Vrijdag 27 Mei 1910.
Tweede Blad.
(55 i e r i Is. zeesche
Courant).
NIEUWSTIJDIN8EN.
ZIERIKZEESCHEÜ& NIEUWSBODE.
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat lederen
MAANDAQ, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, Is
voor Zlerlkzee f 1,30, voor alle andere plaatsen In
Nederland I 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, I 10
per jaar bij vooruitbetaling.
66sta JAARGANG. No. 8930.
Ilitgever-Hoofdredaoteuri A. FRANKEL.
Redaoteuri J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Oroote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2
Alle betalingen moeten geschieden bij den Directeuri A. J. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zlerlkzee.
Het Kantoor Is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
Opneming van de Wegen
en Voetpaden.
De BUKOEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Zierikzf.e brengen ter kennis van
belanghebbenden, dat In de aanstaande week van
wege de gemeente eene
Algemeens Opneming
zal worden gehouden van de WEOEN en VOET
PADEN met de KUNSTWERKEN.
Zierikzee, den 27 Mei 1910.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
D. VAN DER VLIET, Weth., l.°-B.
JAN SNELLEN, Secretaris.
AMERIKA.
De Amerlkaansche mllllardalr Isaac C.
Wljman, die Woensdag l.l. op zijn buiten
goed te Salem In Massachusetts aan verval
van krachten overleed, heeft z^n geheele
vermogen, dat op 10.000.000 dollar geschat
wordt, vermaakt aan de universiteit van
Princeton, waar hij zelf In 1848 in de
rechten doctoreerde. Wljman was ongehuwd
en bijna zonder familiebetrekkingen. Hij
leefde als een kluizenaar. Hen, met wie
hij gewoon was zaken te doen, liet hij
slechts in zijn woning toe, als zij door
bepaalde teekenen getoond hadden tot zijn
Intimi te behooren. Om geen kosten te
maken, gebruikte Wljman zomer of winter
geen vuur of licht.
SPANJE.
Te Madrid In de Calle Mayor Is een
bomaanslag gepleegd tegen het monument,
dat werd opgericht ter nagedachtenis der
slachtoffers, die bj den aanslag van 31
Mei 1905 het leven verloren.
De bom was van dezelfde constructie,
als die welke destijds door Marrol geworpen
werd. De anarchist, die den nieuwen aan
slag pleegde, droeg de helsche machine In
een handvalles en naderde het monument
te voet. Daar gekomen, liet hij zijn valies
vallen en een vreeselijke ontploffing volgde.
Daar niemand in de straat aanwezig was,
maakte de ontploffing geen slachtoffers;
slechts de anarchist zelf werd aan het hoofd
en de voeten gewond. De dader trachtte
de vlucht te nemen, maar uitgeput door
bloedverlies, kon hij slechts langzaam
vooruit komen. Op het oogenbllk, dat twee
agenten hem wilden arresteeren, joeg hij
zich twee kogels In het hoofd. Naar een
politiepost overgebracht, overleed hij kort
daarop.
De Identiteit van het lijk was zeer
moeilijk vast te stellen. Uit het ondergoed
waren alle merken uitgesneden en ook
werden geen papieren of brieven gevonden,
waaruit men Iels naders kon besluiten.
Toch slaagde de politie er in op welke
wijze wordt niet gemeld vast te stellen,
dat de dader van Barcelona herkomstig is
en José Carengla Fazozelll heet.
Waarschijnlijk is de bom ontijdig ont
ploft en had zij moeten dienen tot een
aanslag tegen koning Alfonso.
De Madrlleensche recherche had van
verschillende kanten reeds aanzegging ont
vangen, dat tegen Alfonso bij zfln terug
keer naar de hoofdstad, een aanslag zou
worden gepleegd. Om Iedere misdadige
poging te verijdelen, veranderde de koning
op het laatste oogenblik zijn relsprogram
en kwam hij Madrid niet per spoor maar per
auto binnen.
ITALlE.
Te Rome hebben achtereenvolgens drie
personen zelfmoord gepleegd en de drijf
veer tot die wanhopige daad blijft nog
een geheln.
Eerst was het een artillerie-luitenant,
sedert eenlgen tijd verloofd; de luitenant
had een brief achtergelaten voor zijn
jongen broeder, 16 jaar oud. Deze brief
bevatte een anderen, welke de wanhopige
hem verzocht niet te openen, vóór zjn
meerderjarigheid. De jongeling deed hem
echter dadelijk open, en deelde den Inhoud
mee aan de verloofde zijns broeders.
Eenlge uren later hadden belden Insgelijks
zelfmoord gepleegd.
Dit vreemde, onbegrijpelijke drama heeft
grooten Indruk gemaakt.
OOSTENRIJK.
Maandag is te Weenen de behandeling
der zaak-Hofrichter voor den krijgsraad
begonnen. Zooals bekend is, wordt Hof-
richter beschuldigd van moord en poging
tot moord; door het zenden van cyaan
kali-poeders aan officieren van den generalen
staf, die voor hem op de ranglijst stonden,
heeft hij gepoogd dezen uit den weg te
ruimen, om daardoor promotie te maken.
Eén der officieren, de kapitein Mader, was
zoo onvoorzichtig zulk een poeder In te
nemen, en stierf aan de gevolgen. Na
langdurige hechtenis heeft Hofrlchter, die
aanvankelijk ontkende de afzender dier
promotiepoeders te zijn, de daad bekend.
III) werd in parade-uniform, doch zonder
sabel, voor den krijgsraad gebracht: hij
zag er bleek uit en sidderde over zijn
geheele lichaam.
De krijgsraad is samengesteld uit twee
luitenants, twee ecrste-luitenants, twee
kapiteins en een majoor. Nadat de leden
van den raad beëedlgd waren begon het
verhoor van den beklaagde, dal na de
bekentenis, door hem voor den majoor
auditeur Kunz afgelegd, zeer kort was.
Vervolgens werd Hofrlchter weder naar
zijn cel teruggebracht. De beraadslagingen
en besprekingen in den raad, degetulgenver-
hooren, voor zoover noodlg, en het
voorlezen van de schriftelijke verhooren
hebben volgens het verouderde Oosten-
rijksche reglement niet In bijzijn van den
beklaagde plaats.
Het proces tegen den gifmenger Hof-
richter voor den krijgsraad te Weenen zal,
naar men verwacht, toch nog verscheidene
dagen duren. Al het verhandelde wordt
streng geheim gehouden en ook de be
schuldigde Is er niet bij tegenwoordig.
Om geldig te zijn moet een doodvonnis
worden geveld met minstens 5 stemmen.
Zijn er b.v. vier stemmen voor doodstraf,
één voor levenslange gevangenisstraf en
vier voor 20 jaren gevangenisstraf, dan
moet het vonnis» levenslange gcvangcnl»-
straf zfln.
Het vonnis kan In drie Instanties komen
voor het „Mllilargericht", het „Obergerlcht"
en het „Oberste Qerichtshol". Eerst na
bekrachtiging van het vonnis wordt het
onder trompetgeschal en tromgeroffel aan
den veroordeelde medegedeeld. Daarna
wordt, bij een doodvonnis, In overweging
genomen, of men den Keizer het verleenen
van gratie zal aanbevelen.
In strijd met andere bladen, die ver
wachtten, dat het vonnis niet vóór Vrijdag
of Zaterdag zal worden geveld, bericht de
Zeit, dat de rechters al bij meerderheid
van stemmen den beschuldigde ter dood
veroordeeld zouden hebben wegens moord
op den stafkapitein Mader en poging tot
moord op elf andere officieren.
NOORWEGEN.
De Noorsche Kamer heeft met 71 tegen
10 stemmen het wetsontwerp aangenomen,
waarbij het beperkte gemeentelijke stem
recht der vrouw tot algemeen stemrecht
der vrouw voor de gemeenten wordt ge
maakt.
De invoering van dit algemeen stemrecht
voor de vrouw zal tengevolge hebben, dat
de vrouwen bij de volgende verkiezing
14,000 stemmen meer kunnen uitbrengen
dan de mannen, en dat In de groote steden
en In vele plattelandsche gemeenten met
arbeidersbevolking de socialisten In de ge
meenteraden de meerderheid zullen hebben.
Minister Arctander heeft tot het laatst
toe zich er krachtig tegen verzet, maar hij
heeft den strijd moeten verliezen.
Hl) acht het bedenkelt|k, dat men zich
beroept op andere landen, zooals enkele
der Vereenigde Staten en Nieuw-Zeeland,
waar de vrouw niet In de meerderheid Is,
wat ze In Noorwegen wel Is; verder, dat
slechts 'n vierde van de vrouwen belasting
betaalt en dat ze geen ervaring hebben In
bestuurs-aangelegenheden. En nu zal men
ze eensklaps de meerderheid geven in het
besturen van steden. Wat moet dat worden I
Ook één der Kamerleden verklaarde zich
sterk tegen 't algemeen vrouwenkiesrecht.
Hij constateerde, dat sinds In 1901 het
begrensde vrouwelijke stemrecht geldt, de
gemeentelijke belastingen in Noorwegen
geweldig gestegen zijn. Dat wil hij wel
niet aan de vrouwen alleen wijten, maar
aan allen, die belastingen kunnen opleggen
zonder ze zelf op te brengen; en nu wil
men weer een heel leger van zulke kiezers
toelaten.
Maar alle verzet heeft nlels gebaat
mannen uit alle partijen hebben zich
vóór het algemeen vrouwen-kiesrecht ver
klaard.
ENGELAND.
Een Engelsch blad beschrijft de
ontmoeting tusschen koning George en
den Dultschen keizer aan het station als
zeer hartelijk. Blootshoofds sprong de
keizer uit den trein, nog vóór deze recht
stil stond, en konlngs uitgestoken
rechterhand met belde fljn handen grijpende
kuste hij hem op beide wangen. Toen
kuste hij den kroonprins. Een koning van
top tot teen, zegt de verslaggever van het
Engelsche blad met bewondering, en hij
toont zich onder den Indruk van dat
streng gelaat, dat ernstig bleef onder al
het drukke praten.
Keizer en koning hebben samen bij het
Itjk van koning Eduard gebeden en op
staande, elkaar de hand gereikt. Dat zijn
uiterlijkheden en de vorsten maken tegen
woordig niet meer de politiek van hun
land, maar voor de goede betrekkingen
tusschen de twee volken Is een vriend
schappelijke verhouding tusschen den
koning van Engeland en den Dultschen
keizer ongetwijfeld van belang. En nu Is
keizer Wilhelm ongetwijfeld een heel ander
man dan koning Eduard was, maar hij
schijnt, op andere wijze, toch ook een
bekorenden Indruk te kunnen maken.
De Westminster Gazette vertrouwt dan
ook, dat 's keizers tegenwoordigheid In
Engeland een goede uitwerking zal hebben.
Het Engelsche volk, zegt het blad, ziet
den keizer met groote voldoening eer
bewijzen aan de nagedachtenis van Eduard.
Het zou Ijdel wezen te verzwegen, dat er
In de negen jaren van koning Eduard's
regeering, oogenbllkken van wrijving en
misverstand tusschen het Engelsche en
Dultsche volk zijn geweest. Er kunnen
zelfs oogenbllkken zijn geweest, dat de
Dultsche keizer gemeend heeft dat de
Cngolochcn licin onfcl'JJJk licuuiücclticit,
maar dat waren vluchtige ontstemmingen.
De groote meerderheid van het Engelsche
volk heeft oprechteüjk eerbied voor zijn
eerlijkheid, zijn moed, zijn edelmoedige op
wellingen. Zij achten er hem niet minder
om, dat hj bij wijlen zich niet houdt aan
den regel, aan koningen gesteld, en vooral
niet omdat hjj als goed Dultscher voor
Duitschlands belangen opkomt. Er Is zeker
eenlge natver tusschen de twee landen,
maar dat ls niet kwaad, als er maar geen
wantrouwen bij komt. Om dat weg te
nemen kunnen de twee vorsten veel doen.
FRANKRIJK.
De dood van den baron Du Montrond
heeft plaats gehad onder zulke vreemde om
standigheden, dat enkele blzonderhedcn uit
de lange verslagen, welke de couranten er
aan wijden, hier wel een plaats mogen
vinden.
Ten eerste dan heeft de sectie uitgewezen,
dat de wond aan het vooi hoofd van den
verslagene, welke men eerst weet aan een
slag met een zwaar voorwerp, veroorzaakt
is door een revolverschot van klein kaliber.
Daar geen vuurwapen bij den doode werd
gevonden, is hiermede elke gedachte aan
zelfmoord buitengesloten.
De schotwond Is niet doodelljk geweest
waarschijnlijk heeft verstikking met de
kussens een einde gemaakt aan hel leven.
Het verhoor der vier bedienden heeft tot
niets geleid. Slechts werd een tegenspraak
geconstateerd tusschen de getuigenis van
den jeugdigen kamerdienaar Lials, die
verzekerde, dat zijn heer de slaapkamer
deur altijd op slot deed, en de verklaring
van de hulshoudster Hauvet, die volhoudt,
dat de baron de deur slechts aanzette.
Volgens den koddebeier Legoupil zwier
ven den laatsten lijd landloopers rondom
het kasteel. Woensdagnacht moet zelfs één
hunner geslapen hebben In één der rij
tuigen in den stal; de lantaarnkaarsen, een
paardendeken en een sleutel, welke de
koetsier daarna miste, zijn dezer dagen
teruggevonden in de eetzaal van het kasteel.
Zondagavond heeft de baron met zjn
bediende het park doorzocht, zonder echter
iets verdachts te bespeuren. Zooals men
weet, lieten de daders al het geld In de
slaapkamer onaangeroerd, slechts een
horloge en een sleutelring zijn verdwenen.
Een Temps-redacteur heeft den In Parijs
wonenden neef van den overledene, den
baron Van Montullé, ondervraagd. Deze
sprak het gerucht tegen, dat het echtpaar
gescheiden leefde. De oude landheer ver
koos slechts het buitenleven boven het
drukke Parijs, waar hij echter zeer vaak
kwam.
HQ was deelgenoot In verschillende
ondernemingen In Algiers, terwijl hij In
Frankrijk zelf, en vooral In Normandië,
veel geld op hypotheek had uitstaan. De
neef vermoedde een geldquasfle achter het
geheele drama.
In leder geval moet de moordenaar
volkomen op de hoogte zijn geweest van
het doen en laten van de verschillende
bewoners van het kastee.l
Ook te Parijs, waar de baron De Montrond
zeer bekend was, heeft het gebeurde groo
ten Indruk gemaakt en verdiept men zich In
het geheimzinnige geval, Sherlock Holmes
waardig.
De geheele bevolking van hel kleine
ilaatsje Allassac, op 16 KM. afstand van
Jrlve aan de lijn Parijs—Toulouse, is te
hoop geloopen bij één der schachten van
de lelsteenmijnen, die daar ontgonnen
worden. Terwijl een honderdvijftigtal
arbeiders Vrijdagmiddag aan het werk
waren, heeft een Instorting plaats gehad.
Bijna allen wisten te ontkomendrie werk
lieden echter werden door de vallende
brokstukken opgesloten. Met levensgevaar
wisten vijf dapperen één hunner makkers
nog te redden; min of meer ernstig ge
kneusd tengevolge van een tweede In
storting, kwamen zij met hun last boven.
De beide anderen te bevrijden, bleek
echter ondoenlijk; men hoort hen, bekneld
tusschen de steenmassa's om hulp roepen
handenwringend liepen de stoere
mannen langs de schacht, waar zij wisten,
dat hun kameraden In doodsgevaar ver
keerden, zonder te hulp te kunnen snellen,
daar voortdurend nieuwe rotsblokken
neerstorten.
De oorzaak van de ramp Is onbekend.
Gerulmen tijd reeds bereikten her
haaldelijk klachten over diefstallen In de
slaapwagens de directie der Compagnie
des Wagons Ltts. L>o r.ch.rcKa hoeft nu
de hand gelegd op een bende, welke
blijkt haar vertakkingen te hebben onder
verschillende standen der maatschappij
herbergiers, kooplieden, restaurateurs,
controle-beambten traden op als helers.
Twintig personen zitten reeds achter slot
en grendel, en andere Inhechtenisnemingen
moeten volgen; bijna allen behooren tot
het personeel der maatschappfl. In den
loop van eenlge huiszoekingen zijn reeds
verschillende ontvreemde voorwerpen ge
vonden.
Zuster Candlde, wier oorspronkelijke
naam Faurestié Is en die thans te Parijs
in hechtenis Is, verdacht van verduiste
ringen tot een totaal bedrag van 8 mlllioen,
wordt dagelijks door den rechter van
Instructie In verhoor genomen, maar zij
laat zeer weinig uit. Omtrent den plotse-
llngen dood van haar medewerker in de
liefdadigheidsvereniging, die zij gesticht
had. dr. Peilt, verklaarde zij niet meer te
weten dan de rechter zelf. Zij is gecon
fronteerd met den juwelier Mattie. Door
zijn tusschenkomst zijn de juweelen ver
pand. Matti zelde: vóór omtrent een
maand werd Ik ln betrekking gebracht
met zuster Candlde, door mevr. Courty.
De zuster verborg haar naam niet. ZIJ
verzocht mij voor haar rekening de
juweelen te verpanden, die zij mij bracht.
Het waren vier paarlen halssnoeren ter
waarde van 120 000 fr. ZJ verklaarde dat
de halssnoeren loten warengewonnen
door rijke menschen die ze niet hadden
opgrëischt. In 't belang van 't werk moest
er zooveel mogelijk van gemaakt worden.
Om dit doel te bereiken verzocht zij mij
ze te Londen te verpanden en daarna de
pandbriefjes te verkoopen. Daar Ik de
beste inlichtingen over zuster Candide
had gekregen, nam ik de opdracht aan
en men besloot de halssnoeren onder een
leennaam te verpanden. De bank van
leening van Londen gaf er 85.000 fr. voor.
Ik kocht de briefjes voor 15.000 fr. en
heb sedert dien de halssnoeren verkocht.
Deze kostbaarheden vertegenwoordigden
een waarde van 300.000 francs en waren
mej. Faurestié toevertrouwd door den
juwelier Dagnaud, dezelfde die het eerst
een aanklacht tegen haar deed.
Naar La Crolx mededeelt, behoorde
zuster Candlde, hoewel zij nog steeds het
kloosterlijk kleed droeg, sinds de laatste
tien jaar tot geen enkele goedgekeurde
rellgleuse orde. Vroeger was zij lid der
orde van de H. Anna van Feugerolles,
wier leden de kloostergeloften ieder jaar
hernieuwen. Tien jaar geleden hernieuwde
zuster Candlde de jaarlljksche geloften
niet, maar stichtte voor eigen risico de
vereeniging der hospltaalzusters van den
H. Verlosser, die onder haar bestuur een
nieuwe congregatie vormde. Verscheidene
malen ontving zuster Candlde op middellijke
en onmiddellijke wijze van den paus aan
moediging In haar onderneming.
Marseille, 22 Mel. In verschillende
plaatsen Is een hevige aardbeving met
zwaar onderaardsch gerommel waar
genomen. Er ontstond paniek, maar geen
schade werd toegebracht.
DUITSCHLAND.
In Friedrlchshagen, één der BerIJnsche
voorsteden, trachtte Maandag de 44-jarlge
koopman Viktor z|jn vrouw, zijn twee
kinderen van 8 en 10 jaren en zlchzefve,
door Inademing van gas, van het leven te
berooven. Alle vier personen vond men
den volgenden ochtend bewusteloos in
bed liggen. Zij hadden den geheelen nacht
het doodelljke gas Ingeademd. De twee
kinderen stierven in den loop van den
dag, terwijl de vrouw op het uiterste ligt.
De man kan misschien nog gered worden.
Aanleiding tot de treurige daadongenees
lijke ziekte van den man, zwaarmoedigheid
van de vrouw.
NEDERLAND.
Diepenveen. Ds. C. R. van Lelyveld,
predikant alhier, vroeger te Goes, Is
benoemd tot directeur van het opvoedings
gesticht voor jongens van wege de Nederl.
lervormde Kerk te Maarsbergen.
Het gesticht wordt pas in den loop van
het jaar 1911 geopend, doch ds. Van Lely
veld is reeds tegen I September a.s.
benoemd, teneinde verschillende Inrich
tingen van dien aard In het binnen- en
buitenland te bezoeken en hun Inrichting
te bestudeeren.
Venio. 25 Mei. In verband met de
—It L-1 HU-I0__i;
neemt men nog, dat uit Amsterdam een
groote koffer met militaire goederen, die
hier ontvreemd waren, Is aangekomen.
V. d. H die Zaterdag naar Roermond
werd overgebracht, Is Dinsdag onder
polltle-geleide en geboeid naar hier over
gebracht. Hij werd In de huzarenkazerne
ondergebracht. Het onderzoek duurt nog
altijd voort.
s-Gravenhage, 25 Mei. Ongeveer een
maand geleden werd ln de Halstraat alhier
een reisbureau gevestigd, waarvoor druk
reclame werd gemaakt en dat bestuurd
werd door zekeren Hor.smerk.
Men moest voor vijf nommertjes een
dubbeltje betalen en indien op één van
die vijl nommers In de Staatsloterij een
hooge prijs viel, had men recht op een
gratis reis naar de tentoonstelling te
Brussel, plus 50, 40 of 30 gulden.
Sinds eenlge dagen Is het reisbureau
gesloten en de exploltaat met de dubbeltjes
verdwenen, zonder nader adres achter te
laten.
De onlangs overleden oud-mlnlster
mr. C. Fock heelt zijne herinneringen aan
zijn veelzijdig leven te boek gesteld. Niet
minder dan acht deelen dezer memoires
staan In manuscript gereed, zorgvuldig
geordend, om, als de tijd daarvoor rijp Is,
ter perse te worden gelegd en gepubliceerd.
Er worden belangrijke staatkundige ge
beurtenissen In verklaard of toegelicht,
waaiblj thans nog actieve staatslieden een
rol spelen.
's-Hertogenbosch, 25 Mei. De bekende
Th. M., te Gennep, op wlen onlangs door
de rijks- en de gemeente-polltle, vruchte
loos eene jacht over de daken werd ge
houden, en die zich sedert dien tijd in
Dultschland ophield, bevond zich Zondag
weder In zijne oude woonplaats. In een
café ontmoette hij marechaussees, die hem
echter niet kenden, zoodat hij zich kalm
kon verwijderenop straat evenwel kwam
hem de veldwachter tegen, die hem vast
greep. M. rukte zich los en ging aan den
haal In de richting der grens, de veld
wachter hem achterna. Ijlings zond men
hen nu twee politiehonden na, die
den veldwachter goed vasthielden en den
ander zoodoende de gelegenheid gaven de
Dultsche grens te bereiken I
De verpleegster van Prinses Juliana.
De Prinses zal op haar tochten steeds
vergezeld zijn van haar verpleegster, zuster
Lena Martlng, hoofdverpleegster van het
ziekenhuis te 's-Gravenhage. Dit meisje
van zeer bescheiden Amsterdamsche
