Z1EIUKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Zaterdag 20 April 1907.
Eerste Blad.
(Z ierilizeesche
O o u r a n t).
J achtverpachting.
IJk en Herijk.
en vrije pers in een vrij land.
Uit Stad en Provincie.
Verschijnt DINSDAGDONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is 1,30, franco per post
1,60.
Voor het buitenland, verzending eens per week,
10,per jaar bij vooruitbetaling.
63ste JAARGANG. No. 8451.
Directeur: A. J. DE LOOZE.
Uitgever-Redacteur: A. FrSnkel.
Redacteur: J. Waale, alleen voor het binnen- en buitenlandsch nieuws.
Advertentiënvan 1—3 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags-, Woensdags- en Vrijdag-middags
2 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. FRANKEL, Oude Haven D 493, Zierikzee.
Dit nummer bestaat uit
Irie bladen.
HINDERWET.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
^ierikzee maken bekend:
dat op de Secretarie dezer gemeente ter visie
s gelegd een verzoekschrift met bijlagen van
'1ETER KRIJN KANAAR, wonende in deze ge-
neente, waarbij vergunning wordt gevraagd tot
jprichting van een Sigarendrogerl] opeen gedeelte
'an het perceel kadaster bekend sectie A no. 1852,
gelegen aan het Janne Wekken;
dat op Vrijdag den 3 Mei aanstaande, te 12 uur
es middags op het Raadhuis dezer gemeente in
le Vergaderkamer van het Bestuur, gelegenheid
al worden gegeven tot het inbrengen van bezwaren
egen de oprichting van gedoelde inrichting;
en dat zoowel de verzoeker als zij die bezwaren
ebben in te brengen, gedurende drie dagen vóór
ien tijd, op de Secretarie dezer gemeente kunnen
ennis nemen van de ter zake ingekomen
chrifturen.
Zierikzee, den 19 April 1907.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
CH. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
iierikzee zijn voornemens, op Woensdag den
Mei e.k., des namiddags te 12'/» uur, op het
aadhuis, in het openbaar, aan den hoogstbiedende,
oor den tijd van zeven jaren, te verpachten:
de Jacht der gemeente Zierikzee,
zich uitstrekkende over eene
oppervlakte van ongeveer 1700
Hectaren, en
f?M*^aflfiWa6&ooFendé
tot het gebied van de voormalige
heerlijkheden Rengerskerke en
Zuidland.
De voorwaarden liggen van heden af ter lezing
p de Gemeente-Secretarie, en zijn aldaar ver-
rijgbaar ad 10 cent.
Zierikzee, den 19 April 1907.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
CH. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
ierikzee maken bekend, dat van af Maandag
en 22 April e.k. de binnenbrug tusschen de
oord- en Zuidhavenpoort, wegens herstelling
an een der landhoofden, voor het verkeer met
en voertuigen tijdelijk zal GESLOTEN zijn.
I Zierikzee, den 19 April 1907.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
CH. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
[ierikzee:
Gezien de Circulaire van Gedeputeerde Staten
ezer provincie van den 12 April j.L, no. 180,
e afdeeling (Prov. blad no. 36);
Vestigen er de aandacht van belanghebbenden
p, dat het goedkeuringsmerk (tot 1 September
907 de letter P), na 1 September niet meer
eldig is, en dat mitsdien vóór dat tijdstip de
jaten en gewichten, welke nog niet van het
ieuwe goedkeuringsmerk (q) zijn voorzien, ten
erijk moeten worden aangeboden, waartoe aan
et ijkkantoor te Middelburg in de maand Augustus
elegenheid bestaat, niet op alle werkdagen,
ooals eerst was bekend gemaakt, maar op alle
antoordagen, eiken Donderdag en Vrijdag van
tot 12 en van 1 tot 3 uur.
Zierikzee, den 19 April 1907.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
CH. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
Bij de omvraag in de jongste raads-
ergadering merkte de heer Koopman op,
dat voor eenigen tijd geleden in de
Zierikzeesdie Nieuwsbode in een hoofd
artikel beweerd werd, dat de Raad bij
het doen van uitgaven maar raak voteert,
wat zijns inziens in geenen deele waar
is. Hij betreurt het, dat op een dergelijke
wijze in een courant wordt geschreven,
omdat de gemeente daarvan de nadeelige
gevolgen ondervindt. Door dergelijke
artikelen toch worden de personen, die
zich hier van buiten komen vestigen,
„daarvan afgeschrikt, en hij hoopt, dat
„zulks niet weêr zal voorkomen".
Wij stellen er prijs op allereerst in het
licht te kunnen stellen, dat wanneer wij
de werkzaamheid onzer raadsleden beoor-
deelen, wij gewoon zijn in een betamelijken,
eerbiedigen vorm ons gevoelen kenbaar
te maken, zoodat men dan ook de uit
drukking: „maar raak voteert", die aan
de phantasie van den geachten spreker
haar ontstaan te danken heeft, in het
hoofdartikel, waarop de heer Koopman
doelt, niet zal terugvinden, noch naar de
letter, noch naar den geest.
Wat de zaak zelve betreft, wij waren,
toen ons de inhoud van het door den
heer Koopman gesprokene werd mede
gedeeld, in niet geringe mate verbaasd,
dat eerst drie maanden na de plaatsing
van het geïncrimineerde hoofdartikel een
raadslid opstaat, om op het gevaar er van
de aandacht te vestigen, niet, gelijk behoort,
in het orgaan, waarin het voorkwam, maar
op de ongenaakbare tribune der raadszaal,
zoodat, indien wij zelfs in de zitting tegen
woordig waren geweest, wij tot stilzwijgen
gedoemd waren.
Waarom deze vraag ligt voor de
hand koos de heer Koopman den
raadszetel als de plaats uit voor zijn
afkeurend votum? Moest soms, teneinde
ons een slot op den mond te leggen, het
gezag der waardigheid van raadslid daar
voor gebruikt worden?
Tengevolge van een autokratischen maat
regel, op de spoedige opheffing waarvan
wij hopen, zijn wij slechts zelden in de
gelegenheidovergemeente-aangelegenheden
onze gevoelens te openbaren. Wij kunnen
kritiek oefenen, maar niet waarschuwend
onze stem verheffen. Stellen Burgem. en
Weth. iets voor, wat naar ons oordeel niet
in het belang der gemeente is, dan mogen
wij krachtens de roeping van ons ambt
onze bedenkingen niet opperen. Doen wij
dat toch, dan wordt ons van de stukken,
die voor de leden van den gemeenteraad
ter visie liggen, geen inzage meer gegeven.
Wij zijn hierdoor in de bespreking van
gemeentezaken uiterst beperkt.
En nu zou de heer Koopman, verschijnend
in de gestalte van gemeenteraadslid, dat
restje vrijheid, dat wij nog bezitten, ons
willen ontnemen?
Dat nooit.
Wij hebben het een bedenkelijk ver
schijnsel genoemd, dat zoovele inwoners
Zierikzee verlieten, en dat in verhouding
tot dat groote cijfer betrekkelijk zeer weinig
menschen van elders zich hier kwamen
vestigen. Zou, zoo vroegen wij, de Hoof
delijke Omslag, die in het algemeen in
deze gemeente hooger is dan in de buiten
gemeenten, soms daarvan de hoofdoorzaak
zijn Die vraag was met het oog op de
daling van het bevolkingscijfer zeer zeker
gewettigd En nu moge men over het
daarop te geven antwoord van gevoelen
verschillen en voor die tegenspraak
hebben wij, hoffelijk als zij was, welwillend
de benoodigde plaatsruimte afgestaan
dit meeningsverschil geeft evenwel niemand
het recht, ook niet aan een lid van den
gemeenteraad ons het zwijgen op te leggen.
Wij meenden en wij meenen nog, en wij
zouden die meening met voorbeelden
kunnen staven, maar wij zien daarvan niet
het minste nut in, dat uitgaven gevoteerd
zijn geworden, die niet altijd den toets der
noodzakelijkheid en der rechtvaardigheid
konden doorstaan.
Toen de heer Koopman nog geen raads
lid was, heeft hij zelf, van de daken af
als het ware, diezelfde meening verkondigd,
maar sedert hij aan de groene tafel zit,
is zijn standpunt in deze ganschelijk ge
wijzigd.
Merkwaardig is het, dat hij juist in de
zitting, waarin duidelijk gebleken is, dat
met de gemeentegelden zonderling wordt
omgesprongen, zich genoopt heeft gevoeld
den staf te breken over het plaatselijk
blad, dat ijvert tegen verdere opdrijving
der gemeente-uitgaven, en voor zooveel
mogelijk bezuiniging.
Zullen de menschen van buiten zich
aangetrokken gevoelen zich in Zierikzee
te komen vestigen, wanneer zij zwart
op wit in het gemeenteverslag lezen, dat,
waar duizend gulden voor een bepaald
werk geraamd werd, f 3500 klakkeloos
wordt uitgegeven, zonder dat de leden
van den Gemeenteraad daarover zelfs ge
hoord zijn geworden, laat staan hun toe
stemming daartoe hebben gegeven, zoodat
zij op een gegeven oogenblik voor het
alternatief geplaatst werden van betalen of
niet betalen?
Nu wij toch deze aangelegenheid be
spreken, achten wij het niet ondienstig,
op gevaar af daarvoor gekastijd te worden,
eenige oogenblikken bij haar stil te staan.
Wat is er geschied?
Den I2den Maart van het vorig jaar
hadden wij den hoogen watervloed, die
in andere streken van Zeeland zooveel
onheil berokkend heeft.
In den jongsten Raad deelde de Burgem.
medin örüe'v/as*. en. w-ntmuti1 juisi.ue
boel was immers wel in orde, maar het
water had op den 12den Maart een in de
geschiedenis van Zierikzee ongekende
hoogte bereikt, zoodat er maatregelen
genomen moesten worden, teneinde bij
een nieuwen vloed een overstrooming der
stad te voorkomen.
Bij de schouwing op 13 Maart door
Burgem. en Weth. werd volgens de mede-
deelingen van den Burgemeester in de jongste
raadszitting den gemeentebouwmeester ge
vraagd, wat 't kosten zou de vloedplanken 25
centimeter te verhoogen, en de noodige
rails te leggen, waar zij nog niet liggen,
waarop deze ten antwoord zou gegeven
hebben: ongeveer duizend gulden. Hierop
werd den gemeentebouwmeester door
Burgem. en Weth. de last gegeven het
werk terstond uit te voeren. En de ge
meentebouwmeester voldeed aan dien last.
Maar een jaar later blijkt, dat de uitvoering
van het werk f 3500 gekost heeft, dat is
f 2500 boven de beweerde raming, hetgeen
op een bedrag van duizend gulden een
enorm verschil oplevert.
Wat in deze ongehoorde zaak ons in hooge
mate verwonderd heeft is ditDe voorzitter
der Commissie van Fabricage is iemand,
die, wanneer het een of ander werk verricht
wordt, dit met de grootste nauwkeurigheid,
tot zelfs in het minutieuse toe, nagaat.
En nu is het hoogst bevreemdend, dat hij,
die toch voorzeker schier dagelijks het
werk heeft gadegeslagen, van de meerdere
kosten geen jota heeft afgeweten, en eerst
een drie weken geleden daarvan op de
hoogte kwam.
Merkwaardig is het ook, dat, waar de
gemeente zoo duur uit was, het werk
niet eens goed is uitgevoerd, want aan de
zuidzijde van de Oude Haven, bij het
Kraanplein, bleken bij het leggen van
nieuwe straatklinkers de pas gelegde rails
reeds verzakt te wezen.
In den Raad werd als de groote zonde
bok de gemeentebouwmeester aangewezen
op wien dan ook alle slagen neêrkwamen.
Wij willen hem van schuld niet geheel
vrijpleiten, maar of hij de eenige schuldige
in deze is, betwijfelen wij.
Zierikzee. Woensdagnamiddag kwam
alhier de haven binnenloopen het oorlogs
schip „Bulgia". Donderdagmorgen vroeg
is liet schip weder vertrokken naar Vlis-
singen, teneinde daar op de reede oefe
ningen te houden met het zoeklicht.
Door één der hoofdingelanden werden
wij naar aanleiding van het verslag van
de vergadering van Schouwen nog op
het volgende opmerkzaam gemaakt.
Als een tegenvaller van het nieuwe
stoomgemaal werd in de vergadering liet
feit genoemd, dat een hulpmachinist
noodig bleek, en dat het kolenverbruik
met de nieuwe machine evenveel is als
vroeger. De ingenieur verklaarde dat zeer
duidelijk door het feit, dat met de nieuwe
machine het peilniveau belangrijk is ver
laagd, en veel langer gemalen moet
worden, zoodat de kolenwinst hiermede
weer te niet wordt gedaan. Dat begrijpt
natuurlijk een ieder. Hoofdingeland
J. W. Gast deelde nader mede, dat de
toestand van de landerijen in Schouwen
sterk is vooruit gegaan, juist door
het stoomgemaal, terwijl hoofdingeland
Boogerd mededeelde, dat de nieuwe
pomp zóó bizonder werkt, dat Schouwen
wel geheel leegliep, en de landerijen
meer gelijken op communaal bezit, doordat
alle slooten droog liggen. In de algemeene
vergadering werd over het stoomgemaal
zelf met woorden van lof gesproken.
Slechts de finantieele teleurstelling werd
in het licht gesteld. Zeer ten onrechte ver
toonde de ingenieur zich ontstemd over
de uiting dier teleurstelling eni jjg
ingenieur kwalijk te nemen. Leest men het
verslag in de Bode, dan zou men hieruit
opmaken, dat werkelijk de ingenieur van
Schouwen gekrenkt zou zijn, hetgeen niet
juist is.
De verjaardag van Zijn Koninklijke
Hoogheid Prins Hendrik werd hier door
het uitsteken der vlag van de openbare
gebouwen en uit onderscheidene particuliere
woningen herdacht.
Aan A. C. Bolle te Zierikzee, milicien
van de lichting 1899 van het 3e reg.
infanterie, is tot 1 Aug. 1907 opnieuw
ontheffing van den werkelijken dienst
verleend.
Noordgouwe. De Landbouw-societeit
alhier, heeft aan „Excelsior" te Zierikzee
voor hare Pluimvee-tentoonstelling een
zilveren medaille toegezegd, uit te loven
voor den besten toom boeren-kippen.
De vergadering van ingelanden van
den Noordgouwe-polder heeft met groote
meerderheid van stemmen besloten, haar
besluit te handhaven, d. i. het onderhoud
van den straatweg, zoo de tollen worden
opgeheven, in eigen beheer te nemen.
Zonnemaire, 17 April. Door ingelanden
van het waterschap Nieuw-Bommenede is
besloten dijksverbetering en verhooging op
de gewone wijze te bewerkstelligen.
18 April. Mej. N. Lokerse trad
gisterenavond voor een aandachtig en nogal
talrijk publiek op. Haar voordracht was
conform aan die van Renesse.
Brouwershaven. Vrijdagavond 12 dezer
vergaderde in het logement van den heer
J. Ringelberg alhier de varkensvereeniging
voor inenting tegen vlekziekte. Eerst werd
door den penningmeester rekening en ver
antwoording gedaan van het door hem
gehouden beheer. Daarna werd besloten
om 10 cent meer contributie te betalen en
bij het ziek worden der varkens den vee
arts te laten komen van de vereeniging.
Voorts werd besloten dat de inenting
zal aanvangen begin Mei en begin Juni.
Ten slotte werd een woord van dank
gebracht aan den penningmeester, den
heer L. Bolkenbaas, voor zijn bereidwillig
optreden.
Renesse. Als een hooge zeldzaamheid
kan gemeld worden, dat dezer dagen door
iemand onder het zoeken naar kievitseieren
op den duinpolder in Westelijk Schouwen,
twee nestjes gevonden werden ieder met
5 kievitseieren. Regel is, dat de kievit
er hoogstens 4 legt.
Oosterland, 18 April. Wie tegenwoordig
langs den Molenweg deze gemeente be
reikt, ziet op eenigen afstand aan zijne
linkerhand bloembollenvelden zich uit
strekken, geëxploiteerd door den heer
Geluk te Zierikzee. Daar het de eerste
keer is, dat hij hier bloembollen teelt,
kunnen we het beschouwen als een
onderzoek naar de meerdere of mindere
geschiktheid van den bodem. De grond
is hier wel licht, maar toch altijd nog
vrij wat zwaarder dan te Haamstede en
omstreken. Deze proef nu kan, wat het
uiterlijk der planten betreft, uitnemend
geslaagd heeten. Alles staat er nu even
gul en frisch bij. Wat de kwaliteit der
bollen aangaat, hierover kan natuurlijk
nog niet geoordeeld worden. Om dezen
tijd dekken tulpen in tal van soorten,
narcissen, hyacinten, zoowel dubbele als
enkele, het veld met paarse, roode, blauwe,
witte en gele kleuren, te zamen een
geheel vormend, dat het oog aangenaam
aandoet. Ieder dan ook, die niet in de
gelegenheid is, Haamstede te bezoeken,
behoeft slechts even naar Oosterland te
komen, om hier, wel is waar op kleiner
schaal, maar toch even mooi te zien, wat
in andere streken op ruimer gebied valt
waar te nemen.
Viane. De bakens in het Keeten zullen
weldra worden vervangen door het leggen
van een zwarte en een roode ton.
Bruinisse. Ten behoeve van het wees
huis te Vianen is alhier op eene lijst voor
eene som van f 39.25 geteekend.
De heer F. D. Elenbaas alhier is
geslaagd voor het examen van schrijver
bij het Gevangeniswezen, dat deze week
te 's-Gravenhage is gehouden. 79 candi-
daten namen aan het vergelijkend onderzoek
deel. De geslaagden zullen bij vacature
schrijver van den tweeden 1,™»""'"
Mavenisse. De zoogenaamde „bof" doet
zich alhier in den laatsten tijd bepaald
epidemisch voor. Groot is het aantal lijders
er aan, niet alleen kinderen, maar ook
grootere menschen. Gelukkig zijn de
meeste luidjes er niet veel ziek van.
Scherpenisse18 April. Gedurende
den wintermaanden hebben alhier een
twaalftal dames zich 's avond bezig ge
houden met het vervaardigen van fraaie
handwerken. De voorwerpen, die ver
vaardigd waren, zijn de vorige week
verloot. Een honderdtal loten zijn ver
kocht en de opbrengst daarvan moet
dienen om stoffen aan te koopen, en
daarvan kleedingstukken te vervaardigen
om aan behoeftigen uit te reiken.
Voor het grootste deel moet de
Kerkstraat alhier vernieuwd worden van
nieuwe straatsteenen. Naar men verneemt
zouden er geen gewone klinkersteen,
maar keien in komen. Daar de straat
zeer nauw is, maakt men zich bevreesd
dat het niet alleen een oorverdoovend
leven, maar een dreunen en sidderen
teweeg zal brengen, wanneer er voertuigen
doorrijden.
Iemand heeft nu den Kerkstraatbewoners
een verzoekschrift ter teekening aange
boden, teneinde Z. Ex. den Minister te
verzoeken, af te wijken van de gemaakte
plannen en een bestrating te brengen,
zooals er tot heden geweest is.
St.-Annaland. Het door den raad vast
gesteld kohier van den hoofdelijken omslag
dezer gemeente bedraagt de som van
f 3174.97, telt 37 klassen en bevat 458
aangeslagenen. De laagste klasse 88
cent telt 195 contribuabelen en de hoogste
f 164.18 één aangeslagene.
St.-Maartensdijk. De commissie, die
zich ten doel stelt den 26en Mei a.s. tot
een feestdag te maken voor onzen geachten
burgemeester, bestaat uit de volgende
heeren: L. van Rooijen; J. van Bezooijen;
J. Tazelaar; J. C. Westerweel, ontv.-griffier;
J. C. Westerweel, landbouwer; C. Groene-
wege; J. L. Groenewege M.Pz. en M. Bil.
Ds. A. Prins, die aanvankelijk benoemd
was tot eere-voorzitter dezer commissie,
heeft zich uit die commissie teruggetrokken,
wijl hij zich met de plannen der commissie
niet kan vereenigen.
Tholen. De visschersvereeniging „Helpt
Elkander" alhier, heeft van Z. H. Prins
Hendrik een gift van f 40 ten geschenke
ontvangen.
Middelburg, 19 April. De Vereeniging
tot bevordering van het Vreemdelingen
verkeer hield Donderdagavond de gewone
jaarlijksche algemeene vergadering, onder