Donderdag 11 November 1909.
Eerste Blad.
(Z ierikzeesche C o u r a n t).
Afsluiting Rijweg.
Uit Stad en Provincie.
zierikzeesuiie ng nieuwsbode.
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat lederen
D1NSDAO, DONDERDAG en ZATERDAO verschijnt, Is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen In
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, 1 10
per jaar bij vooruitbetaling.
66ste JAARGANG. No. 8847.
Uitgever-Hoofdredacteur i A. FRANKEL.
Redacteurs I. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2 ure.
Alle betalingen moeten geschieden bij den Direoteur: A. 1. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Tengevolge van de steedf*
■Pw grooter wordende oplage van
on» blad verzoeken wij H.H. Adver-
teerder» hunne advertent! ën zoo
vroegtijdig mogelijk in te zenden;
vooral voor liet nummer dat des
Vrijdagsavonds wordt afgedrukt, ge
lieve men te zorgen dat de adverten-
tlën vóór uur in ons bezit z^n,
daar aaders plaatsing in dat nummer
niet kan verzekerd worden.
DE DIRECTIE
De BURQEMEESTER en WETHOU
DERS van Zierikzee brengen ter openbare
kennis, dat van heden af do brug
buiten de Zuidhawenpoort tot
nadere aankondiging voor het verkeer met
rij- en voertuigen (niet voor voetgangers
en handkarren) zal zijn GESLOTEN.
Zierikzee, den 8 November 1909.
De Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
H. C. MOOLENBUROH, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
Zierikzee, 10 Nov. Ten huize van den
heer Verwer vergaderde Maandagavond
het Departement Zierikzee der Maatschappij
van Nijverheid. Na opening der vergadering
door den beer J. A. de Bruyne en na
lezing der notulen door den heer H. J.
van Nouhuys, werd door den heer mr.
Potvliet verslag uitgebracht van het be
handelde ter Algemeene Vergadering te
Leiden. Daar het Tijdschrift reeds ver
schenen Is, waarin het verslag voorkwam,
zoo kan hij kort zijn. Op de Burgt werden
de afgevaardigden den 24stenJuni ontvangen
en den volgenden dag vergaderden zij in
de Stads Oehoorzaal. Aangenomen werd
op die vergadering een motie van het
Departement Den Haag, waarbij men zich
In beginsel verklaarde voor de invoering
van een octrooiwet. In de tweede zitting
werd besproken het voorstel van het
Departement Amsterdam om bij de regeering
aan te dringen op verbod van het gebruik
van saccharine in voedings- en genot
middelen. Thompson achtte saccharine een
nadeel voor de gezondheid en een oneer
lijke concurrentie, want het is een mlnders-
waardlg product. Een beslissing werd
echter niet genomen. Verzekering tegen
werkeloosheid werd als niet liggend op
den weg der Maatschappij van de agenda
afgevoerd. Wat het vraagstuk van den
nachtarbeid in bakkerijen betreft, op
voorstel van het Departement Den Haag
werd besloten het wetsontwerp in studie
te nemen en later te behandelen. Bepaald
werd de volgende vergadering te Nijmegen
te houden. Door spreker werd bij de
behandeling van het voorstel om f 500
uit te trekken voor subsidie om Departe
menten, die iets bizonders op touw zetten,
er op gewezen, dat de afdeellng Zierikzee
een vrij sterke afdeellng Is, wat des te
opmerkelijker Is, omdat er hier zoo goed
als geen nijverheid is, en zij dus geen
rechtslreeksch belang heeft bij het doel
der Maatschappij, en daarvan zelfs niets
profiteert. De meesten zijn lid, omdat zij
daarvoor iets ontvangen in den vorm van
sprekers. Krijgen zij die niet meer, dan
vermindert hun belangstelling en bedanken
zij. Voor het laten optreden van sprekers
blijft echter, omdat een groot deel der
contributie aan het Hoofdbestuur moet
afgedragen worden, bijkans niets over.
Daarom bestaat er In de afdeeling een
sterke strooming zich af te schelden, een
zelfstandige vereeniging te vormen en
daardoor de bijdrage aan het Hoofdbestuur
In kas te Jhouden. Voorts werd er door
hem op gewezen, dat de sprekers, welke
door het Hoofdbestuur werden opgegeven,
wegens de afgelegen ligging van Zierikzee
duur zijn, en behalve reis- en verblijfkosten
nog f 25 salaris vragen. Krachtens opdracht
der afdeellng heeft hij het Hoofdbestuur
dringend ultgenoodigd haar op een of
andere wijze finantiëel te steunen, hetzij
door een subsidie, heizij, zooals b.v. bij
het Nut gebeurt, door bijslag aan de
sprekers te geven. Vijftig gulden per jaar
zou het Departement jaarlijks meer moeten
hebben, wil het de leden, die thans sterk
op afscheiding aandringen, behouden. Op
het schrijven aan het Hoofdbestuur om
hulp, werd In Januari ten antwoord
ontvangei', dat plannen beraamd werden
om het Departement In staat te stellen
voor weinig of geen geld sprekers te
krijgen, en waarbij verzocht werd de uit
werking dier plannen af te wachten. Op
de agenda stond dienaangaande echter
niets. Spreker kwam dus op deze zaak
terug, en zou het zeer betreuren, indien
het niet ontvangen van een pertinente
toezegging tot afscheiding zou noodzaken.
Het Hoofdbestuur gaf te kennen, dat het
de zaak ernstig overwegen zou, maar geen
subsidie verleenen kan, tenzij eerst wat
belangrijks door het Departement onder
nomen was. Dan was het bereid voor één
jaar steun te schenken. Een lid van het
Hoofdbestuur deed hem de toezegging,
dat het Hoofdbestuur bereid was voor het
waterleidlngonderzoek steun toe te kennen.
In dien zin schreef ook de algemeene
secretaris.
De voorzitter dankt mr. Polvliet voor
zijn veslag, en stelt aan de orde de
bespreking omtrent verandering van het
Departement in een plaatselijke vereeni
ging-
De heer A. Anker verklaart zich tegen
afscheiding van het Hoofdbestuur, op grond
dat hij wel eens van de aansluiting bij
de Maatschappij profijt heeft gehad, in
zonderheid van het maandschrift.
De heer C. de Looze spreekt er zijn
voldoening over uit, dat op het convocatie-
biljet de afscheiding aan de orde is gesteld,
en dat door den afgevaardigde op de
Algemeene Vergadering de zaak besproken
is. Reeds 25 jaar bezoekt hij Nijverheid,
en hij komt tot de conclusie, dat alleen
de lezingen de leden bij elkaar houden.
Het Hoofdbestuur heeft den afgevaardigde
met een kluitje In het riet gezonden. Het
meeste geld, dat aan contributies inkomt,
gaat weg naar het Hoofdbestuur. Wij
hebben er niets aan, daarbij aangesloten
te blijven.
De heer Anker meent, dat door lezingen
geen Industrie te verkrijgen is.
Nadat de heer L. Koopman Cz. betoogd
had, dat hier geen industrie zal komen,
en de heer Polvliet in het licht had
gesteld, dat het Departement geen nijver
heid kan scheppen, werden door den
penningmeester, den heer mr. D. van der
Vliet, de volgende cijfers gegeven. Het
Departement telde 1 Januari 1909 57 leden,
betalend elk een contributie van f 3,75,
hetgeen f 213,75 bedraagt. Hiervan ging af
voor het Hoofdbestuur f 2,25 voor elk lid,
van de 57 leden dus f 128,25. Er blijft
dan voor het Departement slechts f 85,50
over. Van die f 85,50 moet pl.m. f 40 af
voor bode, vergaderlokaal, schrijfbehoeften
enz. Er schiet dus voor de lezingen slechts
f 45,50 over.
De heer W. C. de Crane vraagt, of men
zich van het Hoofdbestuur wil afschelden
of een nieuwe Vereeniging stichten.
De heer Regensburg: Een nieuwe Ver
eeniging stichten. Ook de voorzitter spreekt
in dien geest.
Na een langdurige gedachtenwlsseling,
waaruit bleek, dat bijkans alle leden voor
de opheffing van het Departement gestemd
waren, en na een geanimeerd debat over
de vraag, of men in deze vergadering met
het oog op de bewoordingen van het
convocatiebiljet gerechtigd Is een ontbln-
dlngsbesluit te nemen, werd besloten: le
In deze vergadering te stemmen over de
vraag, of het Departement zal worden
opgeheven2e het Departement met 1 Jan.
a.s. op te heffen. Vóór de opheffing waren
19 leden, tegen 2, terwijl 1 stem in blanco
was uitgebracht.
Aan het Hoofdbestuur zal van het ont-
bindlngsbesluit worden kennis gegeven.
Het archief en de bezittingen zullen aan
het Hoofdbestuur worden opgezonden.
Daar wegens de verkooplng van de
boekerij nog f 50 in kas is, zoo werd aan
het Bestuur de beschikking over genoemd
bedrag overgelaten.
De vergadering werd hierop gesloten.
Na afloop der vergadering werd tot de
vorming van een plaatselijke Vereeniging
besloten, die ten doel heeft de populaire
behandeling van wetenschappelijke onder
werpen. Op verzoek van den heer Blermasz
werd uitdrukkelijk nog bepaald, dat poli
tieke of godsdienstige onderwerpen zullen
uitgesloten zijn. Tot de nieuwe Vereeniging
traden terstond alle aanwezigen toe. Aan
het Bestuur van het Departement Nijver
heid werd de taak opgedragen statuten te
ontwerpen.
Hierop werd de bijeenkomst gesloten.
Aan het telefoonnet zijn thans ook
aangesloten de gasfabriek, en de directeur
ervan, de heerjj. Bolt.
Morgen, Donderdagavond, zal te Haam
stede, ten half acht ure, ten huize van
den heer Bom voor den Bond voor Staats-
pensionneering als spreker optreden de
heer D. de Clercq van Bloemendaal, die
het gesprokene met fraaie lichtbeelden zal
ophelderen.
Dezelfde spreker zal te dezer stede
Vrijdagavond ten acht ure in de nieuwe
Concertzaal optreden. Elk lid heeft het
recht een huisgenoot te Introduceeren. Voor
hen, die geen leden der afdeellng zijn, is
de toegangsprijs op tien cents bepaald.
Debat is gewenscht.
Komt, leden, allen trouw op. En gij die
het nog niet zljt, komt cok, en luistert met
aandacht naar de argumenten, die voor
het beginsel zullen aangevoerd worden, dat
op den staat de plicht rust, te zorgen, dat
de ouden van dagen, voor honger en ge
brek gevrijwaard, niet noodlg hebben het
brood der genade te eten.
Door het bestuur van het ontworpen
opvoedingsgesticht vanwege de Ned. Herv.
Kerk, is voor de betrekking van directeur
een zestal opgemaakt, waarop o. a. voor
komt de heer P. A. van Bloppoel, adjunct
directeur van het Rijksopvoedingsgesticht
te Avereest (geb. te Zierikzee).
De brigadier J. Jonker te Horst is
met ingang van 12 November e.k. over
geplaatst naar Roermond. Noode ziet men
dien ijver- en piichtbetrachtingsvollen
politieman, die daardoor veler achting
verwierf, heengaan.
Nu de Invoering der wet tot wijziging
der civiele kinderwetten met 1 November
onmogelijk was, denkt de minister van
justitie te bevorderen dat die invoering
1 December geschiede.
Bruinisse, 9 Nov. In de hedenavond
gehouden vergadering van den gemeente
raad werd, naar aanleiding van een adres
van het bestuur der Vereeniging tot
oprichting en instandhouding 'ener Am
bachtsschool te Zierikzee, besloten, op
voorstel van Burgem. en Weth., om f 25
subsidie te verleenen.
Ingekomen was een adres der gymnas-
tlekvereenlging „Olympia", tot bekoming
eener subsidie.
Op voorstel van den heer Hogerhelde
wordt met 4 tegen 3 stemmen besloten
dit adres tot een volgende vergadering aan
te houden.
Naar aanleiding van een ingekomen
schrijven van den inspecteur der Volksge
zondheid van Zuid-Holland en Zeeland,
betreffende de opruiming der varkenshokken
in de gemeente, deelt de burgemeester
mede, dat door hem reeds is uitgezien
naar grond om die hokken te plaatsen,
doch zonder succes.
Besloten wordt mede te deelen, dat
nogmaals naar plaats In verschillende
deelen der gemeente zal worden uitgezien.
ingekomen is ook een schrijven van de
Gezondheidscommissie te Zierikzee, waarin
opgemerkt wordt, dat verschillende rio-
leeringen te wenschen overlaten en gevraagd,
wat door de gemeente in dal opzicht ge
daan is.
Besloten wordt mede te deelen, dat de
waterleidingen van modder enz. gezuiverd
zijn.
Medegedeeld wordt de uitslag der kas
opname. Alles werd daarbij In orde
bevonden.
Van Oedep. Staten Is kennisgeving
ontvangen, dat de begrooting 1910 is
goedgekeurd.
Alsnu ging de vergadering over In een
beslotene.
Na heropening werd medegedeeld, dat
de ingekomen teekenlng en verdere be
scheiden van den heer Bolier, waterbouw
kundige, voorloopig waren goedgekeurd.
Besloten wordt 40 exemplaren van
kaarten, In lichtdruk, en toelichtingen te
laten drukkenom aan verschillende
besturen Inzage te kunnen geven. Daar
voor wordt f 100 uitgetrokken.
Op de begrooting van den minister Is
f 36,000 uitgetrokken voor de verplaatsing
der suatlesluis. De voorloopige begrooting
van het ingekomen plan bedraagt nu reeds
f 40,000. Daarom wordt besloten een
afgevaardigde te benoemen om den minister
te verzoeken de subsidie tot f 45,000 te
verhoogen, en tevens te vragen om toe
zegging van zoo noodlg een nog hooger
bedrag. Tot afgevaardigde wordt benoemd
de heer S. Hage, burgemeester.
BI) de rondvraag wijst de heer M. Jumelet
Wz. op de wenschelijkheld het voetpad
bij de Langedam te herstellen, wijl hier
en daar verzakking voorkomt. Daartoe
wordt besloten.
Evenzoo wordt op voorstel van den
heer Ooudzwaard besloten, verbetering
aan te brengen in den weg aan de
Weststraat.
St. Filipsland, 9 Nov. Voor de aan
staande volkstelling zijn tot tellers aange
steld: C. van Bendegom, J. Bijl en J. van
Strien.
Tholen, 8 Nov. Alhier is opgericht
een bouwvereeniging, die voornemens Is
een 22-tal woningen van verschillenden
vorm te doen bouwen. Hierdoor zal In
een behoefte worden voorzien, daar zoo
wel aan grootere soorten als aan arbeiders
woningen bepaald gebrek bestaat. Door
onbewoonbaarverklaring van eenige wo
ningen waren enkele gezinnen genood
zaakt bij anderen In te wonen.
Zoo spoedig mogelijk zal, ingevolge de
Woningwet, door de Vereeniging subsidie
van de gemeente worden gevraagd.
Wissenkerke. Nadat het militair onder
richt alhier reeds gedurende 8 jaren heeft
plaats gehad, meestal met gunstig gevolg
voor de examinandi, voor het behalen der
bewijzen van militaire bekwaamheid, is
dit onderricht thans onverwacht geëindigd.
Dit vindt zijn oorzaak hierin, dat 3 van
de 21 leden, die zich daarvoor hebben
opgegeven, niet zijn opgekomen. Wel
jammer voor de overigen, die van het
begin af steeds present waren en dus
daardoor toonden, dat ze de oefeningen
op prijs stelden. Vooral is dit te betreuren
voor die leerlingen, welke voor het 2e of
3e jaar aan de oefeningen deelnemen,
daar dezen nu de kans tot het met gunstig
gevolg afleggen van het examen, wordt
ontnomen.
Goes. Alhier bestaan ernstige plannen
tot oprichting eener coöperatieve bakkerij.
Het plan gaat uit van de kolenvereenlging
„De Bijenkorf", welke ongeveer 400 leden
telt.
Reeds is in principe besloten tot de
oprichting over te gaan en het bestuur
gemachtigd om de noodlge gegevens te
verzamelen.
Middelburg, 9 Nov. In de gisteren
gehouden jaarlljksche algemeene ver
gadering van de Nyverheidsvereenlging
alhier, werden de balans en de winst- en
verliesrekening over het boekjaar 1908/09
goedgekeurd.
Na ruime afschrijving werd het dividend
bepaald op 1 pCt.
Als lid van het bestuur werd herkozen
de heer Joh. L. van der Pauwert; als
commissa.is de heeren J. W. Verhulst en
W. P. de Back, terwijl als zoodanig werd
gekozen de heer O. van Nederveen.
Vlissingen. De bemanni. g van het
Nederlandsche stoomschip „Neptunus",
welke met de mailboot is aangekomen, had
verleden Woensdagavond elf uur schip
breuk geleden ln de Golf van Blscaye.
Het schip was geladen met Ijzererts en
stootte lek. Door noodsignalen en door
het ontsteken van een groot vuur door
middel van met petroleum gedrenkte goe
deren werd het in nood verkeerende schip
opgemerkt door een Japansch stoomschip,
dat al de opvarenden redde en te Londen
aan wal zette.
Slechts een deel der equipage heeft hunne
goederen kunnen redden.
Terneuzen, 9 Nov. Olsteren zijn van
hier uit gevankelijk naar Middelburg over
gebracht en voor den officier van justitie
aldaar geleld: 1°. E. v. d. M., bootsman,
30 jaar; 2°. A. v. d. S.matroos, 27
jaar; 3°. H. P., schippersknecht, 17 jaar;
4°. A. J. K., varensgezel, 16 jaar, allen
wonende te Rotterdam en opvarenden van
het stoomschip „Helena", thulsbehoorende
alhier, als verdacht van zware mishandeling,
gepleegd alhier in den nacht van 5 op 6
November op twee schepelingen van het
alhier in de haven liggende Deensche
stoomschip „Norman".
Na door den rechter-commlssarls te zijn
gehoord, zijn de verdachten weder op vrije
voeten gelaten.
RECHTS Z AKEN.
Te Winschoten heeft de arrond.-recht-
bank den 38-jarlgen eigenaar eener
dorschmachlne te Terapelkanaal, wegens
dierenmishandeling veroordeeld tot een
week gevangenisstraf. Beklaagde had onder
zijn paard een vuurtje gestookt van poets
katoen, om het daardoor tot voortgaan te
bewegen. Het paard had daardoor meerdere
brandwonden bekomen.
Het Is algemeen bekend, dat te
Rotterdam door eenige straatnegotlanten
de landverhuizers aan de Wllhelmlnakade
zooveel mogelijk van hun geld ontlast
worden, eensdeels door hun waardelooze
prullen te verkoopen en anderdeels door
hun bij het geldwlsselen zoo weinig
mogelijk terug te geven.
De politie tracht daaraan een einde te
maken door dien negotlanten te verbieden
hunne manden en kisten op de straat neer
te zetten.
Wegens het ruimte Innemen op de
openbare straat was dan tegen het echt
paar W. S. 12 maal en tegen vrouw W.
5 maal proces-verbaal opgemaakt.
De ambtenaar van het openbaar
ministerie bij het derde kantongerecht
elschte voor elke overtreding f 3 boete of
3 dagen hechtenis. De kantonrechter zelde
tot de beklaagden, dat zij er niet op
moeten rekenen dat er iets af gaat.
Het gerechtshof te Amsterdam ver
oordeelde C. D., wegens den bekenden
moordaanslag op zijn meisje op den Dam,
den 14 Februari j.l. gepleegd, tot 3 jaren.
Het vonnis der rechtbank en de elsch
voor het hof luidden 4 jaren gevangenis
straf.
De directie der Nederlandsche Ziekte
verzekeringmaatschappij te 's-Qravenhage
heeft, naar aanleiding der geplaatste adver-
tentiën, by den officier van justitie te
Middelburg een klacht Ingediend tegen
A. van Waarde, burgemeester van Nieuw
en St.-Jooslandwegens beleediglng en
verdachtmaking.
Moei een dooplid der Ned. Herv. Gem.
ook belasting betalen
De kantonrechter te Leeuwarden heeft
thans deze vraag beantwoord en beslist,
dat hij, die gedoopt is in de Ned. Herv.
Kerk, terecht In de kerkelijke belasting is
aangeslagen en zijn aanslag zal hebben te
betalen. Het gedoopt zijn alleen reeds was
voldoende; niet noodig was, dat men
bovendien nog moest zijn aangenomen.
Het dooplid voerde onder meer aan,
dat hij gedoopt was In zijn prilste jeugd,
toen hij nog geen eigen wil had en zich
onbewust aan de plechtigheid heeft onder
worpen. Dat hij evenwel door deze eigen
machtige daad zijner ouders, waartoe hij
niet had medegewerkt en waartoe hij ook
nooit zou hebben meegewerkt, indien hij
reeds destijds zelfstandig en zelfbewust
had kunnen optreden, niet kon gebonden
zijn.
De kantonrechter overwoog echter om
trent dit verweerpunt, dat de kerkelijke
reglementen den ouders zelf den plicht
opleggen hun kinderen ten spoedigste ten
doop te voeren zijn ouders hadden dus
niet eigenmachtig, doch geheel volgens
de reglementen gehandeld.
Bovendien had hij te allen tijde den
band tusschen hem en de kerk kunnen
verbreken, doch zoolang zulks niet geschied
was, was hij aan de kerk belastingplichtig
volgens haar geldende reglementen.
Poging tot vadermoord.
Wegens poging tot moord op zijn vader,
had zich deze week voor de Haagsche recht
bank te verantwoorden M. V., tuindersknecht
te Monster. Op 19 September had hij uit
een met scherp geladen revolver twee
schoten op z|jn vader gelost, met het
oogmerk, dezen van het leven te berooven.
Door een samenloop van omstandigheden
was alles betrekkelijk goed afgeloopen,
daar geen edele deelen werden geraakt.
Waren, volgens den arts, die den vader
had behandeld, de schoten 1 centimeter
hooger gevallen, dan waren édele deelen
getroffen en hadden de schoten doodeiqk
kunnen zijn. Ook deelde de geneesheer
nog mede, dat de vader een zeer opvliegend
man was, die destijds op z||n advies, In
een gesticht te Delft was verpleegd.