ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Dinsdag 21 November 1905.
STRAATWEST,
Eerste Blad.
NIEUWSTIJDINGEN.
(525 i e r i Is. z e e a c h. e
Courant).
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per p08t
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
62ste JAARGANG. No. 8236.
Directeur, A, 3", DB LOOZB.
A. FRANKEL.
Redacteuren
J. WA ALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cta.,
meerdere regels 10 Cts., kannen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
2 are bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaateruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Fmnkkl, Nieuwe Boogerdstraat 213, Zierikzee.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Zij, die alsnog goed gesoiteerde en
met beer vermengde STRAATMEST
vau de gemeente Zierikzee weaschen
te koopen, kunnen zich daartoe schrifte
lijk of persoonlijk wenden tot den
Burgemeester.
Openbare Verpachting
VAN
GEMEENTE-EIGENDOMMEN
(Bouw-, Wot- en
Moesland, Grasettiug en Maaiinfj en
Visschetijen),
op ITIaandag 'J! November 1903,
's voormiddags 10 uur, ten Raadhuize.
De voorwaarden der verpachtiogen waai in perce-1 55
moet worden geleien: »De Visscherii in de Zoute Gracht
»met het recht orn de ijsbaan te houden", lijo ad 10 cent
verkrijgbaar ter Gemeente-Secretarie.
Nederland.
Maastricht, 18 Nov. Da heer Jac. H.
had een nieaw paard ia zijn bronwerij aan
den Parallelweg alhier gekregen en plaatste
het in den stal.
Doch 't dier, bezield met booger neigingen,
klauterde in de stilte van den gepasacerden
nacht een trap op, welke ia een hoek van
zijn stal naar den zolder voerde, en maakte
't zich daar zoo gemakkelijk mogelijk.
Giaterenmorgen vond men den klepper
daar doodkalm, alsof bij er thuis behoorde.
Er af te komen zal heel wat moeilgker
gaan dan er op.
Op het oogenblik is de klimmersbaas nog
in boogae sferen, naar ra on van uit bet café
Yan Mechelen op den Parallelweg zien kan.
Er zollen natuurlijk pogingen worden aan
gewend om het beestje weer gelijkvloers te
brengen en te honden.
Alkmaar, 17 Nov. De politie alhier heeft
gearresteerd zekere J. M., een vrouw, uit
Rotterdam afkomstigdie ongeveer een
maand geleden haar intrek had genomen in
het christelijk tehuis voor vrouwen Waakt
en Bidt".
Naar zij voorgaf, zoa ze hier tijdelijk ver
blijven, om gemakkelijk de badplaats Egmond
aan Zee en Bergen te kunnen bezoeken, wat
voor hare gezondheid noodig was. Tevens
vertelde zij, dat ze hier een broer uit Ame
rika verwachtte. Kort nadat zjj was aange
komen, werden er in het gebouw Waakt en
Bidt" verschillende voorwerpen vermist. De
politie, aan wie daarvan kennis werd gegeven,
stelde een onderzoek in, waarbij ten slotte
bleek, dat de joffroaw, die de schoonmaakster
besobaldigde, zelve de dievegge was. Er word
huiszoeking gedaan, en nu kwamen verschil
lende doozen en koffers te voorsohijn, waarin
een groot aantal nieuwe voorwerpen van
allerlei aard, als ringen, potiooden, inktkokers,
doosjes schoensmeer, rokken, blouses, nacht
japonnen, waaiers, Bohoenen, enz., netjes ver
pakt, waarop stond Grand Bazar Fracgns,
Rotterdam, terwijl op andere verpakkingen
stond Chateau Belmont, Montrenx.
Het bleek due, dat men een goede vangst
had gedaan.
De gearresteerde, die een vronw is van
40 jaar, is gisteren naar Amsterdam over
gebracht, alwaar het onderzoek zal worden
voortgezet. De diefstallen, ia bet gebouw
«Waakt en Bidt" gepleegd, heeft zij bekend.
Utrecht, 18 Nov. Donderdag heeft de
burgemeester der gemeenten Westbroek en
Achttienhoven, de heer Yink, ziob alhier
vrijwillig ter besohikkiog van den offioier van
justitie gesteld, wegens malverB&tiëa in de
geldelijke zaken van de gemeente en van de
veenderij.
Men zegt, dat de oorzaak van deze zaak
gelegen is in speculatie. De justitie is gisteren
oog naar Westbroek gegaan, om een onder
zoek in te stellen.
De heer Yink is voorloopig in arreat gesteld.
Men zegt ook, dat do gelden van het
ziekenfonds te Westbroek niet meer aanwezig
zgn.
Amersfoort, 18 Nov. Enkele huzaren al-
hier schijnen het er op toe te leggen vrijstelling
van dienst te verkrijgen door het plegen van
diefstallen. Verleden week werden twee
schoenen oatvreemd en cu weer hebben twee
huzaren bij een winkelier koekjes weggenomen,
ter waarde van 48 centen.
Hunne aanhouding veroorzaakte eenigen
oploop.
Gouda, 18 Nov. Deze gemeente heeft oen
heerlijk buiteokansje.
Zij is universeel erfgenaam geworden van
de nalatenschappen der dames J. A. en E. J. L.
van Iteraon, reep. den 1 en 8 Nor. j 1. te
Brussel overleden. Ia het tests meet wordt
o. a. bepaald, dat minstens f 125 000 moet
worden besteed voor den bonw on de in
richting van een ziekenhuis, ingericht geheel
naar de eiechen des tijds, met fraaien, groolen
tuin, te bouwen binnen deze gemeente.
Het overblijrende der erfenis moot. na
aftrek van f 1200 per jaar, die zgn gelegateerd
aan twoe dames in Den Haag, geheel worden
gebruikt tot instandhouding van het ziekenhuis,
in den gevel waarvan o. a. een buste met
onderschrift moet worden geplaatst van don
vader der beide overleden dames, den beer
A. A. G. van Iterson, den oprichter van de
stearine-kaarsenfabriek »Goud&". Eonige aan
deden in deze fabriek, mede tot de erfenis
behoorende, mogen niet worden vervreemd;
de rente daarvan komt eohter ook ten goede
aan het te stichten ziekenhuis.
's Gravenhage, 18 Nor. De Commissaris
der Koningin in Znid-Holland, de heer Patijo,
heeft met Dr. Caypers een bezoek gebraoht
aan Den Briel, om de vorderingen der her
stelling van de Groote- of St.-Cathaiiaekerk
in oogensobonw te nemen.
De Vrijzinnig Democratische kamerclnb
heeft zich geconstitueerd als volgt: tot. Z.
van den Bergh; dr. D. Bos; nr. C. T. van
Deventermr. H. D. DrackerT. M. Ketelaar
mr. J. Limburgmr. H. P. MerchantP. R.
Mees; P. Nolting; mr. E. A. Smidt; mr.
M. W. F. Treub.
Voorzitter ia mr. Druoker; secretaris
mr. Smidt.
Rotterdam, 17 Nov. Men verzekert, dat
de stakers zich vereenigd hebben met een
door Duit8obe graan-importeura ontworpen
contract.
Daarbij verbinden deze zioh de eerste zes
maanden geen graan, per elevator gelost, te
ontvangen.
Morgen wordt het contract wederzijds ge-
teekend, en Maandag het werk hervat.
18 Nov. Het hier aangekomen s.s.
«Yenac go", van Baltimore, bad aan boord
zeB schipbreukelingen van bat Rusaisohe bark
schip «Thomas Perry", dat Maandag op
49 gr. breedte en 13 gr. lengte is vergaan.
Het schip was op reis van Sapelo naar
Sharpness, en had 45 dagen reis, toen het
vergiDg. Twee dagen hadden de schip
breukelingen in nood verkeerd, en in dien
tijd verloren de kapitein, de tweede Btuurman
en 3 matrozen het leven.
Toen passeerde gelukkig de «Yenatgo",
die slechts met de grootste moeite bet wrak
kon bereiken en de overgeblevenen van een
anders wissen dood redde, waarvan ééa helaas
nog bij het reddingswerk in zee viel en
verdronk.
Steenbergen Zaterdag 1.1. arriveerde
alhier te 4 uur met een extra-trein van
naar Rotterdam.
Anna-Jacoba-Polder, de heer Gaicbard, direc
teur der R. T. M., met andere heeren.
Bij aankomst werd een bezoek gebraoht
aan de beetwortel-suikerfabriek om dsarna
per tram over Rozendaal te vertrekken
Rozendaal, 17 Nor. Alhier is wederom
een moordpoging gepleegd. De wed. D. ia met
een hakmes of bijl levensgevaarlijk aan bet
achterhoofd gewond, waarbij de schedel werd
gespleten. Er ii weinig hoop, dat de vrouw
in bet leven zal blijven.
Het gerecht uit Breda is overgekomen, en
I heeft een onderzoek ingesteld. De dader is
nog niet bekend. De schoonzoon en een
j knecht zgn in verhoor geweestlaatstgenoemde
j werd gehooid naar de mareohaussee-kazerne
overgebraoht.
Nadat de justitie tot laat in den avond
I inetruotio had gehouden en den vermoedelijken
dader, den landbouworekneoht v. 8., aan een
scherp verhoor had onderworpen, is deze den
1 volgenden morgen gevankelijk naar Breda
j overgebracht. Hij moet bekend hebben de
doodelijke verwonding te hebben toegebracht,
doch werpt daarbij da schuld op zga baas,
den schoonzoon der verslagene, die hem sou
hebben aangezet zijne schoonmoeder te ver
moorden. Deze is dAarop eve eens in hechtenis
genomen, en naar het Huis van Bewaring te
Breda oïergebracht,
Dit is nu reeds de derde moordpoging hier
in ruim een maaod tijds.
Algemeen is het vermoeden, dat door het
aanhouden vaa deze twee personen wellicht
nog andere misdrijven aan het licht sullen
komen.
Uit Stad sn Provincie.
Zierikzee, 20 Nov. Zaterdagavond 1.1.
voer, door den donker misleid, omhoog op de
slikken in de nabijheid van het stelletje onder
den Zierikzeeschen wal, de ijzeren sleepkasfc
«Magdslena no. 3". Genoemd schip is geladen
met pl. m. 500 last petroleum van Ylissingen,
en bestemd voor Mannheim.
Het is niet onmogelijk dat genoemd eohip,
indien de gelegenheid zoo bljjft, ten deele zal
moeten lichten, aangezien, het door het weinige
water niet spoedig vlot zal komen.
Gisteren is het tjalkscbip «de Hoop",
schipper W. Reinhont, met aardappelen van
Dokkum na«r Middelburg bestemd, op de
Yondeiingen aan den grond geraakt. Door
den mist kon zij van den wal niet gezien
worden. Door de bemaoniog van don botter
«Sperwer" werd zij opgemerkt, en bnlp ver
leend, zoodat rohip en lading behouden aan
wal ago gebraoht,
Zaterdagavond werd door het Circns-
Wiike te dezer etede de eerste voorstelling
op de weide aan den Blokweg nabij het tram
station gegeven. In den voormiddag was men
pas mot het opslaan van de toot begonnen,
die nit een reusachtig groot zeil bestaat, dat
strak en cirkelvormig gespannen, door stevige
palan gestut wordt; en 's avonds werd reeds
gespeeld. De kenze van de standplaats was
geen gelukkige, omdat het terrein buiten de
kom der gemeente ligt en bovendien tengevolge
van de vele regens in den laataten tijd drassig
was. Men kon cohter geen geschikter ver
krijgen. Haven- en Kraanplein waren bevonden
te klein te tijo. Een optocht met paarden en
muziek door de stad, want het circus heeft
zgn eigen muziekkapel, wilde do directeur niet
houden, daar, zooals hij verklaard heeft, bij
niet buiten, maar wel in zija circus reolame
voor zgn onderneming wenschte ts maken.
Het pnbiiekdat den eersten avond in
grooten getale aanwezig was, heeft wel veel
last van de konde gehad, wat echter niet te
verwonderen valt, daar de tent eerst dan be
hoorlijk verwarmd is, wanneer daarin den
geheelen dag gestookt wordt, maar heeft zioh
overigens blijkbaar goed geamuseerd. "Wij
zullen de verschillende nummors, die wij te
zien kregen, niet opsommen. Yolstaan wij met
de vermelding, dat mooi en volgens de
regelen der hoogere rijschool gereden werd,
dat de vertoonde paardendreesuur wel niet
nieaw is, maar toch steeds onze hoogste ver
bazing opwekte, en dat voor een pakkende
afwisseling, zooals die in een paardenspel
gebruikelijk is, behoorlijk gezorgd was. De
aorobaten werkten uitstekend, de clown bracht
door zijn grappen en het nabootsen der vogels
en andere dieren de lachspieren voortdurend
in beweging, en de vaart op rij wielen ia een
zeer kleine en nitersts teile renbaan (doodsring
genoemd) door twee heeren en een dame,
getuigt van een bewonderenswaardige vaar
digheid. Wij kunnen op grond van hetgeen
wij er gezien hebben een ieder aanraden eens
een faijkjs te nemen.
Zondagavond was de tent, die drieduizend
bezoekers bevatten kan, prachtig bezet.
Vanwege de afdeeling Zeeland der
Alliance Israélite Uoiverselle is beden in deze
gemeente ten behoeve van de noodljjdende
slachtoffers der barbaarsohe Jodenvervolging
in Rusland een ciroulaire met insohrijvings-
biljit verspreid geworden.
Wij hopen, dat allen, die een dergelijk
insohrijvingBbiljet ontvangen hebben, dit met
een bedrag overeenkomstig hun draagkracht
zullen invallen, en dat zij, die er geen kregen,
maar toch gaarne tot leniging van den
verschrikkelijke!» nood in Rusland iets willen
afstaan, alsnog een dergelgk biljet op aan
vrage bekomen kunnen.
De ingekomene giften zullen in dit blad
verantwoord worden.
In Het Nieuws van den Dag lezen wij
het volgende:
Verleien jaar werd door het waterschap
Schouwen (Zeeland) op initiatief van den
ingenieur van het watereohap jhr. R. R. L.
de Muralt, bealoten tot gedeeltelijke verbouwing
van het stoomgemaal. Het maken van do
plannen, ook voor de nieuwe Centrifugaal-
pompmaobine, werd opgedragen aan de
ingenieurs firma W. C. K. de Wit te
Amsterdam. De veranderiog bestond in het
vervangen van één der sohepradmacbities
door een compound-oentrifugaal pompmachine
met een vermogen om 320 M3, water per
minuut bij de laagste opvoerhoogte te ver
zetten of ongeveer lf maal meer dan het
scheprad.
Bij de thans gehouden proef maling ir ge
bleken, dat ongeveer 15 pCt. meer water
verzet is dan gevraagd werd, met ongeveer
het halve kolenverbruik per waterpaardekraoht
van vroeger, zoodat het waterschap een zeer
krachtige en zuinige stoombemaling verkregen
heeft. Oook heeft dit stoomgemaal zijae eigene
licht-installatie.
De centrifagoal-pompmachine vermoe
delijk wel de grootste welke tot dusver bier
te lande werd vervaardigd werd bewerkt
in de Nederlandscbe Fabriek van Werktuigen
en Spoorwegmaterieel te Amsterdam.
Op de voordracht voor architect, tevens
opzichter der gemeente, te Beverwjjk, komt
voor de heer J. Grootenhnis aldaar, vroeger
bouwmeester te Zierikzee.
Gadep. Staten van Zeeland hebben
besloten: aan te wijzen voor de zitting van
den militieraad te G o e a de gemeenten op
Noord- en Zuid-BevelandZierikzee:
de gemeenten op Sohonwen en Duiveland
T h o I e n de gemeenten op Tfaolen en St.-
Philipsland Hulst: de gemtecten in het
voormalig 5e district; Oostburg: de ge
meenten in het voormalig 4e district, en
Middelburg: do gemeenten op Waloheren.
Hetzelfde College heeft bepaald, dat de
zitting zal worden geopend: te Middelburg
op 11, to Zierikzee op 15, te Tbolen op 18,
te hnlBt op 20, te Oostburg op 23 Deo. a.s.
en te Goes op 2 Januari 1906.
Op Walcheren gaan thans onder de
meerderjarige inwoners adressen aan H. M.
de Kooiogin en aan de Tweede Kamer rond,
waarin op grond van ercatige betwaren tegen
de vaccinatie, verzooht wordt artikel 17 dor
wet op de besmettelijke ziekten zoodanig te
wijzigen, dat voor het bezoeken der eohool
de vaócioatie niet langer verplichtend zij.
De adressen zgn reads van vele bandteeke-
niogen voorzien.
Er worden pogingen aangewend om de
sohorgronden ia het Hellegat (Zeeuwsch-
Yiaaoderen) in te dijken.
Esnigo visschers van Philippine ontdekten
Vrijdagmorgen bij het uitzeilen, dat aan het
einde van het kanaal het vaartnig van
P. Rammeloo Nz. in laaie stond. Zij kwamen
eohter te laatom nog iets van belang te
redden. Gelukkig was er niemand aan boord.
Hoe de brand ontstaan is, is nog onbekend.
Het vaartuig was geassureerd.
Door bet hoofdbestuur der sohippers-
vereeniging «Schuttevaer" word een adres
gezonden aan d?n gomeeuteraad van Ooltgens-
plaat, houdende verzoek da regeling op de
invordering van bet oetrooigeld aldus to willen
wijzigen, dat dit wordt gevraagd van den
eigenaar der goederen en niet v&d den schipper,
die deze aanbrengt of in zga sohip inlaadt.
Brouwershaven, 20 Nov. Gisterenavond
hield mavr. Roosje Vos—Stel voor een volle
zaal in het Hotel Kloet alhier een rede over
de «naaste toekomst".
Na ingeleid te zgn door den voorzitter der
afd. S. D. A. P. alhier begon zij met te
zeggen, dat, niettegenstaande zij aanvankelijk
er tegen opzag om zulk een groote reis her
waarts in dit jaargetijde te ondernemen, zij
tooh meende te moeten voldoen aan het ver
zoek ook hier de beginselen der sooiaal-
demokratre nader uiteen te zetten. De groote
massa der arbeiders, ze hebben het zoo van
noode te weten, waarom tcch wol die aooiaal-
demokratie in do wereld is. Jnist, zij is het,
die het rad, de kapitalistiaohe maohiae, in
bewegiog houdt. Het proletariaat moet weten,
wat hu.o in do naaste toekomst te waohten
staat. En wanneer bij haar de vraag rijst
»ia er voor de arbeiders van de naaste toe
komst wat te hopen", dan zegt ze nooh van
kerkelijke, nooh van liberale zijde kunnen de
arbeiders wat verwachten, omdat beide partgen
rosten op den bodem van het kapitalistische
stelsel. Toch hebben wij, vervolgt ze, bij de
herstemmingen in Jani 1.1. van twee moeilijke
wegen, de minst moeilijke gekozen, en wel,
de liberale of vrijzinnige partij, welke niet,
gelijk de kerkelgke partij deed, de tegenstelling
geloof en ongeloof op de politieke markt
bracht. Het kapitalisme is in strijd met het
socialisme. Het kapitalisme stelt voorop het
directe en persoonlijke belang. Het socialisme
daarentegen beeft een andere grondgedachte,
het gemeeDSobappelgke belang. En wear nu
de liberale regeeriog rust op de grondslagen
van het kapitalistische stelselkan het
Nederlandscbe proletariaat ook van haar niets
verwachten. Wanneer in de troonrede wordt
gesproken door de Koningin van rekening te
houden met alle groepen van mijn volk,
zonder onderecheid van richting. Met welke
groep dient dan wel het eerst rekening te
worden gehouden In de eerste plaats moet
dan rekening worden gebonden met die
groep, welke het meeste lijdt aan de ellende
der tegenwoordige maatschappijhet proleta
riaat] Zien wij nu aan dsn wensch der
Koningin gevolg gegeven? Yerre van daar.
Waar de proletarische groep heeft geen voe
ding, kleeren en voldoende onderwjjs, en zioh
gedwongen gevoelt nachtarbeid te verrichten
en algemeen kiesreoht is een eerste vereischte
om hierin verandering te brengen, daar zien
wg, dat juist deze groep van een oommisaie
tot grondwetsherziening, om te komen tot
algemeen kiesrecht, is uitgesloten.
Terecht heeft esn vrijzinnig b'ad u't bet
Noorden deze commissie genoemd een com
missie tot onschadelijk maken van het alge
meen kiesrecht. Men kan het ons niet geven.
Men wil de maoht over het volk in handen
houden. Duidelijk toont spreekster vervolgens,
dat, waar het kiesrecht voor bot proletariaat
afhankelijk is van het bezit, de toekenning
daarvan ten zeerste onrechtvaardig kan
worden genoemd. Ook bet kiesreoht der
vrouw werd door haar verdedigd, waartoe
zij verschillende voorbeelden aanhaalde, die
ons deden zien, dat ook de vrouw mede-
zeggingeehap moet hebban in den staat. Na
nog versohillende voorbeelden te hebben aan
gehaald, waaronder de op de begrooting uit
getrokken post van f 634.000 voor paarden
stallen. schetste zij de steeds groeiende en toe
nemende kraoht der eoo.-demokraten, waarbij
allen werden opgewekt zich bjj de S. D. A. P.
Aan te sluiten, om te vormen bet leger, wat
eenmaal de heole mensohheid in zioh zal
opnemen.
Debat bad niet plaats, alleen werd door
één der aanwezigen een vraag gedaan, waarop
welwillend door de geachte spreekster werd
geantwoord.
Mot esn woord van dank aan de geachte
spreekster, alsook aan de talrijke aanwezigen,
werd de vele malen door applaus onderbroken
voordraoht door den voorzitter gesloten.
Een collecte voor de Russische slachtoffers
bracht f 3 43 op.
Bruinisse, 18 Nov. Voor een talrgk
publiek werd gisterenavond in de Confsrentie-
k&mer alhier, een goed geslaagde muziek
uitvoering gegeven door het Muzickgozel o iap
«Nu met Hope", directeur de heer Jongmaus.
Zoowel de muzieknummers als de voor
drachten, waarmede deze afgewisseld werden,
vielen zeer in den smaak bij de aanwezigen.
Directeur en leden kunnen dus met voldoening
op dien avond terugzien.
Tholen, 20 Nov. Benige dagen geleden
moohten wij in ons blad, ter zake van de stich
ting van een stoomgemaal in de vrije polders
onder Tholen, wel de vraag stellen: Welke
polder zal nu volgen Zou het Poortvliet zgn
Onze opwekking schijnt niet vruchteloos te
zgn geweest. Naar wij van goed ingeliohte
zijde vernemen, heeft de hoer L. Bruinzeel
o. s. te St.-Annaland het initiatief genomen
ora voor den Poortvlietschen polder c, a. tot
de opriohting van een stoomgemaal te ge
raken. Wij kannen niet anders doen, dan
onze ingenomenheid te kennen geven met
deze poging, en genoemden heeren van harte
goed suooes op hnn' streven toowenschen.
Oobekend maakt onbemind. Doch het is voor
onze streek geen onbekende ziak meer, bos
de Yosmeersohe polders door het gemaal ten
allen tijde van han kwelwater worden bevrijd.
Wil men nog meer overtuigd wordeD, welnu
de gelegenheid biedt u, twijfelaar, de hand;
ga even naar Duiveland en Schouwen, en ge
zult daar vier polders van zeer groote uit
gestrektheid vinden, .waar overal het polder-
water beneden zomerpeil staat op dit oogenblik,
waar niet één greppel aan te wijzen is, waar