ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Zaterdag 6 Juni 1908.
NESTLE3
Derde Blad.
(Z ierils-zeesolie
Cour an t).
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
Voor het buitenland, verzending eens per week,
10,— per jaar bij vooruitbetaling.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
63ste JAARGANG. No. 8626.
Uitgever-Hoofdredacteur i A. FRANKEL,
Oude Haven D 493.
Redacteur: J. WAAL E.
Advertentienvan 1—3 regels 30 Cts.,
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags-, Woensdags- en Vrijdag-middags
2 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten geschieden bij dep Directeur: A. I. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
Het nieuwe postcontract met
de „Zeeland".
In een Zaterdag te Vlissingen gehouden
buitengewone vergadering van aandeel
houders der maatschappij „Zeeland" is
besloten tot het sluiten van eén nieuw
postcontract.
Aan het in die vergadering door com
missarissen uitgebracht verslag, is nog
het volgende ontleend:
Reeds spoedig nadat de overeenkomst
betreffende het postvervoer met den Staat
der Nederlandengesloten voor het tijdvak
van 1 October 1898 tot 1 October 1908,
in werking was getreden, werd het ons
duidelijkdat het voordeelig verschil
tusschen de ontvangsten en de exploitatie
kosten te gering werd of bleef voor vol
doende afschrijving op de stoomschepen
en tevens voor aflossing der obligatieleening
van 1886. Met het oog daarop werden in
1898 onderhandelingen geopend met den
directeur-generaal der Staatsspoorwegen
en, toen deze tot geenerlei bevredigend
resultaat leidden, met den Minister van
Waterstaat. Tegenover het verzoek onzer
zijds, dat tot verhooging van de vergoeding
tusschentijds zou worden overgegaan, met
wijziging alzoo van de Joopende overeen
komst, werden door de opvolgende Ministers
De Marez Oyens en Kraus verschillende
bezwarende voorwaarden gesteld, onder
welke ook: reorganisatie van onze Maat
schappij, in dien zin dat het tegenwoordig
aandeelenkapitaal opnieuw zou moeten
worden gereduceerd en concessie van
obligatieschuld in aandeelen zou moeten
plaats hebben. Volgens het laatste reorgani
satieplan zou ook het nog onafgeloste deel
der hypothecaire geldleening van de Maat
schappij in Staatsspoorwegen, in aandeelen
geconverteerd worden, terwijl de staat zich
dan zou verbinden bij naasting van Staats
spoorwegen de aandeelen in Zeeland, bij
haar in portefeuille over te nemen.
Over verschillende bizonderheden dezer
reorganisatie hadden 'gedurende ongeveer
5 jaar onderhandelingen met de regeering
plaats, zonder dat overeenstemming kon
worden verkregen. Inmiddels was de des
tijds zeer onbevredigende toestand onzer
Maatschappij gaandeweg verbeterdin
1902 en volgende jaren steeg het over
schot der explotatiekosten aanmerkelijk
boven dat in voorafgaande jaren. Door dat
overschot, na aftrek van het nadeelig saldo
der intrestrekening en van een bijdrage
aan het ketelfonds der nieuwe stoomschepen,
in zijn geheel voor afschrijving te be
stemmen (met staking der aflossing van de
obligatieleening 1886 en zonder dividend
uit te keeren) konden de stoomschepen
gaandeweg tot een lager cijfer op de
balans worden teruggebracht, terwijl het
geheel onzer schuld sterk verminderde
door de verplichte, zeer hooge aflossing
der hypothecaire geldleening.
Deze betere toestand viel samen met
een aanzienlijke vermeerdering van het
aantal passagiers, vooral na 1905, welke
vermeerdering wij meenen op rekening te
mogen stellen van de meer algemeene
bekendheid bij het reizend publiek met
de op onze schepen aangebrachte veilig
heidsmiddelen van verschillenden aard,
onder welke wij noemen de Marconi-sein-
inrichting, de onderwatergeleidingsignalen
enz., alsmede door verbeterde treinver
bindingen.
Door een en ander was de meening ter
beurze omtrent de waafde, aan onze
obligatien toe te kennen, gunstigergeworden,
in die mate, dat wij zekerheid meenden
te hebben, dat aan concessie van te minste
90 pCt. de obligatien in aandeelen tegen
den door de regeering verlangden koers
(aanzienlijk lager dan de noteering der
obligatien op de beurs sedert 1 Januari
1908), niet te denken zou vallen. Ofschoon
een reorganisatie, als door de regeering
bedoeld, ook naar onze meening niet in
strijd zou zijn met het belang onzer
maatschappij (daargelaten of de tegen
woordige aandeelhouders die, nevens hun
andermaal gereduceerd kapitaal, nieuwe
preferente aandeelen tot veel grooter bedrag
zouden zien deelen in eventueel dividend,
reden zouden hebben zich over zoodanige
reorganisatie sterk te verheugen), vonden
wij in de veranderde omstandigheden vrij
heid, in de aanvraag van dit jaar aan de
regeering te kennen te geven, dat wij de
door haar verlangde reorganisatie als
onaannemelijk voor obligatiehouders en
daarom onuitvoerbaar moest beschouwen.
Wij verklaarden ons echter daarbij bereid,
de onderhandelingen voort te zetten over
een nieuwe postovereenkomstlos van
elke vast te stellen eisch van reorganisatie.
Van een wijziging der loopende overeen
komst en van geheel vrijwillige verhooging
door den Staat, zoo betoogden wij in
Januari, kon geen sprake meer zijn, daar
de overeenkomst met 1 October 1908 ten
einde loopt.
Op grond van het zeer sterk vermeerderde
vervoer van brievenmalen meenden wij
verhooging te mogen verlangen van de
ons toe te kennen vergoeding voor bewezen
diensten. Wij meenden dus alle recht te
hebben, te vorderen, dat bij de nieuwe
overeenkomst ons tegenover de zoo sterk
vermeerderde bewezen diensten ook ver
hooging van de betaling zou worden
verleend.
Wij vonden de nieuw opgetreden
regeering bereid tot een overeenkomst, bij
welke van eiken eisch tot reorganisatie
afgezien en de door den Staat te betalen
som wel niet geheel overeenkomstig het
door ons aanvankelijk gedane voorstel,
maar dan toch niet onbelangrijk verhoogd
werd. Daarom kon een nieuwe postover
eenkomst worden gesloten, uit welke over
eenkomst voor de „Zeeland" de verplichting
voortvloeit tot den bouw van nieuwe
schepen over te gaan.
Waar onze dagbooten den dienst nog
uitstekend verrichten de dienstregeling
van de laatste jaren geeft een korteren
duur van de reizen Vlissingen—Queenboro
der dagbooten aan van 20 minuten, ver
geleken bij de dienstregeling der eerste
dienstjaren van diezelfde schepen is
de contractueele verplichting, om binnen
een bepaalden tijd tot aanschaffing van
nieuw materiaal over te gaan, welke voort
vloeit uit den eisch van versnelling van
den dagdienst, een bezwarende .bepaling,
welke de door ons aanvankelijk gevraagde
verhooging met meer dan f 150.000, zeker
ten volle zoude gerechtvaardigd hebben.
Toch besloten wij ons neêr te leggen bij
de weigering van opvolgende ministers,
om verder te gaan dan de verhooging
met f 150.000, in aanmerking nemende,
dat vermeerderde snelheid ook aan de
ontwikkeling van ons vervoer van reizigers
ten goede komt.
Het ligt in onze bedoeling de nacht
booten naar den dagdienst over te brengen
en drie nieuwe booten van iets grooter
snelheid voor den nachtdienst te doen
bouwen. Wij rekenen dat drie k drie en
een half millioen voor dien bouw noodig
zullen zijn.
Wij maken ons sterk, dank zij mede
het vertrouwen dat het bestuur der Staats
spoorwegen in de toekomst onzer onder
neming thans blijkbaar stelt, over de
noodige geldmiddelen te zullen kunnen
beschikken naar gelang die voor de
betaling dier drie schepen gevorderd
worden, zonder dat een beroep op de
geldmarkt zal behoeven gedaan te worden.
Indien de postovereenkomst tot stand
komt, zijn ons vanwege de Maatschappij
tot exploitatie van Staatsspoorwegen
faciliteiten in uitzicht gesteld bij de
aflossing van het,nog verschuldigde der
hypothecaire geldleening.
Uit de artikelen betreffende het nieuw
tusschen den Staat en de Maatschappij
„Zeeland" te sluiten postcontract blijkt,
dat zoo spoedig mogelijk, doch uiterlijk
van 1 October 1911 af, de overtocht van
den dagdienst in hoogstens 7 uur zal wor
den afgelegd (thans leggen de dagbooten
het traject in 8 uur af).
Kool in 't groot.
Kool is in den Nederlandschen tuin en
landbouw tegenwoordig een voornaam
artikel. Het wordt in groote massa's uit
gevoerd naar Duitschland. Oansche wagons
witte- en roode kool, savoije-kool enz.
worden in den drukken tijd voor Duitsch
land geladen. Doch ook voor de tegen
woordige groente-fabrieken, of als ge wilt
jam- en pulpfabrieken wordt het artikel
verbouwd en dan natuurlijk ook voor eigen
consumptie. Dit alles maakt, dat het hier
en daar een massaproduct geworden is,
in elk geval een produel, waaraan de
aandacht moet worden geschonken. De
aandacht, ook uit een oogpunt van be
mesting. Wanneer we een gemiddelde
opbrengst van 60000 K.G. kool per Hectare
aannemen. (In Langendijk wordt 80000
KG. beschouwd als het maximum, dat
een Hectare kan opleveren), dan wordt
door zulk een gemiddelden oogst ongeveer
aan den grond onttrokken 180 K.G. stik
stof, 270 K.G. kali en 70 K.G. phosphor-
zuur. Alleen dan, wanneer de bodein in
zijn bouwlaag die hoeveelheden of van
alle drie in die verhouding meer, bevat,
is er kans een dergel ij ken oogst of een
grooteren ie winnen. Nu wordt een ge
deelte dezer voedingsstoffen geleverd door
bagger enz., een bemesting, die in de
koolstreken tot heden nog voor onont
beerlijk wordt gehouden. Een ander deel
moet geleverd worden door scheikundige
meststoffen. Stellen we, dat de helft der
stikstof, kali en van het phosphorzuur
nog moet worden toegevoerd door den
kunstmest, dan is een bemesting met 600
K.G. chilisalpeter, 550 K.Q. patentkali
en 250 K.G. superphosphaat per Hectare
voorgeschreven.
Intusschen mogen we een zekeren voor
raad der genoemde voedingsstoffen in den
bodem veronderstellen. Dan zal in de
meeste gevallen nog 400 k 500 K.G. chili
salpeter, 400 K.G. patentkali en 150 K.G.
superphosphaat noodig zijn.
Hiermede overeenkomstig zijn de resul
taten van de bemestingsproeven op kool
te Oudkarspel in 1904—1906 door den
Rijkslandbouwleeraar aldaar genomen.
Van die resultaten noem ik:
a. De gewone baggerbemesting en stal
mest hebben doorgaans minder gunstige
uitwerking gegeven dan stalmest.
b. Een kalitoevoeging verdient in het
algemeen aanbeveling.
c. De patentkali heeft gunstig gewerkt
op het aantal kooien der 1ste soort.
d. Indien de grond behoefte aan stik
stof heeft, wordt die in den regel het
voordeeligst gegeven in den vorm van
chilisalpeter. Dit werkte het gunstigst
op die perceelen, waar die meststof in
één keer, kort vóór de planting werd
gegeven.
e. Zwaardere bemesting dan 500 K.G.
chilisalpeter bleek niet voordeelig te zijn.
Met het oog op den afzet in 't buiten
land, is het vooral noodzakelijk kool 1ste
kwaliteit te leveren en 1ste soort in grootte.
De bemesting met patentkali wordt met
dit doel in 'toog gehouden.
In het algemeen zal een volledige be
mesting met scheikundige meststoffen voor
genoemd doel het geschiktst blijken.
De „Piet Hein" te Kopenhagen.
De berichtgever van het Hbl. schrijft
uit Kopenhagen
Wanneer men in den vreemde nagenoeg
geen omgang met landgenooten heeft, en
zeer weinig zijn moedertaal hoort spreken,
gevoelt men toch, men moge zoo cosmo-
politisch zijn als men wil, dat er iels is
dat het „vaderland" heet, wanneer men
den vaderlandschen bodem onder de voeten
krijgt en het oor de bekende lieve klanken
kan opnemen overal waar men zich heen
wendt. Een dergelijk heerlijk gevoel door
tintelde mij, toen ik op de vriendelijke
uilnoodiging van den commandant en offi
cieren het dek van de „Piet Hein" betrad,
waar geheel officieus een thé dansant was
georganiseerd. Juist door de afwezigheid
van alle deftigheid werd de gezelligheid
uitermate verhoogd.
Onder de aanwezigen bevonden zich de
van geboorte NederJandsche maar genatu
raliseerde generaal Nieuwenhuis, de water
bouwkundig ingenieur v. Elzelingen, die
heel hoog aangeschreven staat als bouwer
van havens en andere waterbouwkundige
werken, en wien bij de opening van de
haven te Skagen, door zijn firma gebouwd,
door de autoriteiten en door de Deensche
bladen alle hulde gebracht is, met vrouw
en dochter, de heer en mevr. Holdtgrefe,
dr. Lübbers, oud-officier van gezondheid
in Ned.-Indië, met een Hollandsche ge
trouwd, de heer Kranenburg, voorzitter
van de Nederlandsche Vereeniging alhier,
helaas zaliger gedachtenis, terwijl ook een
aantal Deensche invités, dames zoowel
als heeren, o. a. eenige marine-olficieren,
er toe bijdroegen het feestje tot één van
de aangenaamste herinneringen aan het
verblijf van den kruiser hier te maken.
Wij zijn dan ook onzen minister van
marine zeer dankbaar, dat Z. Exc. de „Piet
Hein" naar hier gedirigeerd heeft en den
commandant en zijn officieren voor hunne
gastvrijheid. De wensch, dat wij met minder
lange tusschen ruimten onze vlag in de
Deensche vaarwateren mogen zien, kwam
uit het diepst van onze harten.
De gezellige samenkomst aan boord van
den kruiser is een aanleiding geweest tot
de stichting eener nieuwe Nederlandsche
vereeniging in plaats van de vorige; zij
heeft den naam van „Piet Hein" gekregen
en zal, naar wij hopen, een minder droevig
lot hebben dan haar voorgangster.
Ingezonden Mededeelingen.
(Onder verantwoordelijkheid van den Inzender).
Van 1-5 regels f 1,—elke regel meer f 0,20.
Dronkenschap
bestaat niet meer.
Een monster van het merk
waardige Coza poeder wordt
gratis toegezonden.
Kan ingegeven worden In Koffie,
Thee, Melk, Likeur, Absint, Bier,
Water of in het voedsel, zonder
dat het noodig Is, dat de dronkaard
er lets van af weet.
Met COZA POEDER bezit de
wonderbare eigenschap om tegen
zin tot het drinken van sterken
drank (bier, wijn, absint enz.) bij
den dronkaard op te wekken.
Het COZA POEDER werkt ZOO
onopgemerkt en zeker, dat de
echtgenoote, de zuster of de
dochter van den verslaafde het
hem toe kan dienen, zonder zijn
medeweten, en zonder dat het
noodig is, dat de patiënt ooit behoeft te weten
waaraan hij zijne redding te danken heeft.
Het COZA POEDER heeft het hulsetijk geluk
van duizenden gezinnen hersteld, duizenden per
sonen van schaamte en oneer gered, en deze
personen tot levenslustige en nuttige leden der
maatschappij herschapen; het heeft menig jong
persoon op den rechten weg teruggebracht en
gelukkig gemaakt en het leven van talloozen met
menig jaar verlengd.
Het Instituut, waardoor dit ongeëvenaard poeder
verspreid wordt, zendt gratis aan hen, die daartoe
aanvraag doen, een boek met dankbetuigingen en
een monster. Het poeder wordt gewaarborgd
volkomen onschadelijk te zijn. Correspondentie
in alle talen der wereld.
Het echte Coza Poeder is verkrijgbaar in alle
Apotheken en in het volgende Depöt te Zierikzee:
Drogisterij „Het Roode Kruis", Schuithaven.
Tholen: W. POTTER, Kerkstraat.
Onze DcpOthouder reikt het attestenboek gratis
uit aan hen, die er aanvraag voor doen, maar
geeft geen gratis proeven. Om deze te bekomen,
wendt u direct naar Londen.
Coza institute, LoV^:VsZu
Wacht U voor namaaksels.
Het Coza Poeder is het eenige afdoend middel
tegen dronkenschap.
KIN DER-I
-MEEL.
Mel kvoedsel voor Kinderen enZiekenJ
Gevaarlijke circus-toeren.
In het Berlijnsche hippodroom viel zich
onlangs de Franschman Gabbin de borstkas
te pletter door een val op een scheef zij
vlak, waarop hij zich uit de hoogte neer
plofte. Dezen val had hij de laatste maal
niet goed berekend. De voorstelling had
als eenige ongezonde aantrekkelijkheid de
mogelijke verbrijzeling van den koenen
springer. Één keer immers moest die sprong
mislukken; want van de honderd acro
baten van dit slag sterft slechts één enkele
op zijn bed.
En toch sterft hun soort niet uit, want
de groote verdiensten lokken hen aan. Als
men zijn leven op deze wijze op het spel
zet, kan men in één jaar rijk worden. Zij,
die het eerst op een tweewieler, en
vervolgens in de automobiel den dooden-
rit uitvoerden, verdienden eiken avond
meerdere duizenden guldens.
Maar dit sensatie-nummer verloor vlugger
zijn sensatie dan andere. Het publiek
immers verloor te snel den smaak voor
de zenuwprikkelende seconden, óm welke
te genieten men eerst een geduldproef
moest doorstaan. Want het in orde brengen
van het noodige toestel vorderde te veel tijd.
In het Rubenspaleis te Antwerpen moest
een meisje voor de eerste maal in de
automobiel gemelden doodenrit uitvoeren.
De oefeningen waren goed afgeioopen,
doch bij het eerste optreden verpletterde
zij zich het neusbeen, omdat zij niet
stevig genoeg in de automobiel was
vastgebonden. Haar broer trad voor haar
in de plaats, raakte onder de automobiel
en werd gekwetst.
Te Parijs geraakte bij zulk een doodenrit
het inzittende meisje zoodanig onder dc
automobieldat haar hart letterlijk gebroken
werd. Het meisje verdiende het brood
voor haar oude moeder en hoopte zich
na een jaar met een winst van f 50.000
uit de kunst te kunnen terugtrekken.
Maar de dood Iaat zich zoolang niet
trotseeren.
In het circus van Barnum trad indertijd
een wielrijder op, die van een twintig
meter hooge ladder reed. De geschiedenis
had geen andere aantrekkelijkheid dan dat
ze gevaarlijk was. Den twintigsfen keer
werd de man duizelig en reed zich dood.
Daarop kwam het duivelsrad, waarin
zich wielrijders aan het slot met een
snelheid van 180 kilometer moesten
bewegen om er niet uitgeslingerd te
worden. Doch het kostte menigeen den
dood. Dit rad werd afgelost door den
.doodenring, de kogelvormige baan, waarop
de wielrijders door de middenpunt vliedende
kracht steeds spiraalvormig hooger stegen.
Om de ziekelijke sensatie te verhoogen,
werden op den bodem van den trechter
woedende dieren gezet, zoodat het voor
uitzicht bestond, dat een onbekwaam
rijder niet alleen verpletterd, maar ook
opgevreten werd. Op een Antwerpsch-
kermisterrein maakte een arme drommel
zulk een vaart twintigmaal voor f 1,20
per keer.
De uitvinder van den doodenrit, de
Amerikaan Smilhson, heeft zijn waag
halzerijen, wonder genoeg, niet met den
dood bekocht, maar hem was het beschoren,
met een aanzienlijk vermogen op zijn
rust te gaan leven.
Een zekere Morok voerde dezen zwaai
het eerst vrij in de lucht uit; hem volgde
het eerst de Fran^aise Tiers met eenzelfde
waagstuk.
Overigens nemen de honoraria v ïor
dergelijke dingen, verbazend snel af, omdat
er te veel concurrentie in komt. In den
laatsten tijd kon men voor 50 gulden een
rijder hebben voor den doodenrit, terwijl
Smithson 2000 gulden per avond verdiende.
Hen huiveringwekkende ontdekking.
De moeders der Noord-Londensche ge
meente Islington, zijn in doodsangst voor
haar schoolgaande kinderen, door een mis
daad, die doet denken aan de jongste
kindermoorden van Berlijn en aan de ge
heimzinnige gruwelen, jaren geleden in
Whitechapel door „Jack the Ripper" ge
pleegd, aldus de Londensche correspon
dent van de Telegraaf.
Zaterdagmorgen verscheen in één der
ondergrondsche privaten bij Elephant-and-
Castle, een druk kruispunt der Zuid-
Londensche gemeente Southwark, een
werkman van omstreeks 30 jaar, die de
aandacht van den lavatory-bediende trok.
Hij was namelijk zeer zenuwachtig, en
hijgde onder een groot pak, waarmede hij
een closet binnenging. De bewaarder werd
een minuut of tien bezig gehouden, en
toen hij weer aan den onbekenden man
dacht, was deze verdwenen, met achterlating
van zijn pak.
Dit vond de bediende achter de deur,
toen hij die opende. Het zware pak op
nemende en naar zijn wachtkamertje
brengende, voelde hij daarin iets weeks,
wat hem deed denken aan een groot stuk
vleesch, door den onbekende wellicht in
Farringdonstreet gekocht. Argwaan kwam
niet dadelijk in hem op. Hij dacht, dat de
man wel om het pak zou komen. Maar
