Dinsdag 9 Februari 1909.
Denkt aan de
Kiezerslijsten!
Eerste Blad.
(525 ierikzeesohe
NIEUWSTIJDINGEN.
Uit Stad en Provincie.
ZIËHIkZËËSCIIE
NIEUWSBODE.
C o li r a n t).
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat iederen
DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG verschijnt, is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen In
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, f 10
per jaar bij vooruitbetaling.
65ste JAARGANG. No. 8731.
Uitgever-Hoofdredacteur: A. FRANKEL.
Directeur: A. I. DE LOOZE. Redacteur: J. WAALE.
ADVERTENTIËN.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Oroote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2 ure.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Men heeft nog slechts
vijf dagen den tijd.
Gevonden op den openbaren weg:
Een wollen doek.
hondenzweep.
kinderhandschoen.
overtrek rijwielzadel.
knipmes.
boek (de ontwikkeling van het
kind).
Inlichtingen te bekomen aan het Bureau
van Politie te Zierikzee, van des morgens
10 tot 12 en des namiddags van 2 tot 4
en 8 tot 9 uur.
De Commissaris van Politie,
R. P. BRONS.
dagen en werd het reddingswerk voortgezet;
het mocht echter niet meer baten van de
drenkelingen, die na den jongen Clement
werden gered, er ook maar bij één weder
de levensgeesten op te wekken.
Tegen tien uur, toen het achtste slacht
offer was opgehaald, kon worden vastgesteld
dat dit de laatste was; de andere werk
lieden waren allen in hun familie terug
gekeerd. Want het was aanvankelijk
onmogelijk precies vast te stellen, hoevelen
in het water waren gevallen.
De verdronkenen zijn allen jeugdige
werklieden aan de fabriek, van 14 lot 21
jaar oud, en een 9-jarige knaap die op
heMabriekserf had gespeeld.
Één der ooggetuigen deelde mede dat
de beste zwemmer van de fabriek, Stut,
die ook van de pont te water was geraakt
en een 14-jarigen jongen mee poogde te
redden, voor de oogen van de wanhopige
toeschouwers met zijn jongen kameraad
in de golven verzonk.
Het parket stelde heden een onder
zoek In naar de vermoedelijke oorzaak
dezer ramp en den toestand van de
veerpont.
De slachtoffers worden Dinsdag begraven.
NEDERLAND.
Amsterdam, 6 'Febr. Toen Vrijdag
middag de glasfabriek te Diemen afging,
begaf zich een groot deel, men schat
tusschen de 20 en 30 man, op de ketting-
pont, die het verkeer tusschen de fabriek
en den vasten wal over de Keulsche vaart
onderhoudt. Het stormde hevig en het
water in de vaart sloeg golven, naar men
zegt van tot een meter.
De pontwachter ging niet mee over;
één van de werklieden zou de pont over
voeren, en aan den overkant stond een
ander werkman, die toch naar de fabriek
moest en de pont weer terug zou brengen.
De directeur zag uit zijn kamer hoe het
water spookte en hoevelen op de pont
stonden, hij liep naar buiten om de men-
schen te waarschuwen, niet met zoovelen
tegelijk te gaan maar men was al afge
stoken; vier, vijf meter uit den wal. Daar
sloegen de golven over de pont; onwille
keurig drongen de menschen zich naar
den drogen kant de pont ging over
hellen, de menschen aan den wal
schreeuwden niet naar één kant, niet naar
één kant Maar 'twas al te laat. Twee,
drie, trokken de jas uit en sprongen te
water, de pont kreeg daardoor nóg schot
te meer in verkeerde richting en daar
gingen allen te water, op drie na, die zich
op de sterk hellende pont wisten te houden.
Op het vreeselijk hulpgeroep, dat boven
het bruisen van den storm klonk, snelden
allen, die nog in de fabriek waren, toe,
Ladders en planken werden te water
geworpen en velen moeten zich daarbij
onderscheiden hebben. De directeur, de
heer A. G. Scherrer, en de fabrieksmeester
J. Weyma begaven zich tot hun middel
te water, en konden zoo ieder vier man
er uit helpen, jan Terborg en Kreuzelman,
werklieden aan de fabriek, weerden zich
ook als helden, en wisten eveneens ver
schillende personen te grijpen. De laatste,
dien de heer Scherrer bereiken kon, was
een jonge man, Scholten. Die worstelde
al langen tijd met de golven hij was
heelemaal blauw toen hij in de fabriek
gedragen was en de heer Scherrer kon
hem, wilde hij zelf zijn steunpunt niet
loslaten en ook ten offer worden, alleen
helpen met den drenkeling zijn rechter
wijsvinger in den mond te steken. De
arme beet er wanhopig in, liet niet los,
en zóó kon hij gered worden.
Een jongen van 14 jaar, Martinus
Clement, werd eerst na een kwartier uit
het water gehaald. Door de goede zorgen
van een oud-zeeman, die de kunstmatige
ademhaling toepaste, werden bij hem na
geruimen tijd de levensgeesten weder
opgewekt.
Intusschen waren op het gerucht van
het onheil tal van menschen komen op
Zierikzee. De beperking van het met
beladen voertuigen berijden der kunstwegen
is, ingevolge de door den Commissaris
der Koningin in deze provincie gemaakte
bepaling, opgeheven, met ingang midder
nacht tusschen den I6en en 17en dezer.
De Directie der Insulaire Hypotheek
bank alhier deelt ons mededat in
de op 6 dezer gehouden commissaris-
vergadering besloten is aan de op Zaterdag
6 Maart a.s. te houden algemeene ver
gadering van aandeelhouders voor te
stellen van het netto-winstsaldo over 1908
ad f 1518,84, een bedrag van f 750,32
voor afschrijvingen te bestemmen, over
het afgeloopen boekjaar 3 pCt. dividend
uit te keeren en het alsdan overblijvende
ad f 18,52 op nieuwe Rekening over te
brengen.
Een moedige daad. Bij den jongsten
storm geraakte een visscher aan den
Zuidhoek los van het anker, waardoor de
hoogaars op de zeeglooiing werd geslagen.
De opzichter van Schouwen Frans de Roo
en de werkman L. van Strien het gevaar
ziende, liepen ijlings naar het vaartuig toe
en tot aan den hals in het water slaagden zij
er in, met een volgende golf de hoogaars
met vereende krachten vrij te maken. Door
fluks de zeilen op te hijschen bleef de
hoogaars verder van den wal en dreef in
de val van Zierikzee. Aan het kloeke
optreden der twee mannen werden de
visschers en hoogaars voor wissen onder
gang gered. Een bravo voor hun optreden
is hier op zijn plaats.
Den len Maart a.s. hoopt onze
vroegere stadgenoot, de heer J. Wold,
adjunct-directeur aan de strafgevangenis
te Alkmaar, den dag te herdenken, waarop
hij vóór 25 jaren in dienst trad bij het
gevangeniswezen. Den ten Maart 1884
werd hij aangesteld als bewaarder 2e klasse
in de cellulaire gevangenis te Rotterdam;
in 1896 tot bewaarder le klasse te Breda
en reeds een jaar later werd hij bevorderd
tot hoofdbewaarder. In 1899 volgde zijne
benoeming tot cipier aan het huis van
bewaring te Zierikzee, en werd hij in
dezelfde betrekking overgeplaatst in 1903
naar Groningen. Den len Mei 1907 werd
hij bevorderd tot adjunct-directeur aan de
strafgevangenis te Alkmaar.
In al deze betrekkingen heeft de heer
Wold zich onderscheiden door nauwgezette
plichtsbetrachting en door een minzamen
en gepasten omgang met meerderen en
minderen. Aan zijn ijver, plichtsvervulling
en bekwaamheden heeft hij zijn achtereen
volgende bevorderingen te danken gehad
In Groningen was hij tevens bestuurs
lid van het Genootschap tot zedelijke ver
betering van gevangenen. Zijn arbeid voor
deze vereeniging werd op zeer hoogen
prijs gesteld, om zijn krachtig ijveren voor
het welzijn der gedetineerden na hun
ontslag.
Moge 1 Maart a.s. voor den jubilaris
een aangename en vriendelijke gedenkdag
zijn I
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot
burgemeester van: Breskens P. H. G
Montenberg; Groede en Nieuwvliet J. M.
van Oostrom Soele, en Schoondijke
I. Scheltus.
Omtrent deze nieuwe functionarissen
kunnen wij het volgende meedeelen:
De heer Montenberg is werkzaam ter
secretarie van Ubbergen en was vroeger
ingenieur bij de Staatsspoorwegen en bij
de rijks-telegraaf te Utrecht. Hij is gematigd
liberaal. r
De heer Van Oosuom Soele is eerste
commies ter secretarie van Watergraafs
meer en ambtenaar van den burgerlijken
stand aldaar. Hij moet een zeer gematigd
man zijn, wiens politieke richting is over
hellend naar de Friesch Historischen.
De heer J. Scheltus is werkzaam ter
secretarie van Ambt Delden. Hij onthoudt
zich van politiek.
Naar Zelandia verneemt is het thans
zeker dat de heer mr. P. C. J. Hennequin,
lid van de Tweede Kamer voor het district
Oostburg, bij de a.s. verkiezingen geen
verlenging van zijn mandaat verlangt.
De heer F. J. M. Bakker, buiten
gewoon opzichter aan de havenwerken te
Terneuzen, is benoemd tot opzichter 2de
kl. bij de Ned.-lnd. Spoorwegmaatschappij
op Java.
De bevolking van Nederland bedraagt
thans 55 millioen. in het vorige jaar zijn
13 750 geboren en 7008 overleden.
Renesse. Voor lid van den gemeente
raad (vacature G. de Oude) zijn candidaat
gesteld de heeren dr. Th. Lange (2 lijsten)
en T. J. H. Jespers (1 lijst).
De stemming zal plaats hebben op 16
Februari e.k.
Haamstede. Door het alhier gevormde
dames-comité is eenê collecte gehouden
ten behoeve van een huldeblijk aan het
Koninklijk Huis. Ajn het Zeeuwsche
comité kan een som van f 63.75 worden
overgemaakt.
Haamstede. De bevolking dezer ge-
gemeente bedroeg op 31 December 1908
535 mannen en 480 vrouwen, totaal dus
1015 zielen. Hel getal inwoners vermeerderde
in het afgeloopen jaar met 3.
Noord-Schouwen, 5 Febr. Tijdens het
woeste stormweder van heden bood de
zee een indrukwekkend grootsch schouw
spel aan. Met ongebreidelde reuzenkracht
over het zeevlak steeds heviger aanstormend,
zweepten de orkaanvlagen het zilte nat
in geweldig rollende golven naar onze
zeeweringen, waar zij met wisse zekerheid
zich te pletter sloegen. Bij al het angst
en indrukwekkende van dit schouwspel
verheugen wij ons veilig te zijn achter
onze met stoere vlijt en nimmer ver
zwakkende energie onderhoudende strand-
versterkingen. Hulde ook aan onze vaderen,
die met zoo geringe krachten en middelen
zulke groote werken wisten te scheppen,
waarop thans kan worden voortgebouwd.
Oosterland. Vrijdagavond j.l. had alhier
de gewone jaarlijksche uitvoering plaats
van de rederijkerskamer „Onderling Ge
noegen", waarvoor dit jaar een andere
localiteit was gekozen. Hadden vorige
jaren deze uitvoeringen plaats in de zaal
van den heer Beije, thans moesten we
ons begeven naar de Conferentiekamer, waar
o. m. ook „Oosterlands Fanfare" hare
uitvoeringen geeft en die, wegens de
meerdere ruimte, een geschikte gelegenheid
bleek te zijn.
Opgevoerd werden: „Richard Moor",
drama in vier bedrijven, voorafgegaan
door: „Een uur te laat", voorspel in één
bedrijf, en: „De inkwartiering bij Jaap
Beljersch", blijspel In één bedrijf.
Vóór den aanvang deed de voorzitter
van „Onderling Genoegen" aan het publiek
de mededeeling, dat wegens ziekte van
een paar leden eenige wijziging in de
rolverdeeling had moeten worden aange
bracht en riep de clementie van de aan
wezigen in, als enkele gedeelten wat
minder vlot van de hand mochten gaan.
De vrees van den voorzitter bleek echter
geheel ongegrond, want geen enkel oogen-
blik gaf ook maar één der spelers eenig
blijk van een slechte voorbereiding. In
tegendeel, zij bewezen, dat zij hunne
rollen er uitstekend hadden ingewerkt. In
het algemeen mag gezegd worden, dat
het spel aan alle redelijke eischen, die
men aan een gezelschap als dit mag
stellen, volkomen heeft beantwoord.
Wat het eerste stuk betreft, reeds in het
voorspel moest een persoon het leven
laten, zoodat aan het dramatische van het
stuk wel niet getwijfeld behoeft te worden.
Hoe het ook zij, zeker is het, dat een
dergelijk stuk, wil het slagen en niet in
het belachelijke ontaarden, goede krachten
vereischt. Nu, dit mogen we verklaren,
„Onderling Genoegen" is er in geslaagd,
werkelijk iets goeds van het stuk te
maken. In verschillende scènes was het
duidelijk voelbaar, dat het publiek door
het spel werd meegesleept, wel een bewijs
dus, dat de spelers eer van hun werk
hebben.
Wat het tweede stuk aangaat, het was
er een, zooals er zoovele zijn, waarin
militairen en keukenprinsessen een onont
beerlijk element vormen. Ook van dit stuk
mag gezegd worden, dat het met animo
werd gespeeld en dat het de lachspieren
herhaaldelijk in beweging stelde.
Na afloop bracht de voorzitter van
„Onderling Genoegen" het publiek zijn
dank voor de goede opkomst, terwijl één
der aanwezigen, namens het publiek zijn
dank betuigde voor hetgeen de leden van
„Onderling Genoegen" hun dien avond
hadden te genieten gegeven, de verwach
ting uitsprekende, dat het „Tot weerziens"
van den voorzitter door haar in gedachten
zou zijn herhaald.
Een geanimeerd bal besloot den goed
geslaagden avond. Ook bij be volksuit
voering, den volgenden dag gehouden,
was de zaal uitstekend bezet, een groot
verschil met de vroegere, toen de opkomst
meestal maar matig was. Ook op dien
avond liepen de stukken goed van stapel,
terwijl de aandacht van het publiek niets
te wenschen overliet.
(Niet van onzen gewonen correspondent
Oosterland. Het zielental dezer gemeente
bedroeg op 1 Januari van dit jaar 1830,
zoodat het bevolkingscijfer in het afgeloopen
jaar met 49 steeg.
Bruinisse. De hevige storm van Vrijdag
heeft hier aan verschillende gebouwen nog
al schade veroorzaakt door beschadiging
van schoorsteenen en dakbekleeding. Ook
aan den havendam werd nog al schade
toegebracht.
Door den voorzitter van de Vereeniging
„Schippers- en Visschersbelang" alhier, den
heer Joh. de Waal Rz., werd bij de opening
van de eerste vergadering van dit jaar de
volgende rede gehouden
Ik heet u allen hartelijk welkom binnen
deze muren. Nu wij een nieuwen jaarkring
zijn ingetreden, waarin wij onze eerste ver
gadering houden, past het ons u allen
onze beste wenschen aan te bieden. Een
blik werpende op het achter ons liggende
jaar 1908 mogen wij constateeren, dat wij
in onze zaken over het algemeen genomen
niet vóór den wind hebben gezeild. Veeleer
mogen wij aannemen, dat er een strijd om
het bestaan wordt gestreden, terwijl zich
nog donkere wolken voordoen aan onzen
maatschappelijken gezichtseinder. Zoo ik
in den aanhef reeds zei, is voor de Ver
eeniging een nieuwe jaarkring aangevangen.
Wij hebben niet ongunstig gearbeid en ons
ledental is niet verminderd, zelfs vermeer
derd. Wij zijn in kracht niet achteruit
gegaan, niemand onzer werd door de koude
hand des doods getroffen, ook trof ons oor
niet het angstgeschrei van in nood ver
keerenden op onze kusten; wel vonden
aanvaringen plaats, doch gelukkig behoefden
wij tengevolge daarvan geen menschen-
levens te betreuren.
In veel en velerlei zaken heb Ik uwe
geachte medewerking mogen ondervinden
en dank u allen daarvoor hartelijk. Doch
laat mij ais roer van dit schip u mogen
zeggen, dat stilstand geen vooruitgang is,
ons doel zij steeds hoogerl Daarom de
handen ineen, als één man gestreden voor
onze belangen en voor veel dat nog te
verbeteren valt; vóór ons ligt nog een groot
arbeidsveld. Er is bij ons beroep van
visscherman belaas nog maar al te weinig
vereenigingsleven. Laat het bij aanvang en
bij voortgang uw en ons aller doel zijn,
samensmelting op dit gebied te verkrijgen,
werkt daarvoor zonder aanzien des per-
soons of partijen. Let alleen op zaken en
belangen, dan eerst kunnen wij komen tot
dat heerlijk doei, waarvoor wij allen hier
vereenigd zijn.
Wij ervaren immers reeds, dat onze
arbeid bij hoogere autoriteiten wordt ge
waardeerd. Wij denken steeds met genoegen
aan de gewaardeerde medewerking van
ons geacht kamerlid Mr. R. J. H. Patijn,
als wij bijv. noemen de verlegging der
landsluis. Wel is waar hebben wij het
daarmede, alhoewel van de noodzakelijk
heid meer dan overtuigd zijnde, nog zoover
niet gebracht. Laat ons den moed niet
opgeven, doch met nieuwe krachten be
zield zijnde, onze belangen behartigen,
opdat wij eenmaal ons vraagstuk met een
gunstlgen uitslag bekroond mogen zien.
Nog eens, de spreuk onzer vaderen was:
Door eendracht sterk. Eendracht maakt
macht; dit zij ook de leus in ons vaandel.
En zoodoende kunnen wij de voor ons
onbekende toekomst hoopvol tegemoet
gaan.
Anna-Jacoba-Polder, 4 Febr. Twee
veldwachters frappeerden al surveilleerende
2 stroopers buitendijks. Één, hoewel her
kend, wist te ontsnappen, terwijl de ander
In de val liep. Bij de soort worsteling,
die er ontstond, om hem zijn geweer
afhandig te maken, raakte de jas van den
éénen politieman in 't geweer verward,
waardoor dit kleedingstuk in flarden ge
scheurd werd.
St.-Filipsland, 6 Febr. Ondanks 't storm
achtige weer had zich Vrijdagavond een
vrij talrijk publiek opgemaakt naar de
openbare school om tegenwoordig te zijn
bij de uitvoering van het fanfare-corps
„Concordia".
Nu, niemand zal zich die reis door
storm en regen beklaagd hebben. Alle lof
voor de wijze waarop hel 't programma,
bestaande uit 8 nummers, heeft afgewerkt.
Onder een leiding als die van den heer
v. Steenbergen, gepaard met de lust en
volharding van de werkende leden, mag
„Concordia" er wezen en voorspelt 't nog
heel wat te zullen presteeren.
Op één dag werden hier 6 personen
bekeurd wegens het rijden met te zware
vrachten over de kunstwegen.
Stavenisse. Door den hevigen Westen-
storm van Vrijdagavond 1.1. is aan den
Oud-Kempenshofstedepolder alhier aan den
zeedijk, tusschen dijkpaal 14 en de zee
wering van Moggershil, uit het in 1907
gemaakte buitenbeloop weggeslagen 150
M3. grond.
Van den provincialen steiger alhier is
een gedeelte van het bruggedek afgeslagen.
De vloed, die een hoogte bereikte van
1,50 M. boven gewoon vol zee, hield onge
veer een uur langer aan dan den bestemden
tijd.
Naar men uit goede bron verneemt,
woont de nieuwbenoemde burgemeester
dezer gemeente, de heer J. M. van Door-
ninck, thans te Leimulden.
St.-Maartensdijk, 6 Febr. Door het
dames-comité, ter inzameling van gelden,
voor het huldeblijk aan H. M. de Koningin,
inzake de blijde gebeurtenis, is met succes
werkzaam geweest en heeft in deze ge
meente opgebracht de som van f 76, welk
bedrag in een gehouden vergadering op
Donderdag 28 Januari, werd ter hand ge
steld aan den heer N. Polderman, burge
meester, met verzoek genoemd bedrag te
willen overmaken aan het hoofd-comité
te Middelburg. Het comité bestond uit de
dames P. Hage—van Damme, J. Thole-
naar—de Wilde, J. Baze—Oelok, J. J.
Hage—Noom, J. H. L. Rijnberg—Lindhout,
M. A. Westerweel—van As, P. Geluk—
Oudesluis en J. A. Scherpenisse—de Wilde.
Door den burgemeester werd een woord
van hulde gebracht aan het comité, voor
den ijver in deze betoond, daar in drie
dagen tijds de gelden waren verzameld,
en een woord van dank aan de heeren
W. M. Rijnberg en Jac. Hage, leden van
den Raad, voor de hnlp van hen hierbij
ondervonden, en hij sprak den wensch uit
dat alle moeite met blijdschap zal worden
bekroond.
Tholen. De hoogaars N 67, toebe-
hoorende aan Johs. Schot alhier, is door
den storm van zijn anker geslagen en op
den dijk gezet. Tot heden is het nog niet
gelukt het schip er af te krijgen. De
tanden van het anker waren recht gebogen.
Persoonlijke ongelukken hebben niet plaais
gehad.
Oud-Vossemeer. Vrijdagavond gaf de
in het vorige jaar opgerichte zangvereni
ging een openbare opvoering ten huize
van den heer M. J. Ampt; het niet over
laden programma; werd netjes afgezongen