ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Donderdag 23 Januari 1908.
(25 ierik.2seesclie
Oour an t).
Algemeen Overzicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Voor het buitenland, verzending eens per week,
f 10,— per jaar bij vooruitbetaling.
63ste JAARGANG. - No. 8569.
Uitgever-Hoofdredacteur: A. FRANKEL,
Oude Haven D 493.
Redacteur: J. WAALE.
Advertentiênvan 1—3 regels 30 Cts.,
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags-, Woensdags- en Vrijdag-middags
2 ure bezorgd worden.
Grootc letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten geschieden bij den Directeur: A. I. DE LOOZEHoek Schuithaven, Zierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
In Nederland verkeeren wij nog schijn
baar in de periode der ministeriëele crisis;
in werkelijkheid echter niet, want de
oplossing er van is blijkbaar reeds ge
vonden, al is nog niet algemeen bekend,
uit welke leden der rechterzijde het nieuwe
ministerie is samengesteld. Dit kan als
vaststaande worden aangenomen, dat de
samensteller er van, mr. Heemskerk, met
het minister-presidentschap zal worden
belast. Zoo is dan eindelijk het werk
gelukt, naar de totstandkoming waarvan
van het oogenblik af dat dit liberaal
Ministerie de teugels van het bewind in
handen nam, door de rechterzijde gestreefd
is. Men trachtte van den aanvang af de
liberalen het regeeren moeilijk, onmogelijk
te makenteneinde zoodoende voor de
mannen der rechterzijde den weg tot de
regeering te effenen. De heeren der reactie
kunnen thans tevreden zijn.
De Pruisische Landdag heeft bij de
derde lezing het wetsontwerp tot verster
king van het Duitsche bestanddeel in de
provincies Polen en West-Pruisen aange
nomen. De Staat krijgt daardoor het recht
70.000 Hectaren grond, toebehoorende aan
Poolsche landeigenaarsen gelegen in
genoemde provincies, voor een prijs aan
te koopen, dien hij zelf zal bepalen. Dit
is een schromelijke inbreuk op het eigen
domsrecht, en tevens een schending van
het grondwettig artikel, waarbij alle burgers
van den Staat gelijk voor de wet worden
verklaard. De Polen zijn staatsburgers, en
elke wet, die een uitzonderingsmaatregel
voor hen in het leven roept, is in twee
strijd met de Grondwet, die hen met de
andere staatsburgers gelijkstelt. De 86-jarige
Poolsche afgevaardigde, Szuman, protes
teerde in waardige en krachtvolle taal
vóór de eindstemming tegen de rechts-
schennis. Hij zeide:
„Tegenover een wetsontwerp als dit,
dat in strijd is met de Grondwet, en de
rechtsbeginselen in Pruisen, en in het
Duitsche rijk, en tot een meedoogenlooze
overweldiging van de Poolsche bevolking
in Pruisen leidt; dat die bevolking in
hare verhevenste en edelste gevoelens van
aanhankelijkheid aan de plek van hare
bakermat ten diepste en gevoeligste treft
en krenkt; dat de eerste rechten van
de burgersamenleving en de grondslagen
van elke maatschappelijke orde, en van
eiken geordenden staat schokt en onder
mijnt; weigeren wij, verder aan de
beraadslaging deel te nemen.
„Wij verheffen hier, en voor de gansche
beschaafde wereld plechtig onze stem, en
teekenen plechtig verzet aan tegen de
gewelddaad, die in dit ontwerp belichaamd
is. Het bittere en onmeedoogende onrecht,
dat de regeering en de meerderheid van
dit Huis op het punt staan een weerlooze
minderheid in dezen staat aan te doen,
zal, en moet zich aan zijn geestelijke
vaders en bevorderaars van zelf wreken.
Wij zuilen, met ongetemden moed, den
thans aangekondigden strijd voor onzen
vaderlijken grond, waarin het gebeente
van onze vaderen rust, en waaraan de
herinneringen van ons geschiedkundig
verleden verbonden zijn, aanvaarden. Het
bewustzijn voor een goede, edele en recht
vaardige zaak te strijden, en het vertrouwen
op het bestier van een Goddelijke Voor
zienigheid, welke boven de machthebbers
dezer wereld staat, zullen ons kracht en
moed schenken, om ook dezen nieuwen
onspoed zegerijk te overwinnen. Wat wij
als volk zijn, willen en zullen wij blijven".
(Levendige toejuichingen bij de Polen).
De reactionaire regeeringsverklaring in
den Pruisischen Landdag ten opzichte van
het kiesrecht vindt in de vrijzinnige kringen
van geheel Duitschland een heftige be
strijding. Het regeeringsblok heeft door die
verklaring een geduchten schok gekregen,
zoodat het wel niet lang meer duren zal,
of de liberalen zullen den rijkskanselier
duidelijk maken, dat zij hem niet langer
steunen kunnen.
Te Kassei vergaderde de Duitsche vloot-
vereeniging. Het was een zeer ontstuimige
vergadering, waarvan het resultaat was,
dat de voorzitter, generaal Keim, en het
geheele bestuur hun demissie namen.
Hierop werd met groote meerderheid van
stemmen een motie aangenomen, waarbij
vertrouwen in het afgetreden bestuur werd
uitgesproken. De kwestie was, dat generaal
Keim ter gelegenheid van de jongste
verkiezingen voor den Rijksdag tegen de
candidaten van het Centrum was opgetreden.
Een tijd geleden werd de generaal door
de Duitsche vloot vereen (ging tot haar
voorzitter gekozen. Prins Rupprecht van
Beieren, eerelid van genoemde vereeniging,
zag in die keuze een partij kiezen voor
een bepaalde politieke richting en nam
daarom als zoodanig zijn ontslag. Deze
daad van protest werd door niemand min
der dan door den Keizer in eigen persoon
goedgekeurd, hetgeen ten gevolge had, dat
de generaal en het geheele bestuur hun
ontslag namen.
De dames in Engeland, die ijveren voor
de toekenning van het kiesrecht aan de
vrouw, kiezen om te betoogen zonderlinge
middelen. Toen zij vernomen hadden, dat
in Dowingstreet in het gebouw van het
Ministerie een kabinetsraad zoude gehouden
worden, begaven zij zich ijlings derwaarts,
kettingen medenemend, niet van goud om
haar blanke, zachte halzen te tooien, maar
van ijzer, teneinde met behulp van sloten
zich aan het hek van het departements
gebouw vast te ketenen, zoodat zij niet
konden verwijderd worden. De stoute
politie liet echter de kettingen doorvijlen,
zoodat zij loskwamenmedegenomen
werden, en in de gevangenis een gastvrij
onderdak vonden. Te Newton-Abbot zijn
de strijdsters voor het kiesrecht geslagen.
De te hoop geloopene bevolking wierp
met bedorven eieren, en sloeg er op los,
zoodat zij zich genoodzaakt zagen in een
kruidenierswinkel te vluchten. Toen zij er
uit kwamen, wachtte het gepeupel hen op,
en maakte zich toen aan ergerlijke mis
handelingen jegens hen schuldig, totdat
de politie er een einde aan maakte.
Een Franschman, Lemoire genaamd,
beweert het middel te hebben gevonden
om diamant te maken. Met Wernher van de
Beers-company kwam hij overeen diamant
te vervaardigen in een door Wernher in
gericht laboratorium. Zijn recept deponeerde
hij bij een Londensche bank, met de uit
drukkelijke bepaling, dat het geheim der
bereiding eerst na zijn dood bekend mocl\t
worden gemaakt. Voor de inrichting van
't laboratorium en voor het bedrijfskapitaal
heeft Wernher reeds twee millioen geofferd.
Maar Lemoine is met dit bagatel nog niet
tevreden. Hij verlangt meer en steeds meer
geld, hetgeen Wernher wegens de geringe
resultaten, die hij zag, geweigerd heeft te
geven. Ja, Wernher heeft hem zelfs van
oplichterij aangeklaagd, hetgeen de justitie
aanleiding gaf Lemoire achter slot en
grendel te zetten. De zaak dient nu voor
het gerecht. Lemoire wil een proef afleggen,
dat hij diamant fabriceeren kan, maar stelt
als voorwaarde daarvoor zijn onmiddellijke
invrijheidsstelling.
Stössel, die wegens de overgave van
Port-Arthur voor den krijgsraad terecht
staat, heeft in een telegram aan den Czar
den krijgsraad van partijdigheid beschuldigd.
De Czar heeft tot bijwoning der zittingen
van den krijgsraad zijn vleugel-adjudant
gezonden, die over zijn bevindingen rapport
moet uitbrengen.
Op het graf van den bekenden comman
dant uit den Transvaalschen oorlog, Danie
Theron, te Eikenhof aan de Kliprivier
nabij Johannesburg, is in tegenwoordighe:d
van 700 belangstellenden, waaronder zich
ook bevonden Louis Botha en generaal Jan
Smuts, een eenvoudig gedenkteeken ge
plaatst. In den steen staat het volgend
vers gebeiteld:
Niet hier, nog steeds voert hij hen aan,
De jonge strijders van zoo meen'gen slag,
En aan de spits der helden zal hij staan
Wanneer verrijzen zal de lang verbeide dag.
INDIË.
Men schrijft uit Penampaan, d.d. 8 Dec.
aan het N. v. d. Dag voor Ned.-Indië:
Een patrouille van Penampaan (Gajoe
Loeos), onder commando van den sergeant
Stoop, wilde den 27en Nov. j.l. naar haar
bivak terugkeeren en nam daartoe haren
weg over den z.g. Boer-ni-Gadja.
Plotseling werd de patrouille geattaqueerd
door een reusachtigen olifant, welke door
de kudde uitgeworpen was. Toen de sol
daten, die eerst uit elkander gestoven
waren, zich weer verzameld hadden, miste
men den Menadoneeschen korporaal Supit,
no. 60479.
Na een oogenblik gezocht te hebben,
vond men achtereenvolgens het geweer,
den veldzak en de veldflesch van den
korporaal. Verder het spoor, door het dier
gemaakt, volgende, vond de patrouille
het bij het bekken afgerukte rechterbeen
van den man. Men kan zich voorstellen,
welken indruk deze vondst op commandant
en manschappen maakte. Daar lang dralen
op de plaats hoogst gevaarlijk kon worden
voor de overigen, vervolgde men den marsch,
de gevonden voorwerpen meevoerende.
Het been werd den volgenden dag op
het kerkhof te Penampaan begraven, terwijl
een nieuwe patrouille uitging om het overige
gedeelte van het lijk op te zoeken.
AUSTRALIË.
Voortdurend is het hier smoorheet. In
Adelaide en Melbourne is het eiken dag
warmer dan 100 graden in de schaduw.
Er zijn 32 menschen aan zonnesteek
bezweken.
AMERIKA.
New-York, 20 Jan. Een telegram uit
Rio de Janeiro meldt, dat aldaar drie
Italianen zijn gearresteerd, als zijnde leden
van een anarchistenbende, georganiseerd
met het doel, de Amerikaansche oorlogs
schepen, op weg naar den stillen Oceaan,
in de lucht te laten vliegen.
Men gelooft, dat de bende nog twee
andere Italianen, een Kanadees en twee
Duitschers telde.
Uit de stad Ely, in den Amerikaan-
schen staat Nevada, komt het bericht van
de buitengewone redding van een aantal
mijnwerkers, die sedert zes weken waren
begraven.
Op 4 December had een instorting
plaats in een goudmijn, waardoor ver
scheidene arbeiders werden bedolven. Drie
mannen waren op meer dan 300 meter
diepte begraven, maar soort zinken
bekapping beschermde hen, en belette, dat
zij verpletterd werden.
De redders ontdekten bij het sondeeren
deze holte en vernamen geluiden, die er
op wezen, dat er nog levende arbeiders
in de ingewanden der aarde zich ophielden.
Van dat oogenblik werden de mijnwerkers
met behulp van een buis van levens
middelen voorzien.
Het reddingswerk werd met de grootste
zorgvuldigheid voortgezet, en eerst na zes
weken zwaren arbeid, zagen de begraven
werklieden deze week gezond en wel het
daglicht weder.
Bij een mijn-gasontploffing in de
nabijheid van Pittsburg (Pennsylvaniê) zijn
40 mijnwerkers begraven. Waarschijnlijk
zijn zij nog in leven, maar men heeft
weinig hoop hen te kunnen redden, daar
er tegelijkertijd brand in de mijn is ont
staan. Een reddingsbrigade van twintig
man is afgedaald, en niet weder te voor
schijn gekomen, zoodat men vreest, dat
ook deze mannen omgekomen zijn.
TURKIJE.
Constantinopel, 19 Jan. Een bacteoro-
logisch onderzoek heeft aan het licht
gebracht, dat een zevende verdacht geval
van cholera werkelijk die ziekte bleek te
zijn. Een achtste verdacht geval heeft
zich voorgedaan in één der voorsteden.
Op 16 Januari had de cholera te Mekka en
Medina 338 slachtoffers gemaakt. Den
18en deden zich 501 gevallen van cholera
voor te Djeddah, alsmede 1 pestgeval.
RUSLAND.
Uit Sewastopol worden nadere bizonder-
heden bericht omtrent het revolutionair
komplot tot vernielen van de Zwartezee-
vloot.
Het blijkt, dat er twee plannen bestonden.
Volgens het ééne zou men zich meester
moeten maken van de oorlogsschepen,
de forten en het arsenaal, met behulp van
de mariniers, de artilleristen en een bataljon
van het Brest-regiment. Volgens het tweede
zou men de spoorwegbrug vernielen,
welke het Schiereiland De Krim met het
vasteland van Tauris verbindt, en daarna
over het geheele Schiereiland de republiek
uitroepen.
De samenzweerders moesten echter die
grootsche plannen opgeven, en zij be
paalden zich tot het voorbereiden van de
vernieling der vloot, hetwelk nu ook is
verijdeld.
Te Lodz is de fabrikant Jacob Rosen
blatt bij het verlaten zijner woning door
een onbekende neergeschoten.
De generaals Stössel en Smyrnoff
hebben Zaterdag tijdens de zitting van de
rechtbank elkander den mantel eens uit
geveegd. Generaal Smyrnoff verklaarde:
„Generaal Stössel heeft aan geen enkel
gevecht noch aan de verdediging deel
genomen. Zijn eenige bezigheid bestond
in het uitdeelen van niet op te volgen
bevelen en van eerekruizen. Ik ben ervan
overtuigd, dat hij mij van mijn plaats ver
drong, alleen om te capituleeren".
Toen stond generaal Stössel op en zeide:
„generaal Smyrnoff, je liegt het!"
Het kostte moeite de beide heeren tot
bedaren te brengen.
ENGELAND.
Den 24en Februari komen, zoo wordt
gemeld, koning Edward en koningin
Alexandra te Parijs, waar zij eenige dagen
blijven.
De aankomst te Christiania schijnt op 10
Februari vastgesteld. De koning en de
koningin van Engeland zouden op Voxen-
kollen intrek nemen.
Uit Londen wordt aan den Matin
bericht, dat de koning en de koningin van
Engeland op 29 Februari uit Londen zullen
vertrekken voor een kruistocht door de
Middellandsche Zee en bij die gelegenheid
een bezoek zullen brengen aan het
Portugeesche hof.
De gestolen kroonjuweelen. Volgens
berichten uit Dublin is men in Iersche
kringen zeer ontstemd over het geheime
onderzoek, in zake de gestolen kroon
juweelen. De door de Iersche regeering
benoemde commissie Is thans met haar
bijeenkomsten gereed en zal een bericht
hierover aan den lord-luitenant doen
toekomen. Of dit gepubliceerd zal worden
is nog niet bekend.
't Is vrij duidelijk, dat de geheele zaak
op touw gezet werd tegen den bewaker
der kroonjuweelen, den wapenkoning van
Ulster, sir Arthur Vicar, uit wiens bureau,
in het slot te Dublin, zooals men zich
herinneren zal, de kroonjuweelen en
zijn eigen familie-kostbaarheden gestolen
werden. Sir Arthur Vicar stelt de politie,
die de sleutels van het bureau had voor
den dieistal, verantwoordelijk. Daar hij
het benoemen eener geheime commissie
niet goedkeurde en geen getuigenis voor
haar wilde afleggen, zal haar werk weinig
resultaat opleveren.
Sir Vicar verlangt een openlijk onder
zoek door een commissie, die van de
rechtbank de bevoegdheid erlangt, getuigen
onder eede op te roepen. Invloedrijke
Iersche kringen steunen hem in dezen.
Men zegt, dat Iersche afgevaardigden de
zaak, zoodra het parlement weer bijeen
komt in het Lagerhuis, ter sprake zullen
brengen. De Iersche pairs willen er in het
Hoogerhuis over interpelleeren. De Iersche
nationalisten zijn van plan den staats
secretaris voor Ierland, Birrell, wegens het
verleenen zijner toestemming, tot het
bijeenroepen eener geheime commissie aan
te vallen.
De ridders van de orde van den heiligen
Patrick zonden den lord-luitenant een
verzoekschrift voor koning Edward, waarin
verzocht wordt, de zaak in het openbaar
te behandelen. De lord-luitenant zond de
petitie terug. Ze zal den koning thans
langs anderen weg worden aangeboden.
Te Dublin verkeert men nog steeds in de
grootste opgewondenheid over het geval.
FRANKRIJK.
De Parijsche politie heeft aan het
Noorderstation twee Russische terroristen
een man en een vrouw gevangen
genomen, die vermoedelijk medeplichtig
zijn aan den roofaanval op een wagen met
geld te Tiflis, in Juli 1907, waarbij een
som van 250.0C0 roe bel in goud en bank
biljetten gestolen of, volgens de terroristen
„onteigend" werd en 35 menschen
werden gedood.
Opgaven van de nummers der bank
biljetten werden door de Russische politie
naar het buitenland gezonden, en met
behulp daarvan heeft nu de Parijsche
politie deze twee terroristen opgespoord
een journalist of student, Detiarick of
Wallah Meer genaamd want hij moet
verschillende namen hebben gedragen
en zijn vriendin, Fanny Janpolska, studente
in de medicijnen.
De politie te Parijs had al twee maanden
geleden op Detiarick „geloerd"; maar hij
was toen plotseling verdwenen. Hij kwam
échter terug te Parijs, en Zaterdagavond
werd hij met zijn vriendin gevat aan het
Noorderstation, op het oogenblik, dat zij
met den sneltrein naar Brussel wilden
vertrekken.
Bij Detiarick werden een paar der ge
stolen bankbiljetten gevonden, bij Fanny
Janpolska vond men niets. Beiden worden
nu in verzekerde bewaring gehouden, en
het moet nog worden uitgemaakt of zij
tot de plegers van den geldroof behooren,
in welk geval zij aan Rusland uitgeleverd
zullen worden, dan wel, of zij alleen als
helers van de gestolen bankbiljetten te
Parijs terecht moeten staan.
DUITSCHLAND.
Berlijn, 21 Jan. Hedennamiddag kwart
over vieren kwam het op de Schiffbauer-
damm, tegenover het Rijksdaggebouw, tot
een botsing tusschen werkloozen en politie,
die van den in aanbouw zijnden schouw
burg met steenen werd geworpen. Politie,
te voet en te paard, ging met de blanke
sabel op de menigte in, waarbij een aantal
menschen hoofdwonden beliepen.
BELGIË.
Het Belgische dorpje Quaregnon is
Zondagmorgen in de vroegte opgeschrikt
door het gerucht van een vreeselijke mijn
ramp, alweder te wijten aan het verrader
lijke mijngas.
Tegen vier uur in den morgen had een
ontzettende ontploffing plaats in de op
800 meter diepte gelegen schacht van de
steenkolenmijn der maatschappij Couchant-
du-Flénu, waar op dat oogenblik 19
arbeiders aan het werk waren. Twaalf
anderen bevonden zich in de schacht op
736 meter diepte. Deze laatsten voelden
een geweldigen schok en werden met
kracht tegen den wand van de galerij
geslingerd. Één der mannen, behulpzaam
bij den liftdienst, die juist één keer had
gescheld om 2 arbeiders te doen ophalen,
haastte zich, twee keer fe schellen, als
teeken, dat er een ongeluk was gebeurd.
Onmiddellijk nadat hij met de lift naar
boven was gebracht, maakte de man alarm,
en begon men het reddingswerk, dat op
tallooze moeilijkheden stuitte, zoodat men
eerst om 11 uur het laatste der zes lijken
had opgehaald.
Alle slachtoffers moeten gestikt zijn.
Hun gelaat en handen waren bedekt met
brand won den, als gevolg van de ontbranding
van het gas. De gewonden zijn allen
zwaar gekwetst, en hun leven is in gevaar.
Omtrent de oorzaak van deze ramp tast
men nog in het duister.
Men schrijft haar natuurlijk toe aan het
mijngas, maar men weet niet, of de ont
ploffing is teweeggebracht door een
onvoorzichtig ontbloote mijnlamp, of door
een z.g. „vulkaan", die gebarsten is, ten
gevolge van de sterke barometrische
depressie dezer laatste dagen.
Het aantal dooden bij de ramp is thans
vastgesteld op 10; dat der gewonden op 28.
NEDERLAND.
Amsterdam, 20 Jan. Men herinnert
zich het langdurige proces over het kind
Vermij, dat in het Binnen-Gasthuis „ver
wisseld" zou zijn geworden, hetgeen, zooals
ten slotte in hoogste instantie werd uit
gemaakt, onwaar is gebleken.
Wij deelden reeds mede, dat inmiddels
de echtefieden Vermij overleden zijn en
een achtenswaardige familie uit de Jan
Luykenstraat het kind tot zich genomen
had. Deze heeft thans aan de Koningin
toestemming verzocht om het kind ook
haren geslachtsnaam te mogen geven.
Vermeldenswaardig is, dat dit echtpaar,
dat tien jaren kinderloos gebleven is en
om die reden het kindje als het zijne aannam,
eenigen tijd daarna verblijd werd met de
geboorte van een dochtertje.
In 't Israëlietisch Ziekenhuis aan de
Keizersgracht alhier, is gisterennacht een
brutale diefstal gepleegd.
Uit den aard toch is er in deze inrich
ting dag en nacht personeel op de been,
hoofdzakelijk echter op de ziekenzalen.
De portiers slapen des nachts om slechts
op te staan als er gebeld wordt.
Door deze omstandigheid begunstigd,
heeft een dief beide groote koperen collecte
bussen, die bij den ingang aan de Keizers
gracht en Kerkstraat hangen, opengebroken
en den inhoud ontvreemd.
Gisterenmorgen vond men beide bussen,
die van zware sloten waren voorzien, ver
nield en ledig. De inhoud was natuurlijk
niet bekend, maar, gezien de offervaardig
heid der bezoekers, moet de dief een
aanzienlijk bedrag hebben buitgemaakt.
