ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Zaterdag 21 April 1906.
ierikzeeaohe
Couran t).
Tweede Blad
HlEUWgTIJOiaeEII.
Algemeens Vergadering
Coóperalieve Vereeniging Stoorazuivelfabriek
„Luctor el Eraergo" in liquidatie,
Versohgni DINSDAG, DONDERDAG t»
ZATERDAG.
De prgo per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
nu per week, f 10,per jeer.
62ste JAARGANG. No. 8298
Directeur a. 7. DB LOOZR
Uitgever-Redacteur: A. FRÏNKEL.
Redacteur: J. WAALE, alleen voor het binnen- en bnitenl. nienwB.
AdvertentiSnvan 13 regel, 30 Cta.
meerdere regel, 10 Ote.kunnen uiterlgk lot de,
Hanndnga, Woenwlag, en Vrgdtg» middag,
3 ure beiorgd «orden
Groot* letter xiordt naar flaattruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. FnaNKEL, Nieuwe Boogerdstraat 213, Zierikzee.
Amerika*
Op Chili hseft den 28sn Pebr., 's morgens
tnssohen 9 en 10 uur, sen vreeselgke ketjoe-
partg plaats gehad taascben TransvaaUohe
Booren, dio aioh hier neder hadden geset en
Cailenen.
De heer Gunther, gewezen beambte der
H. IJ. 8. M. «n der N. Z. A. 8. M., was met
zijn vrouw, zjjo zoon en twee of drie Cbileenen
aan het erwten dorechen nabfj zgn woniog.
Op eens zegt één der Cbileenen: »dit moet
ge met een bgl doen. dat gaat veel beter
dan met een stok". Tegelijk grijpt hij zija
bgl en hakt met zija bgl den heer
Gantber het hoofd af, daaraa slaat by zgn
zoon by de slaap de bgl in het hoofd.
De vroaw vlocht, maar de andere Chileen
smgt haar een laeoo over het hoofd en worgt
haar op 15 M. afstand van het huis. Een
dochtertje van 13 jaar, dat uit het hnis ge
tuige was van dit vreeselgke sohouwspel,
vlucht verlamd van Bohrik het bosch in, en
komt eerst na eecigen tgd bg de naaste
buren, dooh ia tot nog toe niet in staat iets
te verhalen. De booswichten gaan cu het huis
in, maken zich meester van een mooi kistje,
waarin zij dachten dat precioaa verborgen
waren, dooh dat sleobta patronen bevatte.
Een portefeuille mat 200 pero vonden ze
niet. Nu vertrekken zg en komen ongelukkig
het jongste dochtertje vau 12 jaar tegen, dat
de koeien naar de weide heeft gebraoht. Zy
grijpen haar en hakken haar het geheele
gelaat, schouder en hoofd open met een
hacdbijltj^. De hoeren Laurens en Miehelbrink
die eeoigen tgd later kwamen informeeren
naar beesten, vonden bet arme kind zoo liggen,
nog niet geheel dood. Daar zg het huis ledig
vonden (de lyken van vader en zoon hadden
de booawiohten onder het erwtenstroo gestopt)
gingen genoemde heeren direct de politie
waarsohuwen, die hot spoedig mocht gelukken
de twee booawiohten te vatten, de derde is
nog voortvluohtig.
Een paar degen later stierf ook het zoo
mishandelde meisje in hot hospitaal.
De opgewondenheid was groot en het had
weidg gescheeld of de boeren hadden de
lynchwet op die ellendige moordenaars toe
gepast. Zg hebben nu verzaoht aan de regeering
om de misdadigers zelf te mogen fusilieeren.
De Matin weet thans te vertellen, dat
Gorki en zgo reisgezellin op geheimzinnige
wgze nit New-York zgo verdwenen, nadat
hem ook nog het vorblijf was ontzegd in de
woniog, die hem door bemiddeling van vrienden
was verschaft. Volgens loopende geruchten
heeft de sob?g?er zich teruggetrokken in een
stil plaatsje, waar hg druk aan het werk
denkt te gaan.
Er is in de Vereenigdo Staten groot
gebrek aan vrouwen, zoo luidt een bericht.
Nauwelijks hebben ongetrouwde vrouwen voet
aan wal gezet, qf zij worden overatelpt met
huwelijksaanzoeken. Óp Long Island is daar
voor speciaal een huwelgkebureau gevestigd.
Te Sp'iogfiald, in den Amerikaansohen
Staat Missouri, zgn weder twee negers, die
besobuidigd werden van een meisje te hebben
aangerand, ter dood gebraoht door een ver-
wórde volksmenigte, die hrn ophing, en daarna
hunne lichamen verbrandde.
Daarbij heeft het volk de gevangenis ver
nield en van de 100 gevangenen zgo er 44
ontsuapt.
De toestand tussohen blanken en zwarten
is er zeer gespannen. Beide partgen zija
gewapend en, naar men zegt, zelfs van
dynamietbommen voorzien.
Uit St. Louis zgu zes oompegnieën militie
naar Springfield gezonden, om de orde te
handhaven en de beulen van de negers te
streffan.
Volgens verklaring van het aangerande
meisje moeten de ter dood gebraohte negers
onsohnldig zgu geweest.
In Wyoming (Ver. Staten) is een
gezelschap van 8 personen door Roodhuiden
van een wiesen dood gered.
Zg reden in een postkoets een brug over,
toen die brug inzakte, en het rijtuig, met
allen die er in zateo, in de rivier De Wind
stortte. Toen eoeldeu Arapahoe-Iodianen, die
aan den oever waren gekampeerd, toe en
haalden met behnlp van hunne lasso's de
acht blanken allen uit het water.
De paarden en het rgtu«g werden door
den stroom medegevoerd.
Chicago, 18 April. Een hevige aardbeving
had plaats in We«t-Amerika. Gebouwen
stortten ineen. Vele mensohenlevens zgn
verloren. Het verkeer is verbroken.
Kansas City, 18 April. De postautoriteiten
ontvingen uit Los Augeles het berioht, dat
bg de aardbeving te San Francisco duizend
menechen omgekomen zgn. De sohok duurde
drie minuter. Duizend gebouwen werden j
beschadigd en verwosat.
Ia een ander telegrem wordt berioht, dat i
de stad San Francisco geheel verwoest is.
New-York, 18 April. De geheele zeekant
van San Francisco staat in brand. De
vlammen breiden zioh met snelheid uit.
Tenzg er een weetelgke bries opkomt, is de
heele stad met verwoesting bedreigd.
Een bótel van vgf verdiepingen stortte
ineen. Meer dan 70 personen werden tnssohen
de puishoopen, die in brand geraakten,
begraven. Hetzelfde lot trof een groot pension.
Onder de puinhoopen werden 80 mensohen
bedolven.
Het Paleoe-hótel staat in brand. Een
groot* gasmeter ia de South Market Street
ontplofte en bracht een nieuwen, hevigen
brand teweeg.
De banken zgo gesloten.
Troepen p&troaillesren in de straten. Zij
hebben order om ieder, die zioh san diefstal
sohnldig maakt, neer te schieten.
Volgens de laatste inlichtingen zgo bg de
ramp te San Franoisco reeds 400 lgken naar
de tgdelgke Morgue" gebraoht.
Steeds worden nog lgken aangebracht; een
geheele stadswgk, tnssohen de markt en de
derde, dr. Folson- en da negende straat, 1 K.M.
breed en 1| K.M. lang, ie een vlammenzee.
San Francisco, 18 April. De brand
breidde zioh nit tot twee mglea van de zeekust.
De vlammen snelden over alle binderniaaen.
Blok na blok van mooie gebouwen in de
Marktstraat, den hoofd verkeersweg, worden
geteisterd.
De oommandant van de brandweer is onder
de roïae van één der huizen bedolven en
gedood.
Oakland, 19 April. Mensohen, die hier
aankwamen nit andere steden vati Californië,
berichten, dat ook te Santa-Cruz, Monterey,
Gilroy, Hollister groote verwoesting is aan
gericht en vele mensohen zgo omgekomen.
Hét aantal dooden te Santa-Croz moet zeer
aanzienlijk zgo. Te Saota-Roea zgn 200 men
echen gedood en 10,000 zooder onderkomeo.
Uit de puinhoopen van het Agnew-gestioht,
bg San-José, zgo 120 dooden te vcoreobgu
gehaald.
De schepen in de haven van San-Franoiaoo
bleven ongedeerd.
Het Muctgebouw en de Beursgebouwen te
San-Francisco moeten in brand staan.
De Chineezenwgk is vernield, evenals de kerk
en bet college van St.-Ign&tiua, één der groot
ste Jezoïdtengestichten, welke bouw 2 millioen
dollars heeft gekest.
Volgens de laatste berichten uit Paloalto
is het steenen gebouw der Lefand Stanford-
Univereiteit zwaar besohadigd. In vele muren
zgn eoheureu ontstaan.
Italië.
Alleen de schade, welke aan de landergen
werd geleden door de uitbarsting van den
Vesuvius, Bohat prof. Zambiona op 60 millioen
lire.
Dj Regeering laat de asoh en steenblokken
wegruimen uit de beddingen der rivieren, ter
voorkoming van overstroomingen in de ge
teisterde streek.
De brandweer heeft te Ottsjano nit een
half ingestort huis nog twee levende grgsaards
te voorschgn gebraoht. Ook te San Guiseppe
werd nog een levend meneoh gevonden onder
hot puin. Men vond daar voorts Zondag nog
126 dooden.
De hulp door de militairen verleend wordt
algemeen geroemd.
Het Giornale d'Italia verhaalt het volgende
Vleesoh was op vele plaatsen het eenige
voedsel. Maar het was in de Heilige Week en
de arme vluohtelingen durfden dat niet eten.
Toen liet eea officier in een gebouw, waar
een groot aantal hongerige vluohtelingen bgeen
was, een biljet aanplakken waarop bg go-
sohreven had, dat op zgn verzoek aan de
vluohtelingen door de kerk dispensatie van
het vasten was verleend.
De kolonel verbaasde zich over het gesohrift,
waarop de offioier zeide»Een klein leugentje,
maar ze zgn zoo uitgeput".
Daar de Vesuvius heeft opgehouden met
werken, zal vao het aanbod *.an den admiraal
van het Amerikaan&oh eskader te Messina
om hulp te verleecen aan de bevolking van
Napels geen gebruik wordor gemaakt. Ook
het Fraosohe eskader voor Napels heeft nu
het anker gelicht.
Duitschland.
Een vijftienjarige jongen te Berlijn heeft
in den bakkerswinkel van de firma Hahnke
de lade gelicht en wel op zoo'n uitgeslapen
manier, dat in hun vak vergrgsde dieven
zeker eerbied voor den jongeling zullen
gevoelen.
Het jongmonech kwam netjes aangekleed
tegen den avond in den winkel en reikte aan
de winkeljuffrouw den volgenden brief over.
vBeste juffrouw. Kom dadeijk hier. Mgn
vrouw is plotseling ziek geworden. Brenger
dezes kan u zoo lang vervangen. Kom zoo
gauw mogelgk. Habnke". De joffrouw bolde,
zonder hoed of mantel, in looppas weg. Toen
zg aan het huis van den patroon gekomen
was, vond zij de huievrouw zoo goed als het
maar kon. Nataurlgk snelden de heer Hahnke
en de juffrouw toen weer dadelgk terug,
maar zij vonden den winkel gesloten, de lade
leeg en ettelgke lekkernijen verdwenen.
Als bizonderheid wordt er nog bg verteld,
dat de jongeling van veel beloften zgn con-
firmatiepak nog san had. 's Morgens was hg
in de ebrietelgke gemeente opgenomen I
Landbouw ei Veeteelt.
Vanwege de afdeeling »Goedereede" der
Hollandsohe Maatsohappg vat. Landbouw is
aa»v des Minister van L^ndbo'.-.w een verzoek
schrift ingediend tot het verkrggen van in
trekking of vrgstelling van de verpliobtiog
tot het ontsteken van lioht nè zonsondergang
aan landbouwvoertuigen.
Cultuur op overstroomd landt Door
het Departement van Landbouw, Nijverheid
en Handel is een broohure uitgegeven bg
Gebr. J. en H. van Laogenhuyuen te
'e-Gravenhage, waarin de heer I. G. J.
Kakebeeke, rgkslandbouwieeraar voor Z3eland,
de oultuur op door zeewater overstroomde
gronden behandelt. De schrgver bespreekt de
vroeger opgedane ondervindingen en trekt
daaruit voor de huidige behandeling der
overstroomde gronden in Zeeland de volgende
oonolusie
Aangezien de overstrooming dit jaar zooveel
later valt dan in 1894 en vooral, omdat het
in Zeeland nog lang zal duren vóór de dgken
van verscheidene zeepolders hersteld zgn, zal
het op vele gronden onmogelijk blijken, om
dit voorjaar Dog iets uit te zaaien. Waar
dat wel mogelgk is, zal men in ieder geval
niet vroeg mogen zaaien, beter in Mei dan
in April. Als zomergewassen komen dan in
aanmerking suikerbieten, mangolwortele, gerst
en haver.
Alle opgedane ondervindingen hebben
bewezen, dat zeer gewenscht is, om zoo
spoedig mogelgk luoerne khvors of een
meDgsel van gras- en klaverzaden uit te
zaaien. Het komt mg daarom voor, dat van
de bovengenoemde zomergewassen gerat en
haver de voorkeur verdienen, aangezien men
onder die gewassen de klaver kan uitzaaien.
Men rekene er daar by op, dat minstens de
helft meer aan zaaizaad genomen moet
worden dan men gewoon is te gebruiken.
Verder beworke men den grond zoo weinig
mogelgk. Hoe minder men met werktuigen
en paarden op het veld komt, des te beter.
Ook wanneer dit voorjaar niet ge z raid kau
worden, most men in den a.s. zomer het
land zoo weinig mogelgk bewerkenmet eg
en oulivator kan men een te weligen groei
van het onkruid tegengaan.
Hoe zwaarder de grond is, hoe vaster men
zioh aan het bovenstaande moet houden. Ia
den herfst kan koolzaad of win tergerst uit
gezaaid worden, of wel, men kan het land
in het a.s. voorjaar bezaaien met suikerbieten
of gerst. Een bemesting in bet a.s. najaar
met 2000 2500 K.G. oogeblusohte kalk
per heotare verdient aanbeveling. Aangezien
de ontwikkeling van de meeste gewassen te
weneohen overlaat, is het aan te bevelen met
Chili-salpeter te bemesten.
Een te hoog gehalte aan zout iu den grond
verhindert, zooals in den Westpolder is waar
genomen, het ontkiemen van het zaad en de
ontwikkeling der planten. In dat geval is
het geheel overbodig iets nit te saaien.
Het is daarom zser gewensoht, dat zoo
algemeen mogelgk het zoutgehalte van da
overstroomde gronden nagegaan wordt.
Ook dit jaar zullen, evenals in 1895 in
den Grooten Zuiderpolder, proefvelden van
Rgkswege worden aangelegd, met het doel
om versohillendo vragen, die met de behandelde
kwestie in verband staan, op te lossen.
Stand van het gewas in Rusland.
Volgens de joDgste berichten over den stand
van het gewas hebben de wintergranen zeer
goed overwinterd. Het vroeg ingetreden voor
jaar, tengevolge waarvan de sneenw is weg
gesmolten en de plantjes zioh reeds hebben
ontwikkeld, heeft noohtans hier en daar de
vrees doen ontstaan, dat nachtvorsten zich
zouden kunnen voordoen en aan het gewas
nadeel zouden kunnen toebrengen. Voor de
zoidelgke gouvernementen koestert men even
wel weinig vrees, daar hier het gewas zioh
reeds voldoende ontwikkeld heeft.
Omtieot werkelijk ongnnstigen stand van
hot gewas zgn geen beriohten ingekomen.
Amersfoort, 18 April. Hedenmiddag is
bier, ten stadhuiz9, een spoedeisohende ver
gadering gebonden, waarin besloten werd het
58ste Landhuishoudkundig Congres, zoomede
de landbouwtentoonstelling en het concours
hippfque. uitgaande van de afdeeling Utreoht
van het Genooteohap voor Landbouw en
Kruidkunde, aoht dagen te vervroegen.
Dientengevolge zal het congres worden ge
houden op 6 en 7 Juni a.s. De tentoonstelling,
het ooncours hipp'que en verdere festiviteiten
hebben plaats op 5, 6, 7 en 8 Juni, op een
terrein aan de Koninginnelaandaartoe
afgestaan door de Maatsohappg Amersfoort
tot exploitatie van onroerende goederen alhier,
gevestigd te Amsterdam.
Bedoelde wgziging houdt verband met een
soortgelijk congres, dat te Berlgn wordt
gehouden.
O I K W IJ I
Ia de vergadering van het hoofdbestuur
van den Bond van Ned. Onderwgzers, op 8
April gehouden, is mededeeling gedaan van
een missive van den Minister van Binnenl.
Zaken, als antwoord op het booger beroep
iccake bot ontslag van de onderwgzers Edel
man en Traanberg te Amsterdam, houdende
berioht, dat voor tuseohenkomst der reg8ering
geen termen zija.
VAN DE
gevestigd te Zonnemaire.
Aan de groene tafel hadden pUats genomen
de heerenC. J. Boogerd, mr. Yan Renterghem,
J. W. Gast, D. Hocke, M. T. v. d. Bout
ea J. v. d. Bout.
De Voorzitter, de heer C. J. Boogerd, ver
zoekt hen, die van een volmaoht voorzien
zgn, die ter tafel te brengen, en alle leden
van de Vereenigiog hier tegenwoordig de
presentielgst te teekenen. Hg merkt op, dat
wie niet op de presentielijst geteekend heeft,
in voorkomend geval geen stemrecht heeft,
en ook niet mag meespreken. Hij opent
hierop de vergadering, en roept allen het
welkom toe. Nadat door hem de overgelegde
volmachten zgn voorgelezen, en het aaotal
stemmen, dat elk zal uitbrengen, bepaald is,
verzoekt hg den Seoretaris, den heer J. W.
Gast, de notnlen te lezen van het verhandelde
in de laatst gehondene vergadering. Deze
kwijt zioh van zgn taak. Voordat de notulen
aan de goedkeuring van de vergadering
onderworpen worden, vraagt de Voorzitter
de toestemming der vergadering voor de
tegenwoordigheid van mr. Van Renterghem,
als rechtsgeleerd advisenr van het Bestuur,
voor die van eenige heeren, die geen leden
der Vereeniging zgn, en die door hem bg
name genoemd worden, en voor die van den
verslaggever van dit blad. Eenige leden
opperden tegen de aanwezigheid van mr.
Van Renterghem bedenkingen, omdat deze
geen lid der Vereeniging is, en daar niet-
leden, gelijk de Voorzitter zelf bg de opening
der vergadering beeft medegedeeld, het recht
van meespreken missen, mag ook hg het
woord hier niet voeren. Hiertegen bracht de
Voorzitter in het midden, dat de zaal, waarin
I men vergaderde, niet door het Bestuur was
afgehuurd, derhehe voor een elk toegankeiyk
was. Ia dat geval, replioeerde men van de
andere zijde, heeft de Voorzitt r ook niet
noodig de toeetemming der vergadering te
vragen voor de tegenwoordigheid van mr.
Van Renterghem. Uit beleefdheid, antwoordde
de Voorzitter, bad hg de goedkeuring der
vergadering gevraagd. Besloten werd met
goedvinden van den Voorzitter zgo voorstel
niet in stemming te brengen. Hierop werden
de notulen goedgekeurd, en werd den Seore
taris voor zgn correote redactie dank gezegd.
De Voorzitter zegt, dat deze buitengewone
algemeene vergadering op echriftelgk versoek
van 21 leden ia belegd om met elkaar van
gedaehten te wisselen, en nu stelt bg den
heer A. A. Vis, als zgnde de eerste onder
teekenaar van dat verzoekschrift, in de gele
genheid het woord te voeren.
De heer A. A. Vis deelt mede, dat bg
naar aanleiding van de uitspraak van de
rechtbank te Zierikzee in zake De Crane tot
het bestuur de vraag gerioht heeft, of het
plan had tegen de beslissing van genoemd
coliege in appèl te komen, op welke vraag
hg een bevestigend antwoord ontving. Om
die reden, want hij is persoonlgk tegen het
doorzetten der procedure, werd de bijeeoroeping
van-deze vergaderiog verzocht, teneinde baar
de vraag voor te leggen, of het niet beter is
het schandaal vau Sohouwen te beëindigen,
dan daarmede voort te gaan.
De Voorzitter geeft thans het woord aan
den tweeden onderteekenaar vaa het verzoek
schrift, den beer P. P. Hoogenboom. Deze
is van hetzelfde gevoelen ale de heer A A.
Vis. Ook bg ziet in het doorzetten der
prooedure geen heil.
Nadat de Voorzitter de 21 leden, dis het
adres ouderte6kend hadden, in de gelegenheid
gesteld bad huu meeniog kenbaar te maken,
werd door den heer A. A. Vis de vraag
gesteld, of de Voorzitter de kosten kan op
geven, die een ieder zal te betalen hebben.
De Vooizitter: Strakjes zult u op die
vraag een antwoord ontvangen. Hg geeft
hierop het woord aas mr. Van Renterghem.
De heer Vis komt er tegen op, dat iemand,
die de presentielgst niet geteekend heeft, bet
recht zal erlangen het woord te voeren. U,
mynheer de Voorzitter, hebt zelf gezegd, dat
wie de preeentielgst niet geteekend heeft, niet
het recht tot spreken heeft.
De Voorzitter: Wie lid is.
De heer Vis vraagt, waar in de statuten
dat voorgeeobreven staat. Ia een algemeene
vergadering hoeft een rechtsgeleerd adviseur
niet de bevoegdheid van het woord, wel voor
de rechtbank.
De Voorzitter: Ia de statuten is bepaald,
dat het Bestuur de Vereenigiog in en buiten
rechten vertegenwoordigt. Het heeft dus het
reel t zioh vau rechtsgeleerden bgstand te
bedienen.
De heer Lopse Hocke merkt op, dat het
Bestnur gemachtigd is in reohten te egeeren.
En nu bedenke men wei, dat het proces nog
niet geëindigd ie. Men heeft indertijd beslist,
dat geprocedeerd zal worden. In dat besluit
ligt opgesloten, dat men tot de hoogste instantie
mag voortprooede^ren.
De Voorzitter meent, dat deze opmerkiog
niet met de kwestie, die aan de orde is, ver
band houdt. Hij ie bereid het voorstel van
don heer A. A Vis in stemming te brengen,
of mr. Van Renterghem als rechtsgeleerd
raadsman hier het wooid mag voeren.
De heer A. A. Vis blgft bg zgn meening,
die bg nog oader toelicht.
De Voorzitter brengt het voorstel van den
heer A. A. Vis, dat mr. Van Renterghem
als persoon van bgstand van hut Bestuur hier
niet mag spreken, in stemming. Het wordt
verworpen39 stemmen verklaarden er zioh
vóór om mr. Van Renterghem bet woord te
geven, 22 tegen, terwgl 2 stemmen ia blanoo
waren uitgebracht.
Na dezen uitslag geeft de Voorzitter aan
mr. Van Renterghem het woord.
Mr. Van Renterghem gelooft, dat mgoheer
Vis eenig8zins verkeerd de positie begrepen
heeft, die spreker hier inneemt. Hg ie bier
niet gekomen om het proces door te voeren,
maar om als jurist mededeeling te doen
betreffende de kosten en andere wetenswaardig
heden van het prooes. Het kon zgn, dat de
vergadering beslist niet door te gean, maar
dan is bet ook noodig om de gevolgen van
een dergelyk besluit eens goed onder de
oogen te zien. Daarom is het wensoheigk,
dat door een bevoegd persoon inlichtingen
gegeven worden. In de voorlaatste vergadering
