ZIEUIKZEESUHE
NIEUWSBODE.
Zaterdag 15 Januari 1910.
BLO OKER S
Eerste Blad.
(Z ierikzeesche
Cour an t).
Algemeen Overzicht.
DAALDERS
CACAO;
Uit Stad en Provincie.
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat lederen
DINSDAG, DONDERDAO en ZATERDAO verschijnt, Is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen In
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, f 10
per jaar bij vooruitbetaling.
66ste JAARGANG. No. 8875.
Uitgever-Hoofdredacteur: A. FRANKEL.
Redacteur a I. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2 ure.
Alle betalingen moeten geschieden bij den Directeur: A. J. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
Dit nummer bestaat uit
drie bladen.
De Landdag In Pruisen is met een
troonrede geopend geworden, waarin de
indiening van een wetsontwerp tot her
vorming van het kiesrecht door de regeering
werd aangekondigd. Wanneer men let op
de ministers, die aan het roer zijn, op de
reactlonnalre samenstelling, zoowel van
den Landdag als van het Heerenhuis, dan
begrijpt men, dat die hervorming niet veel
te beteekenen zal hebben, zoodat zij niet
eens den naam, dien men haar geeft, ver
dient. Het kiesrecht zal wel zoodanig
geregeld worden, dat het volk, evenals nu,
weinig In de melk zal te brokken hebben.
Hoe onrechtvaardig het bestaande kies
recht is, moge blijken uit de volgende
cijfers. Bij de laatste verkiezing voor den
Pruisischen Landdag telden de sociaal
democraten 601 033 kiezers, die 7de
katholieken 502.594 kiezers, die 104; de
conservatieven 419.250 kiezers, die 212;
de natlonaal-liberalen 320 751 kiezers, die
65; de vrijzinnigen 120.723 kiezers, die
36, en de Polen en Denen 251.550 kiezers,
die 19 afgevaardigden kozen.
Dit zijn sprekende ctyfers, die beter het
onrecht op electoraal gebied in Pruisen
vertolken, dan ellenlange betoogen.
De verkiezlngs-campagne in Engeland
Is in vollen gang. Onze buren aan de
overzijde van de Noordzee, anders flegma
tiek van aard, evenals de meeste volken
van het Noorden, zijn nu in vollen gloed,
en voeren met ongekende heftigheid den
verklezingsstrqu. um nei voik te winnen
en tegen de liberalen op te zetten, be
weren de heeren Lordsdie uiteraard
hyperconservatief of juister reactlonnalr
zijn, dat Duitschland een dreigend gevaar
voor Groot-Brlttannië is, en dat de liberale
ministers 's lands weerkracht ter zee en te
land verwaarloozen. Chamberlain verwijt
in een manifest, tot de kiezers van
Birmingham gericht, aan de regeering,
dat zij de vloot verwaarloosd heeft. In
datzelfde manifest prijst hij, de aanvoerder
van de tariefhervormers in Engeland, na
tuurlijk de protectie aan en veroordeelt
daarin tevens de regeerlngsplannen ten
opzichte van Home Rule (zelfbestuur) In
Ierland.
1 Januari Is het een jaar geleden, dat
de wet op de staatspenslonneering zonder
premiebetaling, voor de ouden van dagen
In Engeland In werking kwam. Deze wet
Is met behulp van de Lords, die in het
Hoogerhuls er bijkans eenparig vóór
stemden, tot stand gekomen. Het aantal
oudjes, dat van den staat pensioen ont
vangt, bedraagt nu In een rond cijfer ten-
naastenblj 700,000, aan wie een bedrag
van 6 063.658 pond sterling of bijna 73
y millioen gulden wordt uitgereikt.
De Kretensers, die, zooals men weet,
er naar snakken om bij Griekenland te
worden ingelijfd, doen, zich niet bekreunend
om de protesten van Turkije, al het moge
lijke, teneinde onder de heerschappij van
Griekenland te komen. Zoo heeft de
regeering van dit eiland den eed van trouw
aan den Koning van Griekenland gezworen,
en zoo werd de regeering op oudejaars
avond door het Kretenser parlement ge
machtigd om alle Orleksche wetten, die zij
voor Kreta nuttig acht, bij dekreet in te
voeren.
Men herinnert zich, dat de voormalige
Sultan van Marokko, Abdel-Azls, die veel
geld aan kon en daarom dan ook daaraan
vaak groote behoefte had, in de Bank van
Leening te Parijs, ten onzent Oome Jan
genoemd, de kroonjuweelen, die staats
eigendom waren, beleend had. Hij had er
voor gekregen in voorschot het bagatel van
1.2C3.000 francs. Daar de termijn van in
lossing verstreken was, besloot de Bank
den verkoop van de juweelen aan te
kondigen. Op verzoek van den huldigen
Sultan, Moelal-Hafid, werd de verkoop
echter een maand uitgesteld. Dezer dagen
is de vertegenwoordiger van Moelal-Hafid
met het lombardbriefje naar de Bank van
Leening gegaan om het kostbaar pand in
te lossen.
Onlangs werd gemeld, dat de Russische
regeering een wijdvertakt komplot van
Finnen ontdekt heeft, en dat een groote
lem/acBïm
MEN MOGE U NAMAAK
0PDRINCEN,
HOUDT VAST AAN
CE WEET DAT DIE
UITSTEKEND IS.
lb'aiaa
voorraad geweren en amunitle in beslag
was genomen. Het blijkt nu, dat dit kom
plot slechts in de fantasie der Russische
politie bestond. Af en toe worden in de
bureaux der geheime politie komplotten
uitgebroed, teneinde zich van personen te
ontdoen, die niet welgevallig zijn. Er Is
niets nieuws onder de zon, want wijlen
Napoleon III paste In Frankrijk hetzelfde
toe. En In Portugal schijnt de politie dezelfde
kunst te beoefenen, want het kortelings In
de bladen vermeld komplot bleek een puur
verzinsel te zijn geweest.
Zierikzee, 14 Jan. Geheel in aard ver
schillend van de voorstelling van Speenhoff's
Vrije Tooneel op Maandagavond was de
uitvoering van de Gymnastiekvereniging
Concertzaal. In grooten getale was het
publiek opgekomen, dat deels bestond uit
ouders of voogden van kinderen, die
leerlingen van den gymnastiekleraar aan
de Rijks Hoogere Burgerschool alhier, den
heer A. M. A. Steyns, aan de uitvoering
deelnamen, deels gevormd werd door be
langstellenden in de gymnastiek, die over
tuigd zijn van haar groot nut uit hygiënisch
oogpunt. Toen om acht uur het scherm
opging, kwamen op de maat der muziek
alle deelnemers aan de uitvoering op het
tooneel aangemarcheerdhetgeen een
eigenaardlgen aanblik gaf. Hierop hield de
leider der uilvoering, de heer A. M. A.
Steyns, een toespraak, waarin hij het
talrijk opgekomen publiek welkom heette,
Inzonderheid de verschillende autorileten,
die door haar aanwezigheid blijk gaven
van belangstelling In de gymnastiek-
kunst. Tevens schelste hij In krachtige
taal het groote nut der lichamelijke ont
wikkeling. Na deze toespraak werden
door de leden van „Rust Roest" staaf-
oefenlngen gehouden, die door de regelmaat,
waarmede zij werden uitgevoerd, algemeene
bewondering verwekten. De schooloefenin
gen aan brug en paard van de afdeellng
jongenscursus, van de afdeellng meisjes-
cursus, en de afdeeling adsplranten „Rust
Roest", bewezen, dat degelijk onderricht
gegeven was. De vlaggenrij, die door de
afdeellng meisjescursus vertoond werd,
viel bizonder in den smaak van het
publiek. Na de pauze kregen wij het
turnen aan ringen en rek te aanschouwen,
waarbij vooral de reuzenzwaai kreten van
bewondering ontlokten. Ook de stok-
oefeningen werden goed uitgevoerd. In
de plaats van de op het programma
staande worstelgroepen kregen wij te zien
het hoogspringen over een touw door de
afdeellng Hoogere Burgerschool. Velen
van hen hadden het In deze kunst zeer
ver gebracht. Als waardig slot werden
gymnastische standen vertoond. De alge
meene Indruk, die deze welgeslaagde
uitvoering ons gaf, Is deze, dat de heer
Steyns veel hart heeft voor de zaak,
waaraan hij zich heeft gewijd. Met een
levendig handgeklap werden telkens zij
beloond, die hunne oefeningen hadden
volbracht.
De uitvoering werd met een geanimeerd
bal, dat onder leiding van den heer Joh.
F. A. Theewis stond, en tot laat in den
nacht duurde, besloten.
Wij maken onze lezers en lezeressen
opmerkzaam op de tentoonstelling van
teekeningen en aquarellen der Plctura
Veluvensls te Renkum, die van wege de
Vereenlglng tot bevordering van het
Vreemdelingenverkeer In de kolfiekamer
der Concertzaal a.s. Zondag, Maandag en
Dinsdag van 2—4 zal gehouden worden.
De toegangsprijs is, gelijk uit achterstaande
advertentie blijkt, voor Zondag gesteld op
f 0,10 en
op f 0,25.
f 0,10 en voor de twee volgende dagen
Leden hebben met ïén huisgenoot vrijen
toegang.
In ons nummer van 4 Januari hebben
wij onder de rubriek „Rechtszaken" ver
meld, dat bij bevelschrift der arrondisse-
ments-rechlbank alhier de zaak tegen A. W„
39 jaar, koop:.„xi .alt!;,, beklaagd van
valschheld fn geschrifte en gebruikmaking
van dat geschrift, is verwezen naar de
openbare terechtzitting. Daar voor A. W.
de ook te dezer stede wonende veehande
laar en vleeschhouwer, de heer A. Wilkens
kan gehouden worden, zoo achten wij het
ter voorkoming van moreele en financlëele
schade noodlg in ons blad te vermelden,
dat A. W. niet is genoemde A. Wilkens.
Mei ingang van 1 Februari a.s. wordt
de opziener 3de klasse bij de vlsscherijen
op de Schelde en Zeeuwsche Stroomen,
de heer J. Cornellsse, verplaatst van
Terneuzen naar Ierseke.
Te Sluis hebben uitgeweken Fransche
geeslelljken een R.-K. Jongenspatronaat
„Sint Tarclsius" geopend.
De 18-jarlge vlsscher O. de Haas
van Bergen-op-Zoom had in het begin
dezer week, op de Vondelingen, het ongeluk
door een toeval getroffen te worden, waar
door hij over boord viel en verdronk.
In de orgelfabriek van A. Slandaart
te Rotterdam staat weer een kerkorgel
voor aflevering gereed. Het is gebouwd
in den slijl van de kerk, waarvoor het
bestemd Is. Hel een éénklaviers met 10
êên1"'dóór "een tfans.iftslte "van 6li"V!i/£
soort toch vrij pedaal. De keuze der
registers en de zachte Intonatie zijn te
prijzen. De registratie is door den organist
onder het spel zonder moeite uit te voeren.
In hoofdzaak legt de heer Slandaart
zich toe op pneumatisch systeem, waarvan
hij verzekert alle bezwaren te hebben
overwonnen. In dit systeem wordt geen
veerlje of scharnlerlje gebruikt, dat zou
kunnen weigeren. De zeker werkende
technische samenstelling weerstaat, naar
de fabriek verzekert, alle Invloeden van
het weder en de temperatuur.
Bepaald Is, dat In 1910 en 1911 op
10 Maart en daarna jaarlijks op 1 April,
de miliciens-verlofgangers van de cavalerie,
tot de vijfde lichting behoorende, worden
overgeplaatst bij de treinafdeellngen der
regimenten veld-arlillerie, voor zooveel zij
ter beoordeeling van den minister van
oorlog, bij de cavalerie kunnen worden
gemist en er bij genoemde afdeelingen
behoefte aan manschappen bestaat.
Noordgouwe. De bevolking bestontTOfT
1 Januari 1910 uit 797 zielen,--zjjade^SS
mannen en 412 vrouwen.
Bruinisse. Donderdagavond werd dAr
de alhier bestaande afdeellng van het Groene
Kruis eene algemeene vergadering gehou
den. Door den heer Jac. de Waal, secretaris,
werd verslag uitgebracht over 't afgeloopen
jaar. Daaruit bleek, dat de afdeeling In
bloelenden toestand verkeert. Het aantal
leden breidde zich uit en bedraagt thans 90.
Verschillende voorwerpen voor de zieken
verpleging noodlg, werden aangeschaft en
bewezen reeds in enkele huisgezinnen goede
diensten. Uit het geheele verslag bleek,
dat de afdeellng met dankbaarheid op het
afgeloopen jaar mag terugzien.
De voorzitter, ds. Waardenburg, bracht
dan ook onder Instemming der leden den
secretaris een hartelijk woord van dank
toe, voor zijn uitvoerig en uitstekend verslag.
Door den penningmeester, den heer S.
Hage, werd alsnu rekening gedaan, waaruit
bleek, dat de inkomsten hadden bedragen
f 80,05 en de uitgaven f 102.956, zoodat
er een nadeellg slot was van f 22,905.
Door den voorzitter werd ook den penning
meester hartelijk dank gebracht voor zijn
gehouden beheer.
Alsnu werd voorlezing gedaan van het
verslag, uitgebracht door het hoofdbestuur.
Daaruit bleek, dat het ledenaantal van het
Groene Kruis voortdurend toeneemt en de
afdeelingen in bloelenden toestand ver-
keeren.
Een schrijven was Ingekomen van ds.
Fleisscher te Winterswijk om in te teekenen
op het Maandschrift ten behoeve der Ver-
eenigingen het Groene en het Witte Kruis.
Besloten wordt voor het bestuur een exem
plaar van dit Maandschrift aan te schaffen.
Meerdere exemplaren te bestellen liet de
toestand der kas niet toe.
Ingekomen was ook een schreven van
het Uitvoerend Comité tot het houden van
een tentoonstelling van alles wat met het
Groene Kruis in verband staat. Deze
tentoonstelling wordt gehouden ook tot
viering van het 10-jarlg bestaan van het
Groene Kruis en zal in September In
Utrecht plaats hebben. Aan de tentoon
stelling wordt tevens een congres ver
bonden. Besloten wordt de zaak met een
kleine bijdrage té Vteunenr
Tot leden van het bestuur worden met
groote meerderheid herkozen de heeren
ds. Waardenburg en Joh. Elenbaas.
Besloten wordt art. 4 van het reglement
te wijzigen en daarin een bepaling in te
lasschen, dat diaconieën per gezinshoofd
slechts een kwartje contributie behoeven
te betalen om In de voordeelen van het
Groene Kruis te deelen.
Nog wordt besloten niet over te gaan
tot het aanschaffen van een ligtent, wegens
de groote kosten daaraan verbonden.
Door de Vereeniglng zal de Koninklijke
goedkeuring aangevraagd worden.
Daar er verder niets was te behandelen
sluit ds. De Jager de vergadering, die door
ds. Waardenburg met gebed geopend was,
met dankzegging,
St.-Filipsland, 12 Jan. Voor rekening
van den Ambachtsheer onzer gemeente
zal, aan het einde der dorpstraat, een
plantsoentje aangelegd worden In aan
sluiting met de allée langs de Herv. Kerk.
Hierdoor zal de aantrekkelijkheid dezer
omgeving, die door het monumentale hek
vóór den ingang der kerk geplaatst, reeds
vrooter geworden Is. nog vermeerderen,
gewtcfiïen°aiTiternzai to'VSa.bfr-Jnalen en
op 30 Juni en 1 Juli.
Scherpenisse. Voor de Nationale
Militie hebben zich van hfer 14 lotelingen
aangemeld.
Toen de koopman H. uit Tholen
naar huls reed, schoot een hond naar zijn
paard uit, waarvan het dier zoodanig ver
schrok, dat alles In de sloot terecht
kwam. Door spoedig toegeschoten hulp,
werd alles op het droge gebracht en bleek,
dat er een weinig materieele schade be
komen was.
St -Maartensdijk, 13Jan. Gisterenavond
werd alhier de jaarlljksche algemeene ver
gadering gehouden van de Vereeniglng „het
Groene Kruis".
Uit de rekening van den penningmeester
bleek, dat de ontvangsten bedroegen f305,68
en de uitgaven f 218,53, goed slot derhalve
f 87,15.
De begrooting voor den dienst 1910
werd in ontvang en uitgaaf vastgesteld op
f 268,30; voor aanschalting nieuw mate
rieel was uitgetrokken f 130. Indien een
geschikte plaats daarvoor in de gemeente
te vinden is, zal aangeschaft worden een
lighal voor tuberculose lijders.
Het aantal leden vermeerderde met 42
en bedroeg op 1 Jan. 1910, 340.
Aan de beurt van aftreding als bestuurs
leden waren de heeren N. Polderman,
voorz.Roskes, pennlngm.en P. Kodde.
Allen werden met bijna algemeene
stemmen herkozen.
Verschillende puntende algemeene
hyglène rakende, werden nog besproken;
bij sommige daarvan trad de vraag op
den voorgrond, of deze wel tot het terrein
der Groene Kruisvereenlging behoorden.
Een en ander lokte nog al debat uit.
De voorzitter, die de vergadering met een
welkom en een nieuwjaarswensch opende,
sloot haar met een woord van dank aan
de commissie, belast met het nazien der
rekening en aan de leden voor hunne
trouwe opkomst.
St.-Annaland, 13 Jan. In de herberg
van den heer W. Rijnberg, werd Donder
dagavond de algemeene vergadering ge
houden van den kolenbond „Ons Belang",
welke door bijna 100 leden werd bijge
woond.
De rekening van den secretaris-penning
meester over 1909 werd goedgekeurd; zij
bedroeg in ontvang f 469,41 J, In uitgaaf
f 406.57, zoodat er een goed slot Is van
f 62,84 J. Dat de vereeniglng In bloei toe
neemt, kan opgemaakt worden uit het feit,
dat het ledental vermeerderde met 23
(het bedraagt nu 243) en dat er 8034 H L.
kolen zijn aangevoerd, 2268 H.L. meer
dan in 't jaar 1908.
De aftredende voorzitter, de heer Adr.
Qoedegebuure, werd herkozen, in plaats
van den aftredenden commissaris werd
gekozen de heer Corn, van Beveren en
In plaats van den vice-voorzltter, die be
dankt had, werd gekozen de heer J. W.
Elenbaas.
Bij het bepalen van het salaris van den
secretaris-penningmeester bleek verschil
van gevoelen te beslaan; sommigen wil
den de belooning bij het oude laten, doch
een kleine meerderheid was voor ver-
jnlndering en wilde het loon stellen op
1 7ir"për"rHjt! 1zonder meer. Hierop be
dankte de teg?aa|o°Kiige secretaris-
penningmeester en bij h?{ ï£rlaten van de
vergadering door den verslaggBWr, s.
nog geen nieuwe benoemd.
Middelburg, 12 Jan. Door de mare
chaussee Is onder Koudekerke aangehouden
zekere V., die verdacht werd de dader te
zijn van de op 6 December alhier plaats
gehad hebbende mishandeling van een
boerenjongen uit 's Heer-Arendskerke, die
dagen lang bewusteloos bleef.
V. heeft bekend de dader te zijn en In
drift gehandeld te hebben.
De toestand van den beklaagde Is van
dien aard, dat het onmogelijk is hem als
getuige te hooren.
In den loop van 1909 hebben, be
halve de passagiersbooten op Rotterdam
en Zierikzee, 2413 binnenschepen, met een
gezamentijken scheepsinhoud van 189.807
M3., van de havens dezer gemeente gebruik
gemaakt.
De landbouwer uit 's-Heer-Arends-
kerke, die Donderdag der vorige week bij
den twist in het calé O. in de Graven
straat alhier, een slag met een biljarlqueue
uantVati SroW.-kc%i/T i« aan de gevolgen
Te Grflpskerke (Walcheren) wordt
sedert Dinsdagavond vermist de gemeente
veldwachter, die op surveillance was om
tegen stroopers te waken, doch niet is
teruggekeerd.
Vlissingen. De Kamer van Koophandel
hield Dinsdagavond een vergadering, waarin
de heeren Jos. van Raalte en J. G. van
Niftrik resp. werden herkozen als voor
zitter en vlce-voorzitter.
De voorzitter wierp een terugblik op
het afgeloopen jaar, waarop in vele op
zichten met voldoening kan worden terug
gezien. Het was over het algemeen gunstig
wat handel en fabriekswezen betreft. In
het laatst van het jaar trad evenwel eenlge
slapte In op de fabriek „de Schelde",
doch de voorzitter hoopt dat hierin spoedig
verandering moge komen.
Een zeer uitvoerige discussie werd ge
voerd naar aanleiding van een schrijven
van den directeur van het postkantoor,
waarin het advies der Kamer werd gevraagd
over het eventueel afschaffen van de tweede
postbestelling op Zondag.
Het bleek, dat bijna alle leden die af
schaffing zouden betreuren en nadeellg
achtten voor den handel. De heer Van
Niftrik zou desnoods liever de eerste dan
de tweede postbestelling op Zondag zien
vervallen, omdat de handel er meer mee
gebaat zou zijn als de late bestelling,
waarmede de Dultsche correspondentie
ook medekomt, bleef gehandhaafd.
Alleen de heer De Jonge verdedigde
eerst krachtig de afschaffing van de tweede
bestelling, die hij niet zoo dringend noodig
achtte, vooral waar zij, die de correspon
dentie dringend behoeven, een postbox
kunnen huren.
Toen evenwel ook de heeren Polak,
Auer, Domnlsse, Klljberg en de voorzitter
allen de wenschelijkheid te kennen gaven,
dat het Idee van den heer Van Niftrik,
om In ieder geval de tweede bestelling te
behouden, in het belang van den handel
dient gesteund te worden, vereenigde de
heer De Jonge zich daar eveneens mede.
Besloten werd dus, dat de Kamer aan
den directeur van het postkantoor zal
berichten dat de tweede bestelling behouden
blijft en dat de'Kamer er in leder geval
de voorkeur aan geeft dat de eerste be
stelling komt te vervallen.
Adhaesle werd geschonken aa,. het adres
van den Bond van Ned. Handelsreizigers
aan den minister van binnenlandsche zaken
gezonden, Inzake maatregelen ter voor
koming van hótel-branden.