ZIERIKZEESCHElÜ NIEUWSBODE.
Dinsdag 4 Januari 1910.
Eerste Blad.
Uit Stad en Provincie.
Telegrafisch Weerbericht,
(Z i g r i li. z e e s c b. e
Cour an t).
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat lederen
DINSDAO, DONDERDAQ en ZATERDAO verschijnt, Is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen In
Nederland I' 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, I 10
per jaar bij vooruitbetaling.
66ste JAAR6AN6. No. 8870.
Ultgever-Hoofdredaoteur A. FRANKEL.
Redacteur i I. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Oroote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2
Alle betalingen moeten geschieden bij den Directeur: A. I. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
AFKONDIGING.
Het HOOFD van het Plaatselijk Bestuur te
Zierikzee maakt bekenddat door den heer
Directeur der Directe Belastingen te Middelburg
is executoir verklaard het 2e suppletoir-kohier
der Grondbelasting dezer gemeente over het jaar
1909 (Tiendrente), dat op heden aan den heer
Ontvanger der Directe Belastingen alhier wordt
ter hand gesteld ter Invordering, en dat leder
verplicht is zijn aanslag op den bq de wet be
paalden voet te voldoen.
Zierikzee, den 3 januari 1910.
Het Hoofd van het Plaatselijk Bestuur
voornoemd,
H. C. MOOLENBURGH.
Zierikzee, 3 Jan. Ons Nieuwjaarsnummer
lag Vrijdagavond reeds Ier perse, toen het
gerucht, dat er brand was uitgebroken in
de modezaak van den heer J. H. Helmbach
op de Appelmarkt, zich met bliksemsnel
heid door de stad verspreidde. Met het
oog op het kortelings gevierd Kerst
feest was de étalage fraai versierd
geworden, en nu hadden de ingrediënten,
die voor een dergelijke versiering plegen
gebruikt te worden, en die voor een brand
een vruchtbaren voedingsbodem vormen,
vlam gevat, ten gevolge waarvan In een
ommezien de geëtaleerde winkelgoederen
in lichtelaaie stonden. Of de brand nu
ontstaan Is, doordat de licht ontvlambare
verslering in aanraking kwam met de vlam
van een kaars of gaspitof omdat
door een lekkage van de gaspijp hel
ontsnappend gas in brand vloog, zoodat
de verspreidende vlammen zich mede
deelden aan al wat binnen haar bereik
was, wij kunnen daaromtrent niets met
zekerheid vermelden. Men was echter, toen
de hoofdkraan der gasleiding was dicht
gedraaid, den brand spoedig meester.
Bewoners, dienstvaardige buren en mannen
van de brandweer hadden de vlammen
snel gebluscht, zoodat de inmiddels aan
gerukte brandspuit No. 2 geen water be
hoefde te geven. Tengevolge van de groote
hitte waren de spiegelruiten gesprongen.
Autoriteiten waren ter plaatse aanwezig.
Het terrein der Appelmarkt was door
de politie, In het belang van het blusschlngs-
v werk, afgezet.
In den laatsten tijd zijn de prijzen
van het leder enorm verhoogd: het is
thans gestegen tot 20 pCt. boven de
prijzen van het vorig jaar. Het Is daarom
niet te verwonderen, dat het Vakblad voor
de Schoenmakerij „ach en wee" roept.
Want hoe moet de arme schoenlapper
dat lappen De prijzen van het leêr zijn,
vooral bij kleine partijtjes, nog meer
gestegen en kan hij, durft hij meer vragen?!
Hij moet toch, en het is daarom, dat wij
dit onder de aandacht onzer lezers brengen.
Burgh. Voor een dlchtbezette zaal gaf
de Zangvereenlging .Nu met Hope" alhier
verleden Woensdagavond hare vijfde open
bare uitvoering. De verschillende zang
nummers werden uitstekend gezongen en
oogstten veel btyval. Ter afwisseling kregen
we te hooren: .De Nieuwe Landweer",
een komische muzikale voordracht, en
.Bij den Photograaph", een komische
operette In Schouwsch dialect. Algemeen
prees men de uitstekende opvoering van
belde stukken.
Moge „Nu met Hope" nog dikwijls In
de gelegenheid zijn met zulk een goed
verzorgd programma uit te komen; aan
den directeur, den heer Hubregtse, mag
een woord van lol zeker niet worden ont
houden.
Westschouwen, 1 Jan. In den nacht
van het oude op hef nieuwe jaar is op den
Banjaard aan den grond gevaren 't stoom
schip „Cambyses" van West Hartlepool met
bestemming naar Cardiff. Door dljzigheld
was het schip van af den vuurtoren niet
te zien. In den namiddag van den len
dezer kwam een 2e stuurman met vier
matrozen naar den wal geroeid en bracht
de stranding van genoemd schip ter kennis
van de kustwachtpost alhier. Onmiddellijk
toog de reddingsboot van Burghsluls er
heen, met het gevolg dat zij het schip,
dat zich met eigen kracht vlot werkte,
's avonds te Burghsluls binnenbracht. Het
schip had een equipage van 45 personen,
waaronder 4 vrouwen.
ColIJnspIaat. Het nu geheel over
stroomde Wanteskuipje, in de westelijke
kuip van den Oud-Noord-Bevelandpolder,
heeft, ook als zoovele plaatsen In Zeeland,
zijn ongeschreven geschiedenis. Eenige
jaren geleden heeft men daar bij het af
graven van grond tot verzwaring van den
zeedijk vele groote doodshoofden en andere
menschenbeenderen gevonden, geheel
vrouwelijke, zelfs een geraamte lang 1 Meter
98 centimeter, dat men goed heeft kunnen
ontgraven en In een kist naar Lelden,
vermoedelijk naar het museum van Land
en Volkenkunde gezonden heefl. Qeen
spoor van doodkisten Is echter te vinden.
De gevonden doodsbeenderen en fonda
menten zullen dus alle wel behooren tot
het oude Noord-Beveland van vóór 1530.
Ook vóór den Inlaagdijk, die nu tot zee
dijk verzwaard wordt, heeft men de fonda
menten van een groot gebouw gevonden,
vermoedelijk van een klooster. Zoo vindt
men op meer plaatsen In de kuip fonda
menten van gebouwen. Daar heeft vóór
de groote overstrooming van 5 November
1530 en 2 November 1532, waardoor het
geheele eiland 'Noord-Beveland bezweek,
menschen en vee meeslepende in zijn
ondergang, het dorp Koningshelm gelegen,
ter plaatse waar nu nog een hofstede
gelegen is, genaamd „Konlngsheim", en
in de nabijheid daarvan het dorp 's-Graven-
hoek, thans nog gelegen Is een hofstede,
genaamd „'s-Gravenhoek". Na 66 jaren
een prooi der golven geweest te zijn, Is
men in 1598 begonnen het eerst aan het
binnendijken te gaan.
R E CUT 5 ZAKEN.
Zierikzee, 1 Jan. Bij bevelschrift der
arrondissements-rechlbank alhier, is de
zaak tegen A. W., 39 jaar, koopman,
wonende alhier, beklaagd van valschheid
In geschrift en gebruikmaking van dat
geschrift, In een procedure, gevoerd
lusschen hem en J. B., koopman, wonende
te Amsterdam, verwezen naar de openbare
terechtzitting.
De krijgsraad Ie 's-Gravenhage ver
oordeelde den mlllclen-kanonnler P. J. S.,
in garnizoen te Temeuzen, die opzettelijk
tegenover een korporaal een bajonet uit
de scheede trok en dien meerdere daar
mede een stoot tegen het lichaam toebracht,
tot vier maanden militaire gevangenisstraf.
De krijgsraad overwoog daarbij, dat er
termen tot het opleggen eener lichtere
slraf bestonden.
De beklaagde heeft bij het militair ge
rechtshof geappelleerd.
Naar wij vernemen bedraagt het
totaal bedrag der vorderingen In het fall-
lissement-Dleters ongeveer f 800,000. De
zuivere opbrengst van de roerende en
onroerende goederen kan niet worden ge
schat. Maar vast staat wel, dat enkele der
grootste schuldeischers zeer groote schade
zullen lijden.
De rechtbank te Groningen heeft de
voorloopige hechtenis van den verdachte
met 30 dagen verlengd. De eerste termijn
zou 3 Januari geëindigd zijn.
KERKNIEUWS.
Lokaal voor Evangelisatie Nobelstraat.
Woensdagavond 7 uur: de heer C. Taanman,
evangelist. (Bijbellezing).
Predikbeurt te Burgh.
Woensdagavond 7 uur: ds. v. d. Linde. Bijbel
lezing.
Bedankt voor het beroep naar Oude-
mlrdum door ds. van Vliet te Poortvliet.
O N D E R W IJ S.
Noordwelle. Onder groote belangslc ling
heeft de heer J. P. Hollestelle zijn 23-jarlg
jubileum als onderwijzer op 1 Januari mogen
herdenken. Te 12 uren werd de jubilaris
door twee leden van den Raad ten gemeente
huize geleld, alwaar de burgemeester hem
In zeer hartelijke woorden toesprak. Een
stoffelijk blijk van belangstelling, een ge
sloten enveloppe, blijk van achting en
waardeering, werd hem door spreker over
handigd.
Van de leden der afdeellng „Westelijk
Schouwen" van het Nederl. Onderwijzers-
Genootschap werden hem 6 fraaie stoelen
geschonken, als blijk van liefde en vriend
schap. Een deputatie uit de leden der
Rederijkerskamer „Advendo" offreerde den
jubilaris een fraalen „Swan vulpenhouder".
Voor den heer Hollestelle Is 1 Januari
een zeer genoegelljke herinneringsdag
geweest I
In de commissie, belast met het
afnemen van de examens ter verkrijging
van een diploma als stuurman aan boord
van koopvaardijschepen en voor de sleep-
vaart, is o. a. als lid benoemd de heer
H. Slot, gep. kapt.-lult. :/z., schoolopziener
te Zierikzee.
KUNSTNIEUWS.
Zierikzee. De heer S. Klimmerboom
is voornemens om bij voldoende deel
neming den lsten Februari a.s. een concert
In de Concertzaal te geven, waartoe zullen
medewerken Mevr. De Haan—Manifarges,
de heer Qalllard, solo-cellist van het
Concertgebouw en Mej H. A. Klimmer
boom, als pianiste.
Visscher Ij- Berichten.
Verzonden in December 1909 van
lerseke, Wemeldinge, Krabbendljke, Tholen
cn Bruinlsse naar:
Nederland625011 st. oesters.
België2.834875
Duitschland 2.478755
Frankrijk916400
Engeland1.936820
Zweden en Noorwegen 21500
Rusland8550
Post en Telegrafie.
Poortvliet. Met ingang van 5 Januari
1910 wordt het hulptelefoonkantoor alhier
voor hel algemeen verkeer geopend. De
diensturen zijn gelijk aan die van het
betrokken hulptelegraafkantoor.
Benoemd met Ingang van 16 Jan.
a.s. tot brievenbesteller te lerseke de heer
H. L. Frenks, thans la hulpbesteller aan
het postkantoor te Goes, en tegen dien-
zelfden datum tot brievenbesteller te Goes
de heer A. van den Berge, in gelijke be
trekking te lerseke, vroeger te Tholen.
VOLKSTELLING.
We hebben, bij de nadering van het
jaar 1910 met „we" zijn hier bedoeld
alle Nederlanders, mannen en vrouwen,
die de eer hebben gezinshoofden te zijn,
mitsgaders zij, die zonder gezin, heelemaal
alleen door 't leven gaan allen een
aantal papperassen in huls gekregen, met
de beleefde uitnoodlging, de daarin ge
stelde vragen zoo nauwkeurig mogelijk te
beantwoorden, opdat men pre. les zal
kunnen welen en voor het nageslacht
bewaren, hoeveel mannelijke en vrouwelijke
Nederlanders er op 31 December 19C9,
's nachts 12 uur, waren, hoeveel vreem
delingen, hoeveel Nederlanders buiten
's lands waren, enz. enz.
Wij worden daartoe ultgenoodigd be
leefdheidshalve, want de wet legt ons de
verplichting op, die vragen naar ons
beste weten te beantwoorden en als
goede staatsburgers is het ons een vol
doening aan de wetten te gehoorzamen.
Wie met het beantwoorden van de vragen
verlegen zit, zal door de heeren volks
tellers, als zij na Nieuwjaar de biljetten
komen terughalen, zeker met de meeste
bereidwilligheid van Inlichtingen worden
gediend, en voor wie zelf niet al te best
met de pen overweg kan, zullen die
heeren gaarne het werk overnemen en de
biljetten Invullen.
Verlegen of geheimzinnig behoeft men
voor de volkstelling ook niet te zijn,
want vooreerst zijn alle vragen, In de
biljetten gesteld, uiterst bescheiden en
ten tweede, de vragen worden gesteld
voor tusschen de 5 en 6 millloen
menschen na 1 Januari zullen we
precies op den kop weten voor hoeveel
en zij, die de vragen hebben uit te
werken, kunnen zich op die massa zeker
niet met bizonderheden bezighouden.
Kan dus het beantwoorden der vragen
voor niemand eenig bezwaar opleveren,
het nut, het overwegend belang, dat men
bij een goede beantwoording heeft, moet
by eenlg nadenken voor ieder duidelijk zijn.
Oppervlakkige menschen zullen misschien
zeggen„wat hebben ze daar op het
Stadhuis allemaal mee te maken!" maar
hun zy dan als voorbeeld gesteld, dal In
verre streken, In Amerika naluuriyk, het
land van den dollar, waar het wemelt
van suikeroompjes, eens van hen zulk een
exemplaar kwam te overiyden en men
dan hier naspotingen kwam doen naar
zyn familieleden. Hadden die dan geen
opgaven gedaan aan de volkslening,
zouden zy groote kans beloopen, dat de
mlllloentjes als „onbestelbaar" naar
Amerika geretourneerd werden.
Bovendien zal men. als resultaat van
de volkstelling, haarfijn kunnen nagaan
hoeveel Nederlanders en Nederlandschen
er meer zyn dan In 1900, loen de vorige
volkstelling werd gehouden, en dat te
weten, kan onze nationale gevoelens aan-
kweeken. Alles bijeengenomen moet men
het dus als een aangename en nuttige
verplichting beschouwen, de volkstelling
met alle ten dienste staande middelen
behulpzaam te zijn, wie weet welke
zegenrijke vruchten men daar nog eenmaal
van plukken zal.
Zuider-Hypotheekbank.
Uit den staat der Zuider-Hypotheekbank,
gevestigd te Breda, per 31 December 1909, blijkt,
dat hypothecaire leeningen z(]n gesloten tot 1
Januari 19C9t 11.787.075.
gesloten gedurende het Jaar 19C9. 885.285.—
I 12.672.360-
dat is afgelost tot
1 Januari 1909. t 5.358.789.71
afgelost gedurende
het |aar 1939 - 758.876.85
6.117.666.56
6.554693.44
25.460.92'
f 6.580.154.36'
zoodat het saldo der hypothecaire
leeningen op 31 December 1909
bedroeg
Onroerende goederen
Van de 3'/. en 4 Pand
brieven waren tn omloop op
I Januari 1939 f 6352.300.-
In portefeuille op 1
Januari 1909 .-H2.8C0.-
f 6.465.100.-
Nieuwe opgemaakt
en geplaatst gedu
rende het iaar 1909 56 400.—
f 6.521.500.-
Op31 December 1909
In portefeuille 8 OCO.
Pandbrieven In omloop op 31
December 1909 6.513,500.-
Minder Pandbrieven In omloop
dan het bij de Statuten geoor
loofde maximumf 65.654.36'
Gedurende het jaar 1909 werd ingekocht aan
4 °/0 Pandbrieven voor f 199.000.—, zoodat in het
geheet in het Jaar 19G9 is geplaatst f 260.200—
Minister Nelissen en de Zigeuners.
Men schrijft uit 's-Gravenhage:
Toevallig waren wij verleden week In de
wachtkamer van het departement van justitie
getuige van een voorval, dat een aardig
licht werpt op het karakter van onzen tegen-
woordigen minister van justitie. Zooals men
weet Is tegen de In ons land, thans in Breda,
Inderiyd te 's-Gravenhage verblijf houdende
Zigeuners een bevel uitgevaardigd om het
land te verlaten. Nu schynt het, dat de
Zigeuners In het Zuiden van ons land nog
al aardig zaken doen en ongaarne de grens
oversteken. Twee hunner werden nu afge
vaardigd de belangen aan het ministerie
in Den Haag te gaan verdedigen.
Zoo kwam het, dat zich de vorige week
een tweetal van deze onfrlssche, in som-
mlger oogen onguur uitziende personen
op de hun eigen levendige wyze aan het
departement aandiende en in hun mengseltje
van allerlei talen, waarin het Fransch op
het oogenblik het sterkst naar voren trad,
monsieur Ie mlnistre te spreken vroegen.
Nu had minister Nelissen juist een onder
houd met den staatsraad mr. Asser, en
vermoedelijk vond één der boden hierin
aanleiding den Zigeuners mede te deelen,
dat zyne Excellentie wel moeliyk te spreken
zou zyn. Protest volgde, en met een vloed
van woorden bleven de Zigeuners aan
dringen; één hunner stond reeds ten halve
ln de wachtkamer, toen uit de andere deur
de minister naar voren kwam met de
woorden: „Och, laat die arme menschen
maar even binnenkomen".
Een dankbare, Ietwat zegevierende blik
beloonde minister Nelissen voor diens
eenvoudige goedheid, waaraan de beide
Zigeuners ongetwyfeld nog uiting zullen
hebben gegeven In het druk gesprek, dat
na het vertrek van den staatsraad volgde
en dat van de zyde der vreemde gasten,
die zich blijkbaar bizonder op hun gemak
gevoelden, eindigde met een elegant eer
biedige buiging, een operazanger waardig
en een comiek-familiaar „Bonjour, mon
sieur Ie Mlnistre au revoir!"
De decoratie-quaestie.
Naar aanleiding van het door het
Haagsche Correspondentebureau bericht
in De Telegraaf omtreflt de samenstelling
van den eereraad in zake de decoratie-
quaestie, heeft de N. Ct. zich rechtstreeks
tot dr. Kuyper gewend. Deze verklaarde,
dat wel van hem het verzoek tot samen
stelling van een eereraad was uitgegaan,
doch dat hem nog geen bericht gezonden
was, wie in deze eereraad benoemd zyn,
of zullen worden.
Omtrent de namen door De Telegraaf
genoemd, kan de N. Ct. beslist tegen
spreken, dat mr. P. W. A. Cort van der
Linden en mr. J. C. de Marez Oyens ln
den eereraad benoemd zouden zyn, laatst
genoemde is daartoe zelfs niet aangezocht;
mr. Cort van der Linden wenschte zich
omtrent dit laatste punt niet uit te laten,
doch ontkende pertinent benoemd te zyn.
Ook mr. S. van Houten en dr. C. Lely
ontkenden de juistheid van het bericht
betreffende hun benoeming.
De tweede inhechtenisneming van Klaas
Bakker in zake den moord te Koekanger-
v eld is geschied naar aanleiding van het
lossen van een schot door hem op zyn
buurman Veruim, die voor hem en zyn
broeder Roelof een zeer bezwarende ge
tuigenis heefl afgelegd. Ook wordt gezegd,
dat Klaas zich tegenover de politie heeft
uitgelaten, dat hij den moord geheel alleen
gepleegd zou hebben.
T B LBQR Alt.lt H N.
's-Gravenhage, 3 Januari.
Eervol ontslagen M. A. C. Westdorp,
als opziener derde klasse bij de vlsscherl]
op de Schelde en Zeeuwsche Stroomen,
wegens zyn benoeming tot controleur
eerste klasse by de visscherlj-politie op
die Stroomen.
Rotterdam, 3 Januari.
GRANEN. Buitenlandsche stil, prys-
houdend, f 14, kalm. Binnenlandsche
geen noteeringen gemaakt, prijshoudend,
stil.
Lijnzaad, f 15 a f 15,50. Koolzaad,
f 10,75 A f 11. Karwijzaad, f 15,50 A
f 15.60.
Vlas. Op het land tamelijk veel handel.
Aanvoer op de markt 7383 steen blauw,
41 A 53 stuivers; 2900 steen Groninger,
44 A 50 stuivers; 1600 steen geel, 44 A 51
stuivers; 300 steen wit, 37 A 43 stuivers,
vlug, alles opgeruimd, goede kwaliteit.
Aardappelen, weinig aanvoer, goede
vraag, prijshoudend.
Ajuin. Wegens geringen aanvoer geen
markt gemaakt.
Eieren. Zeeuwsche f 5,80 A f 6; Over-
maassche f 6 A f 6,20.
VEE. Aanvoer 285 Runderen, 29 A 35 cl.,
tameiyke handel. 172 Kalveren, 45 A
55 ct., vlug. 1299 Schapen of Lammeren,
20 A 22J ct.. Lammeren, 22) A 27ct.,
vlugger. 604 Varkens, 25j A 27 ct.,
lichte 24 A 25 ct., redelijke handel.
CORRESPONDENTIE.
S. Brouwershaven. Hatelijke adverten-
liën plaatsen wy niet. De redactie.
naar waarnemingen verricht In den morgen
van 3 Januari 1910,
medegedeeld door het Konlnkiyk Nederl.
Meteorologisch Instituut te De Bill.
Hoogste barometerstand 776.0 Ie Munchen
laagste barometerstand 742.5 te Seydlsfjord.
Verwachting (van den avond van 3
Januari 1910 tot den avond van 4 Januari)
zwakke tol matige Zuid-Westelijke wind;
betrokken en nevelig; weinig of geen
neerslag; zelfde temperatuur.
Gemengd Nieuws.
De politie Ie Gouda heeft twee kinderen
van 13 en 10 jaar van de straat opge
nomen, die door de ouders In een volks
logement waren achtergelaten en door den
logementhouder buiten de deur gezet. De
commissaris van politie heeft voorlooplg
voor de kinderen gezorgd, terwijl de ouders,
genaamd Pieter Mantel en Anna Maria
Hooft, worden opgespoord.