ZIËIUKZEESËHE
NIEUWSBODE.
Donderdag 20 Mei 1909.
(SS i e r i li z e e s c b. e
Couran t).
De coalitie.
Zwijgen is goud
NIEUWSTIJDINGEN.
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat iederen
DINSDAQ, DONDERDAG en ZATERDAG verschijnt, is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, f 10
per jaar bij vooruitbetaling.
65ste JAARGANG. No. 8773.
Uitgever-Hoofdredacteur: A. FRANKEL.
Redacteur: J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2
Alle betalingen moeten geschieden bij den Directeur: A. J. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Zierikzee maken bekend, dat de Paardenmarkt
in dit jaar zal gehouden worden op Woensdag
den 2en Juni e.k., en dat op dien dag tevens
de gewone marktdag zal worden gehouden, in
plaats van op Donderdag daaraanvolgende.
Zierikzee, den 19 Mei 1909.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
H. C. MOOLENBURGH, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
Onveiligheid Vaarwaters.
De BURGEMEESTER van Zierikzee brengt
de navolgende berichten betreffende Schietoefe
ningen ter kennis van Zeevarenden, die daarbij
belang kunnen hebben, t. w.:
Schietoefeningen van het fort Harssens, Reede
van Texel. 3de District.
Volgens mededeeling van den Minister van
Oorlog zal op 25 Mei a.s. eene schietoefening
worden gehouden van het fort Harssens. Er zal
gevuurd worden met kanonnen van licht kaliber
(6 c.M.), waarbij onveilig wordt gemaakt de reede
van Texel tot op 4500 M. van het fort.
Op den dag, waarop gevuurd wordt, zal van
het fort eene roode vlag waaien, die 3 uur vóór
het begin der oefening halfstok en één uur vóór
de oefening geheel voorgeheschen wordt, alsmede
gekleurde vlaggen, aangevende de ware richtingen
waarin gevuurd zal worden. Bovendien zal op
den avond vóór en op den dagdat gevuurd
wordt, een waarschuwingsbord geplaatst worden
bij het gebouw van den vischafslag aan de
buitenhaven, vermeldende in welke richting dien
dag gevuurd zal worden, terwijl bij het torpedo
magazijn en aan den ingang der haven borden
zullen geplaatst worden, waarop is aangegeven
de beteekenis der gekleurde vlaggen, als volgt:
rood witte vlag beteekent Noord, witïzwarte vlag
N.O., zwarte vlag Oost.
Schietoefeningen van het fort IJmuiden.
3de District.
Volgens mededeeling als voren zal op 26 Mei
a.s. eene schietoefening worden gehouden van
het fort IJmuiden. Er zal gevuurd worden met
kanonnen van licht kaliber (6 c.M.), waarbij on
veilig wordt gemaakt een sector tot op 4500 M.
van het fort en begrensd aan de N.-zijde door
eene lijn van af het fort in de ware richting
NNW. en aan de Z.-zijde door het Noorderhoofd
en eene lijn in de ware richting WZW. van het
uiteinde daarvan. De N.-lijke grens van dezen
sector zal op het fort aangegeven worden door
een stel palen met rooden driehoek als topteeken.
Op den dag waarop gevuurd wordt, zal van
het fort een roode vlag waaien, die 3 uur vóór
het begin der oefening halfstok en één uur vóór
de oefening geheel voorgeheschen wordt. Boven
dien zal op den avond vóór en op den dag, dat
gevuurd wordt, een waarschuwingsbord worden
geplaatst op het terrein van den Rijksvischafslag.
Schietoefeningen van het fort Pampus.
Zuiderzee. 3de District.
Volgens mededeeling als voren zal op 18 en zoo
noodig ook op 19 Mei a.s., eene schietoefening
worden gehouden van het fort Pampus. Er zal
gevuurd worden met kanonnen van licht kaliber
(6 c.M.), waarbij onveilig wordt gemaakt een
sector, begrensd door de ware richtingen NW.
door Noord tot ZOtZ. (191°), tot op 4500 M. van
het fort.
E30p 27 en 28 Mei a.s. zullen gelijksoortige oefe
ningen worden gehouden, waarbij onveilig wordt
gemaakt
a. op 27 Mei een sector, begrensd door de ware
richtingen Oost tot ZOtZ (56°), tot op 4500 M.
van het fort;
b. op 28 Mei een sector, begrensd door de ware
richtingen ONO. door Oost tot ZOtZ. (79"),
tot op 4500 M. van het fort.
Op de dagen waarop gevuurd wordt, zal van
het fort Pampus eene roode vlag waaien, die
3 uur vóór het begin der oefening halfstok en
één uur vóór de oefening geheel voorgeheschen
wordt. Bovendien zullen tegelijkertijd en op
dezelfde wijze roode vlaggen waaien van de
batterijen Diemerdam en Durgerdam, de West
batterij nabij Muiden en den kerktoren te Mui-
derberg.
Schietoefening van het fort Hoek van
Holland. 4de District.
Volgens mededeeling als voren zal op 25 Mei
a.s. eene schietoefening worden gehouden van
het fort Hoek van Holland. Er zal gevuurd wor
den met kanonnen van licht kaliber (6 c.M.),
waarbij onveilig wordt gemaakt een driehoek
gevormd door het fort, eene roode vlag beN. en
beZ. het zeegat, tot op 3100 M. van het fort.
Op den dag waarop gevuurd wordt zal van
het fort eene roode vlag waaien, die 3 uur voor
het begin der oefening halfstok en één uur vóór
de oefening geheel voorgeheschen wordt.
Zierikzee, den 19 Mel 1909.
De Burgemeester voornoemd,
H. C. MOOLENBURGH.
Waarom trachten zij, die deel uitmaken
van de coalitie, met Inspanning van al
hun krachten en met aanwending van alle
middelen de staatsmacht in handen te
krijgen
Is het enkel en alleen te doen om zooveel
mogelijk de staatsposten door partijge-
nooten en geestverwanten te doen bezetten,
al bezitten zij ook niet de minste geschikt
heid voor de vervulling van het ambt?
Niet uitsluitend, maar wel in hoofdzaak.
En in dit gevoelen staan wij niet alleen.
De Nieuwe Rotterdamsdie Courant, een
blad, dat door dr. Zaayer zeer bezadigd
geredigeerd wordt, schreef In het nummer
van Zondag, sprekend van de coalitie
mannen, o. a. het volgende
„Het voornaamste veld, dat te bearbeiden
„valt, is dat der benoemingen het wordt
„dan ook ijverig geëxploreerd en geëx
ploiteerd. Vooral in den katholieken hoek
„is men daar ver mede gevorderd. Wie
„een roomsch blad als De Tijd volgt,
„krijgt somwijlen den indruk, dat deze
„verkiezingen, zoo niet uitsluitend dan
„toch vooral gaan om de vraag, wie in
„het volgend vierjarig tijdperk de benoe-
„mingen zal doen. Een advokaat in Breda,
„zoon van een katholiek kamerlid nog wel,
„houdt zich, onder algeheele instemming
„en bereidwillige medewerking van de
„groote roomsche pers, alvast bezig met
„de bijeenverzameling van gegevens om
„den Ministers het benoemen in de eerste
„plaats van katholieken gemakkelijk te
„maken, en te zorgen, dat de zaak vlot
„voortgang zal kunnen hebben".
Prent het, kiezers, goed in uw geheugen,
niet de antithese, die de anti-revolution-
nairen en katholieken veel scherper van
elkaar dan van de liberalen scheidt, Is het
cement der coalitie, maar wei het gemeen
schappelijk belang van hen.
Toen dr. Kuyper aan het bewind was,
heeft hij, opofferend het staatsbelang aan
zijn felle partijzucht, zooveel mogelijk hen
uit de staatsbetrekkingen geweerd, die
hoewel bekwaam en achtenswaardig, geen
volgelingen waren van Dordt of Rome.
Antl-revolutionnairen en katholieken
werden bij benoemingen door hem stelsel
matig bevoorrecht.
Zoo heeft dr. Kuyper de Rijksverzekerings
bank met anti-revolutionnairen volgestopt,
die zich daarvoor dan ook uiterst dank
baar toonden.
En hoe ging het met de burgemeesters
benoemingen?
Tal van gemeenten, zooals Drelschor,
waarvan bijkans de geheele bevolking
vrijzinnig was, kregen tegen hun wil een
anti-revolutionnair tot burgemeester.
Men ontzag zich zelfs niet om personen,
wier levenswandel allesbehalve onberispelijk
was, het burgemeesterschap waardig te
keuren.
En waarom?
Enkel en alleen omdat zij Kuyperianen
waren.
De antl-revolutionnaire leider ging in
zijn brandenden ijver van begunstiging
zelfs zoover, dat wie tot zijn kerk, de
Gereformeerde, behoorde, dezelfde kerk
waartoe ook de heer Veghtel behoort, de
voorkeur had boven hen, die alhoewel
anti-revolutionnair of christelijk-hlstorisch,
geen lidmaat waren van die kerk.
Wij behoeven niet te zeggen, dat het
volgen van een dergelijk systeem bij be
noemingen niet slechts in hooge mate
onrechtvaardig en in volslagen strijd met
's lands belang is, maar ook indruischt
met den geest van onze Grondwet, die met
alle privilegies gebroken heeft.
En wat bovendien by dit stelsel niet het
minst weerzinwekkend is, dat de huichelary
er door in de hand gewerkt wordt.
Aan pogingen dit verfoeilijk systeem zoo
al niet te verdedigen dan toch goed te
praten, heeft het natuuriyk niet ontbroken.
In antl-revolutionnaire bladen heeft men
vaak kunnen lezen, en van anti-revolution-
naire sprekers dikwerf kunnen hooren,
dat ook de liberalen, toen zij aan de
regeering waren, zich aan hetzelfde euvel
hebben schuldig gemaakt, en dat, daar zy
zoolang geregeerd hebben, de antithese
mannen nog een enormen achterstand
hebben in te halen.
Nu willen wy gaarne aannemen, dat,
wat wy trouwens afkeuren, onder een
liberaal bewind wel eens partij-benoemingen
zijn voorgekomen, maar het staat vast, dat
deze niet zóó veelvuldig waren, dat zij de
algemeene ergernis hebben opgewekt, en
In de verste verte niet dat hateiyk karakter
droegen en dien omvang hadden als onder
het ministerie van dr. Kuyper.
Maar gesteld dat werkelijk de liberalen in
dezelfde ergeriyke mate hun partygenooten
en geestverwanten bij de benoemingen
begunstigd zouden hebben, dan vragen
wy in gemoede, moogt gij anti-revolution
nairen, die, o zoo vroom en vroed zijt,
kwaad met kwaad vergelden, moogt gij,
indien het waar is, dat men u met steenen
geworpen heeft, met steenen terugwerpen
Is dat, mannen van de antithese, over
eenkomstig de Christelijke leer?
denkt onze geachte collega van de Bruinisser
Courant in sommige omstandigheden, en
daarom heeft hij den uitslag der jongste ver
kiezing voor de Prov. Staten, waarbij de
liberale candidaat, de heer W. Kakebeeke,
de meerderheid verkreeg, zijn lezers niet
medegedeeld. Want de liberaal kwam met
behulp van de anti-revolutionnairen In de
Staten, die, ontrouw aan de coalitie, hunne
stemmen onthielden aan den katholieken,
en schonken aan den liberalen candidaat.
Nu is één van tweeën waar, óf onze
geachte collega schaamde zich wegens de
handelwijze zijner Goesche partygenooten,
by wie de natuur sterker dan de leer bleek,
óf hij is bevreesd, dat de katholieken bij
de aanstaande Junl-verkiezingen de anti-
revolutionnairen met gelijke munt zullen
betalen.
ZUID-AFRIKA.
Te Port-Elisabeth is de hoeksteen gelegd
voor de eerste Ned. Geref. Kerk in die
stad. De kerk zal f 30.000 kosten. De
gemeente telt reeds een 300-tal leden.
AMERIKA.
Door wervelstormen in de staten Kansas,
Missouri en Oklahama werden 12 men-
schen gedood en ongeveer 100 gewond.
Een Amerikaansche millionnairs-
dochter is gehuwd met een automobiel
bestuurder, tot groote verontwaardiging
harer verwanten. Het meisje heet Elizabeth
Bergdoll en woonde te Philadelphia. Ver
leden week werd ze meerderjarig en kwam
in het bezit van 2 millioen dollars, het
erfdeel haars vaders. Terstond huwde
ze in het geheim met den vroegeren
chauffeur van haar ouders en kocht een
mooi landgoed, waar ze nu met haar man
is gaan wonen.
ITALIË.
Er wordt hard gewerkt aan den weder
opbouw van het in December van het
vorige jaar door een aardbeving geteisterde
Reggio. Er is hout aangevoerd voor den
bouw van 60 kerken en 60 loodsen in de
diocese Reggio. De kerken kunnen van
500 tot 5000 personen bevatten. Van de
96 kerken in de diocese Reggio zijn slechts
twee overeind blijven staan. In de stad
Reggio staat reeds een groote hulpkerk
en een door het Vatlcaan opgericht weeshuls.
TURKIJE.
In Aziatisch-Turkije is het nog alles
behalve rustig en de Jong-Turksche partij
zit dus nog volstrekt niet vast in het regee-
ringszadel. Nu komen weer ongunstige
berichten uit Syrië. Zoo wordt gemeld,
dat de naar Londen gevluchte chef van
het vroegere kelzeriyke leger, Izzed pasja,
door de vorming van een Arabisch comité
in de buurt van Damascus vele aanhangers
heeft verworven, die tegen de tegenwoor
dige Turksche regeering in opstand zyn
gekomen. Zij plegen allerlei gewelddaden
en eischen van den patriarch van Antiochië,
dat hij zich bij het Arabisch comité zal
aansluiten, wijl zij anders de Arabische
Christenen zullen ombrengen.
Ook de berichten uit Erzeroem luiden
nog zeer onrustwekkend. De regeerings-
ambtenaren achten de zending van tien
bataillons noodig, om de rust te herstellen.
Ook in Albanië is het zeer woelig.
De Mohammedaansche bevolking is bl!jk-
baar op de hand van den afgezetten sul'-.r.
Sommigen voorspellen een algemeenen
opstand In Albanië, die slechts met groote
moeite onderdrukt zal kunnen worden.
Volgens een telegram aan de Frkf. Ztg.,
is de ontevredenheid gedeeltelijk een ge
volg van de omstandigheid, dat het vilajet
Kossawo door een ernstigen hongersnood
geteisterd wordt. De autoriteiten zouden
thans hun toevlucht tot een zeer gevaar
lijken maatregel willen nemen. Zy zouden
er namelijk toe willen overgaan, de Alba-
neezen te ontwapenen.
Uit Constantlnopel komt bericht, dat
de Kamer den oud-Sultan een maande-
lijksch traclement van 1000 Turksche
ponden (11000 gulden) heeft toegekend.
De Frankfurter Zetting verneemt dat
op aandrang der Albaneezen de oud-Sultan
meer overeenkomstig zijn waardigheid
behandeld zal worden. Men zou hem in
het palels Tsjeragan in Constantinopel
onderbrengen.
Aan de Kütnisdie Zeitung wordt bericht,
dat men in Constantinopel een algemeen
uitstel voor het betalen van schulden
noodig acht, wegens den geschokten toe
stand der zaken.
Constantinopel, 16 Mei. Blijkens thans
in het licht gegeven cijfers zijn van 16 tot
30 April van Salonika en Adrianopel naar
Constantinopel vervoerd over de Ooster-
spoor 1203 officieren, 32.753 man troepen,
2497 paarden, 213801 kilogram munitie,
87 waggons kanonnen, 3 mitrailleuses, 2
automobielen, 42 wagens, 557.392 kilogram
buskruit.
ZWITSERLAND.
Voor de Graubiindener kantonnale
rechtbank te Chur is een proces behandeld
tegen den Oostenrykschen officier Bartu-
neck, beklaagd een Hollandschen musicus
te hebben doodgeschoten.
Het feit werd gepleegd den 16den
Maart l.l. in 't hotel „Eisenbahn" te Davos,
waar opper-luitenant Bartuneck werd be-
leedigd door den musicus Mulder, die den
Oostenrijker, in de conversatiezaal van het
hotelzonder eenige aanleiding, voor
„deutschen Lump" schold. Door Duitsche
gasten werd de Hollander gedwongen deze,
de Duitsche natie aangedane beleediging,
in te trekken, maar de Oostenrijksche of
ficier zond Mulder 2 Duitsche secondanten
om voldoening van hem te eischen, hetgeen
geweigerd werd, waarop Bartuneck den
Hollander doodschoot.
Voor de rechtbank verklaarde de Oos-
tenrijksche officier, die In actieven dienst
is, dat hem volgens de wet van eer in
het Oostenrijksche leger geen andere keus
bleef, dan de ondergane beleediging met
de wapens uit te wisschen. De Zwitser-
sche strafwetgeving kent evenwel niet de
„eerenoodweer" voor militairen en daarom
werd Bartuneck beklaagd wegens doodslag.
De advocaat-generaal, die met alle om
standigheden, waaronder de daad was
gepleegd, rekening hield, eischte evenwel
een zeer milde straf: een jaar gevangenis
straf, maar nog milder was de uitspraak
der rechtbank, die Bartuneck tot slechts
6 maanden veroordeelde.
ZWEDEN.
Stockholm, 17 Mei. De Ryksdag nam
met algemeene stemmen het voorstel aan,
80 kubieke meters Zweedsch graniet voor
de funndamenten van het Vredespaleis te
's-Gravehhage als geschenk aan te bieden.
NOORWEGEN.
In het westerl en noorden van dit land
is het opnieuw winter geworden. Zoowel
aan de weiden als aan de akkers is groote
schade toegebracht.
In het noorden heeft een wlntersche
orkaan gewoed, waarin waarschljniyk vele
visschersbooten zijn verloren gegaan.
ENGELAND.
Engeland is ongerust. In de laatste dagen
wordt van uit verschillende kustplaatsen
bericht, dat er een luchtschip gezien is,
een luchtschip, telkens opduikende van
den Noordzeekant, weer verdwijnende naar
den Noordzeekant, Duitsche spionnen
verzekert de Engelse i pers.
Verhalen van een Londensch journalist,
die het geheimzinnig luchtschip per auto
mobiel volgde tot in den omtrek van
Hunstanton, vervullen de harten met angst
en beven. Hij zag het met zijn eigen oogen
het luchtschip, ongeveer honderd voet
lang, met drie personen er in. Het suisde
met ongelooflijke snelheid op slechts 100
meter hoogte door de lucht. Ofschoon het
sterken tegenwind had, kon de automobiel
het slechts met groote moeite volgen. Naar
alle kanten liet men van uit het luchtschip
het zoeklicht schijnen, dat zóó krachtig
was, dal het, ofschoon het nacht was, wel
klaarlichten dag leek.
Het ministerie van oorlog, dat ook al
door den algemeenen angst bevangen schijnt,
moet reeds maatregelen genomen hebben,
om den ongenooden gast uit de Engelsche
sferen te verdrijven.
FRANKRIJK.
Parijs, 17 Mei. De ministerraad besloot
heden een twintigtal postbeambten te
ontslaan. De ministerraad keurde goed
den definitieven tekst van de besluiten,
betreffende het recht van vereeniging voor
staatsambtenaren en zette het onderzoek
betreffende de wetteiyke verordeningen
voort, welk onderzoek ook nog morgen
zal voortgezet worden.
Het comité van actie van de post
beambten, welks geldmiddelen zijn uitge
put, doet een beroep op de in dienst
gebleven beambten om de 600 ontslagen
collega's te ondersteunen.
Heden zijn hier een tweetal vergade
ringen gehouden, uitgaande van den Bond
van Vakvereenigingen. Verschillende spre
kers, vertegenwoordigers van bouwvak
arbeiders, metaalbewerkers, werklieden in
de voedingsmiddelenbedrijven, aardwerkers,
electriciens en juweliers, spraken hun
sympathie uit met de stakende postbeambten
en verklaarden zich vóór het denkbeeld
eener algemeene staking.
167 Stakers hebben zich weer aan
gemeld. Onder hen zijn 122 postbeambten
der spoorwegen.
Te Achères zyn 29 telefoondraden
doorgesneden; te Chantilly 11; te Nimes
10; te Laon 3; te Montendre 20; te Con-
quet 3 en voorts nog op enkele andere
plaatsen.
Te Marseille zyn 15 spoorwegdieven
gevat. Er kwamen in den laatsten tijd
herhaaldeiyk klachten van passagiers, wier
bagage in den spoortrein was geplunderd.
De hoofd-inspecteur Longepierre kwam
eindelijk tot de overtuiging, dat de dief
stallen door spoorweg-beambten gepleegd
moesten worden. De heler van de gestolen
goederen werd ontdekt en in hechtenis
genomen met eenige spoorweg-beambten,
die by hem kwamen. Één van die beambten
bekende, wees medeplichtigen aan en nu
zijn er in 't geheel 15 personen gevat,
Het blijkt, dat de schuldige trein-beamb-
ten koffers van passagiers met valsche
sleutels openden, voorwerpen van waarde
er uit namen en daarna de koffers weder
sloten.
De affaire Steinheil, die zoo lang
zamerhand op den achtergrond is geraakt,
houdt op dit oogenblik de gemoederen
opnieuw bezig. Zondag namelijk werd te
Versailles in hechtenis genomen een
zekere Baptiste Allaire, van wien door het
parket te Rouen aanhouding was verzocht,
daar het Individu onder verdenking stond
van een reeks diefstallen.
Toen hij voor den rechter van instructie,
Dayras, gebracht was, meende deze in hem
te herkennen iemand, wiens signalement
eenigen tijd was opgegeven naar aanleiding
van diefstallen in de kerk te ChJteaufort.
Op dit punt ondervraagd, bekende Allaire
eindelijk en verklaarde, dat hij niet alleen
geweest was, maar een medeplichtige had,
Angelo Tardivel geheeten. Deze Angelo
Tardivel, die van beroep model zou zijn
en Indertijd voor den schilder Steinheil
geposeerd zou hebben, zou met twee van
zijn vrienden en een rosharige vrouw, zyn
maitresse, de misdaad in de impasse
Rousin gepleegd hebben en daarna onmid
dellijk Parys verlaten hebben.
Men kan zich voorstellen welk een
effect dit verhaal maakte. Oogenblikkelljk
werd het signalement van Tardivel, dat
door Allaire tot in de kleinste bizonder-
heden was opgegeven, naar het parket van
de Seine gezonden.
De Matin, waaraan het bovenstaande is
ontleend, schijnt vast aan de waarheid van
