelaten, zgn ver van benydenswaardlge
positie In genoemde kast In.
's Middags 2 uur hoorde hg gerucht In
de woning.
Door een gaatje In de kastdeur zag hij
de slaapkamerdeur langzaam opengaan.
Zekere K., oud 31 jaar, gehuwd en vader
van 3 kinderen, stak behoedzaam het hoofd
om den hoek van de deur en kwam slui
pende binnen.
Voorzichtig keek hg In een bedstede en
onder een ledikant of er zich Iemand in of
onder bevond en liep daarop naar de kast,
waarin Kievit zich verborgen hield. Deze
wist zich zóó te wringen, dat de Insluiper
de kast openende, den rgksveldwachter
niet bemerkte.
Daarop opende hg de chiffonnière, nam
een geldzak er uit en begon op tafel een
gedeelte van zgn bult uit te tellen.
Op dat oogenblik sprong Kievit te
voorschijn en arresteerde den dief op
heeterdaad.
Hoorn, 15 Juni. Zaterdag Is de werkman
H. alhier, door een mug aan de lip geslo
ken. Bloedvergiftiging ontstond, zoodat
opname In het ziekenhuis noodzakeiyk
was. Olsteren Is de man, achterlatende een
vrouw en 8 kinderen, na een verschrikkelijk
lyden overleden.
Amsterdam, 14 Juni. Qlsterenmlddag
omstreeks half vijf Is in de Bilderdykstraat
172 een vrouw, die bezig was goed op
de droogstokken te hangen, van de derde
verdieping uit het raam gevallen.
De ongelukkige, de vrouw van een
tram-conducteur, was terstond dood. Haar
lyk werd door de auto van den genees
kundigen dienst naar het Wllhelmlna-
Gasthuls vervoerd.
Tydens de voorstelling In het Grand-
Theatre Van Lier werd eergisterenavond
een daar werkzaam zynde suppoost door
een beroerte getroffen. Een ter plaatse
aanwezige geneesheer constateerde den
dood.
De heer Tr., wonende 2e Jan Steen
straat 96, alhier, vergezeld van zgn vrouw,
dochter en schoonvader, had Zondag reeds
vroeg in den morgen het huls verlaten
voor een wandeling. Alleen het dienstmeisje
en het zoontje van den heer Tr. waren
achtergebleven.
Toen de familie tegen 11 uur In huis
terugkeerde, bemerkte de heer Tr. al spoedig
dat het In huls niet pluis was, daar dc
woonkamer er thans niet uitzag zooals hg
die verlaten had. Bg onderzoek bleek dan
ook dat één der kasten ontsloten was en
een yzeren trommeltje op den grond lag,
waaromheen papleren en diamanten ver
spreid lagen.
Toen de heer Tr. den Inhoud van het
trommeltje onderzocht, kwam hg tot de
onaangename ontdekking, dat niet minder
dan voor een bedrag van f 1600 aan geld
en diamanten vermist werden.
Dadelijk stelde de heer Tr. de politie
in kennis en weldra had een grondig
onderzoek plaats en werd het dienstmeisje
ondervraagd. Deze ontkende iets van den
diefstal al te weten en hield staande geen
onraad In het huis vernomen te hebben.
Eenlge rechercheurs, die eveneens spoe
dig In huls waren gekomen, achtten het
noodzakelijk de kast en den koffer van het
dienstmeisje te onderzoeken, doch konden
niets terugvinden wat met den diefstal in
verband stond.
Toen werd overgegaan het bed van de
dienstbode te onderzoeken, daar allicht
onder de matrassen of kussens het gestolene
verborgen kon zgn. Ook hier werd niets
gevonden.
Niet weinig verrast waren de recher
cheurs, toen zg nu onder het bed hoorden
ademhalen.
Onder het bed lag heel kalm een 16-jarlge
jongen, die bleek van schrik te voorschyn
werd gehaald. Men dacht een goede vangst
te hebben, doch toen de jonge man ge
fouilleerd werd, bleek ook hg niets bg
zich te hebben.
Amsterdam, 15 Juni. De passagiers
van de „Koningin Wilhelmlna", één der
booten van Gebr. Goedkoop, die den
dienst tusschen IJmulden en deze slad
onderhouden, hebben Zondagavond oogen-
blikken van grooten schrik beleefd.
Ongeveer 10 uur was de „Wilhelmlna",
op weg naar Amsterdam, ter hoogte van
de Petroleumhaven, toen zij werd aan
gevaren door de „Zaandam I", die de
Voorzaan uitkomende, uitweek voor een
motorboot en tengevolge van den mist de
„Wilhelmlna" niet bespeurde. De IJmulder-
boot liep een paar flinke deuken op aan
stuurboordzyde, één nogal vry erg, waardoor
een gat In den wand van de 2e kajuit
ontstond, vlak achter de machinekamer.
Een heele paniek ontstond op de volle
bool, alle passagiers vlogen natuuriyk uit
de kajuiten naar boven. Gelukkig bleek
de schade bg onderzoek zich te beperken
tot eenlge deuken, alle een meter boven
de wateriyn, en kon rustig naar Amsterdam
worden opgestoomd. De „Zaandam 1"
was er heelemaal zonder kwetsuren
afgekomen.
16 Juni. Gisterenavond hield de
Sociaal Democratische Arbeiders Partg
alhier, district II, een vergadering in de
Kattenburgerdwarsstraat, ter aanbeveling
der candldaten Oudegeest en v. d. Tempel.
De anarchisten schenen het er op aan
gelegd te hebben deze vergadering te
verstoren. In grooten getale waren zg
opgekomen. Toen de heer v. d. Tempel
het woord voerde, werd er gefloten en
geschreeuwd. De heer Oudegeest, die
daarna spreken wilde, kon het woord niet
krijgen, er werden kreten geuit als: Verraders
van de arbeiders. Tevens gaven de anar
chisten biljetten uit, die ze later ook over
de aanplakbiljetten der S. D. A. P. plakten,
waarin de kiezers van district II aangeraden
werd, niet op Oudegeest en v. d. Tempel
te stemmen, daar deze bg de laatste bouw
vakstaking bewezen hadden „Arbeiders-
misleiders" te zijn. De vergadering was
zóó rumoerig, dat de voorzitter verplicht
was de vergadering te schorsen.
Een onaangenaam avontuur Is een
paar onzer stadgenooten overkomen.
Enkele dagen geleden ging de heer
J. Kaufmann, een bekend winkelier uit de
Kalverstraat, naar Parys. De trein was
pas In beweging, toen de heer Kauffmann
even Iets In zgn portefeuille wilde nakgken
en In zgn zak tastte. Men kan zich zgn
schrik voorstellen, toen hg bemerkte, dat
zgn jaszak ledig was. Met zgn portefeuille
was het daarin aanwezige bankpapier tot
een bedrag van f 490 natuuriyk tegeiyk
verdwenen. Het geval veroorzaakte op
schudding in de coupé, en een mede
reiziger, die In zgn zak voelde, miste
eveneens de zyne, waarin ruim f 500 aan
papier. Men trok aan den noodrem en de
trein, die stilstond, werd geheel doorzocht,
zonder dat het mocht gelukken een spoor
van den dader te vinden. De zaak Is nu
in handen der politie, die er nog niet In
geslaagd is den dief te vinden. Men
vermoedt met Internationale treindleven te
doen te hebben, die waarschgniyk In het
station voor de loketten of op het perron
hun slag slaan. Men zg op zgn hoede.
Hoek-van-HoIland, 15 Juni. Om eens
na te kunnen gaan in welk een korten lijd
met een scheepsramp de reddingsbrigade
wel op haar post zou zgn en hoe snel
zg hulp zou kunnen bieden, werden de
leden der brigade gisterenavond om half
tien plotseling opgeroepen met de bood
schap, dat er een schip vergaan was.
Soldaten waren aangenomen om voor
slachtoffers te fungeeren.
In de reddingboot lag er één met een
op drie plaatsen gebroken been, terwgi er
ook een paar van de Noorderpler en met
een bootje van den overkant gehaald
moesten worden, die daar zoogenaamd
aangespoeld waren.
Vlug waren allen op hun post en vatten
flink en kordaat het voorgestelde werk
aan. De geheele commissie was aanwezig
en zeer tevreden over het uitstekende
verloop.
Van de 14 vastgestelde schoten van
het pantserfort zgn er slechts 9 gedaan
kunnen worden, daar er voor de resteerende
5 geen doelpunt meer was.
Men had n.l. als doel een schokker ge
nomen, die op de Maasvlakte op ongeveer
4000 meter afstands door een sleepboot
voortgetrokken werd. Deze werd evenwel
met één der schoten totaal In tweeën ge
schoten, zoodat het ééne gedeelte zonk
en het andere gedeelte door de sleep
boot op het strand getrokken werd.
Nu nam men het lange vlot, dat ook
nogal eens voor lichter geschut gebruikt
wordt. Toen dit evenwel bulten was, kwam
het door de hooge zee met zgn voor- en
achterschip op twee golven en brak midden
door. Men heeft het schieten nu tot nader
order uitgesteld.
Rotterdam, 16 Juni. Een winkelier In
meubelen aan den Goudschenslngel N.z.
kreeg gisteren bezoek van een persoon,
zich noemende Van R., die bestelde een
schrijfbureau met bureaustoel, voor de
som van f 145. Een en ander moest
met bybehoorende kwitantie zoo spoedig
mogeiyk geleverd worden en de kooper