ZIERIRZKESarcNIEUWSBODE.
Dinsdag 1 Januari 1907.
Eerste Blad.
ierikzeesche
O o u r a n t).
Onderwijzeres.
Uit Stad en Provincie.
1
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is 1,30, franco per post
1,60.
Voor het buitenland, verzending eens per week,
10,per jaar bij vooruitbetaling.
63ste JAARGANG. - No. 8405.
Directeur: A. J. DE LOOZE.
Uitgever-Redacteur: A. FRaNKEL.
Redacteur: J. Waale, alleen voor het binnen- en buitenlandsch nieuws.
Advertentiënvan 1—3 regels 30 Cts.,
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags-, Woensdags- en Vrijdags-middags
2 ure bezorgd worden.
Groote tetter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. DE LOOZE, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. FRANKEL, Oude Haven D 493, Zierikzee.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
D~~e SCHIPPERS-of "EIGENAARS
VAN SCHEPEN, die hun abonne
ment voor 1907 wqutchen te ver
nieuwen, of een abonnOTent wenschen
aan te gaanvervoegen zich ten
Kantore van den Havenmeester
J. DEN OUTER.
Aan de openbare lagere school C te Zierikzee
(hoofd de heer S. de Graaf), wordt gevraagd eene
ONDERWIJZERES,
in het bezit der acten voor nuttige handwerken
en vrije- en orde-oefeningen der Gymnastiek.
De jaarwedde bedraagt 600, met periodieke
verhoogingen.
Sollicitatiën (adres aan den Raad op zegel),
worden franco ingewacht bij den Burgemeester
vóór 15 Januari 1907.
Terugblik.
Het^ar »1906 behoort, wanneer het
nummer van dit blad onder onze lezers
"en lezeressen verspreid wordt, tot de ge
schiedenis.
--Ge'lukkig het volk, dat, zonder hevige
Schokken te hebben doorstaan, met vol
doening en welgevallen op het nu ver-
streken jaar kan terugzien.
Niet al de volken van ons werelddeel
kunnen op dit geluk bogen.
Zoo er één natie is, die een jaar vol
wee en ellende heeft doorleefd, dan is het
I) voorzeker de Russische.
Beknopt zullen wij de voornaamste ge
beurtenissen aanstippen.
De Czar had na den vrede van Portsmouth,
die een einde aan den oorlog met Japan
maakte, bij de oekase van 30 October o.a.
de instelling van een Rijksdoema toegezegd.
Die toezegging geschiedde met het oog
merk het vertrouwen van het buitenland
te winnen, opdat het zijn beurs voor een
geldleening ontsluiten zou. Het lag namelijk
in de bedoeling der Russische regeering
een parlement in het leven te roepen, dat
gedwee en onderdanig aan den Czar zijn
autokratische macht zou bestendigen. Maar
toen de Doema bijeenkwam, en niet in
schijn, maar in waarheid een volksvertegen
woordiging wilde zijn, hetgeen uit haar
merkwaardig adres van antwoord op de
hoogst onbeduidende Troonrede krachtig
uitkwam, toen ontstond er een hevige
botsing tusschen den representant van het
absolutisme, die in de ruwe soldateska
zijn steun zocht en vond, en de vertegen
woordigers van het volk, die de aanvang
werd van een verbitterden strijd.
Die strijd eindigde met de ontbinding
van de Rijksdoema door den Czar. De
reactie juichte, en trachtte haar overwinning
te bevestigen met fusilades en terecht
stellingen en masse, met het gevangen
zetten en deporteeren van duizenden en
duizenden. Zij liet de beruchte zwarte
bende los, die in tal van streken roofde
en plunderde, mannen, vrouwen en kinderen
gruwelijk mishandelde, en wreed ver
moordde. In geheel Rusland liet de regee
ring, teneinde elke vrijheidsbeweging in
bloed te kunnen smoren, den staat van
beleg afkondigen, en gaf aan de militaire
rechtbanken onbeperkte macht. Het kies
recht werd aanmerkelijk ingekrompen,
teneinde een Doema te verkrijgen, die uit
slaafsche elementen samengesteld het
verrottingsproces van den Russischen staat
ongestoord zal laten voortwoekeren.
Bromde de Russische ijsbeer, getooid
met het lijkkleed van het volk, tusschen
de tanden het lied der autokratic, zijn
geallieerde op politiek gebied, de Gallische
haan, kraaide het uit, dat de demokratische
republiek voor de Fransche natie de
beste regeeringsvorm is. De Senaats-ver-
kiezingen en die van de Kamer vielen
in beslist demokratischen geest uit. Ook
was ill die richting de keuze van den
president der republiek, Armand Faillières,
die, president van den senaat, Loubet ver
ving. De meest gewichtige gebeurtenis
echter in de parlementaire geschiedenis
van Frankrijk was de scheiding van kerk
en staat, tengevolge waarvan de kerk
genootschappen geen subsidie, en de
bedienaren van den godsdienst geen tracte-
ment meer ontvingen, terwijl het budget
van eeredienst, dat 45 millioen gulden
beliep, werd afgeschaft. Hierdoor ontstond
een breuk met het Vaticaan, dat zich
nadrukkelijk tegen de scheidingswet
verzette. Met het oog hierop veroorzaakte
de inventarisatie van de goederen der
kerk ernstige ongeregelheden. De breuk
met den Paus werd nog grooter, toen deze
de formatie der door de wet voorgeschreven
kerkelijke vereenigingen, waaraan de goede
ren der kerk zouden worden afgestaan,
verbood.
Het Hof van Cassatie heeft het indertijd
door den krijgsraad te Rennes over Dreyfus
gewezen vonnis vernietigd. Kapitein Dreyfus
werd onschuldig verklaard, en tot majoor
bevorderd Kapitein Picquart, die in dat
proces*één der nobelste figuren was, maakte
groote promotie. Hij klom op tot divisie-
generaal, en is nu zelfs Minister van
Oorlog.
Door de conventie van Algcciras werd aan
de gespannen verhouding met Duitschland
een einde gemaakt.
Ook kwam Duitschland in een betere
verstandhouding met Engeland. De souve-
reinen van beide Staten, koning Edward VII
en Wilhelm II, hebben namelijk elkander
te Kronberg ontmoet, waar een verzoening
tusschen oom en neef plaats had. De
totstandkoming van die verzoening was
eenigszins voorbereid door het bezoek van
een aantal Duitsche kooplieden, geleerden
en journalisten aan Engeland's hoofdstad.
Wat het drievoudig Verbond betreft, de
innerlijke waarde er van is sedert op de
conferentie ,te Algeciras Italië, oer Dritter
im Bunde, openlijk de zijde van Frankrijk
koos, niet weinig gedaald, al geven ook
de toongevende staatslieden van beide
landen zich de grootste moeite het tegen
deel te doen gelooven.
De Rijksdag werd ontbonden ten gevolge
van de omstandigheid, dat deze de door
de regeering aangevraagde gelden voor
Zuid-West-Afrika niet toestond.
In Pruisen trok voornamelijk de school
staking in de Poolsche streken de alge-
meene aandacht. De Pruisische regeering
is er op uit, de Polen te verduitschen.
Met dit doel heeft zij bepaald, dat in de
lagere scholen van het voormalige koningrijk
Polen het godsdienstonderwijs in de Duitsche
taal moet gegeven worden. Nu weigeren
de schoolkinderen te antwoorden op de
door hun onderwijzers tot hen in het Duitsch
gerichte vragen. De katholieke geestelijk
heid steunt deze beweging, meer uit een
religieus dan uit een nationaal oogpunt,
daar zij vreest, dat de godsdienst er onder
lijden zal, wanneer deze in een voor het
kind vreemde taal onderwezen wordt.
In Engeland moest het aarts-conserva
tieve Kabinet van Arthur Balfour plaats
maken voor het liberale bewind van Henry
Campbell Bannerman, den leider der libe
rale partij. De verkiezingen voor het
Britsche Parlement, die aan de liberale
partij een reusachtige meerderheid ver
schaften, waren een hernieuwd bewijs, dat
de kern der Engelsche bevolking van het
protectionisme niet gediend was.
Tusschen het Lager- en het Hoogerhuis
is over de wet op liet lager onderwijs een
conflict gerezen. Het Hoogerhuisdat
evenals het Lagerhuis het recht van amen
dement bezit, wijzigde deze wet zóó, dat
de beginselen, waarop zij steunde, geheel
en al vernietigd werden. Het Lagerhuis
wilde hierop de aan hem door het Hooger
huis teruggezondene veranderde wet niet
in behandeling nemen, waarop zij stil
zwijgend verviel.
Aan Transvaal werd door Engeland
overeenkomstig zijn belofte een constitutie
geschonken, zoodat de voormalige Zuid-
Afrikaansche Republiek zich voortaan zelve
besturen zal, met dien verstande, dat haar
besluiten de koninklijke sanctie behoeven.
Ook voor de Oranjerivierkolonie, den ge
wezen Oranje-Vrijstaat, is het vooruitzicht
geopend zich weldra in het bezit van een
eigen koloniale regeering te zullen ver
heugen.
Van de Oranje-Rivierkolonie naar Oosten
rijk is een heele reis. Maar op de landkaart
en in een jaarlijksch overzicht van de
wereldgebeurtenissen reist men vlug. Wat
de buitenlandsche staatkunde van dit uit
zoovele heterogene bestanddeelen bestaand
rijk betreft kan men zeggen, dat de ther
mometer stationair bleef. Het bondgenoot
schap met Duitschland bleef onverzwakt
gehandhaafd, ja werd zelfs versterkt door
de van getrouwheid getuigende houding,
die Oostenrijk op de conferentie te Alge
ciras aannam. Oostenrijk was namelijk op
deze conferentie het cenige land, dat in
het geschil met Frankrijk de zijde van
Duitschland koos. Wat®je binnenlandsche
staatkunde aangaat, de regeering zag zich
genoodzaakt aan den volkseisch tot toe
kenning van het algemeen kiesrecht toe te
geven.
Ten opzichte van Hongarije kwam de
regeering tot een vergelijk, waardoor aan
den ex-Iextoestand een einde kwam. Een
coalitie-ministerie were door Alexander
Wekerle gevormd, dat op zich nam de
meest saillante geschilpunten te laten rusten
en de kiesrechthervorming in te voeren.
Creta kreeg na den opstand zijn zelf
standigheid, in zoover- e, dat de Sultan
souverein bleef, en Prins George, een
zoon van den Griekschen Koning, zijn
gouverneur werd. Maar de Cretenzers
verlangden autonomie Zij wenschten
niets liever dan deel uit te maken van
het Grieksche vaderland. Te vergeefs be
proefde Prins George door zijn persoonlijk
bezoek aan verschillende hoven de ver
wezenlijking van dien wensch te verkrijgen.
Hierop dekreteerde de volksvertegenwoor
diging de annexatie bij Griekenland. De
mogendheden gebruikten nu wapengeweld
om de weerbarstige Cretenzers tot rede te
brengen, waarin Prins George reden vond
zijn ontslag als gouverneur te nemen. In-
zijn plaats benoemde de Koning van
Griekenland op verzoek der mogendheden
een anderen gouverneur. Wel protesteerde
de Sultan van Turkije tegen deze inbreuk
op zijn soüyereihiteit, maar dit baatte hem
weinig.
Op iiët leven van den Koning van
Spanwerd, toen hij .-er gelegenheid der
kerkelijke inzegening van zijn huwelijk met
Prinses Ena van Battenberg uit de kathe
draal naar zijn paleis werd teruggevoerd,
door de anarchisten een laaghartige aanslag
beproefd. Zij wierpen namelijk een bom
tegen het rijtuig, waarin het jeugdig echt
paar gezeten was. De vorstelijke personen
bleven ongedeerd, maar vele personen,
die deel uitmaakten van den bruidsstoet,
werden gedood of verwond.
Noorwegen, dat zich van Zweden had
afgescheiden, verhief een kleinzoon van
den Koning van Denemarken tot den
koninklijken troon, die onder den naam
van Hakon VII op plechtige wijze gekroond
werd.
Le roi est mort, vive le roi, heet het
in het staatsrecht. Denemarken verloor
door den dood zijn ouden Koning
Christiaan IX, bijgenaamd de grootpapa
van Europa, maar had ook terstond en
van rechtswege een nieuwen Koning in
Frederik VIII.
Twee groote steden werden voor een
groot deel door een aardbeving verwoest.
San Francisco in de republiek der Ver-
eenigde Staten van Amerika, en Valparaiso
in Chili werden door dit vreeselijk onder-
aardsch natuurverschijnsel vreeselijk ge
troffen, waarbij duizende menschen ellendig
omkwamen.
Ten aanzien van ons vaderland valt te
vermelden, dat op wetgevend gebied tot
stand kwam het arbeidscontract, een stuk
werk, dat prof. mr. H. Drucker, die de
vader van dit papieren kind is, tot eer en
roem strekt.
Het Ministerie trad krachtig op, en wist
de pogingen, die bij de oorlogsbegrooting
werden aangewend om het ten val te
brengen, schitterend te verijdelen.
Onze afgevaardigde, mr. Patijn, weerde
zich in de Kamer dapper. Hij trad op
voor de belangen van onze landbouwers
in zake het door hem veroordeeld voor
schrift om licht te voeren op de boeren
wagens, voor die van onze visschers te
Bruinisse in de mosselzaadkwestie, en
voor die van onze scheepvaart, waar hij
de verbetering vanhet Hellegat warm
bepleitte. Hoofdzakelijk door zijn toe
doen werd, gelijk wij onlangs hebben
aangetoond, de gemeentelijke Hoogere
Burgerschool te Zierikzee tot Rijks Hoogere
Burgerschool verheven. Een woord van
hulde voor hetgeen hij in het belang van
het district deed, dat hem naar de Kamer
afvaardigde, achten wij niet van onpas.
Zeeland werd den 12den Maart door
een groote overstrooming geteisterd, die
geheele gemeenten, zooals Oud-Vossemeer,
onder water zette, zoodat de geheele be
volking er van moest vluchten. Maar de
liefdadigheid trad liefdevol op, en ver
goedde de geledene schade.
Hopen wij, dat de Voorzienigheid in het
vervolg land en volk voor dergelijke
rampen behoeden moge.
Onzen lezers en lezeressen bij de intrede
van het nieuwe jaar heil.
De Redactie.
Zierikzee, 31 Dec. In ons jongste nummer
hebben wij vermeld, dat de tramboot
Woensdag wegens den sneeuwstorm niet
gevaren is. Wij vernemen, dat de trainboot
wel gevaren is, maar dat de afvaart aan
merkelijk vertraagd is, zoodat in plaats
van om twaalf uur, de boot eerst om vijf
uur vertrokken is.
Het bestuur van „Excelsior" vestigt
aller attentie op den inzonderheid voor de
vogels zoo uiterst strengen winter, en
noodigt de bevolking uit om door het
strooien van voedsel en het geven van
wat lauw water de arme beesten, die het
hard te verantwoorden hebben, voor onder
gang te redden.
Door Gedeputeerde Staten van Zeeland
is met ingang van 1 Januari a.s. benoemd
tot adjunct-commies der 2e klasse de heer
J. Crucq, thans 2e klerk.
Bij Kon. besluit is aan den heer
L. A. Paardekooper Overman, op zijn
daartoe gedaan verzoek, met ingang van
1 Maart a.s. eervol ontslag verleend als
notaris te 's-Graven polder.
Te Biervliet, aan den grens van
IJzepdijke, zijn in één arbeidersgezin
in veertien dagen drie kinderen aan de
mazelen bezweken.
Zaterdag liaif December werden twee
kindeien gelijk begraven; daags vóór
Kerstdag overleed het derde.
De kinderen waren 19 maanden, 4 en
6 jaren. (M. Ct.)
Dreischor. De muziekvereeniging „Cres
cendo" gaf j.l. Vrijdag hare eerste winter-
uitvoering, die door een talrijk publiek
werd bijgewoond. De verschillende muziek
nummers werden flink uitgevoerd en luide
toegejuicht. Aan den directeur, den heer
Theewis, komt een woord van lof toe
voor zijn uitstekende leiding.
Mede mogen niet vergeten worden een
paar voordrachten en een blijspel, die ter
afwisseling gegeven werden en die zeer
in den smaak vielen.
Er is in deze uitvoeringen van de zijde
van het publiek steeds veel belangstelling.
Moge dit, waar het noodig is, ook in
stofelijken zin blijken.
Brouwershaven. Donderdag 3 Januari
1907, des avonds 8 uur, zal alhier van
wege de Maatschappij tot Nut van 't Alge
meen eene lezing worden gehouden door
den heer A. A. Beekman, over den storm
vloed van 12 Maart 1906, met kaarten en
teekeningen toegelicht.
Behalve voor alle Nuts-leden is deze
lezing |ook toegankelijk voor de belang
stellenden, die zich daartoe willen wenden
tot één der Nuts-leden van het Departe
ment Brouwershaven.
Nieuwerkerk. Vrijdagavond vergaderden
de leden der vereeniging T. A. V. E. N. U.
met hun dames en geïntroduceerden in
de zaal van de Meebaal. Als spreker trad
op de heer Kleeuwens uit Den Bommel,
reeds van vroeger een goede bekende.
Met een serie uitgezochte voordrachten op
letterkundig en muzikaal gebied boeide
hij zijn gehoor onafgebroken en mocht hij
vaak een hartelijk applaus verwerven. De
heer Kleeuwens bezit blijkbaar een goede
smaak, fijn kunstgevoel en beschikt over
een meer dan middelmatig geoefende
techniek.
De collecte tot het houden van een
bedeeling op Nieuwjaarsdag heeft opge
bracht de som van f 190,50.
Vlissingen, 29 Dec. De soldaat C. der
2e categorie van het Alg. Depót van
Discipline is bij sententie van het Hoog
Militair Gerechtshof veroordeeld tot drie
maanden militaire gevangenisstraf wegens
voortgezet misdrijf van insubordinatie,
door het opzettelijk niet nakomen der
orders van dengeen, die boven hem
gesteld is.
Ook de groote vereeniging van Ant-
werpsche kooplieden, reeders en kapiteins
heeft namens al de belanghebbenden en
belangstellenden op haar beurt nog eens
zeer nadrukkelijk gevraagd dat ten spoe
digste stoombootjes zouden in dienst ge
steld worden voor den loodsdienst in
Vlissingen.
Op de reede te Vlissingen liggen
weder verschillende groote stoomschepen
geankerdin afwachting van orders om
naar Antwerpen te mogen opstoomen.
Door gebrek aan ligplaatsen te Antwerpen
mogen schepen boven 21 voet diepgang
en meer dan 300 lengte, eerst dan door-
stoomen als er bericht is gekomen, dat er
ligplaats beschikbaar is.
Terneuzen, 29 Dec. Door de afdeeling
Terneuzen van de schippersvereeniging
„Schuttevaer" werd in hare Vrijdagavond
alhier gehouden vergadering, in plaats van
den heer P. A. van de Velde, die wegens
vertrek uit de gemeente als voorzitter
ontslag nam, gekozen de heer M. Verbrugge.
Onder meer werd besloten aan de be
voegde autoriteiten te verzoekenbetonning
van den Braakman tot aan het havenkanaal
van Philippine; opruiming van een wrak
bij de tweede zwarte ton in het West
Hellegat en plaatsing van meerdere meer
palen tusschen de postbrug en de spoor
brug over het Zuid-Bevelandsche kanaal.
Aanbestedingen, Verkoopingen, enz.
Dreischor. De Landbouwvereeniging
alhier gunde de levering van de benoodigde
superphosphaat onderhands aan de Centrale
Guanofabrieken te Rotterdam.
Haamstede, 29 Dec. Door het bestuur
van den Polder Westeren Ban werd heden
herbesteed
a. Het vervoeren van 379500 waal
klinkers van de haven te Burghsluis naar
den Kloosterweg.
Ingeschreven door de heeren:
W. G. Boot alhier voor f 1015.
A. de Pooter 947.50.
b. Het vervoeren van 268500 waal
klinkers van de haven te Burghsluis naar
den Hoogeweg naar Westenschouwen.
Ingeschreven door de heeren:
M. J. Vis te Burgh voor f 621.
A. Groenleer te Burgh f 450.
Te Oud-Vossemeer is door den notaris
N. van Steenbergen verkocht een weiland
onder Poortvlietcirca 8 gemeten groot,
voor f 570 per gemet aan D. v. d. Velde
te Tholen.
Verder werd aldaar verkocht een woon
huis op het Veer, ten name van de
erfgenamen van A. Berkheij voor f 610,
aan A. A. Rijstenbil te Oud-Vossemeer.
RFC H T S Z AKEN.
De gebroeders C. J. en J. C. B., rijwiel
herstellers te Kruiningenhebben tegen
hunne veroordeeling door het Hof cassatie
aangeteekend.
KiiRKNIEU W S.
Poortvliet. Door weersomstandigheden
van den Tweeden Kerstdag is het optreden
door ds. J. P. Paauwe van lerseke, op
wien door den kerkeraad alhier een toe
zegging van beroep is uitgebracht, uit
gesteld tot Woensdag 2 Januari, des avonds
6 ure.
Beroepen bij de Geref. Gem. te
Krabbendijke ds. J. N. van Oordt te
Terneuzen.
O N D E R W IJ S.
Geslaagd voor de akte middelbaar zee
vaartkunde G. A. Heerenkamp te Brou
wershaven.
TELEGRAMMEN.
's-Gravenhage, 31 December.
Ministerie van Koloniën. Blijkens een
uit Ned.-Indië ontvangen telegram bereikte
luitenant Christoffel in den nacht van 24
op 25 December met zes maréchaussées
de schuilplaats van den Vorst van Goa te
to Bosloelawe in Sidenreng. Bij een poging
tot ontvluchting stortten de Radja van
Goa en acht volgelingen in een ravijn en
kwamen daarin om. Het lijk van den
Radja is gevonden, en den 30 December
naar Makassar overgebracht, waar het aan
de nabestaanden werd overgegeven.
Benoemd tot leeraar aan de Hoogere
