Zaterdag 9 Januari 1909
Eerste Blad.
Uit Stad en Provincie.
(25 ier ik.zeesclie
NIEUWSBODE.
Courant).
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat iederen
DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG verschijnt, is
voor Zierikzce f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maaflden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, f 10
per jaar bij vooruitbetaling.
65ste JAARGANG.
No. 8718
Uitgever-Hoofdredacteur
Directeur: A. J. DE LQOTE.
A. FRANKEL.
Redacteur: I. WA ALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels^ 10 els.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdags-middags uiterlijk 2 ure.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Aan
de Rotterd. Tramweg-Maatschappij.
WelEdclOeborcn Heeren I
Het was op Vrijdag, den 27slen April van
hel jaar 1900, dus het is bijkans negen jaren
geleden, dat van Steenbergen tot Brouwers
haven langs de geheele pas gelegde tram
lijn de bevolking in feeststemming verkeerde,
dat uit de meeste woningen en hotsteden
van de gemeenten, die aan genoemde lijn
liggen, vroolijk de nationale driekleur
wapperde, als een uiting van vreugde over
een gebeurtenis van groote beteekenls voor
deze streek.
Op dien dag werd namelijk de stoom
tram, die voortaan Schouwen en Duiveland
aan het vasteland zou verbinden, feestelijk
ingewijd.
Levendig staat ons nog de geestdrift
voor den geest, die de bewoners van deze
eilanden bezielde, toen op genoemden
merkwaardigen datum de feesttram haar
zegetocht door Schouwen en Duiveland
hield.
Aan elk station, aan elke tramhalte
stonden de bewoners in feestdos om hun
autoriteiten geschaard, teneinde aan het hier
nieuwe verkeersmiddel, dat ons van het
isolement zou bevrijden, juichend en jube
lend het welkom toe te roepen.
Levendig herinneren wij ons de kern
achtige toespraak van den heer J. A. de
Bruyne, den president der feestcommissie,
toen het snuivend stoomros vóór het met
een dichte menigte bezette perron alhier
eenige oogenblikken stilhield, en het ant
woord van mr. J. Knottenbelt, den even
vaardigen als onvermoeiden president
commissaris der Rotterdamsche Tramweg-
Maatschappij.
In dat antwoord sprak deze onder anderen
de verwachting uit, dat er steeds samen
werking moge bestaan tusschen de bevol
king en de Tramweg-Maatschappij.
Wij dachten aan die uitdrukking, toen
wij ons tot het schrijven van dezen open
brief aan de schrijftafel plaatsten.
Want wat wij u daarin zullen verzoeken
is hiervan houden wij ons ten volle
overtuigd ook de stille wensch van
allen in deze streek, die van het gewaar
deerd vervoermiddel, dat gij ons geschonken
hebt, gebruik maken.
Veroorlooft ons u te wijzen op een
leemte, die, zoo daarin niet voorzien mocht
worden, eens tot onheilen zou kunnen
leiden, die de vreugde van weleer in diepe
verslagenheid zou doen veranderen.
Voor de verbinding van Zljpe met
Numansdorp zijn door u twee booten in
de vaart gebracht, die het doet ons
genoegen dit te kunnen constateeren
volgens het oordeel van deskundigen vol
komen zeewaardig zijn, maar die bij een
calamiteit verstoken zijn van voldoende
reddingsmiddelen, zoodat dan een cata
strophe niet kan uitblijven.
Wel bevindt zich op beide booten een
roeibootje, waarin voor slechts enkele per
sonen plaats is, maar dat notedopje
vergeeft ons deze uitdrukking kan
toch moeielijk op den naam van reddings
sloep aanspraak maken.
En behoorlijke reddingssloepen ten
minste twee op elke boot zijn op uw
booten onmisbaar, opdat, indien deze bij
mist of stormweer, door aanvaring of
anderszins, een ongeval krijgen, en daar
door de diepte ingaan, de vaak vele
passagiers en de bemanning zelve zich
jn de sloepen kunnen redden.
Wij hebben het onzen plicht geacht niet
alleen u op de bestaande leemte te
moeten opmerkzaam maken, maar het ook
noodig geoordeeld, om in het belang der
veiligheid van de velen, die van deze
booten gebruik maken, u beleefd en
dringend te verzoeken, om elke boot van
twee reddingssloepen, zoo spoedig als u
dit mogelijk is, te voorzien.
Hoogachtend,
DE REDACTIE.
QJ «J CN
•a o-
t_ q>
LD
I'!
g - co TT
73 OO 00 3
C CN
O r-,
2 o o> co l to
<N CS
2
ai
•a
G S - aJ
g-S-S-C
5
x: w.
(U a»
2 S
O o
"SQ t
v-« I
ICS
IS
eS»
3 22
CT. CC
KJ
!o
<u
Ir W> 2*
c .5 c
00 c
1 'XZ c
i:
Si .5 o
co S
tui w
OJ
w-
»- <u
_OJ u.
C C C
ooS-gc -O»
'c tao
- u o. c:
!n°M 'C
Usïi -5
1
.ïfos e
N I tst
o
E
2
CJ
"O o
•a to
1 a
De St. Ct. no. 5 bevat een kon.
besluit van den 16den December 1908,
betrekkelijk de lichting der nationale
militie van het jaar 1909.
Bedoelde lichting bedraagt 17.500 man,
waarvan 12.300 man ter volledige oefening
en 5.200 man tot korte oefening zullen
worden ingelijfd. Van de ter volledige
oefening in te lijven manschappen worden
400 man bestemd voor den dienst ter zee.
Het door de provincie Zeeland te dragen
aandeel bedraagt 725 man, waarvan er
510 ingelijfd zullen worden ter volledige
en 215 lot korte oefening.
Dezelfde Staatscourant bevat verder
een kon. besluit, waarbij bepaald wordt,
dat de zeevaartschool te Vlissingen aan
gewezen is als een school, welks bestuur,
ingevolge het bepaalde in art. 8, eerste
lid van de „Schipperswet", bevoegd is
tot het afgeven van een bewijs van te
hebben voldaan aan een eind- of over
gangsexamen.
Door bedoeld bewijs kan een diploma
van stuurman voor de kleine vaart ver
kregen worden.
Op het concept-verkiezings-program
van den Vrijzinnig-Democratischen Bond
staan op den voorgrondalgemeen kies
recht en grondwetsherziening, die dit
waarborgen zal en de mogelijkheid voor
vrouwenkiesrecht zal openen. Mocht dit
niet worden bereikt, dan zal in elk geval
worden aangestuurd: le. op de wettelijk
geregelde tienurendag; 2e. verplicht sociale
verzekering van staatswege, zorg voor
ouden van dagen; 3e. algemeene volks
ontwikkeling en volksopleiding; 4e. staats
exploitatie onzer spoorwegen; 5e. een
volksleger en zooveel mogelijk inkrimping
van uitgaven; 6e. stoffelijke en geestelijke
ontwikkeling der inlandsche bevolking in
de koloniën7e. belasting naar draagkracht
8e. regeling van den rechtstoestand der
ambtenaren.
Met de dagmailboot worden Zaterdag
avond te Vlissingen verwacht de hertog
en hertogin van Saksen Coburg-Gotha,
die per aansluitenden mailtrein hun reis
zullen voortzetten.
Met 1 Mei komt te Terneuzen in
garnizoen een compagnie voor het 4e
regiment vesting-artillerie.
Met 1 Februari a s. wordt de op
zichter van den Rijks-Waterstaat, de heer
C. F. J. Bloemkolk te Sas-van-Gent, ver
plaats! naar Maassluis, terwijl met ge
noemden datum als opzichter van den
Rijks-Waterstaat naar Sas-van-Gent is
verplaatst de heer J. J. Schmand, thans te
Vlissingen.
Met ingang van 1 Januari zijn de
heeren J. M. Nijhoff, I. Keur en L. Bouw
meester, ambluaareu aan giet Hoofdbureau
der Staatsspoor te Utrecht, benoemd tot
adjunct-commies.
Voor het te Arnhem te houden
examen van kommies bij 's Rijks-belastingen
hebben zich reeds meer dan 1000sollicitanten
aangemeld.
In vorige jaren was dit getal 650 tot 750.
In de weesinrichting te Neerbosch
waren bij het einde van het vorige jaar
reeds bijna 500 kinderen geplaatst, waar
van 117 jongens een handwerk leeren en
tot de navolgende vakken worden opge
leid, als: voor timmerman 13, schoen
maker 7, kleermaker 8. boekbinder 21,
letterzetter 22, snelpersdrukker 3, schilder
7, tuinman 10, landbouwer 3, meubel
maker 10, smid 5, bakker 4 en koper
slager 4.
Het moederhuis is geheel vol, zoodat
men den eersten tijd niet in staat is
kinderen beneden de acht jaren op te
nemen.
Oosterland. Donderdag 7 Januari hield
ds. Prins van St.-Maarlensdijk in de
Gereformeerde Kerk alhier een rede, die
ten doel had, het stichten eener Christelijke
school te bevorderen. Het getal aanwezigen
in aanmerking genomen zou men zeggen,
dat de belangstelling niet bizonder groot
was, en dat de behoefte aan een dergelijke
inrichting in deze gemeente nog niet zoo
erg gevoeld wordt. De- neutraliteit der
openbare school moest het nog al ont
gelden. Spreker kon zich van die neutra
liteit maar geen voorstelling maken en
had er zelfs f 25 voor over, als iemand
hem dat begrip eens duidelijk maken kon.
Er waren geen liefhebbers voor te vinden
Ook artikel 35 der wet op het L. O. (en
niet art. 33, zooals ds. Prins telkens weer
herhaalde) kreeg er duchtig van langs. De
christelijke en maatschappelijke deugden
konden blijkbaar geen genade vinden in
sprekers oog. Hij vergeleek de openbare
school bij een bejaarde dame, die zich
ingerijgd zag in een nauw keurslijf, en
dat keurslijf wasart. 35:
Overigens onthield spreker zich van
scherpe aanvallen op de openbare school
en hare onderwijzers. Wel noemde hij het
onderwijs er kleurloos en moest natuurlijk
liet „roode spook" ook nog even om het
hoekje komen kijken, maar daarmee liep
het ook af.
Hij eindigde met den wensch, dat ook
te Oosterland spoedig een christelijke
school mocht verrijzen. Hij hoopte dat zij
zou komen, „als een dief in den nacht".
Sirjansland, 8 Jan. Naar wij uit goede
bron vernemen, zal a. s. Woensdag in de
zaal van M. de Rijke alhier optreden
Jhr. von Bose en spreken over Volks
weerbaarheid.
Stavenisse. Volgens den alhier van
wege het K. N. M. Instituut te De Bilt bij
Utrecht geplaatsten regenmeter, viel er in
Dec. 1.1. 31.8 m.M. neerstag in 9 aftap
pingen, tegen 85.6 in 1907 en 101.5 in
1906. De hoogste barometerstand in de
laatste maand was 77.5, de laagste 73 1 m.M.
Scherpenisse. in deze gemeente zijn
2 gevallen van diphteritis geconstateerd.
De heer J. Slager alhier herdacht
van de week den dag waarop hij vóór
25 jaar werd aangesteld als sluiswachter.
Poortvliet, 6 Jan. Door ijsgang in de
Eendracht bij Tholen komt in de laatste
dagen de post geregeld overtijd hier aan.
Zoo arriveerde de postkar verleden nacht
in plaats van te 1140 pas ongeveer 5 uur.
Als men nu bedenkt, dat eerst nog naar
Stavenisse moest gereden worden, zal men
begrijpen, dat er geen sprake meer van
was, dat de eerste trein te Bergen-op-
Zoom gehaald werd, zoodat alle corres
pondentie aanzienlijke vertraging onder
vonden heeft. Wanneer zal toch eens door
overbrugging van de Eendracht eenigszins
het voor ons zoo drukkende isolement
worden opgeheven?
Wissenkcrke, 7 Jan. Heden hield de
Schietvereeniging „Wilhelmina" in de
openbare school alhier haar jaariijksche
vergadering, onder presidium van den heer
C. N. v. d. Heijde. Opgekomen waren 18
leden.
Uit de door den penningmeester, den
heer M. Heijboer, gedane rekening en ver
antwoording bieek, dat over 1908 was
ontvangen de som van f 117,01, en uit
gegeven f 70,19®, welk bedrag nog met
f 25 werd vermeerderd voor het uitloten
der rentelooze aandeelen, en de totale uit
gaaf dus bedroeg f 95,19s, alzoo een goed
slot van f 21,815.
Als bestuursleden werden herkozen de
heeren C. N. v. d. Heijde en P. Priester,
en in de plaats der vrijwillig afgetreden
leden J. Kramer Bz. en Jac. de Looff Az.,
de heeren dr. Fret en Th. Wolse.
Verder werd besloten, om een bezoldigd
persoon aan te stellen tot het verrichten
van observatiewerk aan de zeedijk-schijf,
en tevens vastgesteld, om des zomers
tweemaal per week gelegenheid te geven
tot schieten op de lange baan of bij slecht
weer met marga.
Wcmelindge, 7 Jan. Toen de herder
van den landbouwer J. de Bourgraaf
gisterenmorgen in de weide kwam, vond
hij een zevenlal schapen verscheurd.
Waarschijnlijk is dit door een hond
geschied.
Middelburg, 7 Jan. In de gisteren
middag gehouden zitting is, op voorstel
van den heer L. K. van der Harst, met
7 tegen 6 stemmen besloten de subsidie
aan het Muziekkorps voor 1909 toch weer
te brengen op f 2000.
Landbouw en Veeteelt.
Internationaal Landbouw-lnstituut.
Aan dit instituut, te Rome gevestigd, waarbij
ook ons land is aangeslotenzijn de
volgende betrekkingen vacant:
1 algemeen-secretaris (f 11.000), 2 afd.-
chefs (f 10.000), 1 bibliothecaris (f 5000
A f 7000), bureauchefs (f 5000 a f 7500),
adjunct van den algemeen-secretaris (f 3000
k f 4500), redacteur-translateur 1ste kl.
(f 2500 a f 4000), idem 2e kl. (f 2000 a
f 3600), commiezen le kl. (f 1500 a f 2700),
idem 2e kl. (f 1200 a- f 2160), steno-
daciyiographen (f 900 k f 1620).
Om voor deze betrekkingen in aan
merking te kunnen komen moet men
worden voorgesteld door den gedelegeerde
van den Staat, waartoe men behoort.
Nederlanders zullen zich voo» dit doel
kunnen aanmelden bij den heer H. J.
Lovink, directeur-generaal van den land
bouw te 's-Gravenhage.
Sirjansland, 7 Jan. in de gehouden
rekening van de fairbank is dit jaar 32 pCt.
aan de aandeelhouders uitgekeerd, in
dezelfde vergadering werden met algemeene
stemmen herkozen: tot commissaris de heer
L. Hanse, en tot weger de heer M. de Rijke.
Oud-Vossemeer. Naar men ons meldt,
valt elk jaar een sterke toename waar te
nemen van de hoeveelheden kunstmest
stoffen, die door de verschillende ver
eenigingen in Zeeland, welke coöperatief
aankoopen, worden gebruikt. Aan het
hoofdbestuur der Zeeuwsche Landbouw-
Maatschappij worden door de meeste
vereenigingen de noodige opgaven daar
omtrent verschaft, en van 23 Dec. vonden
wij vermeld, dat te zamen in een vorig
jaar is aangekocht voor f 1077751,08,
waarbij als voornaamste meststoffen worden
opgegeven 10124450 K G. superphosphaat;
3443492 KG. Chili-salpeter; 3578500 KG.
ammoniak superphosphaat, 762100 KG
kaïniet enz.
RECHTSZAKEN.
Voor het gerechtshof te 's-Gravenhage
werd Donderdag behandeld de zaak van J. N.
Jzn., 46 jaar, landman te St.-Philipsland,
door de rechtbank te Zlerikzee vrijge
sproken ter zake van meineed in een civiele
procedure voor het kantongerecht te Tholen.
Het betrof de quaestie of beklaagde f 71
schuldig was voor een aantal goederen,
behalve f 470 die bekl. reeds had betaald
voor de overneming eener hofstede, in welk
bedrag volgens bekl. de bewuste goederen
begrepen waren. Op de quitantie, welke
bekl. had ontvangen voor de f 470, had
de verkooper op beklaagde's verzoek ge
zet: „zonder recht of aanspraak", nadat
die verkooper eerst te vergeefs getracht
had, bekl. tot betaling der volgens hem
verschuldigde f 541 te bewegen. Het ging
nu om de vraag, of bekl. wist dat een
deel der goederen van de hofstede afzon
derlijk was getaxeerd op f 71.
Twee getuigen verklaarden, dat die afzon
derlijke taxatie aan bekl. was voorgelezen.
Maar bekl. ontkende dit beslist. Hij zeide
slechts een taxatie van i 470 gezien te
hebben en niet beter te hebben geweten
of daarin waren alle goederen begrepen.
Men wees bekl. er echter op, dat hij bij
den kantonrechter in een verhoor op vraag
punten heeft verklaarddat omtrent de
bedoelde, op f 71 getaxeerde goederen,
niets is overeengekomen, waaruit dus zou
volgen dat deze niet in de f 470 begrepen
waren.
Adv.-gen. mr. Reitsma, ofschoon van oor
deel dat er zeer belangrijke aanwijzingen
ten nadeele van bekl. bestaan, meende
echter bevestiging van het vrijsprekend
vonnis te moeten vorderen, met het oog
op de ongewisheid ten aanzien van het
contract tusschen bekl. en den verkooper.
Wat nu eigenlijk is overeengekomen blijkt
niet duidelijk.
Beklaagde's verdediger, mr. D. van der
Vliet, advocaat te Zierikzee, wees op de
mindere betrouwbaarheid der verklaringen
van de getuigen charge. O. a. is de
taxatie van f 71 niet voorgelezen, gelijk
door de dochter van den belanghebbende
is verklaard. En het antwoord van bekl. bij
het verhoor op vraagpunten voor den kan
tonrechter beteekende alleen, dat omtrent
de goederen, die volgens den verkooper
afzonderlijk op f 71 waren getaxeerd, afzon
derlijk niets was overeengekomen.
O N D E R W IJ S.
Oud-Vossemeer. Mej. C. Rijnberg,
onderwijzeres aan de openbare lagere
school te Lekkerkerk, heeft tegen 1 April
a.s. ontslag gevraagd.
Aanbestedingen, Verkoopingen enz.
Scherpenisse. Ten overstaan van den
notaris Meulenberg te St.-Maartensdtjk,
werd publiek, bij inzet geveild, het
woonhuis en de landerijen van wijlen de
wed. D. C. Geuze—Kievit.
Woonhuis en erf, staande en gelegen in
de Kerkstraat alhier, voor f 1110, door
J. Muller Jz.
Het bouwland door:
le perc., gelegen in Papenhoek, door J.
Vroegop, voor f 860.
2e perc., gelegen in Groote Krenge, door
J. v. Houdt, voor f 350.
3e perc., gelegen in Groote Krenge, door
W. v. d. Graaft, voor f 390.
4e perc., gelegen in Abeelhoek, door C.
Vroegop, voor f 1050.
5e perc., gelegen onder Poortvliet, door
C. Schrijver, voor f 755.
6e perc. gelegen onder Poortvliet, door
J Vroegop, voor f 810.
7e perc. gelegen onder Poortvliet, door
1. v. d. Jagt, voor f 1010.
8e perc.. gelegen onder St.-Maartensdijk,
door P. L. de Wilde, voor f 1235.
Alles per gemet.
De inzetters van het woonhuis en van
het le, 2e, 3e, 4e, 6e en 7e perceel wonen
te Scherpenisse, en die van het 5e en 8e
perceel te St.-Maartensdhk.
Daarna werd geveild:
Één manszitplaats in de Ned. Herv. Kerk
alhier, door J. J. de Bruine, voor f 80.
Twee vrouwenzitplaatsen in genoemde Kerk,
door J. Muller en I. de Wilde Hz., voor
f 66 en f 75.
Dhor het gemeentebestuur van Kalten-
dijke is te Wilhelminadorp aanbesteed het
bouwen eener openbare lagere school met
onderwijzerswoning.
Van de 17 inschrijvers was de hoogste
J. Goossen te Vlissingen, voor f 15125.
De laagste J. Loorse te Middelburg, voor
f 11495.
Het werk is gegund aan A. Jacobs te
Goes, voor f 12140.
De Minister van Marine heeft met
de firma F. Wibaut Zoon te Vlissingen
gecontracteerd voor de levering van
2550 ton Engelsche steenkolen (Cardlff-
kolen) voor f 14.25 per ton, alzoo voor
een totaal bedrag van f 35625.
