Z1BR1KZEESGHE NIEUWSBODE. Dinsdag 18 Mei 1909. RECLAMES. (Z ierilizeesclie Cour an t). Dit nummer bestaat uit twee bladen. Bekendmaking. De coalitie. Uit Stad en Provincie. ABONNEMENT. De abonnementsprijs van dit blad, dat lederen DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG verschijnt, is voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in Nederland f 1,60 per 3 maanden. Voor het buitenland, verzending eens per week, f 10 per jaar bij vooruitbetaling. 65ste JAARGANG. No. 8772. Uitgever-Hoofdredacteur i A. FRANKEL. Redacteurs I. WAALE. ADVERTENTIE N. Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. De inzending moet geschieden des Maandags-, Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2 ure. Alle betalingen moeten geschieden bij den Directeurs A. J. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee. Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure. 1 —5 regels 75 ets. Elke regel meer 15 ets. De lezers worden attent gemaakt, dat de Feestbriej'kaar ten van Haam stede en Burgh zijn verschenen in het Papiermagazijn van S/SF" R. W. OCHT- MAN alhier. De BURGEMEESTER van Zierikzee brengt ter kennis van de ingezetenen, dat de Secretarie der gemeente op den 20sten Mei e.k. (Hemel vaartsdag) zal zijn gesloten, met uitzondering van des middags 12 uur tot 's namiddags 127s uur, voor het doen van aangiften, den Burgerlijken Stand betreffende. Zierikzee, den 17 Mei 1909. De Burgemeester voornoemd, H. C. MOOLENBURGH. Verkiezing voor een lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. De BURGEMEESTER van Zierikzee; Gezien artikel 129 in verband met artikel 51 der Kieswet, en de artikelen 1 en 2 van het Koninklijk besluit van den 26 Februari 1897 Staatsblad no. 69), gewijzigd bij het Koninklijk besluit van 9 Januari 1901 Staatsblad no. 25); MAAKT BEKEND: dat de verkiezing voor een lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal voor het kiesdistrict Zierikzee zal plaats hebben op Dinsdag den len Juni e.k., en dat op dien dag van des voormiddags 9 tot des namiddags 4 uur bij hem, als Burge meester der gemeente, die hoofdplaats is van het Kiesdistrict, de bij artikel 51 der Kieswet bedoelde opgaven van Candldaten kunnen worden inge leverd, waarvoor de formulieren van heden af ter Secretarie verkrijgbaar zijn. Zierikzee, den 17 Mei 1909. De Burgemeester voornoemd, H. C. MOOLENBURGH. De fabel, dat de coalitie haar oorsprong Ie danken heeft aan een gemeenschappe- lijken geloofswortel, heeft thans zoo goed als uitgediend, moge door onwetenden nog als klinkende munt worden aangenomen, maar wordt door de verstandigen niet meer gelootd. Schier een ieder toch weet, dat de anti- revolutionnairen en katholieken in geloofs zaken scherper tegenover elkander staan, dan tegenover de liberalen en vrijzinnig- demokraten. En toch gaan zij op staatkundig gebied met elkander broederlijk hand in hand. Wat is daarvan de reden? Worden zij soms in de uitoefening van hun religie door de liberalen belemmerd of verhinderd, zoodat zij, teneinde vrij en ongestoord hun godsdienstplichten te kunnen vervullen, wel gedwongen zijn samen te gaan, wei genoodzaakt zijn met elkaar te strijden voor hetgeen hun dienst baar is? Niets van dat alles. Zoo één partij tegenover de belijders der verschillende eerediensten verdraag zaam optreedt, dan is het toch voorzeker wel de liberale. Juist aan de liberalen, juist aan de mannen, die de grondbeginselen der Fransche omwenteling, vrijheid van ge weten, en gelijkheid van rechten voor alle staatsburgers, met hart en ziel voorstonden, hebben de katholieken hun staatkundige rechten, hun volkomene gelijkstelling met de andersdenkenden te danken. Dus worden zij noch in hun recht vrij te mogen belijden, wat zij gelooven, noch in hun politieke rechten verkort, zoodat ook daarin niet de grond voor het verbond kan gezocht worden, dat zij met elkander hebben gesloten, die sinds den tachtigjari gen oorlog gewoonlijk fel tegenover elkan der hebben gestaan. Welke is dan de reden, dat Dordt en Rome op politiek gebied nauw met elkander verbonden zijn, alsof er niets is dat hen verdeelt Het antwoord op die vraag, waarde lezers en lezeressen, is zeer eenvoudig. Beide partijen, waarvan elk op zich zelve een minderheid in ons land vormt, be grijpen, dat als zij gescheiden hun poli- 4, tieken weg gaan, zij geen alvermogenden invloed in den staat kunnen oefenen, maar als zij met eikander vereenigd zijn, en tegen de vrijzinnigen optrekken, dat zij dan kans hebben het regeeringskasteel te ver overen. En hebben zij den staatsburcht in hun macht, dan verdeelen zij onderling de buit. Ziet hier het doel van beider streven. Dit streven, dit gemeenschappelijk belang, en niet de antithese, vormt het cement voor hun coalitie. Wel heeft Dr. Kuyper, inziende, dat de groote massa van ons volk van dien veel besproken geloofswortel, dank zij de voor lichting der vrijzinnigen in 1905, niets meer hebben moet, op de Deputatenvergadering van 22 April j.l. de oude antithese-vlag, de strijdvaan der coalitie, wederom ont plooid, maar hij deed dit, omdat hij tóch moeielijk kon zeggen, dat tiet hem en zijn bondgenooten slechts te doen is om de teugels van het bewind in handen te krijgen, hij deed dit, omdat hij de ware bedoeling der coalitie aan de opmerkzaamheid van zijn volgelingen wenschte te onttrekken. Want gelijk reeds hierboven is gezegd, en niet genoeg herhaald kan worden, de antithese tusschen Rome en Dordt is veel schriller en scherper dan die tusschen een anti-revolutionnair of katholieken een liberaal of vrijzinnig-demokraat. Indien Dr. Kuyper zijn denkwijze op geloofsgebied in de wetgeving zou willen vastleggen, dan zoude hij het al heel spoedig met zijn katholieke bondgenooten te kwaad krijgen. Toen zijn Excellentie aan het bewind was, wachtte hij zich dan ook wel de leerstellingen van Calvijn op wetgevend gebied in praktijk te brengen. Maar nu zou het kunnen zijn, dat, hoezeer de beginselen ook van onze ge- coaiiseerde tegenstanders op kerkelijk gebied uiteenloopen, hoe verschillend ook hun wereldbeschouwing moge zijn, dat zij toch omtrent de vraagstukken van staats beleid volkomen eenstemmig denken. Niets echter is minder waar dan dit. Er bestaat tusschen hen dikwerf breed verschil van gevoelen. Zoo zijn de anti-revolutionnairen vóór de wederinvoering van de doodstraf, terwijl de katholieken beslist daartegen zijn. Zoo zijn de katholieken voorstanders van verplichte inenting, terwijl de anti- revolutionnairen beslist daartegen zijn. Zoo zijn de anti-revolutionnairen vóór strenge Zondagsrust in den geest der Engeische wet, terwijl de katholieken daartegen gekant zijn. Zoo zijn de anti-revolutionnairen voor standers van huismanskiesrecht, terwijl tal van katholieken vóór algemeen kiesrecht zijn, zich beroepend op den geleerden Dominicaan Thomas Aquinas, die opge nomen onder de Heiligen der Kerk, gezegd heeft: „Allen moeten op eenigeriei wijze „deel hebben aan de regeering door „aigemeene verkiesbaarheid en algemeen „kiesrecht". Maar ook onder de anti-revolutionnairen zelve bestaat geen geringe verdeeldheid. De Lohmannianen of Christelljk-Histo- rischen hebben zich indertijd van de Kuyperianen afgescheiden en een afzonder lijke politieke groep gevormd, die wel gezamenlijk met deze naar de stembus optrekken, maar niettemin men behoeft slechts af en toe de Nederlander en Standaard te lezen vaak met hen deerlijk overhoop liggen. Het hoofd van deze partij, jhr. De Savornin Lohman, erkent wij halen dit tot nadere motiveering van het boven staande aan dat tusschen hem en zijn katholieke bondgenooten verschil van Inzicht bestaat. In de rede, waarmede hij de Christelijke Historische Unie opende, zeide hij toch: „Alle Christenen behooren „bij ons, ook de Roomsch-Katholieken. „Maar deze hebber een ander Staatsrecht. „Vandaar dat in art. 4 wordt geëischt: „ons land moet worden bestuurd in „Protestantschen zin". De Staalmannlanen of Christelljk-Demo- kraten stonden in 1905 tegenover de coalitie, omdat dr. Kuyper gedurende de vier jaren van zijn bewind niets voor de arbeiders gedaan had, alhoewel hij vroeger had uitgeroepen, dat zij geen dag en geen nacht konden wachten. Nu zullen zij met de coalitie méégaan, omdat op het program van actie der anti-revolutionnaire partij gezinshoofden-kiesrecht en verplichte ver zekering voorkomen. Resumeerend, komen wij er toe te besluiten, dat de eenheid bij de rechter partijen slechts schijnbaar is, dat zij alleen bestaat in dezen lijd, die aan de Juni-stembus voorafgaat. Want als de Kamerverkiezingen in het zicht zijn, dan blaast dr. Kuyper op de trompet van de antithese, en alle anti-revolutionnairen en katholieken, KuyperianenLohmannianen en Staal- mannianen verzamelen zich, en volgen blindelings en gedwee „den van Gode gegeven leider". Zierikzee, 17 Mei. Onze afgevaardigde, mr. R. J. H. Patijn, zal Donderdag den 27sten Mei een politieke rede te dezer stede houden, en den volgenden avond in Haamstede een spreekbeurt vervullen. Jongsleden Zaterdagavond omstreeks 11 ure ontstond een begin van brand ten huize van C. v. d. H. in de Ravenstraat alhier, doordien deze, na een woorden wisseling met zijne vrouw, de brandende lamp van de tafel sloeg. De politie, die spoedig aanwezig was, mocht er in slagen den brand, die zich reeds aan het bedde- goed had medegedeeld, te blusschen. Zeven kinderen lagen boven te slapen. Te Nieuwderp (bij Goes) is een tweejarig knaapje in een rioolput gevallen en verdronken. Zonnemaire, 15 Mei. De geboorte der Prinses Juliana is gisteren hier met op gewektheid gevierd. Kondigden zware saluutschoten omstreeks 8 uur in den morgen het begin van het feest aan, om 9 uur verzamelden zich In de verschillende scholen de leerlingen, die ook dien dag, als altijd, niet zouden vergeten worden. Tot half elf bleef men daar, genietende van de zoetigheden, die ruimschoots werden voorgediend, bijeen, om zich, na verzadigd te zijn, in rijen op te stellen tot het houden van bij een feest onmisbare wandeling door 't dorp. Nadat de kinderen der beide scholen met hunne onderwijzers en onder wijzeres in goede orde gesteld waren, trok men met de feest-commissie voorop en begeleid door 't muziekgezelschap „N. en U." van hier op naar het gemeentehuis, waar de burgemeester met den raad der gemeente en de beide predikanten vergaderd waren. Hier werden vaderlandsche liederen ge zongen, waarna men verder den tocht door 't dorp aanvaardde, jubelende en lucht gevende aan den drang tot juichen, overal lachende en vriendelijke gezichten van de ouderen, want weer werd bewaarheid: waar kinderen vreugde beleven, genieten de ouders. Teruggekomen bij de muziek tent, die op het Breedveld was geplaatst, schaarden de kinderen zich in een kring en werd door hen 't Prinsessenlied ge zongen. Nu gingen ze weer leder naar hunne scholen, werden opnieuw gelracteerd en werd aan ieder van hen een sinaas appel en aan elk gezin een portret der Koninklijke familie aangeboden, 't School feest was geëindigd. Intusschen waren in de bewaarschool de versierde fietsen op gesteld om door de jury gekeurd te worden en hadden zich in een ander lokaal de ouden van dagen onzer gemeente en de minderbedeelden vereenigd aan een lange tafel. Nadat ds. Van Schaik met een enkel woord aan het geluk, dat Nederland was te beurt gevallen door de geboorte van een Oranjetelg had herinnerd, werd door rappe dameshanden aan de gasten koffie geschonken en beschuit met muisjes rond gedeeld. Gezellig bleef men een groot half uur bijeen, waarna ds. Van Schaik nog maals het woord nam en meedeelde, dat aan allen, naarmate de behoeften, een feestgave zou uitgereikt worden, bestaande uit brood, vleesch en geld. Blijde gezichten, gelukkige harten! De secretaris der feest commissie was de tolk der oudjes toen hij ds. Van Schaik en zijne mede-leden dank zegde voor het gul onthaal hun te beurt gevallen en voor de zoo prompte en nette wijze van uitvoering. 't Etenskiokje had geslagen en men had rust tot 2 uur. Maar nauwelijks had de torenklok 2 slagen doen hooren, of reeds kwam van de hofstede van den heer Hoogenboom een stoet aanzetten, die niet onder behoefde te doen voor vele andere. De commandanten, de heeren Blom en D. Deïst, fier gezeten op hunne vurige rossen, de vaandeldrager, de heer N. A. Deist Jz., met vaste hand den staf houdende, waaraan de vaderlandsche driekleur vroolijk en statig wapperde, zij mogen met trots op hun werk neerzien. Veertig ruiters, in groepen verdeeld, waartusschen een ambachtswagen, een versierde wagen, aantrekkelijk door zijn kostbare vracht, een molenwagen met bakkersbedrijf en versierde fietsen waren opgesteld, trokken door het dorp en de lustige tonen der harmonie „N. en U." hielden er goed de maat in. Levendig werd de stoet overal toegejuicht en in de beste orde is ze volbracht. Teruggekeerd op de verzamelplaats hield de le commandant een hartelijke toespraak tot de ruiters en verklaarde hij de stoet ontbonden. Zij gingen echter niet heen, vóór de heer Lub, penningmeester der feest-com- missie, een woord van dank had gesproken tot allen die aan den optocht hadden deelgenomen. Nu begonnen de volksspelen, bestaande uit mastklimmen en fietsrijden met hinder nissen. Menigeen ging met een aardig prijsje strijken. Ten 4 uur betrad 't bestuur der feest-commissie de muziektent en hield de voorzitter, de heer J. Verseput, een toespraak tot den burgemeester, als ver tegenwoordiger van H. M. de Koningin in 't bizonder en tot de vereenlgde schare in 't algemeen. Na een krachtige toejuiching nam de burgemeester zelf het woord, die vooreerst meedeelde, dat op een telegra- fischen gelukwensch aan H. M. door hem namens den Raad en de ingezetenen ver zonden, een dankbetuiging namens H. M. was ingekomen en daarna den voorzitter hartelijk dank zei voor zijne door hem gewaardeerde woorden. Van 5—6 uur liet de zangvereeniging „Nieuw Leven", onder directie van den heer Letzer, zich hooren. „Van een Konings- vrouwe", „Wij willen Holland houen" en andere volksliederen klonken plechtig en werden met volle aandacht aangehoord. Een hartelijk applaus viel telkens den zangers ten deel. De grappige wijze, waarop de voorzitter ten 7 uur de prijzen aan de winners in de verschillende wedstrijden uitdeelde, deed menigeen van lachen schudden. Niet onvermeld mag blijven, dat de le prijs voor de versierde fietsen werd toe gekend aan de jongejuffrouw N. Everwijn wier fiets droeg den ooievaar als hofleve rancier; de 2e prijs viel ten deel aan de jongejuffrouw K. Hocke Hoogenboom, een vlinder voorstellende bij een mand met levende bloemen; de jongedames K. Verseput en M. Deïst Dd. verwierven den 3en en 4en prijs. Om 8 uur weerklonken weer de tonen der muziek en werden de lichtjes aange stoken. Had reeds overdag in den tuin van den burgemeester het „Leve Juliana" met tulpen, neergelegd op het groene gras veld, de aandacht getrokken, des avonds dacht men daar in 't feeënrljk te zijn. Honderden lichtjes van allerlei kleur leverden een fantastisch gezicht op en een groote schare bewoog zich den geheelen avond om dat glanspunt van verlichting. Klokslag 9 zette zich de lichtstoet in beweging. Rang en stand waren vervallen, iedereen liep mede, de meeste voorzien van een brandende lampion, de voorgangers met een parapluie met aanhangende ver lichting. Het geheele dorp werd doorgetrokken en men kon het nog niet merken aan de vroolijk joelende menigte, dat men den heelen dag had feestgevierd. Bij de muziek tent teruggekeerd hield men nog een vroolijke rondedans en toen was het tijd, dat het vuurwerk werd afgestoken. Een zeer aardige collectie werd ontstoken en toen de ontstekers het publiek hadden toegeroepen „'t is op!" ging men de pret elders voortzetten. Nog eenige uren werd vroolijk feestgevierd en men ging huis waarts, zeer tevreden over den goeden gang en den gunstigen afloop. Wij hebben gezamenlijk een heerlijk feest gevierd; wij waren één van zin, één van handelen. De goede geest, die bij alle ge legenheden onder Zonnemaire's ingezetenen heerscht, is ook thans weer niet achter gebleven en heeft zich schitterend gehand haafd. Dit feest zal lang in gedachten blijven. Scharendijke, 15 Mei. Alhier doen zich in een huisgezin onder de gemeente Duivendijke eenige gevallen van be smettelijke ziekte, roodvonk, voor. Nieuwerkerk. In het verslag der feest viering staat als derde prljswinster ge noemd mej. Betsy Krepel Vd„ dit moet zijn mej. Levina Krepel Md. Dan zij nog vermeld, dat, evenals in andere plaatsen, ook hier een telegram van H. M. met dankzegging is ontvangen, als antwoord op een namens de gemeente gezonden ge lukwensch. Het telegram werd, op ver zoek van den burgemeester, des avonds van af de muziektent aan het publiek door één der leden van het comité voorgelezen. Bruinisse. Vrijdag is hier op opgewekte wijze het feest gevierd ter gelegenheid van de geboorte van Prinses Juliana van Oranje- Nassau. Reeds des morgens om 7 uur werd het feest ingezet met een muzikale wandeling door de beide muziekkorpsen „Nu met Hope" en „Excelsior". Vooraf ging de vaandeldrager, een heraut te paard. Deze laatste was in een werkelijk fraai zeventiende-eeuwsch costuum gekleed en had veel bekijks. De muziekgezelschappen werden begeleid door den voorzitter der feest-commissie, den heer Boers, die te paard den rondgang mede maakte. Op verschillende plaatsen werd halt gehouden en maakte de heraut het feestprogramma bekend. Jammer, dat bij dien ommegang zich telkens regenbuien ontlastten. Intus schen was het in de conferentiekamer druk, doordat verschillende jonge dames af- en aangingen om de feestgaven aan de armen in hunne woningen uit te reiken. Om acht uur luidden de beide toren klokken en onderwijl begon men zoo langzamerhand den optocht op de Oude straat samen te stellen. Ongeveer 9 uur was men daarmede gereed en ving de tocht naar het Zljpe aan. Die optocht, waaraan deelgenomen werd door 28 ruiters, de beide muziekgezel schappen, de beide zangverenigingen, eenige jonge dames op versierde fietsen, een praalwagen, waarop een twaalftal in het wit gekleede jongedames hadden plaats genomen, verschillende rijtuigen, waarin het bestuur en de leden der feest commissie gezeten waren, een paar ver sierde wagens, waarop knipsters zaten, bood een fraaien aanblik aan. Voorop ging weder de vaandeldrager en de heraut, terwijl ook het vaandel van „Christiaan de Wet" in den stoet een plaats gevonden had. Onder de opwekkende tonen der muziek werd naar Zijpe getrokken. Daar gekomen werden door de zang verenigingen „Soli Deo Gloria" en „Euphonia" enkele zangnummers ten gehoore gebracht, waarna de terugtocht aanvaard werd. In het dorp gekomen, werden aan het bestuur een tweetal bouquetten en een lauwerkrans, waarop in breede oranjelinten de woorden „Hulde van de schooljeugd", aangeboden. Zeker een welverdiend eerbewijs, vooral voor den voorzitter, den heer Boers, den vlce- voorzitter, den heer De Koek, en den secretaris, den heer P. J. Okkerse. De tocht door het dorp werd daarna voort gezet en ongeveer 12 uur de stoet ont bonden. De leden van den gemeenteraad en de feestcommissie vereenigden zich daarna op het gemeentehuls en brachten daar een gezellig uur door. Van wege het gemeentebestuur, de feest commissie en de hoofden van scholen werd een telegram van hulde gezonden aan Hare Majesteit, waarop eene dank betuiging werd ontvangen. Om twee uur vereenigden zich de school kinderen in de fraai versierde scholen. Zij werden daar onthaald op grenadine, taartjes, beschuitjes met oranje-muisjesterwijl

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1909 | | pagina 1