ZIËRIKZEESCHE NIEUWSBODE. Dinsdag 1 Mei 1906. Tweede Blad (Z ierilizeesclie Courant). Vereehgnt DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. De prijs per 3 maanden is f 1,30, franoo per post f 1,60. Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending eens per week, f 10,— per jaar. 62ste JAARGANG. No. 8302. Dlrootour, A, X, DEI LOOZE. Uitgever-Redacteur: A. FRANKEL. Redacteur: J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws. AdvsrtentiSnvan 13 regela 30 Cte. meerdere regela 10 Cta.kunnen uiterlyk tot dea Maandaga, Woensdags en Trgdaga middaga 2 ure bezorgd worden. Groote letter wordt naar plaattruimte berekend. Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee. Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan- A. FbêInkee, Nieuwe Boogerdstraat 213, Zierikzee. RHEUKfSTIJDlMGEII. Australië. De rijkatë goudmijobczitter van Victoria, Lansdell, is op 83 jarigen ouderdom te Bea- digo overleden. Hij werd geboren in Engeland en vertrok in 1853 naar Australië. Zijn eerste mij a kocht hij van een Doitooher voor 600.000 mark. De Duitaoher had er zelf 600 mark voor betaald en hg verkocht ze omdat hij meende, dat zg niets meer zon opbrengen. Ia eenige maanden echter baalde Lansdell er echter voor 35 000.000 mark goud uit. De overledene was nog maar 20 jaar getrouwd. Hij laat vier zonen en een doohter ca. Amerika. De toevloed van geld, uit alle dealen der Vereenigde Staten, houdt nog steeds aan. New York alleen heeft reeds voor ruim 3 millioen dollars ingeschreven. Spanje. Madrid, 27 April. De gezant van Spanje bg bet Vatioaan, markies Tovar, is heden hier aangekomen met de door den paus aan prinses Ena van Battenberg, de toekomstige koningin, verleende «Gouden Roos" en een eigenhandig door den paus geschreven brief. Volgers verklaring van den minister van binnenlandeohe zaken zal het huwelijk des konings reeds op 31 Mei plaats hebben. Italii. Bestijging van de Vesuvius. Professor Matteuoci, de dappere directeur van het Vesu vius-obser vatoriumbeeft met een inget ieur, een gids en 6onige karabiniers, den kegel van den Vesuvius beklommen om zich op d* hoogte te stellen van den toestand na de noodlottige uitbarsting. Van het machinegebouw in Frankrijk, eon verzookeohrift tot den Tsaar gericht, om gerechtigheid. Inmiddels heeft deze zich reeds buiten den Tsaar en alle wet on orde om voltrokken: de offioier werd eenige dagen geladen op klaarlichten dag zwaar gekwetst door een revolvereohot en stierf den volgenden dag aan zijn wonden. En in zooverre heeft de inmenging van West-Europa weder baar invloed doen gelden, Maria Spiridonoff is nog niet geëxecuteerd. Met één oog uitgestoken, het lichaam nog niet genezen van de wonden, daarop veroorzaakt door de brandende sigaretten van het tweetal beulen, half versuft nog door het boven- mensobelgk lijden, lichamelijk en moreel baar aangedaan, zit zij te waohten op den dood. En hiermede komt de ware aard der Rus sische rpgeerirgsgerechtigheid aan den dag. Wijkend voor de al te luid sprekendo open bare meeniog van binnen-, maar vooral van buitenland, zal Marie Spiridonoff niet door beulshanden omkomen, dooh is haar vonnis in levenslangen dwangarbeid veranderd. Doch deze verandering in het vonnis werd haar niet medegedeeld, en sedert 16 dagen wordt zij nu gekweld door oen zenuwlijden, waarboven mogelijk do dood te verkiezen is. Al die dagen zit de jonge vrouw maar, wier lijden haar, naar baar zuster, die haer bezocht, mededeelde, tot een oude vrouw gemaakt heeft, op den dood te waohten. Eik geluid, elke voetstap, die haar oei nadert, kon haar de tijding der executie brengen. En het gevolg bleef Diet uit. Hevige bloed spuwingen brachten baar, die vroeger sterk, doch nu reeds verzwakt was, tot aan den rand van het graf en volgens den geneesheer van de Peterabnrgsche gevangenis, dr. Tink, heeft zioh bij Marie Spriridoncff een long tering geopenbaard, onder don meest acuten vorm. Haar dagen kunnen thans weinige meer zgn, on de regeering, die haar niet liet worgen, gelijk hot vonnis luidde, noch bij van dan kabalspoorvreg ia nieta overgebleven. *S" gratie lot den kogel veroordeelde. - Hnon in onnnn via novHoe olnrv on hone Inirnn De groote stoomketel is 200 meter ver weg gerold, rails en kabel zgn geheel vernield en overal vindt men de stukken liggen. Van de wagers is geen spoor meer aanwezig. Het boogstj station is totaal verwoest en om de plaats, waar het gestaan heeft, te bereiken, moesten de klimmers anderhalf unr lang tot aan hun kcitëa door de aeoh waden. Nog een half uur verder en zij kwamen aan den krater. Deze was aanmerhelgk grooter ge worden en heeft nu een middellgn van 1500 meter. Er kwam goon rook meer uit, maar nu en dan stegen er nog zwavelachtige dampen uit op. De grond rondom den krater was nog zoo heet, dat men voortdurend in beweging mo9st big ven om de voeten niet te branden. De professor kon, wegeDs den sterken wind die de aseh opjoeg, geen nauwkeurigo opmstingen doen, daar het niet mogelijk was de hiertoe benoodigdo apparaten op te stellen. De zwaveldampen beletten hem ook het in wendige van den krater waar te nemen. Alleen kon hij opmerken, dat deze zgn treohtervorm had behouden, Nsar schatting van den geleerde, is de Vesuvius na do uit barsting omstreeks 200 meter ingezonken. Wind en nevel maakten eon lang verblijf boven onmogelijk. Da spoorweg van Cook heeft sedert Zondag den dienst hervat. Er rijden twee treinen daags tot het Observatorium. Rusland. Moskon, 26 April. De kiezers der ar beidende klasse alhier hebben besloten hun oandidaten bij de doema volle vrijheid te laten op welko wijze zij de belangen der arbeiders in dat licheam verdedigen willenhet sooiaal- democratisch program werd echter door hon ten eenenmale als onuitvoerbaar verworpen. Men kent de geschiedenis van Marie Spiridonoff, de 17-jarige enthousiaste studente, die 3 woken geleden gevangen genomen en j ter dood veroordeeld werd, nadat zij op bevel van het revolutionair comité generaal Loedijar- nawsky, één der b?ulon-gonverueors van het Plewe-regime, met een revolverschot bad j gedood. Ook is bekend hetgeen daarop volgde: Marie Spiridonoff werd vreeselgk mishandeld in do gevangenis door een kozakken-offioier en één zijaer handlangers. De doorgestane ellende (want het meisje leeft nog), viel moei lijk te omschrijven, genoeg zij hot. te melden, dat 280 vrouwen van kozakken-offioieren een protest bg den Tsaar indienden tegen het feit, dat een kozakksn-cfficier na zulk een daad nog in do gelederen dienen bleef. Ook da Fransohe vrouwen hebben, na een petitie der voornaamste mannen op allerlei gebied dooh in scbijn noverder girg en haar leven niet formeel eiechte, zal binnenkort het niet uit het oog verloren doel bereiken, gelijk do regeeringsgereohtigheid in het land van den Tsaar het voorschreef ®n gelijk mogeljjk lu Marie Spiridonoff het zelf gaarne zal willen. Frankrijk. Parijs, 28 April. Men heeft getraoht, de spoorwegbrug bg Argenteuil te doan springen door middel van oen helsche maobine. De lgn werd niet beschadigd, maar 3 minuten vroeger waa er een trein gepasseerd. De Temps zegt, dat alle knnstbouwwerken door geniesoldaten zullen bewaakt worden. België. Men verkeert nog altgd in onzekerheid omtrent de ramp van het eohooischip «Comte de Sm^t de Natyer". De Dankerqne", met de geredden aan boord, is ook gisteren nog niet te Hamburg aangekomen. Intusaohen worden er allerlei geruchten verspreid en later weder tegen gesproken. Het echip zou eergisteren bij Texel zgn gezien; maar bg nader onderzoek bleek het een ander vaartuig te wezen. Men zou het bg Borkum bebbon gezien, enz. Het stoomsobip «Amerika", door middel waarvan men oenig bericht hoopte te krggen, heeft op zij a reis van Hamburg naar Dover de «Duukerq'ie" niet gezien, hoewel men voortdurend op den uitkgk was. Altgd hoopt meu ook nog van andere booten met geredden van het opleidiogesohip te hooren. Op verzoek der Belgische Regeering is ou een kruiser van het Fransohe Noorder eskader afgezonden om een onderzoek in te stellen ter plaatse waar het schip vermoadelgk is vergaan. Ia de Belgische Kamer heeft de ramp van het sohooloohip aanleiding gegeven tot een zeer heftig debat. De afgevaardigden Buyl en Janson, van de linkerzgde, stolden motiëa voor, waarbg een onderzoek betreffende het verongelakkon van het schoolsobip werd verzocht, omtrent welks bouw, gelijk men weet, indertgd ver ontrustende beriobten liepen. Maar de regeering en de reohterzijde, blijk baar onder den invloed der heersohende zenuwaobtige stemming, verzetten zioh heftig daartegen. De minister Francotte stolde zelfs dp qnaestie van vertrouwen. Ea wat de liberalen aanvoerden, of zg al betoogden, dat het verzoek om een onderzoek volstrekt niet tegen de regeeriog was gerioht, dat men niets verlangde dan wat in andere landen altgd onder zulke omstandigheden gesobndt het hielp niets. De motiëi tot onderzoek werden ten slotte bg meerderheid van stemmen verworpen en de Kamer nam met de stemman van reohts tegen link-, een motie van ver trouwen in de regeeriog aan. Voor het Assissenhof van Oost-Vlaanderen stond Woensdag en Donderdag tereoht het menschelgk monster Dogoé, die 5 Februari ta St.-Nioolaas zijn eigen zoontje doodschoot. Hg erkende voor de rechtbank alles volmondig. Hij zei het gedaan te hebben wegens het sleohte gedrag van zgn vrouw. Zg wilde niet met ham naar Luik gaan waar hij werkte, en bg wilde het kind niet bg haar achter lat8n. Hat openbaar ministerie wees er op dat hg zioh nooit om het kind bekommerd bad, dat trouwens in goade handen was. Dogré werd tot levenslangen dwangarbeid veroordeeld. Nederland. 's-Gravenhage, 28 April. Freule baronesse Sirtema v. Grovesting, alhier overleden, heeft aan deza gemeente de helft ad f 500 000 van haar vermogen vermaaktteneinde op te riohten een «Sirtema van Grovestinsstichting", welke ten doel zou hebben het uit de rente opbrengst ondersteunen van behoeftige ge zinnen, nco Mijdende kerken en instellingen van liefdadigheid. Rotterdam, 28 April. Eenigen tgd geleden heeft alhier een stemming plaats gehad voor een lid van den gemeenteraad, waarbg na de eerste etemmiog de heer W. H. van Oordt H.W.Az.. één stem meer verkreeg dan zgn tegenoaudidaat dr. F. D. A. C. Moll. Tegen deze stemming is men evenwel opge komen omdat twee kiezers in district III hadden gestemd, terwijl -tg op de kiezeralgst niet staan vermeld. Een oommiseie uit den gemeenteraad heeft thano uitspraak gedaan over d8 geldigheid van deze stemming en geconoludeord om den heer Van Oordt niet als lid van den gemeente raad too te laten. De mogelijkheid is Diet uitgesloten, aldus zigt de commissie, dat de deelneming van de evengemclde twee personen aan de stemming op den 4den dezer, van invloed is geweest op den door hst hoofdstembureau geconsta- teerden afloop daarvan en dat indien zg niet aan die stemming hadden deelgenomen, een hersiemmiog bad plaats mosten vinden tuesohen meerdere of andere personen dan thans is geschied. De heer 's-Jarob beeft Vrgdag afscheid genomen van den raad dezer gemeente. De gemeenteraad zal den aftredenden burgemeester zijn portret, geschilderd door Jan Vetb, aanbieden, hetwelk de heer 's-Jaoob aan het «Museum BoymAns" in bruikleen zal afstaan. Heden biedt de burgemeester had de leden van den raad en eenige hoofdambtenaren een diner aan. De 10 jarige winkelbediende Jacob Van den Akker, die 8 dezer het ongeluk bad, door een openstaand luik in een kelder te vallen en daarbg hoogst ernstige inwendige kneuzingen bekwam, is Zaterdagnamiddag aan de gevolgen overleden. De «Nieuw-Amsterdam" van de Hol land— Amerika-Lgn heeft haar nieuwste toe stellen voor de draadlooze telegrafie, het z.g.n. «long distaocö"-fysteemI op baar eerste reis dagelgbs in werking gehad. Gedareode de geheele reis heeft de roaatsohappg eiken dag berichten van de «Nieuw-Amsterdam" 1 ontvangenbovendien hebben passagiers met Amsterdam en Pargs voor hsn belangrgke telegrammen gewisseld. Dagelijks verscheen aan boord een bulletin, waarin de laatste nieuwstijdingen aan de bewoners van het drgvei d stadje werden medegedeeld. Een exemplaar van 13 April bgv. bevat berichten over revolutiegeruchten in Servië, de vonnissen in de Savannah, nieuws over graaf Voo Bü'ow on den profeet Dowie, weerberichten en kleine mededeeliogeo. Dordrecht, 28 April. In één der zalen van de «Harmonie" alhier, werd gisteren den vertrekkende» burgemeester, mr. A. R. Zimmormaon, een geschenk van de burgerg aangeboden, bestaande in een fraai zilveren theeservies. De commissie, welke zioh daarvoor tot de bargerg had gewend, ontving van zeer vele zijden blijken van instemming. De heer Z. was gisterenmorgen de gast i van versohillende burgemeesters uit den om trek, die hem een lunch ten afscheid aanboden. Breda, 29 April. Da dienstbode van dan heer v. Campen alhier kwam g sterenmiddag t9 dicht bg een roodgloeiende kAohel, waardoor haar kleederen vnur vatten. Gillend vloog zg de straat op, waar een voorbijkomend voerman een paardedeken om baar heen sloeg. De vlammen waren spoedig gedoofd, maar de brandwondendie hat meisje intussohen bekomen had, wareo zóó hevig, dat zg naar het gasthuis vervoerd moest worden. Haar toestand is niet buiten gevaar. Zoogenaamde Aardappelmest. Ik was onlangs in het magazijn van een handelaar in meststoffen, om eenige bizonder- heden te bespreken, omtrent de levering van het superphosphaat, het chilisalpeter en de patentkali, welke die handelaar dit voorjaar aangenomen heeft te leveren aan de Land- bouwvereeniging, waarvan ik de commissaris ben, toen er juist een boertje binnenkwam, dat den koopman vroeg om een zak aard appelmest. Aardappel mest? vertel me eens, wat is dat? Daar heb ik nog nooit van gehoord", zei ik. Dat komt zeker, omdat mijnheer geen boer is en niets van den landbouw kent, ant woordde het boertje, maar wij weten het wel, niet waar koopman P //Dat kan best waar zijn", hernam ik, «maar een mensch is nooit te oud om te leeren; vertel mij het nu maar eens, dan weet ik het ook". Aardappelmest ismest voor de aardappels zei de man, laadde den zak, dien de koopman hem intussohen gegeven had, op zijn kar, zei goeden dag en voort reed hij met zijn zak met aardappelmest. Daar stond ik. Gelukkig was de koopman er nog, die mij kon inlichten. Ja, zei de man wat zal ik er van zeggen. Sommige boeren willen dat nu eenmaal. Ze willen aardappelmest, en roggemest, en knollenmest, en zooal meer. Als ik het niet lever, dan halen ze het bij een ander. Dus ik verkoop het ook. En wat het isP Wel, het is zniver spul, geen bedrog. Er is guano in en wat kaïniet en wat super, misschien ook nog wel wat ammoniak, dat kan ik zoo precies niet zeggen, maar dat koopen ze dan toch veel te duur en daarenboven Ja, ik weet het wel, ze deden beter met gewoonweg kalizouten, super en chili of am moniak te nemen, maar ze zijn er nu eenmaal bij opgegroeid. Juist, ;/ze zijn er nu eenmaal bij opgegroeid", dat is het ware woord. Gelukkig, dat het aantal landbouwers vermindert, die naar aard appelmest en dergelijke bereide mengsels vragen. De verstandige landbouwer koopt geen aardappelmest, roggemest enz., doch hij bestelt kalimest, stikstofmest en phosphorzuur- me8t, van het eene meer, van het andere minder, naar gelang de vrucht en den toestand van het land. In plaats van aardappelmest neemt hij dus patentkali, ammoniak, of chili en super. Vooral het eerste kan op aardappels niet gemist worden, zeker niet op lichtere gronden. Dat is voor en na door proeven bewezen. Zoo lezen we b.v. naar aanleiding van een proefveld in 1904: #De kalihoudende meststof (patentkali) heeft echter uitstekende resultaten gegeven. In het geheel zijn n.l. op 8 Aren G69 K.G. aardappelen meer geoogst als gevolg van het gebruik van patentkali. Wanneer we de waarde van deze aardappelen gemiddeld schat ten op 2 cent per K G., dan kosten ze samen dus f 13,38. De hoeveelheid van de kalimest, die we gebruikt hebben, is 24 K.G., vertegen woordigende een waarde van ongeveer f 1,68. Er is dus per Are een winst gemaakt ten gevolge van de kalibemesting van f 13,38 min f 1,68, d. i. f 11,70 en per H.A. berekend zou het dus worden pl. m. f 146". Ziedaar wat de rijke-landbouwleeraar en de proefnemer berekenen naar aanleiding van het gebruik van patentkali op aardappelen. Als er dus sprake van aardappelmest zou zijn, dan konden we geen andere meststof dien naam met meer reoht geven dan //de patentkali". Brieven uit Berlijn. (Van onzen Correspondent). Ia het Zeaghaag en in het door Frederik Hendrik'* dochter gestichte Oranienbarg. Berlijn, 19 April '06 Als het voorjaar in bet land komt, houd ik het niet langer uit dan hoog noodig is binnen mijn vier muren. Dan bekruipt me weer de lust om als toerist op ontdekking uit te gaan naar buiten in de naazte - en verdere sohilder- achlige omgeving met hare uitgestrekte bossohen, hare heuvels, meeren en stroomen, maar ook op ontdekking in de groote stad met hare eindelooze verscheidenheden. In de laatste dagen bracht ik vele interes sante uren door in een paar musea, waaraan ik tot dusver weinig aandacht wijdde, in de eerste plaats in bet monumentale Zeughaus tegenover het Koninklijk slot, dat waarschijn lijk door de meeste Hollandsohe toeristen achteloos wordt voorbijgegaan of slechts vluchtig wordt bezocht. Ik moet bekennen, dat ik zelf tot dusver ook slechts matig belang stelde in dit militaire museum met zijn rijke verzameling van wapens en wapenrustingen, i veroverde kanonnen, vaandels en standaards, en zijn groote eerezaal op de eerste verdieping, gewijd aan de grondvesters van den Pruisisohen staat, aan den Grooten Keurvorst en den Grooten Frits, aan Keizer Wilhelm, Bismarck, Moltke. Toch verdient het grooteohe gebouw, één der weinige bezienswaardige monumenten van Berlijn uit vroegere eeuwen, sohepping van den genialen bouwmeester Sohlüter, wel dege lijk de belangstelling ook van den buiten lander. De groote muurschilderingen in de Ruehmeshalle, voor het meerendeel episodes uit de veldslagen der Pruisische vorsten voor stellende, hebben weliswaar weinig zuivere kunstwaarde, evenmin als de allegorisohe apotheose ter verheerlijking der wederoprichting van het rijk. Men moge een en ander over laden, snoevend vinden, en de uitvoering akademiech-gelikt. Niettemin zal ook de buiten lander, die gevoel beeft voor traditie en geschiedkundige waardeering, onder den indruk komen in deze hooge hal, met hare rijke gesmeed ijzeren hekken, onder den indruk, zij het ook op andere wijze als in de eerezaal, de //Ruehmeshalle" van het Rijksmuseum. Rondwandelend onder deze hooge gewelven, word ik onwillekeurig herinnerd aan de interessante interieurs der verleden zomer door mij bezochte grooteohe Koningskasteelen in Denemarken. Hier, zoowel als in gindsohe Deensche staatsmusea dringt zioh aan den vreemdeling dezelfde gedachte op. De geschiedenis van Denemarken, evenals van Pruisen, is bijna uitsluitend een geschiedenis van vorsten. Dit is het groote verschil tussohen de geschiedenis van deze rijken en de onze. Niet een volk heeft zioh vrij gevochten van vreemde overheersching; niet gunstige tijds omstandigheden, gunstige ligging aan de uit monding van groote rivieren, niet handel en ondernemingsgeest hebben het onbeduidende Brandenburg successievelijk gevormd tot het grooter en grooter wordende Pruisen der 17e, 18e en 19e eeuw, doeh uitsluitend de ijzeren wil, het zwaard, de veroveringszucht en de wijde blik van zijn vorsten, voornamelijk van den Grooten Keurvorst, en diens kleinzoon, den Grooten Frits. En ook de weergaloose ontwikkeling van het moderne Duitschland op elk gebied kon eerst tot haar recht komen, nadat Bismarok met ijzeren wil alle afzonderlijke deelen tot ééa geheel had //zusammengeschmeisst". Hoe on beduidend en klein in omvang en bevolkings cijfer was niettemin nog Brandenburg met 1'/, millioen zielen, ten tijde van den Grooten Keurvorst, en Pruisen met l'/f millioen zielen (tegenwoordig 33 millioenten tijde van den Grooten Frits I Hoezeer was de rijke en maohtige republiek der Vereenigde Neder landen nog in elk opzicht de meerdere van het arme Brandenburg, toen de dochter van Frederik Hendrik als gemalin van den Grooten Keurvorst, Friedrich Wilhelm, in Berlijn resideerde I Een komische uitroep van een burgerjuffrouw Daast me maakt plotseling een eind aan mijn geschiedkundige mijmeringen. Ik sta in den zijgevel van het Zeughaus voor een hooge glazen vitrine, waarin levensgroote zeer goed nagebootste wassen beelden in ongedwongen houding zijn opgesteld. Zij stellen soldaten voor, deels te voet, deels bereden, in de ver schillende schilderachtige uniformen van regi menten ten tijde van Frederik den Groote en diens opvolgers, welke regimenten voor het meerendeel, sommige onder een anderen naam, nog deel uitmaken van het Pruisische leger. Sieh mal Friteel roept de juffrouw met een dood ernstig gezicht, terwijl ze haar zoontje voor zich uitduwt, sieh mal Fritxedie sind aber schön ausgestopft!" De ziel meende blijkbaar in ernst opgezette soldaten voor zich te zien! Wanneer men zoo iets hoort, komt men onwille keurig tot de eonolusie, dat voor een groot peroentage dergenen, die doelloos, zonder een flauw begrip van hetgeen zij zien, door de musea dwalen, de tentoongestelde verzamelingen een boek met zeven zegels blijven. Een enquête over opmerkingen en verkeerde opvattingen dezer categorie van bezoekers zou ten opzichte van het tentoongestelde mmig grappig of beter gezegd, menig droevig staaltje van on wetendheid, onbenulligheid, en gemis aan ge zond verstand aan het lioht brengen 1 In een zoologisch museum had de bewuste juffrouw waarschijnlijk al eens «ausgestopfte" leeuwen, tijgers, en ander gedierte gezien, waarom dan ook niet evengoed opgezette soldaten in een I militair museum PP!

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1906 | | pagina 5