Uit Stad in PraviNBis.
Watersnood in Zeoland.
's-Gravenhage, 19 Maart. In tegenwoor
digheid van een aantal belangstellenden en
genoodigden beeft de offioiësle opening plaats
gehad van het door de directie van «de
centrale arbeiders-verzekerings- en deposito-
bank", boven hare kantoorlokalen, in peroeel
Houtmarkt 10 gevestigd Arbeidershuis".
De heer Melohers, oud-lid van de Tweede
Kamer, hield bg gelegenheid van deze eerste
bgeenkomst namens den raad van commis
sarissen en de directie van de «Centrale"
een openingetoespraak, waarin hg de beteekenis
Bohetete van de openstelling van dit Arbeiders-
hu ia.
Onder applaus der aanwezigen braoht
spreker voorts een woord van hulde en dank
aan den architect, onder wiens leiding het
gebouw werd opgerioht, eu san den directeur
van bet huis, den beer Randae.
Hierbij sloot zioh aan de heer Hoejenbos,
die tevens dank betuigde voor den onder
vonden etenn en medewerking in de Haageohe
arbeiderskringen en voor het geschonken ver
trouwen. Hg hoopte, dat de «Centrale" zioh
eteeds in dat vertrouwen zou mogen blijven
verheugen, om haar zoodoende te kannen
maken tot een kraohtigen steun in de plaat
selijke arbeidersbeweging in Den. Hasg.
Na afloop van deze bijeenkomst werden de
aanwezigen in de gelegenheid gesteld om een
kjjbje te nemen in de versohillende zalen
van het nieuwe gebouw, dat eenvoudig, maar
praotisoh en smaakvol is ingericht.
Naar de Nieuwe Ct. verneemt, wordt
er in Calvinistische kringen op gerekend,
dat dc. Koyper in Mei a s. de leiding van
De Standaard als hoofdredaoteur weder op
zioh zal nemen, en tevens ziek besobikbaar
stellen voor het vervollen van den Kamerzetel
voor Ede, die dan door dr. Brants zou
worden ontruimd.
Het Kamerlid Van Kol. Mevrouw
Nellie van Kol sohrijft aan Het Volk:
«Sedert bijna een jaar is mijn man inder
daad lijdend geweest, vermoedelijk tengevolge
van inwendig gebruik van terpentijn. Maar
juist nu de couranten hem voor «ongeneeslijk
ziek" verklaren, is hij, denken en hopen wij,
geheel hersteld. Bijna genezen, gaf de dokter
hem verlof om op reis te gaan, en uit Spanje
luiden de bariohton gunstig. Naar Spanje ging
bg niet voor zgn genoegen, óók niet voor zgn
gezondheid, maar om er irrigatiewerken io
dorre streken te bestudeeren, ten bate van
dergelgke streken in onze Weet. Tegen
Pasohen verwaoht ik hem terug".
H. M. de Koningin en Z. K. H. de
Prins zga hedennamiddeg ten half 5 uur met
den gewonen trein van de HolUndsohe spoor
in de Residentie teruggekeerd van Hun bezoek
aan Zeeland.
20 Maart. Tweede Kamer). Arbeidscontract.
De beraadslaging werd voortgezet en wel
over art. 1637»/ bis (berekening van het dagloon)
dat wordt aangenomen.
Artikel 1637;' regelt de wijze van uitbetaling
van het loon, wanneer dit niet wóldt uitgekeerd
in geld, maar in natura enz.
De heer Van Wijnbergen lichtte op deze
regeling een amendement-Aalberse c.s. toe.
Dit amendement strekt om den arbeider de
zekerheid te geven, dat hij weet hoeveel het
in natura enz. ontvangen loon aan geldswaarde
vertegenwoordigt.
De heer De Waal Malefijt liohtte toe een
amendement, strekkende te laten vervallen
den eisoh, dat de arbeidsovereenkomst schrif
telijk moet worden aangegaan, wanneer het
loon in natura wordt uitbetaald, in gevallen
waarin de arbeidsovereenkomst wordt gesloten
tusschen landbouwer, veehouder of tuin
bouwer en veldarbeider. De spreker wees er
op dat mondelinge overeenkomsten tusschen
landbouwer en veldarbeider gewoonte zijn.
De eisoh van schriftelijke overeenkomsten
zal het sluiten van overeenkomsten in het
landbouwbedrijf zeer bemoeielijken.
Het is bovendien niet mogelijk in dat bedrijf
vooraf alles schriftelijk te regelen.
De heer Pierson lichtte een amendement
toe, strekkende om te bepalen dat het loon
moet worden uitbetaald in Nederlandsch geld,
behalve wanneer in bepaalde gevallen partijen
schriftelijk zijn overeengekomen uitbetaling
in vreemd geld. (Het artikel van het ontwerp
wil ook uitbetaling in Nederlandsch geld, maar
laat in de grensgemeenten uitbetaling in vreemd
geld toe).
Spreker wees er op dat de bedoeling is de
uitbetaling in vreemd geld een ingeslopen
misbruik te keeren, terwijl de regeering
als het ware door haar uitzonderingsbepaling
voor de grensgemeenten, een premie stelt op
de uitbetaling in vreemd geld.
De heer Van Doorn achtte het gansche
artikel veekeerd. Waarom allerlei vormen
van loon in de wet te noemen die geoorloofd
zullen zijn? Veel logischer ware het de vormen
te noemen die verboden zijn of eenvoudig te
bepalen, dat het loon zal worden betaald
zooals het geoonfraoteerd is.
Spreker wees er op, dat er, behalve de
in het regeeringsartikel genoemde vormen van
loon, nog tal van andere geoorloofde vormen
van uitbetaling van loon zijn. Spreker wees
b.v. op huurkoetsiers, kellners enz. Spreker
verdedigde voorts de amendementen-De Waal
Malefijt en Pierson. dit laatste op dezen grond,
dat het geoorloofd moet zijn met vreemde
arbeiders te contracteeren: uitbetaling van het
loon in het geld van bun land.
Daarentegen bestreed de heerReynehetamen-
dement-De Waal Malefijt. Het regeerings
artikel heeft juist in zijn construotie gelet op
de veldarbeiders.
De organisatie van de veldarbeiders is in
opkomst. Laat men nu mondelinge contraoten
toe, dan onttrekt men die overeenkomsten
aan elke contröle der organisatie. Door den
eiech van schriftelijke overeenkomsten te doen
vervallen, werkt men bovendien de collectieve
overeenkomsten niet in de hand.
Rotterdam, 17 Maart. De emigratie naar
Amerika is op het oogenblik in vollen gang.
Met het b.b. «Rgndam" der Holland Amerika-
Ljjn, dat hedenmiddag van hier zou vertrekken,
gaan ongeveer 1800 Russen, Polen, Croaten,
Hongaron enz. naar de nieuwo wereld. De
geheele middag is met do inscheping gemoeid.
De toevloed van landverhuizers was deze
week lóó groot, dat er nog ongeveer 1000
in het N. A. S. M.-hotel aan de Wilbelmina-
kade aohter blij ven, wachtend op een volgende
gelegenheid.
Dordrecht, 19 Maart. Eenige weken
geleden werd aan een persoon, den 32-j»rigen
A, H. R., die, nadat bij in den Znid-Afri-
kaacschen oorlog aan de linkerhand wa«
verwond geraakt, en bgna twee jiren op
Ceylon ia krggego vangenschap had door
gebracht, uit medelgdrm een betrekking op
het kantoor van het Alg. Ned. Verbond
bezorgd, waardoor hg, geheel aan lager wal
geraakt, voor het oogenblik in zgn behoeften
kon voorzien. De man beloonde die goedheid
al bizonder slecht, want Woensdagavond na
kantoortijd, wist hg zioh heimelgk toegang te
versohaffen tot het kantoor, waar hg met
behulp eener kaohelpook twee daar staande
lessenaars openbrak, in de stellige verwachting
daar een vrij aanzienlgk bedrag in geld te
vinden.
Werkelgk was daar 's middags ook nog
een paar honderd gulden geborgen gewesst,
maar toevallig was dat bg het sluiten van
het kantoor meegenomen, zoodat slechts een
vgftien gulden was sobtergelaten. Daarmee
moest R. zich dus tevreden stellen en maakte
hg zioh uit d9 voeten. Toen hg nu gisteren-
ochtend niet op het kantoor versoheen, kleef
er weinig twijfel over, wio de dader was en
nam de politie, die van het gebeurde in
kennis was gesteld, hare maatregelen, met
het gevolg, dat de verdachte gisterenoebtend
door eenige recheohenrs te Rotterdam werd
aangehouden. Terstond werd bg naar hier
overgebracht, gehoord, en reeds gieterenmiddag
ter besohikking der justitie gesteld.
Zieribzee, 21 Maart. Volgens een adver
tentie van 't Bestuur van het Departement
Zierikzee der Maatschappij tot Nut van
't Algemeen, zal Vrijdagavond alhier den
23en Maart, in de Concertzaal, optreden de
heer A. Vogel uit Delft.
Het drama /Koning Svend", door hem in
zeer veel steden van ons land, en naar wij
vernemen, ook in België is voorgedragen, moet
een overweldigenden indruk op de hoorders
maken. Om strijd worden de welluidendheid
van stem, en het diep gevoel, dat de spreker
in den toon weet te leggen, geroemd. Men
gevoelt, zegt ééa der dagbladen, dat hier een
kunstenaar aan het woord is, die weet weer
te geven, wat de schrijver in zijn kunstwerk
neerlegde.
Gisteren ia het stoffelgk omhulsel van
den heer J. van der Jagt, ia leven amanuensis
en concierge van de Hoogere Burgerschool
alhier, aao den echoot der aarde toevertrouwd. Bij
de Igkpleohtigheid waren de directeur, al de
leeraren, en ondersoheidene leerlingen aan
genoemde inriohting tegenwoordig. Aan de
groeve werd door den directeur, den heer
J. A. de Bruyoe, het woord gevoerd, die iu
treffende taal do verdiensten van den ont-
slapeue schetste, en daaraan alle hulde braoht.
Namens de familie werd door den heer Wery,
schoonzoon van den overledene, dank gezegd
voor de laatste eer, dezen bewezen.
Door Burgem. en Wetb. dezer gemeente
is tgdelgk benoemd tot amanuensis aan de
Hoogere Burgersohool de heer B. Verdoorn
alhier.
Bij Kor. besluit is pensioen verleend
aan W. Ferdinanduese, sloisknecht te Wemel-
dioge,
St.-Filipglnntl, 20 Maart. Van het span
paarden, dat verleden week al hollende de
tramlijn opsloeg, is het ééne aan de bekomen
kwetsuren gestorven.
Goes. Enkele gedeelten der stad worden
zoodanig door ratten geplaagd, dat, om die
plaag eenigsiins te doen minderen door het
gemeentebestuur 2'/a ot. wordt uitbetaald voor
elk dood exemplaar, dat wordt ingeleverd.
Onze brandweer is weer in orde. In plaats
van de ophaar verzoek eervol ontslagen directie,
zijn door Burgem. en Weth. benoemd tot
tijdelijk gen. brandmeester de heer H. P. van
der Heil, diens adjunct, de heer D. Dekker, en
tot brandmeesters de hb. I. Wessel, W. F. J.
StiegeD, Th. R. Lunenburg en J. A. Steketee.
De door den Raad van Goes vastgestelde
wijziging in de tractementsregeling der onder
wijzers en onderwijzeressen is door Gedepu
teerde Staten niet goedgekeurd.
Landbouw en Veeteelt.
Ooaterland, 20 Maart. Alhier werd Maan
dag eene vergadering belegd, met het doel
eene vereenigiog op te riohten tot onderlingen
aankoop van varkensvoeder. De vergadorirg
werd geleid door den Edelacbtbaren Heer
Burgermester dezer gemeente. Nadat lig uit
het getal belangstellenden had geconstateerd,
dat velen eene dergelgke vereenigirg nuttig
aohtten, liohtte hg het punt nader toe. Hg
zette uiteen, hoe er tusschen gegarandeerd
gerstemeel en gegarandeerd gerstemeel, dat
oogeneobijüiyk precies hetzelfde schgnt, een
groot versohil kan bestaan ia kwaliteit, en
bijgevolg ook in voedingswaarde. Nog erger
is dit bg het zoogenaamde kraohtvoer, waarin
eoms zelfs sohadelyke boetanddeslen voor
komen. Do kooperB dezer stoffen woideu er
natuoriyk de dope van. Daarom aohtte bg
contrólo hoog noodig. Verder wees bg er ook
op, dat de vereooiging èa door aankoop in
't groot, èn door contante betaling aan de
leveranciers, op zioh zelf reeds oen waarborg
was voor beter voeder.
Bg rondvraag gaven zich 48 pereouon als
lid op. Staacdo deze vergadering werd nog
een bestuur gekozen, dat ale volgt ia samen
gesteld: J. C. van der Have, voorzitter; J. J.
de Vos, boekhouder-penningmeeaterterwgl
als commissarissen werden aangewezen J. W.
Matthgeee, A. Liodbout en F. v. d. Holle.
Daarna werd de vergadering gesloten.
Het nut eener dergelgke voreenigirg bJgkt
duidelijk uit bet bovenstaande. Het ware to
wenechen, dat allen in Ooaterland, die er
belang bg hebben, zioh aansloten, om zoodoendo
zekerheid te hebben, dat het gekochte voeder
de vereieohte bestanddeelen bevat en doe zgn
geld waard is.
Tholen, 19 Maart. Iu een heden gehouden
spoedeisohendo vergadering van het bestuur
der afdeeling Tholen van de Maateohappy tot
bevordering van Landbouw en Veeteelt in
Zeeland, ia met algemeene stemmen besloten
tot het niet houden der landbouwtentoon
stelling alhier in dit jaar. Tevens is besloten
aan het hoofdbestuur te verzoeken deze
tentoonstelling ook niet elders in Zeeland te
houden.
KBOITIIAKIX.
De reohtbank te Arnhem heeft naar do
openbare tereohtzitting verwezen mej. D.,
gedetineerd ia het huis van bewaring te
Arnhem, die verdacht wordt van poging tot
vergiftiging vau baren eohtgecoof.
Als verdediger is aan haar toegevoegd
mr. R. J. de Visser.
De reohtbank te Amsterdam veroordeelde
Dinsdag de Gebrs. Wagenaar uit de Driehoek
straat, beklaagd van inbraak met diefstal bij
den goudsmid Roach in de Amstelstraat, tot
3 en 2 jaren gevangenisstraf. De eisoh was
tegen Jean 4 en tegen Fritz 3 jaar.
Op een accoordje. Tegen een Kat-
wgker, die met een kameraad een dorpsgenoot
heeft mishandeld, werd door bet O. M. bg
de Haagsche reohtbank 10 gulden boeto
geëisoht.
De president vroeg aan de beklaagden of
zg nog iets tot bun verdediging hadden te
zeggen.
De eeno beklaagde «vond 't goed", maar
de tweede zeide dadelgk «appèl aan te
teekenen".
Da president«Zoo maar dadelgk
Beklaagde: «Derekt. 't Ia te veel".
President: «Wat hadt jg den gedacht?"
Beklaagde: «Drie of derde half, zou ik
zoo 'zeggen, dat al meer dan genogt was".
KIKfilIHDWI.
Ds. P. Stegenga, pred. bg de Herv. Gem.
to Middelburg, die het beroep naar Wolfaarte-
dgk heeft aangenomen, hoopt 6 Mei zgn
afscheid te nemen en op 13 Mei intrede te
doen te Wolfaartadgk.
Tholen. Ia de Herv. Kerk alhier werd
voor een overgroots schare, waaronder vele
vluohtelingen uit Oad-Vosmeer, in de voor-
middag-godsdionstoefeniog van Zondag j 1.
door ds. De Later een gelegenheidsleerrede
gehouden r.aar aanleiding van Mattheus
25 38 en 39.
Tofz'gging van beroep naar de Ned.
Herv. Gem. te Haamstede is gedaan can
den heer G. J. van der FJior Jr., oandidaat
te VGravechago.
Ia de Waalsche kerk te Middelburg
hesft Zondagmorgen ds. L. R. Oldsman,
Remoastrantaoh predikant te Rotterdam, eene
rede gehouden over een woord uit den profeet
Daniël«Stormen en wervelwinden zga ia
Gods wet". Aan het slot daarvan wekto de
prediker de talrijk opgekomen schare op om
met liefdergk hart en milde hand de beproefde
gewestgenooten te gedenken en, voor zooveel
dat door stoffelijke middelen mogelyk is, hun
leed te verzachten.
Ds. J. A. de Vlieger, pred. te Eemnea,
vroeger te Ooaterland, heeft wagens voort
durende ongesteldheid emeritaat aangevraagd
tegen 15 Mei a s.
Beroepen bij de Garef. Gem. te
Dinteloord ds. Steketee te Middelharnis.
Aangenomen het beroep naar de Geref.
Gem. te Driebergen door ds. J. H. Donner
te Nieuwdorp; naar Axel door ds. E. H.
Broekstra te Waddiogsvoen.
9 1 X H I W IJ •-
Zieribzee, 21 Maart. Bij 't heden gehouden
mondeling examen voor de Rijksnormaallessen
alhier ('t schriftelijk gedeelte was op 7 dezer),
werden toegelaten:
Tot de eerste klasse.-
P. J. de Jong, Zierikzee; C. P. Barendsen,
Serooskerke; M. C. v. d. Panne, Eikerzee;
H. J. M. Kuijper, Ouwerkerk; C. P. H. v.
Staalen, Dreischor; G. J. Bongaards, Kerk-
werve; E. C. v. Sohaik, Zierikzee; E. W.
Hoogerheide, Bruinisse; A. de Vlieger, Zierik
zee; C. v. d. Houten, Zierikzee; F. Bolier,
Zierikzee; bovendien één voorwaardelijk toe
gelaten.
Afgewezen één.
Tot de voorbereidende klasse:
J. J. Bartels, Zierikzee; J. Jooker, Noord-
gouwe; J. Splunter, Noordgouwe; M.C. Leeuwe,
Zierikzee; T. M. H. v. Westen, Zierikzee;
G. E. Kraak, Nieuwerkerk.
Eén voorwaardelijk toegelaten.
Eén afgewezen.
Tot onderwyzor te Klostioge ia beroemd
do keer C. do Koeyer to Heinkenszand.
Te Breda Blaagde Maandag voor het
examen r.uttige handwerken mej. P. de Korte
uit Ierseke
De heer J. van Dongen, onderwgzer te
Oo8tcrbout, is benoemd tot hoofd der school
te Steenbergen.
P#»t sa Tslagrafls.
Met 1 April wordon verplaatet de klerken
der postergen en telegraphic L. C. L»gaeij
van Rotterdam nsar Middelburg eu P. P.
Hacquébard van Middelburg naar Rotterdam
(beiden telegraafkantoor).
Het Prcvinoiaal Watersnood-Comité is nu
samongesteld uit de heeron jbr. mr. E. A. O.
de Caeembroot, voorzitter, jbr. mr. L. Sehor6r,
onder-voorzitter, mr. J. F. van Deinso,
secretaris-penningmeester, A. A. Bekaar, dr.
J. C, Bolle, mr. P. Dieleman, J. F. van
Duoré jhr. mr. A. vau Reigersberg Verslage,
J. A. A. Sohwan. mr. A. A. de Veer, allen
te Middelburg; jhr. mr. A. A. van Doorn
van Koudekerke, J. G. van Niftrik en mr.
J. Souit, alle drie te VlispiDgenM. de Jonge Jz.
en J. M. Kakebeeke, b9iden te Goes; mr.
J. P. C*u en mr. E C. Moolenburgh, beiden
te Zierikzae; K. J. A. G. baron Collot
dEscury en P. F. Frnytier, beiden te
Hontenisse; J. A. van Rompu te Neuzen;
mr. P. O. J. Henncquio te Aardenburg en
jhr. H. A. Wttewaal van Stoetwegen te
Oostburg.
Nog zgn uitgencodigd do heeren mr. C.
Lucasse te Goes ea J. W. Wagtho te Tholsn
van wi3 echter nog geen antwoord is inge
komen.
Door den hoofd inspecteur der volks
gezondheid voor Znid-Hollend en Zeeland,
dr. W. P. Ruyach, waren Dinsdag te Middel
burg tor vergadering saamgeroepen de voor
zitters dar gezondheids-oomrnissiëa, benevens
de inspecteurs van de volksgezondheid, ter
basprekicg van maatregelen in verband nut
den watersnood.
Deze betreffen drinkwatervoorziening, ver
pleging van zieken, droogleggen van kerk
hoven, enz.
Haamstede, 21 Maart. In deze gemeente
heeft zich een Commissie gevormd tot inzame
ling van gelden voor de noodlijdenden der
overstroomingen in de provincie Zeeland.
Deze Commissie bestaat uit de heeren
M. Bolle Lz., voorzitter, dr. A. M. Broywer,
ds. R. Koolstra, H. C. Bolle, W. Vis, L. L.
Bolle en W. Boot Wz„ secr.-penningmeester.
Bruinisse. Op uitnoodigiog van den
burgemeester, heeft zioh ook hier ecn^
oommisaie gevormd, om een inzameliog te
houden ton behoeve van hen, die door de
overstrooiniog geleden hebben. Deze commissie
bestaat uit de heerenJoh. Elonbaae, burge
meester, C. Hage, wethouder, en voorzitter
der waterkeering, ds. C. Waardei-burg, Herv.
predikant, ds. G. de Jager, Gereformeerd
predikant, A. Hage, vertegen woordigerde de
Oud-Geref. Gt:m. eu dgkgrasf van den
oalamiteuzen polder, A. J. de Kook, gemeente
geneesheer, F. G. van den Berg, hoofd der
openbar j ichool, N. J. Bastmtg^r, hoofd der
bizoadere school J. v. Vessem, voorzitter
der vereeniging «Landbouwbelang", J.b Goud
zwaard, secretaris der vere8nigiog «Landbouw
belang", M. K Krepel, landbouwor, Joh. de
Waal, secretaris «Algemeen Schippers- en
Vissoherabelang", J. Kasleleia, gemeente
secretaris, S. Ktgger, smid, en J. M. Krgger,
wagenmaker. Het ia te verwachten, dat de
commissie iu deze gemeente veel medewerking
zal ondervisdan, daar zeker velen èi uit
medelgden met hen, die zoo groots sohaJe
door den stormvloed leden a uit dankbaarheid
dat wg bier zoo gelukkig voor veel ellende
bewaard bleveo, iets van het hunne zullen
willen offeren om den grootea nood to
lenigen.
Tholen 20 Maart. Ongeveer tien ure
verspreidde zioh het bericht dst Hare Majesteit
onze Koikingiü de ramp te Oud-Vosmeer zou
koman bezichtigen. Het veer alhier Was be
zaaid met menschen, toen H*re Majesteiten
met gevolg te half olf arriveerden. De burge
meester M. G. van Siapele bevond zioh aan
de overzgdo van het voer. Het Kooioklgk
rgtuig bevond zich reeda aan deze zijde.
Behalve Hare Majesteiten en gevolg nam
ook onze burgemeester p'aats in het open
rgtuig, oa begavsn zioh na door cie Brug
straat en Dalemsohestraat gereden te hebben
naar Oud-Vosmeer, alwaar booten gereed
lagen om Hare Majesteiten de ramp des te
beter te kunnen laten zien. Na deze bezich
tiging begaven zjj zioh weder naar Tholen,
bezochten de Bewaarschool, waariu velen zgn
opgenomen, daarna begaven zg zioh per rijtuig
door de Stoofatraat caar ht-t lokaal «Non
Semper" waarin de zieken en o:igelakkigen
zich bevinden. Vervolgens zgo Harö Majes
teiten te voet door de Visohetraat langs de
kade naar den Burgemsettar geguan, waar
zij ongeveer een half uur vertoefd hebben.
Te ongeveer half twee begaven zg zioh weer
te voet naar het veer, door eeno talrijke
moeigte bcgsleid. Door den burgemeester
M. G van Stapele en Jhr. Mr. E. A. O. do
Caeembroot werden de hooge bezoekers uit
geleide gedaan tot aan da overegde van het
veer.
Men meldt ons uit Oud-Vossemeer:
De toestand in de gemeente blgft tot heden
(Dinsdag) nog steeds derelfde; water en niets
dan water io en om het dorp. Een gerust
stelling: da politie waakt, en da waobt zal
nog versterkt worden zoodra wgugiog in den
waterstand komt, die gelukkig, boboudens
onvoorziene omstandigheden, heden mog ver
waoht worden, daar man haast gereed is met
het leggen van een houten beu), waarvan
men voorlo pig verwaoht, dat 50 o M. water
kan afgevoerd worden. Materialen zgn onder
weg om te hevelen.
Hier in Tholen worden de ingezetenen
uitmuntend verpleegd, en steeds i?; behoudsns
misschien enkelen, die nooit zijn te voldoen,
er maar één ror*p, dat de Thooleche liefda
digheid verbaeend is, zoowel voor vrouwen
en kinderen, als voor de werklieden, die ten
get»le van ruim 60 eiken morgen uit do
bewaarschool trekkon, voorzien van de noodige
boterhammen, om des avonds terug te keereD
dan wordt warm eten aan deze mannen ver
schaft;, terwgl da andoren des middags één
uur dit krggen. Voor da noodige verschooning
is mede uitstekend gezorgd, daar uit ons
gansohe land groote hoeveelheden worden
gezondenjammer, dat zoo'n groot gebrek is
aan werkbroeken (borabazgo) on worksohoenen,
terwgl ook kousen niet altijd kunnen gegeven
worden. Er zal aau de meneohen ovorigens
heel wat gegeven kunnen worden, en bet
oomité zal ook kleinere burgers, die mede
zooveel verliezen, traohten te bedenken, en
door ben moet alle valsohe schaamte om te
krggeu, op zg gezet worden, want harde,
zeer harde digen staan voor do deur, even
goed voor beo, als voor den arbeidenden
stand, daar bg gebrek aan werk de laatste
elders werk zoekt. Gelukkig, dat wg reeds
tai van goede voorbeelden mogen coustateeren
en zg. die niet in Tholen, maar in andere
gemePLten van het eiland zgn, zullen bedaoht
worden.
Alleen de bewoners van den Hikke-, Hol-
lare- en Yanhaaften-polder zgo vrggobleven,
want ook de Vosfemeereohe polder is voor
een groot gedeelte blank, d. w. z voor den
landbouw grootendeeli bedorven.
St.-Annaland. Welk een ontzettend na
deel overstroomingen na zich sleepen, die, als
op het eiland Tolen, behalve het geheele Oud-
Vosmeer en een gedeelte van het dorp
St.-Annaland, bovendien nog zeven polders
inundeeren, kan alleen ten volle geweten
worden door hen, die, als schrijver dezer
regelen, eerder zulk een gebeurtenis heeft
meegeleefd, te weten in 1894 en '95 te Nieuw-
Strijen, gemeente Poortvliet. Wel is waar wordt
in ons land menigmaal een uitgestrektheid
weiland, en nu en dan een polder bouwland
onder water gezet, doch dan is dit in de meeste
gevallen zoet en in plaats van den groei voor
den volgenden zomer te beoadeelen, wordt die
van het gras door bevloeiing met zoet water
bevorderd. Geheel anders echter is het als het
zoute water over de velden stroomt. Dit zilte
nat doodt absoluut alle plantengroei voor
langen tijd. Als over eenigen tijd de over
stroomde velden vau water bevrijd zullen
wezen, en de vriendelijke zon haar koesterende
stralen over de landouwen uitgiet; als overal
elders de knoppen der boomea gaan zwellen
en ontwikkelen, en het gras op weiden en
dijken, langs velden en wegen gaat uitbotten,
dan zullen de door zout water geteisterde
streken er uitzien als een doodendal. De
boomen worden met geen fleurig groen bekleed.
Struik en heester blijven kaal en dor als was
de winter nog in volle kracht aan het heer-
schen; en al wat vroeger het landschap zulk
een bekoorlijk aanzien gaf: de beboomde
dijken, de volle boomgaarden, de welige tuinen,
de heggen en heesters om, en op de lust- en
kerkhoven, het zal slechts wachten op het
oogenblik, dat de werkman, niet langer meer
bezet met het verdronken land boven water
te brengen, gelegenheid zal hebben alles neer
te vellen; alle leven is er uit geweken. Geen
wazig groen van jonge ontwikkelde landbouw
gewassen, geen vogels nestelend en broedend
in de verborgenste plekjes van etrnik- of gras
kant, geen gejubel of gekwinkeleer, maar
akelige verlatenheid en stilte; zelfs de kleine
tjilpende veldkrekels en de groene nachtegaal
in de slooten zal niet meer gehoord worden.
De bonte, grazende runderen, welke anders de
groene weiden sieren, zullen ontbreken, en
□och het geloei der koeien, noch het geblaat
der schapen zal over de velden weerklinken.
Daarentegen zal men zien een dorre, kale
vlakte, vormeloos en leelijk van gedaante,
een woestijn en geen beemd, grijs en grauw,
gescheurd, gespleten door den feilen zonnegloed.
Deze droevige streken, ze zullen in de eerste
jaren met totale onvruchtbaarheid zijn geslagen
en in eenige volgende slechts met half gewas
worden bedeeld. Weg alzoo de loonende arbeid
door den werkman op de vruchtbare akkers,
de voordeelige bebouwing door den grooten
en kleinen boer. Want wel kunnen door de
milddadigheid van velen de verbroken huizen
worden herbouwd en opgeknapt, kan huisraad
en kleeding worden weergegeven, daar, waar
de golven dat vernietigden of wegnamen, doch
weder vruchtbaarmaking der woeste velden is
voor geen geld te koop. Op welke wijze zullen
dan zooveel kleine landbouwers, en groote,
zonder kapitaal, eenvoudige renteniers, meestal
oud van dagen, die de inkomsten van hunne
landerijen voor hun levensonderhoud niet
kunnen missenvoor totalen financiëelen
ondergang worden behoed? Zullen de gaven
zoo mildelijk toevloeien, dat Diet alleen armen
worden geholpen, maar ook de «.rijken" niet
worden verarmd?
Laat ons met vertrouwen te toekomst tegen
gaan, en ieder onzer doen, wat zijn hand
vindt om te doen, in toepassing breDgende
wat de groote Meester ons heeft geleerd
*Wat gij wilt, dat de menschen U zullen
doen, doet gij hun desgelijks".
Icrseke, 19 Maart. In een Zaterdag alhier
gehouden buitengewone vergadering van
ingelanden van den Nieuw-Olzendepolder, is
besloten reeds heden met opmeten en het
maken van een plan voor de verbetering van