ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Donderdag 29 Augustus 1907.
(Z ierik-zeescïie
Cou.r an t).
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is 1,30, franco per post
1,60.
Voor het buitenland, verzending eens per week,
10,— per jaar bij vooruitbetaling.
63ste JAARGANG. No. 8506.
Oirecieur: A. J. DE LOOZE.
Uitgever-Redacteur: A. FRaNKEL.
Redacteur: J. Waale, alleen voor het binnen- en buitenlandsch nieuws.
Advertentiën, van 1—3 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags-, Woensdags- en Vrijdags-middags
2 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. FRANKEL, Oude Haven D 493, Zierikzee.
egrooting der Inkomsten en Uitgaven
der Gemeente voor 1908.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
ierikzee maken bekend, dat de begrooting der
ïkomsten en uitgaven dezer gemeente voor het
ienstjaar 1908, zooals die op heden aan den
lemeenteraad is aangeboden, van nu af, gedurende
eertien dagen on de Secretarie der gemeente ter
zing ligt, en tegen betaling der kosten verkrijg-
aar wordt gesteld, ingevolge de wet.
Zif.rikzee, den 28 Augustus 1907.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
CH. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
CHINA.
Het Chineesche departement van buiten-
jandsche zaken heeft zich tot de gezanten
an Frankrijk en Japan te Peking gewend
iet een nota, waarin wordt geprotesteerd
;geu enkele paragrafen van het onlangs
esloten Fransch-Japansch verdrag. In
edoeld verdrag toch komen Japan en
rankrijk overeen elkaar te zullen helpen,
oor het geval, dat het mocht noodzakelijk
/orden rust en veiligheid te gaan herstellen
n die deelen van het Chineesche rijk,
/elke grenzen aan streken, waar Japan
f Frankrijk souvereiniteitsrechten uit-
efenen of een protectoraat hebben gevestigd.
De openbare meening in China is over
e bedoelde paragrafen in het verdrag
rnstig verstoord geweest; en ook de
nderkoningen der verschillende Chineesche
irovincies zagen daarin een inbreuk op
e souvereiniteitsrechten van China.
Het Wai-Woe-Poe protesteerde dus bij
e gezanten van Frankrijk en Japan, die
jevallig beiden met vacantie afwezig
/aren. De nota's werden echter beantwoord
oor de te Peking achtergebleven zaak-
elastigden, die betoogden, dat in geen
nkel opzicht was bedoeld, inbreuk te
raken op de souvereiniteitsrechten van
hina.
De Chineesche regeering is met dat
ntwoord niet bijster voldaan.
JAPAN.
Tokio, 26 Aug. In Hakodate woedde
edenmorgen een hevige brand. Bijna
0 pCt. van de geheele stad is in de
sch gelegd. Alle consulaten, behalve het
imerikaansche, zijn verbrand.
INDIË.
Van den diefstal te Kota Radja is
290,000 bij een inlandsche vrouw te
angsar teruggevonden. Zondagochtend is
Priok als verdacht gearresteerd Van
laaien, broeder van den gouverneur van
tjeh. Dinsdag is hij doorgezonden naar
e justitie te Padang, waar de zaak be-
andeld zal worden. Hij kwam van
ngapore. (TV. Rott. Ct.)
AMERIKA.
Vrijdag is op Sagamore Hill, het buiten
verblijf van president Roosevelt te Oyster
Bay, een belangrijke vergadering gehouden.
De President zat voor; verder waren aan
wezig de waarnemend minister van Marine
Newberry, de directeur van het bureau voor
de zeevaart, schout-bij-nacht Brownson en
schout-bij-nacht Evans. Na afloop werd
ambtelijk bekend gemaakt, dat een vloot
van 16 slagschepen in December a.s. van
de Oostkust der Vereenigde Staten naar de
Westkust zal vertrekken. Ook de route is
vastgesteld; de schepen gaan door straat
Magellaen.
Er is nog geen beslissing genomen wat
betreft den thuisweg. Het is echter
naar de New-York Herald te verstaan
geeft niet onmogelijk, dat de Suez-kanaal-
route wordt gekozen.
Schout-bij-nacht Evans moet na de con
ferentie hebben verklaard, dat hij de route
door straat Magellaen niet zou hebben
gekozen, indien men hem de keus had
gelaten.
Deze zelfde vlagofficier deelde nog aan
een persman mede, dat uit de ervaringen
met het nieuwe slagschip „Connecticut"
was gebleken, dat de schepen, door de
marine zelf gebouwd op de marinewerven,
beter voldoen dan schepen onder contract
uitgevoerd aan particuliere werven. De
slagschepenvloot zal vermoedelijkeen bezoek
brengen aan Puget-Sond. Behalve'de slag
schepen gaat ook een zeer groot aantal
torpedo-booten. Dat het niet gemakkelijk zal
wezen, het vraagstuk der steenkool- en
watervoorziening van een zoo machtige
vloot, welke zóó verre afstanden moet
afleggen, op te lossen, spreekt wel vanzelf.
Maar het departement van marine zond in
1904eentorpedobooten-flotilleomAmerika's
Zuidpunt naar de Filippijnen. De toen
opgedane ervaringen zullen nu uitmuntend
te stade kunnen komen.
NOORWEGEN.
Kristiania, 25 Aug. De koningin van
Engeland en prinses Victoria zijn heden
middag op het koninklijke jacht „Victoria
and Albert" hier aangekomen. Zij werden
door den koning en de koningin van
Noorwegen ontvangen en begaven zich
vervolgens naar het kasteel op Bygde.
RUSLAND.
De matroos Matoesjenko, die één van
de leiders was der muiters op de „Potemkin"
en die commandant Golikof doodde, is
deze week te Odessa in hechtenis genomen.
Men vond in zijn bezit een valsche pas,
een groote som gelds en wapenen. Hij
kwam uit Amerika, om zijn revolutionaire
propaganda onder de Russische matrozen
weder te beginnen. Hij zal terechtstaan
voor den marine-krijgsraad.
Het hoofd van de politie te Moskou
heeft verboden, dat de gewezen geestelijke
Tisjwinski als student aan de hoogeschool
daar wordt ingeschreven Tisjwinski be
hoorde tot de vijf geestelijken in de Doema,
die de Synode voor de aeus heeft gesteld
hun geestelijke bediening neer te leggen
of zich van de linkerzijde af te scheiden.
Tisjwinski koos het eerste, en wilde gaan
studeeren.
Te Helsingfors staakt een groot
gedeelte der bakkersgezellen, en dienten
gevolge namen eenige patroons het besluit,
jonge meisjes te engageeren. De proef
gelukte uitmuntend. De meisjes leerden
haar werk verbazend vlug, waren zindelijk
en vlijtig, en hebben zich dus waarschijnlijk
voor goed een plaats in het bakkersbedrijf
veroverd.
In één der grootste inrichtingen op dat
gebied zijn thans reeds 24 meisjes werk
zaam, die, bij de gelijkstelling der beide
geslachten, die men, zooals men weet,
sedert lang in Finland heeft, natuurlijk
hetzelfde loon genieten als haar mannelijke
collega's.
Kolonel Iwanof, de directeur der
cellulaire gevangenis in de Wiborgsche
wijk te St.-Petersburg, is door een on
bekenden jongen man op straat met een
revolver doodgeschoten. De dader is in
hechtenis genomen. Op zijn vlucht wondde
hij nog een politie-agent.
ENGELAND.
Prinses Alexander van Teek, een dochter
van de Hertogin van Albany, zuster van
de Koningin-Moeder der Nederlanden,
heeft een zoon gekregen. Dit is het tweede
kind; het eerste is een meisje.
Toen Maandag in het Engelsche
Lagerhuis de regeering, om het wets
ontwerp ten bate van de uitgezette Iersche
pachters te redden, geneigd bleek, eenige
wijzigingen niet alle die het Hooger-
huis er in aangebracht had, over te nemen,
verlieten de Iersche nationalisten na een
protest de vergaderzaal. Zij wilden niets
meer van het wetsontwerp weten.
John Redmond, hun leider, zei voordien,
dat het de unionisten in Lager en Hooger-
huis te doen was, de regeering in Ierland,
met de bevolking in botsing te brengen.
Komt de wet voor de uitgezette pachters
niet in redelijken vorm tot stand, dan
zullen er van den winter onlusten uit
breken.
Men zal zich herinneren, dat er
eenigen tijd geleden in Engeland veel te
doen is geweest over een geschiedenis te
Nairohi in Engelsch Oost-Afrika. Eenige
Engelsche kolonisten hadden daar in het
openbaar een aantal inboorlingen afgerost,
wegens beleediging van blanke vrouwen
de rechters, zoo was 't oordeel van de
kolonisten, straften die vergrijpen niet naar
behooren.
Tegen vijf Engelschen werd wegens dat
nemen van de wet in eigen hand een
strafvervolging ingesteld. Drie hunner, tot
een flinke gevangenisstraf veroordeeld,
ondergingen die straf; het vonnis van de
twee anderen, beiden kapiteins of oud
kapiteins van het Engelsche leger, werd
niet aanstonds uitgevoerd, aangezien de
hoogere rechter een onwettigheid in hun
geding vond en het vonnis ten slotte ver
nietigde. De gouverneur der kolonie liet
appèf van de uitspraak aanteekenen, maar
op een brief van de beide kapiteins,
waarin zij erkenden dat zij met die be
straffing van de inboo.rlingen verkeerd
hebben gedaan, trok de gouverneur dat
appèl in. Deze twee mannen liepen dus
geen straf op.
Maar nu beweren de drie veroordeelden,
die al gezeten hebben, dat hun vonnis
dan ook onwettig is geweest, en zij zullen
in Engeland een eisch tot schadevergoeding
tegen den minister van koloniën instellen
wegens onwettige vrijheidsberooving. De
heeren eischen f 60,000.
Longford (Ierland), 27 Aug. Farrell, lid
van het Lagerhuis, en veertig anderen zijn
in hechtenis genomen in verband met de
Iersche landtroebelen.
DUITSCHLAND.
In den tuin van het zomerverblijf van
wijlen groothertogin Alexandrine is het te
harer gedachtenis opgerichte gedenkteeken
onthuld. Het weêr was goed. De Groot
hertog geleidde Koningin Wilhelmina, de
Keizer Groothertogin Alexandra. Verder
waren tegenwoordig Groothertogin Marie,
de Groothertogin-Moeder Anastasia, Prins
Hendrik der Nederlanden, de Kroonprinses
van Denemarken, Grootvorst en Groot
vorstin Wladimir van Rusland, Prins en
Prinses van Windischgtz.
Minister Graaf Bassewitz hield, vóór de
onthulling, een herdenkingsrede. Bij den
rondgang om het gedenkteeken legde ook
Koningin Wilhelmina een prachtigen krans
neer.
Na de plechtigheid vereenigden de
vorstelijke personen en hun gevolg zich
aan een noenmaal.
De Koningin, Prins Hendrik en Groot
hertogin Marie keerden naar Rabensteinfeld
terug, waar 's avonds een familie-maaltijd
werd gegeven. De Keizer geleidde Koningin
Wilhelmina naar tafel.
De Keizer is naar Hannover vertrokken.
Prins Hendrik was onder degenen die
aan het station afscheid van hem namen.
Het internationale socialistische
congres te Stuttgart is Zaterdag geëindigd
met de eenstemmige goedkeuring van de
motie over het militarisme, zooals de
commissie haar voorstelde. In die motie
wordt slechts de wenschelijkheid uit
gesproken, het militarisme tegen te gaan
„met de meest dienstige middelen", zonder
dat die middelen zelf worden opgenoemd.
Onopgelost blijft dus eigenlijk het groote
punt van geschil tusschen Fransche en
Duitsche socialisten, n.L: of in geval van
oorlog tot een staking der soldaten zal
overgegaan worden. Vandaar dan ook, dat
Hervé, de bekende verdediger dier laatste
opvatting, zeide, dat de Duitsche socialisten
volkomen omgekeerd hadden gesproken
als nu de motie luidde: vóór de laatste
zou hij met beide handen willen stemmen,
terwijl hij het met de redevoeringen der
Duitsche socialisten volkomen oi.eens was.
Niettegenstaande deze bezwaren nam
het congres de motie van de commissie
aan, en Hervé sprong bij de stemming op
een tafel om goed te laten zien, dat hij
er vóór was.
Hannover, 26 Aug. In antwoord op een
begroetingstoespraak van den burgemeester,
ter gelegenheid van den plechtigen intocht
des Keizers in de stad, zeide Z. M.Dat
het mogelijk geweest is den vrede zoolang
te bewaren, danken wij, naast de genadige
beschikking des Hemels, aan het zwaard
der beproefde troepen. Geve God, dat het
mij gelukken moge, ook voor de toekomst
dit kostbare onderpand, zonder hetwelk
de krachtigste arbied der burgers, boeren
en werklieden vergeefsch is, in stand te
houden.
BELGIË.
Antwerpen, 26 Aug. De Fédération
ham heden geen besluit over het nieuwe
voorstel van den burgemeester. Zooeven,
half tien, zijn aan het Middenstation de
door de Norddeutsche Lloyd aangeworven
werklieden uit Duitschland aangekomen.
Zij werden opgewacht door een vrij talrijke
menigte en onder de hoede der politie in
rijtuigen weggebracht.
27 Aug. De Fédération Maritime
handhaaft de beslissing van Zaterdag, niet
meer met de dokwerkers te onderhandelen.
De burgemeester laat echter alle hoop
niet varen, vergadert hedenmiddag 3 uur
met de afgevaardigden der arbeiders. De
pogingen van de bestuursleden van de
Kamer van Koophandel bij de Fédération
zijn niet geslaagd. De toestand is ge
spannen, de verbittering groeit aan. Toch
schat men op het bureau van de Fédération,
dat het niet langer dan een week nog
kan duren. De Engelsche foremen-vereeni-
gingen lieten weten, dat zij geen andere
booten voor Antwerpen met kolen bestemd
zouden helpen stouen dan die uit Antwerpen
toegekomen weer terug moeten. De andere
zouden langs Zeebrugge gaan. Op de
bijeenkomst der werkers vanochtend is één
der 70 Duitschers, die gisteravond zijn
I.
Om den rijstbouw beweegt zich het
leven van den inlander met zijn feesten
n teleurstellingen", lezen we in het
eesterwerk van den welbekenden schrijver,
leze mooie zin schoot mij te binnen, toen
|k dacht aan den Zeeuwschen arbeider en
:ijn varken. Want wat voor den bewoner
/an Insulinde de rijstbouw is, dat is voor
ien eenvoudigen arbeider onzer Zeeuwsche
■ilanden met haast evenveel recht zijn
arken. Daarginds moge feestvreugde
eerschen in de dorpen, wapneer de rijst-
;churen worden gevuld, hier is feest in
e schamele woning van den arme, wanneer
e vleeschkuip wordt in gereedheid gebracht.
Men moet het leven dier eenvoudige
ieden kennen, hun worstelen en zwoegen
egen gebrek en ontbering, om te kunnen
eseffen, wat het varken voor hen beteekent.
Het zal u, dan niet verwonderendat
ilgemeene verslagenheid (ofschoon niet
iterk naar buiten tredende) heerscht in de
lorpen, wanneer zich enkele gevallen
ïebben voorgedaan van de zoo gevreesde
/lekziekte, die immers dood en verderf
jrengt over zoovelen van die dieren, en
irmoede in de gezinnen, waar betrekkelijk
velvaart heerschen kon. Gij zult meege-
-oelen de anstige spanning, waarmee man
:n vrouw vaker dan gewoonlijk hun varken
ipzoeken, en waarmee ze naar den voeder
jak kijken, of die wel goed leeg is. Ook
zal het u treffen, met welk een zorg oude
zakken of een paar bossen stroo op staken
boven den loop uitgespreid worden, om
het beest te vrijwaren tegen de brandende
stralen der gloeiende Augustuszon. Als
gij getuige kondt zijn van die aan teeder-
heid grenzende bezorgdheid, dan zoudt ge
voluit instemmen met den kleinen jongen,
die met de borst gebogen over de mest
putheining, in philosofische beschouwingen
verdiept, tot den knorrenden viervoeter de
woorden richtte
„Vèrrekentje, vèrrekentje, wat je toch
een goed leven; eten in drienken krieg je,
inj'oef nie nê schole!"
En de vrouw, over haar armoede spre
kende, „dat 't toch zoo'n toer is, om zoonder
schuld deur de wereld te kommen, as j'
èlleken dag mit je zessen an têfel zit, in
dat je 't vèrreke oak voor een man kan
rekene, die z'n possie mot oa", geeft met
die ontboezeming voldoende weer de
hooge plaats, die het varken in het een
voudige huishoudentje inneemt.
En geen wonder. Geen ander vleesch-
voedsel komt bij den arbeider op tafel,
dan wat zijn eigen varken hem verschaft.
Hoe meer zijn varken eet, hoe liever. Het
schreeuwen van het dier, op tijd van
voederen, klinkt hem als muziek in de
ooren.
Wijdt hij het ook al die zorgen, om het
later grooter en dikker te kunnen slachten,
het neemt niet weg, dat door die goede
behandeling een zeker verbond van vriend
schap tusschen mensch en dier ontstaat,
die ons zoo zachtjes aan zou gaan doen
denken aan die tusschen meester en hond.
't Is dan ook wel te verklaren, dat de
eenvoudige man, al is het ook maar voor
een oogenblik, met een zeker gevoel van
weemoed neerziet op het dier, dat zoolang
het voorwerp was zijner teerste zorgen,
wanneer de slager het zijn mes op de
keel heeft gezet, „mar 't mot natuurlijk
toch, ie is t'r voor ëmest, maar as z'n
eenmêle d'n doodsteek geve, dan voel je
toch nog, dat je eige bin an zoo'n beest".
II.
Middernacht. Een flikkerend nachtpitje
werpt een zwak licht in de stille huiskamer,
en teekent schaduwen van stoelen op de
witte tegeltjes van den wand. Achter de
groene bedsteêgordijnen klinkt opeens
gejaagd en toch onderdrukt de stem van
een vrouw
„Piet, bé je wakker, Piet, Piet, oor toch
is wakker, toe, gauw".
„Hu noe, ja, wat zè je,
wat is t'r is 't antwoord.
„Ik kan mar nie slêpe, 'k nog gin
oagje toe ëdê, ik dienke oal mar over
't vèrreke. Ie eet oaltied z'n bak zoo
schoontjes leeg, in van êvend liet 'n die
oallef vol stê. Ik bin toch zoo ongerust,
't is zoo wèrrem oale dag. Toe, gê jie
d'r is even uut om te kieken, oe of'n
't eit, doe tat is, asjeblieft".
„Mó mensch, dat doe 'k nie oor, 't is
wel errig, as 't zoo weze mot, mit dan
kunne m'n d'r toch niks an doe voor d'n
óchend. Gê m3 slêpe, gauw; je mot trek
't errigste niet dienke, 't zal wel schikke".
„Nee, Piet, je kan zegge, wat je wilt,
maar ik rust noch duur. As jie d'r nie
uutgêt, dan doe ik 't".
„Oor is ier, ik bluve ligge, oor, je lei
je 'n eige mar an te jêgen voo niks. Ik
eet oak wel is een boterham minder".
„Ja mar 't is zoo'n kwêjen tieddê
binne d'r al zooveel ziekIk gê
d'r uut".
Vijf minuten later.
„Piet, slêp j' al
„Nee, oe eit 'n 't
„O, ik bin toch zoo blie; toen S 'k mar
eventjes smekte, kwam 'n al knorrende nê
m'n toe. In z'n bak was leeg. Dê wêre
nog een pêr schepjes in d'n emmer; die
k'n mar ëgeve. Ik ka je niet zegge, oe
blie 'k bin; noe die onruste uut m'n lief
is, z& 'k wè slêpe".
„Gauw dan mar; 't is mèrrige weer
vroeg dag".
Zij wenschten elkander welterusten en
weer wordt alles stil. Alleen het driftige
tikken van het kleine klokje verbreekt de
stilte.
't Loopt tegen den morgen. Kalm en
vredig ligt het dorpje in zijn landelijke
omgeving. Geen blaadje ritselt in de
hooge boomen van het kleine kerkhof
als groote schaduwen teekenen de gevels
der huizen zich af tegen het uitspansel.
De klok in den ouden dorpstoren slaat
half vier en langzaam sterft de heldere
metaalklank weg
Daar wordt een deur geopend en storend
klinkt het knarsen der hengsels in de
plechtige stilte van den zomernacht. Een
paar houten klompen klotsen over het
straatje naast het huis en een forsch ge
bouwd man stapt naar het donkere hok
achter zijn woning, 't Is Pief. Al leek
hij een paar uren zoo onverschillig, dat
hij niet eens even wou gaan kijken, hij
wordt meer door onrust gekweld, dan hij
misschien zichzelf bekennen wil. Vroeger
dan gewoonlijk is hij opgestaan; 't stond
hèm toch ook niet aan, dat 't varken
gisterenavond zijn bak niet leeg had. En
nu daar is hij erdaar, achter
die ruwe planken, ligt zijn rijkdom, zijn
trots, zijn varken, dat hem zoo hopen deed
op een onbezorgden winter. Wat zou hem
wachten! Met kloppend nart nadert hij het
deurtje van het hok. Het staat open; 't is
anders zoo benauwd daarbinnen. Even
het hoofd gestoken in de donkere ruimte,
een klakkend geluid gemaakt met de tong
en wat een verluchting, als uit den
donkeren hoek een zacht geknor dichter
naar den voederbak komt. Liefkozend
klopt hij het dier op de harde, borstelige
huid en geeft het zoete namen, terwijl de
lobbes zijn bemorsten snuit nu.nr heni
opheft en knorrend zijn tevredenheid over
de goede behandeling betuigt
Gelukkig, de bak is weer leeg.
Gauw wat gerstemeel met water aange
mengd, tot een pap, en met innig welge
vallen laat Piet zijn oogen rusten op zijn
dikkerd, die smakkend den draf opslobbert.
De man kan gerust zijn, althans nü nog.
Vlug gaat hij in huis terug, om zijn vrouw
't goede nieuws te vertellen. De brave
ziel, wat heeft ze er mee tusschen gezeten!
En nóg is ze niet heelemaal gerust, want
