ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE. Donderdag 27 Juli 1905. (25 ieriliizeesclie Aanbesteding de uitbreiding van School 6, NIEUWSTIJDINGEN. Courant). Venwhijnt DfflSPAG, DONDERDAG oa ZATERDAG. Da prijs per 3 maaaden ia f 1,30, fraru o per post f 1,60. Noord-Amerika, TrangraalIndie enz. verzending mba per week, f 10,per jaar. 61ste JAARGANG. No. 8185. Dlreoteuri 7. DB L005ZB. A. FRANKEL. Redacteuren: T* k J. WAALK, alleen voor net binnen- en buitenl. nieuws. Adrertentiënran 13 regols 30 Cta. meerdere regels 10 Cta., kannen uiterlijk tot de® Slaan dage, W oenadaga en Vrijdag* middags 2 ore bezorgd worden. Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee. Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Fbünkel, Nieuwe Boogerdstraat 213, Zierikzee. op Maandag den 81 •TtULA 1905, des namiddags te 1 uur, ten Raadbuize, van in twee perceelen. Aanwijzing op Vr ij d a g 2 8 en Zaterdag 2 9 Jul i.e. k., telkens des namiddags te 1 uur, waartoe gegadigden moeten bijeenkomen ten kantore van den Gemeente-Bouw meester, bij wien inmiddels inlichtingen te bekomen zijn. Bestekken zijn verkrijgbaar ter Ge meente-Secretarie en ten kantore van den Gemeente-Bouwmeester ad 25 cent. Rusland—Japan. St-Petersburg, 24 Juli. Het St.- Peter a- burgache Telegraaf-Agentschap" meldt De Goovemear vaa Sachalia seinde gis teren van half negen voormiddag, dat aan den Zuidelijken horizon van de Tartaarsche zeestraat bij den poat Alexandrowski, eenige Japaneohe schepen en torpedobooten zija gezien. Twee van deze stoomden in Noordelijke richting, de anderen schaarden zich in linie in de nabijheid van den post Doue en losten vier schoten, zonder schade aan te richten. Om elf uur werden in Zuidelijke richting eenige groote Bchepen gezien. Een tweede telegram van den Gouverneur, afgezonden in den namiddag, meldt, dat twee Japansche torpedobooton voor anker gingen io de monding van de rivier de Arkofi^ twaalf wersten ten Noorden van den post Alexandrowski, van daar de kust beschoten en zich vervolgens in Zuidoostelijke richting verwijderden. Ia dezelfde richting vertrokken een kruiser en vier torpedobooten, die zich in de nabij heid van den post Doue hadden opgehouden. Generaal Linjewitcb, seinde Zaterdag: In de streek van Hailusgtshen rukte in den ochtend van 20 Juli te 10 uur een Rus sische afdeeling in twee colonnes op tegen de vijandelgke stellingen, vier wersten ten Noorden van de Yalangtse. De reohter-oolonne rokte tegen bet front van den vijand op; de linker-colonne trok den rechtervleugel der Japanners om. Het plotseling te voorsobijn treden van deze colonne op de flank van den vijand, dwong de Japanners hun stellingen te ontruimen zonder verzet. De Rassen bezetten daarop de Japansche loopgraven, terwijl de Japanners terugtrokken op een versterkte stelling ten Westen van de Yulangtse. Han bewegingen werden gelekt door oen dil. De operaties der Russen werden zeer bemoeilijkt door de terrein-hindernissen, waar door ze genoodzaakt werden tot een terug tocht naar de streek ten Noorden van Liaupunoff. Slachtoffers van den oorlog. Het hospitaalaohip »Maroe" heeft de laatste zieke Russische soldaten van Port-Arthar naar Gbifoe getransporteerd, waar de stoomboot »Whampoa" ze verder naar Odessa zal brengen. Het sijn louter geeateakranken. De nWhampoa" is io Shanghai voor deze reis speciaal toegerust. De voor de zieken bestemde hutten zija overal met kussens voorzien en men heeft er bizonder voor gezorgd, dat de zieken geen enkele gelegen heid hebben zioh aan scherpe voorwerpen te kwetsen. Over voo7- en achterdek is een meer dan twee meter hoog vlechtwerk gespannen om overboordspringen van de zieken bij hun wandelingen op bet dek on mogelijk te maken. Uiterlpk blijkt de bestem ming van het schip uit een groot rood kruis boven den witten scheepsromp. Bij de aankomst van de »Maroe" werden de passagiers snel met stoombarkassen aan boord van de »Whampoa" gebracht. Drie vierden van de krankzinnigen zijn voor hnn omgeving ongevaarlijk; zij zijn slechts zwaarmoedig en apatiBoh. Behalve de oppassers bevinden zioh vele dootoren en liefdezusters aan boord. Indië. Boni. De strijd mot Boni en zijn medestanders hoeft dan een aanvang genomen. Juist als in 1824, toen Boni begreep, dat aan onze te groote lankmoedigheid een einde kwam, opent het de vijandelijkheden met een aanval op Pangkadjene, in de Noordelijke afdeeling van het Gouvernementsgebied. Die aanval werd toen met succes bekroond thans werd hij afgeslagen. Zal dit een voorteeken zijn, dat van onze zijde beter wordt gehandeld dan voorheen? Het is wel te hopen, wantwat zijn wij, van 1672 af, ten opzichte van Boni toch altijd kortzichtig geweest! Maar zoover behoeven wij niet terug te gaan om te doen uitkomen, dat thans, nu de teerling geworpen is, een andere staatkunde moet worden gevolgd dan tot dusver. Het is wel zaak, daarop thans te wijzen. Want, al worden wij thans tot den strijd gedwongen, al hebben wij meer gedaan dan eigenlijk met onze waardigheid overeenkwam om hem te ont wijken de oorlog op Zuid-West-Celebes is een gevolg van onze fouten en die mogen zich niet meer herhalen. Na de overwinning van 1860 hadden wij de maoht, alle regelingen te maken, die noodig waren tot verzekering van onzen invloed en onze rechten. Welk gebruik maakten wij van die eenige gelegenheid Wij plaatsten een zwakken, op ons steunenden vorst als //leenman" aan het hoofd des lands, en sloten met dien vorst een contract. Maar waar was het middel om de naleving van dat contract door hem, en vooraL door zijn op volgers te verzekeren? In dat opzicht huldigde men het //stelsel van onthouding".met het gevolg, dat, gelijk uit de vroegere geschiedenis reeds kon worden voorspeld, wij thans weder precies even ver zijn als vóór den oorlog van 1859—'60; dat het toen vergoten bloed tevergeefs heeft Wat heeft men aan mooie proclamation en mooie overeenkomsten op papier, wanneer om de eerste gelachen en de laatste ongestraft mat voelen getreden worden? Zij zijn zeer geschikt om onszelven in slaap te wiegen; zij maken ons wijs, dat wij, door na de behaalde overwinning zóó gematigd te zijn, dat wij daarvan niet de noodige voordeelen trekken, //spoedig de harten der bewoners voor toenadering openen". Jawel, het ontwaken is er des te pijnlijker om! Hoe sprak Coen ook weer? Meester sal hij sijn die do cloeckste is, maar van kloekheid, na het eigenlijk oorlogsbedrijf, is in 1860 weinig te bespeuren geweest; wèl van grootspraak, waarmede onze daden niet in overeenstemming waren en dio dus een averechtsche uitwerking hebben moest. Als wij nu, in het Soer. Hbld. van 13 Me», van blijkbaar deskundige zijde, vermeld vinden, dat «de hoofdvorst van Wadjo door het al gemeen gerucht aangewezen wordt als de leider van het verzet tegen ons", dan denken wij aan de houding, onzerzijds in 1860 tegen dat land aangenomen. Wij zouden //niet langer dulden" dat het zich aan het sluiten van een contract onttrok; het was oos //vaste voor nemen", niet met de expeditionnaire troepen naar Java terug to keeren, voordat zoodanig contract gesloten was; wij drongen, dreigden, maar Wadjo bleef weigeren en de zaak bleef daarbij. //Het opofferen van menschen- levens en het maken van nieuwe kosten voor een verdrag van Actieve waarde zou een on verantwoordelijke roekeloosheid zijn geweest".. Alzoo eindigde de zegevierende expeditie met een politieke nederlaag. Het is opmerkelijk hoe hier, nu het in de kraam te pas komt, het karakter der met de inlandsche vorsten op Celebes gesloten con tracten geteekend wordt. Inderdaad: contraoten op papier, zonder eenigen waarborg voor de getrouwe naleving, zijn van //fictieve waarde"; maar had men dit dan ook niet behooren te erkennen voor het evenveel beteekenend contract met Boni? Dit werd echter voorgesteld als een passend gevolg der met volledig succes bekroonde krijgsverrichtingenI Wij hebben ons in 1860 ten aanzien van Boni met den BohijD, ten aanzien van Wadjo zelfs met minder dan dat tevreden gesteld. En voor dergelijke gedragslijn moge wanneer onze wapenen thans weder zegevieren de wijsheid der regeering ons behoedeD. De zaken op Zuid-Celebes dienen nu, eindelijk, zóó geregeld te worden, dat de expeditie van 1905 de laatBte kan zijn en dat wy zorgen, waar wij meester zijn, ook meester te blijven. Men heeft dat in 1860 verzuimd, in alle opzichten tot onze groote schade. En men had het verzuim in 1895 vermoedelijk nog kunnen goedmaken... maar, integendeel, toen ver ergerde men de vroegere fout door iemand op den troon van Boni te brengen, die er geen recht op had Volgens de Boegineescbe adat mogen alleen zij, die //zuiver Loehoesch bloed in de aderen hebben", tot het bestuur geroepen worden. Dè&rom was, bij het overlijden der vorstin in 1895, hare 13-jarige dochter de aangewezen persoon; d&èrom werd deze voorloopig door de rijksgrooten gekozen, hoewel de gouverneur van Celebes hun had opgedragen niet tot een verkiezing over te gaan, voordat hjjzelf ter plaatse was. De rijksgrooten, die, om den gouverneur niet te ontstemmen, verklaarden dat hunne handeling slechts voorloopig en voor herziening vatbaar was, hadden daarmede een duidelijken wenk gegeven, en bezwaarlijk kan worden aangenomen de oprechtheid van hunne latere verklaring, dat zij, met den gouverneur, aan den niet-rechthebbende de voorkeur gaven. De toen op dezen laatste gevallen keuze vond tegenkanting bij de regeering, mèar zij moest ten Blotte zwichten voor het //fait accompli". Wat hebt gijlieden gedaan, zeide de aan ons steeds trouwe feenvorstin van Tanetti tot onze ambtenaren; gij hebt de aloude adat geschonden, een onbevoegde geplaatst op Boni's troon, de wraDge vruchten zullen niet achterwege Wijven 1 Zij zijn waarlijk niet achterwege gebleven. Hoe geheel anders hadden de zaken kunnen loopeo, wanneer de minderjarige vorstin, tot den troon geroepen, was bijgestaan door een regentschap, met een Europeesch ambtenaar aan het hoofd Ons bestuur op Celebes is, in 1895, niet op de hoogte geweest van zijn taak; het kende de adat van het „zuiver Loehoesch bloed" niet, of hechtte er geen waarde aan. Het vreesde den invloed van den Gowascben vorstentelg den vader der 13-jarige prinses die een kordate, arrogante, brutale persoon genoemd wordt en dus niet in den smaak viel van onze ambtenaren, ofschoon hij oprecht was in zijn handelingen; het vreesde niet dien van den Britschen intrigant! Het Soer. Hbhlvan 5 Juni heeft daaromtrent belangrijke inlichtingen, waarvan wij echter de juistheid niet kunnen controleeren, doch die zeker wel ten slotte dezen indruk achter laten: de Indische regeering is, door onkunde of intrige, in 1895 misleid. Wat toen gebeurd is, bewijst opnieuw, dat zij, om goed te besturen, in alle rangen behoefte heeft aan bekwame ambtenaren, en dat deze allereerst op hoogte moeten zijn van de adat van het land waarin zij .werk zaam sijn. Amerika. De werkstaking te Chicago is thans, na 135 dagen, ten nadeele der stakers g« ëindigd. Volgens de berekening heeft iedero dag aan verliezen van verschillenden aard 10 millioon dollars gekost. Italië. De Italiaanscbe politie hoeft Zaterdag te Milaan een goede vangst" gedaan. Daar is namelijk een spoorwegdief gevat, die het hoofd is eener internationale bende, welke sinds ruim een jaar herhaaldelijk spoorwegreiaigers heeft uitgeplunderd. De hoer De Hondt, in Nederland welbekend als operadirecteur, werd Vrijdag naar het verhaal in de Brusselsche Peilt Bleu laidt in den Gotthard sneltrein aangevallen en van zijn porte/stfflle met geld beroofd door oen welgekleed man, die te Bazel in den trein was gekomen en eon paar kilometer lóóf do aankomst te Milaan er uit «prong. De dief werd bijgestaan door twee andere reizigers, dio den heer De Hondt, naar diens zeggen, vasthielden, terwijl deze met zijn aanvaller worstelde. De heer Da Hondt deed bij zijn aankomst te Milaan terstond aangifte bij de politie, die dadelijk ijverige naeporingen in het werk stelde. Èo het gelukkige gevolg daarvan was, dat zij den volgenden dag don gevaar leken dief in handen had. Turkije. Conatantinopel, 23 Juli. Volgen» do jopgsto offioieele opgaven werden 17 menschen I gedood bg de ontploffing. Uit gevonden scber- I ven blijkt, dat het vernielingsworktuig geen 1 bom was, maar een helsche machine, van I uurwerk voorzien, waardoor het moest afgaan op het oogenblik, dat de Sultan de Moskee I verliet. Men veronderstelt, dat do moordenaar het werktuig heeft nedergelegd en daarna is heengegaan. Rusland. Petersburg, 23 Juli. In het op éón uur afstand van bier gelegen Biekwroft Sestrorezk poogden gisteren ongeveer 500 arbeiders een manifestatie in het loven te roepen; op de eerste aanmaning der politie leverden *y echter de roode en de twee zwarte vlaggen, die zy met zich voerden, in. Zonder tegen stand te bieden gingen zij daarna uiteen. In den schouwburg van dezelfde plaats ontstond gisterenavond een groote paniek, toen iemand verlangde dat voor de slaohtoffers van den 22en Januari de Zielen-mis zon gelezen worden, en, tengevolge hiervan, politie de zaal binnendrong. Het publiek, waaronder zich kinderen bevonden, vluchtte naar buiten in wilden angst, nog verhoogd door het verschijnen der infanterio, aangezien het gerucht gicg. dat de troepen bevel ontvacgen hadden, dadelijk to schieten. Ia Petersburg zelf werd de rust tot in den laten nacht niet verstoord. Voor heden zijn uitgebreide voorzorgsmaatregelen genomen. De tsaar verliet hedenmorgen Peterbof, aan boord van de >Standart", naar Borga (Finland), ten einde keizer Wilhelm te ontmoeten. Hedenavond wordt aan boord van de sHohenzollern" gedineerd. 24 Juli. De Duitsche keizer en tsaar Nikolaas ontmoetten elkander gisteren middag op zee bij de echeeren bij Bjërkü Des avonds had op de Poolster" een gala-diner plaats. Vandaag om twee uur gebruikte de tsaar de lunch op de aHohenzollern". Na de lunch namen de voreteü afsobeid van elkander, waarop de sPooleter" de »Hohenzollern" een eind vergezelde. Hedenavond komt tsaar NikolaaB weer te Peterhof aan. Iq de officieele Ruseisohe kringen wordt de samenkomst met blijdschap begroet en maakt een zeer guostigen indruk. Buiten de reeds genoemde personen zija in bet gevolg van den tsaar nog de vleugel adjudant Techagen, de commandant van den kruiser sAlmae", de ohef vaa de veldkaneelary, de vleugei-adjadant kapitein le klas graaf Heyden, luitenant Podgurski. In deze samen- stellirg van bet gevolg meent men een bijzondere attentie voor keizer Wilhelm te zien. De terechtstelling Vrijdag te Warsobau vau den slotenmaker Stanislas Okrtacja, (wagons het werpen van een bom in bet politiebureau in de Warsohaueohe voorstad Praga op 26 Maart j.l.), gaf tot een uiterst pyniijk toonool aanleiding. Het touw brak namelyk, maar de veroordeelde werd daarna niet volgens het oude gebruik, losgelaten, maar opnieuw op bet schavot geleid. Do tweede maal had de exeoutie zonder stoornis plaats. De veroordeelde, eerst negen tien jaar oud, legde grooteu moed aan den deg en riep, vóór de beul hem den strop om den hals deed: «Weg mot hot dospotisme; leve het socialisme 1" Do beul was gemaskerd, uit vrees voor herkenning en wraakneming door OkrtBf-ja's geestverwanten. Nischny-Novgorod, 24 Juli. Gedurende vijf uren tot het invallen van dc duisternis trad gisteren hot gepeupel tegen de hoogere klassen van de bevolking op. Het getal slachtoffers is aanzienlijk. Voor de oogen van den gouverneur Untenberger, die het gepeupel tot rust trachtte te brengen, zette hot de mis handelingen voort. De menigte drong de buizen binnen om nieuwe offers te zoeken. In do stad boerscht een paniek. Een zendbrief van Gapon. Priester Georgyi Gapon heeft een zendbrief tot de Rufrsiaohe arbeiders en boeren gericht, waaraan bet volgende is ontleend Hot schrijven begint met een door haar eenvoud treffend verhaal van de gelijkenis van den barmhartigen Samaritaan en vervolgt dan aldus: »Nu, zegt mij volgens uw geweten, boeren en arbeiders, rechtgeloovige Christenen, wat leert u, volgens uw eigen gezond verstand, dezo gelijkenir, de gelykenis van den Heiland, en welk voorbeeld gebood Christus den menschen te volgen Het voorbeeld der wreede roovers, van den schijnheiligen Farizeeër, van den bebzuchtigeu Leviet of dat van den barmhartigen Samaritaan? Zeker zult gy allen mij antwoordenDeze gelykenis leert ons, dat wij ieder meDsch, tot welk geloof of tot welk volk bij behoort, als onsen broeder, als onzen naaste moeten beschouwen en hem op alle mogelijke wyzen in den nood moeten bijstaan en dat Christus steods de hebzucht der Levieten en nog meer de gewelddadigheid der roovers heeft veroordeeld. Zeker zult gy allen mg antwoorden, dat onze Heer en Heiland door deze gelijkenis ons er op wgst, in ons leven het voorbeeld van den barmhartigen Samaritaan te volgen. Waarom zijt gij dan steeds, mijn Russische Christelijke broeders, daar gij toch de waar heid weet, bereid te handelen togen den Heiland en do mensobelijkheid Waarom vervult gy uw ziel met blinden haat, met wilde woede tegen de Hebreëra, die gy vor- achtelijk Sjid (Joden) noemt? Waarom laat ge het toe dat uw broeders en uw kinderen op de hooge Christelijke feestdagen, als het ware Christus ten spot, tegen de Joden opstaan m t knuppels en wapenen en hen, zonder kinderen of grijsaards te sparen, dood slaan, binnendringen in hun ellendige halten, in razende woede hen vervolgen op zolders en daken, hun de schedels verbrijzelen met ijzeren stangen, hun armzalige have rooven en hen bespotten en honen? En als op den heiligen Paasoh-Zondag ia Gods tempel het gez&og klinktj»Laat ons als broeders elkaar omarmen", als het luiden der klokken, het feestelijk gedruisoh, de vriendelijke lentezon en het fiiseche groen als alles spreekt van leven en alles lokt tot vrede en vreugde dan vergieten uw boor, broeders, uw on waardige kinderen meedoogenloos het bloed der Joodsche kinderen op de etratei; der stoelen en drenken ze daarmee de heilig, aarde Gods en zelfs de treden van den Ik zal o, mijn Russisch volk, openhartig en eerlijk daarop antwoorden, daar ik n meer dan myn leven bemin en beklaag. Daarom zijt ge, mijn arm volk, inplaats van een barmhartige Samaritaan te zijn, dikwijls jegens het Joodsche volk niet alleen slechter dan de Leviet en de priester, maar zelfs slechter dan de wilde roovers, omdat gij in diepe onwetend heid, rechteloosheid en drakkende armoede smacht en omdat ge op geenerlei wijze u uit uwen nood kunt bevrijden. Deze hondt u omklemd, hecht zich aan uw verzenen en drgft u er toe uw laatste kopeken te ver drinken, uw vrouw en uw kinderen te mis handelen; by drijft u onder het juk der bloedzuigers der fabrikanten en land eigenaars. Do rechteloosheid kluistert uw banden, onderdrukt ieder vrij woord en dry ft u tot het uiterste. Als arglistige slang* n kronkelen zioh onwetendheid, rechteloosheid en armoede om uw hart, zuigen daaruit elk beter gevoel eu verdringen de woorden van hot E rangolie, de woorden van den Heiland uit uw ziel en beletten u bij uw daden daaraan te denken. En wat gesohiedt met 't bloedig verdiende geld van 't volk zonder zgn weten on zijn toezicht? Wordt 't gebruikt voor zijn behoeften, voor zijn ontwikkeling, voor 't welzijn en den roem van ons Russisch vaderland? Ia wiens handen bevindt het zioh? In die van de Joden? Neen, niet in die van de Joden, maar Tan den Tsaar en zgn verachtelijke bloed verwanten, zyn minsters en de gehoele bende hunner aanhangers van wereldlijken en geeste lijken stand; Dezo volksvijanden verkwistten zolder erbarmen de spaarpenningen der boeren en arbeiders, versterkten Port-Arthar en maakten het, naar ze zeiden, onr noem baar; ze bouwden, volgons hun zeggen, onoverwinbare pantser- en oorlogsschep - eu ean spoorweg in het verre, vreemde [end- sjocrije, waaraan niemand behoefte had Ze verbruikten, volgens hun beweren, niillioenen roebels voor den aankoop van rijkelijke en gofde proviand, van wapens en krijgsmateriaal voor onze Arme soldaten. Ra wat bleek nu. myn Russisch, onwetend, rechteloos volk? Het bleek, dat alles, zoowel van de zgde van den Tsaar als van zgn lage ambtenaren, slechts bodrog, leugen en bespotting was. Het hart bloedt bg deze gedachte, men denkt er slcohts met wrevel aan. Waarwaar zgn uwe kinderenmijn Russisch volk? Misschien zgn ze gewond en verminkt nt>ar het vaderland teruggekeerd en missohien werden ze, de weerloozen, de ougewapenden, den 9den Januari ter wille vau de waarheid in Petersburg en andere Russische plaatsen als lammeren geslacht. Waar zgn uwe kinderen, mijn arm, Rassisoh volk? Zyn ze in ballingschap, ver van hun hongerende fAmiliëo, of smachten ze in de gevangenissen? O, Rassisoh volk, wie pijnigt thans uwe kinderen, houwt ze met sabels en nagaika's, doorboort ze met bajonetten en doodt ze met kogels? Zgn het de Joden? Neen. Dat zyn de ministers van Nieofóas II, de onverzadelijke vampyrs, verkwisters en volksverraders. Ze zendoo hun kozakken- en soldatenregimenten, d. w. a. nw eigen zonen ten stryde tegen de arme boeren, met andere woorden tegen hun eigen vaders en moeders, ze bitsen ze op tegen de heldhaftige fabrieks arbeiders, tegen allen, die hnn leven veil hebben voor bun land en hun vrijheid". Engeland. Londen, 24 Juli. Io de zitting van het Lagerhuis beeft de Minister Balfour mede gedeeld, dat de Regeering niet van plan is af te treden.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1905 | | pagina 1