ZIERIKZmCHE
NIEUWSBODE.
Zaterdag 7 December 1907.
Eerste Blad.
RECLAMES.
(525 i o x* i li. zeesclie
Cour an t).
ilgemeen Overzicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is 1,30, franco per post
1,60.
Voor het buitenland, verzending eens per week,
10,— per jaar bij vooruitbetaling.
63ste JAARGANG. No. 8549.
Uitgever-HoofdredacteurA. FRANKEL,
Oude Haven D 493.
Redacteur: J. WAALE.
Advertentiënvan 1—3 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags-, Woensdags- en Vrijdags-middags
2 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten geschieden bij den DirecteurA. J. DE LOOZEHoek SchuithavenZierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
Dit nummer bestaat uit
?ee bladen.
-5 regels 75 cts. Elke regel meer 15 cts
Met het oog op het a.s. Nieuw-
jaar, worden de lezers attent
naakt op de voordeelige aanbieding van
irukte NAAMKAARTJES, door
W.J. OCHTMAN, DC Papiermagazijn.
Openbare Aanbesteding
Woensdag den 11 December 1907, des voor-
Idags te 11 uur, ten Raadhuize, van:
let uitgeven van het Gemeente
blad van Zierikzee over het
„jaar 1908".
)e voorwaarden der aanbesteding liggen ter
ing ter Gemeente-Secretarie.
HINDERWET.
)e BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
•rikzee maken bekend, dat zij aan KLAAS
JSON, Werktuigkundige alhier, vergunning
bben verleend tot het plaatsen van een gas-
ichtwerktuig van drie paardenkrachten in zijne
rkplaatsstaande in de Sint-Domusstraat
atselijk gemerkt wijk D no. 254, kadastraal
eend sectie B no. 1744.
Zierikzee, den 4 December 1907.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
CH. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
I In den Pruisischen Landdag is door
regeering het voorstel ingediend om
10 millioen Mark uit te trekken voor
Biteigening van landgoederen, die in
iuisisch Polen liggen en aan Poolsche
ondbezitters toebehooren. De bedoeling
om den door het staatsgeld onteigenden
ond in kleine perceelen aan Duitsche
Bjeren te verpachten, en op die wijze
Bit Poolsche element te verdringen, liet
Bgeeringsvoorstel heeft bij de Polen be-
ijpelijkerwijze groote verbittering gewekt,
n zij zijn dan ook reeds op middelen
Bin tegenweer bedacht. Zij trachten, om
beginnen, de Poolsche landarbeiders te
ewegen zich niet meer bij Duitsche land-
*gcnaren le verhuren. Ook over de grenzen
;ett het regeeringsvoorstel kwaad bloed
ezet. De Polen in Oostenrijk hebben in
Be volksvertegenwoordiging tot de regeering
e vraag gericht, of het verbond met
Bruisen wel kan gehandhaafd worden, nu
eze staat tegen de Poolsche stamver
wanten met zulke despotische dwangmid-
elen optreedt. De Minister-President
eeft daarop geantwoord, dat het volgens
e regelen van het volkenrecht niet ge-
orloofd is zich in de zaken van een
ndere mogenheid te mengen, en wees er
aarbij op, dat indien men het deed, men
en vrede ernstig in gevaar bracht.
In den Duitschen Rijksdag heeft
pahn, vice-voorzitter van den Rijksdag,
et financieel beleid van den Minister van
'inanciën, Rheinhaber, aangevallen, omdat
ij het tekort in 's rijks schatkist door
idirecte belastingen tracht te dekken.
)ok den Minister van Oorlog, Von Einem,
iel hij aan,-omdat hij niet. tijdig had
ngegrepen, teneinde aan het zedelijk
lederf in zekere kringen van het leger een
inde te maken. Spahn is nationaal-liberaal.
In nu hebben de nationaal-iiberalen met de
onservatieven een overeenkomst aange-
-aan met elkaar in den Rijksdag samen
gaan, en de regeering te steunen,
n strijd echter met dat convenu treedt
Jpahn tegen een deel van het Ministerie
>p. De Rijkskanselier Von Biilow heeft
le leiders der verschillende partijgroepen,
tie de regeering steunen, in zijn paleis
ïijeengeroepen, en hun duidelijk gemaakt,
Jat, indien de regeering op hun voort-
lurenden steun niet kan rekenen, hij zich
genoodzaakt zou zien zijn demissie te
nemen. Minister Von Einem heeft de rede
van Paasche beantwoord. De Rijksdag
werd hierop verdaagd zeer tegen den zin
van het centrum en de socialisten, die
zich in hun oppositie dan ook niet onbe
tuigd lieten.
Twee moties zijn door de sociaal
democraten ingediend. I. Wat is de Rijks
kanselier van plan te doen, teneinde ver
betering te brengen in de buitengewone
duurte der levensbehoeften. In 't algemeen
zijn de prijzen van vele dagelijksche be-
noodigdheden aanzienlijk gestegen, niet
alteen in het buitenland, maar ook ten
onzent. Meel, krenten, sucade en rozijnen
zijn veel duurder geworden. De tweede
motie luidt: Welke maatregelen zal de Rijks
kanselier nemen ten opzichte van de hooge
prijzen der steenkolen, die zwaar drukken
op de geheele industrie en in het bizonder
op de huishouding der economisch zwak
kere klasse.
In het Oostenrijksche Parlement werd
de motie der socialisten tot het nemen
van maatregelen tegen de duurte van
levensmiddelen verworpen. Deze verwer
ping gaf aanleiding tot een onbeschrijfe
lijk tumult, zoowel in de vergaderzaal als
op de tribunes, waar het publiek zijn
luide afkeuring te kennen gaf. De voor
zitter liet hierop de openbare tribunes
ontruimen.
De Italiaansche Senaat heeft de zaak
Nazi voor onbepaalden tijd verdaagd. Mis
schien wordt zij nu wel in den doofpot
gestopt. Er zouden vermoedelijk te veel
personen gecompromitteerd worden, indien
Nazi om zichzelven eenigszins schoon te
wasschen onthullingen deed. Uit deze
zou toch blijken, dat Nazi het voorbeeld
van tal van Ministers volgde, die de schat
kist voor particuliere doeleinden gebruikt
hebben. Nazi heeft de Kamer verzocht
zorg te dragen, dat hij in staat is zijn
functie als volksvertegenwoordiger hij
is afgevaardigde van Trapani naar be-
hooren te vervullen. Hij vraagt dus
ophetfing der hechtenis, die hij niet in
een gevangenis, maar in zijn eigen huis
ondergaat
De Portugeesche Regeering wil het
doen voorkomen, dat het in Portugal cou
leur de rose is. Wij kunnen ons echter
moeielijk voorstellen, dat in jeen land,
waar de volksvertegenwoordiging naar huis
gejaagd is, geen nieuwe verkiezingen zijn
uitgeschreven, de drukpers aan banden is
gelegd, de politie het recht heeft bladen
op te heffen, tal van personen in hechtenis
zijn genomen, en voor politieke délicten
een bizondere, korte rechtspleging is in
gevoerd, de menschen erg tevreden zullen
wezen. Het spreekwoord: „Les Portugais
sont toujours gais", zal nu wel mank gaan.
In Marokko is de toestand voor de
Franschen gecompliceerder geworden. Niet
alleen in het Noorden moeten zij zich de
volgelingen van Moelai Hafid van het lijf
houden, maar ook aan de grenzen van
Algiers hebben zij met de Marokkanen
te kampen. Deze zijn reeds tweemalen
met een leger van 6000 man die grenzen
'overgetrokken, zoodat ook hier gevochten
wordt.
De Congostaat, die tot nu toe een
afzonderlijke slaat is, toebehoorende aan
een Maatschappij, waarvan de Koning van
België het hootd is, en erkend door de
Mogendheden, zal evenwel binnenkort
door den Belgischen staat worden ingelijfd.
Een daartoe strekkend voorstel is bij de
Belgische Kamer door de regeering
ingediend. De Koning heeft evenwel het
meest productieve gedeelte van den Congo
tot Kroondomein verklaard, zoodat al de
inkomsten daaruit aan de Kroon komen.
De wetgevende macht zat, als de Congo
is ingelijfd, als regel bij den Koning blijven
berusten. Slechts in exceptioneele gevallen
zal de wetgevende macht mede door de
Kamers worden uiigeoefend. Het is te
hopen, dat door de annexatie een einde
wordt gemaakt aan het wreede exploitie-
stelsel, dat in den Congo op de zwarte
inlandsche bevolking wordt toegepast.
De Duitsche Keizer toeft nog steeds in
Engeland, waar hij niet alleen kinderen
onthaalt, maar ook zijn tijd gebruikt om
zijn inzichten, betrekkelijk politeke kwesties,
door de drukpers te laten publiceeren.
Een tusschentijdsche verkiezing in West
Hult is in liberalen geest uitgevallen. De
conservatieve candidaat werd totaal ver
slagen.
Het schijnt, dat de Czaar zelf vasthoudt
aan den grondslag van het bekende
Octobermanifest, en niet wil, gelijk sommige
leden van de rechterzijde, die zijn plus
Czaar que le Czaar même, dat de Doema
slechts zal wezen een adviseerend lichaam.
In het hem aangeboden adres van hulde
werd dan ook niet van de alleenheerschappij
gesproken. Een daartoe strekkend door de
uiterste rechterzijde ingediend amendement
werd verworpen. Deze verwerping was
voor die heeren dan ook een reden om
niet vóór het adres van hulde te stemmen.
Trouwens de geheele linkczijde stemde er
ook niet voor, want vele afgevaardigden
van haar verlieten de zaal, toen haar
amendement verworpen werd, waarbij
verklaard werd, dat de kieswet, volgens
welke de tegenwoordige Doema verkozen
is, onwettig is. Ook de Polen waren bij
de stemming afwezig, wijl ook hun
amendement ten gunste van de zelfstandig
heid der verschillende volken in Rusland
verworpen werd. De socialisten onthielden
zich geheel van stemming.
Stolypin las in de Doema een regeerings-
verklaringvoor, waarin hij de uitzonderings
wetten verdedigde om tot den normalen
toestand terug te kunnen keerenj Tegen
over de daden van plundering en geweld
moest de regeering krachtdadig optreden.
Hij vergat er evenwel bij te voegen, dat
vele van die daden, zoo niet de meeste,
gepleegd worden door de mannen van het
Russische volk, en dan gesteld worden op
rekening van de revolutionairen, teneinde
zoodoende zich van hen te kunnen ont
doen. Hij vergat te vermelden, dat vaak de
politie niet slechts die daden oogluikend
toeliet en begunstigde, maar zelfs in ver
momden toestand bedreef. Hij vergat te
verklaren, dat o. a. de pogroms te Odessa
het werk zijn van de leden van het Rus
sische volk, die straffeloos hun wandaden
bedreven. De ministeriëeie verklaring
werd door Roditsjef beantwoord, die het
heerschend regime geeselde, door den
Stolypinschen halsdoek een strop te noemen.
Op die uitdrukking vatte de rechterzijde
vuur. De leden er van stoven van hun
banken op, en wilden Rodi sjef te lijf, die
door de linkerzijde echter In veiligheid
gebracht werd. Hij zag zich echter ge
noodzaakt in een daarop volgende zitting
zijn woorden goed te praten.
De voorzitter van de Doema, Chomjakof,
is een uur bij den Czaar op audiëntie
geweest.
De Japansche gezant bij Amerika,
Aoki, is door zijn regeering naar Japan
teruggeroepen. Die terugroeping geschiedt
ongeveer in denzetiden tijd, dat een vloot
van zestien Amerikaansche slagschepen
een zoogenaamden oefeningstocht naar
den Stillen Oceaan onderneemt. Uit een
en ander zou men afleiden, dat de politieke
atmosfeer zwoel is, zoodat de oorlogs-
donder niet kan uitblijven. Dit zou men
ook opmaken uit de belangrijke boodschap
(troonrede), waarmede President Rooseveld
het congres heeft laten openen, en waarin
over de uitbreiding en de taak van de
vloot uitvoerig werd gesproken. Wel
wekte hij daarin tot deelneming aan de
wereldtentoonstelling te Tokio op, maar
men verlieze niet uit het oog, dat die
tentoonstelling eerst in 1912 zal gehouden
worden, en dan kan de oorlog reeds lang
beslist zijn.
NEDERLAND.
's-Gravenhage, 4 Dec. Het voornemen
bestaat dit jaar den terugkeer van het Hof
van Het Loo naar de Residentie te vervroegen.
De Koninklijke Familie zou dan, na
Hare aanwezigheid te Amsterdam voor
bezoek des Duitschen Keizers, den volgenden
ochtend, 14 December, uit Amsterdam
naar Den Haag vertrekken.
Tweede Kamer. Donderdag werd
de behandeling vandeWaterstaatsbegrooting
voortgezet.
De Minister antwoordde aan den heer
Fruitier, dat de uitvoering der werken voor
de doorvaartopening in de spoorwegbrug
bij Vlake, waarvoor onteigening van ter
reinen noodig is, zooveel mogelijk zal
bespoedigd worden. Die onteigening zal,
in plaats van bij de wet, bij koninklijk
besluit kunnen geschieden.
Bij de afdeeling posterijen besprak de
heer Pastoors de verhouding tusschen het
departement van waterstaat en den directeur-
generaal, een verhouding, welke slecht op
het personeel werkt. Scherp laakte hij
voorts, dat door de intrekking van het
koninklijk besluit van 1904 het mogelijk
gemaakt is aan gehuwde vrouwelijke
ambtenaren om in dienst te blijven.
De heer Helsdingen bepleitte lotsver
betering der bestellers.
De heer Lohman was van oordeel, dat
de directeur-generaal der posterijen, meer
zelfstandig als leider van dat belangrijke
staatsbedrijf moet optreden. Hierin ligt z. i.
geen beperking van de verantwoordelijk
heid van den Minister.
De heer Van Sasse van Ysselt kwam
ook op tegen het gedoe van de post
administratie in verband met het uitgeven
van gelegenheidspostzegels.
De heer Heemskerk drong er op aan
terug te komen op de intrekking van het
verbod van het in dienst blijven van ge
huwde vrouwelijke ambtenaren. De heeren
Ruys en Schokking sloten zich hierbij aan.
De heer Van Roodhuijzen opperde ook
bedenkingen tegen de intrekking van het
verbod, tenzij een zoodanige regeling wordt
getroffen, dat het huwelijk niet tot een
caricatuur wordt gemaakt.
De heer Van Limburg huldigde den
Minister voor de intrekking van het verbod.
De Tweede Kamer heefl Maandag
avond het z.g. „Salaris-wetje", tot ver
betering van de positie der onderwijzers,
afgehandeld.
De eindstemming zal later plaats hebben,
maar de aanneming ervan is zeker. En de
Eerste Kamer zal wet hetzelfde doen.
Veranderingen in het oorspronkelijk ont
werp zijn er niet gekomen.
Daarin wordt nu, volgens mededeeling
in De Tijd, het volgende bepaald:
le. Omtrent de onderwijzers.
De aanvangsjaarwedde, f 500, blijft. De
vier verhoogingen, om de vijf jaar, thans
elk van f 50, worden: f 100, f 75, f 75,
f 75. Nu bedragen de minima: f 500,
f 550, f 600, f 650 en f 700; zij zullen
wordenf 500, f 600, f 675, f 750, f 825.
2e. Omtrent de hooiden van scholen.
De hoofden van scholen ontvangen nu
eveneens vier periodieke verhoogingen,
telkens na vijf dienstjaren als hoofd
der school. Een onderwijzer, die, met tien
dienstjaren, als hoofd der school wordt
benoemd, begint dus voor de periodieke
verhooging van voren af aan te tellen.
Dit zal nu anders worden. Ook voor
het hoofd zullen de dienstjaren als onder
wijzer meetellen. Wie dus na vijftien
dienstjaren als onderwijzer tot hoofd
benoemd wordt, kan niet op het minimum
salaris als hoofd worden aangesteld, maar
ontvangt reeds dadelijk drie verhoogingen
boven het minimum. Het eenig onderscheid
met de onderwijzers is, dat de hoofden
niet de voor de onderwijzers voorgeste de
verhoogingen van f 100 en drie keer f 75
zullen ontvangen, maar vier keer f 50.
Een tweede positie-verbetering, niet
voor alle, maar toch voor veel hoofden
is, dat de laagste categorie vervalt en met
de daaropvolgende wordt samengesmolten.
M. a. w. de hoofden, wier aanvangsjaar-
wedde thans op f 750 is bepaald, komen
op f 850, het minimum der tweede klas.
En daar gewoonlijk een onderwijzer tot
hoofd zal worden benoemd, als hij reeds
vijf dienstjaren heeft, komt het hierop
feitelijk neer, dat de minimum-aanvangs-
jaarwedde der hoofden van scholen in de
laagste klas uiterst zelden minder dan
f 900 zal bedragen.
In zijn memorie van antwoord op
het voorloopig verslag over zijn begrooting
deelt de Minister van Binnenlandsche
Zaken o.a. het volgende mee:
Omtrent de pensioneering van gemeente
ambtenaren en hunne weduwen en weezen
is in beginsel overeenstemming gekregen
met den Minister van Financiën. De
Minister vleit zich met een voor staat en
gemeente niet te bezwarende regeling.
Zooveel mogelijk zal bespoedigd worden
de indieningvan een wetsontwerp, houdende
regeling van de banken van leening.
Een wettelijke regeling van de levens
verzekeringmaatschappijen is in voor
bereiding, en hoopt men in 1908 in te
dienen.
Sinds eenigen tijd heeft een wets
ontwerp tot herziening der armenwet het
departement verlaten.
Het wetsontwerp inzake saccharine is
gereed. De betrokken Ministers overleggen
nog samen.
Spoedig zal een wetsontwerp het depar
tement kunnen verlaten, houdende verbod
van absinth.
Rotterdam, 4 Dec. Dat geld niet immer
geluk brengt, heeft de korte, maar tragische
geschiedenis van het armhuismannetje
H. J. Kuipers, verpleegde in het Stedelijk
Armhuis in de Oostervantstraat, bewezen.
Een maand geleden vernam Kuipers, dat
hij zou erven en dat het bedrag f 1200
zou zijn. Nou, dat kèn-je begrijpen! Zoo
rijk en dan in 't armhuis, nee hoor, dat
ging niet. En ons baasje nam zijn congé.
De centen waren er nog wel niet, maar
het was zeker, dat hij zc zou krijgen.
Daarom waren er wel goeie menschen, die
tegen een matige woekerwinst wat voor
schoten. Kuipers moet geleend hebben,
want hij heett dien tijd geleefd en gezwierd.
Maar de pret heeft niet lang geduurd.
Vanmorgen om 7 uur werd zijn lijk uit de
Cootvest opgehaald. Hij was bijziende en
is vermoedelijk gisteravond te water
geraakt.
Twee honderd Ca'.andstraters hebben,
wegens de mishandelin waaraan zij bloot
staan, een adres aan de Koningin gericht,
waarin zij aandringen o[ bescherming van
lijf en goederen, hun bij art. 4 der Grond
wet gewaarborgd.
De mishandeling van Calandstraters
is aan de orde van den dag. Ook gisteren
zijn er weer gevallen van mishandeling
voorgekomen. Maar nu door het ruwe op
treden van de zijde der voormalige stakers
het politie-toezicht aan de havens weer
verscherpt is, zoekt men het meer naar
de binnenstad.
De Calandstraters J. B. Loman en
A. Quack werden gisterenavond op den
Nieuwen Binnenweg door een troep boot
werkers aangevallen, waarbij beiden met
een ploertendooder op het hoofd geslagen
werden en wonden opliepen, die in het
Ziekenhuis moesten worden verbonden.
Kort daarna had een dergelijke aan
randing plaats voor pand 26 aan den
Schiedamsche Singel. De Calandstrater
Arie Broekhuizen begaf zich van zijn werk
huiswaarts, toen hem ter hoogte van ge
noemde plaats, eenige gewezen stakers
vooruit liepen, die hem goed opnamen.
Daarop bleven zij staan, zoodat B. weer
passeerde. Een der laffe kerels liep den
Calandstrater nu op de teenen achterop
en loste toen een revolverschot op hem.
Door op 't laatste oogenblik een afwerende
beweging met de linkerhand te maken,
kreeg B. den kogel in den linker-onderarm.
In het Ziekenhuis werd hij voorloopig
verbonden.
Jammer genoeg, zijn de geweldplegers
weer onbekend gebleven.
De politie in deze stad heeft tijdens
de werkstakingen 200 revolvers en meer
dan 1000 scherpe patronen in beslag
genomen.
Van wie Wat wilde men met die
revolvers, met die patronen?
Branie maken, enkelen, zeer zeker. Zich
als „onderkruiper" verdedigen, anderen!
Maar ook aanvallen, bedreigen althans
En zeer ernstig bedreigen ook, aangezien
op elke revolver vijf scherpe patronen
bleken te passen.
Dat is, dunkt ons, een zeer ernstig ver
schijnsel. Een jaar of 10, 20 geleden
hoorde men, dat bij groote werkstakingen
in het buitenland, in Pennsylvanië, in de
Borinage schietwapens te pas kwamen.
Toen heette het: „Zoo iets kan bij ons
niet gebeuren".
En zie bij een niet bizonder onorde
lijke staking in een tamelijk kalmen lijd
worden nu 200 revolvers in beslag genomen
en blijven er wellicht drie of vier maal
zooveel in de zakken verborgen.
Alleen wie de politiek van den vogel
struis voorstaat, kan de ernst van dit
bericht ontkennen. Voor ieder ander moet
het stemmen tot nadenken, ook over deze
kwestie: Hoe komt het, dat zooveel
revolvers (3 of 4 maal 200 wellicht) kunnen
gekocht worden, zonder dat dit in een
betrekkelijk niet zoo groote stad als Rotter
dam in den kijker loopt?
Of heeft men ze niet nu gekocht?
Dinteloord. Met den 6en dezer te be
ginnen zal de „Wintercommissie" gedurende
de wintermaanden weder har wekelijksche
bijeenkomsten houden in de consistorie
kamer der Ned. Herv. Ke k. De be'ioettigen,
uitsluitend leden dier kerk, vinden dan weder
gelegenheid hunne nooden en behoeften ken
baar te maken en giften te ontvangen, in
den vorm van brandstoffen, brood, vleesch
enz.