Zaterdag 5 Maart 1910. f/.S-ó Eerste Blad. (Z ierikzeesche Cour an t). Algemeen Overzicht. Uit Stad en Provincie. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE. ABONNEMENT. De abonnementsprijs van dit blad, dat lederen DINSDAO, DONDERDAQ en ZATERDAQ verschijnt, is voor Zlerikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen In Nederland f 1,60 per 3 maanden. Voor het buitenland, verzending eens per week, f 10 per jaar bij vooruitbetaling. 66ste JAARGANG. No. 8896. Uligever-Hoofdredaoteur i A. FRANKEL. Redaotouri J. WAALE. ADVERTENTIE N. Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 cis. Qroote letters worden naar plaatsruimte berekend. De inzending moet geschieden des Maandags- Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2 ura, Alle betalingen moeten geschieden bij den Directeur: A. J. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee. Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure. Dit nummer bestaat uit drie bladen. In Pruisen is naar aanleiding van het reactionnaire kiesrecht-ontwerp, dat door de ultra-conservatieve regeering bij den Landdag is Ingediend, en dal in den bestaanden onhoudbaren toestand van het klassen-kiesrecht een nletsbeteekenende verandering brengt, door het gansche land een zóó krachtige beweging voor het rechlstreeksche, geheime, gelijke kiesrecht ontstaan, dat zij, die het roer van staat in handen hebben, wel tot de erkentenis moeten komen, dat de wassende volks- stroom op den duur door hen niet te keeren Is. Te Berlijn, de residentie van Pruisen's koning, die eens het .Sic volo, Sic jubeo" (zoo wil ik, zoo beveel ik het) uitsprak, een gezegde, dat herinnert aan het .l'Etat, c'est moi" (de staat, dat ben ik) van Lodewljk XIV, werd verstreken Zondag in het Circus Busch een monster meeting tegen het vlgeerend kiesrecht gehouden. Achtduizend menschen vulden de reusachtige ruimte van het circus, terwijl duizenden bulten moesten blijven, omdat In het gebouw geen plaats meer Ie bekomen was. Deze meeling, die door een groot aantal dames werd bijgewoond, was niet uitgegaan van de socialisten, maar van mannen, die behooren tot de gematigdsten, de bezadigdsten der natie, mannen van naam en aanzien, die het niet langer met hun geweten In overeen stemming achtten, te berusten in het heerschend onrecht, maar het als hun plicht beschouwden op te komen voor de vertrapte rechten des volks. Alle partijen van de linkerzijde waren vertegenwoordigd. Als voorzitter fungeerde de beroemde professor Von Lisht, die de meeting met een geestdriftvolle, donderend toegejuichte toespraak opende. Na hem voerden onder scheidene sprekers het woord. Zij stelden de ongerechtigheid van het kiesrecht, waaronder het Pruisische volk gebukt gaat, In het helderste daglicht, schetsten den toestand in andere beschaafde landen, en elschten op grond van recht en billijk heid geheim, rechtstreeksch, gelijk, alge meen kiesrecht. Een motie In dien geest werd onder stormachtig applaus door de vergadering aangenomen. Na afloop der vergadering trok een onafzienbare menschen- massa zonder voorafgaande afspraak in optocht naar het Unter den Linden ge legen keizerlijk paleis, en riep, toen de lakeien de openstaande vensters sloten, .leve de kiesrechthervorming". Ook in Frankfort a/M. werd een Indrukwekkende kiesrechtmeeting gehouden, en wel In de opene lucht. Ook hier ging zij niet uit van de socialisten, maar van de vrijzinnigen van alle nuanceeringen. .Allen, die nog vrij kunnen denken en gevoelen", namen, H zooals de Frankfurter Zeitung zegt, aan deze openluchtmeeting deeldie naar schatting door 50,000 menschen uit alle klassen der bevolking bezocht was. Van af acht tribunes werd tot de menigte het woord gevoerd. .De Frankforter betooging heeft", zegt de Frankfurter Zeitung, .een groot succes gehad, en wanneer de daarop verkondigde meeningen algemeener worden en zich verbreiden, dan kan dat een omkeering in de geheele politieke ontwikkeling be- teekenen. Wie gezien heeft, hoe In Frankfort allen samenstroomden, uit alle klassen der bevolking, eensgezind in hunne eischen; wie gehoord heeft, hoe zij den wensch naar vrijheid en gelijke rechten toejuichten, die weet, dat deze stroom niet meer kan worden tegengehouden. Zij zal eenvoudig over allen en alles, die haar pogen in Ie dammen, heenslaan, en de branding zal te krachtiger wordennaarmate meer kunstmatige beletselen haar In den weg worden geplaatst .In Frankfort en in Berlijn heeft het Dultsche volk getoond, eenstemmig te zijn in den strijd tegen de reactionnaire jonkerheerschappij, die den staat voor haar eigen belang wenscht uit te bulten. Hoe zeer de reactlonnalren ook mogen pogen een vervalscht beeld van de volksstemming uit te geven voor het ware, het zal niet baten. Het volk zal hen aan de kaak stellen, en hun werk in het heldere dag licht vernietigen". Wordt In Pruisen een strijd door het volk voor zijn rechten gestreden, die ook bulten de grenzen van het Dultsche ge bied de volle sympathie van alle vrij zinnigen wegdraagt, de kamp in Engeland tegen het Hoogerhuls boezemt In het buitenland niet minder belangstelling In. De liberalen en de leren verlangen, dat er een wet kome, die een einde maakt aan de macht van het Hoogerhuls, om wets ontwerpen, die door het Lagerhuis zijn aangenomen, te verwerpen. De koning schijnt een dergelijke wet niet te willen, wenscht de macht van het Hoogerhuls, waarin hij ziet een bolwerk voor de kroon, zooveel mogelijk Intact te laten. Vandaar dat het liberale ministerie niet met die kracht kan optreden, welke het bij de regeling van dat vraagstuk zoo gaarne zou ontwikkelen. Het hoofd van het ministerie, Asquith, treedt daarom hoogst omzichtig op. Hij heeft bij het Lagerhuis een motie ingediend, waarbij voorgesteld wordt, alle vergaderingen tot 24 Maart te wijden aan behandeling van regeerings- voorstellen, den 24s!en Maart tot den 29sten Maart het Parlement te verdagen, en terstond na den 29sten Maart de onderlinge verhouding der belde Huizen te bepalen in een resolutie. In die resolutie zal men voorstellen het Hoogerhuls buiten de finantleële wetgeving te plaatsen, en de kracht van het veto der Lords zoodanig te beperken, dat de wil van het Lagerhuis ten slotte de overhand heeft, namelijk In dien zin, dat gedurende een wetgevende periode het veto-recht van het Hoogerhuls zou beperkt worden tot den duur van een enkele zitting. Mochten de heeren van het Hoogerhuis weigeren de door het Lager huis aangenome resoluties te bekrachtigen, dan zou de regeering bij den koning de noodlge stappen doen. Hechtten zij echter hun goedkeuring aan de besluiten van het Lagerhuis, dan zou het volgend jaar een wet tot hervorming van het Hoogerhuis bij het Lagerhuis worden Ingediend. Door deze verklaring Is de dreigende ministe riele crisis afgewend. China heeft met zfln troepen Thibet bezet, tengevolge waarvan de Dalai-Lama, het kerkelijk opperhoofd, zijn hoofdstad Lhassa ontvluchtte en de wijk nam naar Engelsch Indië. Thibet is een vasalstaat van China, maar de Dalai-Lama streefde het doel na zijn gebied onafhankelijk van China te maken. Vandaar de bezetting door Chlneesche troepen. De Dalai-Lama, die door de Chlneesche regeering uit zijn ambt ontzet Is, heeft zich bij Rusland over China beklaagd, en de Russische regeering heeft hierop te Peking zijn bezwaren tegen de afzetting van den Dalai-Lama als kerkelijk hoofd der Boeddlsten, waartoe ook vele Russische onderdanen behooren, kenbaar gemaakt. Zierikzee, 4 Maart. Wij verwijzen naar achterstaande advertentie, waarin wordt aangekondigd, dat a.s. Zondag en Dinsdag door den heer Henry Frères een bioscope- voorstelllng In het .Huis van Nassau" alhier zal gehouden worden. Dinsdagmiddag om 5 .'uur zal een kindervoorstelling worden gegeven. Het Ijzeren aakschip „Joslna Maria", schipper Balnikker, met kolen van Ruhrort naar België, Is bij het Inloopen der haven te Wemeldinge tegen den Oasthavenberm gevaren, waardoor het schip zware lekkage bekwam en in diep water zonk. De be manning Is gered. Schip en lading zijn verzekerd. Een landbouwersknecht te Honlenlsse werd door een dorschmachine gegrepen en driemaal in het rond geslingerd. Hij werd ernstig gewond en brak o. a. een been. In de Dinsdag te 's-Gravenhage ge houden algemeene vergadering van de Westlandsche Hypolheekbank werden de winst- en verliesrekening over 1909 en de balans per 31 December 1909 goedgekeurd. Het uit Ie keeren dividend over 1909 werd vastgesteld op 20 pCt. of f 50 per aan deel (dividendbewijs no. 8), f 34,44 per oprlchtersbewljs (dividendbewijs no. 15). Zonnemaire, 2 Maart. De schietoefe ningen der Vereenlglng .Prins Hendrik" alhier zullen a.s. Zaterdag worden hervat, terwijl het voornemen bestaat op den geboorte-datum van Prinses Juliana een ondcrllngen schietwedstrijd te houden. Kerkwerve. Donderdagnamiddag, bij het huiswaarts keeren van den marktdag te Zierikzee, geraakte op een minuut of tien afstand van de kom dezer gemeente, bij het uitwijken, een paard met rijtuig In de vaart. Één der Inzittenden kon nog juist vóór den val uit het voertuig springen. Behalve eenige materieele schade, liep alles overigens nog al wel af. Bruinisse. In de Donderdag gehouden vergadering van den gemeenteraad werd door den voorzitter mededeellng gedaan, dat de hoofd-lngenleur hem had mede gedeeld, dat de boringen moeten geschieden tot op de dellvuale lagen dus lot op ongeveer 15 M. diepte. Er zullen drie boringen noodlg zijn, die elk f 30 I 40 zullen kosten. Belast daarmede werd de heer Anker te Zierikzee. Ingekomen was het rapport der Inge landenvergadering met betrekking tot de suatle-sluls. Daarin wordt bepaald de diepte te houden volgens bestek op 1,38 beneden A. P. Over 't geheel worden de wenken van den hoofd-lngenleur daarin verder gevolgd. De plaatsing blijft echter bepaald daar, waar de gemeenteraad zulks vastgesteld had. Van den heer Commissaris der Koningin was bericht ontvangen, dat de heer J. F. Bastiaanse was benoemd tot gemeente veldwachter. Besloten wordt den nieuwen veldwachter Ie benoemen tot gemeente-bode, terwijl de thans reeds fungeerende gemeente-veld wachter werd benoemd tot marktmeester en aanplakker. Uit een zestal sollicitanten werd tot klokkenist benoemd de heer Mar. v. Popering Az. Ingekomen was eene mededeellng van Gedep. Staten, dat het polder-reglement was goedgekeurd en op 3 Maart was In werking getreden. Op een adres van den heer J. Beekman, tonnelegger, om een liertje te mogen plaatsen op de haven voor 't lossen van tonnen, werd tot wederopzegging gunstig beschikt. Medegedeeld werd het bestek der gemeente-werken, dat uit 13 perceelen bestaat. Medegedeeld werd nog, dat den heer Van Popering door de rechtbank te Zierikzee de elsch was toegekend In zijn proces tegenover deze gemeente. Daarna ging de raad over In besloten zitting. Scherpenisse, 3 Maart. De op Zondag gehouden collecte voor het ziekenfonds heeft opgebracht f 10,25. Bij besluit van 25 Februari is be noemd tot tweeden opzichter van het kroondomein, rentambt Tholen, de heer jan Keur. Dat er op het gebied van den aard- appelhandel hier nog al eenige drukte heerscht, blij':', hieruit, dat er nu 5 schepen aardappelen '°ggen te laden. De prijzen varieeren v 1 2,40 tot f 2,50. St.-Annaland, 4 Maart. Men heeft van morgen den arbeider I. Q. verdronken gevonden In een welput nabij zijn woning. Vermoedelijk moet hier niet gedacht worden aan een ongeluk. Oud-Vossemeer. Regen, regen en nog eens regenWat zouden de Vossemeersche polders dras staan, wanneer nog alleen de Hiksche zeesluis al dal overtollige water moest sueeren. Dat er de twee eerste maanden van het jaar gemalen is, blijkt wel uit de ons verstrekte opgave, waaruit blijkt, dat In Januari werd gemalen 283J u. en In Februari 286J u., of samen 570 uren. In 1907 bedroeg dit 307.1 u.; In 1908 346J u. en In 1909 203 u." Terneuzen, 2 Maart. Alhier werd, om te voorzien In den nood der weduwe C. M. Jansen—Wisse, die dezer dagen met zeven jeugdige kinderen In hulpbehoevende om standigheden achterbleef, een commissie gevormd voor het verzamelen van gelden, die f 780,174 bijeenbracht. Voorts hield de tooneelvereeniging .Vooruitgang is ons streven" met veel succes een voorstelling voor hetzelfde doel, welke een batig saldo opleverde van f 118. Aanbestedingen, Verkoopingen, enz. Zierikzee, 3 Maart. Ten overstaan van den notaris J Franse werden heden alhier voor den heer L. den Boer Cz. koeien verkocht voor f 191, f 221, f 230 en f 221 Bruinisse. Door de Landbouwvereeni- ging .Landbouwbelang" werd Woensdag aanbesteed de levering van de benoodlgde ammoniac-superphosphaat en Peru-guano. Ingeschreven werd door: Amm.- Peru- superph. guano L. Schilperoort, Bruinisse, f 6,62 f 7,87 L. Oroosman, IJzend^ke 7,94 Chem. Mestfabriek, Vlake, .6,61 L. Eversdijk, Biezellngen, 6,58 Maatsch. tot verkoop van Hulpmestst., Dordrecht, .6,52 8,10 P. J. v. Aardenne, idem, 6,52 9,75 Js. v. d. Berge, Bruinisse, 6.52 8,39 J. W. Romeyn, Ouwerkerk, 10,20 Aannemers werdenvoor amm.-superph. L. Schilperoort; voor Peru-guano J. v. d. Berge. Landbouw en Veeteelt. Kortgene. Tot secretaris van de afdeellng Noord-Beveland der „Z. L. M." is benoemd de heer J. G. v. d. Linde te Kolijnsplaat. RECHTSZAKEN. Zierikzee, 4 Maart. De rechter-commls- saris voor strafzaken met den officier van justitie en den substituut-grilfier vertrokken hedenmorgen naar de gemeente Haamstede, teneinde een onderzoek In te stellen naar een aldaar gepleegde verkrachting van een minderjarig meisje. KERKNIEUWS. Noordgouwe. De kerkvoogdij der Ned. Herv. Gemeente alhier heeft voor het opvoedingsgesticht, dat de Synode der Ned. Herv. Kerk wenscht te stichteneen bljurage van f 15 verleend. Men weet, dat de Ineensmelling der Oeref. kerken A en B te Vlissingen niet was naar Ieders genoegen. Verscheidene gemeentenaren schelden zich af en vatten het plan op een eigen kerk te stichten en daarvoor een predikant te beroepen. Reeds hebben de pogingen, in die richting gedaan, tot dit succes geleld dat de be noodlgde som tot 't stichten van eigen gebouw bijeen is en de grond gekocht kan worden. De kerk zal verrijzen in de Scheldestraat. Op het tweetal komen voor ds. De Boer uit Apeldoorn en ds. Geels uit 's-Gravendeel. De godsdienstoefeningen worden tijdelijk gehouden In ,'t Lokaal" in de Glasisstraat. O N D E R W IJ S. Kortgene. Dezer dagen hield de ver eenlglng „De Ambachtsteekenschool voor Noord-Beveland" hare jaarlijks che alge meene vergadering, ten huize van den heer J. O. Lutjendijk alhier. Uit de rekening over 1909 bleek, dat ontvangen was aan conlributiën f 61, aan schoolgelden f 85, aan gemeentc-subsldlën f 32.50, van het hoofd- en afdelings bestuur der „Maatschappij tot Nut van 't Algemeen" f 21,50, van de provincie f 50 en van het Rijk f 100, totaal f 350, en dat de uitgaven bedroegen f 395,83, alzoo een tekort van f 45,83, zijnde restant van verschuldigde belooning aan de onderwijzers over vorige dienstjaren. Uit het verslag van den directeur bleek, dat de school In de maanden Januari en Februari door 8 - Cn lusschen 15 October en 31 December 1909 door 9 leerlingen, waaronder één kosteloos, werd bezocht, aan wie In totaal 343 uren les werd gegeven. De Ijver en vorderingen der leerlingen gaven reden tot tevredenheid. De aftredende bestuursleden, de heeren Abr. Maate Kortgene en Adr. de Regt te Wissenkerke, werden herkozen. Besloten werd, om den aanvang van April het werk der leerlingen ter bezichtiging te stellen ln de school te Kortgene, en voor de best vervaardigde proefteekeningen prijzen uit te reiken. Voorts zal opnieuw de provinciale subsidie, die 31 December eindigt, worden aangevraagd. Met een beroep op den voortdurenden steun der belanghebbenden sloot de voor zitter de vergadering. Post en Telegrafie. De klerk der posterijen cn lelegraphle 2e kl. J. E. Orevellng is van Amsterdam verplaatst naar Zierikzee en de klerk le kl. G. H. van der Ploeg van Vlissingen naar Barneveld. SPORT. De handboogschutter^ „De Geest des Tljds" te Rukfen zal op Zondag 6 Maart een groot concours voor handboogschutte rijen houden. Voor dit concours zullen verschillende medailles worden uitgeloofd. De West-Brabanlsche harddraverij- en concours-hlpplque-vereenlglng te Bergen- op-Zoom, heelt aan den gemeenteraad aldaar een subsidie van f 3C3 of garantie tot dat bedrag verzocht, voor het op Pinksteren aldaar te houden concours- hlpplque. Hoog water. Men schrijft uit Maastricht van 1 dezer: Sedert hedenmorgen Is de Maas 2 centi meter gevallendat wil zeggende bedding der Maas. Maar in het overstroomde ge deelte van den rechteroever is het water overal nog gerezen. Maastricht zelf, dat aan den linkeroever ligt, is in zooverre verschoond, dat alleen de bewoners In de buurt van het Kanaal, Jeker en Maas, de kelders vol water hebben. Indien de Maas echter nog een klein eindje wast, zullen Maas, jeker en Kanaal één geheel vormen. Aan de blcekerlj, bij Sladspark, Is de Maas op enkele punten reeds over de kade en kunnen de bewoners elk oogenblik ver wachten, dat het water hunne huizen zal binnenstroomen. Toch Is dit niets, vergeleken bij de ver woestingen, die het water aan den rechter oever heeft aangericht. Wij waren te Sint Pieter op den dijk, en zoover het oog reikt is het één groote watervlakte, waar hier en daar als een eilandje een huls uitsteekt en de toppen der boomen treurig hun kale takken boven het vuilbruine water ver heffen. Of de huisjes nog bewoond waren, was niet te zien door den afstand; wel werd ons van menschen uit naburige dor pen verzekerd, dat waar men geen schuiten had, de bewoners niet te bereiken waren, en er weldra, zoo al niet nu, broodgebrek zal zijn. De groote aardewerkfabrieken aun den rechteroever der Maas gelegen, hebben gedeeltelijk het werk moeien staken, omdat de jachten der ovens vol water staan en er dus niet gestookt kan worden. Op den Scharnderweg leek het een stroom, ongeveer ter lengte van 300 meter. De bewoners van dien weg, van wie velen hun bezigheden In de stad hebben, moeten per pont of wagen overgezet worden. Aan den Heerderweg, waar een vasle brug bij hoogen waterstand dienst doet, werkt de overlaat tot. een hoogte van 70 c.M. Ook op den Meersenerweg moeten de hulpbruggen gebruikt wordenwant ook daar stroomt het water op twee plaatsen over den weg. De dorpen Llmmel, Borgharen en Itteren, welke eveneens aan den rechteroever der Maas liggen, zijn zwaar geteisterd. Al het le velde slaand wintergewas is vernield. Sedert 1880 hebben wij hier zoo'n hoogen waterstand niet meer gehad. Honderden en honderden menschen zijn op de been om naar het water te gaan zien. Zooals de Limb. Koerier meldt, heeft zich hier reeds een comité gevormd tot bijeenverzamelen van gelden. De „Mas- treechter Staar" en |de „Kon. Harmonie" zullen een concert geven ten behoeve van de noodlijdenden.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1910 | | pagina 1