/lERIKZEESCHE étft NIEUWSBODE.
Zaterdag 12 September 1908.
Tweede Blad.
(Z i o i- i 15L zeesche
Cour an t).
OP NÉ MING
VOETPADEN.
Algemeene Opneming
NIEUWSTIJDINGEN.
ASPERGEBEDDEN.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
Voor het buitenland, verzending eens per week,
t 10,— per jaar bij vooruitbetaling.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
1,60.
65ste JAARGAN6. - No. 8667.
Uitgever-Hoofdredacteur A. FRANKEL,
Oude Haven D 493.
Redacteur: j. WAALE.
AdvertentiBnvan 1—3 regels 30 Cts.,
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags-, Woensdags- en Vrijdag-middags
2 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte-berekend.
Alle betalingen moeten geschieden bij den Directeur: A. J. DE LOOZE, Hoek SchuithavenZierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
van de
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Zierikzee brengen ter kennis van
belanghebbenden, dat in de aanstaande week van
wege de gemeente eene
2al worden gehouden van de VOETPADEN.
Zierikzee, den 9 September 1908.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
H. C. MOOLENBURGH, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
MAROKKO.
Nader blijkt, dat slechts 25 Ffansche
soldaten in het gevecht nabij Colomo
Bechar in Marokko, op de Algerijnsche
grens, gekwetst zijn, en één hunner ernstig.
Dat de Franschen met 5000 man op de
20.000 man sterke harka zulk een schitte
rende overwinning hebben kunnen bevech
ten, is vooral aan de onhandigheid van
de Berabers toe te schrijven. Kolonel Alix
dacht niet anders, of de harka zou in haar
versterkte kamp achter de bergkammen
blijven. Het zou uiterst moeielijk geweest
zijn den vijand uit die sterke positie te
verdrijven, want zelfs snelvuur zou hier
niet gebaat hebben. De Berabers daalden
in hun overmoed evenwel naar de vlakte
af en stelden daardoor hun flank aan het
vernietigend vuur der Fransche snelvuur-
kanonnen bloot. Heele troepen .werden
weggemaaid, zoodat de Mooren al spoedig
in groote verwarring en met achterlating
van levensmiddelen de vlucht kozen. Men
denkt, dat er van een verzamelen der
verstrooide strijdmacht des vijands wel
geen sprake meer zal wezen.
Om vijf uur 's morgens kwamen de
Marokkanen in drie groote troepen op
rukken; de Franschen stelden zich in
gevechtsorde op en wachtten het Moorsche
leger af. Zij lieten het tot een 5C0 meter
afstand naderen en vuurden daarop de
kanonnen af, die een zeer groote uit
werking hadden. De Marokkanen boden
slechts geringen tegenstand, schoten wat
in het wild en vluchtten daarna de bergen
in. Het was een gemakkelijke over
winning, veel gemakkelijker dan de Fransche
bevelhebber had verwacht; hij had het
waarschijnlijk geacht, dat de Mooren
achter een terrein-plooi zouden blijven en
vandaar de Franschen beschieten, maar de
Mooren hebben zich te veel blootgegeven.
Te Tanger onderhandelen de afgezanten
van Abd-el-Azis met El Menebi, Hafid's
vertegenwoordiger, over de voorwaarden
waarop de oude Sultan afstand zal doen.
Menebi heeft de voorstellen van Azis'
vertegenwoordigers naar Fez, naar zijn
Sultan, gezonden. Men veronderstelt dat
-Hafid tegenover zijn broeder de rol van
den grootmoedige wil spelen, dat hij hem
zal veroorloven in Marokko te blijven
wonen in welke stad hij ook wil, en dat
hij hem daarenboven een behoorlijk jaar
geld zal beloven.
Naar de Eclair uit Tandzjer ver
neemt, is Abd-el-Azis bereid, Marokko te
verlaten als zijn broeder hem een maand
geld van vijftigduizend gulden verschaft.
Moelai Hafid vindt dat te veel, en zal hem
een bod doen.
AMERIKA.
New-York, 8 Sept. De in San-Francisco
aangekomen stoomboot „Columbia" brengt
het bericht aan, dat in de groote fabrieken
van zalm in blik te Nushagak in Alaska
een heftige strijd is geweest tusschen
Japansche arbeiders en Portugeezen, waarbij
vele Japanners moeten gedood zijn. Men
vreest, dat het tot nieuwe bloedige bot
singen komen zal. De Japansche consul
is daarom terstond vertrokken om de
geschillen bij te leggen.
ITALIË.
Rome, 10 Sept. De Tribuna meldt, dat
de Italiaansche troepen Afgoi aan de
rivier de Sjebelt (Somali-land) hebben
bezet. Dit is een handelscentrum van
groot belang voor voorbijtrekkende kara
vanen. De bezetting van het gebied aan
de rivier is hiermede voltooid.
SERVIË.
Men zal zich wellicht nog herinneren,
dat destijds in de prefectuur te Belgrado
twee daar gevangen gehouden officieren,
de gebroeders Novakowitsj, door gendarmen
vermoord werden, naar het heette op last,
of in elk geval met medeweten van de
hooge Servische autoriteiten.
In deze zaak, die nu door het hof van
cassatie van de Servische hoofdstad is
onderzocht, besliste dit, dat niet de toen
malige prefect voor het gebeurde verant
woordelijk kan gesteld worden, doch de
minister van binnenlandsche zaken en de
commandant van de gendarmerie.
TURKIJE.
Het Turksche blad Tan in verneemt, dat
de Sultan al zijn domeinen ter beschikking
zal stellen van het ministerie van financiën,
om als waarborg te dienen voor een Staats-
leening van 4 millioen pond en een leening
voor des Sultans civiele lijst van 1 mil
lioen pond. De domeinen van den Sultan
brengen jaarlijks 400.000 pond op.
ZWITSERLAND.
Uit Oenève wordt gemeld, dat Luccheni,
de moordenaar van keizerin Elisabeth van
Oostenrijk, naar aanleiding van het jubel
feest van keizer Frans Jozef, aan dezen
een smeekschrift heeft gericht, om bij de
Zwitsersche regeering zijn begenadiging
en invrijheidstelling te willen bewerken.
Het is nu juist tien jaar geleden, dat
Luccheni zijn misdaad pleegde.
RUSLAND.
De gouverneurs in Siberië hebben er bij
de regeering op aangedrongen het aantal
verbanningen wat te matigen, omdat zij
bannelingen te veel krijgen! Men schat
het aantal hunner nu reeds op 100.000!
En het aantal personen, dat op 't oogenblik
de gevangenissen bevolkt, wordt op 220.G00
geschat. Men weet er geen raad meer mee.
ENGELAND.
Glasgow, 10 Sept. Een menigte van
3G00 werkeloozen liep te middernacht in
de City te hoop. Er werden opruiende
toespraken gehouden. De politie sloeg op
de betoogers in en verspreidde ze. Zij
verzamelden zich echter weer en trokken
in optocht door de stad naar het huis van
den burgemeester. De bereden politie
sneed hun echter den weg af en ver
strooide hen andermaal. Verscheiden
mannen werden opgebracht en velen zijn
er gewond.
FRANKRIJK.
Aan een station, niet ver van Orléans,
is een bierverkooper uit Miihlhausen ge
vangen genomen, die onder-officier in het
Duitsche leger is geweest en te Habstein
in de Boven-Elzas is geboren. Hij heeft
getracht Fransche soldaten om te koopen
om artillerie-geheimen te vernemen. Eén
der soldaten heeft voorgewend, dat hij
bereid was den spion te dienen en toen
deze daarop na ontvangst van een telegram
verscheen, is hij gevat.
BELGIË.
Brussel, 9 Sept. De Senaat heeft het
verdrag tot overdracht van den Kongo
aan België met 63 tegen 24 stemmen
aangenomen. De Koloniale Wet werd
vervolgens met 66 tegen 22 stemmen
aangenomen.
MEDERLAND.
Het Loo, 9 Sept. Naar Het N. v. d. D.
mededeelt, bracht prof. Kouwer uit Utrecht
gisteren per automobiel een bezoek aan
onze Koningin alhier.
Naar wij met leedwezen vernemen
is de gezondheidstoestand van H. M. de
Koningin, zonder reden tot bezorgdheid
te geven, nog verre van gunstig. Hare
Majesteit houdt nu reeds eenige dagen
onafgebroken het bed, en is zeer zwak.
Een en ander is een gevolg van de ver
wachting, waarin H. M. verkeert.
Het Haagsche Correspondentiebureau
meldt
Blijkens ter bevoegder plaatse ontvangen
berichten van Het Loo, gaat 't H. M. de
Koningin gelukkig goed en neemt H. M.
in den laatsten tijd op den dag eenige uren
achtereen rust, liggende op een rustbank,
derhalve niet te bed. Voorts wordt mede
gedeeld, dat H. M. Hare gewone opgewekt
heid heeft en 't Haar ielkenmale veel
genoegen doet, wanneer de Koningin-
Moeder nu en dan eens van Soestdijk
naar Het Loo overkomt.
Het hof blijft de maand October nog
op Het Loo, en omtrent den jaarlijkschen
terugkeer naar de residentie Den Haag is
nog niet beslist.
Utrecht, 9 Sept. Het onderzoek, door
de justitie naar het gebeurde met den
agent van politie le klasse Smit ingesteld
is thans afgeloopen.
Gebleken is, dat de eerste lezing, welke
van het voorval onmiddellijk na het ge
beurde werd gegeven, niet geheel de ware
toedracht heeft weergegeven.
In de eerste consternatie is aan sommige
handelingen méér waarde gehecht dan
daaraan wel mocht worden toegekend; de
in deze zaak betrokken politie-agent heeft
het gebeurde als volgt verteld, en zijn
opgaven komen overeen met hetgeen van
andere zijde is verzekerd:
Het negental, dat zich thans te dezer
zake in voorloopige hechtenis bevindt, was
in den avond van 30 Augustus uitgeweest,
bij welke gelegenheid door enkelen hunner
nogal sterke drank was gebruikt. Één der
jonge mannen viel, als gevolg van den
beschonken toestand, waarin hij verkeerde,
over het prikkeldraad, waarmede het gazon
was afgezet en bleef daar liggen, omdat
hij niet in staat was alléén weer op de
been te komen. In zijn dronkenschap heeft
hij getracht te roepen en c\it roepen nu is
aangehoord als gekerm of gesteun van
een verwonde. Toen de agent Smit, op
het geluid afgekomen,^ zich over den man
heen boog en vroeg wat er gebeurd was,
antwoordde de gevallene, in wartaal „ge
stoken" te zijn, waarmede hij bedoelde de
aanraking van zijn beenen met het prikkel
draad. Door Smit van den grond opgeholpen
was de man niet in staat op eigen beenen
te staan, waarom de politie-beambte het
raadzaam oordeelde den zwaar beschonken
kerel over te brengen naar het bureau.
De man sloeg toen beide armen om den
hals van den agent om op dezen te kunnen
steunen en niet opnieuw op den grond te
vallen.
Inmiddels waren de overigen van den
troep, hun kameraad missende, terug
gekomen en zagen, dat de agent hem
wilde opbrengen.
Dit wilde men verijdelen, waarop het
verwoede gevecht ontstond, waarvan wij
destijds hebben melding gemaakt. Door
enkelen van de woestelingen moet ge
roepen zijn: „Smijt hem in het water",
maar bij den uitroep is het gebleven.
Het onderzoek heeft niet aangetoond,
dat hier sprake is geweest van een tevoren
beraamd plan, met welk doel ook, noch
bewezen, dat de bedoeling heeft bestaan
om Smit met opzet te water te duwen.
Alleen gewelddadig verzet, lichamelijk letsel
ten gevolge hebbende, kan den aangehou
denen ten laste worden gelegd.
Alle negen aangehoudenen blijven in
preventieve hechtenis.
's-Gravenhage, 10 Sept. De Eerste
Kamer zal Dinsdag 15 dezer des namiddags
te 3 uur vergaderen.
Oosterhout, 10 Sept. In den nacht van
Maandag op Dinsdag j.L, heeft zich alhier
aangemeld en is gearresteerd de sedert
een paar weken voortvluchtige klerk der
posterijen, H. Van Parijs, waarheen hij
zich had begeven, is hij, met nog slechts
enkele centen op zak, te voet alhier aan
gekomen.
FRANS ROSIER,
Uit Medemblik verneemt de Tel. nog,
dat Frans, direct na zijn aankomst in
't gesticht, als een tijger op 't eten is
aangevallen, dat hem werd voorgezet. Hij
wist van geen uitscheiden. Veel beweging
en frissche lucht schijnt de kunstmatige
voeding dus overbodig te maken! Onder
vraagd, waar hij gestoken had na zijn
ontsnapping, vertelde hij, dat hij direct
naar het huis van den directeur was ge
gaan en daar 2 maal 24 uur was gebleven.
Over de plaatsen, waar hij verder gezeten
had, gaf hij zeer onduidelijke en verwarde
verhalen. Hij zag er allerellendigst uit en
was dood-op.
Haarlemsche Frans is thans in een cel
geplaatst, waaruit men hem niet meer
loslaat.
Zijn moordlust neemt, volgens de doc
toren, daardoor toe en hij wordt dus des
te gevaarlijker.
Dinsdag weigerde Frans alweer het eten
en het spelletje der kunstmatige voeding
kan dus weer beginnen!
Hij lijdt aan hoogheidswaanzin en zelf
overschatting, zooals alle krankzinnige
misdadigers. Hij vormt telkens fantastische
plannen, zooais dat van het luchtschip,
waarmede hij al jaren bezig is.
Hij geeft op geen enkele vraag antwoord
en kijkt alleen den dokter aan.
Hij is thans kalm. Zijn hemd was pik
zwart van vuil en modder.
Verwonderlijk is het, dat hij zoolang
naakt heeft geloopen, terwijl de kleeren
overal feitelijk voor het grijpen lagen.
Op weg naar het gesticht is hij nog in
elkaar gezakt.
„Ergens geen aspergebedden leggen" is
een uitdrukking, die ontstaan is in den
tijd, dat men voor de aspergebedden den
grond meters diep uitgroef en dien weder
vulden met takken en aardeen
mest, groote hoeveelheden mest, die voor
jaren moest dienen. Als iemand dus ergens
aspergebedden aanlegde, was hij niet van
plan, het volgende jaar daar weer te ver
trekken. Voor één of enkele jaren deed
hij zooveel moeite niet. Tegenwoordig
worden de aspergebedden veel eenvoudiger
aangelegd. Wel wordt de bodem nog
ecnigszins uitgegraven en gevuld met mest,
doch de uitgraving is veel minder diep,
lijkt meer op gewoon losmaken van den
grond, en de hoeveelheid mest is ook
geringer en terecht. Van die groote massa's
mest ging op den duur natuurlijk een
groote hoeveelheid verloren. En men
redeneert nu terecht als volgt: „het is
beter den bodem elk jaar te geven, wat
hij noodig heeft, dan een groote hoeveel
heid mest in eens te geven, waarvan toch
een groot deel verloren gaat, vooral nu
we tegenwoordig door den kunstmest in
de gelegenheid zijn, juist te geven wat de
asperges behoeven".
De aspergebedden moeten elk jaar be
mest worden. In den herfst en in het
voorjaar.
Vooreerst in den herfst. Wanneer men
na St.-Jan met het steken der asperges
heeft opgehouden, laat men de stengels
den ganschen zomer doorgroeien tot laat
in den herfst; dan eerst verwijdert men
ze. Men maakt den grond dan een weinig
los, en strooit op eiken M2., dat het bed
groot is, ongeveer 60 gram patent-kali en
40 50 gram superphosphaat uit. Eenige
maanden daarna, dus in den winter of
het voorjaar, strooit men ongeveer 10 gram
fijne kalk op het bed uit. In het voorjaar,
ongeveer in de maand Maart of April,
bemeste men de bedden met 20 a 30
gram chili-salpeter per M2.
Deze bemesting herhale men elk jaar.
Wie dus aspergebedden heeft, kan onder
hand beginnen met zijn kali en super
bemesting.
Wie in het najaar deze bemesting geeft,
behoeft niet bevreesd te zijn, dat zijn
bedden al na de eerste jaren gaan ver
minderen in opbrengst. Het gebeurt vaak,
dat de aspergebedden de eerste jaren
volop geven, maar later den moed laten
zakken, en spoedig en nog slechts een
geringe opbrengst geven. Dat ligt geheel
aan de verkeerde behandeling en de
slechte bemesting. Wie bemest als boven
is aangegeven, kan zijn bedden jaren goed
houden. Intusschen zij nog opgemerkt,
dat men in plaats van patent-kali ook
gerust kaïniet kan nemenmen denke er
dan iritusschen aan, dat men tweemaal
zooveel neemt.
LANDLOOPERS.
Bizonder groot is, volgens het UtrDbl.
het aantal landloopers, dat zich dagelijks
aan de poliliebureaux te Utrecht aanmeldt
om opgezonden te worden naar een rijks
werkinrichting.
Utrecht schrijft het blad is één
dier steden, die speciaal voor die op
neming is aangewezen en dagelijks stroomt
het dan ook uit alle oorden naar onze
stad van menschen, die elders door de
politie naar Utrecht worden gedirigeerd.
Heeft men twee nachten van het verblijf
bij de Utrechtsche politie genoten, dan
volgt krachtens de bestaande voorschriften
opzending naar Veenhuizen. De mannen
gaan dan eerst naar het Huis van Bewaring
aan de Gansstraat en wachten daar den
dag af, waarop de rechtbank beslist voor
hoe langen tijd zij in de rijks-werkin
richting worden geplaatst. Alvorens zij
naar Veenhuizen op transport gaan, moeten
de veroordeelden eerst de gebruikelijke
hechtenis van drie dagen ondergaan, die
hun door de rechters wordt opgelegd en
welke straf zij eveneens in het Huis van
Bewaring ondergaan.
In de opneming van landloopers is nu
evenwel den laatsten tijd stagnatie gekomen,
welke feitelijk reeds dateert van Mei jl.
Wegens plaatsgebrek zijn er dagen ge
weest, dat in het geheel geen opneming
kon geschieden, terwijl nu in de afgeloopen
week slechts hoogst enkelen konden
worden toegelaten, 2 of 3 van de meer
dan 50 candidaten. Waar de toevloed van
landloopers, die Utrecht komen opzoeken,
schier eiken dag toeneemt en het aantal
door opneming in het Bewaringshuis niet
vermindert, stijgt het getal dat zich 's avonds
komt aanmelden en onder dak moet worden
gebracht, onrustbarend.
In den nacht van Zondag op Maandag
waren er wederom 65 landloopers, die
verdeeld werden over het hoofdbureau
van politie en de hulpbureaux aan de
Wittenvrouwenbrug en de Weerdbarriére.
Noch aan het hoofdbureau, noch aan één
der andere bureaux is echter de ruimte
voor het herbergen van zóóveel landloopers
ook maar in het minst toereikend. Aan
het hoofdbureau van politie gingen
Zondagnacht 26 man in een \ertrekje
dat hoogstens 13 man kan bevatten.
Van de ruim 60 landloopers, die Maandag
morgen weer hun zwerlleven konden be
ginnen, waren er vóór .9 uur al 20 aan
De Bilt geweest, zich bij de politie aan
meldende om brood en koffie.
Nederland en Venezuela.
De correspondentie tusschen onze regee
ring en die van Venezuela zal wel, zooals
reeds is bericht, ter kennis van de leden
der Volksvertegenwoordiging worden ge
bracht, doch „vertrouwelijk", dus bij de
geheime stukken, welke niet in de
Handelingen etc. gepubliceerd worden.
Aldus deelt men aan Het N. v» d. D.
mede van in den regel welingelichte zijde.
Wij lezen in de Daily Mail:
In officiëele kringen te Londen wordt
de overtuiging sterker, dat de Engelsche,
Fransche en Am.erikaansche regeering
binnenkort stappen zullen nemen om de
VenezoJaansche regeering in te prenten,
dat het noodig is, overeenkomsten te eer
biedigen. Naar de Londensche corres
pondent van de Birmingham Daily Post
gelooft, zijn er op dat stuk tusschen
Washington, Londen en Parijs reeds nota's
gewisseld. Waarschijnlijk zal de Neder-
landsche regeering, in verband met de
ervaring van de laatste weken, deelen in
wat de grootere mogendheden misschien
te Caracas gaan doen. In elk geval staat
het vast, dat men spoedig een besluit zal
nemen over wat men doen zal.
De New-York Herald (Parijsclie uitgaaf)
verneemt uit Washington, dat groote voor
raden gebruikte wapens van liet ministerie
van oorlog gekocht zijn. Mtn denkt dat
deze aankoop in verband staat met de
plannen voor een omwenteling in Venezuela.
Een dag vol onrust.
Gezond en wel en in opgewekte stem
ming was een Harlinger meisje 's morgens
van huis gegaan en in den trein gestapt,
om haar vrijer in het dorpje G. eens te
bezoeken. Er mankeerde haar niets om
zich ongerust over te maken, maar toch,
moeder had heel den morgen al zoo'n
