Zaterdag 9 October 1909.
Derde Blad.
(Z ierikzeesche
Cour an t).
NIEUWSTIJDIN6EN.
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat lederen
D1NSDAQ, DONDERDAG en ZATERDAG verschijnt, Is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland 1 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, I 10
per jaar bij vooruitbetaling.
66ste JAARGANG. No. 8833.
Uitgever-Hoofdredacteur i A. FRANKEL.
Redacteur i I. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Oroote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Inzending moet geschieden des Maandags-
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2
Alle betalingen moeten geschieden bij den Directeur: A. i. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
PERZIË.
De Perzische revolutie heeft haar heldin
gehad, haar Jeanne d'Arc, wier faam toe
neemt. Zij was, natuurlijk, een Russin,
gelijk bijkans alle werkdadlge revolution-
nairen ln Perzië waren, huwde een
Russlschen Jood, dien zij eerst bekeerde
tot het Christelijk geloof, zooals zij dat
opvatte.
Maar Anna Petrowna kreeg spoedig
genoeg van haar echtgenoot, vestigde
zich in den Caucasus, werd daar door de
studenten tot het Russisch socialisme
bekeerd en tot apostel benoemd. Daarop
vertrok ze naar Perzië als een zendelinge
der revolutie, doch kreeg een zuur gezicht
van den Russischen consul te Teheran,
die haar met arrestatie bedreigde. Fluks
ging Anna Petrowna naar een Perzische
dame, die de voornaamste vrouw was
van een aanzienlijk onderdaan van den
sjah. ,In 's hemelsnaam", zoo begon ze,
„vraag uw man om mij te huwen".
Anna Petrowna gebruikte al haar over
redingskracht bij de dame. „Ik legde haar
natuurlijk alles haarfijn uit", zeide ze tot
haar Interviewer. „En mijn vriendin stemde
er in toe. Den volgenden morgen, zeer
vroeg, kwamen de koppelaars mij opzoeken,
terwijl de Moellah zich liet aandienen.
Wij gingen allen naar de woning van het
heerschap, onderteekenden het huwelijks
contract, en ik werd een Moslem, alsmede
de derde vrouw van den Ket-Khoeda",
zoodat ik nu niet langer Anna Petrowna
ben, maar de gade van den Ket-Khoeda.
Allah zij geprezen! JiAijn pas Is ook Perzisch.
Mijn Russische pas verborg Ik in een
kistje, dat ik in de asch van den haard
begroef. Laat hem daar liggen, ik kan
hem nog eens noodlg hebben.
Anna Petrowna lachte bevallig en ging
dan voort
„Ik transporteerde bommen van de
eene plaats naar de andere; ik verborg
ze in mijn pardon in mijn fietsbroek".
„Wat, gij, Anna Petrowna, droeg
bommen in uw stamelde
de Interviewer.
„Och, ja, het ging zeer eenvoudig",
vertelde ze verder. „BijvoorbeeldEnkele
dagen geleden werd het noodig, bommen
naar Teheran te zenden. Maar er was
niemand voor die boodschap te vinden.
Het is een beetje gevaarlijk, weet u. En...
Nu, ik ben niet bang uitgevallen, en nam
op me ze te bezorgen. Niemand zou mij
verdenken, bommen onder mijn rok te
dragen, is 't niet Ik nam vier van die
ontploffingswerktulgen, bond mijn broeks
pijpen goed dicht, stopte de bommen er
in en ging op weg. Ik had, natuurlijk, de
metalen percussledoppen er afgenomen en
afzonderlijk ingepakt. Zoo ging ik tusschen
de militaire posten door. Ik maakte
onderweg een praatje met de kozakken
van kolonel Liakhoff, doch dacht al den
tijd aan de bommen in mijn onderpijpen.
Toen ik terugging, werd ik vol patronen
gestopt. „Oij, Anna Petrowna", werd er
gezegd, „gij zljt een tamelijk corpulente
dame en kunt een boel bergen. Daar,
neem er nog wat I En Ik deed het, barstte
er bijna van".
Anna Petrowna is een heldin der
Perzische revolutie, en haar naam krijgt
wellicht een plaats in het Panthéon van
Teheran. Revolutlonnair Rusland is trotsch
op zijn Jeanne d'Arc.
CHINA.
Hoe de kleine keizer Soan Tong, die
zijn vierde levensjaar heefl bereikt, opge
voed wordt, vertelt een Chineesch blad
als volgt: Hoewel hij nog zoo jong Is,
moet Soan Tong reeds veel leeren. Als
leermeesters zijn hem twee geleerden toe
gevoegd, die den titel voeren van Hanlln
(lid van de Keizerlijke Academie te Peking,
Hanlln joeën), een zeer hooge graad, welke
in China alleen verleend wordt aan per
sonen, die doorkneed zijn in de Chineesche
literatuur.
Nadat men een zoogenaamden goeden
dag gekozen had, nam het onderwijs
In de Chineesche taal en Chineesche
karakterteekens een aanvang. Deze studie
is niet van geringe beteekenls, als men
nagaat, dat Z. M. veertig duizend karakters
moet kennen.
Elk karakterteeken, hetwelk de jeugdige
vorst moet leeren, wordt op een stuk wit
papier geteekend, dat men daarna aanplakt
op den muur van het vertrek, dat tot
leerkamer dient.
De leeraar spreekt het woord uit en de
keizerlijke leerling moet het eenlge keeren
nazeggen, tot hij het uit zijn hoofd kent.
Daarna moet hij het nateekenen.
Den volgenden dag gaal de weduwe
van zijn voorganger, keizer Kwang Soe,
die in zijn opvoeding belang steli, zijn
vorderingen na.
Het schijnt dat hij zeer bevattelijk Is en
gemakkelijk onthoudt.
Als hij het Tjlng im (het mandarljn-
Chineesch) machtig is, krijgt hij les In het
Mongoolsch en later ook In het Engelsch,
Duitsch en Japansch. Het onderwijs duurt
dagelijks van 6 uur 's morgens tot het
donker wordt en wordt slechts twee malen
onderbroken, als het keizertje met zijn
moeder het maal gebruikt.
Ook zfln vader, prins Soen, mag aan de
opleiding van keizer Soan Tong deelnemen.
ZWEDEN.
Dinsdag l.l. staakten In Zweden 51.000
leden van den Arbeidersbond In ver
schillende vakken het werk. De opwinding
onder het volk heeft een dreigend karakter.
EN6ELAND.
Miss Laura Alnsworth, één van de suffra
gettes, die in Winson Greengevangenis te
Birmingham zijn opgesloten, wegens het
tumult dat zij gemaakt hebben, toen minister
Asquith in Birmingham kwam spreken, Is
Dinsdag In vrijheid gesteld, daar zij haar
straftijd had uitgezeten; zij is naar een
verpleeg-lnrlchting overgebracht. Zij heeft
natuurlijk aanstonds een beschrijving ge
geven van de manier, waarop zij in de
gevangenis langs kunstmatigen weg gevoed
is, tengevolge van haar weigering voedsel
tot zich te nemen. In drie dagen gebruikte
Ik niets, vertelde miss Alnsworth, doch
den vierden dag werd ik gebracht In tegen
woordigheid van twee dokters, de direc
trice en zes bewaaksters. De gevangenis
dokter zei: ik heb last gekregen alles te
doen wat In mijn vermogen is om u te
voeden en ik zal een „technischen aanval"
op u doen. Ik neem de geheele verant
woordelijkheid op mij.
ik werd toen, vertelt de suffragette ver
der, In een stoel gezet, mijn hoofd werd
achterover gehouden, mijn mond met
geweld geopend en toen werd mij melk
toegediend. Zoowel de lange voedingsbuis
als de nap, waarin men mij voedsel toe
diende, veroorzaakte mij pijn en onpasse
lijkheid.
Dinsdag was er In Queen's Hall in
Londen een vergadering van suffragettes.
Natuurlijk werd lang en breed over de
„martelaressen in Winson Greengevangenis"
gesproken. Men kan ons zelfs geeselen,
riep één der spreeksters uit, ons dood
slaan desnoods, maar we zullen onze
denkbeelden niet veranderen.
Kort vóór de vergadering begon werden
twee suffragettes gearresteerd, die een
oploop hadden veroorzaakt door op het
trottoir van de Strand ln Londen met
krijt: „Stemrecht voor de vrouw!" te
schrijven. Zij kregen 12 gulden boete of
zeven dagen gevangenisstraf. Beiden be
taalden de boete.
FRANKRIJK.
De politie te Rhejins heeft zeven mannen
en drie vrouwen gearresteerd onder ver
denking van splonnage. Één der mannen
heeft bekend, dat hij geregeld in betrekking
stond tot de Dultsche militaire agenten.
DUITSCHLAND.
Op den Olijfberg, nabij Jeruzalem, wordt
met Paschen 1910 de Augusta-Victoria-
Stichting geopend. De Dultsche Keizer
hoopt daarbij vertegenwoordigd te worden
door Prins en Prinses Friedrich.
Ammoniaksuperphosphaat,
Chili-Salpeter en Superphosphaat.
Onder de mestmengsels is zeer zeker
ammoniaksuperphosphaat één van de meest
onschuldige en, kan men het niet rang
schikken onder de kwakzalversmiddeltjes,
zooalsaardappelmest, roggemest, havermest,
knollenmest enz., toch is het een mest-
mengsel. Men moet er zich over verbazen,
hoeveel landbouwers In de meening
verkeeren, dat ammoniak-superphosphaat
bestaat uit chlll-salpeter en superphosphaat.
Daarom zij hier nog eens herhaald, dat
ammoniak-superphosphaat uit een mengsel
van zwavelzuren ammoniak en superphos
phaat bestaat, met 7 pCt. stikstof en 9 pCt.
phosphorzuur. Hiervoor is noodlg pl. m.
33 K.G. zwavelzuur-ammoniak en pl. m.
57 K.O. superphosphaat van 16 pCt. De
ontbrekende K.G. tot 100 worden aan
gevuld met gips. Wij zijn tegen alle mest
mengsels, omdat men het mengen zelf
wel kan doen, en omdat men, door de
meststoffen afzonderlijk aan te koopen,
beter rekening kan houden met de behoeften
van de verschillende gewassen. Bovendien
zijn wij van meening, dat de zwavelzure
ammoniak met voordeel kan vervangen
worden door het chlll-salpeter, m.a. w. in
plaats van ammoniak-superphosphaat te
gebruiken, afzonderlijk aan te koopen
chili-salpeter en superphosphaat. Wij
achten dit beter, omdat de uitwerking van
chili-salpeter in 't algemeen veel zekerder
is dan van ammoniak. Ammoniak toch Is
voor de plant niet direct opneembaar, doch
moet daarvoor^omgezet worden in salpeter
zuur. Dit geschiedt, wanneer aan* de
volgende voorwaarden is voldaan: In de
eerste plaats is het noodig, dat de bodem
voldoende hoeveelheid kalk bevatte. In de
„Stikstofvoeding der Landbouwcultuur-
gewassen", zeggen de heeren Mansholt, over
chlll-salpeter en zwavelzuren ammoniak
sprekende, het volgende: „Een opmerkelijk
verschil tusschen de uitwerking van een
bemesting met chili-salpeter en zwavelzuren
ammoniak bestaat er ten opzichte van het
kalkgehalte des bodems. Terwijl een
bemesting met chili-salpeter op veengrond
zonder kalking de volle uitwerking had,
bracht een bemesting met zwavelzuren
ammoniak het slechts tot 28 pCt. van de
chill-salpeterbemestlng. Ook op kleigrond
werd hetzelfde waargenomen, m. a. w.
naarmate het kalkgehalte geringer was,
had de ammonlakbemesting geringer uit
komsten". Wij behoeven aan deze bewering
van bij uitstek practlsche mannen zeker
niets te voegen, ln de tweede plaats Is
de werkzaamheid van zwavelzuren ammo
niak in hooge mate afhankelijk van de
temperatuur des bodems. In koude voor
jaren zien wij onze wintergewassen een
gele kleur aannemen. Dit is alle practlsche
landbouwers en in 't bizonder die op den
kleigrond zeer goed bekend. De oorzaak
hiervan Is gebrek aan opneembare stikstof.
Het uitstrooien van chili-salpeter is voor
deze kwaal zeer doelmatig. Waarom wij
nu in tijd van nood, zullen wij maar zeggen,
op de klei onze toevlucht nemen tot
chili-salpeter en niet direct bij de eigenlijke
bemesting, is ons nooit recht duidelijk
geweest. Waarom in plaats van ammoniak
superphosphaat geen chili-salpeter en
superphosphaat, vragen wij In ernst? In
de derde plaats is de uitwerking van den
ammoniak afhankelijk van de meerdere of
mindere vrije toetreding van de lucht. Een
goede grondbewerking Is dus In hooge
male bevorderlijk aan de goede werking
van ammoniak. Hierin ligt ook hoofdzakelijk
het nut van braken. We hebben in 't kort
willen aanloonen, dat chili-salpeter zekerder
moet werken dan zwavelzure ammoniak,
zooals wij zoo straks beweerden. Om deze
waarheid proefondervindelijk aan Ie toonen,
werd bij den heer M. Land, landbouwer
te Godllnze, een oud-leerling van een
wlntercursus, een proefveld voor mangel-
wortelen aangelegd op middelmatig zware
klei. Het geheele veld was groot 22 aren
en werd" verdeeld in 8 velden van 2f aren.
Voor ons doel is het voldoende de perceelen
3, 4, 5 en 6 onderling te vergelijken.
Perc. Bemesting. Opbrengst.
200K.G.zwavelz. kallmagn.
500 superphosphaat. 1983K.G.
300 zwavelz. ammoniak)
200K.G.zwavelz. kalimagn.
500 superphosphaat
400 chili-salpeter
1 200 K.G. zwavelz. kallmagn.
j 800 slakkenmeel
400 chili-salpeter
200 K.G. zwavelz. kaiiinagn.
266 superphosphaat
372 slakkenmeel
400 chili-salpeter J
Volledigheidshalve deelen wij hier mee,
dat het onbemesle perceel 780 K.O. en
het stalmestperceel 1825 K.G. opbracht.
Ten opzichte van de stikstofbemesting
kwam de proefnemer tot de conclusie:
„De salpeterstikstof heeft beter gewerkt
dan de ammonlakstlkstof". Verder zien wij,
dat elke combinatie stlkstof-phosphorzuur
4.
6.
2165
2131
2200
de werking van ammoniak-superphosphaat
overtreft. Doordat er In den loop van het
proefjaar een kleine wijziging in 't oor
spronkelijk plan werd gebracht, werd de
ammoniak In twee keer uitgestrooid en
wel 20 Febr. en 12 Maart. Het chili-
salpeter werd uitgestrooid op 21 Juni en
7 Juli. „Den 22 Juni", zegt de proefnemer,
„werden de planten onder zeer gunstige
weersgesteldheid gepoot en kwamen op
alle perceeltjes regelmatig te staan".
Bovenstaande cijfers hebben daardoor
zooveel te meer waarde. Bovendien werd
de proef met de grootste zorgvuldigheid
uitgevoerd.
De Trappisten te Tilburg.
De paters keeren te Tilburg terug;
terwijl er thans reeds wederom bier wordt
gebrouwen.
De ex-abt Verbrugge heeft zich onder
worpen, doch is niet te Rome geweest.
De tweede overste van Chimay (grens)
wordt abt te Tilburg.
Met de schuldelschers is alles geregeld.
Het klooster komt op naam eener ver-
eenlging, die daarvoor wordt opgericht.
De kloosterquaestie te Zundert Is nog
niet geregeld, maar dit zal vermoedelijk
wel volgen.
Drievoudige moord te Koekangerveld.
In de laatste dagen zijn velen uit de
streek, waar de drievoudige moord gepleegd
werd, als getuigen voor den rechter ge
roepen, om gehoord te worden.
De mededeeling over den getuige Fernlm
in één der Hollandsche bladen gedaan
is niet juist weergegeven. Volgens die
mededeeling zou hij eene verklaring hebben
afgelegd gezien te hebben, dat twee
mannen achter den vermoorden schaap
herder Winters aanjoegen. Dit kan niet
juist geweest zijn, want de heide „gaf
donker op". Hij heeft dan ook niet ver
klaard gezien, doch wel gehoord te hebben
en althans de stem van Klaas Bakker
duidelijk te hebben gehoord.
O H OJL.J3R A.-
Uit Hansweert meldt men:
Blijkens bericht van de seruminrichting
te Rotterdam, zijn in de uitwerpselen van
de schoonzuster van den patiënt Flipse
geen cholera-baclllen gevonden. Tot
heden bepaalt het getal zich tot drie,
wier gezondheidstoestand bevredigend
blijft.
Cook's reis naar de Noordpool.
De New-York Herald geeft een vervolg
van dr. Cook's reis. Het is een bijna on
afgebroken schildering van ontbering en
lijden door de vreeselljke koude. Voor
namelijk werden Cook en zijn gezellen
door den bijna altijd scherpen, Ijskouden
wind geteisterd. Hun adem bevroor on
middellijk en bedekte hun haar en hun
gelaat met ijs, zoodat zty er als carrlcaturen
van menschen uitzagen.
Ook de ooghaartjes en wenkbrauwen
waren met ijskristallen bekleed en de
damp van het voorhoofd verdichtte zich
tot een sneeuwlaag. Van al dat ijs op hun
gelaat hadden zij veel hinder; maar het
meest werden zij gekweld door de ijskegels,
die zich op de ruwe haren In hun neus
gaten vormden. Teneinde hun gelaat voor
deze hindernis en kwellingen te vrijwaren,
hebben de Eskimo's de gewoonte hun
gezichtsharen tot den wortel uit te trekken;
vandaar hun bijna totaal gemis van baard
en snor.
LUCHTVAART.
Men meldt uit Washington, dat een uit
gave van 500,000 dollars voor militaire
vliegtoestellen uit de begrooting van oor
log is geschrapt. De militaire overheid is
van meening, dat de vooruitgang in lucht
vaartzaken zóó snel zal gaan, dat, wat
men heden aankoopt, reeds het volgende
jaar niet de minste waarde meer zal
hebben.
Ondertusschen laat de regeering Wilbur
Wright nog altijd onderwijs geven aan
officieren in het behandelen der vlieg
machines van zijn stelsel.
Wright moet verklaard hebben, dat hij
en zijn broer nu niet meer in het publiek
zouden vliegen. Zij zullen nu uitsluitend
hun uitvinding exploiteeren en les geven.
De tocht, dien hij gemaakt heeft boven de
New-Yorkschc haven, is zijn laatste geweest.
Met dien tocht heeft hg trouwens heel
New-York In verbazing gezet. Wright
vloog van Gouverneurs-eiland tusschen
Ellls-eiland en het Vrijheidsbeeld door,
toegejuicht door een reusachtige menigte
aan den oever en de manschappen der
vreemde oorlogsschepen. Hij vloog slechts
op 20 voet hoogte, en een oogenbllk
scheen het, of hij tegen een groot pantser
schip zou aankomen. Maar plotseling
schoot hg naar de hoogte. Hg steeg zelfs
tot 200 voet, versnelde zgn vaart, vloog
langs den New-Jersey-oever, kringde boven
het grafgedenkteeken van president Grant
en scheen toen regelrecht op het pantser
schip „Drake" aan te komen. Rakelings
passeerde hij den grooten mast, zoodat
de toeschouwers een oogenblik hun adem
inhielden. Wright vloog toen een eind de
Hudson-rlvler langs en naar Gouverneurs
eiland terug. Trekt men de bochten er af,
dan had Wright tusschen de 38 en 40
kilometer afgelegd.
Omtrent den vliegtocht, welke Wilbur
Wright te New-York boven de Hudson-
rivler gemaakt heeft, wordt nog gemeld,
dat hg de rivier langs vloog tot ter hoogte
van de 124ste straat en terug tot het punt
van opstijging. Een geheele afstand van
22 mgien werd in 33J minuut gevlogen.
Wright vloog over de op stroom liggende
buitenlandsche oorlogsschepen heen, waar
van de bemanning hem vol geestdrift toe
juichte, terwgi de stoomschepen hun
stoomfluiten en sirenen lieten gillen.
Honderdduizenden menschen langs de
oevers sloegen het ongewone schouwspel
gade. Het vliegtoestel bereikte een hoogte
van driehonderd voet.
Burgerlijke Stand van Noordgouwe.
3e kwartaal 1909.
Geboren:
Jakomina Lena, dochter van W. van
Tiggele en A. v. d. Kasteele.
Wilhelmina. dochter van J. v. d. Clngel
en N. van Dijke.
Dirkje, dochter van C. Schlettekatte en
M. Quaak.
Aarnout, zoon van C. Schlettekatte en
L M. Quaak.
Pieter Johannes, zoon van J. Klompe en
Th. J. de Vrleze.
Janna Pleternella, dochter van J. van
IJsseldljk en A. A. BodbQl.
Marlnus Jakob, zoon van K. de Blonde
en J. W. van der Have.
Elizabeth Adrlana, dochter van W. Speel
man en C. Boogerd.
Kornells, zoon van A. C. Kurvlnk en
M. J. van Dommele.
Gehuwd:
Marlnus v. d. Werf, 25 jaar, en MQntje
de Wit, 25 jaar.
Overleden:
19 Juli.
6 Aug.
21
21
22
24
27
13 Sept.
20
4 Sept.
8 Aug.
Joh. J. Btenefelt, 36 jaar, vrouw van
W. Yogi- -
Vogelaar (van Zierikzee).
Burgerlijke Stand van Kerkwerve.
3e kwartaal 1909.
Geboren:
1 Juli. Leendert Cornells, z. van C. J. Boogerd
en M. Romeijn.
7 Jacobus Cornells, z. van A. van Drlel
en M. Flikweert.
27 Maria Johanna, d. van H. J. Pairoux en
A. C. Berwald.
4 Aug. Cornelia Jacoba, d. van A. Bevelander
en J. Wandel.
13 Grietje, d. van L. v. d. Wekken en
J. Hanse.
23 Barbara Maria, d. van L. B. Hendrlkse
en C. van Felius.
9 Sept. Maria Cornelia Elizabeth, d. van M. C,
v. d. Linde en M. S. Hogerland.
22 Pletertje Cornelia, d. van B. Post en
J. Oosse.
Gehuwd:
20 Aug. H. Hillebron, wedn. van M. Hendrlkse,
en M. Capelle, wed. van C. v. Oeveren.
Overleden:
9 Sept. J. Legemaate, z. van M. Legemaate en
M. Hanse.
19 J. v. d. Est, d. van M. v. d. Est en
J. Verhoek.
Burgerlijke Stand van Stavenisse.
Geboren:
7 Sept. Marlnus, z. v. Gerardus Westdorp en
Maatje Goedegebuure.
17 Jozias Albert, z. v. Theunls Corn. StruQk
en Cornelia van Vossen.
Oehuwd:
23 Sept. Adrlaan Beeke, 22 j., j.m. en Thonla
van der Kleljn, 20 j., j.d.
Overleden:
13 Sept. Karel Hubrecht, 6 w., z. v. Fr. v. d. Berg
en Maria Cornelia Wefller.
13 Izaak Hendrik, 7 j., z. v. Hendrik Hen-
drikse en Maria Moerland.
22 Rachel, 3 m., z. v. Cornells Dorst en
Maatje Johanna Potappel.
26 Johannes Luljk, 70 j., ongehuwd.