ZIERIKZËESüHE
NIEUWSBODE.
Dinsdag 28 Juli 1908.
(25 i e r i ls. zeesche
Couraxi t).
Algemeen Overzicht.
NIEUWSTMDIN6EN.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAO en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is 1,30, franco per post
1,60.
Voor het buitenland, verzending eens per week,
10,— per jaar bij vooruitbetaling.
63ste JAARGANG. No. 8647.
Uitgever-Hoofdredacteur i A. FRANKEL,
Oude Haven D 493.
Redacteur: J. WAALE.
AdvertentiÊnvan 1—3 regels 30 Cts.,
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags-, Woensdags- en Vrijdags-middags
2 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten geschieden bij den DirecteurA. J. DE L.OOZEHoek SdjuithavenZierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
In deze maand
moet de helft van den
Hoofdelijken Omslag over
1908 betaald worden.
Een opmerkelijke beweging in Turkije
voor de constitutie, een land, dat evenals
Rusland, autokratisch geregeerd wordt,
trekt op dit oo^nblik de algemeene aan
dacht. Deze beweging gaat uit van een
organisatie, gevormd door de Jong-Turken,
waarvan de grondslag is een radicale
wijziging van het huidige bestuursregime
en de schepping van een vertegenwoordi
gend regeeringsstelsel. Zij tracht haar doel
te bereiken door gewapend verzet tegen
het heerschend regime, door weigering
van belastingbetaling, door het maken van
propaganda in het leger om niet tegen het
volk en de revolutionairen op te trekken.
Zij heeft een manifest aan de groote
mogendheden uitgevaardigd, waarin het
Turksche despotisme en favoritisme in het
licht worden gesteld, en haar eisch om
een grondwet wordt toegelicht. In dat
manifest verklaart zij niet vijandig te staan
tegenover hen, die niet het Mohamedaansche
geloof belijden, en verzoekt zij de Mogend
heden dringend zich niet in den strijd voor
een grondwet te mengen. Een niet gering
deel van het leger schijnt reeds voor de
beweging gewonnen te zijn. Enkele gar
nizoenen zijn reeds tegen liet oppergezag
in opstand gekomen. Het brandpunt der
revolutionaire beweging is Macedonië. De
vraag is nu maar, zal het de Verhevene
Porte gelukken deze voor de dynastie ge
vaarlijke bewégïng den kop in te drukken.
Vermag zij het niet, dan zijn in Turkije
gebeurtenissen te wachten, die haar invloed
in geheel Europa zullen doen gevoelen.
Reeds heeft zij de Grondwet van 1876,
die door haar buiten werking was gesteld,
hersteld, amnestie verleend voor politieke
gevangenen, den censuur opgeheven en
de geheime politie afgeschaft.
Het streven der volkeren naar een
constitutioneele regeering in landen, die
tot nu toe onder het despotisme zuchten,
moet op den duur op een zegepraal van
het rechtsbeginsel uitloopen, dat aan dat
streven ten grondslag ligt. Natuurlijk zal het
voorkomen, dat, wanneer dat streven bereikt
is, zij, die bij het absoluut gezag belang
hebben, beproeven zullen dit te herstellen.
Aan den Shah van Perzië is dit in Teheran,
de hoofdstad van zijn rijk, vrijwel gelukt,
maar in Tabris, een stad van 180.000
zielen, die hij door zijn kozakken liet
bombardeeren, is het hem nog niet gelukt.
Tusschen de constitutioneelen en de aan
hangers van den Shah wordt in genoemde
tweede stad des rijks, volgens de laatste
berichten nog hevig gevochten. Een door
den Shah uit Teheran naar Tabris afge
zonden regiment infanterie heeft niet slechts
geweigerd tegen de constitutioneelen te
vechten, maar is zelfs met pak en zak
naar hen overgelbopen. De Shah, die
blijkens de martelingen, die hij aan de
gevangenen liet ondergaan, eigenaardige
gevoelens van menschlievendheid schijnt
te bezitten, speelt met zijn staatsgreep
hoog spel. Zij zou hem wel eens kroon
en leven kunnen kosten.
Wegens den ziektetoestand van Huien
burg, is het tegen hem gevoerde strafgeding,
dat in den laatsten tijd in de zaal van de
ziekeninrichting „la Charité" gevoerd werd,
verdaagd. De Berlijnsche correspondent
van het Fransche blad Le Matin heeft
Harden geïntervieuwd, hem vragend, wat
hij wel dacht van den loop, dien het proces
genomen had. Harden verklaarde, dat hij
het al lang had zien aankomen. Door
dozijnen getuigen kon hij het laten ver
klaren, dat hij voor weken en maanden
al had gezegd, dat Eulenburg op het
oogenblik, dat het vuur hem te heet aan
de schenen werd gelegd, zich er aan zou
weten te onttrekken. Overigens geloofde
hij, dat men nooit een personage van
zóó hooge positie zou vinden, die, wanneer
een onteerende straf hem van zoo nabij
dreigde, niet plotseling ernstig ziek zou
worden. Harden geloofde natuurlijk wel,
dat Eulenburg ziek was. Iemand, die zóó
had geleefd als deze, en reeds 25 jaren
geleden verklaarde, dat hij ziek en uit-,
geput was, kon op 61-jarigen leeftijd
natuurlijk niet meer gezond en krachtig
zijn, maar hij kwam er tegen op, dat door
Eulenburg zoowel als door zijn genees-
heeren diens ziekte gebruikt was om op
de jury een invloed van medelijden uit te
oefenen. Herstelt de patient, dan begint
het proces opnieuw. Maar bleven de doc
toren der, gezondheidstoestand van den
beklaagde onvoldoende voor een nieuw
proces achten, dan ging deze vermoedelijk
eeh reis tot herstel ondernemen en kwam
dan natuurlijk niet terug. Maar wat er ook
gebeure moge, niemand twijfelt meer aan
dc onschuld van Eulenburg. Harden had,
zeide hij, tot zuivering van het openbare
leven een vaderlandslievende daad verricht.
Zwitserland, dat voor politieke ballingen
en vluchtelingen steeds een veilig toevluchts
oord was, heeft in strijd met zijn asylrecht
thans besloten Wassiljef, een jeugdigen
Rus, die den onmenschelijken prefect van
Pensa vermoordde, aan Rusland uit te
leveren. Het besluit hiertoe werd door het
Bondsgerechtshof met 6 tegen 5 stemmen
genomen. Te Genève is een bijeenkomst
gehouden, die door ruim 4000 menschen
werd bijgewoond, waarin tegen deze uit
levering als een scherfding van het recht
van asyl geprotesteerd werd.
Te Parijs heeft mevrouw Pelletier,
doctores in de medicijnen, een Fransche
stemrechtvrouw terecht gestaan. Bij gelegen
heid van de jongste gemeenteraadsver
kiezingen heeft zij aan het hoofd van een
groepje dames druk voor haar beginsel
gemanifesteerd. Toen zij met haar mede-
standsters een stembureau wilde binnen
dringen, werd zij door een pöiWe-agent
tegengehouden. Zij heeft hier<j£ met een
steen een ruit van het stembureau inge
gooid, met de bedoeling, gelijk zij aan den
rechter zeide, om aan de vrouwen het
eerste lesje in de revolutionaire wetenschap
te geven. Zij werd voorwaardelijk tot f 8
boete veroordeeld.
De zoogenaamde diamantenfabrikant,
Lemoine, is, gelijk men weet, teneinde
het vonnis te ontloopen, dat hem wacht,
er van doorgegaan, natuurlijk medenemend
een kolossale som gelds. Zijn vrouw heeft,
daar haar echtgenoot voortvluchtig is,
echtscheiding aangevraagd en verkregen.
Vermoedelijk heeft hij verzuimd haar zijn
adres achter te laten, hetgeen haar ver
bolgenheid in die mate heeft opgewekt,
dat zij verkoos niet langer met hem samen
te leven.
portugal.
Lissabon, 23 Juli. De kerk St.-Vincent
de Paolo in Ponta Delgada (Azoren), is
met haar beroemde kunstschatten door
brand vernield.
frankrijk.
Parijs, 25 Juli. Een medewerker van
het Journal heeft een gesprek gevoerd
met Iswolsky, die hem zeide, dat de
aanstaande samenkomst der staatshoofden
te Reval zal strekken tot nog verdere
bevestiging van den wereldvrede. Rusland
wenscht goede betrekkingen met Duitsch-
land, maar met handhaving van het verbond
met Frankrijk, dat de onveranderlijke
grondslag is van zijn buitenlandsche staat
kunde.
Het Fransche bestuurbare luchtschip
„République" heeft te Parijs een nieuwen
proeftocht gedaan, die goed geslaagd is.
De ballon had wat moeite bij het binnen
gaan in de loods, maar hij bekwam geen
averij.
De luchtreiziger Blériot, die met zijn
vliegtoestel een proeftocht deed te Issy
les Moulineaux, is daarbij ter hoogte van
5 meter neergestort. Het voorgedeelte van
het toestel werd gebroken, maar Blériot
zelf bleef, ongedeerd.
Een slimme oplichtster te Parijs heeft
weer eens een nieuw systeem uitgevonden
en verschillende menschen zijn er reeds
Ingevlogen. Eenvoudig en stemmig gekleed,
komt zij in een juwelierswinkel, zoekt
allerlei kostbaarheden uit en vraagt of zij
iemand mee kan krijgen naar haar woning.
Zij noemt zich juffrouw van gezelschap,
nu eens van een predikant, dan weer van
een pastoor, wier adressen ze opgeeft.
Terwijl de loopjongen die mee is gegaan
aan de voordeur blijft wachten, vraagt zij
belet bij den eerwaarden heer en houdt
telkens hetzelfde praatje: Haar zoon is
een onverbeterlijke deugniet en geeft haar
veel moeite, vooral sedert zij weduwe Is.
Hij heeft slechte kameraden en om hem
aan dien invloed te ontrekken, zou het
zeer wenschelijk zijn als hij in een
opvoedingsgesticht werd geplaatst.
Getroffen door dit venaal, zegt de
geestelijke, dat de jongen maar eens bij
hem moet komen. Nu, dat is heel ge
makkelijk, want de moeder heeft den
deugniet meegebracht. Zij zal hem direct
halen, maar ze is bang voor haar zenuwen
en wil dus liever het onderhoud niet
bijwonen en zal beneden wachten.
Dan wordt de bediende door den
geestelijke over zijn streken onderhouden
en er ontstaat een gesprek, waarvan de
jongen in 't eerst niets begrijpt. In den
tijd, die noodig is om de zaak op te
helderen, is de oplichtster natuurlijk al
een heel eind uit de buurtmet de
juweelen in haar zak.
Nu de truc eenmaal bekend is, zal het
wel uit zijnmaar de bedriegster heeft het
kunstje reeds herhaaldelijk met succes
kunnen toepassen.
De pcho de Paris vertelt, dat de
laatste Ministerraad vóór het vertrek van
president Falliéres naar het Noorden zich
heeft beziggehouden met het aanstaand
huwelijk van 's presidenten dochter. Hoe
wel het er strikt intiem bij toe zal gaan,
moet men besloten hebben, dat alle
ministers zonder uitzondering bij de
burgerlijke en kerkelijke plechtigheid
tegenwoordig zullen zijn. Clémenceau zal
er zijn reis naar Karlsbad tot 12
Augustus voor uitstellen.
De correspondent te Monaco van
Le Journal seint, dat Prins Albert van
Monaco President Falliéres en Keizer
Wilhelm li heeft uitgenoodigd, tegen
woordig te zijn bij de onthulling van het
standbeeld van Gambetla.
duitschland.
Berlijn, 25 Juli. De ochtendbladen
melden, dat gisterenavond om acht uur
het oude militaire luchtschip onder leiding
van majoor Sperling een uur lang op
250 M. boven het schietterrein van Tegelen
gemanoeuvreerd heeft met een volledig
toestel voor draadlooze telegrafie („Tele-
funken") aan boord. De proeven tot het
onderhouden van verbinding met het
luchtschippersbataljon slaagden uitmuntend.
Officieus wordt nu bekend gemaakt,
dat Koning Edward te Homburg den
Duitschen Keizer een bezoek zal brengen.
De datum is nog niet bepaald.
Koning Edward, die, gelijk men weet,
na zijn bezoek aan Keizer Frans Jozef te
Ischl naar Mariënbad gaat, zal daar niet
alleen een bezoek ontvangen van den
Oostenrijkschen Kroonprins, maar ook
waarschijnlijk een samenkomst hebben
met den Franschen premier Clemenceau,
en met den Russischen Minister van
Buitenlandsche Zaken.
belgië.
Brussel, 23 Juli. De beraadslaging over
het Congovraagstuk werd in de Kamer
voortgezet. De afgevaardigde Woeste stelde
op het eerste artikel een amendement voor.
Hij betoogde, dat de dienst van de Congo-
leesche schuld ten laste der kolonie zal
blijven, tenzij de wet het tegenovergestelde
bepaalt. Het amendement werd aangenomen
met 74 tegen 44 stemmen. Artikel I werd
daarna met zitten en opstaan aangenomen.
De Kamer ging daarna over tot de
behandeling van artikel II.
Artikel I zegt, dat de Belgische Congo
een „persoonlijkheid" heeft onderscheiden
van die van het moederland, het wordt
beheerscht door bizondere wetten en het
actief en passief van België en kolonie
blijven gescheiden.
De Chineesthe gezant alhier ver
klaarde, naar aanleiding van een bericht
in de New-York Herald, dat de keizer van
China gestorven zou zijn, dat de keizer
drie dagen lang ongesteld is geweest ten
gevolge van de hevige warmte, en dat dit
aanleiding tot het gerucht van zijn dood
gegeven heeft.
nederland.
Amsterdam, 25 Juli. In het bovenhuis
van perceel 8 in de Reguliersbreestraat
was gisterenavond de huishoudster van
den heer G., een Fransche dame, bezig
met iets te koken op een spiritustoestel.
Het toestel viel om, met het gevolg, dat
de brandende spiritus in een ommezien
het dunne zomertollet van de huishoudster
had aangetast. Helaas stond binnen een
paar seconden de arme vrouw in lichtelaaie.
Toen de huisgenooten op haar hulpgeschrei
toegesneld waren, vonden zij de huishoudster
op den grond liggen, het geheele lichaam
met brandwonden overdekt. Haar kleeren
waren al geheel verbrand.
Door den hoofdbrandmeester Boete, die
inmiddels na alarmeering met een wagen
verschenen was tot hulpverleening bij het
binnenbrandje dat ontstaan was, werd een
eerste verband gelegd, waarna de deerlijk
verwonde vrouw per brancard naar het
Binnen-Gasthuis vervoerd werd. Aldaar is
zij vannacht te drie uur aan de gevolgen
overleden.
Door de broodbakkers-patroons-
vereeniging „De Voorzorg" alhier is
besloten om jaarlijks in 't najaar een
broodbakkers-wedstrijd te houden. Er zal
een kampioen-wisselprijs ter waarde van
f 500 gesticht worden. Deze blijft het
eigendom der vereeniging, en wordt aan
den winnaar slechts voor den tijd van
één jaar afgestaan. Hij ontvangt boven
dien als blijvend eigendom een massief
zilveren verkleinde copie van den wissel-
prijs, en zijn meesterknecht of voorman
een zilveren medaille met diploma. De
deelname zal openstaan voor alle bakkers
patroons in Nederland.
Kort geleden hebben we uitvoerig
melding gemaakt van een inval door de
politie in het speelhuis aan den Amstel 9.
Er werd daar na dien tijd kalm doorgespeeld,
ook nog toen na een paar dagen weer de
inspecteur Pijper de spelers overrompelde.
Opnieuw is gisterennacht te drie uur
een inval gedaan en zijn 15 spelers en de
houder, Van Buren geheeten, naar het
politiebureau gebracht. Het „jeu debarracq"
werd in beslag genomen.
In weerwil van het optreden der politie,
verrijzen nieuwe speelhuizen als padde
stoelen uit den grond. Een vrij groote
inrichting is de Club Internationaal op den
N.-Z. Voorburgwal, met uitgangen aan de
Spuistraat. Er wordt hier ook jeu de
barracq gespeeld. Behalve dit speelhuis,
zijn er nog eenlge kleinere inrichtingen
in het centrum der stad. De politie kan
wel aan den gang blijven.
's-Gravenhage, 25 Juli. Gisterennacht
hebben inbrekers een bezoek gebracht
aan een tweetal perceélen in de Vlaming
straat alhier. Vermoedelijk door middel
van een valschen sleutel hebben zij zich
toegang verschaft tot een ledig staand
bovenhuis, zijn toen, door uit een raam
te klimmen, gekomen op de lantaarn boven
het kantoor en het achtergedeelte van het
magazijn van „Le bon Tailleur". In het
kantoor hebben zij het licht opgestoken,
en, om niet de aandacht van nachtelijke
voorbijgangers te trekken, hebben zij de
gordijnen van de paskamer voor de glazen
en voor de deur van het kantoor gehangen.
Daarop hebben zij den lessenaar gefor
ceerd, en daaruit een niet groot bedrag
aan geld, ongeveer f 8, weggenomen.
Vruchteloos hebben zij getracht het slot
van de brandkast te forceeren, doch zij
slaagden er in, nadat zij de kast midden
in het kantoor hadden neergelegd, met
behulp van de in de werkplaats gevonden
groote persijzers en coupeursscharen, een
gat in de brandkast te maken, echter niet
groot genoeg om het bankpapier en het
zilvergeld (tot een bedrag van pl.m. f 1000),
hetwelk de kast bevatte, er uit te kunnen
halen. De scharen, die ongeveer f 30 per
stuk kostten, zijn geheel vernield of ernstig
beschadigd. De dieven hebben, blijkbaar
uit wraak over het mislukken der poging
om de brandkast te forceeren, een aantal
coupons stoffen uit het magazijn genomen
en daaruit groote stukken gesneden, die
later op het dak van het belendend perceel
zijn teruggevonden. De schade, welke de
eigenaren van het magazijn door deze
vernieling lijden, is zeer aanzienlijk, daar
wel de inhoud van de brandkast tegen
braak was verzekerd, doch niet de in het
magazijn of op het kantoor aanwezige
gelden en goederen.
De inbrekers hebben vervolgens, waar
schijnlijk langs den weg dien zij gekomen
waren, het magazijn verlaten, en over het
dak van het aangrenzende perceel heen,
zijn zij toen blijkbaar door inklimming in
het magazijn van den heer Borst gekomen.
Daar hebben zij het kasregister van de
toonbank naar de keuken gesleept, en het
daar door middel van een beitel geforceerd.
De heer Borst had 's avonds te voren om
ongeveer zeven uur den inhoud uit het
kasregister genomen, zoodat er niet meer
in was dan 's avonds nog was ontvangen,
n.l. ongeveer twaalf gulden. Ook twee
parapluies en een groot aantal dassen
worden vermist. Aan de brandkast is hier
niet geraakt. Ook de heer Borst was alleen
wat betreft den inhoud daarvan verzekerd.
Vrijdagnacht hebben drie mannen
zich, door middel van een valschen sleutel,
toegang verschaft tot het kantoor der
vijlenfabriek aan den Haagweg, nabij Delft.
De directeur werd gewaarschuwd door
een electrischen verklikker en loste een
revolverschot in de richting van het
kantoor, waarop de inbrekers aftrokken,
onder de kalmeerende vermaning: „Bedaar
maar". Er wordt niets vermist.
Rotterdam, 25 Juli. Bij het bestuur der
brandweervereniging „Altijd Waakzaam"
alhier, is een schrijven ontvangen van het
bestuur der Rotterdamsche Kermisver-
eeniging, meldende, dat d? kermis zal
aanvangen op Zondagavond 9 Augustus,
en dat daar dan 5 brandwachten aanwezig
moeten zijn. Het terrein, waarop de
kermis gehouden wordt, is 14 000 vierk.
meter groot en is gelegen onder Overschie.
Er is geen plekje meer te huur. De
toestemming van den burgemeester van
Overschie is verkregen onder bepaling,
dat gedurende den duur der kermis eiken
avond te 12 uur alles moet sluiten.
In de ouderlijke woning aan de
Leuvehaven alhier werd gisteren de 22-
jarige zoon van den vice-consul van
Denemarken, den heer Kirchheiner, dood
gevonden tengevolge van gasverstikking.
Bij het naar bed gaan was het gaskraantje
na het sluiten vermoedelijk uit zichzelf
weder opengevallen.
Door de politie alhier is aangehouden
en in bewaring gesteld zekere Jacob Visser,
alhier in de Fleretstraat woonachtig. Deze
man moet zich als penningmeester van de
Sleepers- en Voerliedenvereeniging schuldig
gemaakt hebben aan een verduistering van
f 1115,82, ten nadeele van deze vereeniging.
Er moest circa f 1300 in kas zijn. De
boeken werden in orde bevonden, doch
het geld was weg.
Bij het onvoorzichtig omgaan met
een geladen revolver in de ouderlijke
woning aan de Aert van Nesstraat heeft
de 19-jarige klerk op het Bevolkings
bureau, C. genaamdzich door een
revolverschot aan het hoofd zoodanig
verwond, dat dr. Kramer, die te hulp
geroepen werd, slechts den dood kon
constateeren. Reeds meermalen was de
jongeling gewaarschuwd voorzichtig te
zijn met vuurwapens.
Goedereede, 24 Juli. Het op den vuur
toren alhier nieuw aangebrachte bliksem
licht zal met ingang van 15 Augustns a.s.
ten dienste van de scheepvaart worden
ontstoken.
Het huiplicht zal op gemelden datum
worden gedoofd.
Uit Stad en Provincie.
Zierikzee, 27 Juli. Na vele teleur
stellingen heeft het „Leger des Heils" ook
hieT thans zijn tenten opgeslagen.
In de Kinderstraat, nabij het post
en telegraafkantoor, is een nieuw gebouw
gesticht, waarvan het beneden-gedeelte
voor de bijeenkomsten bestemd is, en het
boven-gedeelte als woning voor de be
trokken personen dienst zal doen.
De vergaderzaal biedt, behalve het
platvorm, ruimte voor pi. m. 200 personen,
terwijl de woning daarboven een smaak
volle gelegenheid tot huisvesting geeft.
Voor zoover wij de uitvoering van het
werk kunnen beoordeelen, is het gebouw
practisch en net ingericht. De aan
nemer, de heer Panny, heeft van de ruimte
zooveel mogelijk profijt getrokken, en de
heer Beuzenberg, die met het ververs-
werk belast was, heeft getoond, dat hij
zijn vak grond g kent. In de zaal is alles
oud-eikenhout en in de woning zooals
het in een nette huishouding past. Het
geheel is keurig afgewerkt.
De opening der zaal zal in de volgende
maand plaats hebben.
Er bestaan plannen tot exploitatie
van een stoomtram van de Belgische bad
plaats Knoctte over Cadzand, Nieuwvliet
en Groede naar Breskens. In België moet
