ZIGRIKZ2MIE
NIEUWSBODE.
Donderdag 12 December 1907.
RECLAMES.
(Z i e r i Is. z e e s c lie
C o u r a n it).
Algemeen Overzicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Voor het buitenland, verzending eens per week,
10,— per jaar bij vooruitbetaling.
63ste JAARGANG. No. 8551.
Uitgever-Hoofdredacteur: A. FRANKEL,
Oude Haven D 493.
Redacteur: J. WAALE.
Advertentiënvan 1—3 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags-, Woensdags- en Vrijdag-middags
2 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten geschieden bij den DirecteurA. I. DE LOOZEHoek SchuithavenZierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
BERICHT.
Zij, die zich met 1 Januari a.s. op
ns blad abonneeren, ontvangen de
~p>t dien datum verschijnende nummers
ratis. Alle Brievengaarders en Boek
andelaars nemen abonnementen aan.
De Directeur,
A. J. DE LOOZE.
—5 regels 75 cts. Elke regel meer 15 cts
Met het oog op het a.s. Nieuw
jaar worden de lezers attent
emaakt op de voordeelige aanbieding van
edrukte NAAMKAARTJES, door
W.J.OCHTMAN, lüF Papiermagazijn.
p Maandag 16 December 1907, 's voormiddags
0'/a uur, ten Raadhuize, in 6 perceelen, van:
het iiitvoeren van onderhoudswerken,
„herstellingen en vernieuwingen
„aan de gebouwen, kunst- en
„andere werken der gemeente,
„gedurende het jaar 1908".
Aanwijzing Vrijdag 13 December e. k.,
voormiddags te 10 uur, ten kantore van den
iemeentebouwmeester.
Bestekken ad 25 cent verkrijgbaar ter Gemeente-
'ecretarie en bij den Gemeentebouwmeester,
lsmede afzonderlijke teekeningen, behoorende
Ij het 5e perceel, ad 15 cent.
De te Stockholm op 78-jarigen leeftijd
iverleden Koning Oskar van Zweden was
én der talentvolste vorsten van Europa,
jnderscheidde zich door zijn gave van
velsprekendheid, en zelf beoefenaar van
etteren en wetenschap bevorderde hij die
n hooge mate in tal van opzichten. Voor-
itander van den vrede heeft hij den oorlog
toorkomen, dien tal van Zweden wensch-
en, teneinde de Noren, die zich van Zweden
tadden losgescheurdmet geweld van
vapenen tot de Unie terug te brengen,
jehuwd met Prinses Sophia van Nassau
leeft hij vier zoons achtergelaten, waarvan
le oudste, Oskar Gustaaf Adolf, Hertog
ran Vermland, 49 jaren, in den echt ver-
londen met een Prinses van Baden, de
eugels van het bewind aanvaard heeft na
len eed op de Grondwet te hebben
ifgelegd. De nieuwe Koning heeft de
Ministers voorloopig in hun functies
gehandhaafd.
Prins Von Biilow, de Duitsche rijks-
canselier, had met ontslag gedreigd, indien
iberalen en conservatieven zich niet hielden
lan de gemaakte afspraak de regeering te
steunen, zoodat deze op hen rekenen kan.
3e leiders der regeeringspartijen zijn hierop
bijeengekomen, en hebben aan de regeering
ïun voortdurenden steun toegezegd. Bij
nonde van den afgevaardigde Norman
egden de conservatieven in de heropende
lifting van den Rijksdag een verklaring in
tien geest af. Namens de Nationaal-
.iberalen verklaarde Basserman en namens
le Vrijzinnigen Wiemer, dat zij bereid
waren de bloc-politiek te steunen. Naar
aanleiding van die verklaringen, die een
groote verrassing waren voor de mannen
van het Centrum en de socialisten, die na
den aanval van dr. Spahn op de regeering
op een uiteenspatting van het liberaal-
conservatieve verbond gehoopt hadden
stond Gröber, een humoristische spreker
van het Centrum op. Hij vergeleek de
tot stand gekomene verzoening met die
van twee geliefden, die met elkaSr kwestie
hadden gehad. „Hans küsst Gretchen"
zeide hij, en „Alles war wieder gut". En
onder die omstandigheden beschouwt hij
het niet tot zijn taak het onderhoud der
geliefden te storen.
In Petersburg is het proces tegen de 37
socialistische afgevaardigden van de tweede
Rijks-Doema begonnen. Zij worden van
hoogverraad beschuldigd. Als men iemand
wil slaan, dan is het niet zoo moeielijk,
vooral niet in Rusland, hiervoor een stok
te vinden. Wij hebben die beschuldiging
steeds aangemerkt als een middel om zich
van lastige tegenstanders te ontdoen. De
tweede Doema, die aarzelde de toestem
ming tot de vervolging te geven, en daar
door al aanstonds blijk gaf het zaakje niet
te vertrouwen, werd uit straf voor haar
weifeling ontbonden. Maar wat blijkt nu
voor de rechtbank? Dat deze de openbare
behandeling van het politieke strafgeding
niet aandurft. Op het verzoek der advokaten
toch de zaak in het openbaar te behandelen
werd afwijzend beschikt, zoodat deze zich
genoodzaakt hebben gezien van de verde
diging af te zien. Ook de beklaagden
weigeren thans zich te rechtvaardigen. De
heeren rechters vreesden, dat uit een
openbare behandeling duidelijk aan het
licht zou komen, dat de geheele beschul
diging door en door valsch, slechts puur
verzinsel der reactie is. En dat mag
natuurlijk niet blijken. Daarom wordt het
licht der openbaarheid geschuwd, daarom
wordt de zaak in de duisternis behandeld.
De Beurs is vaak de thermometer van
den schijn. De Russische fondsen zijn de
hoogte ingegaan, omdat men vertrouwen
stelt in de derde Doema, die wegens haar
samenstelling niet licht, althans voorshands
niet, met de regeering in conflict zal komen.
Maar men verliest uit het oog, dat de
derde Doema het volk niet is, en dat juist
bij het volk de verbittering tegen het
got"'"rnement toeneemt. Het houdt zich
stil, omdat het door de terechtstellingen
en deportaties van duizenden is afgeschrikt,
maar het zal met ontembare woede los
barsten, wanneer het zich weer krachtig
gevoelt. De revolutie is niet dood, maar
slechts schijndood. Zij zal herleven, en
de worsteling voor menschenrecht en
volksvrijheid zal op nieuw beginnen, en
niet eer eindigen, dan voordat deze ver
kregen zijn, en de Czarenmacht met haar
veile bureaukratie vernietigd is.
Het is volgens haar formatie niet waar
schijnlijk, dat de Doema in botsing komt
met de regeering, maar toch zoolang de
Doema er is, is zij volgens haar een ver
tegenwoordiging, die, al draagt zij ook
slechts den naam, best kan gemist worden.
De regeering zal haar echter handhaven,
zoolang zij haar tegenover het geldschietend
Europa noodig heeft, en zeker niet naar
huis sturen, zoolang de 800 millioen roe
bels, die zij van plan is te leenen, niet in
de Russische schatkist liggen.
De Amerikaansche Minister van Oorlog
Taft is bij den Czaar te Tsarkoje-Selo op
audiëntie geweest, heeft een parade bijge
woond en heeft met de toongevende Rus
sische staatslieden veelmalen geconfereerd.
Men behoeft geen diplomaat te wezen om
tusschen dit bezoek van den Amerikaanschen
oorlogs-minister aan Rusland en de ge
spannen verhouding tusschen Amerika en
Japan "eenig verband te zoeken. Zou het
zoo onmogelijk wezen, dat Taft het door
Japan verslagen Rusland trachtte over te
halen om bij een evenlueelen oorlog van
Amerika met Japan, de zijde van Amerika
te kiezen, teneinde te herwinnen, wat
het in den laatsten oorlog verloren heeft?
En zou het zoo onmogelijk wezen, dal
Rusland hierop inging? Want heroverde
Rusland dan zijn aanzien, dan ware ook
tevens aan de binnenlandsche beroeringen
een einde gemaakt, en het zaakje van het
despotisme kan op den ouden voet zonder
eenig gevaar worden voortgezet.
De Japansche gezant te Washington,
Aoki, die door zijn regeering is ontboden,
zal door Takatira, gezant te Rome, vervangen
worden.
Zondag hebben zoowel de liberalen als
de conservatieven te Lissabon talrijk
bezochte vergaderingen gehouden, waarin
de staatkundige toestand besproken werd.
Opgekomen werd tegen de verhooging der
civiele lijst en de gemaakte schikking
betreffende de voorschotten aan den Koning.
De dictatuur werd gebrandmerkt als een
schrikbewind. Geëischt werden de opheffing
van het dekreet tegen de openbare vrij
heden, de bijeenroeping der Cortes en
herstel van een normalen constitutio.ieelen
toestand.
In Natal wordt een expeditie tegen de
Zoeloe's uitgerust. Men verdenkt hen: 1°.
van tal van moorden, waarvan de daders
tot nu toe onontdekt bleven2". van het
beramen van een algemeenen Kafferopstand
in Zuid-Afrika.
AMERIKA.
Washington, 7 Dec. Het rcpublikeinsche
nationale comité heeft bepaald, dat de
candidaatstelling voor het presidentschap
der Vereenigde Staten door de Conventie
te Chicago zal plaats hebben op 16 Juni
1908.
Weer heeft één van die groote
rampen plaats gehad, welke de wetenschap
tot dusver niet weet te voorzien en te
voorkomen. Omstreeks vierhonderd mijn
werkers zijn bij een koolstof-ontploffing te
Fairmont (West Virg.) omgekomen. De
Fairmont Times schat het juiste aantal op
425.
Op 't oogenblik der ramp waren 500
man beneden, zegt men. Deskundigen
achten het onmogelijk, dat er iemand ont
komen is. Reeds zijn driehonderd dood
kisten besteld voor de slachtoffers.
Een ander bericht meldt, dat er 130
werklieden gered zouden zijn. Men hoopt
nog dat zij, die in de verst verwijderde
galerijen waren, nog leven. Degenen, die
lager werkten, 300 tot 400, hadden geen
middel tot ontkomen.
De schok was zóó hevig, dat de grond
ver in den omtrek daverde en er eerst aan
een aardbeving werd gedacht. Men hoorde
den knal 13 K. M. ver. In de twee mijnen
ontstond onmiddellijk brand. Een honderd
tal mijnwerkers, die het dichtst bij de
uitgangen waren, konden in der haast de
vlucht nemen. Te 5 uur was de mijn een
ware oven.
De machines en het materieel der mijn
zijn vernield. Langs de mijn no. 6 werd
allerlei puin in de lucht geslingerd en
aanstonds daarna stortte de ingang der
mijn no. 8 in. Deze laatste mijn was
geheel electrisch ingericht en werd als de
veiligste in den omtrek beschouwd.
Aan den ingang der mijnen hebben hart
verscheurende tooneelen plaats. Ouders
en bloedverwanten snelden toe om nieuws
te bekomen van de slachtoffers.
Door de kracht der ontploffing werden
tefegraafpalen omvergeworpen, zoodat de
gemeenschap met de plaats der ramp
verbroken is. Het is dus zeer moeilijk
bizonderheden te vernemen.
Men ging dadelijk met kracht aan het
werk, om te redden wat le redden was;
maar de ingangen der mijnen zijn door
allerlei puin verstopt en het werk schiet
dus slecht op.
MAROKKO.
Het bericht omtrent de wederinneming
van Mazagan door Moelei Hafid wordt
thans door Reuter bevestigd, maar eveneens
onder alle voorbehoud.
De correspondent van de Matin seinde
eenige dagen vroeger, dat Hafid uit
Dar-oem-el-Sultan nabij Marakesj is ver
trokken in de richting van Mazagan. Het
is dus- niet onmogelijk, dat het bericht van
de inneming dier stad juist is, hoewel ook
zijn tocht naar Mazagan aanleiding gegeven
kan hebben tot voorbarige en onjuiste
berichten.
PORTUGAL.
Lissabon, 9 Dec. Gisteren hielden de
progressisten, zoowel als de regeneradores
een bijeenkomst, waarin aangedrongen werd
op opheffing der dictatuur en weder in
stelling van het parlement.
Een telegram uit Londen aan het
Journal zegt, dat te Lissabon een complot
ontdekt werd tegen den Koning van Portugal.
Twee bommen waren verborgen onder het
balkon der Koningsloge in het theater te
San Carlo, waarheen de Koning op 18
December zou gaan.
Een aantal personen werden in hechtenis
genomen.
ITALIË.
De nieuwe senaatspresident pakt Nasi
harder aan dan zijn voorganger. Uit vrees
voor ontvluchting heeft hij last gegeven
den ex-minister in het kleine vertrek te
houden, dat voor hem is gereserveerd. Hij
mag ook geen bezoek meer ontvangen.
Te Turijn kwamen in de laatste
dagen meer dan 1000 landverhuizers terug,
die jong en krachtig naar Amerika waren
getrokken. Meest waren zij door automo
bielfabrieken, die geen werk meer hebben,
ontslagen. Volgens sommige bladen moet
Italië er op rekenen, wel 200.C30 van zijn
landverhuizers uit de Nieuwe Wereld
terug te krijgen.
In Italië hebben bijna tegelijkertijd
twee hevige ontploffingen plaats gehad.
Te San Felice a Concello bij Caserto
had iemand, zonder de noodige vergunning
daartoe te bezitten, gemaakt en in een
huis opgeborgen eenige duizenden
bommetjes, zooals het volk in die streek
gewend is op Oudejaarsavond te laten
ontploffen. Terwijl hij bezig was met de
vervaardiging van een nieuw aantal, barstte
er één en veroorzaakte zulk een hevige
ontploffing, dat het geheele huis en de
daarnaast gelegen woningen instortten.
Zeven personen werden dood onder het
puin vandaan gehaald.
In een andere werkplaats van vuurwerk,
te San Sosio bij Auellio, had eveneens
een ontploffing plaats, waarbij zes personen
het leven verloren.
Een hoogst onverkwikkelijk tooneel
heeft zich Zaterdagmiddag in één der
voorsteden van Genua afgespeeld. Twee
samenwonende huisgezinnen geraakten in
twist. Opeens stormde de huisvader van
het ééne op de moeder van het andere af
en stak haar dood. Vervolgens vermoordde
hij met behulp van zijn echtgenoote ook
nog den man en de kinderen van het
slachtoffer. De buren kwamen op het
geschreeuw toeloopen, stortten het huis
binnen en sleepten den onverlaat met zijn
vrouw op straat. Daar werden beiden
door een groote volksmenigte gegrepen en
onder de kreten„Lyncht hen" wierp men
beiden onder een voorbijgaande tram,
die hen onmiddellijk doodde.
OOSTENRIJK.
Te Weenen zat Vrijdag in de bank der
beklaagden de 57-jarige rechter, dr. Jozef
Richanek, die zich in niet minder dan
acht gevallen aan meisjes van 8—14 jaar
vergrepen had. De man was in zijn jonge
jaren ganzenhoeder en had zich met zeld
zame energie tot rechter opgewerkt. Hij
werd voogd over verscheidene kleine
meisjes, bracht ze in kloosters, en ging
's Zondags met de kinderen wandelen, om
ze daarna in zijn huis geweld aan te doen.
Door zijn uiterlijk vroom gedrag had hij
ieders vertrouwen, en de zusters uit het
klooster waren boos op de kinderen, als
ze weigerden met den man mee te gaan. Ten
slotte hebben twee der mishandelde kinderen
alles uitgebracht, waarna Richanek ge
arresteerd werd. Hij heeft alles bekend.
ZWEDEN.
Stockholm, 8 Dec. In den kabinetsraad
heeft de Koning den eed van trouw aan
de grondwet afgelegd. Hij verzocht den
ministers, hun ambt te blijven vervullen,
en daarop legden dezen in zijne handen
den eed van trouw af. De Koning hield
in het paleis voor de ministers, de hooge
ambtenaren, officieren, enz., een toespraak,
waarin hij de schitterende eigenschappen
van Koning Oscar prees en zei, dat hij er
naar zou streven, zijn gewichtige taak
waardiglijk te vervullen. Ten slotte
smeekte de Koning God om bescherming
voor zijne regeering en zijn volk en be
tuigde dat altijd zijn leuze zou zijn: „met
het volk voor het vaderland".
De ministers hieven een „hoezee" ter
eere van den Koning aan.
Koning Gustaaf verlangt, dat de be
grafenis van zijn vader spoedig zal plaats
grijpen. Waarschijnlijk zal ze aan het eind
dezer week geschieden.
In ons vorig No. meldden wij Koning
Oskar's overlijden, nadat reeds sedert
eenige dagen alle hoop op beterschap
verdwenen was.
Oskar II is bijna 79 jaar geworden. Hij
werd den 21 en Januari 1829 te Stock
holm geboren, als derde zoon van Oskar I
zijn grootvader was Karei XIV Johan, die
als Bernadotte de Zweedsche kroon had
aangenomen. De thans overleden vorst is
zijn ouderen broeder Karei XV den 18en
September 1872 opgevolgd. Hij studeerde
te Upsala en vertoonde in zijn jeugd een
sterke voorliefde voor de marine, later
wijdde hij zijn vrijen tijd aan historie en
literatuur; verscheidene geschriften van
zijn hand zagen het licht. Hij vertaalde
o. a. Goethe's „Tasso" en Herder's „Cid".
Overigens toonde de prins zich een goed
geschoold liefhebber op menig ander ge
bied van kunst en wetenschap, in 't bizonder
poolreizen, onderwijszaken en industrie
werden door hem bevorderd. De eere
doctoraten, hem later toegekend door ver
scheiden universiteiten, waaronder die te
Leiden, waren niet onwaardig besteed.
Op staatkundig terrein kwam het beweeg
lijke en hartstochtelijke temperament van
den koning nu en dan aan den dag, hoe
wel de heerscher over een klein land als
Zweden natuurlijkerwijze geen rol speelt
in de internationale politiek. Sterke anti-
Russische en pro-Germaansche sympathieën
werden hem toegeschreven. Zijn laatste
levensjaren werden verbitterd door het
Skandinavische geschil, en daar het niet
in Oskar's aard lag, concessiën te doen,
is zijn vaste wil om Noorwegen niet toe
te staan wat het verlangde, zeker voor een
goed deel de oorzaak geweest der ver
scheuring van de personeele unie tusschen
de beide Skandinavische rijken. Zoo heeft
zich Noorwegen in 1905, zonder bloed
vergieten gelukkig, geheel van het Zweedsche
vorstenhuis losgemaakt.
Sedert 6 Juni 1857 was Koning Oskar
gehuwd met prinses Sophie van Nassau.
Uit dat huwelijk werden geboren de
prinsen Gustaaf, thans 49 jaar oud, die nu
den Zweedschen troon bestijgt en die in
1881 gehuwd is met prinses Victoria van
Baden Oskar, graaf van Wisborg, mor-
eanatisch met Ebba Munck gehuwdKarei
(1861) en Eugenius (1865).
Koning Oskar is zacht en kalm gestor
ven, schijnbaar zonder veel pijn te lijden.
Heel de koninklijke familie was om het
sterfbed verzameld, dat naar de studeer
kamer des Konings gebracht was, terwijl
hij bewusteloos neerlag. Zoo nu en dan
kwam hij even tot het bewustzijn terug,
totdat de dood intrad.
ENGELAND.
Folkestone, 8 Dec. Het Nederlandsche
stoomschip „Scheldestroom" is in aanvaring
geweest met het Engelsche zeilschip „For
farshire". Het zeilschip werd beschadigd;
de „Scheldestroom" werd nabij de haven
van Folkestone op het strand gezet. De
kapitein van het stoomschip en zes man
zijn verdronken, drie anderen worden ver
mist. De overblijvenden zijn door de red
dingsboot aan wal gebracht.
Nader vernemen wij over deze ramp
nog het volgehde:
De „Scheldestroom" was Vrijdagnacht
van Amsterdam vertrokken. De Hollandsche
Stoomboot-Maatschappj te Amsterdam
waarvan zij deel uitmaakt, heeft, zooals
men weet, een geregelden ve;.-tiendaagschen
vrachtdienst Amsterdam-flymouth-Fowey.
De equipage bestond uit 20 man, meest
allen Amsterdammers.
Tijdens de reis naar Plymouth had hef
ongeluk plaats; men vermoedt ongeveer
één uur, in den nacht van Zaterdag op
Zondag, 't Was stormachtig weer, vergezeld
van hevige regenvlagen, zoodat het wel
eenigszins verklaarbaar is, dat men de
Engelsche bark „Forfarshire", die het
Kanaal binnenvoer met de bestemming
Londen, niet in het oog kreeg vóór een
aanvaring onvermijdelijk was. Daar komt
bij, dat het zeilschip den harden Westen
wind achter had, zoodat dit vaartuig on
getwijfeld veel vaart liep. De schok moet
dus zeer hevig zijn geweest, want aanstonds
na de aanvaring werden aan boord van de
„Scheldestroom" zeven man vermist.
De „Scheldestroom" werd zwaar be
schadigd door de botsing. Uit de ingekomen
telegrammen maakt men op, dat na de
aanvaring de „Scheldestroom" gestrand
is. Eerst heeft het vaartuig voor anker
gelegen. Daarna heeft men getracht de
„Scheldestroom" door middel van sleep-
booten naar Dover te brengen. Doch toen
dit niet gelukte, heeft men het schip ver
laten.
De „Forfarshire" voer door naar Londen,
de bemanning der „Scheldestroom" in
't onzekere latend, met welk schip men
in aanvaring was geweest.
Zeven der opvarenden hebben bij deze
treurige ramp het leven gelaten. Daaronder
de kapitein H. J. Gerritsen der „Schelde
stroom", wiens lijk bij Folkestone aan
land is gespoeld.
De „Scheldestroom" meet 118 ton en is