ZIERIKZEESCHE
IMEUWSB ÖI»Ë.
Donderdag 16 Juli 1908.
Aanbesteding
ivoiÈÉol too? MoflMjs
Ie M
LEERAAR
STEMMING
Algemeen Overzicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
(5S ierik.zeesche
O o u r a n t).
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is 1,30, franco per post
1,60.
Voor het buitenland, verzending eens per week,
10,— per jaar bij vooruitbetaling.
63ste JAARGANG. No. 8642.
Uitgever-Hoofdredacteur: A. FRANKEL,
Oude Haven D 493.
Redacteur: J. WAALE.
Advertentiênvan 13 regels 30 Cts.,
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiter'ijk tot des
Maandags-, Woensdags- en Vrijt1 0a-middags
2 ure bezorgd wor ':-i.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend
Alle betalingen moeten geschieden bij den Directeurs A- I. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
van de levering der benoodigde Steen
kolen, ten behoeve van enkele gemeente-
inrichtingen, voor het winterseizoen van
1908/9, op Woensdag den 22 Juli e.k.,
's middags 12 uur, ten Raadhulze.
De Voorwaarden liggen Ier Icïtng op de
Secretarie der gemeente.
Aan bovengenoemde inrichting komt te vaceeren
de betrekking van
in de Natuur- en Werktuigkunde en de Kennis
van Bouwstoffen, in de 2e, 3e en 4e klasse.
5 lesuren 's weeks. Belooning f 200 per cursus.
(Behoudens nadere goedkeuring).
De cursus begint 1 October en eindigt 31 Maart.
Sollicitatic'n (adres aan den Raad op zegel) in
te zenden bij den Burgemeester vóór den 25sten
Juli 1908.
ter verkiezing van een lid van den
Gemeenteraad van Zierikzee.
De BURGEMEESTER van Zierikzee brengt
ter openbare kennis, dat op Vrijdag den 24
Juli a.s., van des morgens 8 tot des namiddags
5 uur, eene stemming zal plaats hebben, ter ver
kiezing van een lid van den Gemeenteraad, ten
gevolge van het overlijden van den heer Mr.
J. C. VAN DER LEK DE CLERCQ, waarvoor als
candidaten zijn gesteld de heeren:
P. J. BOONE,
W. DU CLAUX
en Mr. D. ENGELBERTS»
De stembureaux houden zitting in het Raadhuis,
en wel dat voor het le stemdistrict in de Raadzaal,
en dat voor het 2e stemdistrict in de kamer voor
den Gemeente-Secretaris, waarvoor de toegang
is door de Gemeente-Secretarie.
Tevens wordt de aandacht gevestigd op art. 128
van het Wetboek van Strafrecht, luidende
„Hij, die opzettelijk zich voor een ander
„uitgevende, aan eene krachtens wettelijk
„voorschrift uitgeschreven verkiezing deel-
„neemt, wordt gestraft met gevangenisstraf
„van ten hoogste één laar".
Zierikzee, den 15 Juli 1908.
De Burgemeester voornoemd,
H. C. MOOLENBURGH.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Zierikzee brengen ter kennis van belangheb
benden, dat de openbare Veiling der TIENDE-
VRUCHTEN, aankomende deze Gemeente, voor
den jare en oogst van 1908 zal plaats hebben op
Donderdag den 23 Juli a.s., des voormiddags
te 10 uur, op het Raadhuis dezer Gemeente.
Zierikzee, den 15 Juli 1908.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
H. C. MOOLENBURGH, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
Het Engelsche Lagerhuis heeft in
derde lezing het door de regeering in
gediend wetsontwerp op het ouderdoms
pensioen met groote meerderheid van
stemmen aangenomen. Niet zonder oppo
sitie kwam de aanneming tot stand. Aan
gevoerd werd door hen, die tegenstanders
zijn van een pensionneering zonder premie
betaling op zekeren leeftijd, dat het sparen
er door wordt tegengegaan, een argument,
dat geen hout snijdt. Anderen waren van
oordeel, dat men de ouden van dagen niet
pensionneeren moest, maar dat men ten
behoeve van hen de armenbedeeling beter
moest regelen. Weer anderen, die ook
tegen staatspensionneering gekant waren,
waren van gevoelen, dat zij, die op pen
sioen wilden aanspraak maken, dan ook
verplicht waren daarvoor jaarlijks een
zekere bijdrage te storten. Zooals men
zich wellicht nog herinnert, krijgt men
volgens de pas aangenomene Engelsche
wet op zeventig jaar drie gulden wekelijks
pensioen, zonder vooraf hiervoor iets te
hebben bijgedragen. Naar aanleiding der
totstandkoming van deze wet door het
Lagerhuis heeft de Nederlandsche Bond
voor Staatspensionneering, die te Tiel zijn
achtste jaarvergadering hield, aan den
Engelschen Minister Asquit een telegram
van hulde gezonden.
De Fransche regeering werd voor de
zooveelste maal door Jaurès in de Kamer
van Afgevaardigden geïnterpelleerd over
de bezetting van de havenplaats Azemmocs
in Marrokko door generaal d' Amade, ten
behoeve van den Sultan Abdel-Azis. in
het slot van zijn rede drong hij er op aan,
dat de regeering de Fransche troepen uit
Marokko zou terugtrekken. Namens de
regeering beantwoordde de Minister Pichon
den interpellant. De bezetting van Azem-
moes, zeide deze, was daarom geschied,
omdat men geweigerd had over genoemde
havenplaats amunitie door te laten. De
plaats was hierop door de Fransche
troepen bezet, zonder dat deze een schot
hadden behoeven te lossen.
Met 259 tegen 257 stemmen besloot de
Fransche Kamer de behandeling der vraag,
of de doodstraf zal afgeschaft worden of
behouden blijven, overeenkomstig het
regeeringsvoorstel, na de Kamervacantie
voort te zetten. De Minister zeide in de
toelichting tot zijn voorstel, dat de be
slissing over een zoo gewichtig vraagstuk
niet moest genomen worden op een tijd
stip, dat de publieke opinie en met haar
de volksvertegenwoordiging onder den in
druk van eenige sensatiemakende moorden
verkeerden. Hij wilde, dat men onbevangen
het vraagstuk onder de oogen zag en tot
een oplossing bracht.
Graaf Von Zepplin, de uitvinder van
de bestuurbare luchtscheepvaart, is zeventig
jaar geworden. Van vele en verschillende
zijden ontving hij op dien dag welverdiende
huldeblijken. Graaf ZeppHn genoot een
militaire opleiding. Hij werd luitenant, en
ging hierop aan de universiteit te Tubingen
sludeeren. Na beëindiging van zijn studiën
werd hij bij het ingenieurskorps geplaatst,
in den oorlog met Frankrijk onderscheidde
hij zich door zijn heldhaftig gedrag. Na
den oorlog wijdde hij zich aan de beoefe
ning der luchtscheepvaart. In 1873 ver
scheen van zijn hand het eerste geschrift
over het bestuurbare luchtschip. In zijn
uitvinding stelde men in den beginne
weinig vertrouwen. Men spotte met zijn
beweringen, dat hij het middel had ge
vonden het luchtschip tc kunnen besturen.
Maar allengs verdween die spot, die thans
voor een algemeene bewondering heeft
plaats gemaakt. De gevolgen van de uit
vinding, die Graaf Von Zepplin deed, 2ijn
nog niet te overzien. Wie weet, of niet
daardoor in het verkeerswezen en op
militair gebied een geheele ommekeer
teweeg wordt gebracht.
In Rusland zet de Teactie haar schande
lijk werk onafgebroken voort. De gevange
nissen zijn overladen, en de beulen hebben
volop werk. Werd gisteren in heel Frankrijk
de val van de Bastille in 1789 door het
volk feestelijk gevierd, de dag zal komen,
dat ook de Bastille van het Russisch
despotisme, de Schliisselberger vesting,
waarin zoovele politieke gevangenen aan
de grofste willekeur zijn overgeleverd,
zal gesloopt worden. Als een staaltje
slechts van die willekeur halen wij een
recente gebeurtenis aan. De staatkundige
gevangene, Krasnobrodski, stond 's morgens
om tien uur vóór het raampje van zijn
cel broodkruimels te strooien voor de
rondfladderende duiven. Wegens dit feit
werd hij door een opzichter, die op den
vestingmuur stond, i bout portant dood
geschoten. De opzichter werd niet alleen
niet gestraft, niet alleen in zijn betrekking
gehandhaafd, maar voor zijn dienstijver
zelfs geprezen. De overige gevangenen zijn
over dezen moord zóó verontwaardigd, dat
zij besloten hebben om, zoolang die
opzichter nog in functie is, zich van
wandelen te onthouden.
De Rijksdoema heeft, gelijk men weet,
de marine-begrooting indertijd wegens den
voorgenomen bouw van pantserschepen,
afgestemd. De Rijksraad keurde haar echter
goed. Een commissie van twaalf leden
werd alsnu gevormd, waarvan zes door
de Rijksdoema, en zes door den Rijksraad
werden aangewezen, teneinde tot overeen
stemming te komen. Die overeenstemming
kwam echter niet; elk bleef op zijn stuk
staan, zoodat de commissie zonder het
gerezen conflict tot een oplossing te
hebben gebracht, onverrichterzake naar
huis ging. Nu zal voor dit jaar de marine-
begrooting van het vorig jaar gelden.
De Rijksdoema is thans uiteengegaan,
en zal den 28sten October weer bijeen
komen.
Vermeiden wij nog, alvorens, wij van
de Rijksdoema afstappen, dat bij haar is
ingekomen een door 103 leden geleekend
voorstel tot afschaffing van de doodstraf.
Dit voorstel zal, als de Doema weer
bijeenkomt, behandeld worden.
In het Turksche leger heerscht, voor
namelijk onder den officiersstand, groote
ontevredenheid. Het tractement wordt
slecht uitbetaald. En daar de heeren van
den wind niet kunnen leven, zoo zetten
zij, wat begrijpelijk is, een grooten mond
op, teneinde betaling van het hun toe
komende te erlangen. Daarbij komt, dat
2ij in hun doen en laten door spionnen
worden gadegeslagen. Er zijn namelijk
onder hen velen, die zich bij de Jong-
Turksche beweging, welke op hervormingen
aandringt, hebben aangesloten. De regeering
weet dit, en laat hen daarom bespieden.
Zij zijn echter van die bespieding niet ge
diend. Een en ander heeft hen ontevreden
gestemd.
Dank zij den finantieelen en moreelen
steun van Rusland is de staatsgreep in
Perzië volkomen gelukt. Tabris, het laatste
toevluchtsoord der constitutioneelen, wordt
door de kozakken van den Shah, die door
Russische officieren worden aangevoerd,
gebombardeerd. En voor dat bombardement
zuilen de constitutioneelen, hoe hardnekkig
zij zich ook mogen verdedigen, wel moeten
zwichten.
Een broeder van den Shah is met zijn
zevenjarigen zoon Perzië ontvlucht, en is
over Moskou naar Oostenrijk gereisd.
Hij moet zich aldus hebben uitgelaten:
ik heb mijn vaderland verlaten om niet
de oorzaak te worden van een nog ver
schrikkelijker bloedvergieten. De consti
tutioneel partij, waartoe ik zelf ook
behoor, groeit met den dag, en als de
tegenwoordige Shah van den troon wordt
gestooten, wat zeker gebeuren zal, dan
wil men mij tot Shah uitroepen. Dc Shah
is lyranniek en barbaarsch, en amuseert
zich met de vreeseiijkste gruweldaden bij
te wonen.
Alle politieke clubs zijn gesloten. Het
kiesrecht zal door den Shall zoodanig
worden gewijzigd, dat hij. wanneer de
verkiezingen worden uitgeschreven, op een
slaafsch Parlement zal kunnen rekenen.
De Russische Czar gaf hem in dat opzicht
een leerzaam voorbeeld.
OOST-INDIË.
Blijkens een Maandag ontvangen officieel
regeeringstelegram is het bivak te Manggo-
poh in den avond van 11 dezer weder
overvallen.
Onzerzijds werd een inlandsch fuselier
zwaar gewond, terwijl de aanvallers zes
dooden bekwamen.
Bij den eersten overval op genoemd
bivak werden niet acht Inlandsche maar
vier Europcesche en vier Inlandsche fuse
liers zwaar gewond.
AUSTRALIË.
Melbourne, 12 Juli. Volgens de Chro
nicle bestaat er vrees voor onlusten,
ontstaan door de zeerooverij door
Hollandsche schepen, uitgeoefend op het
Esperance-rif, ten westen van Australië.
De minister-president der gefedereerde
staten weet niet zeker, of de Australische
controle over de paarlenvisscherij zich tot
dit rif uitstrekt, en verzocht het departe
ment van koloniën hem hierin voor te
lichten.
AMERIKA.
New-York, 12 Juli. Samuel Gompers,
de president van de Amerikaansche
Arbeidsfederatie, heeft zijn goedkeuring
gehecht aan het geheele programma van
de democratische partij, opgesteld in
Denver. De republikeinen vreezen een
harden strijd voor hun candidaat Taft. De
candidaat der democraten, Bryan, was
gisteren het middelpunt van talrijke be
toogingen in zijn woonplaats, Lincoln in
Nebraska. Duizenden cowboys en boeren
waren rond zijn woonhuis vergaderd en
hoewel daardoor een groot deel van zijn
hooioogst te loor ging, stak Bryan telkens
maar weer redevoeringen af. 's Avonds
werd hem een serenade gebracht; de
uitgelatenheid bedaarde eerst bij het
krieken van den dag.
PORTUGAL.
Lissabon, 13 Juli. In de Eerste Kamer
heeft de beraadslaging over de civiele
lijst van het koninklijk huis opnieuw aan
leiding gegeven tot heftige tooneelen. Cosla
bestempelde het verieenen van de voor
schotten aan de koninklijke familie met
den naam van „diefstal". De vergadering
moest worden geschorst. Costa en Garcia,
die bij de zaak betrokken werd, zullen
duelleeren.
RUSLAND.
De doema is Zaterdag bij keizerlijk
besluit tot 18 October verdaagd.
De regeeringspers roemt het met vacantie
gaande parlement, dat hoewel niet zonder
fouten, het grondwettige stelsel bevestigd
heeft en het vertrouwen der bureau-cratie
heeft weten te verwerven. De onafhankelijke
bladen zijn daarentegen van een andere
meening. De doema heeft geenerlei in
vloed gehad op het sociale leven in
Rusland, zegt het kadettenblad en leverde
geenerlei waarborgen op voor het herstel
van geregelde toestanden. Voor het land
heeft de doema niets gedaan, zeggen
anderen.
De regeering gaat bij wijze van
proef het onderwijs in het Poolsch in 240
scholen van het gouvernement Warschau
toelaten.
Negen bereden bandieten hebben
niet ver van Tiflis 3 omnibussen en 9
andere voertuigen aangehouden en de
reizigers uitgeplunderd. Ze namen zelfs
een geestelijke zijn gouden kruis af. Zes
paarden bleken ook van hun gading te zijn.
ENGELAND.
In Londen heeft het Maandag 1.1. 10 uur
aan één stuk door geregend. Er viel meer
dan een inch water.
Te Heme Bay viel in 3} uur 3 inch
(ongeveer een d.M.) Verscheiden straten
stonden drie of vier voet diep blank.
Uit alle declen van Engeland komen
berichten van wCn geweldigen regenval.
DUITSCHLAND.
Definitief kan thans worden verklaard,
dat zeven inenschcn bij de bruginstorting
tc Keulen om het leven kwanten. Van de
in het ziekenhuis zijnde personen werden
twee ernstig gewond, de anderen kunnen
over eenige dagen als hersteld ontslagen
worden.
Van officieeie zijde wordt verder mede
gedeeld, dat dc ramp niet aan te zwakke
constructie te wijten is; omtrent de oorzaak
is nog niets bekend.
De 22-jarige prins Herman van
Saksen-Weimar-Eisenach, zoon van prins
Wilhelm en een prinses van Isenburg-
Biidingen-Wachtersbach, luitenant bij een
regiment ulanen, is wegens verkwisting
onder curateele gesteld.
BELGIË.
Het te Brussel vermiste meisje is terecht.
Ze werd door den vader teruggevonden
in het park van St.-Gillis. Ze vertelde,
dat ze, nadat ze daar den eersten nacht
had doorgebracht, weer naar de slad
wilde terugkeeren, maar van een vriendin
netje hoorde, dat er zooveel in de couranten
over haar gesproken werd. Ze dorst toen
niet meer terug te komen, en verschool
zich in het park, waar ze al dien tijd
bleef, totdat een ander kind aan haar
vader vertelde waar ze was.
Dit verhaal bleek echter geheel gelogen.
De politie heeft ontdekkingen gedaan, die
een treurig licht werpen op de zedelijke
gesteldheid van het 14-jarig meisje. We
behoeven alleen maar te melden, dat er
nu acht personen zijn gearresteerd, die
allen in dien tijd met haar zijn uit geweest,
op één oogenblik vier te gelijk.
Aan den overweg van de spoorbaan
te Danimille, bij Arras, was de baanwachter
Vrijdagnacht bezig de boomen te openen
na het voorbijrijden van den trein van
Boulogne. Op dat oogenblik kwam er een
automobiel in volle snelheid aangereden,
verbrijzelde de boomen en wierp den
wachter omver. Zij verdween daarop in
de richting van Arras. Er zaten vier
personen in het rijtuig. Toen de baan
wachter gevonden werd, was de man
dood. Hij was in de volle borst getroffen.
Antwerpen, 14 Juli. Een schip uit den
Congo heeft bericht meegebracht dat in
Fransch Congo een Fransche factorij door
inboorlingen is aangevallen en vernield,
de Europeanen konden zich ter nauwernood
redden.
Een twintigtal miliciens, die te Lasanha
belast waren met de inning der belastingen,
zijn door dc inboorlingen vermoord. Er
zijn 300 soldaten en 5 officieren heen
gezonden om den vrede te herstellen
onder de bevolking, die al verscheidene
jaren in opstand was geweest.
NEDERLAND.
Terschelling, 13 Juli. De oude menschen-
redder Hendrik de Haan, thans gebrekkig
en behoeftig geworden, ontving onlangs
een brief met een postwissel groot f 12,68,
door den heer Boon, uitgever van De Prins,
hem toegezonden, zijnde de opbrengst van
een collecte, gehouden onder eenige
Hollanders, door den heer N. R. Mooi,
postbus 873 te Johannesburg in Transvaal.
De brief bevatte onder meer de inteeken-
lijst, waarboven het portret van den
ouden zeerob, zooals dit destijds geplaatst
was in De Prins.
Van de N.- en Z.-Holl. Reddings-
Maatschappij werd hem bovendien f 10
per maand toegekend, 't Was blijdschap
voor den oude. Hij redde, meest met zijn
eigen zoon Berend, ongeveer 140 schip
breukelingen, waarvan menig bewijs hem
als erkenning is verstrekt, maar nu is de
man oud en arm, en een finantiëele
tegemoetkoming den ouden man lang niet
onwelkom.
Medemblik, 13 Juli. De beruchte Veltman,
die in 1900 wegens poging tot moord door
de Amsterdamsche rechtbank veroordeeld
was tot 14 jaar gevangenisstraf, is in den
afgeloopen nacht uit het krankzinnigen
gesticht alhier ontvlucht.
Gelijk men zich zal herinneren, had
Veltman in 1900 met een «vriend op de
Brouwersgracht getracht, den brigadier
Van Stralen van het leven te berooven.
Hij werd daarop tot 14 jaar gevangenisstraf
veroordeeld. Doch in de strafgevangenis
hield hij zich krankzinnig, zoodat men hem
opzond naar het krankzinnigengesticht
alhier. In deze inrichting had Veltman,
behalve nu en dan een vlaag, zich vrij
ruslig gehouden. Oogenschijniijk leek hij
een suffe, in zijn geestvermogens gekrenkte
man, die het den bewakers niet lastig
maakte en dus weinig toezicht r-^dig had.
Thans blijkt, dat Veltman allen slim af
geweest is. In den nacht van Zondag op
Maandag heeft hij weten te ontsnappen.
Hij is ontvlucht door een venster en klom
verder over het hek. Eerst in den morgen
werd zijn verdwijning b' nerkt.
Men vermoedt, d: naar België de
wijk heeft genomen, oaartoe geholpen door
vrienden, die van zijn plannen op de
hoogte waren. Tot nu toe is geen spoor
van Veltman gevonden.
Oude water, 14 Juli. Omtrent den
moordenaar van de vrouw van Jut ver
nemen wij het volgende:
Gemeente- en rijkspolitie waren in ver
schillende richtingen per fiets er op uit
om den verdachte op te sporen. De
rijksveldwachter A. Hoogzand, uit Haas
trecht, had toevallig va een landlooper,
een goede kennis v den verdachte,
gehoord, dat deze zich phieid in Hoenkoop,
niet ver van Oud' a.er. Hoogzand spoedde
zich nu per fkL naar de hem aangewezen
verblijfplaats en ontmoette den bedoelden
persoon; hij maakte nu met hem een
praatje.
De verdachte v. d. W. kreeg echter
argwaan en sprong nu te water, na eerst
nog even een teug te hebben genomen
uit een flesch met sterken drank, die hij
bij zich had. Voor Hoogzand was het nu
niet gemakkelijk den drenkeling op 't droge
te krijgen, doch met inmiddels toegeschoten
hulp gelukte het hem eindelijk v. d. W.
meester te worden. Men moest hem
geneeskundige hulp verieenen.
Leiden, 13 Juli. Omtrent het in het
vorig nummer kortelijk gemelde spoorweg
ongeluk vernemen wij nader het volgende:
Zondagmiddag tegen 5 uur passeerde
de stoomtram naar Haarlem van Leiden,
den overweg van de Hollandsche Spoor
nabij Warmond, in het verlengde liggende
van de Leidschestraat.
Op hetzelfde oogenblik kwam trein 131
van Amsterdam naar 's-Gravenhage aan
gereden.
Hoewel de machinist van dezen trein
nog alle moeite deed om te stoppen, kon
hij niet voorkomen, dat de achterste twee
wagens van de tram werden ingereden
en 10 meter werden meegesleept.
De schok was zóó hevig, dat de beide
tramwagens geheel versplinterd werden.
Tot op 50 meter afstands vond men later
nog weggeslingerde stukken van deuren
en kozijnen terug.
Van den trein werd alleen de treeplank
