ZIEKIKZEESUHE
NIEUWSBODE.
Maandag 4 April 1910.
Eerste Blad.
BERICHT.
(25 ierikzeesche
Couran t).
230,500,1000,3000 oi 5000 regels,
Uit Stad en Provincie.
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat lederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is
voor Zierlkzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, f 10
per Jaar bl] vooruitbetaling.
66ste JAARGANG. No. 8908.
Ultgever-Hoofdradaoteup A. FRANKEL.
Redacteurs I WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Inzending moet geschieden des Maandags-
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2 ure.
Alle betalingen moeten geschieden bij den Directeurs A. J. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Het Bureau van dit Blad (hoek Schuit
haven te Zierikzee) is eiken werkdag ge
opend van des voormiddags 9 - tot des
avonds 9 ure, tot het aannemen van ad-
vertentiën en abonnementen en het doen
van betalingen daarvoor. Het adverteerend
publiek wordt opmerkzaam gemaakt op
het voordeel, gelegen in het plaatsen van
advertentiën bij abonnement van
binnen het jaar te verbruiken. Het tarief
hiervoor is aan het Bureau verkrijgbaar,
en wordt ook op verzoek aan buiten de
stad wonenden gezonden.
De Directeur,
A. J. DE LOOZE.
Postkantoor te Zierikzee.
Lijst van onbekende brieven enz. over
de tweede helft der maand Maart 1910:
Van der Oaven, St.-Oedenrode.
S. Spanjaard, Zwolle.
A. Jorlsse, Stekene.
„NOTA. Aan de afzenders wordt aan
bevolen hun naam en adres op de
„stukken te vermelden, opdat deze
„bij onbestelbaarheid aan hen kunnen
„worden teruggegeven".
Oevonden op den openbaren weg:
Een vrouwenmuts.
doosje met centen.
dames-haarkam.
gedeelte van een horlogeketting.
Inlichtingen te bekomen aan het Bureau
van Politie te Zierikzee, van des morgens
10 tot 12 en des namiddags van 2 tot 4
en 8 tot 9 uur.
De Commissaris van Politie,
R. P. BRONS.
Zierikzee, 4 April. Vrijdagavond ver
gaderde In het „Huis van Nassau" de
liberale klesvereeniging. De voorzitter,
jhr. R. de Muralt, opende met een kort
woord de vergadering, en stelde, nadat de
notulen door den waarnemenden secretaris,
den heer L. Doeleman, waren voorgelezen,
aan de orde het stellen van een candldaat
voor de Provinciale Staten, ter voorziening
In de vacature, ontstaan door het overlijden
van mr. H. C. Moolenburgh. Mr. A. J. F.
Fokker noemde als candidaat mr. D. van
der Vliet. Oeen andere werd gesteld.
Nadat mr. Fokker, onder instemming der
vergadering, deze candldatuur verdedigd
had, werd met algemeene stemmen mr. D.
van der Vliet, waarnemend burgemeester
dezer gemeente, en ontvanger-grllfier van
het Waterschap Schouwen, candidaat gesteld
voor de Provinciale Staten.
Naar de Centrale werden afgevaardigd
de heeren jhr. J. F. Schuurbeque Boeije,
L. Doeleman, A. Anker, J. A. Biermasz,
dr. J. A. Spruyt, A. G. Kljn, P. C. H.
Huvers, A. Verdoorn, M. C. van der Vliet,
H. J. van Nouhuys, A. C. van der Vliet
en A. Frankel.
Niets meer aan de orde zijnde, werd de
vergadering gesloten.
WIJ verkeerden in den waan, dat
Vrijdag de geheime raadszitting was opge
heven en de openbare heropend en terstond
gesloten. Dit blijkt evenwel niet het geval
te zijn geweest. De geheime zitting werd
Vrijdag slechts geschorst en Zaterdag
voortgezet. En nadat Zaterdag de geheime
beraadslaging was afgeloopen, heropende
de voorzitter de openbare raadsvergadering.
Bij de omvraag sprak de heer Van Os
als volgt:
Eenlge dagen geleden werd door middel
van ingezonden stukken en ook In een
hoofdartikel van de Zierlkzeesche Nieuws
bode gewezen op toestanden, die bij het
bedrijf der gasfabriek zouden bestaan, die,
zoo zfl juist zijn, een schril licht werpen
op het beheer dier gemeente-instelling. Zijn
ze niet juist weergegeven, dan wordt een
klad geworpen op de directie, en tevens
op de commissie uit en door den Raad
gekozen om de directie in haar beheer
der fabriek te controleeren. Waar de ge
meente als werkgeefster tot plicht heeft
door een menschelljke behandeling harer
werklieden een goed voorbeeld te geven,
wensch ik van den voorzitter der gascom-
missle te vernemen, wat van bovengenoemd
schrijven waarheid Is, en zoo het juist Is
gebleken, welke slappen tot verbetering
reeds zijn gedaan, of welke voorstellen de
Raad dienaangaande van haar zijn te
wachten om zoo spoedig mogelijk aan die
misstanden een einde te maken.
De voorzitter, die tevens voorzitter van
de gascommlssle Is, geeft ten antwoord,
dat te dezer zake reeds dadeiyk een enquêle
Is Ingesteld, dat die echter door het
plotseling overlijden van den burgemeester
Is onderbroken, maar a s. Dinsdag weer
zal worden voortgezet. Spreker kan echter
nu reeds mededeelen, dat de zaak naar
het oordeel der commissie niet zoo urgent Is.
Oisterenavond trad in de Concertzaal
de heer Albert Vogel op. Het publiek
was niet talrp opgekomen. Het eerst
droeg de heer Albert Vogel „Selderavond"
van Carry van Bruggen voor.
Op den naam afgaande, meenden wij
te zullen hooren de wijze, waarop de
Joden gewoon zijn den Seideravond te
vieren. Onder Selderavonden verstaan de
Joden de twee eerste avonden van hun
Paaschfeest, het jaarlijks terugkeerend
feest, dat acht dagen duurt, en dat tot
herdenking van de bevrijding uit de
Egyptische slavernij werd ingesteld. Op
die avonden wordt krachtens een vast-
gestelden regel (Selder) de wonderbaarlijke
uittocht uit Egypte verhaald, herdacht,
gevierd. Nu verkeerden wl|, lettend op
den naam van het stuk, in de meening,
dat die avonden aanschouwelijk zouden
voorgesteld worden. W( keurden dat wel
niet goed, omdat wij het als een profanle
beschouwen om datgene, wat anderen uit
een religieus oogpunt heilig is, ten tooneele
op te voeren, maar met het oog op den
reallstischen geest In onze hedendaagsche
letterkunde, die onder de zoogenaamde
vlag der naakte waarheid niet zelden het
heiligste op de planken, en vaak het
vuilste en llederlljkste voor het voetlicht
brengt, achten wij het raadzamer hierover
te zwijgen, te meer, omdat, indien de
voorstelling overeenkomstig de werkelijk
heid mocht zijn, de toehoorders en toe
hoorderessen niet anders dan met eerbied
zouden vervuld worden voor hen, die
eeuwenlang van geslacht tot geslacht In
beteekenisvolte symboliek en melodieuse
lofgezangen voor den Schepper jaarlijks
de bevrijding uit Egypte plechtig en
feestelijk herdenken.
En kregen wij dat nu te hooren
Niets daarvan.
Wij kregen te zien een door ouderdom
en verdriet terneergebogen ouden Jood,
die raast en tiert, scheldt en vloekt, die,
zinneloos van smart en woede, zich
zeiven geen rekenschap geeft van zijn
woorden en handelingen.
Welk verstandig man toch zal, wanneer
zijn vrouw op het bed zwaar ziek ter
nederligt, den rampspoed, dien hij met
zijn kinderen gehad heeft, oprakelen?
Wie zoo Iets doet, kan niet anders dan
krankzinnig wezen?
En daarom deugt dan ook niet de titel
van het stuk.
Het moest niet heeten „Selderavond"
maar (wil men bepaald het uithangbord
„Jood") „De krankzinnige Jood".
WIJ zouden hiermede in onze kritiek
op het stuk zelf kunnen volstaan, maar
wij achten het nog tot onzen plicht er
op te wijzen, dat naar onze opvatting
stukken van dergelijk gehalte de verdraag
zaamheid tusschen de belijders der verschil
lende godsdiensten kwalijk bevorderen.
En dat had ook de heer Albert Vogel
moeten begrijpen.
De zelfstandige tooneelspeler moet zich
niet leenen tot de voordracht van elk stuk,
waarin hij weet, dat zijn talent scherp
uitkomt, neen, hij mag, Indien hij een
nobele opvatting van zijn beroep heeft,
alleen dat kiezen, waardoor het volk niet
slechts geestelijk, maar ook zedelijk ver
hoogd wordt. Bovendien raden wij den
heer Vogel aan om, wil hij een juiste
voorstelling van den Selderavond ver
krijgen, dezen bij orthodoxe Joden eens
mede te maken. HIJ zal dan hiervan
zijn wfl overtuigd een geheel anderen
Indruk van den Seideravond ontvangen,
dan Carry van Bruggen hem blijkbaar
gegeven heeft.
Wat de voordracht van het stuk zelf
betreft, deze was meesterlijk. Dit gold ook
van de andere stukken, inzonderheid van
de Meacenas, waar juist door de ver
tolking de monoloog een hoogere waarde
verkreeg dan zij feitelijk bezit.
Naar wij vernemen zullen de 80
Deutsche studentendie met hunne
professoren a.s. Vrijdag hier komen
teneinde Zaterdag de zinkwerken te be
zichtigen, hier in het „Hötel van Oppen"
dineeren.
In druk is verschenen het verslag der
vereenlglng tot oprichting en instand
houding van de Ambachtsschool te Zie
rikzee over het vereenlglngsjaar 1909.
Bij den hevlgen Noord-Oosten-wind
had Donderdag schipper A. Otte van
Brulnlsse het ongeluk, dat zijn hoogaars
„Brulnlsse 15", met mosselen geladen,
bestemd naar Antwerpen, op de Wester-
Schetde lek werd. Óm zinken te voor
komen moest het vaartuig op de schorren
bij Saeftinge omhoog gezet worden.
De opvarenden werden door een voorbij
komend Belgisch plelzlervaartulg gered.
Bij Kon. Besluit zijn benoemd: tot
gezworene van den Nleuwlandpolder B.
Nleuwenhuyse te Krulnlngenlot gezworene
van het waterschap Poortvliet C. T. de
Rijke te Poortvliet.
Naar we In het Hand. v. Antw. lezen,
heeft de heer Verstraete, loods-overste le
kl., verschillende peilingen gedaan op de
Schelde en Is zeer voldaan weergekeerd.
De vaargeul der Schelde heeft geenszins
haar loop gewijzigd en Is op zekere gevaar
lijke plaatsen merkelijk verbeterd. Zoo werd
bij laag water In de pas van Bath, op de
hoogste vlakte, een diepte gevonden van
8 m. 30.
De minister van blnnenlandsche
zaken heeft aan de commissarissen der
koningin In de onderscheidene provinciën
verzocht hem, kan het zijn, eenlgszins
spoedig, mede te deelen of tengevolge van
den hoogen waterstand In hun gewest
overstroomingen hebben plaats gehad van
landerijen, woningen, stallen, kerkhoven
of regenbakken, waardoor gevaar geloopen
wordt van het ontstaan van besmettelijke
ziekten bij mensch en dier. Zoo ja, dan
zal de minister gaarne vernemen welke
maatregelen zijn beraamd om bovenbedoeld
gevaar te trachten te ondervangen.
Burgh. In een Zaterdagavond druk
bezochte vergadering van het Ziekenfonds
„Helpt Elkander" bleek uit het verslag
van den Penningmeester, dat over het af
geloopen boekjaar aan zieke leden werd
uitbetaald de som van f 420 50.
Het ledental Is steeds stijgende; het
aantal leden bedraagt ruim 100.
Tot secretaris van de Vereenlging werd
herkozen de heer W. G. BootIn de plaats
van de heer L. J. Fondse, die de gemeente
gaat verlaten, werd tot commissaris van
Westen-Schouwen benoemd de heer M.
Kommer.
Bruinisse. De heer J. Okkerse Jz. alhier
Is benoemd tot tijdeiqk opzichter bij den
Rijkswaterstaat, ter standplaats IJmulden.
St.-Filipsland, 3 April. Tot nu toe
was er In onze gemeente voor de ver
kiezingen voor de 2e Kamer, Provinciale
Staten en Gemeenteraad slechts één stem
bureau; In 't vervolg zullen er 2 zijn en
wel één In de kom der gemeente en één
In den Anna-Jacoba-Polder. Bij laatstge
noemd bureau zal als voorzitter fungeeren
een lid van den gemeenteraad.
Stavenisse. Dr. M. W. de Visser (van
geboorte alhier), thans conservator aan
's-RIjks Ethnografisch Museum te Lelden,
Is begiftigd met de orde van het Heilige
Hart, 5e klasse, van Japan.
St.-Maartensdijk. J.l. Vrijdag trof een
oud-Ingezetene dezer gemeente, schipper
W. Vermeulen, een treurig ongeval.
Liggende met zijn vaartuig te Vreeswijk
a/d. Lek, bemerkten de bewoners aan den
walkant, dat een jongen kwam aandrijven,
die bl) nader onderzoek bleek te zijn de
14-jarige zoon van schipper Vermeulen.
Alle aangewende pogingen om de levens
geesten weder op te wekken, waren te
vergeefs. Men verkeert nog in 't onzekere
op hoedanige wijze de ongelukkige te
water is geraakt. Korten tijd te voren was
hij nog op 't vaartuig. Het laat zich be
grijpen, dat de droefheid der ouders en
familie overstelpend was bij de ontdekking
van het ongeval.
Poortvliet. De Jongelingsvereenlging
„Soil Deo Gloria" alhier, hield verloopen
week, In de Consistoriekamer der Geref.
Kerk, een buitengewone openbare ver
gadering; deze werd goed bezocht. Door
den voorzitter werd in zijn openingsrede
eenlge opwekkende woorden gesproken,
aangevuld door eenige bijdragen van
enkele leden. Het mag gezegd worden,
dat de opgekomene menigte een echt
gezelligen avond daar doorbrachten.
Kortgene, 1 April. Heden werd het
slachtoffer van den gruwelljken moord,
Adrlaan Marcusse, naar zijn laatste rust
plaats geleld. Een schoone krans van zijn
kameraden dekte de baar. In den volgstoet
merkten wij ook op de belde politie
dienaren als genoodigden, wat anders
nimmer 't geval Is. Ook de 3 kameraden
van den verslagene, die bij den moord
hem vergezelden, volgden de baar. Een
droef, hoog ernstig gestemde schare mannen
en vrouwen volgde den treurigen stoet
naar het graf. Daar voerde ds. Bolkesteljn
het woord, die ons met ernst wees op de
opstanding na dit leven, vooral In verband
met het pas gevierde opstandlngsfeest.
Overstelpt door ontroering verliet de schare
den doodenakker.
Wemeldinge. Vrijdag 1 April Is met
den harden Oostenwind het Ijzeren West-
landsche scheepje, genaamd „Ebenhaezer",
schipper P. de Visser van Willemstad,
komende met een lading verschillend
hout, waaronder battingsvloerdelen en
planken, van Van der Made van Klundert,
met bestemming naar Breskens en Cam-
perland, in het Brabandsch vaarwater vol
water gegaan en gezonken. De schipper
en knecht zijn behouden te Colijnsplaal aan
den wal gekomen. Door verschillende vaar
tuigen Is het hout gevlscht. Het scheepje
zat zóó ondiep, dat het met laag water
even boven kwam, en is des nachts
door menschen van Wemeldinge leeg-
geschept en leeggepompt, en door een
Belgische sleepboot, „de Infactlecable" van
Gerling van Antwerpen, te Wemeldinge
binnengebracht, en aan den oostkant In de
buitenhaven aan den grond gezet.
Scheepje en lading zijn verzekerd.
Middelburg, 2 April. Gedep. Staten van
Zeeland en Noord-Brabant hebben af
wijzend beschikt op de verzoeken tot het
maken van een rijweg over den spoorweg-
dam over de Ooster-Schelde en wel op
grond hiervan, dat aan de zuidzijde van
den spoorwegdam Inpolderingen zijn te
wachten, en er dan vanzelf rijwegen worden
gemaakt.
Voor het gedenkteeken te Domburg,
op te richten ter herinnering aan dr. j. G.
Mezger, is ongeveer f 2400 bijeen. Onder
de giften zijn er van I 100 van den koning
van Zweden en van de prinses Von Wied.
Vlissingen. „Vlisslng's Gemengde Zang-
vereeniglng", directeur de heer Otto Lies
te Goes, zal Vrijdag a s. opvoeren het
oratorium „Elias", van Mendelssohn. Als
solisten treden o. a. op de dames Van
den Houten—Sino te Rotterdam, sopraan;
Driessen—Verroen te Rotterdam, alt en de
heer Jos. E. Schilderman te Utrecht, tenor.
Hulst. Voor de verkiezing van een lid
van de Prov. Staten, in de vacature ont
staan door het overlijden van den heer
P. Moes, staat een warme strijd te wachten.
De groote meerderheid der kiezers in
dit district Is katholiek. Aangezien evenwel
de vacature Is ontstaan door het overlijden
van het eenlge anti-rev. lid voor dit district,
besloot de centrale kath. klesvereeniging
den zetel voor de anti-rev. open te laten.
Meerdere katholieken kunnen zich daar
evenwel niet mede vereenigen en stelden
den heer H. W. R. Kramer te Terneuzen,
wiens candldatuur wordt aanbevolen door
Het Hulsterblad en door De Volkswil.
Van anti-rev. zijde is gesteld de heer
mr. P. Dleleman te Middelburg, oud-lid
van Gedep. Staten, die in 1907 te Middel
burg niet werd herkozen. De chrlst.-histo-
rlschen hebben ook een eigen candidaat
gesteld, n.l. den heer D. J. Dees, wethouder
te Terneuzen, en ook van liberale zijde zal
een candidaat worden gesteld, waaruit
dus voldoende blijkt, dat in dit overwegend
rechtsche district de verkiezing niet zonder
strijd zal afloopen.
Landbouw en Veeteelt.
Schouwen. Drukte allerwegen met het
zaaien van koren en het zetten van aard
appelen voor den winter. De bewerking
van het bouwland gaat met de droogte
zeer moelelljk. Het land, dat bovenop hard
en stug is en van onderen door het vele
vocht taai, verelscht bovenmatige krachts
inspanning om het voor den zaai In goede
conditie te krijgen.
Gelukkig dat door het malsche regen
buitje van hedenmorgen de grond wat
weekcr geworden is.
Bepaald was dat 1 April de werk
zaamheden voor den bouw der ccöperatieve
suikerfabriek te Sluis zouden worden aan
gevangen.
Nu Is dat uitgesteld tot na het rooven
van den oogst.
St.-Filipsland, 3 April. Een 25-tal
1- S 2-jarige paarden zijn hier deze week
vla Roozendaal naar Dultschland vervoerd.
De kooper had er belang bij ze vóór 1
April over de Duitsche grenzen te hebben,
omdat de Invoerrechten met dien datum
verhoogd werden van 30 mark (18 gulden)
tot 55 mark (33 gulden).
Aanbestedingen. Verkoopingen, enz.
Zierikzee, 4 April. Heden werd alhier,
ten overstaan van notaris Biermasz, publiek
verkocht: het huis en erf aan het Lange
Groenendaal te Zierikzee, groot 80 c.A.,
voor f 475.
RECHTSZAKEN.
Onlangs was tusschen ds. H. Snel, pred.
der Herv. Gem. te Polsbroek, en zijn kerke-
raad een conflict ontstaan over het al of
niet laten zingen van gezangen. De predi
kant liet ze zingen, doch de kerkeraad
wilde daar niets van weten, de predikant
werd geschorst en hem ook zfln salaris
niet meer uitbetaald.
Deze kwestie werd behandeld voor de
Rotterdamsche rechtbank, waarbij de voor
zitter gelastte, dat belde partijen voor hem
zouden verschijnen, teneinde eene ver
zoening tot stand te brengen. Dit is hem
gelukt, zoodat thans de zaak van de rol
Is geroyeerd.
Ds. Snel heeft Intusschen een beroep
naar de Herv. Gem. te Urk ontvangen en
aangenomen, zoodat thans aan alle kwesties
een einde is gemaakt.
De rechtbank te Winschoten heeft den
39-jarigen blikslager H. B. te Mussel-
kanaal, wegens mishandeling van den
heer E. Rugge, lid van den raad der
gemeente Groningen, veroordeeld tot acht
dagen gevangenisstraf.
De heer Rugge, soc.-dem,, hield een
rede te Musselkanaal en Banarchist,
kwam In debat, dat zóó heftig werd, dat
B. ten slotte gebruik maakte van het
recht van den sterkste en Rugge mishandelde.
K E R~K NIEUWS.
Aangenomen het beroep naar de Geref.
Gem. te Ierseke door ds. O. W. Akkerhuls
te Ruhrort (Dultschland).
ONDERWIJS.
Zierikzee, 2 April. Door 't Bestuur der
Ambachtsschool alhier werd heden benoemd
tot onderwijzer in 't smeden en vakteekenen
de heer S. Jansma te Vlissingen, uit de
volgende alphabetlsche voordracht
S. Jansma te Vlissingen; P. Langenberg
te Alkmaar en J. W. Rompa te 's-Hertogen-
bosch.
De benoeming gaat In 1 Mei e.k.
Benoemd tot hoofd der school te
Kats de heer P. Luteljn, onderwijzer te
Biervliet, vroeger te Oosterland.
Tot directeur der rijks-kweekschool
voor onderwijzers te Middelburg Is benoemd
de heer J. G. Nflk te Amsterdam.
Post en Telegrafie.
Benoemd tot directeur van het post
en telegraafkantoor te Yerseke de heer
I. Wuijster, commies der tweede klasse.
INFLUENZA.
Na vete proefnemingen sch^nt het thans
aan den Britschen bacterioloog Sir Wright,
directeur van een hospitaal te Londen,
gelukt te zijn een inentingsmiddel tegen
de influenza te ontdekken. Hij heeft zijn
vinding, met de resultaten, openbaar ge
maakt. In de meeste gevallen volgde een
snelle genezing.
