Zaterdag 27 Maart 1909.
Tweede Blad.
(Z ierikzeesohe
Cour an t).
NIEUWSTIIDIN6EN.
Eenige weken aan 't Hof van
den Sultan van Turkije.
ZIËRIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat iederen
D1NSDA0, DONDERDAG en ZATERDAG verschijnt, is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, f 10
per jaar bij vooruitbetaling.
65ste JAARGANG. No. 8751.
Uitgever-Hoofdredacteuri A. FRANKEL.
Redacteurs J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2 ure.
Alle betalingen moeten geschieden bij den Directeurs A. J. DE LOOZE, Hoek Schuilhaven, Zierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
Gevonden op den openbaren weg:
Twee fronts en een boord.
Een overschoen.
handschoen.
jongensjas.
illuslration-théatrale, van 26 Dec. 1908.
Inlichtingen te bekomen aan het Bureau
van Politie te Zierikzee, van des morgens
10 tot 12 en des namiddags van 2 tot 4
en 8 tot 9 uur.
De Commissaris van Politie,
R. P. BRONS.
AMERIKA.
Te Nashville, in Kentuckie, is Zaterdag
uitspraak gedaan in een strafproces, dat in
bizondere mate de gemoederen van het
groote publiek had in beroering gebracht.
De beklaagden waren een kolonel Duncan
B. Cooper en zijn zoon Robin J. Cooper.
Dezen hadden den 9en November te
Nashville op de openbare straat den
dagbladredacteur E. W. Carmack doodge
schoten. Carmack, die op grond van
allerlei ingewikkelde plaatselijke politieke
quaesties, een felle perscampagne voerde
tegen Cooper, had van dezen de sommatie
ontvangen, dat het met dat geschrijf uit
moest wezen. Maar in antwoord daarop
begon de dagbladman zijn tegenstander
nog onbarmhartiger te vervolgen met zijn
pen. Ten slotte kon of wilde Cooper het
niet langer verdragenhij wachtte met zijn
zoon den dagbladschrijver op de open
straat af en schoot hem dood.
Na een geding, dat geruimen lijd heeft
geduurd, zijn de daders beiden tot 20 jaar
gevangenisstraf veroordeeld. De jury maakte
uit, dat zij schuldig waren aan „moord in
den tweeden graad". De veroordeelden zijn
op een borgtocht van 25,000 p. st. op
vrije voeten gelaten. Zij gaan in hooger
beroep.
Carmack, de vermoorde persman, is
vroeger senator geweest te Washington.
Cooper, de vader, heeft als kolonel gediend
in het leger der Geconfedereerden; hij
placht een man van grooten invloed in
Tennessee te zijn, maar tevens was hij
iemand van niet onbesproken gedrag. Met
name staat hij als hartstochtelijk speler
bekend.
Hoboken, 23 Maart. De oud-president
Roosevelt en zijn zoon zijn heden scheep
gegaan naar Afrika.
Zij werden door een talrijke menigte
toegejuicht.
SPANJE.
In de provincie Andalusië heerscht
vreeselijke ellende. De koning, die op
het oogenblik te Sevilla vertoeft, wordt
door duizenden opstellers van smeek
schriften bestormd.
Het spoorwegverkeer is door over
stroomingen gestremd en bijna geheel
Andalusië is van het verkeer afgesneden
door den aanhoudenden regen zijn de
veldarbeiders broodeloos geworden en
komen zij letterlijk van honger om.
De menigte bestormt de brood- en
vleeschwlnkels. De alcades of burgemeesters
van Medina, Sldonia en andere plaatsen
meldendat zij buiten machte zijn de
uitgehongerde menigte in bedwang te
houden.
De ongelukkigen breken in tuinen en
akkers in, graven de wortels en knollen
uit, en eten die rauw op. De overheid
verdeelt brood onder de hongerende 2500
visschers aan de havenplaats San Lucar,
maar het is onmogelijk, hen te helpen.
ITALIË.
Een geheimzinnige moord is te Rome
gepleegd. Een 30-jarige Rus. die 'daar
sinds korten tijd in een hCtel-pension
woonde, is in zijn kamer dood volgens
een bericht aan stukken gesneden ge
vonden in een koffer. Vermoedelijk is hij
vermoord door twee andere jonge Russen,
die hem kwamen bezoeken en die, toen
zij na eenigen tijd weder vertrokken, aan
de hotelhoudster zeiden, dnt zij voor
eenigen tijd met hunnen vriend op reis
gingen. Toen na verloop van eenige dagen
een ondragelijke lucht uit de kamer van
den Rus kwam, waarschuwde de hotel
houdster de politie en zoo werd de misdaad
ontdekt.
De vermoorde had als zijn naam
Wladimir Taraskof opgegeven. Maar men
vraagt zich af, of hij misschien de ver
maarde Azef zou zijn.
Van de moordenaars was tot dusverre
nog geen spoor te vinden.
De bewoners van 't kleine stadje
Santa Maria Capua Vetere, in de Italiaansche
provincie Caserta, zijn dezer dagen ge
tuigen geweest van een ontzettend tooneel.
De koopman Parquale Abate betrad het
balkon van zijn huis en hield tot zijn
medeburgers, die in grooten getale kwamen
toestroomen, een redevoering, vol zonder
linge parlementaire en godsdienstige denk
beelden.
De menigte bemerkte spoedig dat zij
met een krankzinnige te doen had, maar
spoorde den ongelukkige door luid applaus
aan tot meerdere uitingen van zij redenaars
talent. Plotseling echter verstomde het ge
juich der menschenmassa, en ging er een
luide kreet van ontzetting op: de koopman
had zijn jongste zoontje bij de haren ge
grepen, en hield het nu over den rand
van het balkon, terwijl hij riep: „Er moet
bloed vloeien voor de herleving van Italië
en zijn geestelijkheid, en ik zal u een
goed voorbeeld geven".
Op dit oogenblik zag ook de moeder
van het kind, door welk vreeselijk lot dit
werd bedreigd; zij wilde haar schreienden
lieveling aan de hand van den waanzinnigen
vader ontrukken, maar deze greep zijn
revolver en loste die op zijn vrouw,
zonder haar evenwel te treffen.
Eindelijk gelukte het de moeder, haar
kind te bevrijden.
Toen richtte de waanzinnige het wapen
op zich zelf, en zakte bij het derde schot
Ineen, voor de oogen van de door ont
zetting verlamde menigte.
FRANKRIJK.
Parijs, 24 Maart. De post-staking is
zoo hier als in de voornaamste plaatsen
des lands, afgeloopen.
Het doel is bereikt of zal bereikt worden
de dir.-gen. der posterijen kon natuurlijk
niet op dit oogenblik worden afgezet,
maar geen enkel ambtenaar zal worden
gestraft en zooveel mogelijk zal aan de
eischen der stakers worden voldaan.
Bordeaux, 23 Maart. De consul van Vene
zuela zou van dr. Paul hebben vernomen,
dat Castro, indien hij in Venezuela tandde,
zou worden gearresteerd. Castro heeft
plaats besproken op de „Guadeloupe", 25
dezer. Mogelijk zal hij eerst naar Trinidad
gaan.
Het journal ontvangt een telegram
uit Berlijn, meldend, dat volgens een
telegram uit Weenen de onderhandelingen
der mogendheden volkomen schipbreuk
zouden geleden hebben. Oostenrijk ver
wierp het Engelsche voorstel, zoodat er
van een bemiddelend optreden der mogend
heden geen sprake meer kan zijn.
Te Verdun zijn onlangs twee Fran-
schen, als verdacht van spionnage. gevan
gen genomen. Volgens een aantal Fransche
bladen zijn deze beide lieden slechts
handlangers van een aantal aanzienlijke,
invloedrijke menschen, die in opdracht van
de Duitsche regeering in Frankrijk een
ultgebreiden spionnendienst georganiseerd
hebben. Volgens den Petit Parisien wemelt
het in de omstreken van Verdun van
Duitsche spionnen, die met behulp van
Duitsch dienstpersoneel, zooals keuken
meiden, gouvernantes en kellnerinnen,
alles trachten te weten te komen, wat
voor den generalen staf te Berlijn belang
rijk is om te weten. Het blad heeft deze
inlichtingen van een hoofdofficier, die o. a.
verhaalt, dat in het olficiers-casino te
Verdun zelfs een voormalige wachtmeester
van de ulanen bediende is geweest. Op
aanbeveling van verschillende invloedrijke
personen kreeg hij die betrekking en
schreef alles wat hij hoorde nauwkeurig
op. Volgens denzelfden hoofdofficier heb
ben de Duitsche olficieren ook een andere
meening over spionneeren dan hun Fran
sche collega's. Wanneer een Duitsch
officier met verlof naar Frankrijk gaat,
spionneert hij en brengt alles wat hij ge
zien heeft aan zijn superieuren over. Zulke
in Frankrijk reizende olficieren zouden
door de Duitsche geheime politie bewaakt
worden, welke hun allerlei relaties, vooral
met vrouwen, die iets kunnen weten,
verschaft.
DUITSCHLAND.
Keulen, 23 Maart. Ex-president Castro
vertrekt morgen vroeg naar Parijs.
De schade, door de overstroomingen
van de Elbe aangericht In de mark Bran
denburg, wordt geschat op ongeveer 12
millioen mark. Er wordt veel armoe en
gebrek geleden.
NEDERLAND.
Lemmer. Bij de Vereeniging „Schutte-
vaer" is van den Minister van Waterstaat
bericht ingekomen, dat op de a.s. be
grooting gelden zullen worden uitgetrokken
voor verdieping van de bekende vlakte
len Zuiden van Enkhuizen, genaamd Het
Slijk. Deze bank is sedert langen tijd een
gevaar voor de scheepvaart geweest, zoodat
dit bericht door de schippers met genoegen
zal worden ontvangen.
Apeldoorn, 24 Maart. De 16-jarige B. B.
alhier, werd Zaterdagavond 9 uur, toen hij
met zijn kameraden van 15 en 13 jaar
van de markt huiswaarts keerde, door den
kogel van een flobertpistooltje, dat in het
bezit van zijn 15-jarig makkertje was, en
waarmee men onderweg gespeeld had, in
het voorhoofd getroffen.
In levensgevaarlijken toestand werd hij
naar het Ziekenhuis vervoerd,
Het kogeltje is in de schedelholte ge
drongen en heeft men tot nu toe nog niet
kunnen verwijderen.
De toestand is ernstig.
Haarlem, 24 Maart. Onlangs werd
gemeld van een man, die, uit vrees voor
inbrekers, den spaarpot in de kachel had
gezet, welke kachel later door zijn vrouw
werd aangemaakt en waarbij de inhoud
van den spaarpot (zilvergeld) versmolt tot
een grooten klomp. De man heeft toen
dien klomp zilver, welke voor hem aan
guldens een veel grooler bedrag vertegen
woordigde dan deszelfs waarde als oud
zilver, naar 's Rijks munt gezonden, en
dezer dagen is hem bericht geworden, dat
hij ten zijnent heett te verwachten een
postwissel, een bedrag vermeldend, 't welk
zijn verwachting zelfs eenigermate over
treft, en waardoor hij dus geen de minste
schade van de onaangename vergissing
ondervindt.
Amsterdam, 24 Maart. De gemeente
raad nam, met 27 tegen 16 stemmen, aan
de voordracht van Burgem. en Weth om
gehuwde onderwijzeressen op de scholen
voor voorbereidend lager onderwijs te
ontslaan.
Utrecht, 24 Maart. Alhier heeft een
droevig ongeluk plaats gehad. Een elfjarig
meisje was bij een kind van negen maanden
thulsgelaten, terwijl moeder even de deur
uit was om brood van de bedeeling te
halen.
Het elfjarig meisje moest zusje even
loslaten en toen heeft de kleine, bij het
omtrekken van een pot kokend water,
zich zóó deerlijk gebrand, dat ze kort
daarna in 't gasthuis overleed.
Gouda, 25 Maart. Alhier was het voor
velen Dinsdagmiddag feest. Op Initiatief
van het ijscomilé „Kattensingel", werd aan
een tweehonderdvijftigtal behoeftige oude
mannen en vrouwen een maaltijd aange
boden in de sociëteit „Ons Genoegen".
Aan 9 tafels waren de genoodigden ge
zeten. Het menu luidde: Pouletsoep, ge
hakt met aardappelen, worteltjes en
doperwten, rijstpudding, bessensap, fruit
en dessert.
Het was een genot de luidjes te zien
smullen. De stemming was hoogst aan
genaam.
Tijdens den maaltijd, waarbij het publiek
niet werd toegelaten, speelde de muziek
van het stedelijk muziekkorps, terwijl tot
afwisseling eenige voordrachten werden
gegeven.
's-Oravenhage, 24 Maart. Één der
politiehonden heeft een blijkbaar ernstig
voorgenomen zelfmoord voorkomen.
Een agent liep, vergezeld van zijn
politiehond, op het Bezuidenhout voorbij
het wachtlokaal van de tram, dat tegenover
de te Van den Boschstraat is geplaatst.
De agent liep door, maar de hond bleef
even achter, blijkbaar iets verdachts op
het spoor, dat zich in hel wachthuisje
bevond. De hond liep toen weer naar zijn
baas en trok diens aandacht naar het
wachthuisje, waarop de agent, op zijn
schreden terugkeerende, daarin een man
aantrof, haveloos gekleed en zonder mid
delen van bestaan.
Op dien persoon werd een briel gevonden
aan zijn huisgezin Ie Osnabtiick, mede-
deelende, dat hij bij ontvangst van dit
schrijven door zelfmoord een einde aan
zijn leven had gemaakt, omdat hij te
Osnabtiick zich a<|n verduistering van
eenige duizenden marken had schuldig
gemaakt.
De politie kon niet anders doen dan
hem als vreemdeling zonder middelen
van bestaan over de grenzen zetten.
Schiedam, 24 Maart. Zondagnacht is
ingebroken in het station van de H. IJ.
S. M. alhier, 't Moet gebeurd zijn ni 1
unr, wanneer het kantoor gesloten wordt,
doordat Zondagsnachts geen goederen
vervoer plaats heeft. Men heefl de brandkast
uit bet kantoor gehaald, en vermoedelijk
op een wagen gelegd om haar verder te
vervoeren, doch wat er gebeurd is, weet
men natuurlijk niet. Men vond de kast
hedenmorgen gedoken in het zand aan
het eind van het emplacement in de richting
Rotterdam. Zij was nog gesloten en niets
wordt vermist.
i jGorinchem, 25 Maart. Woensdagnacht
5 uur verliet mevr. V. S., een zenuwlijderes,
haar bed en sprong in een achter haar
woning stroomende gracht, waaruit ze
bijna levenloos werd opgehaald. Spoedig
daarna stierf ze. Morgen zou ze weer
naar een gesticht zijn gegaan. 14 dagen
geleden was ze daaruit pas thu'sgekomen.
Rotterdam, 24 Maart. Een zeldzaam
(Overgenomen uit het Nieuwsblad van Friesland).
XXII.
Er is mij dikwijls gevraagd naar den
Harem en naar de vrouwen, daarin „op
gesloten", zooals velen meenen.
Wat ik er van te weten gekomen ben
wil ik thans vertellen.
Sommigen denken zich een met Oostersche
pracht ingericht huis of paleis, als ze het
woord Harem hooren, anderen stellen zich
voor een soort gevangenis, waarin vele
vrouwen en nog meer slavinnen de wissel
vallige luimen van hun heer en meester
moeten dulden, doch de Harem heeft
niets uit te staan noch met een paleis,
noch met een gevangenis.
De Harem is niets anders dan het
vrouwenvertrek, in tegenstelling met het
Selamlik, het mannenvertrek.
Nu zal het waar zijn, dat de vrouwen
van den Sultan zetelen in een paleis,
stellig met Oostersche pracht ingericht, en
sommige rijke Mahomedanen, die zich de
weelde van een Harem kunnen veroor
loven, zullen aan hunne vrouwen ook
wel een uitgezocht gedeelte van het door
hen bewoonde huis hebben afgestaan
waar de rijkdom kan schitteren, maar dit
is dan een gevolg van de omstandigheden
en geen kenmerk van of vereischte voor
een Harem.
In den regel is de Harem geen pronk
kamer, maar een hoogst eenvoudig ver
trek, waar zelfs geen meubels van eenige
beteekenis aanwezig zijn. Op den vloer
ligt een mat en daarop zijn stukken tapijt
uitgespreid, terwijl langs de wanden van
het vertrek eenvoudige houten banken
dienen tot zit- of ligplaats.
Naast dit vertrek, waarin de godsdienst
plichten worden verricht, bestaande in
dagelijksche wasschingen en gebeden en
het lezen in den Koran, vindt men ge
woonlijk nog andere vertrekken, die ter
geheele beschikking van de vrouwen zijn
gesteld en waar ook de kinderen en
vrouwelijke dienstbaren verblijf houden.
Het leven van de vrouwen in den
Harem wordt zeer eentonig en alles be
halve rooskleurig genoemd, omdat ze niet
naast den man staan en niet met hem
samenwonen of met hem In 't publiek
verschijnen als gelijken zooals hier. De
Turksche vrouwen worden beschouwd als
ondergeschikten en zijn meer gebonden
aan huis en vormen, dan onze vrouwen,
maar dit neemt niet weg, dat het in den
Harem niet aan gezelligheid behoeft te
ontbreken; de vrouwen toch hebben hare
dienstbaren en kinderen bij en om zich,
het is een samenwonen en kan een samen
leven zijn. Ook mogen ze vriendinnen en
kennissen ontvangen of zelve bezoeken
afleggen in andere Harems. Zij kunnen
over dag ook gaan wandelen of winkelen
in de stad en allerlei inkoopen doen,
wanneer ze daar lust of behoefte aan ge
voelen. Zij zijn dus vrij In hare bewe
gingen, evenwel met deze beperking, dat
ze niet vóór zonsopgang het huis mogen
verlaten en vóór zonsondergang weer
thuis moeten zijn. Bovendien mogen ze
niet anders op straat of in 't publiek ver
schijnen, dan gesluierd, opdat hare aan
gezichten niet gezien worden! Al op zeer
jeugdigen leeftijd hebben de Turksche
schooncn den sluier te aanvaarden en in
dit opzicht kunnen de Oostersche vrouwen
hare Westersche sectegenooten zeker met
reden benijden, want de dichte sluier
schijnt mij een hinderlijke last te zijn.
Wat overigens de vrijheid betreft, ik
geloof dat het meerendeel der vrouwen
alhier een meer gebonden teven heefl dan
de jvrouwen van een Harem ginds. Daar
zijn eenige vrouwen op de huiselijke
bezigheden aangewezen en waar eenige
vrouwen zijn, daar heefl men ook eenige
dienstbaren voor het werk en de zorg der
kinderen, zoodat de vrouwen het huis
houden slechts hebben te besturen en
hoewel ondergeschikten van den man,
fungeeren ze toch als hoofden op eigen
terrein. Ook geloof ik niet, dat deze
vrouwen de bestaanszorgen kennen, waarin
onze vrouwen in den regel hebben te
deelen, juist omdat zij naast den man
slaan en meer één met hem zijn.
Het woord Harem beteekent „het ge
wijde, onaantastbare of verbodene waar
enkel vrouwen wonen". Hier ziet men
duidelijk, dat de Turksche vrouwen geen
onderworpen slavinnen zijn, maar dat ze
rechten of voorrechten bezitten, die onze
vrouwen niet hebben. Zoo is het den heer
des huizes niet altijd geoorloofd zijn
Harem binnen te treden. Wanneer daar
andere vrouwen op bezoek zijn, mag hij
niet verschijnen. Maar hoe kan hij welen
dat de Harem voor hem niet toegankelijk
is? Eenvoudig aan het schoeisel der voeten,
't welk de bezoekers aan de toegangsdeur
tot den Harem uittrekken en aldaar talen
staan, tot de visite is algeioopen. Maar
waarom mag de heer des huizes zijn
Harem niet binnengaan, als er bezoek is
van andere vrouwen? Wat kwaad zou
daarin steken? Zoo vraagt men, omdat
wij het zoo geheel anders gewend zijn,
en het antwoord daarop luidt: de huwelijks
band is bij de Muzelmannen zoo los, dat
de huwelijkstrouw zonder sluier en af
scheiding lichtelijk in gevaar zou komen.
Zoo worden zelfs de beste vrienden van
den heer des huizes niet in den Harem
toegelaten, evenmin als bij ons de slaap
kamer onzer vrienden voor ons open
slaat. Dit alles geldt vooral van de hoogere
standen. Bij de lagere standen beslaan
wel dezelfde beperkingen in den omgang
tusschen de geslachten, maar wegens ge
mis aan huisruimte kunnen die niet zoo
stipt worden nagekomen en daaruit votgt
noodzakelijk meer vrijheid.
Volgens de Mahomedaansche wetten is
het huwelijk een contract, dat berust op
den wil van den man en het aanbieden
der vrouw, welk contract slechts door den
man vernietigd kan worden, terwijl de
vrouw dit recht niet bezit.
Er staan haar evenwel eenige wettelijke
middelen ten dienste om scheiding te
vragen, o. a. wegens mishandeling, wegens
onvoldoende verzorging in zake woning,
voedsel of kleeding of wegens krank
zinnigheid des mans.
Ook kunnen ze het hem wel zoo lastig
maken, dat hij zelf den huwelijksband
gaarne verbreekt en dit is nog de ge
makkelijkste weg, die het meest gekozen
wordt.
De huwelijken worden meest tot stand
gebracht door verwanten of huwelijks
bemiddelaars. Tot acht i tien jaar is het
verkeer tusschen jongens en meisjes tame
lijk vrij, en huwelijken, werkelijk op liefde
gegrond, worden niet zelden bij het spelen
voorbereid.
Hoewel het geoorloofd Is tegelijkertijd
vier vrouwen te hebben, zijn er maar
weinigen die van dat recht gebruik maken.
De kosten dier weelde zijn over 't geheel
veel te hoog, zoodat de meeste Muzel
mannen het laten bij slechts ééne vrouw.
Wyckel.
S. H.
(Wordt vervolgd).