Z1EUIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Zaterdag 9 November 1907.
Eerste Blad.
BERICHT.
(Z ierikzeesche
Couran t).
50,500,1000, 3000 oi 5000 regels,
RECLAMES.
Ons groot debiet in
eeland en Z.-Holland
Ilgemeen Overzicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
Uit Stad en Provincie.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is 1,30, franco per post
1,60.
Voor het buitenland, verzending eens per week,
10,per jaar bij vooruitbetaling.
63ste JAARGANG. - No. 8537.
Uitgever-HoofdredacteurA. FRANKEL,
Oude Haven D 493.
Redacteur: J. WAALE.
Advertentiën, van 1—3 regels 30 Cts.,
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags-, Woensdags- en Vrijdags-middags
2 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten geschieden bij den Directeur: A. J. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Het Kantoor is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 9 ure.
Dit nummer bestaat uit
ee bladen.
let Bureau van dit blad (hoek Schuit-
en te Zierikzee) is eiken werkdag
pend van des voormiddags 9 - tot des
nds 9 ure, tot het aannemen van
en abonnementen en het
n van betalingen daarvoor. Het adver-
end publiek wordt opmerkzaam gemaakt
het voordeel, gelegen in het plaatsen
advertentiën bij abonnement van
nen het jaar te verbruiken. Het tarief
rvoor is aan het Bureau verkrijgbaar,
wordt ook op verzoek aan buiten de
d wonenden gezonden.
De Directeur
A. J. DE LOOZE.
-5 regels 75 cts. Elke regel meer 15 cts.
adzaakt ons in steeds ruimer kring onze
ardeelige aanbiedingen bekend te maken.
Dns 35 Guldens 2-persoons Veeren-
dstel, beslaande uit: 2-pers. Bed, Peluw,
Kussens1 mooie zware gewatteerde
pers. Deken, 1 zware 2-pers. Wollen- en
mooie witte Molton-Deken, een paar
hke Stroomatrassen en een waschechte
ertrek voor Bed en Peluw. In de pro-
ïcieZeeland alleen meer dan 1000 geleverd,
vering meest franco Rotterdam of volgens
gave, doch één véér franco. Betaling bij
tvangst. Doet uw voordeel.
J,
SNEEK.
VRAAGT PRIJSCOURANT.
Het reizend en handeldrijvend publiek
Engeland zal voorzeker verheugd zijn
weest, toen het vernam, dat tusschen de
oorwegmaatschappijen en de spoorweg
ambten een schikking is tot stand
komen, waardoor is afgewend het
eigend gevaar eener spoorwegstaking,
e voor het verkeer een groot ongerief
i voor handel en nijverheid een ware
mp zou geweest zijn. Men had wekenlang
eds in duizend vreezen en angsten
:leefddat het tot een staking zou komen,
ant noch de spoorwegdirecties, noch de
loorwegbeambten, die erkenning van hun
ikverbond eischtenwilden toegeven,
ank zij evenwel de bemiddeling van den
inister is een vorm gevondenwaardoor,
>nder de gevoeligheid van de maat-
:happijen en van den vakbond te kwetsen,
3 vrede tusschen kapitaal en arbeid kan
:handhaafd blijven. Er zullen namelijk
deelingsraden en centrale raden gevormd
orden, die, samengesteld uit vertegen-
oordigers der maatschappijen en uit
gevaardigden van het spoorwegpersoneel,
e wenschen en grieven van de beambten
ezamenlijk zullen onderzoeken.
De Koning van België is in Brussel
iruggekeérd, na een paar maanden een
lyllisch leven te hebben geleid. Op zijn
:rugkomst werd door het Ministerie in
et belang van den Staat aangedrongen.
De civiele actjp door Graaf Von Moltke
ontra Harden, die door genen verloren
rerd, want Harden werd vrijgesproken,
door een strafactie gevolgd. Het Open
aar Ministerie heeft namelijk wegens
eleediging van Graaf Von Moltke in de
"ukunft een vervolging tegen Harden,
en redacteur van dit blad, ingesteld.
Uitspraak is gedaan in het strafgeding
;gen Adolf Brand, die in een vlugschrift
e beschuldiging had uitgesproken, dat
e rijks-kanselier, Prins Biilow, zich aan
egennatuurlijke strafbare handelingen heeft
schuldig gemaakt. Biilow als getuige
gehoord, legde na den eed te hebben
afgelegd, de volgende verklaring af:
„Ik verklaar onder mijn eed, dat homo-
„sexueele, verdorven, abnormale neigingen
„mij van oudsher niet alleen in hooge
„mate walgelijk, maar ook volkomen
„onbegrijpelijk zijn geweest. Deze mijne
„onder cede gedane verklaring heeft niet
„alleen betrekking op handelingen, bedoeld
„in art. 175 van het strafwetboek, maar
„op hoino-sexueele neigingen, aanleg en
„gevoelens in eiken vorm en in eiken
„graad. De legen mij ingebrachte be
schuldiging is onwaar en onzinnig".
Het moet voor een onschuldig man, hij
moge zijn hoog of laag geplaatst, hard
wezen zich op dergelijke verachtelijke
beschuldigingen te moeten verdedigen.
Hij had zijn klacht bij de justitie ingediend,
omdat hij als rijks-kanselier en als mensch
dit als zijn plicht beschouwde, en als
elk staatsburger heeft hij het recht tegen
dergelijke beschuldigingen een beroep op
het gerecht en de wet te doen.
Biilow verklaarde tevens, dat ook onjuist
was het verspreide gerucht, dat hij de
aanvallen in de Zukunft geïnspireerd heeft.
„Ik heb", zeide hij, „met die aanvallen
niets uit te staan".
Mede als getuige opgeroepen was de
in den laatsten tijd veel besprokene
Fhilipp van Eulenburg, die aan die
oproeping had gevolg gegeven. Na ten
gunste van Prins Biilow getuigd te hebben,
legt hij ten opzichte van zich zeiven de
volgende opmerkelijke verklaring af: dat
hij zich nooit in zijn leven aan een
strafbare handeling ten opzichte van
tegennatuurlijke neigingen had schuldig
gemaakt. Hij wil niet treden in de
beschouwingen van Dr. Hirschfeld, want
al die fijne schakeeringen, die deze onder
scheidt, zouden ten gevolge hebben, dat
ten slotte geen mensch zeker is om niet
voor homo-sexueel door te gaan. Hij is,
zeide hij, in zijn jeugd, een enthousiast
vriend geweest, was er trotsch op, dat hij
altijd goede vrienden had, maar als hij
geweten had, dat na veertig jaren een
man zou optreden, die achter elke vriend
schap Iets onreins bespeurt, dan had hij
het nagelaten om vrienden te zoeken. Het
beste, wat wij Duitschers hebben, is toch
vriendschap. Hij heeft in zijn vriendschap
geestdrift gelegd, hij heeft brieven ge
schreven, die overliepen van vriend
schappelijke gevoelens, en hij heeft zich
geen enkel verwijt daarover gemaakt".
De beklaagde Brand trok bij monde van
zijn advokaat voor de rechtbank zijn
beschuldiging tegen Prins Biilow in. Deze
herroeping weerhield de rechtbank niet
beklaagde tot anderhalfjaar gevangenisstraf
te veroordeelen, een rechtvaardige ver
diende straf.
De Finsche Landdag heeft met een
aanzienlijke meerderheid het merkwaardig
wetsontwerp aangenomenwaarbij het
fabriceeren, invoeren en verkoopen van
alcoholische dranken verboden wordt.
Alleen den staat wordt het recht toegekend
om ten behoeve van geneeskundige,
wetenschappelijke en technische doeleinden
alcohol te bereiden, in te voeren en te
verkoopen. Het „sluit Schiedam" is thans
in Finland verwezenlijkt.
In Italië staat voor den Senaat terecht
de gewezen Minister Nasi, beschuldigd
wederrechtelijk slaatsgelden zich te hebben
toegeeigend. In een rede, die bijkans drie
uren duurde, betuigde de ex-Minister zijn
onschuld. Erkennend uit de schatkist op
arglistige wijze gelden te hebben genomen,
verklaarde hij die ter bereiking van politieke
doeleinden in het belang van het land te
hebben gebruikt. Aan rechtsgeleerde hulp
ontbreekt het hem niet, want hij heeft een
dozijn advocaten aangenomen teneinde hem
te verdedigen. In dit strafgeding zijn 500
getuigen gedagvaard.
Duitschland, Rusland, Frankrijk en
Engeland hebben het tractaat, waarbij
Noorwegen neutraal verklaard wordt, ge-
teekend.
NEDERLAND.
Hilversum, 7 Nov. Gisteren had alhier
de begrafenis der 3 slachtoffers van het
spoorwegongeluk plaats.
De belangstelling was overgroot. Velen
der toeschouwers konden hunne tranen
niet bedwingen. Eerst kwam het lijk van
S. Visser. De fabrikanten en het personeel
der fabriek Jaarsma, van wie een prachtige
krans de baar bedekte, volgden in den
langen stoet. De familie volgde de lijk
koets in 3 volgkoetsen. Toen kwam het
lijk van vrouw Vermeulen gevolgd door
het lijk van het kindje. V.le familieleden
begeleidden de slachtoffers; allen waren
te voet. Het geween der 2 overgebleven
kinderen, de zusters en de moeder van
de overledene, was aangrijpend.
Zierikzee, 8 Nov. Betrekkelijk de te
dezer stede uitgebrokene werkstaking bij de
heeren Hogerheijde en Jongmans, Koevoets
Zonen en Goedhart, allen sigaren
fabrikanten, kunnen wij nog het volgende
mededeelen. Terstond na de staking in
September van het vorig jaar bij de
heeren Koevoets Zonen hebben de
sigarenfabrikanten alhier een onderlinge
vereeniging gevormd, en zich toen
contractueel verbonden om bij eventuëele
werkstaking het medelid, op de fabriek
van wien de arbeid was neergelegd, zooveel
mogelijk bij te springen, in dien zin, dat
voor hein op de fabrieken, waar niet
gestaakt was, gewerkt zou worden. Een
heid werd in het loon gebracht, zoodat
de loonstandaard bij allen gelijk is. Het
minste loon, dat per duizend sigaren wordt
uitgekeerd, is f 3,50. Vroeger was dat
f 2,50 i f 3. Van de 28 sigarenmakers bij
de firma Hogerheijde en Jongmans waren
er slechts drie, die voor 10C0 sigaren
f 3,50 maakten, de overigen maakten allen
meer. Moeilijk te bewerken tabak wordt
altijd iets hooger betaald. Nu kan, naar
ons werd medegedeeld, een goed werk
man wekelijks 2000 i 2500 sigaren
fabriceeren. De contributie voor het strip-
loon, dat twee cent per honderd sigaren
bedroeg, werd afgeschaft.
De sigarenmakers op de fabriek Hoger
heijde en Jongmans bleken met de huidige
regeling niet tevreden te zijn. En door
het orgaan der fabriekscommissie op
elke sigarenfabriek bestaat een commissie,
die voor allen, werkzaam op de fabriek,
optreedt verlangden zij eerst mondeling
en later schriftelijk hooger loon en bereide
tabak. Gemiddeld werd vijftig cent meer
op de duizend sigaren geëischt. Op die
eischen hebben de betrokken patroons
geantwoord, dat die niet konden ingewilligd
worden, want dat zij dan met verlies
zouden werken. Hetzelfde antwoord werd
gegeven aan de leden van het Hoofd
bestuur der Vakvereeniging, die waren
overgekomen, teneinde de belangen der
stakers bij de patroons te bepleiten.
Krachtens het aangegaan contract
moesten natuurlijk de andere sigaren
fabrikanten voor hun medelid op hun
fabrieken laten werken. Hierop brak ook
op de fabrieken van de heeren Koevoets
Zonen en Goedhart de staking uit. Op
de (fabriek van den heer Honig wordt
nog gewerkt, omdat verreweg het grootste
aantal werklieden niet bij eenigen Vakbond
is aangesloten.
Wij hopen in het belang van de weinige
industrie, die wij hier hebben, en in het
belang van de werklieden zelve en hunne
gezinnen, dat de staking spoedig een einde
moge nemen.
Gisterenavond vergaderde in de
sociëteit „Concordia" de vereeniging „Tot
Nut en Genoegen". De opkomst der leden
was schaars. Na opening door den voor
zitter, den heer J. van der Vliet, en na
lezing der notulen door den heer J. van
Os, werd door den penningmeester, den
heer A. G. Kijn, rekening en verantwoor
ding gedaan van het door hem gehouden
beheer. Tot het nazien der rekening werd
een commissie gevormd, bestaande uit de
heeren W. C. de Crane, M. C. van der
Vliet, J. M. C. v. d. Krekejz. en A. Frankel. Zij
vond de rekening accoord, en adviseerde
bij monde van den heer W. C. de Crane
tot haar aanriëming, in ontvangst tot een
bedrag van f 819.66 en in uitgaaf tot een
bedrag van f 812.58®, zoodat zij met een
batig saldo van f 7.075 sluit. Aan den
penningmeester werd voor zijn nauwkeurig
beheer door den voorzitter onder toejuiching
der vergadering dank betuigd, en daarbij
de wensch uitgesproken, dat het den heer
Kijn gegeven moge zijn nog vele jaren het
penningmeesterschap waar te nemen. Na
nog eenige bespreking werd door den
voorzitter de vergadering gesloten.
Aanstaanden Vrijdag, des avonds ten 8
ure, zal in de Concertzaal voor het Depar
tement Zierikzee der Maatschappij tot Nut
van 't Algemeen als spreker optreden de
heer J. Bruinwold Riedel, algemeen secre
taris van voornoemde Maatschappij. Het
onderwerp, dat door spreker zal behandeld
worden, luidt: „De taak van het Nut
overeenkomstig de behoeften van dezen
tijd". Wij maken onze lezers en
lezeressen opmerkzaam, dat,
tegen betaling van 25 cent,
ook door niet-leden deze voor
dracht kan worden bijgewoond.
De heer G. Verhoek, geboortig van
Oosterland, Rijksambtenaar te IJzendijke,
is met ingang van 1 November jl. bevorderd
tot kommies 2de klasse.
De treinenloop op de Zéeuwsche
lijn ondervindt nu en dan nog groote
vertraging, tengevolge van het in gebruik
nemen van het nieuwe station te Rozendaal.
Het oponthoud is een gevolg van de nieuwe
seinen, waarbij voorloopig groote voor-
zichtigheid een dringende eisch is.
De vorige week werd gemeld, dat de
eene broer te Nieuwdorp den anderen met
een suikerpee zou hebben doodgeslagen.
De justitie zou zich ook in deze zaak
hebben gemengd. Dit bericht is intusschen
reeds herroepen. Wij vernemen thans dat
de geslagene de volgende dag reeds liep
te wandelen.
Door den Minister van Oorlog is
bepaald dat de sterkte der ploegen van
het blijvend gedeelte voor ieder bataljon
is bepaald op 105 man voor elke ploeg;
het miiuiekader en zij, die vrijwillig onder
de wapenen bleven, daaronder begrepen.
De 4 maanders, welke ingevolge de
dezen zomer gemaakte ploegenindeeling op
30 Sept. j.l. met groot verlof zijn gezonden,
zullen voor zoover zij nu nader bij één
der ploegen moeten worden ingedeeld
bij openbare kennisgeving worden opge
roepen.
De detachementen voor Amsterdam
zullen dezen winter niet worden gegeven.
Deze regeling was noodig, omdat vóór
1 December het wetsontwerp betreffende
het blijvend gedeelte niet zal kunnen
worden uitgevoerd.
Bruinisse. Door de Christelijke Meisjes-
vereeniging „Tabitha" werd deze week met
veel opgewektheid het 15-jarig bestaan
herdacht. Na gezang en gebed werd de
feestavond door ds. Waardenburg met een
toepasselijk woord geopend. Door de
secretaresse, mej. M. E. J. van Popering,
werd in een keurig gesteld verslag in
herinnering gebracht wat in al die jaren
door de vereeniging was verricht. Zij
schetste hoe de jonge meisjes haren tijd
iederen Dinsdagavond doorbrachten. In
het afgeloopen jaar werden 89 kleeding-
stukken aan 62 gezinnen gebracht. In de
15 jaar van het bestaan der vereeniging
werden niet minder dan 1563 stuks uit
gedeeld. Zeker wel een bewijs met hoeveel
ijver de dames werkzaam zijn om hare
minderbedeelde medemenschen te helpen
en te steunen.
De avond werd gezellig gesloten met
het houden van eenige voordrachten, afge
wisseld door het zingen van verschillende
liederen, zoodat de tijd voor de aanwezigen
omvloog. Door den heer Van Rhee werd
een woord van gelukwensch uitgesproken,
waarna ds. Waardenburg met een enkel
woord den zoo aangenamen feestavond
besloot.
De heer J. van Vessem, geb. alhier,
thans Rijksambtenaar te Rotterdam, is met
ingang van 1 dezer bevorderd tot kommies
lste klasse.
St.-Filipsland, 7 Nov. Deze week is
hier een rederijkerskamer opgericht. Het
plan bestaat nog in dit jaar een uitvoering
te geven.
Rilland-Bath, 6 Nov. Met het bieten-
vervoer uit den Bathpolder naar de haven
nabij het zoogenaamde paviljoen schijnt
het zoo nu en dan te gebeuren dat enkele
te Bath schoolgaande kinderen op de kip
karren waaimede de bieten worden ver
voerd mede rijden. Dinsdagmiddag was
dit weer het geval met dit ongelukkig
gevolg, dat één der kinderen er af viel en
over de rails terecht kwam, zoodat drie
der karren over het lichaam van den jongen
reden, waarbij een arm en een been vrij
ernstig verwond werden, misschien wel
gebroken. Geneeskundige hulp werd ver
leend door den heer Moree, arts alhier.
Middelburg, 8 Nov. De burgemeester
dezer gemeente, de heer jhr. mr. L. Schorer,
is heden overleden. De plotselinge onge
steldheid, die dadelijk het ernstigste deed
vreezen, heeft een eind gemaakt aan dit
werkzaam leven. Twintig jaren heeft de
ontslapene aan het hoofd van Zeeland's
hoofdstad gestaan. Niet trachend naar
populariteit, was zijn streven alleen de
geheele administratieve leiding onzer
gemeente meester te blijven, en daarin is
jhr. mr. Schorer uitnemend geslaagd. Moge
de overledene voor velen een vreemde
zijn gebleven, zeker niet voor de gemeente
ambtenaren. Deze toch zijn er te goed
van overtuigd, dat hij was het hoofd der
gemeente, die zich overal van op de hoogte
stelde, en die zich in alle zaken inwerkte.
Als voorzitter van den gemeenteraad
heeft hij daar steeds de zoozeer gewenschte
leiding gegeven, en de discussies wist hij
binnen de perken te houden, en altijd heeft
hij ook in den raad evenals overal elders,
blijk gegeven van onpartijdigheid en strikte
rechtvaardigheid. Hoewel zijn gezondheids
toestand al eenigen tijd minder gunstig
was, heeft hij nog den 30 October, bij de
behandeling der gemeente-begrooting, de
raadszitting gepresideerd.
Hoewel jhr. mr. L. Schorer een overtuigd
aanhanger der vrijzinnige beginselen was
en hij tot de linkerzijde van de liberale
partij kon gerekend worden, heeft hij zich
toch altijd boven de partijen weten te
plaatsen, waar hetgold burgemeester Schorer.
Hij was diep doordrongen van het gewicht
van zijn ambt, en zijn daden toonden aan,
dat hij in overeenstemming daarmede
handelde.
Is dus het overlijden van den burge
meester een schier onherstelbaar verlies,
niet minder zal het heengaan van den nobelen
burger worden betreurd. Voorstander als
hij was van het vereenigingsleven, steunde
hij tal van vereenigingen, zonder daarbij
te letten op politieke of godsdienstige
richting, alleen zich overtuigende, of het
doel bevorderlijk was ara het algemeen
belang. Niet alleen mortalen, ook finan-
cieelen steun verleende de nu ontslapene,
en wanneer er te lenigen viel, deed de heer
Schorer dat op een wijze, die zijmrobel
karakter voldoende leerde kennen. Wars
als hij was van populariteit steunde hij,
zonder zich af te vragen of men dien steun
wel algemeen zou waardeeren. Integendeel
hij deed het in stilte en er zullen nog velen
zijn, die dit niet eens weten.
Wij zeiden reeds, dat de heer Schorer
aan het vereenigingsleven hechtte, en vele
vereenigingen zullen hem dan ook noode
missen.
Hij was o.a. commissaris van den polder
Walcheren, penningmeester der Vereeniging
„Ons Huis", bestuurslid van den Schouw
burg, voorzitter van de „Concert- en
Gehoorzaal", beschermheer van de gymnas
tiek- en schermvereeniging „Achilles" en
van de afd. Middelburg van den Bond van
oud-onderofficieren, lid der commissie van
toezicht der Middelburgsche Begrafenis-
vereeniging, bestuurslid der vereeniging
tot stichting van sanatoria voor longlijders
in Nederland, enz. enz. Het Zeeuwsch
Genootschap der Wetenschappen verliest
in jhr. mr. Schorer één zijner directeuren.
H. M. de Koningin huldigde de verdiensten
van den heer jhr. mr. L. Schorer door zijn
benoeming tot ridder van den Ned. Leeuw
en tot officier in de Orde van Oranje-Nassau.
De overledene bereikte den leeftijd van
59 jaren.
Deze korte opsomming toont voldoende
aan, dat het heengaan van den betreurden
afgestorvene voor onze gemeente een zeer
groot verlies moet genoemd worden.
H. M. de Konigin heeft gehandhaafd
het besluit van het gemeentebestuur van
Middelburg tot weigering van vergunning
aan de firma C. A. Schulte Co. aldaar, voor
het bergen van benzine in hare bewaarplaats
van spiritus en terpentijn in de Lange Delft.
Vlissingen, 6 Nov. Hedenmiddag is
hier telegrafisch bericht ontvangen van
den Duitschen gezant bij ons Hof, waarbij
verzocht werd, eenige kamers voor den
keizer van Duitschland te bespreken in
het hotel „Zeeland".
7 Nov. De aankomst te Boxtel van
den extratrein van Z. M. den Keizer van
Duitschland is thans vastgesteld op
Zaterdagmiddag 12.12 De trein zal bestaan
uit ongeveer elf rijtuigen en zal hier aan
komen ten 3,29 spoortijd. Het eerste