Dinsdag 23 April 1907.
Eerste Blad.
(Z i e r i It. zeesctie
Cour an t).
Meer licht.
Algemeen Overzicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
ZIERIKZEESGHE
NIEUWSBODE.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is 1,30, franco per post
1,60.
Voor het buitenland, verzending eens per week,
10,— per jaar bij vooruitbetaling.
63ste JAARGANG. No. 8452.
Directeur: A. I. DE LOOZE.
Uitgever-Redacteur: A. FRaNKEL.
Redacteur: J. Waale, alleen voor het binnen- en buitenlandsch nieuws.
Advertentiën, van 1—3 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags-, Woensdags- en Vrijdags-middags
2 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. FRANKEL, Oude Haven D 493, Zierikzee.
Dit nummer bestaat uit
vee bladen.
Onveiligheid Vaarwaters.
3e BURGEMEESTER van Zierikzee brengt
volgende berichten betreffende schiet-
'eningen, enz. ter kennis van zeevarenden, die
I arbij belang kunnen hebben, t.w.:
dedeeling in verband met de verlegging van de
verkenningston van het Plaatgat.
Friesdie Zeegat. Iste District.
3oor de verlegging van de verkenningston
n het Plaatgat in 1,10 d.M. water, op ongeveer:
31' 30" N.b. en 1" 5' 48" O.l. (5n 58' 52" 0.1.
Greenwich), is de koers en verheid van de
kenningston der Noordoostergronden van
ieland naar de verkenningston van het Plaatgat
tns CP/iZ. 12'A z.m. en de koers en verheid
de verkenningston van het Plaatgat naar de
rkenningston van het Huibertgat 07,N. 137a zm.
verkenningston van het Plaatgat ligt in de
ling: N.-lichttoren Schiermonnikoog N124"0.
6l,s z.m.
derzeesch mistsignaal, station voor draadlooze
elegrafie en seindienst in werking gesteld aan
boord van het lichtschip „Haaks".
let in B. a. Z. No. 53/390—1907 aangekondigde
derzeesch mistsignaal en het B.a.Z. No. 61/452—
)7 aangekondigde station voor draadlooze
egrafie met seindienst, aan boord van het
htschip „Haaks", zijn op 15 April 1907 in
rking gesteld.
Nadere aankondiging zal volgen, wanneer ook
toonen van stormwaarschuwingsseinen is
jesteld.
-igging lichtschip ongeveer: 52" 57', 8 N.b. en
34', 8 W.l. (4 18', 3 0.1. van Greenwich).
Diepte. Haven van Lemmer. Zuiderzee.
3de District.
[Volgens mededeeling van den kapitein-luitenant
zee, belast met de hydrographische opnemingen
Nederlandsche zeegaten, staat in den mond
i de haven van Lemmer thans slechts 24 d.M.
iter met gemiddeld laagwater (1 d.M.—N.A.P.)
ze ondiepte strekt zich uit van de buitenkanten
havenhoofden tot pl.m. 50 M. zeewaarts.
ietoefeningen van het fort Harssens. Reede van
Texel. 3de District.
Volgens mededeeling van den Minister van
rlog zal op nader tusschen 24 April en 1 Mei
tusschen 15 en 31 Mei a.s. vast te stellen
jen een schietoefening worden gehouden van
fort Harssens. Er zal gevuurd worden met
nonnen van licht kaliber (6 c.M.), waarbij
veilig wordt gemaakt de reede van Texel tot op
30 M. van het fort.
)p de dagen waarop gevuurd wordt, zal van
fort een roode vlag waaien van minstens één
r vóór den aanvang der schietoefeningen tot aan
einde daarvan; alsmede gekleurde vlaggen,
ïgevende de richtingen waarin gevuurd zal
irden.
3ovendien zullen op dien dag groote waar-
luwingsborden worden geplaatst aan den
;ang der haven en op de batterij Vischmarkt,
rmeldende in welke richting gevuurd zal
)rden, terwijl nabij het torpedo-magazijn en
den ingang der haven borden zullen worden
plaatst, waarop is aangegeven de beteekenis
r gekleurde vlaggen, als volgt: rood en witte
,g beteekent Noord, wit en zwarte vlag N.-O.,
arte vlag Oost.
3e datum der schietoefening zal nader
kele plaatselijke bladen aangekondigd worden.
Schietoefeningen van het fort IJmuiden.
3de District.
Volgens mededeeling als voren zal op nader
sschen 24 April en 1 Mei en tusschen 15 en
Mei a.s. vast te stellen dagen eene schiet-
fening worden gehouden van het fort IJmuiden.
zal gevuurd worden met kanonnen van licht
liber (6 c.M.), waarbij onveilig wordt gemaakt
n sector tot op 4500 M. van het fort en
grensd aan de Noordzijde door eene lijn van
het fort in de richting N.N.W. en aan de
idzijde door het Noorderhoofd en een lijn in
richting Z.W. van het uiteinde daarvan.
Op de dagen dat gevuurd wordt, zal van af
t fort een roode vlag waaien, van minstens
n uur vóór den aanvang der schietoefeningen
t aan het einde daarvan.
'ietoefeningen van het fort Pampus. Zuiderzee.
3de District.
'olgens mededeeling als voren zal op nader
ischen 24 April en 1 Mei en tusschen 15 en
Mei a.s. vast te stellen dagen eene schiet-
fening worden gehouden van het fort Pampus.
zal gevuurd worden met kanonnen van licht
liber (6 c.M.), waarbij onveilig wordt gemaakt
n sector begrensd door de richtingen N.W.
or Noord tot Z.O. (180") tot op 4500 M. van
it fort.
lOp de dagen, waarop gevuurd wordt, zal van
t fort Pampus een roode vlag waaien, van
listens één uur vóór den aanvang der schiet-
feningen tot aan het einde daarvanbovendien
llen tegelijkertijd roode vlaggen waaien van de
tterijen Diemerdam en Durgerdam, de West-
tterij nabij Muiden en den kerktoren te
uiderberg.
metoefeningen van het fort Hoek van Holland.
4de District.
Volgens mededeeling als voren zal op nader
sschen 24 April en 1 Mei en tusschen 15 en
Mei a.s. vast te stellen dagen eene schiet-
fening worden gehouden van het fort Hoek
n Holland. Er zal gevuurd worden met kanonnen
van licht kaliber (6 c.M.), waarbij onveilig wordt
gemaakt een driehoek, gevormd door het fort,
een roode vlag beZ. het zeegat en een roode
vlag beN. het zeegat; de afstand wordt 3100 M.
van het fort.
Op de dagen waarop gevuurd wordt, zal van
het fort een roode vlag waaien, van minstens
één uur vóór den aanvang der schietoefeningen
tot het einde daarvan.
Zierikzee, den 22 April 1907.
De Burgemeester voornoemd,
CH. W. VERMEIJS.
Begeving uit het Hendrik Nannes en
Catrijn Epes Leen te Bolsward.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Zierikzee;
Gezien een schrijven van de Bestuurders-
Collatoren van het „Hendrik Nannes en Catrijn
Epes Leen" te Bolsward;
Brengen ter kennis van jongelieden uit het
geslacht der stichters, dat Bestuurders voornoemd
op een nader te bepalen dag in de maand Juni,
voornemens zijn, om tot eene begeving uit dat
Leen over te gaan.
Nadere inlichtingen zijn te bekomen ter
Gemeente-Secretarie alhier.
Zierikzee, den 22 April 1907.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
CH. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
AFKONDIGING.
Het HOOFD van het Plaatselijk Bestuur te
Zierikzee maakt bekend, dat door den heer Directeur
der Directe Belastingen te Middelburg is executoir
verklaard het voljaars-kohier van de Personeele
Belasting dezer gemeente over het belastingjaar
1907, No. 1, dat op heden aan den heer Ontvanger
der Directe Belastingen alhier wordt ter hand
gesteld ter invordering, en dat ieder verplicht is
zijn aanslag op den bij de wet bepaalden voet
te voldoen.
Zierikzee, den 19 April 1907.
Het Hoofd van het Plaatselijk Bestuur
voornoemd,
CH. W. VERMEIJS.
Nu de vloedplanken-kweslie de ge
moederen in deze gemeente in beweging
heeft gebracht, en zij tengevolge van het
bij Gedeputeerde Staten dezer provincie
door mr. A. J. F. Fokker ingediend
bezwaarschrift contra het jongste gemeente
raadsbesluit tot wijziging der gemeente-
begrooting en tot het opnemen van f 3500
van het grootboek, nog niet van de baan
is, hebben wij bij den gemeente-bouwmeester
eens aangeklopt, teneinde betreffende deze
aangelegenheid, die ons nog niet in alle
opzichten volkomen helder was, iets naders
te weten te komen.
Het kwam ons namelijk vreemd voor,
dat de gemeente-bouwmeester, die, volgens
het gesprokene in de jongste raadszitting
uitdrukkelijk gezegd had, dat het werk
voor aanbesteding niet vatbaar was, in
weerwil van die uiting de kosten van het
werk toch op ongeveer duizend gulden
zoude geraamd hebben.
Wij meenden, dat het ééne met het
andere niet geheel klopte. Vandaar dat
wij den gemeente-bouwmeester om in
lichtingen vroegen.
Deze nu heeft ons het volgende mede
gedeeld, en ons tevens het recht gegeven
daarvan met vermelding van bron in ons
blad gebruik te maken.
De gemeente-bouwmeester dan heeft ons
pertinent verklaard, dat hij het werk nooit
op duizend gulden geraamd heeft, dat hij
het ook niet geraamd kon hebben, omdat
hij het niet voor raming en daarom ook
niet voor aanbesteding vatbaar achtte.
Hij deelde ons tevens mede, dat hij een
gelijkluidende verklaring in de vergadering
van Burgem. en Weth. heeft afgelegd.
Hem is, na de schouwing op 13 Maart,
door Burgem. en Weth. opgedragen het
werk uit te voeren, en aan dien last heeft
hij voldaan.
De eenigste fout, die hem zou kunnen
aangewreven worden, is deze, dat hij van
de administratieve moeilijkheden, die uit
een belangrijke overschrijding der begrooting
zouden voortvloeien, niet op de hoogte
was. Ware hij daarmede slechts eenigszins
bekend geweest, dan zou hij tijdig
gewaarschuwd hebben.
Tegenover deze stellige verklaring van
den gemeente-bouwmeester staat evenwel
de daarmede strijdige verklaring van den
burgemeester in de jongste raadszitting.
Meer licht in deze is zeer zeker gewenscht.
Aan de ministeriëele crisis in ons Vader
land is eindelijk, nadat zij twee maanden
geduurd had, een einde gekomen. De
rechterzijde, die haar deed ontstaan, durfde,
alhoewel haar tot tweemaal toe de samen
stelling van een Ministerie was opgedragen,
de regeeringstaak niet op haar schouders
nemen, waaruit duidelijk blijkt, dat het haar
door de Oorlogsbegrooting af te stemmen,
te doen was de linkerzijde in moeilijk
heden te brengen, haar het regeeren een
tijdlang onmogelijk te maken. Om dien
voor haar ongunstigen indruk weg te
nemen, om zich van de blaam, die daar
door op haar rustte, bij de natie te zuiveren,
heeft zij bij de heropening der Tweede
Kamer, die gedurende de crisis geschorst
was, een debat over die crisis aangebonden.
Verspillend den nu meer dan ooit kost
baren nationalen tijd, heeft zij, zegge een
week lang, over de ministeriëele crisis,
haar oorzaak, duur en oplossing, gedis-
cussiëerd, zonder zich zelfs eenigszins van
de schuld, die haar drukt, te hebben kunnen
schoonwasschen. Integendeel, elk onbevoor
deelde moet nu de overtuiging hebben
gekregen, dat ondanks de slimme poging
van haar' welsprekende leiders, het te doen
voorkomen, alsof'de reactionnaire Eerste
Kamer de Oorlogsbegrooting verworpen
heeft niet om politieke redenenmaar
wegens technische bedenkingen, het haar
te doen was den parlementairen arbeid
der linkerzijde een poos lang tot stilstand
te doemen.
Is in Nederland de ministeriëele crisis
ten einde, in het naburig België is zij,
wat in geen 23 jaren gebeurde, uitgebroken.
Het Ministerie Smet—De Naeijer, dat den
achturigen arbeidsdag in het mijn-wets
ontwerp niet wilde opgenomen hebben,
heeft, toen de meerderheid der Kamer dat
beginsel toch aannam, het bijltje er bij
neergelegd. Het hoofd van het Ministerie
deed na den uitslag der stemming over
het wetsontwerpwaarin de achturige
werkdag was vastgelegd, in de Kamer de
verklaring, dat, nu het Kabinet niet meer
op den steun van de geheele meerderheid
kon rekenen, het besloten had collectief
zijn ontslag bij den Koning in te dienen.
De werkzaamheden der Kamer werden in
middels geschorst. Dat alles is conform
de parlementaire usances. Maar wat nu
gebeurt, is een schromelijke bespotting
daarvan. In het Staatsblad verscheen
namelijk een Koninklijk Besluit tot in
trekking van het mijn-wetsontwerp. Uit de
dateering van dit besluit bleek echter, dat
de intrekking geschied was een dag voor
dat over het wetsontwerp in de Kamer
gestemd is geworden. Als Gij, regecring,
het wetsontwerp reeds ingetrokken hebt,
waarom laat Gij ons, Kamerleden (aldus
wordt terecht opgemerkt), dan monniken
werk doen, en stemmen over het wets
ontwerp.
In Parijs hebben de kellners, na zich
van servet en witte das ontdaan te hebben,
het werk gestaakt, zoodat in de café's de
chefs het dorstig publiek bedienen. De
staking vindt hierin haar oorzaak, dat de
kellners het grootste deel der fooien, die
zij dagelijks ontvangen, aan hun patroons
moeten afstaan. Deze gaan dus met het
leeuwendeel strijken, wat niet in de be
doeling der fooiengevers ligt. De kellners
eischen nu, dat overeenkomstig die be
doeling de fooien in hun zakken terecht
komen, en niet in die van hun principalen.
De Engelsche Koning tracht zijn neef
Wilhelm op politiek gebied meer en
meer in een toestand van isolement te
brengen. Nauwelijks is het bezoek aan
Spanje's Koning te Carthagena afgeloopen,
wien hij, naar verluidt, bij de reconstructie
der vloot Engeland's hulp heeft toegezegd,
of de aandacht der wereld wordt opnieuw
getrokken door de ontmoeting, die Edward
VII te Gaëta had met Victor Emanuel,
Koning van Italië. Deze ontmoeting werd
des te meer opgemerkt, omdat Italië der
Dritter im Bunde ist met Duitschland. De
Italiaansche pers geeft zich dan ook alle
moeite in het licht te stellen, dat het
bondgenootschap met Duitschland geen
beletsel behoeft te wezen de vriend
schappelijke betrekkingen met andere
mogendheden te versterken.
Louis Botha, voormalige opperbevel
hebber van het leger der Boeren, thans
eerste Minister van Transvaal, wordt in
Engeland allerwege zeer gevierd. Men weet,
dat hij naar Groot-Brittannië is overgekomen,
teneinde deel te nemen aan de bijeenkomst
van de Koloniale Eerste Ministers. Genoemd
door Bannerman in de openingsrede van
die bijeenkomst de Benjamin der Ministers,
wordt hij ook als een Benjamin overal
vertroeteld. Zoo diep verguisd als men
eertijds de Boeren in Engeland heeft, zoo
hoog vereerd wordt thans hun woord
voerder.
In Duitschland is één der voormannen
van de socialisten, Ignatius Auer, overleden.
Na Bebel de knapste en invloedrijkste
persoonlijkheid der socialisten, heeft hij,
daar hij reeds sedert lang sukkelend was,
zijn eigen roem overleefd. Op een volks
vergadering besprak hij eens de bekende
toespraak van den Keizer tot de recruten,
waarin dezen als plicht werd voorgehouden
om, als de Keizer het beveelt, zelfs op
hun vader en moeder te schieten. In zijn
rede haalde hij aan het antwoord, dat de
priester in Schiller's drama „Die Rauber"
aan Frans Moor gaf, toen deze genen vroeg,
welke de verschrikkelijkste misdaad was,
Utc ccn incnsch begaan kon, waarop de
priester zeide, dat dit vader- of moeder
moord was. En bij ons, zeide Auer, zijn
er menschen, die er niets in vinden, als
door een kind op vader en moeder ge
schoten wordt. De begrafenis, die wat de
lengte van den stoet betreft, anderhalf uur
lang was, en waaraan een honderd duizend
menschen deelnamen, was zeer indruk
wekkend, en gaf een getuigenis van de
voorname plaats, die Auer in de socia
listische beweging heeft ingenomen.
De lezers en lezeressen zullen zich nog
wel herinneren, dat Toerisjkewitsy, een lid
der Vechterzijde, in de Russische Rijks-
Doema wegens beleediging van den voor
zitter uit de vergadering werd gesloten.
Nu, dezelfde Toerisjkewiky heeft over het
agrarisch vraagstuk een rede gehouden,
die ook door de leden der linkerzijde werd
toegejuicht. Hij zei o. a. daarin, „dat de
boeren niet alleen behoefte hebben aan
grondbezit, maar ook aan landbouwkennis,
beschaving en onderwijs". Nu wie onthoudt
hun dat? De regeering. Waarom onthoudt
zij dat den boeren? Omdat zij vreest, dat
deze, als zij ontwikkeld worden, zich geen
dwinglandij en knevelarij zullen laten wel
gevallen, maar zich eenparig zullen scharen
aan de zijde van lien, die geordende bij
de wet geregelde toestanden wenschen.
En daarom moeten de boeren zooveel
mogelijk in een toestand van onkunde
gelaten worden.
De regeering werd in de Doema geïnter
pelleerd over de onlusten in de gevangenis
te Riga. Evenals in de meeste Russische
gevangenissen het geval is, zoo zijn ook
de opgeslotenen in die van Riga door hun
bewakers mishandeld geworden. Het niet
onnatuurlijk gevolg hiervan was, dat de
gevangenen een poging tot ontvluchten
beproefden. Zeven van hen werden bij die
gelegenheid gedood, terwijl velen van hen
gewond werden. Vier en zeventig moeten
nu voor een krijgsraad terechtstaan. Het
was een heftig debat, dat over deze aan
gelegenheid gevoerd werd. De interpellant
wensche, dat de zaak naar een commissie
tot verder onderzoek zoude verwezen
worden, waartegen de Minister van Justitie
zich verzette. Toch besloot de vergadering
tot een enquête. Niet onaardig werd bij
die gelegenheid den socialisten, die over
de militaire terechtstellingen terecht den staf
breken, door een lid der rechterzijde toe
gevoegd: „gij ijvert tegen de executies,
maar hebt gij bijgeval soms ook niet een
bom in uw zak". Nu had men de lieve
poppen aan het dansen.
Het Verbond van Russische mannen
dat achter zich heeft de regeering, bereidt
een pogrom voor, waartegen de pogroms,
die men in Rusland reeds achter dm rug
heeft slechts kinderspel beloven te zijn. Denkt
het gouvernement, dat zij daarmede de vrij
heidsbeweging onderdrukken zal? IJdele
waan! Het te vergieten bloed zal een ge
tuigenis te meer zijn, een nieuwe aanklacht
tegen het gouvernement, dat voor geen
misdaad, hoe groot ook, terugdeinst om
zijn staatkunde nog een wijle te kunnen
bestendigen.
In New-York is onder voorzitterschap
van Carnegie een nationaal vredescongres
gehouden, dat ten doel heeft de Amerikanen
gunstig te stemmen voor de voorstellen,
die de Amerikaansche gedelegeerden op
de Haagsche conferentie zullen indienen.
Die voorstellen komen hierop neer:
I. Tusschen alle volken zullen arbitrage
verdragen gesloten worden;
II. een wereldcongres zal gevormd worden,
dat aanvankelijk slechts adviseerende stem
heeft;
III. de volken zullen zich geleidelijk
ontwapenen.
Carnegie werd bij de sluiting van dit
congres aangenaam verrast door het com
mandeurschap van het Legioen van Eer,
dat uit naam van den president der Fran-
sche Republiek hem overhandigd werd.
NEDERLAND.
's-Gravenhage, 20 April. Er gaan stellige
geruchten, dat de Tweede Kamer voor
nemens zou zijn, het zomerreces dit jaar
aanzienlijk in te krimpen, teneinde de
schade in te halen, die door den langen
duur der crisis is ontstaan. Men spreekt
er zelfs van, dat de Kamer tot in Juli zal
vergaderen.
Rotterdam, 20 April. Het stoomschip
„Noordam" vertrok heden van hier naar
New-York met 2180 passagiers, waaronder
248 in de kajuits.
In de Bad-inrichting „Passage" alhier
overleed heden plotseling een onbekende
heer, naar gissing pl. m. 35 jaar oud.
Gisterenmiddag om 4 uur had op
den Oostzeedijk een botsing plaats tus
schen een tramwagen van lijn 6, die een
defecten bijwagen naar de remise aldaar
bracht, en een locomotief van de gasfabriek,
die de kolentreinen dwars over den dijk
op het terrein der fabriek rijdt. Om daarbij
te zorgen voor de veiligheid van het ver
keer is een wachter aangesteld, maar deze
moet tevens dienst doen als machinist en
wordt dan vervangen door een hulpwachter.
Die hulpwachter C. K., wonende aan de
Breedestraat, was gisteren in functie. Zijn
voorschrift luidt dat hij, wanneer de weg
veilig is, met een bel voor de locomotief
moet uitloopenwanneer de weg niet veilig
is, dan plaatst hij een oode seinvlag
tusschen de rails. Toen nt gisterenmiddag
de kolentrein naderde, F .nd de wachter
met een anderen man praten en gaf
daardoor in het geheel en sein, noch
veilig, noch onveilig. N dentin reed de
machinist van den kolentrein door, juist
toen bovenbedoelde tramwagens nr derden,
waarvan de bestuurder den tre. niet
zien kon, doordat deze nog in het slop
was, dat op den Oostzeedijk, tegenover
de gasfabriek uitkomt. Zoodoende ont
moetten tram en locomotief elkaar juist
op het kruispunt en de botsing was zóó
hevig, dat tramwagens en locomotief uit
de rails sprongen, en alle beschadigd
werden. Het tramverkeer was daardoor
gedurende anderhalf uur belemmerd, doch
werd onderhouden door de trams die uit
de stad kwamen, op de Admiraliteitskade
te doen keeren. Persoonlijke ongelukken
kwamen niet voor, want de tramwagens
die buiten dienst waren, vervoerden slechts
eenige werklieden van de maatschappij
en dezen kwamen er met den schrik af.
De schade aan de tramwagens wordt op
f 1500 geschat. Van het gebeurde is door
de politie een uitvoerig proces-verbaal
opgemaakt.
Heusden, 20 April. Terwijl dezer dagen
alhier iemand, die er tamelijk „sjappie
achtig" uitzag, zich vermeide met naar
't vogelschieten te kijken, werd hij vriendelijk
door een paar marechaussees aangesproken,
die hem in een minimum van tijd heel