Uit Stad en Provincie.
Op één der logementschepen aan
de Parkkade zijn gisteren door dr.
Qoossens verbonden de Flakkeeërs S. K.
B. O. en J. S.allen wonende te Sonimels-
dijk, die met andere vreemde werklieden
in dienst van de Scheepvaartvereeniging
het stoomschip „Nordland" voorbijvarende,
dat in de le Katendrechtschehaven ligt,
door stukken erts werden getroffen. De
zestig werklieden, onder wie de daders
zijn en die zich in dienst bevonden van
de stuwadoors Brandies en Dalmeijer, zijn
ontslagen, tot bekend gemaakt is, wie met
het erts gegooid heeft. Op last van den
havenmeester is de „Norland" verhaald
naar den Katendrechtschendam.
Qoedereede, 26 Oct. Bij de boringen
tot het bekomen van goed drinkwater voor
Ouddorp op den geestgrond onder die
gemeente, heeft men na op 28 M. diepte
een grintbodem gevonden te hebben op
32 M. diepte een overvloed van water
aangeboord. Het eiland Goedereede en
Overflakkee kan geheel uit deze bron van
duinwater worden voorzien.
Door de raden der gemeenten
Middelharnis en Sommelsdijk is besloten
aan de vereeniging „Het Groene Kruis"
aldaar, een toelage ad f 200 te verstrekken
ten behoeve eener wijkverpleegster met
het oog op het groote nut en het ruime
arbeidsveld.
Ingezonden Mededeelingen.
(Onder verantwoordelijkheid van den inzender).
Van 1 —5 regels f 1elke regel meer f 0,20.
Ondervinding van een inwoner van Middelburg.
Mejuffrouw A. VROONLANDBeenhouwers
singel K 76 te Middelburg, meldt onsHet is
thans reeds vijf jaren dat ik gesukkeld heb aan
een hevige pijn in de lendenen, rug en zijden.
De urine was erg beslagen en kwam met een
branderig, pijnlijk gevoel. Ik had veel zweetingen
en benauwdheden, die door huiveringen werden
gevolgd, ook leed ik aan rheumatiek. Somtijds
was mijn geheele lichaam opgezwollen, waardoor
ik mijn kleeren dikwijls niet eens dicht maken
kon en vooral mijn enkels en polsen waren dik
opgezet. Ik sliep slecht en wanneer ik 's morgens
opstond was ik reeds vermoeid. Verschillende
malen was ik hiervoor onder behandeling geweest,
doch zonder merkbare verlichting en het was mijn
geluk, dat ik met Foster's Rugpijn Nierenpillen
bekend raakte, want ik had deze nauwelijks twee
weken ingenomen, toen ik reeds een groote
verlichting bekwam. Nadat ik nog een paar
doosjes had gebruikt, kwam er een algeheele
verandering in mijn toestand. De pijn was zoo
goed als verdwenen en van al de vroegere
ellende bemerkte ik bijna niets meer. Ik zal thans
nog een tijdje met uw pillen doorgaan en hoop
u binnenkort mijn volkomen herstel te kunnen
melden.
Ik ondergeteekende verklaar dat het boven
staande waar is en machtig u het publiek te
maken op elke wijze die u goeddunkt.
Nierziekte is gevaarlijk, omdat zij zoo onge
merkt aankomt. Zij heeft veel verschijnselen en
menigmaal wordt ze voor een andere ziekte
gehouden. Hoofdpijn, een zenuwachtige prikkelbare
toestand, onregelmatig hart, slapeloosheid, duize
lingen, een voortdurend vermoeid gevoel, dit
zijn even goed kenteekenen van nieraandoening
als rugpijnwaterzucht, onregelmatige urine,
rheumatiek, graveel, zwakte der blaas enz.
Nierziekte kan soms jaren in het gestel zijn,
vóórdat de oorzaak van het kwaad vermoed werd.
Dat is het gevaar. Foster's Rugpijn Nierenpillen
zijn een speciaal geneesmiddel voor nier- en
blaasziekten.
Let er op dat gij de échte Foster's Rugpijn
Nierenpillen bekomt, elke échte doos voert den
naam voluit, benevens de handteekening van
James Foster.
Zij zijn te Zierikzee verkrijgbaar bij den Heer
M. S. POLAK, gedlpl. Drogist, en te Tholen
bij den Heer W. POTTER, filiaal Apotheek
„Coronoe", Stoofstraat Toezending geschiedt
franco na ontvangst van postwissel a f 1,75 voor
één of f 10,— voor 6 doozen.
Zierikzee, 28 Oct. Heden heeft de heer
A. J. de Looze, Directeur dezer courant,
zijn zestigste levensjaar bereikt. Commis
sarissen der Nieuwsbode vonden dezen
dag een welkome gelegenheid den jubilaris
te toonen, hoezeer zij zijn verdiensten als
Directeur van dit blad, tot den bloei waar
van hij zoo krachtig heeft medegewerkt,
op prijs stelden. Zij zochten hem met dit
doel heden voormiddag in zijn woning
op. En bij monde van den President-
Commissaris, den heer mr. A. J. F.
Fokker, die in een hartelijke toespraak
wees op het vele, dat hij voor de Nieuws
bode gedurende tal van jaren gedaan heeft,
werd Z.Ed, met dezen dag gelukgewenscht,
en hem, namens aandeelhouders der
Nieuwsbode, een Amerikaansch schrijfbureau
ten geschenke aangeboden. In warme
bewoordingen dankte de jubilaris voor de
geuite wenschen en het hem ten deel
gevallen geschenk.
Het Leger des Heils zal Maandag en
Dinsdag te Zierikzee, en Woensdag,
Donderdag en Vrijdag in de andere gemeen
ten van het eiland Schouwen, en Vrijdag
en Zaterdag in het eiland Tholen een bus
collecte houden.
De afdeeling Brouwershaven van de
S. D. A. P. heeft zich aangesloten bij het
partijgewest Zeeland.
De aak „Pieternella", schipper
Teunissen, met kolen naar Antwerpen, is
op den sluismuur te Hansweert lek ge-
stooten. Ook aan den muur werd eenige
schade toegebracht.
Benoemd tot buitengewoon opzichter
bij de werken tot verbetering van het
kanaal Gent—Neuzen E. J. H. M.
Lommertzen en J. 'A. Feij.
Bij een landbouwer te Oostburg viel
een knecht van den zolder boven den
paardenstal, daar bekend als „kafzolder",
en brak een paar ribben.
De nieuwbenoemde officieren bij de
landweer worden 2 November a.s. ten
bureele van de betrokken districtscom
mandanten beccdigd en in functie gesteld.
De afdeeling Rozendaal en omstreken
der V. P. N. heeft besloten op 7, 8 en 9
December een club-tentoonstelling te
houden.
Haamstede. In een Vrijdagavond alhier
gehouden vergadering van de Liberale
Kiesvereeniging „Haamstede en Burgh" is
met 22 tegen 5 stemmen besloten, zich
aan te sluiten bij het Zeeuwsche Comité
voor Grondwetsherziening.
Bruinisse. Met ingang van 1 November
a.s. is eervol ontslag aangevraagd door den
conducteur W. W. Elenbaas, thans in dienst
der R. T. M. te Rotterdam, vroeger dienst
doende op de lijn Steenbergen—Brouwers
haven.
Zaterdagnamiddag is in het Bakkers
gat het lijk gevonden van een alhier
wonende ongehuwde vrouw, die zich door
verdrinking van het leven had beroofd.
Het lijk had blijkbaar reeds enkele uren
in het water gelegen.
Middelburg, 25 Oct. De vrijzinnig-
demokratische kiesvereeniging hield heden
avond een vergadering onder voorzitter
schap van den heer Herman Snijders. Tot
bestuurslid werd gekozen de heer J. R.
Domenie. In huishoudelijke vergadering
werd vervolgens de winter-campagne be
sproken. Het voorstel van het bestuur tot
aansluiting bij het Zeeuwsch comité van
grondwetsherziening en algemeen kiesrecht
werd bij acclamatie goedgekeurd.
Door den voorzitter, den heer Herman
Snijders, werden hierna de ingediende voor
stellen tot grondwetsherziening ingeleid.
In de eerste plaats bracht de inleider
een woord van groote dankbaarheid aan
de regeering voor het indieflen van deze
voorstellen. Er is wel eens geklaagd, dat
deze regeering was zwak en argeloos en
zelfs van bevriende zijde werd deze klacht
vernomen. De indiening van de voorstellen
tot grondwetsherziening nu reeds is een
zaak van groote kracht, overtuiging en
moed, die vooral door de vrijzinnig-
demokraten moet worden geapprecieerd.
De indiening voldoet tevens aan de
toezegging in de eerste troonrede bij het
optreden der regeering gedaan en de
regeering heeft hiermede dan ook volledig
haar belofte ingelost.
Ware de kieswet-Tak in 1894 niet ver
worpen door afscheiding van een deel der
liberalen, dan zouden wij niet zitten in het
moeras der kieswet-quaestie.
Hierna werd het blanco-artikel besproken
en door den heer Snijders nagegaan hoe
eigenlijk artikel 80 aan dezen scheldnaam
is gekomen. Deze scheldnaam is ongepast,
omdat blanco wit beteekent en dat bewuste
artikel is nu verre van blanco, integendeel
het is de belemmering voor de uitbreiding
van het kiesrecht. De kansen nu van dat
blanco-artikel rijzen met den dag, want
dat huismanskiesrecht in de grondwet zal
worden neergelegd, hiervan zal in de
eerste jaren wel geen sprake zijn.
De verdere voorstellen toelichtende,
noemde de heer Snijders de wijziging in
art. 81 ook belangrijk, omdat dit invoering
van evenredige vertegenwoordiging mogelijk
maakt. Dat zal in veel opzichten het
partijleven zuiverder maken, den kiesstrijd
wel niet minder fel, doch zeker minder
onzedelijk doen worden.
Wat ten opzichte van de Eerste Kamer
wordt voorgesteld, was de heer Snijders
er geen voorstander van dat de Eerste
Kamer blijft gekozen door de Prov. Staten,
omdat de verkiezingen voor het laatst
bedoelde college er geheel door worden
verpolitiekt. Doch als de Prov. Staten
het kiescollege blijven van de Eerste Kamer,
dan achtte hij het een onvermijdelijke
noodzakelijkheid, dat bij ontbinding van
ons Hoogerhuis ook de Prov. Staten
worden ontbonden. De tegenwoordige
wijze om alleen de Eerste Kamer te
ontbinden noemde hij een parodie op het
recht van den troon. Wanneer er strijd is
tusschen de Regeering en de Eerste Kamer,
dienen de kiezers daarover in eerste
instantie een woordje mee te spreken.
Als een ander gelukkig idee beschouwde
de heer Snijders het, dat de Regeering de
Eerste Kamer niet het recht vam amen
dement wil geven. Het zou conflicten
tusschen de Eerste en Tweede Kamer in
het leven roepen en zou den tragen gang
van de staatsmachine nog' trager doen
worden. Bovendien zou het maken, dat het
karakter der Eerste Kamer geheel werd
gewijzigd.
De verdere wijzigingen werden nog in
het kort besproken en door den inleider
ook een goede verbetering genoemd dat
de leden der Tweede Kamer voor vijf
jaar zullen gekozen worden; eveneens dat
leden van Gedep. Staten kunnen zijn zij
die geen lid van de Prov. Staten zijn. De
heer Snijders hoopte ten slotte dat de
aanneming van de voorstellen niet, evenals
in 1894 en 1901, zal worden onmogelijk
gemaakt door angstvallige vrijzinnigen.
De heldere en duidelijke uiteenzetting
van deze voorstellen waren door de ver
gadering met aandacht gevolgd en een
luid applaus viel den heer Snijders dan
ook ten deel, terwijl de waarnemende
voorzitter, de heer L. A. E. van der Ley,
den inleider een woord van dank bracht.
Hierna ontstond nog een aangename en
levendige gedachtenwisseling, waaraan door
verschillende leden werd deelgenomen.
Op de gemeente-begrooting voor
1908 is f 850 uitgetrokken voor het aan
brengen van 4 stel uur- en minuutwijzers
op den Abdijtoren, met het daarvoor
benoodigde drijfwerk, met koperen raderen,
stalen assen, a jour bewerkte vergulde
wijzers enz.
De commissie van financiën stelt met
het oog op de gemeente-financiën voor,
dit werk niet uit te voeren en ook de
commissie van fabricage vraagt of dat
werk dringend noodig is.
Burgem. en Weth. zeggen naar aanleiding
van deze opmerkingen: tot het aanbrengen
der wijzers is geen raadsbesluit genomen,
keurt de raad den post goed, dan ligt
daarin het besluit tot het aanbrengen der
wijzers opgesloten. Dringend noodig is
een relatief begrip. Er zal aan den toren
geen schade overkomen, wanneer de
wijzers niet worden aangebracht. Nuttig
is de uitgaaf zeer zeker wel en waar bij
de behandeling der begrooting van 1906
door mr. De Veer is gevraagd, of het geen
tijd werd op het Abdijtorenuurwerk uur-
en minuutwijzers aan te brengen, op welke
vraag door den wethouder Den Bouw
meester werd geantwoord, dat Burgem. en
Weth. daartoe een voorstel zouden doen,
zoodra de financiën de uitgave maar
eenigszins zouden toelaten, hebben Burgem.
en Weth. gemeend, nu de inkomsten
belasting voor 1908, vergeleken met 1907,
een vrij beduidend lager cijfer aanwijst,
het voorstel te moeten doen.
Vlissingen, 26 Oct. Het varend personeel
van den Provincialen Stoombootdienst op
de Westerschelde alhier heeft zich tot de
commissie van toezicht op dien dienst,
leden van Gedeputeerde Staten, gewend
met het verzoek, zoo mogelijk den winter-
dienst op vier maanden te behouden.
Gedurende de zomermaanden zoo
zeggen zij dragen het lange daglicht
en het goede weer er aanmerkelijk toe bij
den dienst van gemiddeld 15 uren daags
eenigermate dragelijk te maken, doch de
twee eerste en de twee laatste maanden
van dezen dienst, wanneer de dagen nog
kort of reeds zoo gekort zijn en daardoor
bijna evenveel tijd in de duisternis als
met daglicht gevaren wordt, vaak ver
gezeld door mist, storm en slecht weer,
doet deze dienst zich zwaar gevoelen en
laat hij zich wel iets aanzien als dag- en
nachtdienst.
Omtrent de aanvaring tusschen
de „Southwark" en den Nederlandschen
loodsschoener „No. 13" meldt men uit
Oostende nog de volgende bizonderheden.
Het stoomschip voer in schuinsche
richting den schoener aan en gleed ver
volgens langs den romp, zoodat beide
schepen zij aan zij kwamen te liggen.
Daar de bekomen averij zóó ernstig was
dat de schoener scheen onmiddellijk te
zullen zinken, sprong de bemanning over.
De schipper echter sprong mis, doch het
gelukte hem zich met de handen aan de
reeling vast te klampen, totdat hij binnen
boord werd gehaald.
Nadat het eerste oogenblik van ont
steltenis voorbij was, ging de equipage
aan boord terug en trachtte met pompen
en putsen het binnenstroomende water zoo
veel mogelijk te verwijderen. In het logies
stond het water reeds boven de zitbanken.
In de nabijheid bevond zich de Belgische
loodsboot „No. 6", die vier harer man
schappen ter assistentie bij het pompen
afstond en verder eenige voorwerpen der
bemanning van het ontredderde vaartuig
in bewaring overnam.
Gesleept door de „Southwark',' arriveerde
de schoener 's nachts te Oostende. Daar
werd hij met de stoompomp van de rijks
sleepboot drijvende gehouden en bij hoog
tij op de keibank gesleept, waar de lekkage
door de werklieden der rijkswerkplaatsen
voorloopig werd dichtgemaakt.
Vrijdagavond is de schoener op sleep
van het transportvaartuig „Coertzen" naar
Vlissingen vertrokken, waar het heden in
de haven kwam.
Hedenmorgen 10 uur vertrok het
kon. Eng. jacht „Victorie and Albert" met
de Koninginnen van Engeland en Noor
wegen en den Kroonprins van laatstge
noemd rijk naar Engeland. Op de reede
werd het jacht gevolgd door den daar
geankerd liggenden kruiser „Berwick".
De toegangen naar de ponton en de haven
zijn den geheelen nacht bewaakt geweest
door rijks- en gemeente-politie.
Het verblijf van het jacht gedurende
twee dagen in onze haven heeft voor vele
neringdoenden weer heel wat voordeel
opgeleverd. Want de 450 man equipage
hebben tal van inkoopen, vooral sigaren,
gedaan.
Te Vlissingen is een afdeeling
opgericht van den Ned. Schildersgezellen-
bond.
Het stoomschip „Sumatra", voor de
Maatsch. „Nederland" in aanbouw op de
werf der Kon. Maatsch. „De Schelde" te
Vlissingen, zal de volgende maand te
water worden gelaten.
De Vlissingsche loodsschoener no. 13,
welke door aanvaring belangrijke averij
heeft opgeloopen, zal in het droogdok te
Vlissingen worden opgenomen om de
schade te herstellen.
Aanbestedingen, Verkoopingen, enz.
Haamstede, 25 Oct. Ten overstaan
van den notaris W. F. del Campo werden
ten verzoeke - en op de hofstede van
de heeren Gebr. J. en P. Blom publiek
verkocht:
Kalfvaarzen voor f 205, f 193, f 196,
f 205, f 180, f 160, f 166, f 174, f 190,
f 169 en f 190.
Ossen en vaarzen voor f 69, f 127, f 45
en f 66.
Bruinisse, 25 Oct. Door den notaris
J. Franse werden heden voor den heer
W. van den Berg Wz. in het openbaar ver
kocht een huis en erf in de Bergstraat,
voor f 1426.
Colijnsplaat, 26 Oct. Gisteren werd
ten overstaan van den notaris M. Noordijke,
in het café „Zeelandia", ten verzoeke van
de erven van wijlen den heer Krijn van den
Berge, verkocht: Een woonhuis met schuur,
verder getimmerte, tuin en erf aan de
Westzijde van de Zuidelijke helft der
Voorstraat, groot 3 Aren 88 Centiaren.
Daarvoor werd ingeschreven de volgende
bedragen: f 1650, f 1715, f 1785, f 1825,
f 2300 en f 2475.
Bij opbod werd kooper de heer I. van der
Weele J.Pz. alhier, voor f 30C0 met 8i pCt.
onkosten en f 15 strijkgeld voor den
hoogsten inschrijver.
Landbouw en Veeteelt.
De handelaren in zaaizaden D. J. van
der HaveKapelle bij GoesVan den
Bosch Co. en Wed. J. J. de Jongh,
beiden te Goes, hebben zich gesteld onder
openbare controle van het Rijksproefstation
voor zaadcontröle te Wageningen.
In de Zaterdag te Rotterdam gehouden
vergadering van aandeelhouders in den
Wilhelminapolder is met 36 tegen 4
stemmen besloten de bestaande landbouw
onderneming voort te zetten.
De beslissing omtrent de vraag onder
welken vorm dit zal geschieden is tot
de volgende vergadering uitgesteld.
Anna-Jacoba-Polder. Van af hier tot
het station Steenbergen isde bietenleverantie
zeer groot. Langs de geheele lijn liggen
zeer groote hoopen opgestapeld. Het beschot
is niet ruim, maar toch nog beter dan
verwacht is. De regen in den laalsten tijd
heeft nog zeer veel bijgedragen het ge
wicht der bieten te verhoogen.
Dreischor. Als een bewijs dat het in
dezen tijd aan onze haven bizonder druk
kan zijn, kan dienen, dat op j.l. Woensdag
op de weegbrug zijn gewogen 389 geladen
wagens (bieten, pulp, uien en aardappelen),
te zamen wegende meer dan een half
millioen K.G.
RECHTSZAKEN.
Veldwaditerszaakje. Evenals in tal
van andere plattelandsgemeenten „geniet"
een veldwachter te Mook een jaarwedde,
die wel met 3 cijfers geschreven wordt,
doch waarvan het cijfer der honderdtallen
zoo laag gesteld is, dat alle bank-cata-
strophen en Amerikaansche beursevolutiën
langs des veldwachters koude kleeren gaan.
Daar echter een veldwachter een wezen
is, dat niet genoeg heeft aan 't heidekruid,
dat in zoo'n aanzienlijke hoeveelheid bij
Mook te vinden is en zijn salaris hem niet
veroorlooft veel af te zonderen tot vulling
van zijn uniformjas, had de burgemeester
van Mook iets anders bedacht, om de
schamele jaarwedde iets grooter te maken.
Bij burgemeesterlijk besluit was n.l. aan
één der veldwachters toegestaan in een
bosch, dat eigendom der gemeente is, die
boomen te kappen, die volgens zijn,
's veldwachters oordeel, het verkeer be
lemmerden, of het bosch nadeel berokken
den. Zulke boomen mocht de veldwachter
ten eigen bate gebruiken, na taxatie, door
hem zelf te verrichten I
Onze veldwachter-houtkapper hakte er
lustig op los, doch bleef zeer bescheiden
in zijn optreden, want ofschoon de ver
gunning van den burgervader hem feitelijk
't recht gaf het heele bosch te vellen en
te taxeeren, vermeldt de geschiedenis maar
één miezerig, scheef, krom, halfdood
dennetje, dat wederrechtelijk onder zijn
sabel-, neen bijlslagen is gevallen.
Eilaci, dit dennetje leefde, en de bedoeling
van den burgemeester was geweest, dat
zijn veldwachter alleen doode boomen zou
omhakken. Zwaar moest de overtreder
dan ook zijn euveldaad boeten. Hij werd
een maand geschorst, proces-verbaal werd
opgemaakt en in een begeleidend schrijven
aan den officier van justitie verzocht de
burgemeester den veldwachter alsjeblief
een boete van f 2, zegge twee gulden, op
te leggen, om hem die kunsten eens voor
al af te leeren.
De behandeling dezer zaak voor de
Arnhemsche rechtbank had een eenigszins
ander verloop dan de burgemeester zich
gedacht zal hebben, want in plaats dat de
daad van den veldwachter veroordeeld
werd, gaf het O. M. den burgemeester den
raad die vergunning tot houtkap maar zoo
spoedig mogelijk in te trekken, daar hij
hiermede vrij wel zijn bevoegdheid le
buiten is gegaan. Voor den veldwachter,
die slechts gedaan heeft, wat hem door
de vergunning van den burgemeester ver
oorloofd was, werd vrijspraak gerequireerd.
KERKNIEUWS.
Beroepen bij de Evang.-Luth. Gem. te
Zierikzee, de heer J. Ph. Makkink J.Phz.,
proponent te Rotterdam.
Burgh. Naar wij vernemen, zal Dinsi
avond a.s., om half acht uur, alhier ii
Ned. Ilcrv. Kerk optreden de heer S. IJbe
candidaat tot den Heiligen Dienst
Kamperland.
Bruinisse. Behalve de f 284, die bi
oogstpreek in de Ned. Herv. Kerk al
voor de armen werd gecollecteerd, is
f 146,34 voor de kerk ontvangen, zo,
de totale opbrengst van de oogstcoll
f 430,34 bedroeg.
ON D E RW IJ S.
Bij Kon. Besl. is, voor het tijdvak
10 November 1907 tot en met 31 Augu
1908, benoemd tot leeraar in de gymnas
aan de Rijks H. B. S. te Zierikzee
heer M. A. A. Steyns, thans onderw
aan de Rijksnormaallessen te Venlo.
Volgens het Schoolblad is een 77-;
onderwijzer, een man, die reeds 40
van het onderwijs af was en uit
ondersteuningsfonds van het Nederlan*
Onderwijzers-Genootschap een bijd
kreeg, allgen- om hem aan een pens
te helpen, aangesteld bij een christe
school te D. op een salaris van f 900.
was doof tevens, en alleen door
spreekbuis kon men zich bij hem verst!
baar maken. Gelachen werd om
verschijning.
Dezer dagen werd hij gepensione
en kreeg hij f 480 's jaars.
Zoo speelt men met 's lands gelden
tot zulk misbruik geeft Kuyper's onderv
wet aanleiding.
Brieven uit Berlijn.
(Van onzen Correspondent).
pLinge sale!"
Berlijn, 24 October 1
Hadden gisteren op den eersten dag van hel
spanning tegemoet geziene civiele beleedi,-1
proces „Moltke contra Harden" tooneelen
van ten deele zóó hartstochtelijken, dramati:
en sensationeelen aard, dat men een clima:
voor mogelijk zou hebben gehouden, zoo
heden-voormiddag, tijdens het verhoor vai
gewezen huzaar van het Potsdamer regi
Garde-du-Qprps, dat de climax gisteren
toppunt nog niet had bereikt.
De spanning, waarmede het dicht opeengi
publiek in de gerechtszaal, en de publieke
daar buiten, den loop van het proces volt
zoo mogelijk nog intenser, nu tegen den a'
na een heftig debat tusschen de beide advol
door het gerecht wordt besloten, tegen mi
den vriend van Graaf Kuno Moltke, den
besproken Prins Philipp von Eulenburg, pei
gratissima van den Keizer, en in onge
gevallen, als zijnde sterk verdacht zich
homosexueele handelingen te hebben sch j
gemaakt, te dagvaarden.
Bij den president was een attest van
behandelenden arts van Prins Eulenburg
genaamd Phili, den „Harpenier") ingekoj
waarin verklaard werd, dat zijn patiënt ni
staat is, persoonlijk voor het gerecht te versch1
wegens hevige jicht en neurastherie, doch
bereid verklaarde, in zijn hotel „Commissa;
ten overstaan van den rechter en getuigen,
tuigenis af te leggen. Hiertegen protesteert Ha
(verreweg de beste debater van alle bij
proces betrokken personen, de advokaten intj
met groote heftigheid. Wanneer Eulenburg
Berlijn kan komen (per rijtuig) van Lieberj
naar het station, dan per spoor, en van het st,
alhier per rijtuig naar het hótel, kan hij
evengoed per rijtuig zich naar het gerech
laten vervoeren.
En, voegt de president in zijn conclusii
met de beide „schepenen" in raadkamer ti
gegaan, hieraan toe, wanneer Zijne Doorlui
heid zich niet schuldig acht, kan een op«
uitgebracht getuigenis voor zijn gemoedstoei
niet van zeer nadeeligen aard zijn.
Het voorstel, om Prinsj „Phili" als getuig
dagvaarden, was reeds weken geleden van Har!
advokaat Justizrat Bernstein uitgegaan, e
zonder succes. Heden ging het van Moltke's
uit, daar deze, nu de situatie steeds schi
wordt, zonder onderscheid des persoons, ooi
wanneer zijn intieme vriend Phili daarbij opi
wordt gebrandmerkt, wil bewijzen, dat hij,
Moltke, zich nimmer aan tegennatuurlijke h:
lingen heeft bezondigd (hetgeen trouwens
Harden in diens ZüArun/7-artikelen nimmer
weerd werd).
Om 6 uur stonden wij weer buiten, met
warm hoofd, waarin de velerlei indrukken t
twee dagen zich verdringen.
Of wij den jichtigen 60-jarigen Phili mc
in diens rolstoel voor den rechter zullen
verschijnen? Ik voor mij geloof het niet.
Gisteren waren wij getuige van de „geestel
torturen, waaraan de jonge mevrouw v.
(vroeger gehuwd met Kuno Moltke) gedurj
een langdurig kruisverhoor bloot stond, ten
staan van een talrijk publiek, en waarbij de
vrouw genoodzaakt werd te antwoorden i
meest intieme vragen op sexueel gebied, c
der sexueele gemeenschap in het huwelijks!
hoorden wij achtereenvolgens verklaringen
van de bijnamen „Tütü" en „derSiisse" (beid«
Kuno Moltke) „das Liebchen" (Z. M. de Kei
hoorden Harden met pathos verklaren, datMoltk
hooger hand gedwongen was geworden een
klacht tegen hem (Harden) in te dienen; h
trad het sensationeele nog meer op den voorgi
waar achtereenvolgens,'deels van de zijde
beklaagde, deels van klager, tot den pres
het verzoek wordt gericht, het getuigenis te
afleggen niet alleen van den rijkskanselier I
Bülow, en den chef van het Militaire Cabin
Hiilsen Haseler (dat Moltke door hen gen
zaakt was tot het indienen zijner aanklacht),
zelfs van Z. M. den Keizer (dat Moltke nin
zich op politiek gebied had bewogen), en
vóór de schorsing der middag-pauze door
gewezen huzaar tafereelen worden afgeschih
welker wedergave niet mogelijk is.
Evenals Harden, de schitterende rede!
reeds gisteren zelve herhaaldelijk deed uitko
betoogt diens advokaat heden opnieuw, dat
mandaat uitsluitend beoogd heeft de leden
den Liebenberger Kranz, waartoe Kuno M
behoorde, van het politieke tooneel, en u
nabijheid van den Keizer te verwijderen.
Daartoe werden uitsluitend de bewuste Zuk,
artikelen geschreven. Heden, nu van verbloc
geen sprake meer kan zijn, zooals vóór
schrijven der artikelen door Harden, die t
sinds vijf jaar volkomen op de hoogte
omtrent de tegennatuurlijke handelingen
tal van personen der hof- en militaire krir
verklaarde Harden's advokaat woordelijk:
„Ik beweer - en zal bewijzen, dat de bekla
