ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Donderdag 11 Februari 1909.
Vloedplanken.
eo ander over
(Z ierilszeesclie
Couran t).
KENNISGEVING.
NIEUWSTIJDINGEN.
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat iederen
DINSDAQ, DONDERDAG en ZATERDAG verschijnt, is
voor Zierikzee i 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, f 10
per jaar bij vooruitbetaling.
65ste JAARGANG. - No. 8732.
Uitgever-Hoofdredacteur i A. FRANKEL.
Directeurs A. I. DE LOOZE. Redacteur: J. WAALE.
AD VERTENTIËN.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2 ure.
QEDEPUTEERDE STATEN VAN ZEELAND,
gezien artikel 102, 2de lid, der Kieswet;
noodigen de inwoners der Provincie uit, zoo
zij in de grond-, de vermogens- of de bedrijfs
belasting op de kohieren van den loopenden dienst
of in de personeele belasting op de kohieren van
den laatstverloopen dienst in eene andere provincie
zijn aangeslagen, daarvan door toezending van
de vereischte bescheiden (aanslagbiljetten of uit
treksels uit de kohieren met eene berekening van
hetgeen in hoofdsom en in Rijks-opcenten af
zonderlijk wordt betaald) vóór 15 Maart a.s.
aan hen te doen blijken.
Middelburg, 5 Februari 1909.
Gedeputeerde Staten voornoemd,
DIJCKMEESTER, Voorzitter.
KRUSEMAN, Griffier.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Zierikzee maken bekend, dat zij, die voor eene
aanstelling tot helper bij de bediening der ge
meente-vloedplanken in aanmerking wenschen te
komen, zich daartoe dagelijks ten kantore van
den Gemeentebouwmeester kunnen aanmelden.
Aan genoemde betrekking zijn de navolgende
belooningen verbonden:
bij hooge vloeden 0,50 per uur,
en schouwing 0,25
Nadere inlichtingen zijn te bekomen bij den
Gemeentebouwmeester.
Zierikzee, den 9 Februari 1909.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
H. C. MOOLENBURGH, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
In hetzelfde jaar, namelijk 1585, dat
Amsterdam ten tweeden male, èn wegens
de groote toename der bevolking èn om
deze beter tegen den vijand te kunnen
beschermen, werd uitgelegd, heeft de stede
lijke regeering de Ratelwacht opgericht.
Deze wacht diende in hoofdzaak om voor
de veiligheid der ingezetenen in het
nachtelijk uur te waken. Zij was van groote
ratels voorzien, waaraan zij dan ook haar
naam ontleende, die zij bij brand duchtig
roerde, teneinde de burgerij voor het
blusschingswerk uit haar slaap te doen
ontwaken, en die zij ook gebruikte, wan
neer zij om het uur en het halve uur den
tijd met luider stemme aangaf. Twee aan
twee doorkruiste zij, gewapend, en dragend
een licht, voordat de stad met lantarens
verlicht was, Amstels donkere straten.
Het duurde niet lang, of de tweede
uitlegging der stad werd door een derde
gevolgd, waarmede men In het jaar 1595
een aanvang hiaakte, en die in 1601 vol
tooid was. In verschillende rijmen heeft
men deze voor Amsterdam gewichtige
gebeurtenis bezongen. Zoo onder anderen
In hel volgend rijm:
.In 't jaar duyzent zes honderd ien
.Sagh men 't Amsterdam veel wonders geschien,
.De Stads Tooren rechten
.De Stads muuren slechten,
.Twee steenen sluyzen stichten
.En zeven hondert huyzen richten".
Met het rechten van den stads toren be
doelde men het rechtzetten van den stad
huis-toren, die ruim zes voeten overhelde,
en die men binnen drie dagen recht zette.
Behalve de stadhuis-toren telde Amster
dam nog onderscheidene torens, waarvan
enkele voor gevangenis dienden. De
Haringpakkerstoren ontleende zijn naam
aan de haringpakkers en keurmeesters,
die daarin hun kamer hadden of hun
kantoor hielden. De haringvisscherij was
in die dagen één der hoofdbronnen van
ons volksbestaan, gelijk nog blijkt uit de
openbare plakkaten, waarin zij „de hoofd
nering, welvaart en goudmijn dezer landen"
genoemd werd. Niet weinig droeg daartoe
de omstandigheid bij, dat de Hollanders
de kunst verstonden den haring te kaken
en in te zouten, een kunst die door
Willem Beukelszoon van Biervliet was
uitgevonden. De Engelschen waren op de
welvaart, die de haringvisscherij aan de
Hollanders bracht (zij bracht jaarlijks een
zuivere winst op van 42 millloen gulden),
niet weinig afgunstig, hetgeen blijkt uit
de klachten, die Engelsche schrijvers in
die dagen aanhieven. Zoo schreef John
Boroug„dat terwijl Qode de natuur langs
„de Engelschen eigene stranden hun een
„zoo rijken schat aanbieden, zij tot hunne
„schade er de zegeningen van laten ver-
„loren gaan, den visch, die hun eigene
„zeeën bevolkt, van de Hollanders koopende,
„en dus zich zelve verarmende, om Junne
„naburen te verrijken".
Mr. Meindert Semeyns van Enkhuizen
vermeldt: „dat de haringen het eerst ge
bonden en gevangen zijn in het jaar
„1165, langs de kusten van Holland,
„Zeeland en Vriesland, en dat ze zich
„omtrent Den Briel hebben geopenbaard,
„alwaar die van Zierikzee de eerste
„vangers, en die van Biervliet de eerste
„kakers waren".
Met den koophandel en de zeevaardij
van Amsterdam staan in nauw verband
de Oost- en West-Indische Compagnie.
Eerstgenoemde Maatschappij, die in 1602,
werd opgericht, was in zes kamers ver
deeld, waarvan er één te Amsterdam en
één in Zeeland gevestigd was. Zij had
van de Algemeene Staten het octrooi ver
kregen om alleen op Oost-lndië handel te
drijven. Haar grondkapitaal was voor meer
dan de helft door Amsterdammers gestort.
Vier jaar na haar oprichting keerde deze
Maatschappij reeds 75 pCt. uit. Zij was
in staat om des noods een leger van
25.000 5 30000 man in het veld te brengen.
In 1621 werd in navolging van de
Oost-Indische Compagnie de West-Indische
in het teven geroepen, die eveneens in den
koophandel een voorname plaats innam.
Haar vloot veroverde onder Piet Hein in
1628 de Spaansche zilvervloot, en bracht
de door het volk bezongene buit, waarvan
de waarde op elf en een half millioen
gulden geschat werd, te Amsterdam aan
land, waar zij in het West-Indische huis
werd opgesloten.
PERZIË.
Op den 22en Januari werd door alle
groote Europeesche meteorologische waar
nemingsposten een groote aardbeving
gemeld, die in den morgen van dien dag
op een afstand van ongeveer 4000 K.M.,
In oostelijke richting, moest hebben plaats
gehad. De opgave omtrent richting en af
stand wezen een lijn aan, die loopen moest
van Omsk in Siberië over Turkestan en
Perzië, naar Bender Abbas aan de Perzische
golf. Iets naders werd omtrent die aard
beving niet vernomen, zoodat men moest
aannemen, dat zij gewoed had in één der
veie woestijnen of onbewoonde streken,
die onder genoemde lijn gelegen zijn.
Dit wordt thans bevestigd. De Frankf.
Zgt. verneemt, dat het observatorium te
Poelkowo, in de nabijheid van Tsarskoje
Selo, geconstateerd heefl, dat het midden
punt der aardbeving gelegen is op de
plaats, waar de 36e graad N.B. samen
komt met den 45en graad O.L. Dit is niet
ver van Astrabad in Perziëde aangegeven
plaats wordt op de kaart als woestenij
aangeduid, wat verklaart waarom er niet
vroeger berichten over die aardbeving ont
vangen zijn.
AMERIKA.
De Amerikaansche staten Georgia, Ala
bama, Mississippi en Texas zijn geteisterd
door een cycloon, waarbij 22 menschen
zijn omgekomen en velen verwond. Tal
van huizen werden verwoest.
De sneeuwstorm, die dezer dagen in de
staten Kansas, Iowa, Nebraska en Oklahoma
woedde, heeft voor 1\ millioen gulden
schade aangericht.
Voor de carnavalsfeesten te Montreal
wordt een reusachtig ijspaleis gebouwd.
Het middenstuk zal worden gevormd door
een toren van 190. voet hoog op een
vierkant grondvlak van 40 voet. Deze toren
zal geflankeerd worden door twee kleine
torens, met welke hij wordt verbonden
door Ijsbogen van zestig voet hoog.
Er zullen voor den bouw van dit paleis
meer dan een kwart millioen kubieke
voeten noodig zijn. Het bouwwerk wordt
electrisch verlicht en omringd door een
ijsmuur.
De 16 slagschepen der Amerikaansche
vloot, die de reis om de wereld hebben
volbracht, zijn van Gibraltar naar het
vaderland vertrokken.
Taft's plan voor de verdediging van
het Panamakanaal vordert een uitgave van
5J millioen dollar.
Roosevelt heeft een speciale bood
schap aan het Congres gezonden, waarin
hij onmiddellijke aanneming van een wet
verlangt, waarbij alle pasiagiersstoom-
schepen over den Oceaan verplicht zijn
toestellen voor draadlooze telegrafie aan
boord te hebben.
New-York, 9 Febr. Bij de aankomst
van de North Oorman stoomboot „Barba-
rossa" werd gisteren door den kapitein
het volgende medegedeeld: Een Brazili-
aansch reiziger, Louis Leite genaamd,
werd plotseling gek, sprong als een be
zetene de rookkamer binnen en deed een
verschrikkelijken aanval op mr. Charles
Augustus Strong, professor in de psycho
logy aan de Universiteit van Columbia.
Strong is een schoonzoon van John D.
Rockefeller. Hij werd vreeselijk mishandeld
en zou er vermoedelijk nog erger afgekomen
zijn, indien de bemanning op zijn hulp
geschreeuw niet naderbij was gesneld en
de mannen er ten laatste in geslaagd
waren de krankzinnige te overmeesteren.
SPANJE.
Uit het Spaansche stadje San Sebastiaan
komt het bericht, dat een arme visschers-
jongen van 18 jaar, Jezus Lejabeitia
genaamd, van den éénen dag op den
anderen millionnair is geworden, en wel
ten gevolge eener even onvoorziene, als
eenvoudige en romaneske geschiedenis.
Toen de jongeman de vorige week van
de vischvangst terugkeerde, naderden een
paar heeren, boedelredderaars van een
Amerikaansche dame, in het dorp Mundaca
overleden, zijn visschersschuit, en vroegen
den verbaasden knaap of hij zijn ouders
kende.
Neen, moest de visscher naar waarheid
antwoorden. Waarop de beide heeren hem
als de eenvoudigste zaak van de wereld
mededeelden, dat zijn moeder in Mundaca
was overleden, en hem drie millioen francs
had nagelaten.
Jezus Lejabeitia werd door de openbare
liefdadigheid van San Sebastian opgevoed,
en had nooit iets van zijn afkomst geweten.
Hij schijnt het resultaat te zijn geweest
van een oogenblik wel wat te ver gedreven
onnadenkelljkheid zijner moeder, een schat
rijke dame uit de New-Yorksche „upper
four hundred".
ITALIË.
Volgens telegram uit Syracuse (Sicilië)
werd gislerenavond half tien een vrij
hevige aardbeving waargenomen. De be
volking verliet haar huizen en vertoefde
eenige uren in de open tucht. De aard
beving veroorzaakte geen schade. Te
Lentine voelde men een nog heviger schok.
De bevolking van deze gemeente bracht
den geheelen nacht onder den blooten
hemel door. Eerst tegen den morgen
stelden de menschen zich gerust.
ENGELAND.
Londen, 8 Febr. De koning en de
koningin zijn vanmorgen kwart voor elven
naar Berlijn vertrokken.
FRANKRIJK.
Het paleis van justitie te Versailles wordt
sedert eenige dagen streng bewaakt; een
zeer gevaarlijk moordenaar en inbreker,
Arthur Ferger, is n.l. uit het gekkenhuis
te Clermont, waar hij ter observatie was
ondergebracht, ontsnapt en heeft een dreig
brief gericht tot den rechter van instructie
Hirsch, die zijn laatste proces had gevoerd.
Daarin schrijft hij, dat hij zich op hem,
Hirsch, en op allen die hem in het ongeluk
hebben gestort, bloedig zal wreken, in de
openbare gerechtszaal, zelfs wanneer hij
zelf daarbij moet omkomen. Daar Ferger
een man van zeer groote lichaamskracht
en buitengewone slimheid is, vertrouwt
men hem toe, dat hij zijn woord houdt;
daarom zijn alle mogelijke voorzorgsmaat
regelen genomen.
Te Parijs is het geding begonnen
tegen den hofmeester Renard en den
knecht Courtois, die beschuldigd worden,
op 7 Juni 1.1. hun meester, den effecten
handelaar Rémy, te hebben vermoord.
Bij het vinden van het lijk dacht men
eerst aan een beroerte, welke opvalling
bevestigd werd door de doctoren, die in
allerijl gehaald werden. Toen echter na
eenigen tijd een commissaris van politie
verscheen en het lijk omkeerde, bleek,
dat het verschillende wonden had.
De slaapkamer van den vermoorde,
zoowel als die van zijn vrouw, die echter
afwezig was, waren geheel overhoop ge
haald; men dacht dus aan diefstal als
beweegreden tot de daad.
Gedurende drie weken zocht de rechter
van instructie, Albanel, tevergeefs naar
eenig spoor van den moordenaar, totdat
hij door eenige brieven, welke een getuige
hem gaf, verdenking opvatte tegen den
maitre d'hótel Renard; deze werd kort
daarop in hechtenis genomen en spoedig
rezen ernstige vermoedens tegen hem,
hoewel hij hardnekkig ontkende. Hij bleek
een man van slechte zeden te zijn en men
vermoedde, dat hij groot belang had bij
de verdwijning van zijn meester.
Ingewikkelder nog werd de kwestie,
toen in een kleedingstuk van den jeug
digen kamerbediende Courtois juweelen
werden gevonden van mevrouw Rémy,
welke in den moordnacht verdwenen
waren.
Courtois, in hechtenis genomen, bekende
alles en beschuldigde Renard de aan
stichter te zijn geweest en hem gedwongen
te hebben den grijsaard te dooden; hij
verklaarde geheel onder den invloed van
den veel ouderen Renard te hebben ge
staan, met wlen hij, evenals de neef van
Rémy, de jonge Raingo, ongeoorloofde
betrekkingen had onderhouden.
Renard verloor geen oogenblik zijn koel
bloedigheid en bleef cynisch ontkennen.
Parijs, 8 Febr. De dichter Catulle
Mendès, die vanmorgen in den tunnel van
St.-Germain dood gevonden werd, is ver
moedelijk uit den waggon gevallen, toen
hij vannacht met den laatsten trein naar
zijn woonplaats St.-Oermain terugkeerde,
en door den eerstvolgenden trein naar
Parijs verbrijzeld. Het lijk was in ver
schillende stukken gereten. Men denkt
aan een ongeluk bij het uitstappen, vöór
de trein stilstond.
DUITSCHLAND.
Berlijn, 9 Febr. Voor de ontvangst van
den koning en de koningin van Engeland
was op het perron een eere-compagnie
van het tweede garde-regiment opgesteld.
Daar verzamelden zich het gevolg van het
keizerlijk paar, de rijkskanselier, de
Dultsche gezant te Londen, Wolff-Metter-
nich, de Engelsche gezant en heeren van
de Engelsche kolonie. Tegen halfelf kwamen
de kroonprins, de kroonprinses en alle
hier en te Potsdam wonende keizerlijke
prinsen en prinsessen aan.
Om kwart vóór elf betrad de keizer in
de uniform van Engelsch generaal-veld-
maarschalk met de keizerin het perron.
Precies om elf uur kwamen de koning en
de koningin van Engeland per extra-trein
aan. De monarchen kusten elkaar aller
hartelijkst. Hetzelfde deden de keizerin en
de koningin.
Na de begroeting van de prinsen,
de prinsessen en het gevolg reden de
keizer en de koning in een open rijtuig
met vier paarden, de keizerin en de koningin
in een galakoets naar de Brandenburger
Poort. Vóór het rijtuig reed een eskadron
van het eerste regiment garde-dragonders.
Achter de koets het lijfeskadron van de
garde du corps. Dan volgden in een langen
sloet de rijtuigen van het gevolg der
vorsten.
BELGIË.
Te Oeeraardsbergen werd een herbergier
door zijn kat erg gebeten In den arm.
Twee uur later zwol de arm verschrikkelijk
op en de ontboden veearts verklaarde dat
de kat in den hoogsten graad dol was.
Het dier werd dadelijk afgemaakt. De
gebetene is met den eersten trein naar
Brussel vertrokken om zich in het Instituut
Pasteur te doen verzorgen.
NEDERLAND.
Sappemeer, 8 Febr. In den nacht van
1 op 2 dezer werd alhier op een venster
bank aan de buitenzijde der woning van
een daar wonende weduwe op geheim
zinnige wijze nedergelegd een met wit
poeder gevuld doosje, verpakt in wit
papier, met het opschrift, dat dit een
gratis proef was, die als sago toebereid,
een voedzaam en krachtig voedsel zou
zijn, voldoende voor twee personen.
Wijl de weduwe het zaakje niet ver
trouwde, stelde zij een en ander ter hand
aan den rijksveldwachter Procé alhier, die
op zijn beurt den officier van justitie te
Winschoten met het geval in kennis stelde.
Donderdagavond begaven mr. Pelinck,
rechter-commissaris en de substituut
officier van justitie baron Van Lamsweerde,
zich naar Sappemeer, om een nader onder
zoek in te stelten.
Daarbij rezen zulke zware vermoedens
tegen een zwager der weduwe, dat deze
op bevel van den rechter-commissaris
voorloopig is aangehouden, verdacht van
poging lot moord.
In November van het vorige jaar was
het oudste dochtertje der weduwe plotse
ling overleden. Het gerechtelijk onderzoek
zal nog moeten uitmaken, in hoeverre dit
sterfgeval met deze zaak in verband staat.
Meergenoemde weduwe bezit eenig
kapitaal.
Nader wordt medegedeeld, dat het in
beslag genomen doosje o. aeen hoeveel
heid vergift bevatte, genoeg om 2 menschen
te doen sterven, terwijl het opschrift er
van, naar men verzekert, overeenkomt met
het handschrift van den aangehoudene.
Apeldoorn, 8 Febr. Donderdagnacht
werd bij den heer Kristen, Deventerweg
alhier, ingebroken door het keukenraam.
Dit bleef open staan en deed 's morgens
de buren vermoeden, dat er iets niet in
den haak was. De heer K. was Ie Amster
dam en werd van dat vermoeden verwittigd,
waarop genoemde heer overkwam, en
constateerde, dat twee valiezen van hem
volgepakt stonden en klaar om weg te
halen. Alles was overhoop gehaald en de
inbreker had een flesch morellen op
brandewijn gevonden en was daarmede
naar boven gegaan, had eenige beschuitjes
genuttigd, en zooveel van den drank ge
proefd, dat hij wel genoeg zal hebben
gehad. Men veronderstelde, dat hij het
goed zou komen halen.
De politie werd gewaarschuwd en deze
bleef waken. Van Vrijdag- op Zaterdag
nacht 4 uur kwam de inbreker terug om
het klaargezette goed te halen. Hij was
niet binnen, of men had hem te pakken,
en spoedig opgeborgen.
Amsterdam, 9 Febr. Ter gelegenheid
van haar 40-jarig bestaan heeft de firma
L. van Leer Co. alhier, een onder
steuningsfonds voor haar personeel gesticht,
waaraan de beide patroons f 20.000
schonken.
's-Gravenhage, 8 Febr. Dat het onge
val met den door den storm ontwortelden
boom op het Buitenhof alhier, waardoor
de arbeids- en vangdraden der eleclrische
tram braken, zonder persoonlijke onge
lukken i3 afgeloopen, mag ongetwijfeld
voor een goed deel worden toegeschreven
aan de tegenwoordigheid van geest en
het moedig optreden van den politie-agent
Klink.
Toen deze op de Groenmarkt surveil
lerende, den afgeknapten arbeidsdraad
over de straat zag slingerengroole
vonken en vlammen veroorzakende, ont
deed hij zich van zijne natte regenjas,
trok zijn gedeeltelijk droge overjas uit en
drukte daarmee den draad op de tram
rails, waardoor de eleclrische stroom naar
de aarde werd afgeleid. Hij hield zoo den
draad vast, totdat de brandweer kwam en
den stroom afsloot.
De moedige polltie-man heeft aldus het
publiek, dat op dat drukke punt in groote
getale kwam toeloopen, voor het ernstige
gevaar, van met den draad in aanraking
te komen, behoed.
Zondagavond omstreeks 11 uurstonden
drie huzaren met getrokken sabel te zwaaien
in de Korte Houtstraat alhier. Een agent
van de politiehonden-brigade, die met den
hond „Lucie" aan den band juist voorbij
kwam, bemoeide zich met het geval en
wilde den belhamer arresteeren. Deze
rukte zich echter los en ging aan den
haal. De agent maakte den band van den
hond los en op het commando „pak"!
ging het beest den vluchteling achterna,
greep hem in zijn pantalon en slaagde er
zóó in den huzaar op den grond te trekken
en hem daar vast te houden, tot de agent
kwam en den huzaar, die nu gewillig
meeging, arresteerde en overbracht naar
het politie-bureau aan de Nieuwe Haven.
Daar noemde hij de namen van zijn twee
kameraads, waarna hij aan een inmiddels
ontboden militaire patrouille werd over
gegeven.
Rotterdam, 8 Febr. in de Tuinderslraat
alhier is Zondagmorgen door de recherche
gearresteerd de marinemalroos A. M. V.,
die 12 November was uitgebroken uit het
provoosthuls aan de rijkswerf te Amsterdam,
waar hij tijdelijk gedetineerd was, ter zake
van een vonnis van den zeekrijgsraad,
door welken hij veroordeeld was tot 9
