ZIERIKZEESCHG
NIEUWSBODE.
Zaterdag 3 October 1908.
BEKENDMAKING/
(Z ierikzeesche
Oour an t).
Tweede Blad.
Veemarkt te Zierikzee
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINSDAO, DONDERDAO en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is 1,30, franco per post
1.60.
Voor het buitenland, verzending eens per week,
f 10.— per jaar bij vooruitbetaling.
65ste JAARGANG. - No. 8676.
Uitgever-Hoofdredacteur; A. FRANKEL,
Oude Haven D 493.
Redacteur: J. WAALE.
Advertentiënvan 1— 3 regels 30 Cts.,
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags-, Woensdags- en Vrijdags-middags
2 ure bezorgd worden.
Oroote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten geschieden bij den Directeur i A. J. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zlerikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
op eiken Donderdag tot de eerste
helft van December a.s., op de
Schuithaven.
De BURGEMEESTER van Zierikzee;
Gezien de circulaires van den heer Commissaris
der Koningin in deze Provincie van den 24 Mei
1890 en 26 November 1891, waarbit blijkt, dat
het herhaaldelijk is voorgekomen, dat Neder-
landsche werklieden, door berichten in de nieuws
bladen of door daartoe uitgezonden agenten,
soms met verstrekking van reisgeld voor de
heenreisnaar Duitschland ten behoeve van
industriëele ondernemingen worden gelokt, terwijl
bij hun aankomst ter plaatse blijkt, dat zij daar
niet gebruikt kunnen worden
Maakt de ingezetenen opmerkzaam, dat
het geraden is, alvorens op zulke berichten
en voorspiegelingen der agenten af te
gaan, óf zelf door tusschenkomst van
den Burgemeester hunner woonplaats
zich te wenden tot den Nederlandschen
Consul in de streek, waar die onder
nemingen zich bevinden, om inlichtingen
omtrent de vooruitzichten in het bekomen
van werk, de loonen en de huurprijzen
der woningen aldaar.
Gedaan te Zierikzee, den 1 October 1908.
De Burgemeester voornoemd,
H. C. MOOIENBURGH.
AMERIKA.
New-York, 30 Sept. In Atlanta City
was een neger gelyncht, die een blanke
vrouw aangevallen zou hebben. Andere
negers namen wraak, omdat zij den man
onschuldig hielden. Daarop vormden zich
benden blanke „nachtridders", die in het
geheele district 13 kerken, scholen en
vele huizen van negers in brand staken.
De zwarte bevolking vlucht in een paniek.
PORTUGAL.
Lissabon, 29 Sept. Gedurende schiet
oefeningen aan boord van 't opleidingsschip
„Dom Fernando", tegenover Trafaria, bij
Lissabon, hebben de mannen, die een
Krupp-kanon bedienden, vergeten het sluit
stuk te plaatsen, en door de gassen, welke
dientengevolge uit de geschutkamer ont
snapten, hebben vier mannen zware brand
wonden bekomen. Zij zijn naar het hospitaal
gebracht.
RUSLAND.
Een correspondent van de Daily Mail
beschrijft zijn tocht naar het Preobazensky-
kerkhof, waar de lijken der aan cholera
bezweken lijders begraven worden. Het
ligt op een kwartier afstand van St.-
Petersburg, aan den spoorweg naar
Moskou. Aan den ingang van de begraaf
plaats staan twee houten kapellen. Één
daarvan was gesloten, en daarin lagen 47
doodkisten, die niet meer onder den
grond hadden gestopt kunnen worden.
Rondom den toren van de andere kapel
zwermde krijschend een vlucht kraaien.
Buiten de kapel stonden 34 kisten, op
een rij boven op een paar planken, die
lagen over een paar pakkisten. Bijna alle
doodkisten waren zoo armoedig mogelijk;
van smalle dunne planken ruw in elkaar
getimmerd met wijde naden en knoets
gaten. Op sommige waren kruisen van
wit lint of papier geplakt of gespijkerd.
Op enkele stonden de namen der ge
storvenen met blauw potlood geschreven;
aan andere hing enkel het hospitaal
papiertje en op sommige stond in 't geheel
geen naam.
Hel publiek liep heen en weer, om zijn
dooden te zoeken, lichtte zelfs de deksels
der kisten op, waarvan er sommigen niet
eens dichtgespijkerd waren. Binnen In de
kerk was het schouwspel nog tragischer.
Daar stonden één en negentig doodkisten
op 2 rijen, de meesten van hetzelfde
maaksel als die buiten stonden. Dertig
waren er vrij goed gemaakt en één of
twee zelfs behoorlijk. Deze stonden dan
ook vlak vóór het altaar.
Achter en naast de kisten bevonden
zich de treurenden, zich bekruisend,
buigend, knielend en voorover vallend.
Het gesnik der vrouwen overstemde bijna
het eentonig gezang van den ouden, af-
gewerkten priester. De lucht was zwaar
van den stank der desinfectantia, domme
lingen wierookdamp en lijklucht.
Aangaande het bericht der bladen, dat
honderden lijken dagen lang onbegraven
blijven liggen, verhaalt de correspondent
Terwijl ik het groote, vlakke, afschuwe
lijke kerkhof overliep, kwam ik een
kleinen troep doodgravers tegen. Één van
hen verwees mij naar een kleine loods
aan het eind van het kerkhof. De deur
er van stond open. Ik ging er binnen, en
zag, dat de loods van den vloer tot het
dak volgepakt was met doodkisten, ruw
en onregelmatig boven op elkaar gestapeld.
Ik schat, dat er ongeveer 100 tot 130
lagen, alle zoo armoedig mogelijk.
Derhalve waren er in de kerken en op
het kerkhof ongeveer 280 kisten, 's Middags
om 4 uur kwam een nieuwe lijkentrein
aan, en daar eiken dag niet meer dan
140 lijken kunnen begraven worden,
moesten er hedenavond minstens 300
onbegraven blijven liggen. Ik kreeg den
indruk, dat alleen kisten, die door familie
of vrienden vergezeld worden, denzelfden
dag begraven worden. De andere worden
opgeborgen, en men vertelde mij, dat er
lijken waren, die sedert het uitbreken van
de cholera onbegraven gelegen hebben.
Het reeds kort gemelde verhaal van
den roofaanval op den posttrein bij het
station Besdany, roept de tijden in de
herinnering terug, die men nu voor Rusland
voorbij waande. Korf vóór het aankomen
van den trein kwamen een paar dozijn
jongelieden het station binnen. In enkele
minuten hadden deze den station-gendarme
doodgeschoten, het personeel gevangen
genomen, de telegraaflijnen doorgesneden;
toen de trein binnenkwam werden bommen
onder de wielen geworpen, zoodat de
trein snel tot staan werd gebracht.
Vier soldaten en twee veldwachters,
die den postwagen bewaakten, kwamen
uit den treinzij werden echter onmiddel
lijk doodgeschoten.
De roovers dwongen de postambtenaren
de pakketten van waarde uit te leveren.
Inmiddels werd de trein voortdurend
beschoten met Browningpistolen en Mauser
geweren. In den wagen der eerste klasse
was geen ruit meer heel. Van de reizigers,
die zich natuur lijk niet buiten de coupé's
waagden, werden slechts enkelen licht ge
wond. Om de verwarring nog grooter te
maken, werden op de perrons voetzoekers
afgestoken, zoodat alles in dichten rook
was gehuld. De roovers gingen kalm
heen, een waarde van ongeveer 100.000
roebels medenemende.
ENGELAND.
Donderdag is in Engeland de werkmans
pensioen-wet in werking getreden. Allen,
die op pensioen aanspraak meenden te
hebben, konden aan de postkantoren
gedrukte formulieren ter invulling krijgen.
De voornaamste bedingen zijnleeftijd
zeventig jaar; geen hooger inkomen dan
f 7,20 in de week geen bedeeling genoten
sedert 1 Januari j.l. Het pensioen gaat in
met Nieuwjaar en beloopt f 3. Over de
aanvragen beslist een bizondere commissie.
De toeloop was al dadelijk Donderdag
ochtend aan sommige kantoren zeer groot,
vooral in de volkswijken van het'Oosten
van Londen. Hier en daar vielen eigen
aardige tooneeltjes voor. Er waren er, die
familiebijbels hadden medegenomen, waarin
namen en leeftijd der familieleden waren
ingeschreven, teneinde te kunnen bewijzen,
dat ze werkelijk 70 jaar waren, hetgeen
den postbeambte natuurlijk weinig belang
inboezemde, daar deze de formulieren gaf
aan wie ze maar aanvroeg. Daar waren
oudjes, die maar direct het pensioen in
ontvangst wilden nemen, en anderen, heel
ouden, die er aanspraak op maakten, dat
het pensioen hun zou worden uitbetaald
van hun zeventigste jaar af. Ieder beproefde
de wet zooveel mogelijk in zijn voordeel
uit te leggen.
Het pleizierjacht „Argonaut", dat van
Londen vertrokken was om een kruisvaart
op de Middellandsche zee te maken, is
ter hoogte van Dungeness door het s.s.
„Kingswell" in de mist aangevaren. De
„Argonaut" zonk, maar de passagiers en
bemanning, te zamen 118 personen, konden
zich in de booten redden. Ai de bagage
is verloren gegaan.
De godsdienstoefening, die Zondag
morgen in de Hollandsche kerk te Londen
werd gehouden, kenmerkte zich door een
droevig incident.
Juist tegen het einde, toen de predikant,
dr. Baart de la Faille, het „Onze Vader"
uitsprak, zakte een oude verpleegde uit
zie Hollandsche stichting voor ouden van
dagen, ineen en gaf, zittende in zijn bank,
den geest. De politie werd in de kerk
geroepen en het lijk door haar naar de
„mortuary" gebracht.
'I Spreekt vanzelf, dat het plotseling
sterfgeval op de aanwezigen een diepen
indruk maakte.
Wilbur Wright heeft Zondag op het
terrein te Le Mans den prijs der Jucht-
vaartcommissie gewonnen, waarvoor hij
zich ingeschreven had. Hij legde 48 kil.
120 m. af in 1 u. 7. m. 11 s., en om den
prijs te winnen moest hij meer dan 39
kil. vliegen.
Tegen den avond legde hij achtereen
volgens een vlucht af v?n 11 m. 35 s.,
met een passagier aan boord en een van
7 m. 15 s. met een ander.
Hij klopt dus het record der langste
vlucht met twee personen aan boord, in
't bezit van zijn broer Orviile Wright met
9 m. 5 s.
De passagiers toonden zich verrukt
over de vlucht aan de zijde van Wright.
Aan boord van het vliegtoestel heelt men
een gevoel van volkomen veiligheid, zei
een van hen.
Londen, 30 Sept. &v deputatie der
Nederlandsche commissie, voor eenigen
tijd benoemd tot onderzoek en eventueele
verbetering van het reddingswezen op de
Hollandsche kusten, woonde heden de
proeven bij van de plaatselijke reddings-
afdeeling te Cromer, waarbij tevens eenige
vijurpijltocstellen werden gedemonstreerd.
De commissie vertrok naar Tynemouth.
FRANKRIJK.
Bordeaux, 30 Sept. Vóór de vensters
der eerste verdieping van het huis, be
woond door den Duitschen consul-generaal,
ontplofte gisterenavond 11 uur een bom,
bestaande uit een buks met ijzerdraad
omwikkeld en gevuld met een soort licht
jachtkruit. De schade, welke werd aange
richt, is gering. Alle glasruiten werden
echter verbrijzeld. De politie zoekt ijverig
naar den dader. De consul gelooft het
slachtoffer van een misplaatste grap ie zijn.
DUITSCHLAND.
Marienwerder (Pruisen), 29 Sept. In
het dorp Jerszewo had iemand, die wraak
wilde nemen op den bruidegom, een bom
neergelegd vóór een huis, waarin een
bruiloft gehouden werd. De bom ontplofte
op het oogenblik, dat een 44-jarige vrouw
naar buiten kwam; haar werd het rechter
been afgerukt.
NEDERLAND.
Amsterdam, 30 Sept. Gisterenavond
legen halfelf bemerkte de dienstdoende
politie-agent aan den Houtkoopersburgwal
een drietal mannen op daken van de Joden
Houttuinen. Daar dit hem verdacht voor
kwam riep hij assistentie in en waarschuwde
de bewoners van bedoelde perceelen. Op
de daken zoowel als op de zolders van
alle perceelen der Joden Houttuinen tegen
over den Houtkoopersburgwal werd door
burgers en agenten, voorzien vah lantaarns,
tot 12 uur in den avond een uitgebreid
onderzoek ingesteld, echter zonder resul
taat. Waarschijnlijk heeft de aanwezigheid
van een groot aantal menschen op de
daken de taak der politie bemoeilijkt. Men
veronderstelt n.l., dat de mannen zich
onder de zoekenden gemengd hebben.
Met reden vreest men zulks, daar .achteraf
blijkt, dat een man, die reeds vroeger met
de jusfilie had kennis gemaakt, zich onder
de zoekenden bevond.
Scheveningen, 30 Sept. Alhier wordt
een nieuwe strafgevangenis voor mannen
gebouwd, voornamelijk bestemd voor ver
oordeelden, wier gezondheidstoestand een
speciale behandeling vereischt. Daartoe
wordt gerekend op den aanleg van lucht
en wandelplaatsen voor de afdeeling
onderzoek op krankzinnigheid, idem voor
tuberculoselijders en idem voor ongeschikten
voor celstraf. Verder zijn naast de inrichting
groote terreinen gereserveerd tot aanleg
van moestuinen voor den arbeid der
gevangenen.
's-Gravenhage, 30 Sept. Gistermiddag
kwamen aan het bureau van den Gemeente
lijken Keuringsdienst alhier zich een tweetal
vrouwen beklagen, dat zij op de Markt
tabletten vanille-ijs hadden gekocht, die
bedorven waren, te oordeelen naar den
afschuwelijken smaak en reuk.
De Keuringsdienst ging er dadelijk op
af en vond op het kraampje van den
betrokken koopman een achttal doozen
met tabletten, als aan de bovenbedoelde
vrouwen waren verkocht. Toen de ambte
naren ook eens een kijkje namen onder
het kraampje, vonden zij nog eenige doozen
reepen chocolade, die sterk beschimmeld
waren, terwijl in het kraampje zich een
doos met reepen chocolade bevond, welke
uitwendig geen bederf vertoonde.
De ambtenaren deden den verkoop
staken en namen den ganschen voorraad
(behalve de acht doozen „vanille-ijs" nog
zeven doozen met chocolade) ter keuring
mede naar het laboratorium. Daar bleek,
dat de tabletten „vanille-ijs" bestonden uit
cocosvet, dat in bedorven toestand verkeerde
en waarschijnlijk ook een weinig druiven-
suiker bevatte. De chocolade-reepen
waaraan uitwendig geen schimmel te zien
was, bleken inwendig bedorven; de uit
wendige schimmel was met een licht met
olie gedrenkt doekje afgewreven.
Rotterdam, 30 Sept. Hedenavond zou
in de zoogenaamde hekeiloods der touw-
slagerij „De Eendracht", van den h§er
Nico Hoos, aan het „Jaffa", voormalig
Kralingen, de werkman H. de Wit gas
licht aansteken. Door het springen van
een gloeikousje, kwamen de vonken in
de 30.000 K.G. hennep, die in die loods
aanwezig was. Pogingen lot blussching
faalden en spoedig stonden nog twee
andere loodsen, namelijk een werkplaats
en een bergplaats van olie en teer, in
brand, wat een geweldige vuurzee gaf.
De brandweer rukte aan met 14 spuiten
en 2 stoomspuiten, waarvan 8 spuiten en
2 stoomspuiten in werking werden gesteld.
Dank zij de gunstige ligging der loodsen
en de windstilte, wist de brandweer den
brand tot de loodsen te bepalen, welke
geheel afbrandden. Te acht uur was het
gevaar geweken.
De schade is aanzienlijk, doch alles op
beurspolis verzekerd.
Tijdens de blussching hadden een groot
aantal personen plaats genomen op een
stapel planken en balken, die instortte en
terecht kwam in een breede sloot. Volgens
een ooggetuige was een jongen onder de
planken in het water verdwenen. De
brandweer en politie hebben echter zonder
resultaat gedregd.
Nader meldt men nog:
Nadat omstreeks middernacht de laatste
stoomspuit was ingerukt, werd het blusschen
den geheelen nacht met vier slangen voort
gezet.
Met nabiusschen en ruimen zal nog wel
de geheele dag heengaan, wijl de vele
smeulende pakken vlas en hennep met
haken uit eikaar gehaald moeten worden.
Een aangrenzende loods, welke als
magazijn van gereed staaldraad en touw
werk dienst doet, is gespaard gebleven.
Indien de voorraad vlas en hennep
spoedig kan worden aangevuld, zal het
bedrijf, dat aan ongeveer 150 mannen en
vrouwen werk verschaft, niet behoeven
stil te staan, daar de machines en weef
getouwen zijn gespaard gebleven.
Dordrecht, 30 Sept. Alhier houdt op
bepaalde dagen in de week een water
dokter zitting, die aan tal van ingezetenen
van Sliedrecht, Giessendam, Hardinxveld
en omstreken zijn adviezen geeft aangaande
hunne kwalen; alleen op vertoon van een
fleschje urine. Op die dagen kan men
des morgens aan de gasfabriek te Sliedrecht
een vrouw op de boot zien stappen,
rijkelijk van fleschjes met het genoemde
vocht voorzien.
Eenige dagen later ontvangt de patiënt
de medicijnen per post uit Den Haag. De
heer D. Vis te Giessendam vroeg aan
zijn huisdokter welke waarde hij moest
hechten aan de praktijk van dezen
wonderdokter. De arts (dr. Graftdijk), die
volkomen gezond is, vult een medicijn-
fieschje met zijn eigen urine, vermengt
deze met twee druppels rooden inkt en
iaat dit mengsel bij den dokter bezorgen.
Het advies volgt spoedig. Het luidde:
„Zijn bloed zit aan het water. Gal en
lever aangedaan, de koorts en zwaar in
de zijde. Het is onbegrijpelijk, dat iemand
roei zulk water nog buiten loopt".
24 uur later komt per post een groote flesch
medicijnen voor D. Vis. Onkosten f 2,45.
Zou het publiek misschien iets kunnen
leeren uit deze geschiedenis?
Willemstad, 30 Sept. Bij het over
steken der tramrails aan den Stadschendijk
alhier bleef de wagen, geladen met steen
kolen van den landbouwer K. D. alhier,
daar achter hangen, zóó dat de paarden
hem niet konden bevrijden.
Juist was de tram van Oud-Gastel in
aantocht.
De machinist, het gevaar niet spoedig
bemerkende, remde zoo hard hij kon,
doch voorkwam de botsing niet. De wagen
vloog in stukken den dijk af; de paarden
waren bijtijds nog afgespannen kunnen
worden. Gelukkig bleef de tram in de
rails, was dit niet liet geval geweest, dan
was ook zij wellicht den dijk afgegaan en
zeer ernstige ongelukken waren het gevolg
geweest.
Ooltgensplaat, 30 Sept. De polder
jongen C. Roovers, uit Hardingsveld,
werkzaam bij den aanleg der tramlijn
Ooltgensplaat-Middelharnis-Ouddorp, had
gepasseerde week Donderdag het ongeluk
onder de waggons eener zandtreiri te ge
raken, waardoor hij vreeselljk aan het
onderlijf werd gewond. Dinsdag hij is ten
gevolge dezer wonden overleden en zijn
lijk naar den zoogenaamden „barak" alhier
overgebracht, om geschouwd te worden.
De ongelukkige was ongehuwd en 49 jaar.
RECHTSZAKEN.
Zierikzee, 2 Oct. Door W. F., 38 jaar,
van beroep landbouwer, wonende te
Poortvliet, is hooger beroep aangeteekend
tegen bet vonnis der arrondissements
rechtbank alhier, d.d. 15 September j.l.,
waarbij hij wegens diefstal van aardappelen
ten nadeeie van J. van A., werd ver
oordeeld tot een .gevangenisstraf van één
maand.
De rechtbank te Almeloo heeft den
uitgever van het Nieuwsblad voor Almeloo
en Omstreken (de firma Wilmes) wegens
het opnemen van twee gedichten, welker
inhoud de eer en den goeden naam van
den predikant J. H. Gunning te Rijsen
zou hebben aangetast veroordeeld tot
f 25 boete, subs. 25 dagen gevangenisstraf.
De rechtbank te Almeloo veroordeelde
K. Galenkamp, ex-burgemeester van Holten,
wegens verduistering van gelden ten na
deeie der gemeente en valschheid in
geschrifte, tot 2 jaren gevangenisstraf,
onder aftrek der preventieve hechtenis.
In een zitting met gesloten deuren
werd behandeld de bekende zaak tegen
E. KI., boekhandelaar en colporteur te
's-Gravenhage, ter zake van het verspreiden
en in voorraad hebben van voor de eer
baarheid aanstooteiijke vliegende blaadjes.
De eisch van het O. M. was 14 dagen
gevangenisstraf.
Deze week stonden voor de Haagsche
rechtbank terecht Marie F., een jonge
vrouw, die wel uit werken ging, en een
drietal mannen. Zij allen werden be
schuldigd, in April j.l. een grooten diefstal
gepleegd te hebben in den goudsmids
winkel van den heer Abraham Hamme,
in de Korte Poten.
Marie had in Augustus van het vorige
jaar bij de familie Hamme als werkvrouw
gediend. In dien tijd heeft die familie
vaker dan eens een sleutel verloren, zonder
dat daarop veel acht geslagen werd. Men
liet een andere maken op hetzelfde slot,
en dacht er verder niet over na.
Dat was niet verstandig, zooals achteraf
gebleken is. Want het is Marie F. geweest,
die in April van dit jaar den eigenlijken
dieven de noodige sleutels heefl verschaft.
Bij 't getuigenverhoor stond Marie er op,
dat ook gehoord zou worden zeker J. L.