Zaterdag 26 Juni 1909.
(25 ierikzeesohe
Couran t).
Bericlit.
riE
Algemeen Overzieht.
Uit Stad en Provincie.
ZIERIKZEESUHE
NIEUWSBODE.
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dal lederen
DINSDAQ, DONDERDAQ en ZATERDAG verschijnt, Is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland I 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, I 10
per jaar bij vooruitbetaling.
65ste 1AARGANG. No. 8788.
Uitgever-Hoofdredaoteuri A. FRANKEL.
Redacteur: J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Oroote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2 ure.
Alle betalingen moeten geschieden bij den Directeur: A. I. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Zij, die zich met 1 Juli a s. op ons
blad abonnecren, ontvangen de tot dien
datum verschijnende nummers gratis.
Alle Brievengaarders en Boekhande
laars nemen abonnementen aan.
De Directeur,
A. J. DE LOOZE.
INS1
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
ZlERIK7.EE
Gevolg gevende aan een verzoek van de 3e
afdeeling der Commissie voor de Middenstands-
enquête
Brengen ter kennis van alle belanghebbenden
en belangstellenden in deze gemeente,
dat op Woensdag 30 Juni e.k., des middags
te 12 uur, in de Raadzaal ten Stadhuize, de voor
de gemeente Zierikzee aangewezen enquêteur, de
heer Mr. H. POLVLIET, officieel door genoemde
Commissie zal worden geïnstalleerd, en noodigen
alle plaatselijke autoriteiten, patroonsvereenlglngen
en verder alle vereenigingen te dezer plaatse, die
kunnen geacht worden inet den middenstand in
betrekking te staan, benevens de patroons, die
zulks wenschen, uit, bij die installatie tegen
woordig te zijn.
Zierikzee, den 23 Juni 1909.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
H. C. MOOLENBUROH, Burgemeester.
P. D. DE VOS, l."-Secretaris.
In ons land heelt bij de stemming en
de herstemming voor de Tweede Kamer
de reactie de overwinning behaald, zoodat
onze volksvertegenwoordiging thans zestig
leden van de rechterzijde telt, waartegen
over de linkerzijde slechts veertig leden
stellen kan, waarvan de zeven socialisten,
waarop men geen staat kan maken, nog
afgetrokken moeten worden. De reactie
beschikt dus over een zeer sterke meerder
heid In de Tweede Kamer, zoodat, waar
zij ook de Eerste Kamer achter zich heelt,
zl) thans volkomen vrij spel heeft. Zal zij,
gelijk In de jaren 1901 1905, haar machts
positie ook nu weêr misbruiken Zal dr.
Kuyper in het Ministerie worden opge
nomen, of achter de schermen zijn invloed
In den Ministerraad doen gelden Wat
er ook gebeuren moge, de vrijzinnigen in
ons land moeten, nu zij tengevolge van
eigen schuld In de minderheid zijn ge
komen, de gevolgen van hun onverschillig
heid dragen. En uit de harde les, die zij
thans ontvangen hebben, dienen zij de
leering te trekken, dat, willen zij het ver
loren terrein over vier jaren herwinnen,
voor hen van stonde af rustelooze actie
noodig Is. Over het geheele Rijk diene
een krachtige strijdorganisatie In het leven
te worden geroepen. Jeremiades aanheffen
en treuren over de geleden nederlaag Is
de weg niet om ons vaandel opnieuw op
het Binnenhol te planten. Nauwe aaneen
sluiting van al wat vrijzinnig denkf, is in
dezen tijd gebiedende plicht. Strijd tegen
de reactie zij onze leuze.
Een Russische kruiser heeft op het
Engelsche houtschip de Woodburn" ge
schoten. De bevelvoerende officier er van
verkeerde In den waan, dat de bemanning
van het Engelsche schip een aanslag op
hel leven van den Czar wilde beproeven.
Schier de geheele Engelsche pers zwijgt
over het geval, uit vrees dat de zaak aan
de goede verstandhouding tusschen belde
volken zoude schade berokkenen. Toch
heeft de Engelsche gezant te Petersburg
tegen het schieten op het Britsche schip
geprotesteerd. Naar aanleiding van dat
protest heeft het Russische gouvernement
zijn verontschuldigingen aangeboden en
zich bereid verklaard de veroorzaakte
schade te vergoeden.
Paul Kroesjeswan, één der befaamde
oprichters van den .Bond voor Russische
Mannen", is plotseling overleden. Of hl
een natuurlijken dood Is gestorven, of
zlchzelven van het leven heeft beroofd,
weten wij niet. Hij staat thans voor Qod's
rechterstoel, om rekenschap te geven van
de vele misdaden, die op zijn bevel zijn
gepleegd geworden.
De Czar Is voornemens aan Italië,
Engeland en Frankrijk een bezoek te
brengen. Qeen vorst in Europa is zóó
gehaat, als Rusland's Allerheerscher, het
geen wegens de gruwelen, die onder
zijn regeering bedreven zflnniet te
verwonderen is. De fractie van de Arbeiders
partij in het Engelsche parlement heeft
met het oog op dat bezoek in een buiten
gewone vergadering de volgende resolutie
aangenomen ,De vergadering protesteert
nadrukkelijk er tegen, dat het bezoek van
de Czar aan dat land door de Britsche
„regeering officiëel eikend wordt, daar met
„de autoriteit en met medewerking van
„dien Czar een volk, dat grondwettig voor
„de politieke vrijheid kamdt, met schrikke-
„lijke gruwzaamheid behandeld wordt".
Het is het voornemen van genoemde partij
een groote volksbetooging tegen het aan
gekondigd Czarenbezoek op touw te
zetten, en optochten in Hydepark en op
Trafalgar Square te houden.
Ook in de italiaansche Kamer heeft een
afgevaardigde in afkeurende bewoordingen
over het bezoek van den Czar aan Italië
gesproken; Minister Tittani antwoordde:
Als de Czar naar Italië komt, zullen wij
hem ontvangen als het Hoofd van een
bevrlenden staat". Ook in dit rijk Is men
voornemens tijdens het bezoek van den
Russlschen Allerheerscher een volksdemon-
stratle te houden.
Gelijk in Servië algemeen bekend is,
ligt de Kroonprins Georg met hen, die
Koning Alexander en Koningin Draga
vermoord hebben, overhoop. Koning Peter,
die aan de samenzweerders zijn troon
dankt, heeft den twee hoofdleiders er van
elk f 50,000 aangeboden, wanneer zij voor
een jaar het land wilden verlaten. Deze
zijn echter op dat aanbod niet ingegaan,
en zijn voornemens in hun strijd tegen
den Kroonprins te volharden.
In Marokko is de toestand niet rooskleurig.
Het leger van den sultan Moeley Hafid Is met
achterlating van al zijn wapenen door de
troepen van El-Nhogi volkomen verslagen.
De troepen van den Nhogi naderen Fez,
waarvan zij den omtrek in brand hebben
gestoken. De stelling van den sultan is
dan ook allesbehalve vast. Wel schijnt
hij zijn oudsten broeder, Moelei Moham
med, die, algemeen bemind, in zijn palels
gevangen werd gehouden, een gratis biljet
voor de reis naar een wereld te hebben
gestuurd, waarvan de mensch niet pleegt
terug te komen, maar daardoor heeft hij
zich de haat der bevolking op den hals
gehaald. Met Spanje ligt hij overhoop. De
regeering van dit rijk wenscht de mijnen
te Dezoeba te ontginnen. De Spaansche
generaal Marina had zijn troepen in ge
reedheid laten brengen, teneinde den weg
er heen te beschermen. Hij stuitte daarbij
op den tegenstand van naburige stammen.
De sultan heeft besloten een protest-nota
tot de vertegenwoordigers van alle Euro-
peesche Mogendheden te richten, teneinde
hen over het optreden van Spanje in te
lichten.
Zierikzee, 25 Juni. De Zlerikzeesche
gymnastiek-club „Luctor et Emergo" viert
heden haar éénjarig bestaan door het
houden van een rijtoer naar Haamstede,
waar in het „Café-Bom" door de leden
aan den kapitein van de club, den heer
Steyns, een diner zal aangeboden worden.
De justitie alhier vertrok hedenvoor
middag naar Tholen. Volgens geruchten
zou daar vermoedelijk een moord zijn
gepleegd.
Nadere blzonderheden ontbreken.
Anti-revolof Chr.-historlsdi?"
Onlangs was beweerd, dat de heer H. Ch.
Vegtel te 's-Hage, destijds Kamercandidaat
voor Zierikzee, aldaar op een vraag, tot welke
partij hij behoorde, zou hebben geant
woord: „tot de anti-revolutlonnaire of
christelljk-historlsche partij".
In een ingezonden stuk in de Standaard
verzekert de heer Vegtel thans, dat hij te
Zonnemalre en later te Zierikzee heeft
verklaard lid te zijn van de a.-r. Kies-
vereenlglng „Nederland en Oranje" te
's-Oravenhage.
Bij kon. besl. zijn benoemd tot be
waarder van de hypotheken, het kadaster
en de scheepsbewijzen te Zutphen, F. H
van Leeuwen, thans bewaarder te Middel
burg; tot ontvanger der registratie en do
meinen te Hulst, D. Voflte, thans te Oss.
Op de te 's-Qravenhage door de
Ned. Maatsch. voor Tuinbouw gehouden
tentoonstelling, is een prijs van f 1.50
toegekend aan een mandje Mei-kersen van
den heer J. M. Klompe te Drelschor.
Bij alle verkoopers van Beecham's
pillen zijn gratis verkrijgbaar Beecham's
oracle, een heel aardig* surprise, waarbij
het portret van onze Koningin of dat van
Prins Hendrik te voorsc^n komt, wanneer
men de randen van het papier langs de
stippellijnen naar achteren vouwt, het papier
op de tafel zet, steunend op de randen,
en vervolgens de ster in den achterhoek
van het papier met een brandende sigaar
aanraakt.
Eikerzee, 24 Juni. Wegens periodieke
aftreding is tegen Dinsdag 29 Juni een
verkiezing uitgeschreven van 2 leden van
den gemeenteraad alhier.
Scharendijke, 23 Juni. Bij het onweder
van deze week werden in onze buurt een
4-tal telefoonpalen door den bliksem ge
troffen.
Drelschor. De kermis, die we hier
zullen hebben 28 en 29 Juni, zal er dit
jaar weer niet minder uitzien dan anders.
Als naar gewoonte ontmoeten we er weer
onze oude bekende koek- en galanterie-
kramen. Daarbij de bekende draaimolen
van Robbe en een luchtschommel, die ons
jaarlijks bezoeken. Maar ook heeft hier
zijn tent opgeslagen de heer Janvier van
Bergen-op-Zoom, die ons vroeger reeds
bezocht met zijn carrouselsalon. Wat het
eerst in het oog valt is net keurig geschil
derde front, dat den bewerker alle eer
aandoet. De carrousel wordt thans in
beweging gebracht door een stoommachine,
wat zeker op een gewone dorpskermis
weinig voorkomt. Mede mag vooral de
aandacht gevestigd wo<*»en op het kolos
sale nieuwe orgel, met een artistiek front
uit de fabriek Casparini te Parijs. Het
wordt gedreven door de machine en geeft
keurige muziek te hooren. Het geheel Is
een bezoek ten volle waard.
Alles bij elkaar genomen kan de kermis
prettig gevierd wordener is keuze genoeg.
Hebben de bezoekers het genoegen en de
verschillende ondernemers het voordeel,
dan kan ieder tevreden zijn.
Alhier zijn als leden van den ge
meenteraad aan de beurt van aftreding de
heeren J. Doeleman Zz. en J. M. Klompe.
De firma Anker te Zierikzee heeft
hier op het terrein achter het stoomgemaal
een Nortonpomp geslagen. Op een diepte
van ruim 18 M. kwam er helder water te
voorschijn met een zeer gering zoutgehalte.
Dit water moet dienen om den ketel
In het machinegebouw te voeden.
Oosterland. Deze gemeente betreurt het
vertrek van den heer P. Luteljn, eerste
onderwijzer aan de openbare school alhier,
in gelijke betrekking benoemd te Biervliet,
die geëerd en bemind was om zijn nauw
gezette plichtsbetrachting, zijn grooten
eenvoud, zijn bescheidenheid, en buiten
gewone hulpvaardigheid. Kortom, de heer
Luteijn is Iemand, die vele goede eigen
schappen in zich vereenigt. Niet alleen
als onderwijzer stond hij in hoog aanzien,
maar ook buiten de school. Als bestuurder
en lid van verschillende vereenigingen,
heeft de heer Luteijn veel gedaan. Ooster
land heeft dan ook bewezen, hoezeer zijn
werken tijdens zijn verblijf alhier op prijs
zijn gesteld. Hem werd n.l. bij zijn vertrek
verschillende geschenken aangeboden, o. a.
één van hel Muziekgezelschap „O. F.",
van de Tooneelvereenlglng „Onderling
Genoegen" en één van vele ingezetenen,
bestaande in een pendule met kandelabres
en album.
Het album, dat op voortreffelijke wijze
is bewerkt door den heer J. Vijverberg,
hoofd der school te Noordgouwe, bevat
de namen van de gevers. Wij hopen, dat
het den heer Luteijn In zijn nieuwe stand
plaats Biervliet evengoed zal gaan als In
Oosterland.
Bruinisse. Olsteren is een jongen uit
deze gemeente, die waarschijnlijk door
ongesteldheid overvallen, aan den straat
weg neergevallen was, door de tram aan
gereden. Hij werd daardoor vrij ernstig
aan het hoofd verwond.
Stavenisse. Nadat reeds een paar maal
van verschillende assurantiemaatschappijen
alhier een spreker in zake „arbeidscontract"
voor het publiek was opgetreden, veree-
nlgden zich verschillende landbouwers.
om te trachten door een gemeenschappe
lijke verzekering aan al de eischen, vervat
in art. 1538 c, .v, y en 1401-1407 B. W.
te voldoen.
De heer Anth. Qeluk uit Bergen-op-Zoom
trad dezer dagen weer voor de werkgevers
en den volgenden avond meer speciaal
voor de werknemers op. Op heldere wijze
verklaarde hij voor beide partijenzoo
goed de rechten als de plichten.
Het resultaat was, dat velen zich bij de
maatschappij „Het Roode Kruis" aange
sloten hebben. De landbouwers hebben
daardoor getoond, wat voor hun werk
lieden over te hebben, want ze geven hun
nu veel meer, dan de wet hen verplicht.
Zeker moet zoo iets de goede verstand
houding die altijd voor belde partijen
gewenscht is tusschen werkgever en
werknemer ten zeerste in de hand werken,
Aanstaanden Dinsdag kunnen alhier
bij den heer burgemeester candldatenlijsten
ingeleverd worden, in verband met de a.s.
periodieke aftreding van de heeren L. Hage
en C. L. Dorst Jz., als gemeenteraadslid.
Scherpenisse, 25 Juni. Door den lieer
Commissaris der Koningin in deze provincie
worden 28 kosteiooze vergunningen om
te visschen uitgereikt.
De collecte voor den gewapenden
dienst heeft alhier opgebracht de somma
van f 7.41.
Op de gehouden veemarkt alhier
werden slechts zes stuks vee aangevoerd,
waarvan geen enkele werd verkocht.
Poortvliet. Volgens periodieke aftreding
voor leden van den gemeenteraad, zijn
dit jaar aan de beurt, de heeren N. A.
Bruijnzeel en J. A. van Nieuwenhuijzen.
Wissenkerke. Donderdag 14 Juli a.s.
zal, ter gelegenheid van het 20-jarig be
staan van het muziekgezelschap „Apollo",
alhier een festival gegeven worden, waar
aan minstens 13 gezelschappen zullen
deelnemen.
Qoes. Het 4-jarlg dochtertje van J.
Snoep alhier werd dezer dagen door een
fietser aangereden; 't kind kwam in zijn
val zóó ernstig terecht, dat 't in stuipen
viel en na een lijden van één dag aan de
gevolgen Is overleden.
Te lerseke is, bepaald voor ge-
meenteraads-verkiezingen, een kiesver-
eeniglng opgericht onder den naam van
„de verwarde troep". Dat belooft wat I
Vlissingen, 24 Juni. In de hedenmiddag
alhier gehouden vergadering van aandeel
houders van de stoomvaart-maatschappij
„Zeeland", werd goedgekeurd het einde
der vennootschap, eventueel te bepalen op
1 October 1938, omdat deze datum tegelijk
valt met het eindigen der postovereenkomst.
Als plaats waar de zetel der maatschappij
zal gevestigd worden, werd aangewezen
Vlissingen in plaats van Amsterdam.
Ter Neuzen. Er worden pogingen aan
gewend hier een christ.-historische kies
vereeniging op te richten. Reeds hebben
hiervoor voorloopige besprekingen plaats
gehad.
Landbouw en Veeteelt.
Zonnemaire. In de Staatscourant no.
139 komen voor, de konlnkl. goedgekeurde
statuten der landbouw-societeit „Ceres'
alhier.
Schouwen, 24 Juni. Dit jaar Is hier
slechts weinig vlas uitgezaaid. En daar
nu de kooplust, zoowel van bulten het
eiland als van Schouwsche vlassers tamelijk
groot was, zijn er alweder hooge prijzen
besteed, tot zelfs f 180 per gemet. Het
gewas is hier goed te noemen, doch bij
de lage prijzen van 't bewerkte vlas, Is
het bij de bestede prijzen te vreezen,
dat menig vlasser den volgenden winter
zich weer over schrale winst of zelfs ver
lies te beklagen zal hebben.
Men schrijft uit Friesland:
Als een bewijs, hoe slecht het er op
't oogenblik in het landbouwbedrijf uitziet,
kan dienen, dat bij een plaats gehad heb
bende verpachting van het grasgewas zulke
fabelachtige prijzen geboden werden, dat
de notaris een oogenblik de verkooplng
onderbrak door te vragen of men wel be
greep, dat men niet het land kocht, doch
alleen maar het op 't veld staande gewas.
Slechts even had dit woord echter Invloed,
want spoedig daarna werd weer met groote
woede geboden. Andere boeren, die hieraan
niet meedoen, gaan reeds vee afzetten,
zoodat het op de veemarkten wel najaar
lijkt, met het gevolg evenwel, dat vooral het
melkvee ontzettend In prijs daalt en slechts
weinig geld wordt thuis gebracht.
't Is te hopen, dat er spoedig verande
ring komt.
KERKNIEUWS.
Tot kapelaan te Middelburg is benoemd
de heer J. A. Annegarn, kapelaan te
Bovencarspel.
O N D E R W IJ S.
Twee onderwijzeressen, ééne van den
Hervormden, ééne van den Katholieken
godsdienst, kunnen, voor rekening van de
Zeeuwsche Landbouwmaatschapplj, hare
opleiding voor onderwijzeres in landbouw
zaken ontvangen aan huishoudscholen in
België.
Voor de Katholieke onderwijzeres Is
aangewezen de school te Heverlee onder
bestuur van de zusters Annuntiaten van
het Heilig Hart.
Oosterland. Aan den heer H. A. Rotte,
onderwijzer aan de openbare school alhier,
is wegens zijn benoeming te Rotterdam
eervol ontslag verleend.
Visscher IJ- Berichten.
Bruinisse. In de vorige week verzond
men van hier 1120 ton mosselen naar
België en Frankrijk en 80 balen naar
Engeland, Holland en Duitschland.
Van de Zuiderzee werden aangevoerd
3000 ton mosselzaad. Deze week vertrokken
weer een dertig-tal vaartuigen om zaad uit
de Zuiderzee te halen.
Provinciale Staten van Zeeland.
Bij het voorstel van Oedep. Staten om
afwijzend te beschikken op het verzoek
van de gemeente Vlissingen om subsidie
voor een handelsschool, teekenen Oedep.
Staten het volgende aan:
In hoeverre in andere provincies handels
scholen en handelscursussen uit de
provinciale fondsen worden ondersteund,
blijkt uit de door ons hieromtrent inge
wonnen inlichtingen.
Wij vinden geen vrijheid om tot een
gunstige beschikking op het verzoek te
adviseeren, daar wij het niet geraden achten,
een eerste schrede te zetten op den weg
van provinciale subsidiëering van het In
het adres bedoelde onderwijs. De onder
vinding heeft geleerd, dat de eerste stap
door andere wordt gevolgd; buitendien
maant de toestand der provinciale financiën
tot matiging, en behooren alle niet strikt
noodzakelijke uitgaven vermeden te worden.
Visscherijen op de Schelde en
Zeeuwsche stroomen.
Het bestuur der Visscherijen op de
Schelde en Zeeuwsche stroomen en haren
aankleve, heeft aan den minister van
financiën verslag uitgebracht over den
toestand dier visscherijen in 1908. Wij
ontleenen aan dat verslag het volgende:
Het afgeloopen jaar kan voor alle
visscherijen als slecht worden gequalificeerd.
Het koude weer, de oestervrees in België
en andere oorzaken hadden tengevolge,
dat bijna geen enkele visscherij reden tot
tevredenheid gaf, de botvisscherij alleen
uitgezonderd.
Van de consenten, bedoeld by art. 8
van het Reglement, werden afgegeven:
a. aan Nederlanders 825; b. aan Ingezetenen
van België 65 consenten.
Wegens de uitbreiding van de verpachte
perceelen in de beneden-Ooster-Schelde
werd een derde vaartuig voor den dienst
In dat district aangewezen en met machtiging
van Uwe Excellentie de levering opgedragen
aan den minsten Inschrijver J. Verras aan
de Paal, gemeente Qraauw. Het vaartuig
„de Ibis", type „Gier", kwam in September
in dienst en voldoet uitstekend.
Door de beambten, met het toezicht op
de visscherijen belast, werden, voor zoover
ons bekend, 367 verbalen opgemaakt,
waarvan 329 door beambten der visscherlj-
politle.
De klacht, meermalen vroeger geuit
over de geringe straffen door de meeste
kantonrechters uitgesproken, blijft van
onverminderde kracht. De straf, door ver
scheidene kantonrechters opgelegd, laat
dikwijls, na de betaling der boete, aan de
overtreders nog een verdienste uit de