ZIERIKZEESGHG
Zaterdag September 1906.
(Z ierikzeesche
Tweede Blad.
Voorbereidend militair onderricht.
Uit Stad es Provincie.
NIEUWSBODE.
Courant).
Yeroohjjnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden ia f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AnserikaTransvaal, Indië em. Torsending
"»nt per week, f 10,per Jaar.
63ste JAARGANG. No. 8366.
Dlreoteuri A, DEI looze.
Uitgever-Redacteur: A. FRANKEL.
Redacteur: J. WAALE, alleen voor het binnen- en bnitenl. nieuws.
Advertentiënvan 13 regels 30 Ots.,
meerdere regels 10 Cts., kannen aiterlgk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
2 ore besorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. FsaNKELOude Haven D 493, Zierikzee.
Het BUREAU van dit blad
(hoek Schuithaven te
Zierikzee) is eiken werkdag geopend
van des voormiddags 9 - tot des avonds
9 ure, tot bet aannemen van adver
tentiën en abonnementen en bet doen
van betalingen daarvoor. Het adver-
teerend publiek wordt opmerkzaam
gemaakt op het voordeel, gelegen in
het plaatsen van advertentiën bg
abonnement van
250, 500, 1000 of 3000 regels,
binnen het jaar te verbruiken. Het
tarief hiervan is aan het Burean ver
krijgbaar, en wordt ook op verzoek
aan buiten de stad wonenden gezonden.
De Directeur,
A. J. DE LOOZE.
Aan de jongelieden, die zich hebben aan
gemeld tot deelneming aan het voorbereidend
militair onderricht, wordt bekend gemaakt, dat
de cursus aal aanvangen 1 October 1906
ou zal eindigen 31 Januari 1907.
Het onderwijl wordt gegeven in het Gym
nastieklokaal der gomceste iu de Postsu-aat
op Donderdag- en Vrijdagavond 7an
7 tot 9 uur.
■IIEimgTUDIIIIGEII.
Indië.
Vreeseliike barbaarschheidDe gega geerde
militair X. leefde te Djokja mst een nonna
in de beate 7eretaodbondiBg, zegt Midden-Java.
De moeder ?an deze conna was een ware
speelster, en om aan dezen hartstocht te
kannen voldoen. leende zij van een Arabier
kai&a en contanten*, tot een gezamenlijk
bedrag van f 50. Doch spoBdig waren do
kaina in het pandhuis gebracht êu al het
geld was verdobbeld. Da Arabier wencohto
cohter na eonigen tijd zijn geld terug te ont
vangen, doch ts vergeefs.
Toen kwam de man met hei voorstel om
haar doohter, die met den gegagesrden
militair leefdo, aan hom over to leveren, daar
hat een aardig vrouwtje was; als de zaek
geiukte, zou de schuld vereffend zijn. De
moeder bad er geen bezwaar tegen, doch
wist geen raad boa zij hot moest aanleggen,
zonder dat de mac er iets vaa merken zou.
Ook hiervoor wist de Arabier raad. Hg gaf
de moeder een zalfje, dat ze, ais X sliep,
op en om zga ooglede» moest smeren; bij
zou dan wol niet moer kunnen zien. wat er
rondom hom voorviel, als hij ontwaakte.
En ziet, de ontaarde moeder nam het
middel te baat. X. word het liobt zjjoer oogen
benomen, zoo zelfs, dat toen hij in het hos
pitaal ter verpleging werd opgenomen, de
behandelende geneesheer niets anders kon
verklaren, dan dat alle hulp nutteloos was en
X. altijd blind zou blijven. Thans is de blinde
vrijgezol, daar het meisja don Arabier mo6st
volgen en ook niet langer in gozelsohap van
een blinden man wenochte te leven.
Rusland.
In het gouvernement Samara heersoht ver
schrikkelijke hongersnood. Ia talrjjke gezinnen
eet men slechte driemaal per weekvele
ziekten en vooral scheurbuik en typhus zijn
daardoor haar intrede komen doen bij de
uitgeputte bevolking. Van de smerigste stoffen
wordt brood gebakken. Het koren, dat de
regeoriog ter beschikking stelt, is van slechte
qa&liteit; geheele waggons vol zga door
wormen bedorven. In het ateppengebied is
ook gebrek aan veevoeder.
Een rondschrijven uit Petersburg geeft
het bestuur te Odessa bevel de boeren, dia
in het gouvernement weigeren huu belas
tingen te betalen, met geweld van wapenen
daartoe te dwingen. Het rondschrijven ver
wekt groote opwinding onder de boeren.
Te Petersburg drongen net gekleede
roovers een huis binnen, waar zij kans zagen
papieren en voorwerpen van waarde tot een
bedrag van 200 000 roebel te stelen, nadat
zij de bewoners io een kamer hadden opge
sloten en hen bang gemaakt hadden met de
verzekering, dat er voor de kamerdeur een
bom was neergelegd.
iFfinkpyk.
Da oorreetioneek rechtbank vac Lyon
heeft Zaterdag een oh&uffuur veroordeeld tot
achttien maanden gevangenisstraf en 100 francs
boete. De ohauffeur had 23 Augustus 1.1.
met oen automobiel een heer omver gereden
en gedood, en was er daarop vandoor gegaan.
Den vorigen dag had de reohtbank van
Lyon een andsr ohauffsur veroordeeld tot
drie maanden gevangenisstraf. Deze had den
dood van een kind op zijn geweten.
BelgiS.
Twee weken geleden weid nit de vaart
van Charleroi te Brussel het Igk opgehaald
van een jonge Hollandsohe kamermeid Bertha
K., die vier dagen te voren uit de woning
h&ars meesters, Tarvurenlaan, verdwenen was.
De vader van het meisje, een sigaren
handelaar te 's-Gravenhage, kwam het lijk
herkennes, ovenais andere personen, en elk
daobt aan zelfmoord.
Thans echter heeft het parket van Brussel
verschillende brieven ontvangen, waarin het
varmosdeo wordt uitgodiukt, dat hier misd&ad
is gepleegd.
Een getrouwd persoon wordt als de ver
leider van het meisje opgegeven en de
politie-commiosaris Cioetens, die met het eorste
onderzoek was belast, heeft reede den be-
wuéten persoon ondervraagd.
Uit dit eerste onderzoek ie gebleken, dat
Bsriha nooit het voornemen om zioh te
dooden heeft te kennen gegeven en zij er
ook bij niemacda weten eesige aanleiding
toe had.
Hederland.
Maastricht, 25 Sept. In den nacht van
Zaterdag op ZoT>d"g heeft er bij den pestoor
to Hsugfm (bij deze gemeente) eea brutale
diefstal met inbraak plaats gobad.
Door uitsnijding cenor ruit hebben de
dieven zioh toegang tot da woning weten te
verschaffen. Daar echter het raam enkele
meters boven den beganen grond was gelegen,
hebben de dieven een hor tegen dat raam
geplaatst en daarna de aluiting, welke
binnenshois was aangebracht, geopend, een
tweetal bloempotten, welke op het venster
raam stonden, werden voorzichtig verwijderd
en op eenigon afstand van de woning, naast
de hor, teruggevonden.
Alles hebben de dieven doorsnuffeld en
onderstboven gezet met valsoh; sleutels werden
de kasten e.i laden geopend en haar inhoud
voorzichtig uitgespreid op den vloer.
Van een groote hanglamp hebben de
inbrekers eea tweetal kaarsen genomen en
deze ia kleine kandelaars gestoken. Oreral
zga kaarsvetvlokkon aanwezig, terwgl de
kaarsen geheel zija opgebrand. Hieruit zou
man kunnen &fl liden, dat de dieven miustons
een 3-tal uren iu de kamers zga geweest.
Veel geld bobben de dieven niet gevonden
een waarde van f 10 aan specie wordt door
den pastoor vermist. Eecige zilveren voorwerpen
als 12 lepeltjes, 18 mcesenleggers, een 2- of
3-tal fl^asoheabakjes, godsdienstige voorwerpen
onzhebben de dieven zioh mede toegeëigend.
Een en ander zal een waarde hebben van
ongeveer f 100.
Niet onmogelijk ia het, dat mon te doeo
heeft met een fliok georganiseerde bende,
die het voornamelijk gemunt beeft op de
pastories.
Immers bianen korten tijd werd ingebroken
bg de pastoors te St.-Pieter, Oud-Yroenhoven
on nu weer te Heugem.
Later bericht:
Alhier zijn gearresteerd twee Duitschers,
verdacht van diefstal in do pastorie te
Heugem. Eén huneer was reeds bij herhaling
tot 8 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Eon
derde, die naar Duiteohlacd was geweken,
kwam in zijn logement te Maastricht, doch
heeft bg het hooren van de gevangenneming
zijner kameraden ijlings de plaat gepoetst.
Groningen, 26 Sept. Da ^ordaohte in de
vergiftigingszaak te Grouwendgk, tengevolge
waarvan een landbouwer en diens huisvrouw
overleden, heeft een volledige bekentenis
afgelegd.
Harlingen, 25 Sept. Aan den burge-
meeeter wae uit De Cooks dorp op Tixel
geseind, dat do beide Tormiele jongens, die
in een jol met den etroom waren meegevoerd,
daar behouden zijn binnengebracht.
De jongste, een knaapje van 12 jaar, kon
niet meer loepen, de oudere van 13 jaar
eoheen nog niet veel van den nwerftocht
geleden te hebben en liep met de reddere
mede naar De Coekedorp, waar hij bjj iemand
in hnie werd genomen.
De jongens vertelden, dat ie 'a nachts in
de vlet sliepen. Gisterenmorgen hadden rij
I het licht ven den EierMndaohen vuurtoren
gezien. De vloed bad toen de vlet mede near
binnen gevoerd, totdat ze eindelijk op den
Sieenbol dreven. Hier gingen ie na zioh ven
kousen en eohoenen ontdaan te hebben op
verkenning. De vlet dreef intnaeohen met de
voorwerpen weg.
Yolgene de viasokera hadden ze dear echter
nog geen gevaar gehad, wijl met den noord
oostenwind het water niet geheel over dien
Sieenbol vloeit.
Gelukkig dus, dat ze juist op die zandplaat
zga aangeland.
Zonder eten en drioken hebben de jongens
dus twee nachten rondgedobberd en een
wonder mag het heeten, dat ze niet ver
ongelukt zijn.
Zwolle, 25 Sept. Twee jeugdige avon
turiers uit Kampen, oud 8 en 11 jaren, zijn
gisterenmiddag in de Westerallee alhier aan
gehouden. Zij hadden te Kampen in de» trein
plaats genomen, ieder met een vaoantiekaart
3e klasse. Aan den oonduotenr, die bet zaakje
niet vertrouwde, hadden zij verteld, dat zij
naar Amsterdam wilden om een zieke tante
te bezoeken.
Toen de conducteur hiervan den agent van
politie aan het station te Zwolle wilde ver
wittigen, gingen de jongens door het goederen-
buresu san den haal, de Wasterallee in. Zij
werden echter door den conducteur Helzendoorn
gegrepen en aan den politie-agent L. Kronen
borg overgegeven.
Zij hadden bohalvo de vnoantiekaarten nog
zen gulden in hun bezit. De oudste bekende
bij zijoe grootouders, waar bij inwoont, gisteren
middag om 12 uur vier igSftdaalders uit het
kabinet te hebban woggenomen en daarvan
twee vacantiokaarten te hebben gekocht met
het plan met zijn 8-jarig neefje zijn tante in
Amsterdam te gaan bezorkan.
Zij rijn onder politiegeleide naar Kampen
teruggebracht.
Amsterdam, 25 Sept. Gisterenmiddag te
half vijf deed de Amsterdamnche politie ander
maal een inval in een speelhuis, die d&t
blijkt steodB duidelijker en masse in de
oude stad gevestigd rijn.
Togen genoemd iijJstip ging de inspeoteur
van politie I. J. Huleeahoom, die ook dezen
inval leidde, met enkele reoheroheurs (allen in
bargorkleeding), de trap op van perceel 233
Nieuwendijk, vlak hij den Dam.
In genobtnd peroeel is gevestigd hei bekende
café »De Bears", dat tegenwoordig door den
hoer H. M. Dolmans wordt geëxploiteerd. Het
souterrain ia gewoon koffiehuis gebleven, maar
gaat mon aan den rechterkant vaa het huis
de marmeren trap op naar de bel étage, dan
komt men in een van ds beruchtste speelholen,
die onze stad maar tellen kan. Ieder heeft
toegang en met de grootste woede en
hartstocht wordt daar eiken middag gespeeld.
Dit geschiedt op vrijwel dezelfde wijze als in
het Haagsobe café Cosmopolite", waar ook
j.l. Vrijdagavond doar de politie is ingevallen,
on waarvan eene beschrijving is gegeven. Ook
hior staat op een gewoon biljart een omrande
zinken bak met 8en 25-tal holten. De holten
zij i beschilderd met de kleuren van Holland,
België, Frankrijk en Engeland. Op deze
landen wordt iogezet. De spelers, dia zioh,
vooral dos middags, om het biljart verdringen
(soms zga er wel 50 op het benauwde,
rookerige zaaltje), soheren hun guldens en
rijksdaalders op het groene laken onder het
noemen van het land, waarop ze willen spelen.
De oroupier schreeuwt maar aldoorMessieurs,
faitee votre jeu!" en eet het opgegooide geld
onder tnsaohen op een tableau, dat ook op het
biljart ligt.
Dan volgt een »plus rienen een meneer
speelt den biljartbal reoht over den korten
band op den zinken bak, die van voren heel
zacht oploopt. De bal valt dan ten slotte in
een der holte», die nog weer in zooverre
verschillen, dat elk land er vereoheidese van
zgn kleur beeft, maar b.v. met 2, 3 en 4 erin.
Wat natuurlijk bateekent, dat zooveelmaal
de inzet wordt uitbetaald.
Wel tracht de man, die steeds den bal
afstoot, dezen te doen loopen naar de zijde
van den minsten inzet, maar dikwerf rolt de
bal b.v. uit oen holte, waar hij eyen inliep,
en komt dan heel ergens anders terecht, dan
de ondernemer in zgn voordeel had bedoeld.
Zuiver toeval, hasard, is hier de voornaamste
faotor van het bedrijf. Voor de politie
genoegzaam motief, om in dit openbaar huis
van hasard in te vallen.
Nadat de inspecteur Hnlseboom en zgn
oollega L. Hoogenboom met eenige rechercheurs
het spel een tiental minnten hadden gade
geslagen, vielen ze ploteeling op 't biljart aar.
Een hunner gaf tegelgk een toeken naar
kuiten, waarop drie agenten in uniform
toeschoten.
Een ontzettend tumult volgde, want er
waren niet minder dan ongeveer 60 mensohen
in het speelhuis en het grootste deel van hen
drong naar de deur. Zoo ontsnapten er
eenigen en ook sprongen er vier io hun angst
nit de twee meter hooge ramen. Maar toen
was het uit, want nummer 5 werd bij zgn
kraag gepakt en de deur weer ingeduwd, en
om ze hier te bedwingen, maakten de
rechercheurs van ban gummistok gebruik.
Toen bdheersohte de politie den toestand
geheel. Eu dank zg weer de handige tactiek
van iospeoteur Hulsenboom, was niet alleen
de inval goed gelukt, maar was de gang van
het spel goed afgekeken.
Do zinken speeltafel, het tableau, biljart-
queue en bal werden in beslag genomen mst
ongeveer f 200 zilvergeld, deels als inzet,
deels als kas in geldbak op 't biljart staande.
Het bankpapier werd door den wisselaar steeds
dadelijk in zgn portefeuille opgeborgen, zoodat
dit niet met beslag kon worden betegd.
Het speelmateriaal werd op een handkar
naar het bureau St.-Pietersbal gebraoht.
Iniusrohes werd in het speelhol aan de
eauwezigen gevraagd, wie ingezet hadden.
Zij, die zulks verklaarden, werden een voor
een tassohen twee rechercheurs naar genoemd
politiebureau overgebracht. Het waren er
ruim twintig. De croupier, Jacob" genaamd,
ging met den man, die den bal telkens
opspeelde, en hnn handlangers eveneens naar
de St.-Pietershal. De overige aanwezigen
gingen tegen half zes vrij uit.
Begrijpelijkerwijs was de opschudding en
de toeloop van publiek in dit drnkke oentrum,
en op dit namiddaguur enorm. Van den Dam
af stroomden natuurlijk, vooral door 't over
brengen der arrestanten, steeds meer mensohen
toe. En zoo snel verbreidde zioh de mare
van den inval, dat het heele gilde kwartjes
vinders voor perceel Nieuwendijk 233, een
kijkje kwam nemen. De politic moest steeds
tot adoorloopen" aanmanen.
Op het burean St.-Pietershal niet minder
drukte. Daar worden de spelers allen gefouil
leerd en streng verhoord. Van alles en tegen
allen werd procee-verbaal opgemaakt, waarna
ze konden heengaan. We zuilen het laatste
bedrijf van deze zaak dus wei voor den
rechter zien afspelen.
Één der politie-agenten verwondde zich
ernstig aan den pols, bg zgn poging de deur
dioht te houden, om het ontvluchten te
beletten.
Nog iets: Tijdens den inval in dit speel
hol, passeerde een man met 6en reclame
bord voor een ander I
Het aantal sollicitanten voor een betrek
king 69o de Rijks verzekeringsbank is zeer
groot. Tot nog toe hadden de aanstellingen
plaats op voordraoht van hoofdambtenaren.
Uit d8 groote lijst der soliioitanten werden
door ben de naar hnn meening geschikte
personen aangewezenwaarop door den
minister, op voordraoht van het bestuur, de
benoeming plaats had. Regel is, dat de solli
citant eerst tijdelijk wordt aangesteld, terwgl
soms eerst veel later de benoeming volgt.
Daarin eobjjot men thans verandering te
willen brengen en wel door het instellen van
cxsmeDs, waaraan ook de als tijdelijk aan-
gestelden, van wie er velen reeds een jaar
of langer dienst gedaan hebben, znllen deel
nemen.
Deze plannen hebbe» oog wel geen vasten
vorm aangenomen, doch door het personeel
der Bank worden zij reeds drnk besproken.
Voor de betrekking van commies zullen alsdan
vergelijkende examens ingesteld worden.
Delftshaven, 26 Sept. Vrijdagavond zal
in de Ondo Kerk der Ned. Herv. Gem. alhier
een gedenkplaat worden ontbnld, welke door
de Boston-Congregational-club aan de gemeente
is aangeboden als dankbare herinnericg aan
de goede ontvangst, welke den pelgrim vaders
in ons land ten deel viel, toen zg 300 jaren
geleden, uit Engeland verdreven, hier een
toevlucht vonden en na een veertienjarig
verbljjf, in 1620, over Delftshaven de reis
naar hun nienwe vaderland ondernemen.
De heer W. E. Griffis zal bij die
heid het woord voeren. Het koor der Schotsche
Kerk te Rotterdam zal daarbij zij co mede-
werking verleenen.
Eikerzee. Dinsdag 25 September was er
ter gelegenheid der kermis een Café Chantant-
gezelschup werkzaam bij den heer P. Hanse,
onder direotie en mei medewerking van den
heer A. J. Wessel van Rotterdam. Het her
haald applaus bewees volkomen, dat genoemd
gezelschap zeer in den smaak viel, en niet
in het minst de jongejuffrouw Henriëtte,
leerlinge van mej. Betsy, die met den heer
Wessel als duettiste optrad. Wij roepen hun
daarom geen vaarwel", maar een »tot weer
ziens" toe.
Colynsplaat. Benoemd tot hoofdonder
wijzer aan het doofstommen-instituut »Eff*tha"
te Dordrecht, dhr. A. Kes, thans hoofd der
Chr. school alhier, (vroeger onderwijzer aan
genoemd instituut), io de plaats van wijlen
dhr. L C. Oranje.
Nieuwdorp. De 17 jarige jongen, die in
Januari met zgn jongeren broeder uit Amerika
ia teruggekeerd, heeft zioh onlangs aan
mishandeling zohuldig gemaakt. Nadat hg
gedagvaard is geworden om voor de rechtbank
te vereohgnen, is hij op de vluoht gegaan,
men vermoedt dat hg naar Amerika is ver
trokken, waar ego ouders wonen.
SICMISIAKlXi
Voor de reohtbank te Rotterdam werd
Vrijdag 1.1. gepleit in de volgende zaak:
In de dagvaarding was door de eischers
gesteld, dat zg als gezamenlgke ambaohts-
heeren en -vrouwen der haerlgkheid Grgsoord,
reap, hnnne auteurs, sedert tal van aan de
dagvaarding voorafgaande jaren als eigenaren
hadden bezeten allo binnen de grenzen der
heerigkheid vallende buitendijksche gronden
en wateron, waartoe onder meer behoorde
het ooetelgk gedeelte van de ten Zniden van
Oreifliikkee en Goedereede in de provincie
Zuid-Holland gelegen mosselbank, genaamd
de Oude Plaat, althans dat eisohers of hunne
auteurs sedert jaren als eigenaren in het
bezit zijn geweest van het recht van vissoherij
op gemeld terrein, welke vlssoherg sedert het
begic der vorige eeuw door hen werd verpacht.
Nu eteldec de eischers verder, dat zij in
begin van 1903 in dat bezit weren gestoord
door den staat der Nederlanden, doordat deze
in Febraari 1903 op gemelde mosselbank
een twaalftal palen had doen slaan, kennelijk
met de bedoeling em deze als grensscheidingen
van evectueele verpaohtingsperceslen te doen
dienen, welke verpachtiogen dan ook werkelijk
in Mei 1903 hebben plaats gehad cn zgn
gevolgd doo- uitoefening der vissoheiij door
de pachters van den staat. Hierop werd door
de ambaohtsheeren van Grijaoord een vordering
togen den staat ingesteld om ia hun bezit
te worden gehandhaafd.
In dit godicg intervenieerden de viseohers,
die de visaoherg op de Onde Plaat hadden
gepacht van de ambachtsheeren van Gr geoord,
omdat de staat huu onder bedreiging van
geweld en van intrekking hunner vieoboon-
secten had verboden de visneherij in het door
hen gepachte gedeelte uit te oefenen. Door
hen werd van den staat schadevergoeding
geëisoht (de ambaohtsbeeren waren tot geen
vrijwaring hoegenaamd gehouden) en voorts
vroegen zg bij provisie, dat de rechtbank den
staat zou bevelen om de uitoefening der
vissoherij op gemeld terrein door zgoe psohters
te doen staken en hen, iaterveziëaten, niet
meer te belemmeren in hunne visschcrg, tot
dat de hoofdzaak zou zgn beslist.
Uitsluitend over dezen provisioneelen eiach
werden heden de pleidooien gehouden.
Mr. D. van der Vliet, advocaat te Zierikzee,
optredend voor de interveniëaten, kon de handel
wijze van den staat in deze niet goedkeuren.
De bedreiging van geweld latende voor wat
zg was, achtte bg die van intrekking der
vischconsenten hoogst stuitend, want hierdoor
zouden de paohters niet alleen hun visioherg
moeten opgeven op het in dit proces bedoelde
terrein, maar ook op alle andere door hen
gepaohte terreinen. De staat had zich hier aan
eigenrichting schuldig gemaakt. Dat de paohters
vau de ambachtsheeren tot het instellen van
hunnen provisioneelen eisoh gerechtigd waren
(hetgeen door gedaagde wae ontkend) leidde
pleiter af uit de artikelen 617 en 1592 van
het B. W. Met aanhaling van jurisprudentie
en litteratuur werd betoogd, dat voor deze
