Zaterdag 30 Januari 1909.
Eerste Blad.
(525 ierikzeesche
C o u r a n t).
Algemeen _Overzicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
Uit Stad en Provincie.
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat iederen
DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG verschijnt, is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland I 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, I 10
per jaar bij vooruitbetaling.
65ste JAARGANG. No. 8727.
Uitgever-HoofdredaoteurA. FRANKEL.
Directeur i A. I. DE LOOZE. Redacteur J. WAALE.
ADVERTENTIËN.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Oroote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2 ure.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Heeren geabonneerden
buiten de stad, die het
uitgebreid verslag van de vergade
ringen van den Gemeenteraad te
Zierikzee in boekformaat wenschen
te ontvangen tegen betaling van 50
cents per geheel jaar, worden verzocht
hunne aanvragen daarvoor te zenden
aan
A. J. DE LOOZE, Directeur.
Werkt in Frankrijk in den laatsten tijd
slechts bij uitzondering de guillotinein
Rusland is de galg permanent in werking.
Vorige week zijn op één dag 30, zegge
dertig politieke gevangenen tot den strop
veroordeeld. De militaire rechtbanken
richten onder de tegenstanders van den
absolulen staatsvorm een ware slachting
aan. En toch zóó spreken vele belang
hebbenden ter geruststelling is het in
het uitgestrekte Czarenrijk nog nooit zoo
rustig geweest als thans. Gedwee zelts
als een lam gehoorzaamt er het volk. Het
denkt er zelfs niet aan zich tegen het
heerschend regime, dat zich toch zoo
krachtig betoont, krachtdadig te verzetten.
Maar tot welken prijs heerscht die rust,
welke men aan de oppervlakte waarneemt,
De edelste mannen en vrouwen worden
naar de gevangenissen gesleept, en óf
naar Siberië getransporteerd, of gerechte
lijk vermoord. Door agents-próvocateurs,
óf politie-spionnen, die zfch als vurige
terroristen voordoen, tracht men aanslagen
van de volbloed revolutionnairen uit te
lokken. En wanneer deze door de vurige
redevoeringen der aartsschelmen daartoe
de voorbereidende maatregelen genomen
hebben," dan worden zij aan de politie
verraden, door deze overvallen en geboeid,
en wat lot hun dan verder wacht, behoeft
men niet te vragen. Zoo bevond zich onder
de Russische revolutionnairen te Parijs een
zekere Azew (Eugen Phillppowitsch Azew),
oud 30 jaren, ingenieur van beroep, een
door de Russische regeering betaalde
politie-spion, die tot al de aanslagen in
de laatste jaren zijn makkers, die in hem
een blind vertrouwen stelden, heeft aan
gezet, maar die hen laaghartig bedroog,
hen verraadde en aan de galg bracht. Een
stelsel, dat zich door dergelijke verachte
lijke middelen en door daden van geweld
tracht staande te houden, veroordeelt zich
zelf en is op den duur toch niet te hand
haven. De autokratie in Rusland is, dit
leert ons de geschiedenis, en dit verkondigt
ons het vaste geloof aan de zegepraal van
het recht, ten doode opgeschreven. In
middels heeft de regeering, teneinde in den
stijgenden geldnood te voorzien, een leening
van 669 millioen gulden uitgeschreven,
die dank zij de welwillende medewerking
der Europeesche beursmagnaten, wel meer
dan zal volteekend worden.
in Frankrijk heeft in de Kamer van
Afgevaardigden Rouanet tegen het deel
nemen van Fransch kapitaal aan die
leening het woord gevoerd. In zestien
jaren tijd was, zeide hij, achttien milliard
Fransch kapitaal naar het buitenland
gegaan. En nu vraagt Rusland onze
millioenen, om de handhavers der reactie
Ie salariëeren. Hij protesteerde tegen een
leening, die grootendeels voor het onder
houd van de Zwarte benden bestemd was
Ook veroordeelde hij de Russische politiek
in Perzië. Rusland toch had in Perzië
den autokraten Shall in zijn staatsgreep,
de constitutie ter zijde te stellen, en de
volksvertegenwoordiging deels uiteen, deels
over den kling te jagen, heimelijk gesteund.
Minister Caillaux beantwoordde Rouanet,
In zijn antwoord verklaarde hij, dat het
publiek, dat op de Russische leening zal
inschrijven, zijn geld niet in de waag
schaal stelt.
De conservatieve partij in Pruisen is
met Von Biilow, den rijkskanselier, tegen
woordig minder Ingenomen, omdat hij in
haar oog te veel rekening hield met de
opinie van het publiek, dat het persoonlijk
gezag des Keizers afkeurde, en tevens,
omdat er een regeeringsvoorstel is inge
komen tot uitbreiding der successie
belasting in de rechte lijn. Om nu bij de
conservatieven weêr in het gevlei te komen,
heeft hij hun een socialistenwet in het
vooruitzicht gesteld. Men zal zich echter
nog wel tweemalen bedenken, alvorens
men er toe overgaat de socialisten wederom
langs wettelijken weg te bestrijden, want
het is bewezen, dat uitzonderingswetten
steeds verkeerd werken, en dat zij, in
plaats van een parllj, tegen wie zij gericht
zijn, verzwakken, deze in tegendeel groote-
lijks versterken.
De zitting van den Pruisischen Landdag,
die Maandag gehouden is geworden, werd
door het publiek met groote belangstelling
te gemoet gezien. In die zitting zouden
namelijk de verschillende ingediende voor
stellen tot wijziging der bestaande kieswet
worden behandeld. Reeds den Zondag, die
daaraan voorafging, werden in verschillende
wijken van Berlijn groote volksvergade
ringen gehouden, waarin het beslaande
drieklassenkiesrecht aan een vernietigende
kritiek werd onderworpen. Na afloop der
meetings demonstreerde het volk, ten
getale van bijkans 60.000 menschen, door
de straten der stad. Op den dag der
zitting. Maandag, stonden duizenden vóór
het gebouw geschaard, waarin de Landdag
vergaderde, begroetend de afgevaardigden,
die het gebouw binnengingen. Een talrijke
politie-macht was tot handhaving der orde
ter plaatse aanwezig, in de zitting deelde
Von Moltke namens de regeering mede,
die in de troonrede van 20 October was
aangekondigd, dat zij zou voorstellen het
kiesrecht te wijzigen, dat de regeering aan
het debat over het kiesrecht geen deel
zou nemen, maar met belangstelling naar
de discussiën zou luisteren. De vrijzinnigen
hadden het voorstel ingediend, om het
algemeen mannenkiesrecht, dat voor den
Rijksdag geldt, ook voor den Landdag in
te voeren. Het Centrum en de Polen
wilden algemeen geheim kiesrecht, terwijl
de nationaai-liberalen kiesrecht wenschen
naar de kenteekenen van verstandelijke,
economische en maatschappelijke ont
wikkeling, geheime stemming en recht-
streeksche uitoefening van het kiesrecht.
Toen al de partijen haar voorstellen ver
dedigd hadden, trad, namens de conserva
tieven, Van Richthofen op, die verklaarde,
dat aan de beproefde grondslagen van het
Pruisische kiesrecht niet te tornen viel.
Diende de regeering bij geval toch een
wetsvoorstel in, dat dien grondslag be
dreigde, dan zoude dit voor de verhouding
van de conservatieven tot de regeering
van het hoogste belang zijn.
De verschillende kiesrechtvoorstellen
werden verworpen.
De vijftigste verjaardag van den Keizer
is In Duilschland luisterrijk gevierd ge
worden, inzonderheid in Berlijn, waar alle
bondsvorsten waren samengekomen, ten
einde Willem II geluk te wenschen.
Engeland's Koning zal ter beantwoording
van het bezoek, dat zijn keizerlijke neef
hem te Londen gebracht heeft, in Berlijn
komen. De gemeenteraad heeft voor een
waardige ontvangst van den hoogen gast
reeds een zeker bedrag uilgetrokken.
Het Bulgaarsche leger is gemobiliseerd
en voor een deel reeds naar de Turksche
grenzen gezonden. Of de Bulgaren een
oorlog tegen Turkije in den zin hebben,
dan wel of zij door ontplooiing van hun
legermacht aan de grenzen invloed willen
oefenen op de onderhandelingen over
de uit te keeren schadeloosstelling aan
Turkije, moet de tijd leeren.
NEDERLAND.
Amsterdam, 28 Jan. Gisterenmiddag
circa half vier is er alhier nabij hote
Stadt Elbetfeld, een treurig ongeluk ge
beurd. H. was aan het verhuizen, van
O. Z. Voorburgwal naar den Achterburg
wal. Hij bracht te dien einde zijn meubelen
per kar over. Zijn achtjarig zoontje
Gerrit liep vóór de kar. Juist kwam van
de andere zijde een wagen aangereden
wiens bestuurder niet intijds stopte. Het
knaapje geraakte tusschen de beide karren
bekneld. Toen men hem uit zijn positie
bevrijdde, gaf het jongetje bloed op, doch
uitwendig was niets aan hem te bespeuren
Onmiddellijk werd hij door een juist
passeerenden fietsrijder naar het Binnen
gasthuis gebracht. Daar bleken de levens
geesten reeds geweken te zijn.
Gouda, 27 Jan. In de zaal .Kunstmin"
der sociëteit „Ons Genoegen" alhier, had
heden de 46ste algemeene vergadering der
schippersvereeniging „Schuttevaêr" plaats,
onder voorzitterschap van mr. H. Smeenge.
Behalve de afgevaaidi ;den van „Schutte
vaêr" waren ter vergadering aanwezig de
burgemeester van Oouda, de heer R. L.
Martens, bestuursleden van „Gouda Voor
uil" en bestuursleden van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken te Gouda.
In de openingsrede van den voorzitter
brengt hij in herinnering, dat deze goede
stad het bewijs leverde, dat deze vergade
ring niet onopgemerkt mag voorbijgaan,
en memoreert het droevig feit van glsieren-
avond, n.l. het verdrinken van den scholier
Van Es.
Daarna wordt mededeeiing gedaan, dat
de Commissaris der Koningin in Zuid-
Holland de vergadering komt bijwonen.
De kas sluit mét een batig saldo van
f 765.
Ruim 30 afdeelingen van „Schuttevaer"
waren vertegenwoordigd.
Besloten wordt:
Aan den Minister van Waterstaat te
verzoeken
1. Opruiming van slcenen, welke in
den havenmond te Medemblik liggen;
2. over te gaan tot uitdieping van de
vlakte ten Zuiden van Enkhuizen
3. dat op de Waal op een nader Ie
regelen afstand beneden en boven elke
vaste overbrugging van genoemde rivier,
borden worden geplaatst, tusschen welke
het aan sleeptreinen verboden wordt, naast
elkaar te varen;
4. aan bevoegde autoriteiten het daar
heen te leldendatde zoogenaamde
slikloodsen moeten zijn voorzien van een
aanstelling, door deskundigen afgegeven.
Aangenomen worden de verzoeken van
de afdeellng Rotterdam
Ie. Om uitdieping van het Steurgat en
de Bleek.
2e. Opruiming van het Zandplaatje en
de doorvaartopening der Moerdijksche
spoorbrug.
3e. Uitbaggering zijdoorvaarten onder
de spoorbrug bij Vlake over het Zuid-
Bevelandsche Kanaal (ook voorgesteld door
afdeeling Sliedrecht).
Het hoofdbestuur zal aan bevoegde
autoriteiten verzoeken, omdeOosthavendam
van Goedereede in denzelfden staat, waarin
hij zich nu bevindt, zóóver door te trekken
tot aan de laagwaterpaal, waardoor de
natuurlijke stroom behoorlijke diepte kan
brengen voor in- en uitgaande schepen
aan het oostelijk havenhoofd.
In de pauze brachten de afgevaardigden
een bezoek aan de St.-Janskerk, Stedelijk
'Museum en eenige inrichtingen van
Nijverheid.
Breda, 27 Jan. Van Vlijmen heeft
bekend vrouw Damen in de Poeleweide
bij deze gemeente vermoord te hebben.
Zierikzee, 29 Jan. Ingekomen is bij de
dames van het Zierikzeesche comité voor
het aanbieden van een geschenk aan Hare
Majesteit de Koningin ter gelegenheid van
de verwachte heugelijke gebeurtenis een
bedrag van f 154,50. Dit bedrag is na
aftrek van eenige onvermijdelijke onkosten
aan het Zeeuwsche comité te Middelburg
overgemaakt.
Het comité heeft mevr. Moolenburgh—
Helder tot afgevaardigde benoemd naar
de vergadering van het Zeeuwsche comité
op 4 Februari.
Voor de slachtoffers van de aard
beving in Italië zlju alsnog de volgende
giften ingekomen: f 2,50, van jonkvr.
I. E. S. B. en f 25 van de Sociëteit Land
bouw en Handel te Zierikzee.
Het totaal der giften bedraagt thans
f 137,50.
Hedennamlddag werd alhier de
ijsbaan van de Zierikzeesche IJsvereeniging
voor de leden opengesteld.
Hedenmiddag, toen de hovenier
Leljdekker de brug nabij de Westbarrière
passeerde, hoorde hij een hulpgeroep.
Weldra bleek, dat onder één der bogen
dier brug het 7-jarig k'nd van C. Priemus
door het ijs gezakt was en in levensgevaar
verkeerde. Men mocht er in slagen het
kind te redden en huiswaarts te brengen,
maar helaas! bleek aan alle verschooning
gebrek te zijn.
De Directie der Insulaire Hypolheek-
bank alhier deelt ons mede, dat de uitgifte
der 4J pCts. Pandbrieven in verband
met den lagen rentestand tijdelijk zal
zijn gestaakt met ingang van Maandag 1
Februari a s.
Tot nadere aankondiging geeft de Bank
thans uit 4J pCts. Pandbrieven voor 100 pCt.
en 4 pCts. voor 99 pCt.
Vanwege de Rijks-Verzekeringsbank
is een klerk dier Bank aangewezen om
de schippers in de provincie Zeeland te
bezoeken, teneinde langs minnelijken weg
de achterstallige premies der schippers in
te vorderen.
De vrijzinnige kiesvereenlging
„Burgerplicht" te Ouddorp stelde met
algemeene stemmen mr. Patijn opnieuw
candidaat voor de Tweede Kamer.
De centrale vergadert Woensdag a.s.
N. Roti. Ct.
Er is bepaald dat de inspectie der
directe belastingen, invoerrechten en
accljnscn te Aardenburg voortaan zal worden
aangeduid als inspectie Oostburg.
Benoemd lot inspecteur der belastingen:
te 's-Hertogenbosch, eerste afdeeling, L. de
Vries, thans te Neuzentot idem te Rotter
dam, buitengemeenten, jhr. H. A. Witewaal
van Stoetwegen, thans Ie Aardenburg, en
tot idem Ie Oostburg J. A. van Bendegom,
thans adjunct-inspecteur te Utrecht, eerste
afdeeling.
De remmer bij de Staatsspoorwegen
C. Vink, wien onlangs te Bergen-op-Zoom
een voet werd afgereden, is thans in zoo
verre hersteld, dat hij te Middelburg op
het station is geplaatst, teneinde zich te
bekwamen voor arbeider-telegrafist.
Zonnemaire, 29 Jan. De bevolking
bedroeg op 31 Dec. 1908 546 mannen en
518 vrouwen; te zamen 1064. In 1907
was het getal inwoners 1129.
Brouwershaven, 28 Jan. De opbrengst
der alhier gehouden schaalcollecte voor
het huldeblijk der Zeeuwsche vrouwen aan
H. M. de Koningin bij de aanstaande heu
gelijke gebeurtenis bedroeg f 40,92r'.
Het damescomité besloot in een daarvoor
gehouden bijeenkomst, geen afgevaardigde
le zenden naar de daarvoor op 4 Februari
a.s. te Middelburg ie houden algemeene
vergadering, doch bij de toezending dezer
gelden de hoop en het vertrouwen uit te
sprekendat het Centraal-Comilé voor
Zeeland de mogelijkheid zal weten te vinden
om aan den wensch van Hare Majesteit
gevolg te geven en er van de ingezamelde
gelden een gedeelte zal kunnen overblijven,
om die te voegen bij de voor dat doel
door anderen ingezamelde gelden en die
alsdan saamgevoegd, aan Hare Majesteit
de Koningin aan ie bieden, teneinde die
te bestemmen voor zulk een liefdadige
instelling als Hare Majesteit zelf zgl wen
schen.
Kerkwerve. Op de lijst, den ingezetenen
dezer gemeente aangeboden in verband
met het huldeblijk aan H. M. de Koningin
is geteekend lot een bedrag van f 20.
Serooskerke, 29 Jan. De bevolking
bedroeg op 31 Dec. 1908 164 mannen
en 144 vrouwen; te zamen 308. In 1907
was het getal inwoners 300.
Serooskerke. Voor het huldeblijk aan
H. M. de Koningin is alhier een som
bijeengebracht van f 16,95.
Renesse. Donderdagavond gaf het Fan
farecorps „Luctor et Emergo" een uitvoering
voor hare leden. De acht nummers op het
programma vermeld, werden zeer verdien
stelijk ten gehoore gebracht. Onder de best
geslaagden kunnen gerekend worden nos.
2, 3, 11 en 12, die in uitvoering zeer zeker
blijk gaven van een nauwgezette, ernstige
studie der dilettanten, om moeielijke pas
sages in de stukken le boven te komen
Een langdurig daverend applaus was het
verdiende loon voor hunne moeite.
Ook de voordrachten, meest allen in
komischen trant, welke de muziekstukken
afwisselden, vielen zeer in den smaak van
het publiek en verwierven aller goedkeuring,
evenals de tot slot gegeven komische Platte
lands-scène, die zeer verdienstelijk, schoon
wat ruw, werd opgevoerd. De zaal was
matig gevuld. De afwezigen hadden bepaald
ongelijk. Muziek en voordrachten ver
dienden een grooter aantal belangstellende
en dankbare toehoorders. Laten wij steeds
in een dorpje als het onze belangstelling
toonen en altijd waardeeren het goede,
dat door samenwerking wordt verkregen,
opdat de lust, de opgewektheid niet ver-
mindere en de Ijver niet verflauwe van
hen, die er zich voorspannen en hunne
beste krachten wijden om aan het nuttige
het aangename te paren. Laten wij steeds
in het oog houden dat afbreken oneindig
veel gemakkelijker gaat dan opbouwen!
Dreischor, 29 Jan. Door den burge
meester dezer gemeente, den heer E. H. P.
van Nahuys, is alhier een dames-comité
gevormd voor het aan Hare Majesteit de
Koningin aan te bieden geschenk ter ge
legenheid van de te verwachten blijde
gebeurtenis. Het comité, bestaande uit de
dames M. j. Boogaart, C. Rietdijk, J. J.
Everwijn, M. Bljlo, M. Padmos, P. van de
Velde, A. Gaanderse en N. Verjaal, hebben
een bedrag van f 26,055 voor dit doel
gecollecteerd.
Nieuwerkerk, 29 Jan. Voor het Provin
ciaal Huldeblijk aan H. M. de Koningin
is alhier bijeengebracht en aan het Prov.
Comité opgezonden een bedrag van f 58.
Stavenisse. Ook alhier is een commissie
gevormd inzake een provinciaal vreugde-
blijk aan H. M. de Koningin. Er zijn benoemd
de dames A. T. Dorst, S. Hout, M. Droogen-
dijk, M. J. S. P. van Dalen, H. Boomsluiter
en E. Heijboer.
Scherpenisse, 28 Jan. Benoemd tot
secretaris-ontvanger van het calamiteuze
waterschap Scherpenisse, de heer M. Hage Jz.
te Scherpenisse, zijnde no. 3 van de
voordracht.
Scherpenisse. Bij den gehouden rond
gang in deze gemeente langs de huizen,
betreffende het inzamelen van gelden tot
het aankoopen van een geschenk, om H. M.
de Koningin als huldeblijk aan te bieden
bij gelegenheid der blijde gebeurtenis, welke
H. M. tegemoet ziet, is ontvangen f 57,05.
Vrijdagavond werd in de consistorie
kamer alhier rekening en verantwoording
gedaan betreffende het Ziekenfonds in deze
gemeente, over het afgeloopen jaar. Het
batig slot van het vorige jaar bedroeg f 43,19,
gift diaconie-bestuur f 25. Opbrengst be-
deelingslijst der ingezetenen f 70 Gehouden
maandelljksche collecte in de Ned. Herv.
Kerk f 68,94. Een totale opbrengst van
f 207,13.
Aan zieke, zwakke en herstellende
menschen werden verstrekt 1006 L. melk,
157 pond vieesch, 217 eieren en 69
flesschen wijn, vertegenwoordigende een
totale waarde van f 195,08. Na aftrek
daarvan blijft er in kas een bedrag van
f 12,05.
St.-Maartensdljk, 27 Jan. Na In wel
gekozen woorden door den heer J. L.
Groenewege te zijn ingeleid werd heden
door den burgemeester, de heer N. Polder
man, alhier een lezing gehouden over de
wet op het arbeidscontract, naar aanleiding
van het feit, dat deze wet op 1 Februari
a.s. in werking treedt. Als inleiding werd
door den spreker een geschiedkundig
overzicht gegeven van de totstandkoming
dezer wet, vervolgens er op gewezen, dat
deze wet bestemd is om evenals de onge
vallenwet de economisch zwakkeren meer
te beschermen dan zulks "tot nu toe het
geval was. Daarna werden achtereenvolgens
behandeld de verschillende punten, welke
door deze wet geregeld worden. Toegelicht
werd o.a. dat deze wet onder arbeiders
niet alleen verstaat dienst- en werkboden,
doch ook kantoor- en winkelbedienden,
huishoudsters, enz. Besproken werden de
bepalingen omtrent Hand- of Gods
penningen, arbeidsreglementen, gedwongen
winkelnering, boeten, gehuwde vrouwen,
minderjarigen, collectieve arbeidsovereen
komst en nietige bedingen. Van deze
laatste waren een 22-tal door den inleider
afzonderlijk bijeengebracht om aan belang
hebbenden er de aandacht op te vestigen,
dat afstanddoening van deze rechten In
een door beide partijen onderteekende
schriftelijke overeenkomst geenerlei be-
teekenls heeft. Ook werd het boetestelsel
aangehaald als van beteekenis in deze wet.
Uitvoerig werd stil gestaan bi] de ver-
