ZIERIKZEËSCHE
NIEUWSBODE.
Zaterdag 24 Juni 1905.
i t
Derde Blad.
(Za ierikzeesche
Courant);
Verschgnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden ii f 1,30, franoo per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indie enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
61ste JAARGANG.
No. 8171.
•oot
Dlreoteuri A, J. DH LOOZK
FRANKEL.
WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws.
Redacteuren:
Advertentiënvan 1—3 regels 30 Cte.
meerdere regels 10 Cts.kannen uiterlijk tot des
Maandags, Woenodags en Vrijdags middags
2 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Füünkel, Nieuwe Boogerdstraat 213, Zierikzee.
H6EÜK?gTIJHIMGEM.
Nederland.
Arnhem, 20 Juni. De 100 jarige mevr.
de wed. 3. Jnta, geb. G. M. de loa Dolores
Valley Oxfiia alhier, genoot gisteren op haren
eeuw-dag eene te begrijpen belangstelling
van familie, vrienden en goede gebaren. De
salons, waar zij nog zeer opgewekt en in de
beste stemming, receptie hield, geurden van
den schat van mooie bloemen, die men haar
vereerd had, en daaronder versoheidene stokken,
waarin de Spaansohe kleuren de overhand
hadden. Aan de Rijnkade waren vele hnizen
met vlaggen getooid.
Kenschetsend voor den levenslust der
honderdjarige is het volgendeDe eerwaarde
moeder van het St.-Elisabetha-gesticht had
de jubilarease een bloemstuk gezonden en
gevraagd of zij voor den a.s. bazar ten bate
van h8t gesticht, een handwerkje zou willen
vervaardigen. Het antwoord luidde: met heel
veel pleizier. En mevrouw Juta ia aan een
handwerkje begonnen!
Ti el, 21 Juni. Gisterenmiddag is te Hei
en Boecop, onder deze gemeente, door zekeren
v. d. B. doodslag gepleegd op zijn schoonzoon
De W.
De laatste was bezig zijn sikkei te scherpen,
waarmee bij op het land arbeidde. Onder
voorwendsel te willen zien, of het gereedschap
scherp was, nam v. d. B. het zijn schoonzoon
ai en sneed hem door buik eo ingewanden,
zoodat de dood kort daarop volgde.
De dader is aangehouden en hst lijk ge
schouwd.
De beide mannen hadden dikwijls onge
noegen nit politieke verdeeldheid.
Amsterdam, 21 Jnni. Het debat tUBschen
de heeren Treub en Van Dalaum over de
vraag »van waar moeten de millioenen
komen?" zal plaats hebben in eeoe openbare
vergadering, alhier te houden op Zaterdag a.s.
Rotterdam, 20 Jnni. Te half vijf arri
veerde aan d8 Wilhelminakade alhier de
Javaboot »Gedé" met een detachement
koloniale troepen onder commando van den
segeant-staftamboer H. G. Muf kens, ridder
Militaire Willemsorde, geboortig uit Tilburg,
terwijl zich mede onder het detachement
bevond de korporaal J. Boeghorn, geboortig
uit Deventer, eveneens ridder Militaire
Willemsorde. Behalve het ridderkruis ver
wierven beide kranige militairen nog andere
eereteekenen en medailles voor langdurigen
dienst
Ter verwelkoming bevonden zich op het
terrein der Javalijo de garnizoens-commandant,
overste A. P. Timmers en verdere officieren
der mariniers en van het korps Kon. Scherp
schutters, alsmede de muziekkapel van dit corps.
Bij aankomst begaven de autoriteiten zich
onmiddellijk aan boord om het detachement
en de beide ridders geluk te wenscheu bij
den terugkeer in het vaderland.
Sergeant Mufkens behaalde het ridderkruis
den 3en Februari 1901 met de bestorming
van Batee Ilië, toen hij zioh onderscheidde
door den compagnies-commandant kapitein
Corneliese ter zijde te staan bij het door
dringen der versperring en het beklimmen
der borstwering en, ofschoon door een lans
steek gewond, moedig te blijven deelnemen
aan het gevecht, zoo ook aan het hand
gemeen in de binnenruimte en zioh daarbij
bijzonder te onderscheiden.
Den 23 October 1901 bij Kon. besluit
no. 59 werd hem het ridderkruis geschonken.
Generaal Van Heutsz commandeerde het
geheel, terwijl de marine met een ladings-
diviwe deelnam onder kapitein Gouw, die
zwaar verwond werd en eveneens het ridder
kruis verwierf.
Korporaal J. Boeghorn verwierf het eere
metaal tegen Mei 1902, toen hij deelnam
aan een nachtelijke patrouille en zich onder
scheidde bij het afslaan van een klewang-
aanval in de binnenlanden van Atjeh te
Pelok Sewamé. Bij Kon. besluit van 16
Februari 1903 werd bij tot ridder benoemd.
Beide ridders gaan vermoedelijk den
militairen dienst verlaten met een flink pensioen
en riddersoldij.
Met het stoomsohip »Gedé" werd
gisterenmiddag gevankelijk alhier aangebraoht
een fasilier, die wegens insubordinatie was
veroordeeld tot 4 jaar gevangenisstraf en
daarvan nog 3\ jaar moet ondergaan in de
strafgevangenis te Leeuwarden.
Tevens werden aangebracht twee marine
matrozen, die voor Indië dienstweigering j
gepleegd hadden en hunne geweren overboord
hadden geworpen.
Dordrecht, 21 Juni. Zaterdag is een
milicien van het korps pontonniers alhier een
ernstig ongeluk overkomen. Bij de zwem-
oefening in de garnizoenszwemplaats bemerkte
de sergeant-zwemmeester, dat genoemde
milicien op eenigszins vreemde wijze dook.
Een ongeluk vreezende, sprong de sergeant
onmiddellijk te water en vond den pontonnier
met het hoofd in de modder steken.
Hij braoht den man boven water en hoewel
deze slechts een paar seconden onder water
was geweest, was hij reeds bewusteloos. Hij
kwam spoedig bij, maar bleek gedeeltelijk
verlamd, ten gevolge van een inwendige
kwetsuur aan de halswervels, waarom hg in
het militair hospitaal werd opgenomen. Hier
is hij Dinsdagmorgen overleden. De man be
hoorde te Rotterdam thuis en was sedert
eenige weken gehuwd.
'a-Hertogenbosch, 21 Juni. Sedert zes
dagen werd alhier vermist de sergeant der
infanterie H. Men zegt, dat deze zioh ver
wijderd had, omdat bij van ééa zijner officieren
een aanmerking had ontvangen op het geven
van intructies aan de miliciens.
Hedenmorgen is zijn lijk opgehaald nit het
water in de Lunetten, in de Vuobterheide.
Breda, 22 Juni. Den 3 Juli komt H. M.
de Koningin met den Prins te 12 uur
alhier aan.
Na voorstelling der autoriteiten vertrekken
de hooge gasten naar de Koninklijke Mili
taire Aoademie, waar zij big ven tot 3 uur.
Dan heeft de onthulling plaats van het
monument in het Valkenberg. Vervolgens
bezoeken de hooge gasten bet Begijnhof, de
Groote Kerk en het Diaoonessenhnis en zullen
om 5 uur op het gemeentehuis arriveeren,
waar de raadsleden zullen worden voorgesteld.
Ongeveer 6 uur vertrek van de Vorstelijke
personen naar het station, alwaar o. m. ook
een eere-compagnie van cadetten der academie
zal aanwezig zijn.
Alhier zijn gisteren door den burgemeester
aan verschillende leerlingen der openbare
scholen en de ambachtsschool, die door ijver
en gedrag hebben nitgemunt, ingevolge het
testament van wijlen dr. Van Cooth, spaar
bankboekjes nitgereikt, tot een totaal bedrag
van f 1500.
Nieuw-Vossemeer. Tot genoegen van
vele burgers alhier is dezer dagen een ateen-
kolenvereeniging opgericht. Benoemd is tot
secretaris-penningmeester de heer Van Loen-
hout, terwijl de heer Ooms de leiding op zioh
heeft genomen. Men zegt, dat de leden de
steenkolen nu voor pl. m. 30 prooent minder
kunnen bekomen, dan zij gewoon waren te
betalen. Velen zijn als leden aanvankelijk
toegetreden.
V erkiezingsstrijd.
Man schrijft uit Draohteo aan Het Vader
land:
»Had men reeds bij de Kamerverkiezing
van 1901 sterke vermoedens, dat het
fanatisme enkele anti-revolutionairen in Tiet-
jerkateradeel tot minder oirbare handelingen,
zelfs tot strafbare omkooping van kiezers en
opkooping van stemmen dreef, bij deze ver
kiezing hebben die gevallen zich weer, en
wel, naar men grond heeft te vermoeden, op
ongekend brutale wijze herhaald. Een kiezer
alhier verklaart, dat een ander hem met f 5
heeft omgekooht om op den heer Talma te
stemmen. Nu hem na 't uitbrengen van zijn
stem f 1 in plaats van de beloofde f 5 werd
uitbetaald, braobt zijn ontevredenheid over
zulk «christelijk" handelen de zaak aan het
lioht. Bij den offioier van justitio te Heeren
veen is reeds een aanklaoht ingediend".
De heer C. A. A. Dudok de Wit kwam
expres voor de verkiezingen uit Brussel te
Amsterdam terug; de heer Rad. Lehman,
consul van Griekenland, kwam er voor van
Parijs, waarheen hij weer terugkeerde en
dr. A. Bredius, de directeur van het Maurits-
huia te 's-Graveuhage, kwam heel uit Milaan,
uitsluitend om zgn kiezersplioht te vervullen.
Iets nieuws in ons land is de ver-
kiezings-totalisator. Blijkens een advertentie
in de Amsterdamsche bladen is in de hoofd
stad ergens een kantoor geopend, waar men
wedden kan, wie na afloop der herstemmingen
voor de Kamer op 28 Juni de meeste zetels
zal verkregen hebben, de rechter- of de
linkerzgde. Totalizator f 2,50.-
In de plaatzdgke bladen van het district
Sittard leest men de volgende advertentie:
Mijn besten dank aan de heeren kiezers,
die hunne stem op mij darfden uitbrengen,
zoowel als ik den boel aandatfde, trots die
wijnbom van den oude-markt dien zwarten
ecbümpsteen uit den vuileu crater van den
Mont Pelé.
J. J. AUG. KAMPS,
»Alte".
Brieven uit Zeeuwich-Vlaanderen.
LXI.
Geachte Redacteur!
De laatste liberale burcht in Zeeland moet
veroverd worden, sprak Dr. Kuyper in euvel
moed; éón der pooten van Henneqnin'a zetel
begint reeds te kraken, schreef het anti-revo
lutionaire orgaan dezer grensstreek, en met
1765 stemmen meer dan de tegenpartij, n.l.
4375 tegen 2610 op den hoer Blum, bleef
Mr. Henntquin gehandhaafd in het liberale
bolwerk Ooatburg.
Wij verheugen ons over dien uitslag. Zal
nu het gezond verstand der kiezers ia Sohou-
wen-Duiveland eu vooral io Flakkee de aan
vankelijke zege ook tot een volkomen over
winning voleindigen?
De opkomst in 't Zeeuwsohe deel van het
district Zierikzee laat niets te wensohen over,
doch behoort bij de herstemming niet minder
flink te zijn, wil men slagen. De tegenpartij
zil niet stil zitten, en beschikt over midde
len. die de vrijzinnigen steeds missen.
In Flakkee kan nog heel wat gewerkt
worden bg de liberale thuisblijvers. Aan de
liberale actie is het te danken, dat Oostbnrg
zoo'n schitterend figuur maakte, want de
coalitie heeft zich de uiterste krachtzinspan
ning getroost, Mr. Henneqain te doen vallen.
Predikanten, zelfs nit Utrecht, pastoors en
paters traden op in kerken en scholen, in
herbergen en andere lokalen, met of zonder
gebed, al naar gelang het den spreken in
hun kraam te pas kwam.
Hoe fel de pastoors en kieikapelaans in
en buiten den tempel optraden voor de ooalitie-
caodidaten, toch mogen wij niet verzwijgen,
dat het roomsche kiezersvolk zioh niet tegen
natuurlijk dwingen laat.
In katholieke gemeenten, als IJzendijke,
Philippine en Sas van Gent verkreeg Henne
qain de helft meer stemmen, dan de anti
revolutionaire.
De geestelijkheid der coalitie-partijen heb
ben een gevaarlijk, hoogst gewaagd spel ge
speeld met haar ingrijpend optreden, en niets
dan wrange vruohten zullen zij daarvan laten
inoogaten.
Te meer vermelden wij dan ook met ge
noegen, hoe vele Nederlandsche Hervormde
predikanten, die niet vrijzinnig zgn, zieh neu
traal hielden, en niet optraden als propagan
disten voor Knyper's bewind, dat zoovelan
zelfs onder de confeesioneelen tegenzin begint
in te boezemen.
Ook onder de katholieken.
Ia het niet opmerkelijk, dat in zuiver
roomsche gemeenten als Koewacht en St.-
Jansteen, waar liberale actie van geen ia-
vloed kan zgn, de Katholieke Fruitier eu de
Liberale Van Deinse evenveel stemmen ver
wierven
Is het niet opmerkelijk, dat roomsch-
kstholieke kiezers telegrammen van geluk-
wenscben Mr. Henneqain toezonden!
Is het niet opmerkelijk, dat juist in de
gemeenten, waar de anti-revolntionaire leiders
onhebbelijk optraden als te Hoek, Biervliet,
Zasmslag enz. hun candidaat vele stemmen
verloor
Veel verkiezirgeijver is in onze grensstreek
aan den dag gelegd.
In één onzer dorpen kwamen de twee
metalen-kruisdragers, 9i en 92 jaar ond,
deel nemen aan de stemming.
Een kiezer, stijf van rhnmatiek, moest in
en uit een rijtuig gedragen worden, hoewel
elke aanraking hem erg pijnlijk was.
Kiezers, een of moer uren afstand ver
huisd, ontzagen dien afstand niet. Een kiezer
nit gene zijde van Amsterdam, kwam te
IJzendijke zgn kiezersplicht vervullen, ten
eiode een steentje bg te dragen omaanKoy-
per's schrikbewind een einde te maken.
Te IJzendijke scheurde de kapelaan in
bjjzgn van anderen de aanplakbiljetten van
den liberaal van de muren.
De heer Bos, direoteur van bet post- en
telegraafkantoor aldaar, die als een zeer vrij
zinnig man te IJzendgke arriveerde, doch
thans zitting beeft in 't bestuur der anti
revolutionaire kiesvereeniging, moest een laster
lijke verklaring ten opzichte van een liberaal
ij veraar door hem afgelegd, herroepen en zich
excueeeren, wijl hg op een praatje zijner
dienstmeid was afgegaan.
Ds. van den Berg uit Terneuzen, een echte
oalvinistisohe oolporteur van Dr. Kuyper, en
die steeds slagvaardig aan weerskanten van
Braakmao en Sohelde optrad, hield nog een
politieke lezing aan den vooravond der ver
kiezing in de hoofdplaats van 't district n.l.
te Ooatburg.
Daar had hij als verdediger van Kuyper'a
politiek een onaangename taak. Behendig
wist hg de aanvallen op de bizondere school,
als geen verdraagzaamheid aankweekende, af
te wenden, tot bij het gehouden debat het
bekende stembuslied ter sprake kwam.
Een der onderwijzers aan de school met
den bijbel te Oostbnrg had den scholieren
het lied loeren zingen en doen schrijven op
papier, opdat ook de ouders er van kennis
zouden nemen.
PHEDIBLBEUHTEN
in onderstaande Gemeenten van Schouwen en Duiveland.
Zondag 2 6 Juni 1 O O 6.
De Geref. Kerk te Zierikzee:
'g Voorm. tien ure en 's avonds zes ure: ds. Laman.
Herr. Kerk te Kerkwerre:
's Voorm. half tien ure en 's nam. half drie ure: ds-
Blankert. (Doopsbedicning).
Horv. Kerk te Serooskerke:
's Voorm. half tien ure: ds. Mossel.
Herr. Kerk te Burgh:
's Voorm. half tien ure: ds. De Jagher.
Herr. Kerk te Renesse:
Geen dienst.
Ilerv. Kerk t« Noordwelle:
's Nam. twee nre: ds. Onnes.
Herv. Kerk te Haamstede:
's Voorm. half tien ure en 's nam. twee ure: ds.
Brouwer. (Doopsbediening).
Geref. Kerk t« Haamstede:
's Voorm. half tien ure en 'snam. twee ure: ds. Koolstra.
Oud-Geref. Kerk t« Haamstede:
Driemaal Leeskerk.
Herv. Kerk te Elkeriee:
's Voorm. half tien ure: ds. De Leur.
Geref. Kerk te Elkeriee:
's Voorm. half tien ure en 's nam. twee ureds. Raman.
Herv. Kerk te Brouwershaven:
's Voorm. half tien ure: ds. v. d. Broek.
Geref. Kerk te Brouwershaven
's Voorm. half tien ure en 'snam. twee ure: ds. Horjus.
Herv. Kerk te Zonnemaire:
's Voorm. half tien ure: ds. Onnes van Renesse.
Geref. Kerk te Zonnemaire:
's Voorm. hall tien ure en 's nam. twee nre: ds.
De Jonge.
Herv. Kerk te Noordgonwe:
's Voorm. half tien nre: ds. Meijer.
Herv. Kerk te Drelschor:
's Voorm. kalf tien nre en 'snam. twee nre: ds.
Van der Griend. (Geen Doopsbediening).
Ohr. Geref. Kerk te Zierikwe:
'8 Voorm. half tien nre, 's nam. twee ure en 's avonds
zes nre: ds. Bakker van Maassluis.
Herv. Kerk te Ouwerkerk:
's Voorm. half tien ure: ds. Van Nouhuys van
Zierikzee.
Herv. Kerk te Nienwerkerk:
's Voorm. half tien ure en 's nam. twee ure: ds.
Van der Linden.
Geref. Kerk te Nienwerkerk:
's Voorm. half tien ure: Leeskerk; 'snam. twee ure
en 's avonds zes ure: ds. Cramer.
Oud-Geref. Kerk te Nienwerkerk:
's Voorm. 9 nre's nam. 2 nre en 's avonds
5.15 ure: Leeskerk.
Herv. Kerk te Oosterland:
's Voorm. half tien nre en 's nam. twee ureds. Ruysch
van Dugteren.
Geref. Kerk te Oosterland:
'sVoorm. half tien ure en 'snam. twee ure: ds.
C. Staal; 's avonds zes ure: Leeskerk.
Herv. Kerk te SirjanolanA:
's Voorm. half tien ure en 's nam. twee ure: ds. Kam
steeg.
Herv. Kerk te Bruinisse:
's Voorm. half tien ure en 's nam. twee ure: ds.
Waardenburg. (Doopsbediening).
Geref. Kerk te Brninisse
's Voorm. half tien ure en 's avonds vijf ure: Leeskerk.
Ond-Geret. Kerk te Brninisse:
's Voorm. negen nre's nam. twee ure en 'i avonds
half zes ore: ds. Kievit uit Axel.
Evangelisatie Brninisse:
'sVoorm. half tien ure en 'snam. twee ure: Gewone
dienst.
Een hoogst treurig pleit voor de bijzondere
school,
't Leek wel of het hoofdzaak wordt daarin
politiek onderricht te verstrekken.
z-Borgesius en Troelstra en Van der Vlugt
met Sim. ha, ha!
Zij hosfleboeseB, hop sa sa enz."
Zulke versregelen zullen waarlijk niet erg
veredelend op de kinderharten werken, laat
staan dat de-gelijke kinderstudie wijst op een
grove paedagogische fout der onderwijzers.
De vergadering eindigde met kreten als:
weg met Blum enz. als in navolging van die
te Philippine, waar men de sprekers niet aan
't woord liet komen, zoodat zij onverrichter
zake moesten vertrekken.
De katholieken en liberalen te Terneuzen
zullen samengaan bij de aanstaande raads
verkiezing. Zoo'n samenwerking wijst ook al
niet op den innigen band, die de coalitie
bijeenhoudt. Zierikzee en Ooatburg zgn de
liberale distrioten voor de Provinciale Staten.
Ze kunnen het zgn ook voor de Tweede
Kamer. Kiezers, opgepast en van ganscher
harte fóliciteert U dan
Zelandicus.
KBBKIIBI7WR.
Beroepen bij de Ned. Herv. Gem. te Kamper
veen de heer W. J. Roscam Abing, cand.
te Middelburg.
Beroepen bij de Ned. Herv. Gem. te
St.-Maartensdijk, ds. C. J. Leenmans te
Bennekom (Geld.)
Een deurwaarder uit Amsterdam heeft
(ingevolge vonnis van het kantongereoht)
beslag gelegd op huisraad en inboedel, van
5 leden der Ned. Herv. Gem. te Durgerdam
over het IJzij waren nalatig gebleven in
het betalen der kerkeljjke belasting.
De heer Bahler, predikant te Ooster-
wolde, die geschorst werd met behoud van
salaris, zal Zondags in z&ne standplaats toch
godsdienstoefeningen houden in eene zaal. De
predikanten van den ring zullen, tijdens de
schorsing, die zeker heel lang zal kannen
duren, wij! de heer Bahler beslist zal big ven
weigeren het bewuste stak te onderteekenen,
ia het kerkgebouw de godsdienstoefeningen
leiden.
OIDKBW1J1.
Ev&ng«lu*t»i Jernêl
's Voorm. tien nre, 'g mm. drie art en avonds
acht nre: Het Bestuur.
Bedankt voor de benoeming te Bolnes en
benoemd te Axel aan de ohr. school mej.
S. M. ven Wel te Wolfaartsdgk.
Aan de Vrije Universiteit te Amsterdam
slaagde voor het somi-oand. examen in de
theologie de heer F. J. v. d. Ende, geb. te
Wolfaartsdgk.
Benoemd tot leeraar in de Engelsohe
taal en letterkunde aan de Hoogere Burger
school te Veendam, de beer W. Timmermans
Dz. te Amsterdam, geboren te Ouwerkerk
(Zeeland).
De algemeene onderwijzers-vergadering
in het arrondissement Tbolen zou bepaald
zgn op 14 Juli a.s.; Breda zou de plaats van
samenkomst zgn.
De heer K. Veenstra te Makkum heeft
bedankt voor zgn benoeming tot onderwijzer
aan de o. 1. s. te St.-Annaland.
VIS8CHEBIJ-BEBICHTEN.
Oesteronderzoek. In 1903 werd door den
voorzitter van het Viesoherijbestuur op de
Zeeuweche stroomen eeu onderzoek ingesteld
naar den toestand der oesterputten en per-
oeelen, ten opzichte van mogelijke besmetting
door rioolwater. Dit onderzoek werd in 1904
door hem herhaald, met uitbreiding ook tot
de mossel perceelen.
In verband daarmede werd mej. E. F. van
Aken werkzaam gesteld voor het baoteriologisoh
onderzoek van schelpdieren en monsters water
aan het laboratorium te Bergen-op-Zoom. Dat
onderzoek wordt voortgezet, en zal vermoede
lijk nog versoheidene jaren in beslag nemen.
Voor de campagne 1904/1905 zgn 885
certificaten van onbesmetheid afgegeven.
AKETBBRIOl TBI.
Zierikzee, 22 Juni. Tarwe was het eenige
dat nog aangevoerd werd, andere artikelen
kunnen als opgeruimd beschouwd worden.
Tarwe f 7 f 7.75.
Middelburg, 22 Juni, Wegens de heden
gehouden paardenmarkt was er totaal geen
aanvoer van granen; en ia er dientengevolge
geen noteering.